Kerk en Vrede tegen blokvorming
Drieluik uit boek Jona
Vrienden van Toumliline
Gereformeerd vredesberaad
tegen totale oorlog
Prof. De Graaf waarschuwt voor
emotionele pro-lsrael-houding
Conferenties
Voor onderweg
Oecumenisch
pleidooi
Kort nieuws
SPRINC-PAUS
fl!
ZATERDAG
JUNI 1967
Op de jaarlijkse Kerk en Vrede-conferentie op Woudschoten bij Zeist
heeft de voorzitter, prof. dr. J. de Graaf, betoogd dat het thema „Noord-
Zuid-Vrede", het vraagstuk van de groeiende kloof tussen arme en rijke
landen en de gevolgen daarvan voor de veiligheid in de wereld, niet
los gezien mag worden van de Oost-West-tegenstelling.
Leek het misschien enkele maanden geleden dat de Noord-Zuid-tegen-
stellingen de geschilpunten tussen Oost en West in ernst zouden gaan
overtreffen, thans blijkt met name in het Nabije Oosten, hoezeer de
oude Oost-West-tegenstellingen nog levend zijn.
Verder sprekend over het Nabije Oosten waarschuwde prof. De Graaf
voor een emotionele al te ongenuanceerde stellingname pro-Israel. Hij
riep op tot voortdurende oriëntatie aan het bijbelse vredesvisioen en
wees op de volgende tekst bij de profeet Jesaja: 24, 25:
Kruispunten en mijlpalen
Generale synode
Den Alerdinck
Moeder en zoon tot predikant bevorderd
Eisenhower erevoorzitter bouwfonds
Doopsgezind hulpwerk
1 T< £öcfjeth)oo?töcjfif ï)Cetï<e£
-IGgcfifjiebbe ten' anbeten nule tot
3>ita fegseitbc
2 JïJactfet u op/gaet nae be groore
fiabtjgtnebe.-enbepiebicfettegen Ijacc bc
p:cbjhinge bie it tot ufp?cfec.
j ©oe maetfire fitfj jtonaop/ enbe
guicïinaejjjinebe/'nae't tooo;t be,s
#mcbc nu toaof eene grootc flabt
443obtji/5 ban b?ie bacijrcpfen.
4 «Cnbe 2«na begorji inbe flabt te
gaen/ eene barfj-repfe: enbe fjp p?ebifbtc
cnbe fepbe;6 fiaify becrtitïj bagen ban fal
.$incbeJtoo?bcn7 omgcfieeri.
r Cnbe bc1 Iiebcn ban #incbcge*
loofbeit aen <0obtf: enbe fp riepen eetv
'"baflcn upt/ enbe bebtebben fjacr met
fatten ban fjarengwotfïen af rotfjarcit
Wepnften toe.
6 Want11 bit tooo:t V geraeefcte tot
ben «Comnch ban #mebe/ enbe fjp (lont
op ban fijnen rfj/ooh cnbe bebe fijnfjeev-
lirh oberbf/ebt ban ftcfjenbe &P bebccbte
'fj met eegen fath cnbe fatt ncbecJ in
■•ffiljen.
*2nbe ïjp "liet upttoepen /enbe men
j&inetoe/um",6-u-,k--
3 1-10. Jona's prediking te
Ninevé en hag/i uitwerking.
0Ü- Het woord des He#ien kwam 1
ten tweeden male tot Jona: Maak 2
u op, ga naar Ninevé, de gro/te
stad, en breng haar de prediking/
die Ik tot u spreken zal./Ew Jorra 3
maakte zich op en ging naar Ni
nevé, yEaar het woord des He/ren.
Ninevé nu was een geweldig
gro/te stad, van drie dagreizen.
En Tona begon de stad in te gaan, 4 v r
één^ dagreis, en hij predikte^seg- •£-
gender Nog veertig dagen en Ni
nevé wordt onderstboven ge
keerd! En de mannen van Ninevé 5
geloofden God en riepen een vas-
°n bekleedden zich, van
zwaden.
Jona? §J-a-*pV naar linaTa, die grote stad, en
clot"
f haar de-heodsuhup aan die- Ik u opdraag.
utaaA.Jei>a ep en ging* volgens he-t-Aooogd ran
de Heer. naar JLLna*». Nineve was inderdaad een
zeer grote stad^ drie dagen waren nodig om er-
door te trekken. By het binnengaan yen dt si
da eftrate dag aEy/kondigde Jeaa aan: Rog veertig
dagen en Nineve*wordt met de grond gelijk gemaakt.
Be mensen van Hineve schonken geloof aan God; ze
riepen een vasten uit en iedereen, groot en klein,
boetekleed aan. O ran Nineve,
icfLt i(K. j
„Te dien dage zal Israël de derde zijn
naast Egypte en Assur, een zegen in
het midden der aarde, omdat de Here
der heerscharen het gezegend heeft
met de woorden: Gezegend zij mijn
volk Egypte en het werk mijner han
den, Assur, en mijn erfdeel Israël".
Dr. De Lange wees op de opdracht,
vervat in de zes aanbevelingen die de
oecumenische Raad der Kerken, eind
januari 1967 gedaan heeft ten aanzien
van het vraagstuk van de verhouding
tussen arme en rijke landen. Wij dienen
ons ernstig te bezinnen wat dit voor
ons praktisch betekent. Het neen op de
vraag van 77 arme landen om open
stelling van de markten, door de rijke
landen uitgesproken op de wereldhan
delsconferentie 1964, zal niet mogen
worden herhaald wanneer in 1968 de
ze conferentie opnieuw in New Delhi
bijeenkomt.
Wie in de Bijbel naar „toepasselijke
teksten" voor allerlei levenssituaties
wil zoeken, zal in de regel teleurge
steld worden. Ze bestaan namelijk
niet. Wel wil de bijbel voortdurend
duidelijk maken, dat het gewone al
ledaagse leven niet buiten God om
gaat.
Deze opmerkingen zijn vermeld in
een heel bijzonder rooster „De bijbel
bij kruispunten en mijlpalen", een
nieuwe uitgave van het Nederlandsch
Bijbelgenootschap. Na deze inleidende
woorden geeft dit rooster een aan
tal bijbelgedeelten, die bij verschillen
de belangrijke levensgebeurtenissen
gelezen kunnen worden: bij geboorte,
verjaardag en doop, bij ziekte en on
geval, bij genezing of overlijden, bij
huwelijk en ook bij het betrekken van
een nieuwe woning of het aanvaarden
van een nieuwe werkkring.
Maar deze gedeelten moeten gelezen
worden in het grote verband van Gods
bemoeienis met deze wereld, die zicht
baar is in de geschiedenis van Isra
el en pas goed duidelijk wordt door
de komst van Christus.
Een korte inleiding zet uiteen, waar
om dit bescheiden hulpmiddel is uit
gegeven en hoe het is te gebruiken.
Het rooster is door zijn handig for
maat gemakkelijk in de bijbel te be
waren (en mee te nemen). Het is
verkrijgbaar bij het N.B.G., Postbus
620 te Haarlem voor slechts 0.30 en
voorziet in een algemene behoefte.
Van 19 tot en met 22 juni 1967 zal
in Hydepark te Driebergen de zomer
vergadering van de Generale Synode
der Nederlands Hervormde Kerk wor
den gehouden, met als hoogtepunt een
verdubbelde synode op woensdagmid
dag ter behandeling van de nieuwe be
rijming van de 150 psalmen.
De gereformeerde synode komt die
dag speciaal bijeen, eveneens voor de
nieuwe psalmberijming.
Andere belangrijke zaken die in de
vierdaagse zomersynode van de Her
vormde Kerk aan de orde komen zijn:
Richtlijnen aan kerkeraden over het
gemengde huwelijk, een concept-rap
port over de leer der verzoening, be
zwaren tegen een vaste paasdatum,
plannen van de raad van Kerken in
Nederland, vredesvraagstukken.
De synode zal voorts een aantal be
noemingen doen en een groot aantal
kerkordelij ke zaken behandelen.
Wij dienen ons vanuit onze verant
woordelijkheid als christenen en staats
burgers te bezinnen, welke opdracht
onze Nederlandse delegatie daar zal
moeten hebben.
Dr. de Lange ging ook in op de nood
zaak dat een sociaal-economisch we
reldplan tot stand komt.
Natuurlijk rijzen bij elk punt naast
duidelijke antwoorden vele vragen als
gevolg van de gecompliceerdheid der
problemen.
Al teveel echter worden deze moei
lijkheden ten onrechte als voorwendsel
gebruikt om niets te doen. Het ont
breekt aan werkelijke politieke wil om
de offers te brengen die worden ge
vraagd.
In onze kerken zijn de elementen
aanwezig om de politieke wil tot inter
nationale verbondenheid levend en ac
tief te maken, die onmisbaar js om
tot resultaten te komen.
Geïnspireerd door protestzanger
Boudewijn de Groot wordt op het
vormingscentrum Den Alerdinck te
Laag-Zuthem (Ov.) van 3-8 juli 1967
een vakantieweek voor jongeren gehou
den met als thema: „er komen andere
tijden". Rond het begrip non-konfor-
misme is een programma opgebouwd,
waarin men zich onder meer zal be
zighouden met de „tegendraadse" mo
tieven van de Amsterdamse provo's en
van de Sjaloombeweging.
Er zullen protestsongs beluisterd en
besproken worden en naar aanleiding
van een schokkende satyrische film
„zelfmoord-school" komt de vraag aan
de orde of het in onze samenleving
met allerlei verschijningsvormen van
massamaatschappij en welvaartsstaat
nog wel mogelijk is non-konformist
te zijn.
„Kerk en Wereld" in Driebergen or
ganiseert in de maanden juli en au
gustus tien zomercursusweken, die zijn
gewijd aan actuele onderwerpen. Aan
deze conferenties kan door alle be
langstellenden worden deelgeno
men, ook door gezinnen met kinderen.
Tijdens de zomerweken is kinderlei
ding aanwezig die de jeugdige gasten
bezighoudt als de ouders aan het pro
gramma deelnemen.
Eén van deze weken 15-22 juli is on
der het thema „Leven en regeren in
de welvaart" gewijd aan de verant
woordelijkheden en de problemen die
het leven in een welvaartsstaat met
zich meebrengt. Inleidingen worden
gehouden over „Hoe wordt een land
welvarend?", over de nationale en in
ternationale welvaartsverdeling,
over jeugdproblematiek en protest
houding in de welvaartsstaat.
Aanmeldingen kunnen worden ge
richt aan het conferentiesecretariaat
van Kerk en Wereld, De Horst 1, Drie
bergen, waar ook een speciale folder
over alle zomerweken kan worden
aangevraagd.
De Internationale Liga voor Aposto
lisch Geloof en Kerkorde organiseert
van 3 tot 8 september 1967 te Fri-
bourg, Zwitserland, een conferentie
over de katholiciteit.
Nog een foto van de historische bevestiging van moeder en zoon tot predikant
in de Evangelisch Lutherse kerk in Nederland. Links mevrouw M. Mostert-Schen
delaar, rechts haar zoon Gerard Johan Mostert in de Amsterdamse Maarte
Lutherkerk.
Het „Gereformeerd Vredesberaad"
heeft zich tot de generale synode van
de gereformeerde kerken gewend met
de vraag of de synode wil uitspreken:
dat elke oorlogvoering die inhoudt het
verwoesten van bevolkingscentra en het
onleefbaar maken van gehele gebieden
een misdaad tegen God en tegen de
mensheid is, en dat het willen instaan
voor de zaak van gerechtigheid en vre
de op aarde naar christelijke overtui
ging niet met een dergelijke totale
oorlogvoering in overeenstemming valt
te brengen.
Het „Gereformeerd Vredesberaad"
zou daarom willen dat de gereformeer
de synode er bij de Nederlandse rege
ring op aandringt, af te zien van het
bezitten, van het beheren en van het
op eigen grondgebied toelaten van
kernwapenen. De synode zou dan de
regering moeten vragen om een spoed
beraad over de vraag, hoe een ver
dragsherziening van de NAVO kan
worden benut om onze krijgsmacht los
te maken van de huidige NAVO-kern-
wapenstrategie. Overwogen dient te
worden, zo voegt het „Gereformeerd
Vredesberaad" hieraan toe, op welke
wijze onze krijgsmacht het meest doel
treffend kan worden omgebouwd tot
een politieel en dienstverlenend instru
ment in de samenleving der volkeren.
In het „Gereformeerd Vredesbe
raad", waarvan prof. dr. J. Verkuyl te
Amsterdam de voorzitter is, hebben
zich negentien leden van de gerefor
meerden kerken verenigd; zij menen
dat de algemene richting van het chris
telijk denken en handelen ten aanzien
van het huidige oorlogsvraagstuk drin
gend om herziening vraagt. Naar hun
overtuiging behoort de kerk van Jezus
Christus een néén uit te spreken tegen
het voorbereiden van, het dreigen met
en het voeren van de moderne totale
oorlog.
In de brief van het „Gereformeerd
Vredesberaad" komt ook het punt van
een mogelijke dienstweigering aan de
orde. Men denkt daar onderling niet
gelijk over. Er zijn er die ervoor plei
ten de huidige krijgsmacht nu niet te
verlaten, omdat een ontwikkeling naar
een internationale rechtsorde met poli
tionele troepen bezig zou zijn en er
stappen ondernomen zouden kunnen
worden om de huidige situatie van
onze krijgsmacht te wijzigen.
„Maar", zo voegen zij eraan toe,
„wanneer noch de kerk van Jezus
Christus, noch de christen-politici vol
doende stappen ondernemen of wan
neer die stappen geen duidelijk resul
taat boeken, zal hun aarzeling verval
len en zullen zij tot een daadwerke
lijk neen tegen déze dienstplicht moe
ten overgaan".
Al enige jaren verleent in Nederland
een comité „Vrienden van Toumliline"
op allerlei wijzen, maar vooral ook
financieel, bijstand aan een poging om
islam en christendom nader tot elkaar
te brengen.
Dit sociaal-culturele werk wordt voor
namelijk verricht met als centrum het
klooster Toumliline in Marokko, dat be
woond wordt door monniken. Daarom
heen schaarden zich leken, artsen, on
derwijskrachten en andere helpers uit
Nederland en andere landen, die leiding
geven aan meisjes- en vrouwenwerk,
huisbezoek, internaat, het verstrekken
van maaltijden, kinderverzorging enz.
In het pas verschenen jaarverslag
wordt melding gemaakt van enige te-
De voormalige president van de Verenigde Staten, Dwight D. Eisenhower, inspec
teert een model van de kathedraal van Portsmouth (Engeland). Links zal een
deel aan het gebouw worden toegevoegd. Eisenhower wordt erevoorzitter van
een fonds, dat de gelden voor de uitbreiding zal bijeenbrengen. Het nieuwe deel
is bestemd als herinnering aan D-Dag, de dag van de invasie.
In dit „drieluik" ziet u afdrukken van werkexemplaren van bijbelvertalingen: de
Statenvertaling, de NBG-vertaling en het Oecumenisch proefproject. De eerste is
ontstaan in het begin van de zeventiende eeuw, de tweede in de eerste helft van
deze eeuw en de laatste nu in zijn eerste begin nog als proef. Alle drie begonnen
uit verlangen naar een vertaling voor het eigentijdse Nederland. De eerste bestemd
voor de calvinisten, de tweede voor alle protestanten, de derde voor alle Neder
landers. Voor het eerst vertalen rooms-katholieken en protestanten nu samen de
bijbel. Dit drieluik is een uitgave van het huldigingscomité ds. J. H. Sillevis Smitt.
genslagen. Enkele medewerkers wer
den door de Sureté Nationale uitgewe
zen nog voor hun geregeld werk was
begonnen. Contact wordt thans gezocht
met een al jaren in Marokko werkende
instantie, het Comité Oecuménique
d'Entraide du Maroc, teneinde voort
zetting van het werk met werkcontract
en verblijfsvergunning te verzekeren.
Voorts hebben de monniken van het
klooster besloten allen een functie in de
Marokkaanse organisatie te aanvaar
den om zo meer geïntegreerd hun aan
deel in de opbouw van de Marokkaanse
samenleving te kunnen leveren, waar
door de communauteit een heel andere
functie zal krijgen. Enkele Nederlandse
medewerkers keerden het afgelopen
jaar terug naar het zendingshuis in
Oegstgeest.
Hoewel men een andere koers zal
moeten gaan varen, hoopt men nieuwe
krachten te vinden, die het werk kun
nen overnemen. Sinds maart treedt
drs. F. A. N. Bruins, secretaresse van
de Haagse Kamer van Koophandel op
als penningmeester. Het secretariaat
blijft gevestigd Fazantstraat 6 in
Zaltbommel.
In de zomermaanden worden voor
mensen, die onderweg zijn of vakantie
houden, voor allen, die er belangstel
ling voor hebben op vele plaatsen spe
ciale „onderweg-diensten" gehouden.
Hieronder laten wij een lijstje van de
tijden en plaatsen van deze samen
komsten volgen:
Blauwkapel (Utrecht-Hilversum),
(alleen juni en juli), 10, 11 uur;
Hervormde kerk Huis ter Heide
(Amersfoort-Utrecht) 9 uur;
Rotondekerk-Heerenveen (verkeers
plein Heerenveen), wegwijzer op de
wegen, j0 en 11 uur;
Trefkerk De Klokkenstoel, Oud Ap
pelscha (Prov. voorrangsweg Smilde-
Drachten), 9.10 uur;
Kapel, Hoog Soeren, 9, 11.30 uur;
Hervormde Kerk, Spaarnwoude-
Spaarndam, 9 uur;
Kantine barakkenkamp Oosterland
(Molenweg, vlakbij rijksweg naar Oos-
terscheldebrug, 9 uur;
Hervormde kerk, Kats, 11 uur;
Kop Zeeweg, Bloemendaal, 9 uur.
Kapel, Staverden, 11.30 uur;
Kerk- en recreatieschip De Boei,
Sneek, dagelijks in bedrijf, zondags 8
uur H. Mis. 9.30 oec. dienst;
Stilte-centrum Groene Kerkje, Oegst
geest, dagelijks open van 11.30-14.- uur
(geen dienst);
De Pieterman, Zwijndrecht (rijks
weg 16 Rotterdam-Breda), 9.30 uur;
Sint Jan, Gouda, 16 uur, glazen kij
ken en toespraak;
Drive-out diensten, Opstandingskerk
Amsterdam;
Toeristenkerk Gulpen, 9 en 10.30 uur
Motel Bunnik, 10 en 11 uur.
In verschillende gemeenten worden
toeristendiensten gehouden, die ter
plaatse worden bekend gemaakt. Het
Landelijk Beraad van Onderwegkerken
is gevestigd Boekelaan 117 te Utrecht.
Het optreden van paus Paulus
heeft me vrijwel altijd doen den
ken aan de Echternacher spring
processie: drie sprongen vooruit,
twee sprongen achteruit, met dit
verschil, dat ik bij Paulus vaak
het gevoel had dat hij niet drie
sprongen vooruit en twee achteruit
deed, maar dat er bij hem op de
drie sprongen vooruit altijd drie
sprongen achteruit volgden.
(J. J. Buskes in „Tijd en Taak")
Gedurende het achtste doopsgezinde
wereldcongres, dat in de laatste week
van juli in het congres-centrum van
de RAI gehouden wordt en waaraan
ongeveer vierduizend doopsgezinden
uit 32 landen zullen deelnemen, zal er
in de glazen zaal van de RAI een
tentoonstelling te bezichtigen zijn, die
een beeld brengt wat de doopsgezin-
zinden in de gehele wereld op allerlei
gebieden doen.
De bekende Amerikaanse oecumeni-
cus Daniel O'Hanlon S. J. heeft tij
dens een theologische discussie tussen
katholieke en presbyteriaanse theolo
gen gepleit voor katholieke erkenning
der geldigheid van de wijding van pro
testantse geestelijken.
Hij hield zijn pleidooi tijdens de vijf- j
de ontmoeting van presbyteriaanse en
katholieke theologen van de St. John- I
universiteit in Collegeville (V.S.).
Volgens pater O'Hanlon kan men noch I
in de historische feiten noch in het ge
zonde verstand bevestiging vinden van
het standpunt, dat de genade der apos
tolische bediening exclusief gebonden
zou zijn aan een strikt historische ke
ten van gebeurtenissen door de eeuwen
heen. Hij zei zijn stelling te hebben op
gebouwd vanuit het conciliedecreet I
over de oecumene waarin de protes- I
tantse gemeenschappen als kerken wor- i
den erkend.
Deze erkenning biedt volgens pater
O'Hanlon ook de mogelijkheid voor een I
soortgelijke erkenning van de bedie
ning in de protestantse kerken.
De Nederduits Hervormde Kerk in
Zuid-Afrika heeft besloten het lid
maatschap te ontzeggen aan die kerk
leden, die lid zijn van het Christelijk
Instituut voor Zuidelijk-Afrika. In Afri
kaanse theologische kringen be- I
schouwt men deze stap als een van d»
meest vèrreikende autoritaire beslis
singen en een drastische interventie
in het persoonlijk godsdienstig leven
van de individuele christen, die ooit
door een protestantse organisatie zijn
genomen, zo staat te lezen in de Sun
day Times van Johannesburg.
t rrbfM*
Jinj Kifï,;
focijm bttar;-. ;c-
fipitilucïpn ntjrrr»
tij hJSxSteur v>
Bot nirt tn
mogm btfUn.
i 3?.tttico"t:ttCr»
Irljrttjr
mtuius tortt: .zt -
Irggr.
t i-pit5f nigrl't-;»
IJtttt OdtlpirïB»
rat mtt m trwsp.
toten met iijtm -
fjo I>it5t
«ftrrowGoA. I
anrtnarvM
aroatt dutje Ito»!
im jtteofdt
9rtc. Verlat*
taottt HE Eli.
ofte God', tel*
rrrdtmuqtBeiV-
nrramtVOT ts> tt
borgtn. £tn. tt. 39
0-1 - faaimqt bn»
gtltjtltfnhtrttitfSfit
numrrtbJii '(rata
3tfJ.iM.Str.-.;:.
ortt 2. Co:. 1:. 2.
®tttajstr bran'
tut Cost iur jm*
graotprot a'tt r/rr.
lirhttm rti cjfrprf
(Oir l)i)frt's3tmoi»
te)tn ptfti Hi to
rv
Vv*-A_A
frin
i
/lo+u1
