VAN DAG TOT DAG Warenhuis biedt een luguber beeld in Brussels centrum Die driehonderd vermisten moeten daar zijn meneer" p Washington schaart zich volledig achter Israel Kind van de (verlies)rekening Kiesinger volgde Ludwig Erhard als CDU-voorzitter op Roofoverval in VS 2,5 miljoen gulden buitgemaakt Diefstal op Expo Eén overlevende van in tweeën gebroken tanker Hitler-artsen vrijgesproken Belangrijke vraag: wat doet Moskou telegrammen 2 WOENSDAG 24 MEI 1967 3 f Amerikaanse kernproef van middelbare kracht 1 Geruchten Zoeken in puin Geen uitweg Go Sir! Hebben ze dat wel eens tegen u gezegd? Als u nu van nee schudt, hebben wij dan ongelijk als we vermoeden dat u nog nooit in een Sir Edwin sweater over de Scheveningse Pier gewandeld hebt? Nog nooit in een Sir Edwin badstof shirt een partijtje tennis hebt gespeeld? Sterker nog: zelfs niet eens wist dat Sir Edwin behalve ondergoed ook nog badbroeken, sokken en pullovers maakte? Go Sir! Voor inlichtingen bel 020-67507 Alleen De vijanden van de joodse staat in het Midden-Oosten hebben zich opnieuw in slagorde geschaard. Het wachten is blijk baar nog op een „daad van agressie" van de kant van Israël, die dan onmid dellijk als aanleiding zal worden gebruikt om de vijandelijkheden te doen losbar sten. Aan de vraag van welke kant de agres sie is gekomen, kan voor de objectieve waarnemer weinig twijfel bestaan. Die agressie is al openlijk in voorbereiding sedert de joodse staat gegrondvest is. Wanneer men de officiële verklaringen van Nasser en andere Arabische staats hoofden voegt bij de slotcommuniqués van dé veelvuldige bijeenkomsten der Arabische Liga en andere politieke Ara bische conferenties, dan spreekt daaruit duidelijk en vierkant het voornemen om de staat Israël van de aardbodem weg te vagen. De geschiedenis van de „Arabische een heid" is overigens een aaneenschakeling van mislukkingen en onderlinge vetes, die verhinderd heeft dat een gesloten front werd opgericht om de „heilige oor log" te beginnen. De geschiedenis van de „Verenigde Arabische Republiek" lijkt op de vervaardiging van een vat, waaruit telkens de bodem wegviel. De enige idee die deze Arabische samenwerking op gang hield, was de wraakzucht ten opzichte van Israël, een wraakzucht die ook nu weer onder inspiratie van Nasser vurig is opgelaaid. Zelfs koning Feisal van Sa- oedi-Arabië heeft zijn steun aan het an- ti-Israël-front toegezegd, ofschoon hij overigens alleen maar reden heeft zijn Arabische' „bondgenoten" voortdurend te wantrouwen. De verhouding tussen Sy rië en Egypte zou, als Israël niet be stond, ronduit vijandig zijn. De naijver tussen de Arabische staten is spreek woordelijk. De invloed van de rijkmaken- de olie is funest voor de Arabische inte gratiepogingen, die van Nasser zijn uit gegaan pogingen die trouwens zo dui delijk het kenmerk droegen van een soort Napoleontische heerszucht, dat de „vrien den" van Nasser alle reden hadden om ujn ideologie te wantrouwen. Maar de wurgmoord op Israël is een gezamenlijk ideaal, dat nog aantrekke lijker wordt door de steun en het stoken der Sovjet-Unie. Het beleid van de Rus sen in deze kwestie is gegrond op de hoop, dat een uitschakeling van Israël een zodanige verdeeldheid in het Midden- Oosten zal veroorzaken, dat het gemak kelijk zal zijn daar met communistisch materiaal en communistische leuzen vas te voet te krijgen. Een ronduit schanda lige politiek, wanneer men bedenkt dat duizende joden uit Oost-Europa na een felle ondergrondse strijd tegen de nazi's in Israel een toevlucht hebben gevonden. In datzelfde verband is het een intri gerende vraag hoe de houding zal zijn van West-Duitsland, dat alle reden lijkt te hebben krachtdadige hulp aan Israël te verlenen, al was het alleen maar om de gelegenheid waar te nemen iets groots te verrichten als bijdrage tot de inlos sing der Duitse schuld tegenover het jo dendom. Het moet gezegd dat het na oorlogse West-Duitsland in materieel en moreel opzicht een aantal lofwaardige initiatieven heeft genomen om Israël blijk te geven van zijn bereidheid tot „afbetaling" van die schuld, zoals finan ciële en materiële hulp en later de er kenning van de joodse staat. Dat deze erkenning vooral de Duitse belangen in Egypte heeft geschaad, staat vast en maakt haar nog des te verdienstelijker. Nu is echter het ogenblik gekomen dat het voortbestaan van Israël een inzet van de houding der grote mogendheden zou kunnen worden. Een Duitse garantie aan Israël, eventueel samen met de weste lijke bondgenoten, zou de Duitse schuld aanzienlijk verkleinen en het prestige van de Bondsrepubliek in de kring der At lantische gemeenschap méér verster ken dan iedere andere Duitse distan tiëring van zijn nazi-verleden tot dusver. Intussen smeult in het Midden-Oosten het vuur van een „grote" botsing tussen de machtigsten der aarde evenzeer als het gevaar van een lokale oorlog. Re den te meer om te hopen dat de Veilig heidsraad met succes zal kunnen bemid delen. Die hoop is kleiner naarmate de doeleinden van de Arabische oorlogsdrij vers meer met wraak en bloeddorst dan met rechtvaardige eisen te maken heb ben. Voor de zoveelste maal binnen zeer korte tijd is Nederland weer opgeschrikt door een fabriekssluiting gevolgd door een massaal ontslag. Gisteren kwam er een einde aan de lijdensweg van de Ge neral (landen en Rubber Maatschappij Holland in Amsterdam, een dochteronder neming van de gigantische Amerikaanse General Tire Rubber Company. Het bedrijf dat hier in 1954 werd ge vestigd, omdat de lage lonen hier een gunstige kostprijs beloofden, heeft para doxaal genoeg van het begin af aan een miljoenenverlies geleden. Aandeelhou ders, die herhaaldelijk critiek op de gang van zaken uitoefenden werden aan het lijntje gehouden met zeer optimistische uitspraken over de toekomst. De gang van zaken is voor het 600 man tellende personeel uiteraard het zwaarst te verteren. Aandeelhouders kun nen altijd nog hopen op soelaas uit Ame rika, terwijl schuldeisers zullen worden voldaan door de garantie van het moe derbedrijf. Uit niets blijkt echter dat voor het personeel ook maar iets is gereser veerd. Er is een afvloeiingsregeling die door sommigen goed en door anderen minimaal wordt genoemd. Een lichtpunt is slechts het feit dat de arbeidsmarkt in het westen beter ligt dan elders, zodat scherp leed niet is te verwachten. Voor de regering mag deze gang van zaken mede aanleiding zijn om de plannen, die zij heeft met betrekking tot de herzie ning van ons ondernemingsrecht, te be spoedigen. LAS VEGAS (Reuter). De grootste Amerikaanse ondergrondse kernproef van dit jaar tot dusver heeft gebouwen in het meer dan 160 kilometer van het proef terrein gelegen Las Vegas op hun grondvesten doen trillen. De ontploffing was er een van middelbare kracht (ver gelijkbaar met een explosie van 200.000 tot één miljoen ton t.n.t). Het was de twaalfde Amerikaanse ondergrondse kernproef van dit jaar. BONN Bondskanselier Kiesinger is tot voorzitter van de Christen Democra tische Unie gekozen. Hij is de opvolger van oud-kanselier Ludwig Erhard. Op de partijdagen in Brunswijk, die gisteren ten einde waren, stemden 423 C.D.U.-afge- vaardigden voor de kandidatuur van Kie singer, 16 stemden met nee en tien C.D.U.-ers onthielden zich van stemming. Gisteren werd ook voor het eerst in de geschiedenis van de partij een secretaris generaal benoemd. Het werd de minister voor gezinszaken Bruno Heck, een grijs harige goed katholieke huisvader met zes kinderen uit Baden-Württemberg. Hij zal de rechterhand van kanselier Kiesinger zijn en tevens met meer volmachten dan de vroegere leider van de dagelijkse gang van zaken in de C.D.U., de notaris Her mann Ludwig Dufhüs, die zichzelf door een aantal onhandige manoeuvres uit het centrum van de macht wegmanoeuvreer de. Wel werd hij tot plaatsvervangend voorzitter van de partij gekozen, maar op een plaats, die weinig invloed voorspelt Eveneens werden tot plaatsvervangend voorzitter gekozen de ministers voor Ver dediging Schroder, voor verdrevenen von Hasselt en voo rBinnenlandse Zaken, Lücke. Von Hasselt en Schroder zijn her vormd en zorgen voor een evenwicht tus sen de beide geloofsovertuigingen in de partij. Hoever hun macht in de partij zal reiken, valt af te wachten. Het hangt af van de vraag welke uitstraling het duo KiesingerHeek zal weten te produce ren. BROCKTON (Reuter) Drie gemas kerde mannen hebben zich vandaag in de Amerikaanse stad Brockton meester ge maakt van een bedrag van naar schat ting 2,5 miljoen gulden door een overval op een bankgebouw en een gepantserde auto, waarbij ook een politieagent werd overweldigd. De drie overvallers, gewapend met ma chinepistolen, drongen de bank binnen kort voordat een gepantserde auto van een veiligheidsbedrijf een geldlading kwam brengen. Volgens de bankdirecteur werd een em ployé van het veiligheidsbedrijf aangehou den en uitgekleed, waarna een van de overvallers, getooid met de jas en pet van de bewaker, de andere bewakers in de pantserauto verraste. Deze werden ge boeid en gekneveld in een toilet achterge laten. MONTREAL (A.P.) Uit het Franse paviljoen op de Expo in Montreal is een 15 cm hoog beeldje van Gincometti ge stolen. Het beeld „Petit Bonhomme" ge heten, was verzekerd voor 10.000 gulden. Het was het kostbaarste van de stukken op de Parijse afdeling van het paviljoen. (Van onze speciale verslaggever) BRUSSEL. Honderden Brusse laren groepen bijeen op de Marte- Iarenplaats, het pleintje achter de Nieuwstraat, vanwaar men via een steeg uitzicht heeft op de rokende puinhopen van het warenhuis l'Inno- vation. Het is er stil als op een ge denkplaats en er wordt slechts fluis terend gesproken. Zij. die hier komen, worden niet gedreven door sensatie zucht. En wie wel uit louter nieuws gierigheid is gekomen, voelt zich door de beklemmende sfeer en het lugu bere beeld gedwongen zijn gevoelens om te buigen naar die van rouw en deelneming met de slachtoffers. Het pleintje is afgesloten voor verkeer. De brandweer, de politie en andere hulp diensten parkeren er hun auto's. Aan de zuidzijde staat een lange rij auto's van het Rode Kruis en ambulances. De Nieuwstraat, de Kalverstraat van Brussel, is een dode straat. De politie heeft bepaald, dat de winkels 24 uur lang gesloten moeten blijven. Het is de vraag of het personeel van de winkels in deze rampzalige straat lust tot werken zou hebben of dat er kopers zouden komen in de schaduw van de verkoolde gevel van „rinno", waar op het eerste terras aan de voorzijde de lichamen liggen van tien, maar volgens sommige schattingen van meer dan dertig slachtoffers. Een groot deel van de Nieuwstraat en alle straatjes van het verkrotte buurtje rond het uitgebrande warenhuis, zijn met hekken afgezet. Aan de kant van de bou levard Adolphe Max is door een nauw Van het eens zo trotse warenhuis bleef alleen een rokende krater over. straatje iets te zien van de zwartgeblaker de voorgevel. De Amerikaanse en de Bel gische vlaggen hangen nog uit, half ver brand. Het is hier, dat de passanten zich mengen in de discussies, die in tal van groepjes worden gevoerd en waarvoor het materiaal wordt aangedragen door kran tenverkopers, die handen tekort komen. Ondertoon van de straatgesprekken is steeds weer: hoe is het mogelijk, dat zo iets kon gebeuren. Wat is er waar van de geruchten over sabotage en wat van de berichten, dat er op minstens twee plaatsen tegelijk in het gebouw brand zou zijn ontstaan? De kranten gissen. De autoriteiten zeggen geen ja en geen nee. Er is ook weinig te zeggen over de toe dracht van het gebeuren. Grote gedeelten van het verbrande complex zijn immers door enorme hitte nog niet eens toegan kelijk. En aan het horen van getuigen is de politie nog maar nauwelijks toegeko men. Er worden bijna driehonderd mensen vermist. Het aantal gevonden slachtof fers is bij iedere nieuwe radiouitzending en bij iedere nieuwe kranteneditie hoger. Elf, vijftien, drieëntwintg, tweeënveertig. Men grist elkaar de kranten uit de hand om het te lezen, maar bij het lezen van de lijst van slachtoffers klinkt het steeds weer: „Maar er zijn er driehonderd' ver mist en die zijn toch maar niet zo ver dwenen. Die moeten daar zijn, meneer, daar". Een kleine, gezette man, die omstan ders verhaalt hoe hij getuigeis geweest van de vuurzee, knikt naar het dertig verdiepingen hoge gebouw op de Rogiers- plaats. „Zoiets kan morgen daar gebeuren. De ramp zal nog groter zijn. Men bouwt en verbouwt maar zohder te beseffen, dat die gebouwen bij brand een mensenval zijn". In de voor het publiek afgesloten straatjes rond de plaats van de ramp voelt men zich als op een dodenakker. Achter ieder verkoold venster, onder iedere inge storte muur kunnen mensen liggen, wier gezinnen maandagavond vergeefs met het avondeten hebben gewacht. Honderden mensen zijn aan het werk. Zij treffen voorzieningen aan gasbuizen en elektriciteitskabels. Zij stutten muren of halen andere muren omver. In de Kool straat, aan de zuidzijde van het waren huis, doet de ravage denken aan een bombardement. Tot diep in de nacht heeft de brandweer hier met vijf stralen de smeulende resten bestreden. Ploegen gehelmde mannen zijn begonnen met het verwijderen van het puin, dat maandag nog een vier verdiepingen hoge vleugel van een gebouw vormde. In dit deel van het warenhuis bevond zich op de derde verdieping de afdeling self-service, waarin een groot aantal mensen is gevlucht om daar als ratten in een val een afschuwe lijke dood te sterven en vervolgens door het neerstortende puin te worden bedol ven. Geïdentificeerde lichamen worden in overleg met de familie afgevoerd. Maar de meeste lijken, tot dusver driekwart van de gevonden slachtoffers, kunnen vooralsnog niet worden geïdentificeerd. Zij worden tezamengebracht in een pand aan de Kanonstraat naast de eveneens door het vuur verwoeste zijdefabriek. Aan de hand van ringen, horloges en schoenen zal worden getracht achter de identiteit van deze mensen te komen. In honderden gezinnen heerst rouw en wellicht een sprankje hoop, dat het ver miste familielid zich om een of andere re den nog niet heeft gemeld. Maandagavond en gistermorgen speelden zich hartver scheurende tonelen af op de 23ste verdie ping van het Rogier-centrum nabij de plaats van de ramp, waar de directie van het warenhuis een inventarisatie maak te van de vermiste personeelsleden en klanten. Nog steeds vervoegen familiele den zich op dit kantoor om te horen of er al een bevestiging is van het dramatische nieuws, welks onzerheid hen benauwt. Bij het puin in de Koolstraat staat de heer Van Hoeven, werkzaam bij de afde ling inspectie van „l'Innovation". Hij heeft zijn verhaal al vele malen gedaan, maar het vertellen gaat hem moeilijk af. „Ik was in de afdeling self-service toen de brand uitbrak. Ik hoorde, dat het was gebeurd in de kinderafdeling en ik stormde erop af. Er was geen redden aan. De mensen renden alle kanten uit, maar ve len liepen naar de self-service. Ik zag, dat slierten rook zich juist ook in die richting bewogen en ik schreeuwde, dat men daar geen uitweg zou vinden. Toen ging het licht uit. Ik heb enige perso neelsleden, die om mij heen stonden, bij de hand genomen en ben samen met MARSEILLE (AP) Er bestaat maar weinig hoop dat nog overlevenden gevon den zullen worden van de Liberiaanse tan ker „Circe" die gisteren in de Middel landse Zee na een ontploffing in tweeën brak. De bemanning van het schip bestond uit 37 Grieken en één Syriër. Schepen en vliegtuigen vonden gister avond één overlevende en verscheidene lichamen. Het zoeken moest vandaag ge staakt worden omdat de zee te ruw werd. De twee delen van de tanker, die op weg was naar Napels, zijn ongeveer twintig kilometer uiteen gedreven. ADVERTENTIE hen naar de trap naast de lift gegaan. Ik kan me voorstellen, dat iemand, die niet in ons warenhuis werkt, de trap niet meer kan vinden als het donker is. Het was verschrikkelijk. Het was daarom vooral verschrikkelijk, omdat alles zo snel ging, dat wij machteloos waren om mensen te helpen". De omstanders zwijgen. Zij zijn al twee dagen in de weer op de plaats van de ramp en onderbreken het bergings werk slechts voor een korte nachtrust. Zij zullen het beeld van deze dagen hun hele leven niet meer kwijtraken. Het gebied tussen de hekken rond het warenhuis is een triest eiland in de Brusselse binnenstad, waar het leven voortgaat alsof er niets aan de hand is. Als Brussel rouwt is het althans niet te zien. Er zijn twee uitzonderingen, name lijk de halfstok hangende vlaggen aan het gemeentehuis en aan de gevel van het warenhuis Anspach. Maar daarbij is het gebleven. FRANKFORT (A.P.) Een Westduit- se rechter heeft drie artsen niet schuldig bevonden aan medeplichtigheid aan moord door deelneming aan het eutha nasieprogramma van de nazi's. Toen aan het einde van het proces dat zeven maanden heeft geduurd, uitspraak werd gedaan, ging er onder het publiek in de rechtszaal een applaus op. Misnoegd over deze luide bijval zei pre sident Gerhard Zöbe „dit is een te ernsti ge plaats voor zulk soort domheden." Hij zei dat het gehele euthanasiepro gramma als moord moet worden be schouwd, maar hij achtte niet bewezen dat de beschuldigden hadden geweten dat hun handelen onwettig was. Zij waren destijds jong en onervaren en de moor den werden uitgevoerd in een tijd dat de (in Nazi-Duitsland) morele normen zoek waren. (Van onze correspondent) WASHINGTON President Johnson heeft gisteren in sterke bewoordingen Egyptes aangekondigde blokkade van Is raëlische schepen in de golf van Akaba veroordeeld. Hij zei dat de Verenigde Sta ten eraan vasthouden dat de golf een internationale waterweg is. Hiermee kwam Johnson een garantie na, in 1957 aan Israel gegeven door de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles, die inhield dat Washington de vrije internationale status van de aan vier staten grenzende golf van Akaba zou verdedigen. Johnson noemde de kwestie van vitaal belang voor de wereldgemeenschap en verwees naar een in 1950 afgegeven ver klaring van de VS, Frankrijk en Groot- Brittannië, die vaststelde dat elke poging om met geweld de grenzen in' het Nabije Osten te wijzigen of de onafhankelijkheid van de staat teniet te doen zal worden weerstaan. Dit laatste is vooral opmerkelijk omdat de Fransen gisteren een duidelijke tegen zin lieten blijken om aan deze oude ga rantie vast te houden. Ook de Britten, met hun problemen in Hongkong en Aden, lijken niet in de ideale positie om een der gelijke belofte gestand te doen. Gisteravond was in Washington dan ook al overal te horen dat, als er oorlog in het Nabije Oosten uitbreekt, de Amerikanen er evenzeer alleen voor zullen staan als in Vietnam. Met dit schrikbeeld voor ogen leek nog nauwelijks bekomen van de schok uiterste in te spannen via de Verenigde Naties een veelzijdige actie ten bate van de vrede van de grond te krijgen. Minister Rusk van Buitenlandse Zaken toonde zich evenwel bijzonder bezorgd en leek nog nauwelijsk bekomen van de scho die president Nasser hem met de aan kondiging van de blokkade in de golf van Akaba had bezorgd. Iedereen in Washington ziet in dat de Sovjet-Unie er weinig belang bij heeft om de Verenigde Staten uit de voetklem te redden. Weliswaar meent men in Washing ton aan dat de Russen geen grote oorlog in het Nabije Oosten voorstaan, maar dat neemt niet weg dat zij er geen bezwaar tegen zullen hebben de Amerikahen be trokken te zien in een impopulaire eenzij dige interventie ten bate van Israel, een stap die president Johnson niet alleen bij de Arabieren antipathie zou opleveren, maar ook binnenslands wind in de zeilen zou blazen van de kritici die zeggen dat Washington zich als de politieagent van de wereld beschouwt en de neiging vertoont links en rechts eenzijdig te interveniëren Minister Luns vertelde mij gisteren tij dens een persconferentie, dat hij presi dent Johnson tijdens een werkbezoek in een zeer ernstige stemming had getrof fen in verband met de crisis in het Nabije Oosten. Onze bewindsman heeft de stellige indruk dat de Amerikanen niet lijdelijk zullen toezien als de situatie in het Nabije Oosten explodeert. De Britse regering zo meldt onze cor respondent in Londen heeft op de politie ke brandpunten Moskou en Washington twee belangrijke ministeriële posten uit gezet. George Brown, de minister van Buitenlandse Zaken die gisteravond laat na opnieuw opgehouden te zijn door een urenlange kabinetsvergadering einde lijk in Moskou is gearriveerd en daar ze- ker tot vrijdag zal blijven en voorts de on derminister van Buitenlandse Zaken Geor ge Thomson die uit Washington en later uit New York premier Wilson van uur tot uur op de hoogte hield van de reactie op de gebeurtenissen in het Nabije Oosten. Maar beiden zijn niet slechts passieve waarnemers. Hun hoofdtaak zal zijn het contact tussen president Johnson en pre mier Kosygin over de crisis te helpen ver sterken. De Britse regering heeft in 1963 onder premier McMillan duidelijk gemaakt dat de handhaving van de vrede in het Na bije Oosten hoofdzakelijk aan de Verenig de Naties moet worden toevertrouwd en George Browm heeft dih maandag her haald. Handig. Een Amerikaan uit Pittsburgh wil de zijn gestolen vrachtauto vlug terug hebben. Daarom belde hij de politie op met de mededeling dat de truck bela den was met zoveel ontploffingsmidde len, dat enkele huizenblokken gemak kelijk zouden kunnen worden opgebla zen. De politie giyg bliksemsnel tot actie over. Na een speurtocht tot in de verste uithoeken van de stad werd de vracht auto zonder de explosieven ge vonden. Kanaaltunnel. De Britse en Franse rege ringen hebben twaalf Franse, elf Brit se, één Italiaanse en vijf Amerikaanse maatschappijen uitgenodigd deel te ne men aan gedetailleerde besprekingen over de financiering en bouw van de tunnel onder het Kanaal. Indonesië. De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken Adam Malik is op reis naar Rangoon, Pnompenh en Ma nilla voor besprekingen over economi sche, culturele en technische samenwer king met Birma, Cambodja en de Phi- lippijnen. Ontploffing. Bij een ontploffing «fan een cilinder gas in de keuken van een flat gebouw in de Italiaanse stad Bari zijn acht Italianen gedood en vijf ernstig gewond.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 3