VAN DAG TOT DAG
Commentator W alter Lippmann
verhuist naar New York
Intellectueel verlies voor
VS-hoofdstad Washington
Jordanië, niet Israel
wellicht Nassers doel
VERPLEEGSTERSOPLEIDING
Maandag gaat Europa's
eerste kunstmaan omhoog
Het Titoïsme
Toeristen in China
niet gewenst
Inboedel van
prinses Marie
onder hamer
1
Denkbeelden van
Mao op postzegel
Wilson volgende
maand naar Parijs
Deense provo's
beloven rellen
Bloeddruk meten
Kwartaal uitstel
voor ESRO-II
Typiste van Wilson
gearresteerd
v__
tel egrammen
ZATERDAG 27 MEI 1967
Dilema
Zelfdiscipline
Einde van tijdperk
V ietnam-critiek
Mig wordt teruggegeven
ST. ELISABETH'S OF GROOTE GASTHUIS TE HAARLEM
AANVANG KURSUSSEN:
21 augustus - 20 november - 26 februari
I PREKLINISCHE PERIODE VAN DRIE MAANDEN.
LESSEN IN DIENSTTIJD OP AANEENSLUITENDE
DAGEN (BLOKSYSTEEM).
GEEN PRAKTISCH WERK OP LESDAGEN.
STUDIEBEGELEIDING.
Onthutsend
Kort voor zijn 75ste verjaardag is maar
schalk Tito herkozen als president van
Joegoslavië. Hoewel hij geen ogenblik
zijn communisme heeft verloochend,
heeft hij zich toch van andere Oosteuro-
pese leiders duidelijk onderscheiden. Hij
heeft namelijk zijn partij en zijn land on
afhankelijk gemaakt van de Sovjet-Unie,
en in de binnenlandse economie het ge
zag van de staat verminderd. Het grootste
deel van de kleine boeren is hoewel
verenigd in coöperaties zelfstandig ge
bleven. En in de niet-agrarische onder
nemingen is de medezeggenschap der ar
beidersraden zeer toegenomen, evenals de
zelfstandigheid van elk bedrijf. Men zou
kunnen spreken van een „liberalisatie",
omdat de socialistische ondernemingen
jegens de staat vrijer staan, al blijven zij
natuurlijk aan staatswetten onderworpen.
In hoeverre heeft dit Titoïsme in Oost-
Europa school gemaakt? In de economie
van de meeste communistische landen is
al het beginsel doorgevoerd, dat elk be
drijf als zelfstandig orgaan rendabel
moet zijn. Wordt de productiviteit daarin
opgevoerd, de prestatie verhoogd, de
kostprijs verlaagd, dan ontvangen de
werkers een aandeel in de winst, zoals in
Joegoslavië. Bovendien is de centrale
planmatigheid beperkt. Er wordt meer
ruimte gelaten voor initiatieven „van on
der op". Wat de medezeggenschap be
treft der bedrijfsraden, die is zeer uiteen
lopend, maar nog geringer dan in het
land van Tito. Diens invloed kan echter
niet worden ontkend.
Op een bepaald terrein is dit nu weer
gebleken in Roemenië. Dit land veroor
loofde zich sinds enige jaren de voogdij
van de Sovjet-Unie te liquideren. Het
gedroeg zich binnen het oostelijke blok
ongeveer zoals het gaullistische Frank
rijk binnen de westelijke alliantie. Als
enige Oosteuropese „volksdemocratie"
knoopte het in januari diplomatieke be
trekkingen aan met West-Duitsland, zon
der daarbij politieke voorwaarden te stel
len.
Nu blijkt uit een lang artikel van de
partij-secretaris Ceausescu dat hij ernstig
waarschuwt tegen pogingen van andere
communistische partijen en dit geldt
zowel voor Moskou als voor Peking
om in de Roemeense partij te infiltre
ren, en haar zelfstandigheid aan te tasten.
„Het is ontoelaatbaar voor een lid van
de partij betrekkingen aan te knopen of
te onderhouden met andere partijen of
daaraan inlichtingen te verschaffen bui
ten medeweten van zijn partijbestuur, of
deel te nemen aan acties tegen de politie
ke lijn van zijn eigen partij", zo leest
men. Geen „buitenlandse fractievorming"
dus.
Zeer voorzichtig wordt de mogelijkheid
aangeroerd, ook op economisch gebied
iets van het Joegoslavische voorbeeld na
te volgen. „De partij-organen mogen niet
in de plaats van andere maatschappelijke
instellingen treden.Men moet de be
voegdheden en de rol van elk bedrijf ver
groten." Tot nu toe was de Roemeense
partij afkerig van elke „liberalisering".
Maar daarin schijnt enige verandering te
komen. De communistische landen bewan
delen geleidelijk eigen wegen. Het bloed
kruipt waar het niet gaan kan. Geen ideo
logie is tenslotte bij machte volkomen
eenvormigheid te handhaven, en de veel
soortigheid der maatschappelijke vormen
te niet te doen. Ook in dictatoriaal gere
geerde landen staat de ontwikkeling niet
stil, en dit is in elk geval een hoopgevend
verschijnsel.
Het Noordzeedebat in de Kamer heeft
de scheidslijn tussen voor- en tegenstan
ders van staatsboringen in de Noordzee
bodem weer eens versterkt. De voorstan
ders laten zich vooral leiden door wan
trouwen tegen de oliebaronnen. De tegen
standers zien staatsdeelneming weer als
een poging tot vergroting van de staats
macht. Het is de vraag of de scheiding
wel juist is. Het kan immers best zijn,
dat de meeste Nederlanders net zoveel
wantrouwen hebben tegen het grote olie
kapitaal als tegen de staat, en dat het
hun dus gelijk blijft wie de bodemschat
ten uit de zeebodem boort. Als dat, zo is,
zou het veel beter zijn als de volksver
tegenwoordigers de partij-principes
of wat daarvoor doorgaat lieten varen
en iets gezamenlijks ondernamen waar
door het wantrouwen tegen alles wat
groot, machtig, invloedrijk en ondoor
zichtig is, kon worden verminderd. Want
die parlementaire beveiliging ontbreekt
ons. De parlementaire controle op het
overheidsbedrijf is schrikbarend onvol
doende en die op het grote invloedrijke
particuliere bedrijfsleven net zo.
Nederland heeft geen deugdelijke anti
trustwetgeving, bijna geen consumenten
bescherming en op het gebied van prijs
binding is hier ook heel wat ongezonds
mogelijk. Het Amerikaanse parlement
heeft zich weinig ingelaten met de dis
cussie pro/anti staatsbedrijven, maar
zijn tijd gebruikt voor het deugdelijke be
teugelen van ongebreidelde krachten. On
danks het ontbreken van een socialisti
sche partij is in Amerika de parlemen
taire bescherming van de kleine man te
gen „kapitaals- en staatspoliepen" heel
wat groter dan hier. Een voorbeeld dat
het navolgen wellicht waard is.
^VWyMWWWWWWWWWWWWWWWWWWMWWMWWWl
PEKING (AFP) Bij de uitgeverij
voor vreemde talen in Peking is een af
fiche opgehangen, waarin wordt geëist
dat buitenlandse toeristen de toegang tot
China moet worden ontzegd.
Het motief voor weigering van de toe
risten zou zijn dat zij in het algemeen
geen politieke belangstelling hebben en
gekant zijn tegen het Chinese beleid.
Waarnemers maken uit deze melding op
dat zekere elementen geen buitenlandse
pottenkijkers willen bij de afhandeling
van de binnenlandse problemen.
In de afgelopen dagen zijn in Peking
enige malen diplomaten en buitenlandse
correspondenten urenlang door menigten
vastgehouden, omdat zij dagbladen van de
rode gardisten hadden gekocht.
(Van onze correspondent)
BONN Dinsdag wordt in het openbaar
de inboedel verkocht van de in 1910 over
leden prinses Marie der Nederlanden. Zij
is gehuwd geweest met Adolf vorst zu
Wied. Haar nalatenschap bevond zich in
het kasteeltje Mon Repos in de buurt van
Neuwied aan de Rijn, dat binnenkort we
gens bouwvalligheid zal worden afgebro
ken. Prinses Marie was de kleindochter
van koning Willem I en de dochter van
diens tweede zoon Frederik Willem Karei
die in 1881 op zijn buiten bij Voorschoten
overleed.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Het is woens
dag een treurige dag geweest voor
Clevelandpark, de wijk van Washing
ton waar ik woon. Want in de straat
naast mijn huis, enkele blokken
verderop, stonden de verhuiswagens
die definitief de aftocht bezegelden
van wellicht de beroemdste, maar
zeker de meest bewonderenswaardige
inwoner van Clevelandpark: de 77-
jarige commentator en schrijver Wal
ter Lippmann. Bijna dertig jaar lang
woonde Lippmann in het grote, wat
sombere, Engels aandoende landhuis
op de hoek van de Woodleyroad en
de 36ste straat en die plek werd daar
door een bezienswaardigheid voor in
tellectuele toeristen en een plaats
voor een politieke en intellectuele
stimulans voor vele groten en minder
groten der aarde. Amerikaanse presi
denten, ministers, diplomaten uit alle
werelddelen, schrijvers, journalisten
bezochten Lippmann in dit huis
tegenover Washingtons nationale
kathedraal.
Hier schreef de beroemde commentator
de afgelopen dertig jaar zijn in 1931 be
gonnen politieke commentaar dat door
honderden couranten oveT de hele wereld
werd gedrukt.
Aanvankelijk, toen Lippmann na jaren
lang werd voor het weekblad New Repu
blic en het hoofdredacteurschap van de
New York World met zijn commentaar
voor de New York Herald Tribune begon,
schreef hij vijf maal per week. Later werd
dit driemaal en de laatste jaren twee
maal.
(Vervolg van pagina 1)
Wat in de eerste bezorgdheid over Is
rael over het hoofd gezien dreigde te
worden, was dat Jordanië nog meer dan
Israel is aangewezen op de Golf van Aka-
ba voor een onbelemmerd scheepvaart-
verekre. Terwijl Israel tenslotte nog ha
vens heeft aan de Middellandse Zee, is
de havenstad Aakaba Jordanië's enige ma
ritieme uitlaat. En wat president Nasser
als een maatregel tegen Israel aankon
digde, kan hij met evenveel gemak en
grotere effectiviteit tegen Jordanië waar
maken.
Dat Jordanië's koning Hoessein en zijn
ministers zich bewust zijn van dit ge
vaar, bleek uit het bericht dat in Tel
Aviv woensdagnacht met grote bezorgd
heid werd ontvangen, namelijk dat troe
pen uit Saoedi-Arabië en Irak de grens
met Jordanië hadden overschreden, een
bericht dat later weer deels ontzenuwd
werd toen Jordanië geen toestemming aan
Irak gegeven bleek te hebben. Op het
eerste gezicht leek deze troepenconcen
tratie op een verdere uitwerking van een
door Egypte ontworpen Arabisch plan om
Israel aan alle grenzen tegelijk te be
dreigen.
Het lijkt nu waarschijnlijker dat ko
ning Hoessein het zekere voor het onze
kere heeft willen nemen en met deze
ogenschijnlijk anti-Israelische toelating
van Saoedi-Arabische troepen tot zijn
grondgebied zich ook heeft willen ver
zekeren van extra-strijdkrachten die in
gezet kunnen worden tegen Egypte wan
neer president Nasser inderdaad het plan
zou hebben om zich te ontdoen van het
Jordaanse regime dat hij altijd als een
meeloper heeft beschouwd van het „reac
tionaire westerse imperialisme".
Jordanië bevindt zich op het ogenblik
dan ook in een groter dilemma dan Is
rael. Deze tweespalt kwam duidelijk naar
voren in een verklaring die .woensdag in
de Jordaanse hoofdstad werd afgelegd, en
waarin enerzijds een beroep werd gedaan
op de Arabische eenheid tegenover een
gemeenschappelijke vijand, Israel, en an
derzijds werd gesproken over de mis
dadigers.
De zogenaamde Arabische eenheid is
dan ook niet meer dan een fictie, die
niettemin door de Arabische landen als
werkelijk wordt opgediend zodra het Is
raëlische gevaar ter sprake komt. Presi
dent Nasser, immer in de weer om zijn
progressief socialisme aan het Nabije
Oosten op te leggen, heeft zich daarbij
steeds bediend van deze onnatuurlijke en
tegenstrijdige Arabische alliantie. Druk,
door hem met behulp van Syrië en Irak
uitgeoefend op Israel, betekent immers
ook pressie op Jordanië en Saoedi-Ara
bië, want deze twee landen wordt daar
mee een onmogelijke keus opgedrongen:
meedoen met de Arabieren, of hun steun
verklaren aan het Westen.
Omdat beide èn Arabisch èn pro-wes
ters zijn, is het resultaat van de pressie-
■x£x::y>
Een knappe Israëlische vrouwelijke
soldaat, met een messcherpe vouw
in haar soldatenbroek, rust even uit
in de Negev-woestijn. Alle meisjes
in Israël moeten twintig maanden
militaire dienst doen. (Telefoto)
SINGAPORE (Reuter). De „denk
beelden van Mao Tse Toeng" worden
in Singapore in de vorm van postzegels
verspreid. De verkoop van zijn werken
is verboden. Mao's denkbeelden worden
nu op postzegels naar Singapore gesmok
keld en verkocht in series van tien ze
gels. Prijs van Mao's verzameling op
zegel: ongeveer 1,25 gulden.
methode iedere keer een succesje voor
Egypte. Het zou ooit misschien nog wel
eens zo ver kunnen komen, dat zoals een
Israëliër het formuleerde, Israel steun
verleent aan Jordanië, want een Egypti
sche inval in Jordanië kunnen wij aan
onze grenzen nog minder tolereren dan
een verzoek om zelfmoord te plegen.
PARIJS (Reuter) Premier Wilson
van Groot-Brittannië zal op 19 juni in
Parijs met president De Gaulle van
Frankrijk besprekingen voeren over het
Britse verzoek tot toetreding tot de EEG
Wilson en De Gaulle zouden wellicht ook
spreken over het Nabije Oosten en andere
wereldvraagstukken
In januari hebben Wilson en De Gaulle
al uitvoerige besprekingen gevoerd tij
dens Wilsons oriëntatiereis in West-Euro
pa om de stemming te peilen aangaande
eventueele toetreding van Engeland tot
de Europese Gemeenschap.
President De Gaulle's voornaamste
voorbehoud ten aanzien van het Britse
EEG-lidmaatschap betreft het Britse ver
mogen om de Britse landbouw aan te pas
sen, de rol van het pond sterling als in
ternationale valuta en de Britse banden
met het Gemenebest en de Verenigde
Staten.
Lippmann, die na een zomer in Frank
rijk in New York zal gaan wonen, is nu
meer de schrijver van wat langere, be
dachtzame essays dan van korte com
mentaren, maar nog altijd schitteren de
kwaliteiten die hem tot Amerika's be
roemdste politieke schrijver hebben ge
maakt in zijn artikel: objectiviteit, rede
lijkheid, visie, originaliteit en kritische
zin.
Lippmann leefde al deze jaren in Wash
ington in opperste zelfdiscipline met een
praktisch onwrikbare dagindeling. Elke
ochtend om negen uur, ontbijt en lectuur
van de drie belangrijkste ochtendbladen
achter de rug, zette hij zich aan het bu
reau om te werken aan zijn artikel. Twee
en een half uur later was het schrijven
gedaan en dicteerde Lippmann het stuk
in de dictafoon, waarna het door een
secretaresse werd uitgetikt en met de
research-medewerker besproken.
Klokke half een werd het stuk op de
dagen voor de verschijning opgehaald en
kort daarna kon men de wat bedachtza
me introverte oudere heer, die Lippmann
al zo lang is, uit het huis zien vertrek
ken naar zijn club: de Metropolitan, waar
hij dagelijks lunchte met politici, diplo
maten of collega's. Daar was hij het bo
venmate geziene lid en ik heb zelf eens
meegemaakt, toen Lippmann mij met zijn
bekende vriendelijkheid tegenover jonge
re collega's voor een lunch had uitgeno
digd, dat vice-president Humphrey in de
overvolle eetzaal binnenkwam, maar al
leen de beroemde journalist kwam groe
ten.
's Middags zag men Lippmann vaak
met echtgenote Helen en hun honden wan
delen, waarna hij de avonden meestal
doorbracht op diners in Washingtons on
vermoeibare politieke wereld.
AAN DIT alles, bijna aan een tijdperk
in het intellectuele leven van de Ameri-
KOPENHAGEN (Reuter) Deense
provo's willen het huwelijk van prinses
Margrethe met de Franse graaf Henri de
Monpezat op 10 juni in de war sturen.
De onofficiële leider van de provo's in
Denemarken Harald Soebye zei in een
vraaggesprek voor de Deense radio dat
gedacht wordt aan het afsnijden van de
elektriciteitstoevoer naar Kopenhagen,
het loslaten van tientallen witte muizen
in de kerk waar de plechtigheid plaats
vindt en het gooien van tomatensap. Ook
was het plan geopperd een vliegtuigje te
huren om „iets" wat onthulde hij niet
op de stoet te gooien.
Het detachement cavalerie dat het rij
tuig met de prinses en de graaf zal be
geleiden, krijgt evenwel een bijzondere
oefening. Een legerwoordvoerder zei dat
de paarden vertrouwd worden gemaakt
met rookbommen, dwarrelend papier, jui
chende menigten en het geluid van
schoten.
Graaf Henri de Monpezat, de Franse
diplomaat, die met de toekomstige konin
gin van Denemarken, Margrethe, op 10
juni in het huwelijk zal treden, heeft
zich officieel bij de Deense lutherse kerk
aangesloten. De graaf was rooms-katho
liek.
kaanse hoofdstad, is door Lippmanns
vertrek een einde gekomen en dit is geen
reden tot juichen voor de velen die de
progressieve beginselen zijn toegedaan en
de humane, rationele maatstaven van de
commentator bewonderen.
Zonder reden is Lippmanns aftocht
echter niet. Door zijn consequentie en
diepgaande critiek op president Jonhsons
Vietnam-beleid heeft hij zich vervreemd
van Washingtons machtsstructuur, terwijl
hij bovendien Johnson voorgoed woedend
heeft gemaakt door openlijk te zeggen dat
de president hem misleid (lees: voorge
logen) heeft. Wel is waar dat Lippmann
als beroepscriticus van het politieke ge
beuren nooit erg populair is geweest en
successievelijk met Roosevelt, Truman,
Eisenhower, minister Dulles, en zovoorts
overhoop heeft gelegen (ondanks geregel
de critiek lunchte hij maandelijks met
president Kennedy tijdens diens bewind),
maar door de Vietnam-controverse is de
huidige tegenstelling tussen hem en de
regering scherper dan ooit.
President Johnson is zo boos op Lipp
mann, dat hij zich niet ontziet bij aller
lei gelegenheden te praten over „een
commentator uit het verleden die nog
steeds onder ons is' 'en Witte Huis-assis-
stenten beijveren zich de laatste tijd om
te herinneren aan oude misrekeningen in
Lippmanns nalyses, daarmee sugge
rerend dat het niet verwonderlijk is dat
de oude commentator er weer helemaal
naast is.
Dat Lippmann er in zijn carrière wel
eens flink naast is geweest, zal overigens
niemand ontkennen. Vooral in de dertiger
jaren had hij weing of geen begrip voor
Roosevelt en in 1936 steunde hij de repu
blikein Landon tegen de democratische
president. Maar na 1938, toen hij begon
te pleiten voor een anti-nazistische poli
tiek, lijken Lippmanns vergissingen ge
ring geweest te zijn. Als eerste doorzag
en bestreed hij de koude oorlogspolitiek
aan Amerikaanse kant en kritiseerde hij
de wereldwijde interventiepolitiek van
Washington, die een consequentie was van
de Truman-doetrine in 1947.
ZIJN HUIDIGE oppositie tegen het Viet
nam-beleid is een logisch gevolg van de
ze standpunten en kan zelfs niet los ge
zien worden van zijn denken tijdens de
De 77-jarige schrijver van politieke
commentaren Walter Lippmann neeft
bekendgemaakt dat hij na 36 jaar
stopt met het schrijven van zijn
dagbladrubriek. In zijn jongste artikel
schreef Lippmann: „Ik ben er steeds
meer naar gaan verlangen af te ko
men van de noodzaak te weten dag in
dag uit hoe de bloeddruk op het Witte
Huis was en wie wat zei en wie wie
zag en naar wie geluisterd wordt en
naar wie niet." Lippmann schreef voor
het dagblad New York Herald Tri
bune". Meer dan 300 bladen over de
hele wereld, plaatsten zijn artikelen.
Het werk voor het weekblad „News
week" zal Lippmann voortzetten.
eerste wereldoorlog, toen hij als jongeman
schreef dat de Amerikaanse constitutie
in de buitenlandse politiek een
ontzagwekkende en slecht gecontroleerde
macht aan de president geeft en toen hij
de wereld gelukkig prees, omdat de toen
malige president Wilson er de man niet
naar was deze macht eenzijdig en onge
remd te gebruiken.
Met president Johnson heeft de wereld
minder geluk gehad, is nu zijn overtui
ging en hij zei mij vorig jaar tijdens een
kort gesprek vast te geloven dat John
son volledig op fout spoor is en in Viet
nam blundert ten koste van vele mensen
levens uit gebrek aan begrip voor de we
reldsituatie en uit misplaatst vertrouwen
op adviseurs zoals Walt Rostov, wiens
beroepsmatige anti-communisme voort
komt uit het verlangen zijn „rode" pri-
vé-achtergrond goed te maken.
Hoe dan ook, Walter Lippmann gelooft
dat de tijd gekomen is om zijn persoon
lijke banden met de Amerikaanse hoofd
stad te beëindigen en daarom is er wel
licht een opluchting in Amerika's rege
ringskringen.
Maar wie, zoals ik, Lippmanns inzich
ten stimulerend vindt, zijn niveau van
dagbladjournalistiek uniek en zijn onaf
hankelijke rationale humaniteit bewonde
renswaardig, kan niet anders dan treurig
zijn over de verhuiswagens in de straat
om de hoek en kan Lippmanns vertrek
uit Washington niet anders dan een groot
verlies vinden voor de intellectueel, toch
al niet overgestoffeerde Amerikaanse
hoofdstad.
DILLINGEN (AFP) Het Mig-17-
straalvliegtuig waarmee een Russische
vlieger in West-Duitsland een noodlan
ding maakte wordt gedemonteerd en zal
worden teruggeven aan de Sovjet-Unie.
Het toestel is licht beschadigd.
ADVERTENTIE
in het ALGEMENE ZIEKENHUIS
- Vooropleiding Middelbaar Onderwijs of MULO.
- Salaris e.d. Volgens landelijke normen.
- Inwóning in nieuwe moderne zusterflat.
Inlichtingen bij De adjunkt-direktrice, Zr. E. C. Snoeck Henkemans, en bij het hoofd
van de opleiding, Zr. E. F. van Creveld. Telefoon 1 39 60, toestel 225.
Aanmelding na telefonische of schriftelijke afspraak.
(Van onze ruimtevaartmedewerker)
Na een uitstel van drie maanden zal
aanstaande maandag de eerste kunstmaan
van de Europese ruimtevaartorganisatie,
de ESRO-II, worden gelanceerd van de
basis Vandenberg aan de westkust van
de Verenigde Staten. De betrekkelijk
kleine kunstmaan (gewicht nog geen 80
kilogram afmetingen 85 bij 76 centimeter)
moet studies maken van de zonnestra
ling, door de zon uitgestoten materiedeel
tjes die in het magnetisch veld van de
aarde worden gevangen, en bepaalde
aspecten van de kosmische straling.
De ESRO-II is in het technisch centrum
van de Europese ruimtevaartorganisatie,
de Estec in Noordwijk, getest en voor de
lancering in gereedheid gebracht.
De Esro-satelliet zou aanvankelijk op 1
maart zijn gelanceerd met behulp van een
Amerikaanse Scout-raket. Eind februari
LONDEN (Reuter en AFP) Een 20-
jarige Britse typiste van het bureau van
premier Harold Wilson is gearresteerd op
beschuldiging van schending van de wet
op de staatsgeheimen .Met haar werd een
29-jarige man, Norman Blackburn, aange
houden en beschuldigd.
De typiste, Helen Keenan, zou een do
cument aan Blackburn ter hand hebben
gesteld.
bleek echter, dat de V.S. geen raket van
dit type beschikbaar hadden, hoewel de
afspraak voor de lancering al een jaar
tevoren was gemaakt. De Amerikaanse
marine bleek de beschikbare Scouts plot
seling nodig te hebben voor experimen
ten, die geen uitstel gedoogden. Europese
technici, onder wie personeel van het la
boratorium voor ruimteonderzoek van de
Utrechtse universiteit, waren al in Ameri
ka aangekomen om bij de voorbereiding
van de lancering te assisteren, toen bleek
dat er geen raket ter beschikking was.
In verband met de niet strikt zakelijke
overeenkomst over de lancering, die door
de NASA verzorgd zou worden op basis
van (overigens wel gedeeltelijk betaal
de) hulpverlening van de jonge Europese
organisatie, kon men weinig inbrengen
tegen deze onthutsende gang van zaken.
Onverrichterzake keerden de Europese
experts naar hun landen terug.
Van deze affaire werd niet alleen de
ESRO-II de dupe, maar ook de UK-3, een
Britse kunstmaan waarvan de lancering
eveneens met een Scout zou geschieden.
Deze Britse kunstmaan is inmiddels kort
geleden in de ruimte gebracht, ongeveer
twee maanden na de aanvankelijk vast
gestelde lanceerdatum.
Het is de bedoeling, dat de Esro min
stens twee jaar in werking blijft en daar
door waarnemingen kan doen in een pe
riode van maximale zonneactiviteit. De
activiteit van de zon, uit zich onder meer
in het optreden van zonnevlekken. Sterke
zonneactiviteit kan gevaarlijk zijn voor
ruimtevaarders. Niet alleen wetenschap
pelijk maar ook ten behoeve van de be
mande ruimtevaart zijn derhalve studies
van de zon tijdens maximale zonactiviteit,
zoals de ESRO deze zal uitvoeren, van
groot belang. De ESRO-I wordt vermoe
delijk in de herfst gelanceerd.
i
1
Orkaan. Stormen met windsnelheden tot
tweehonderd kilometer per uur hebben
in grote delen van Duitsland zware
schade aangericht. In het bijzonder in
Zuidwest- en Zuid-Duitsland en in het
centrale en zuidelijke deel van Oost-
Duitsland-
Hospitaal op wielen. De Franse wegen
wacht heeft vandaag een klein hospi
taal-op-wielen getoond, dat bestemd is
voor gebruik bij grote openbare mani
festaties. Het rijdend hospitaal, dat bij
het vliegveld Le Bourget zal worden
geplaatst ter gelegenheid van de jaar
lijkse luchtvaartshow is uitgerust met
een operatiezaal.
Kernproef. Een kernproef van geringe
sterkte is ondergronds genomen door de
Amerikaanse commissie voor de kern
energie. Het is de 13-de bekend ge
maakte Amerikaanse proef van dit jaar.
Bom. Een tien jaar oude Oostduitse jon
gen heeft met een bom uit de tweede
wereldoorlog zo lang tegen een muur
geslagen totdat deze ontplofte. Hijzelf
en nog drie andere kinderen kwamen
om het leven.
Hotelprijzen. De prijzen van de meeste
Franse toeristenhotels die sedert januari
1963 waren geblokkeerd, zullen met on
geveer 10 percent worden verhoogd. Het
betreft de hotels die voor 1948 zijn ge
bouwd, ongeveer tweederde van het to
taal aantal.
Arrestatie. Een particuliere secretaris van
de Griekse oud-premier George Papan-
dreou, Ioannis Manoesakis, is enkele
dagen geleden door de veiligheidspo
litie gearresteerd. Gronden voor de ar
restatie zijn niet gegeven.
Volksstemming. In Australië wordt een
volksstemming gehouden om de inboor
lingen dezelfde rechten als de overige
bevolking te kunnen geven en die rech
ten in de grondwet te verankeren.
Particulier. Koningin Elizabeth van Groot-
Brittannië is in Frankrijk voor een par
ticulier bezoek, dat vier dagen zal
duren.
