Israel won Sinaï-veldtocht door
een riskante snelle aanval
Berichten over doden en
gewonden sijpelen binnen
Rassenrellen
in de VS
1
In Syrië heerst krijgslustige
stemming onder de bevolking
RAKETTEN OP WACHTGELD
Russisch ruimtevaartuig naar Venus
Ifaaeom
is iglo
sinaasappelsap
uniek?
m
VISCONSERVEN
r
BLOEDIGE BOTSING IN TAMPA
Van dag tot dag
In Rottweil proces
tegen ex-SS'er
Scheerer begonnen
Weer luchtpost
naar Arabië
en Koeweit
Israel ontkent
gevangenneming
van vijf Russen
Libanon richt zich
weer op de handel
Venera-4 is twee
dagen voor op
Mariner van de VS
„Times"
waarschuwt
Israel
telegrammen
DINSDAG 13
JUNI 1967
3
Politieke marathon
Buit
Wennen
1'
(Van onze medewerker
ruimtevaart)
De Sovjet-Unie heeft gisteren een
ruimtevaartuig van 1106 kilogram ge
lanceerd voor een vlucht van onge
veer vier maanden naar de planeet
Venus. Volgens de eerste berichten
van het persbureau Tass ligt de baan
dicht bij de vooraf berekende en
functioneren de instrumenten aan
boord van de Venera-4 naar wens.
Het bevat géén conserveringsmiddel.
Het is pers-vers diepgevroren. Geen
bijsmaak! En nóg een wonder: negen
glazen echt sinaasappelsap uit dat klei
ne Iglo blikje! Drink 't morgen meteen.
1,35 per blikje
Nu de rook boven de slagvelden van
het Nabije Oosten begint op te trekken,
tekenen zich twee feiten onomstotelijk af:
ten eerste, dat de Israëlische militaire
overwinning op alle fronten nog afdoen-
der is dan aanvankelijk mocht worden
aangenomen en ten tweede, dat de poli
tieke nawerking van deze overwinning
grotere gevolgen zal hebben dan men in
de eerste dagen na de wapenstilstand
kon voorzien.
Zelden is in de geschiedenis de militaire
en politieke situatie in een zo omvang
rijk deel van de wereld zo ingrijpend ge
wijzigd in zo korte tijd. Niet alleen de
direct betrokken naties als Israel en zijn
Arabische bedreigers zijn met een klap
in een geheel andere verhouding tegen
over elkaar komen te staan, maar ook de
grote mogendheden moeten hun beleid
ten aanzien van dit deel van de wereld
geheel opnieuw bestuderen en opbouwen.
Nu Israel als de sterkste en mondigste
natie in het Nabije Oosten zich helaas
door een opgelegde oorlog voor volle
dige erkenning zijner zelfstandigheid
heeft gemeld, is de droom der Arabische
verbondenheid rauw verscheurd. Daar
voor in de plaats rest de Arabische sta
ten slechts een overeenkomst met Israel
tot gezamenlijke oplossing van de socia
le, economische en politieke problematiek in
dit areaal, vooral ook omdat de grote mo
gendheden in de totstandkoming van zo'n
overeenkomst een groot internationaal be
lang zullen zien. De steun van de Sovjet-
Unie aan de Arabische zaak bestond voor
negentig percent uit woorden en voor tien
percent uit oorlogstraining. Een oorlog is
voor de Arabische naties in de toekomst
onmogelijk geworden. Aan de woorden
hebben zij niets gehad. Materiële hulp uit
het Westen is slechts verkrijgbaar, in
dien deze gegarandeerd zal worden aan
gewend voor economische en sociale op
bouw. Als één gulden uit het Westen zou
worden besteed aan aankoop van wapens
uit de Sovjet-Unie of uit andere commu
nistische landen, zou die hulp onmiddel
lijk worden gestaakt. Natuurlijk zal de
levering van wapens aan Israel en de
Arabische landen doorgaan, ook uit parti
culiere bronnen, omdat er altijd nog fi
nanciële machten achter deze wapenle
veranties staan die staan of vallen met
deze „smerige" handel. Maar de grote
mogendheden zullen zich er wel voor
wachten, het Nabije Oosten nog eens tot
een brandhaard op te stoken. Het Westen
kan zich niet veroorloven, zijn belangen
in vuur te doen opgaan. De Sovjet-Unie
heeft een duidelijk échec geleden toen het
erop aankwam, haar steun aan de Ara
bische landen effectief te maken. De
nederlaag van Nasser is de nederlaag
van Moskou geworden.
Ondanks de vele woorden van Arabische
kant die de neiging tot een revanche wil
len doen doorschemeren, kan men er ze
ker van zijn dat de laatste oorlog in het
Nabije Oosten een langdurig tijdperk van
zij het geforceerde vrede heeft in
geluid. Israel heeft een zware taak op
de schouders gekregen, na de moeilijkste
en tegelijk meest geslaagde operatie te
gen zijn vijanden te hebben volbracht. De
taak van belangrijkste, meest progres
sieve, toonaangevende natie in het Nabije
Oosten, die toegangspoort zal moeten zijn
voor alle opbouwende hulp van buiten
aan het gehele Nabije Oosten.
Het prestige van Israel is sterker dan
ooit. Zijn eisen zullen moeten worden in
gewilligd, voor zover zij redelijkerwijs
kunnen worden gehonoreerd. Daartegen
over stelt de jammerlijke toestand in het
Arabische gebied eisen aan Israel.
Als de Israëliërs even knap en snel
zijn in het oplossen van economische
problemen en sociale noden als zij zijn
in de oorlogvoering, dan kunnen de Ara
bische naties in een eventueel akkoord
van politiek en economisch karakter veel
hulp van Israel verwachten. Maar zij zul
len moeten berusten in het besef, dat zij
een halve eeuw nodig zullen hebben om
te komen waar Israel al is. Een halve
eeuw, waarin iedere gedachte aan
wraak, vernietiging, revanche, oorlog af
breuk zal doen aan hun eigen voortbe
staan.
■«WWWWWWWWMWWIWIWWIWfWIlWVWMIflIWWWWWWW
''WWIWMWWWWWWVWWWWWWWWWWWWWWWVWWWWt
(Door onze reisredacteur,
mr. H. L. Leffelaar)
TEL AVIV Vier vermoeide maar
tevreden Israëlische generaals hebben
gisteravond uit de doeken gedaan hoe
Israel voor de tweede maal de veld
slag in de Sinaï-woestijn won. Het
was het yerhaal Van riskante aanval
len, snelle doorstoten, en geïnspi
reerde troepen. Uit hun rapport bleek
dat de Egyptische troepen meer te
genstand hebben geboden dan in de
eerste dagen werd aangenomen.
Drie Israëlische divisies stonden in de
Sinaï tegenover zeven Egyptische, die in
het begin nog werden gesteund door over
gebleven toestellen van de deerlijk ge
havende Egyptische luchtmacht. De be
langrijkste veldslagen speelden zich af
tussen tankeenheden in het noordwestelijk
deel van de woestijn, het gebied dat als
een zwaardvormig aanhangsel onderaan
Israel hangt.
Langs de Middellandse Zeekust werd een
snelle operatie uitgevoerd naar het Suez-
kanaal, terwijl in het midden een drievin-
gerige aanval werd ondernomen om de
vluchtende Egyptenaren de pas af te snij
den. Een van de generaals onthulde dat
enige divisies" uit Jemen door de Egyp
tenaren waren ingezet en een zogenaamde
Palestijnse divisie was gestationeerd in de
Gazastrook. De Israëlische aanval begon
om kwart over acht maandagmorgen vijf
juni over twee oost-westverbindingswegen
tussen de Israëlische Sinaï-grens en het
Suez-kanaal.
In de late dag van dinsdag was de rug-
gegraat van de Egyptische zevende tank
divisie gebroken en veroverd in het hart
van de woestijn. Vijf tot zeshonderd tanks
werden vernietigd en ongeveer een hon
derd vielen in Israëlische handen. Ook
werden ruim drieduizend gevangenen ge
maakt, terwijl tienduizenden Egyptische
CINCINNATI (AP) Een aantal blan
ken is in de Amerikaanse stad Cincinnati
afgeranseld door negers. Door benzine
bommen werden in een wijk van de stad
drie branden gesticht. De schade is ge
ring. Hier en daar is geplunderd en zijn
winkelruiten ingegooid.
In Los Angeles begonnen gisteravond
in de negerwijk Watts ongeveer 500 be
woners de politie en de brandweer met
stenen te bekogelen toen deze waren ge
alarmeerd voor een brand. Twee jaar ge
leden was Watts het toneel van ernstige
ongeregeldheden, die aan enkele tien
tallen mensen het leven kostten en waar
bij zeer veel schade werd aangericht.
ROTTWEIL (AP) In het Westduit-
se stadje Rottweil is een proces tegen
oud-inspecteur van politie Rudolf Schee
rer begonnen. Hij wordt beschuldigd van
moord op 850 joden in de jaren 1943-'44.
Scheerer, oud SS-kapitein, stond aan
het hoofd van een bureau dat de joodse
en Poolse zaken in de Sovjet-Unie onder
zich had in de laatste fase van de oorlog.
Scheerer kreeg de lijsten met de namen
van de joden die geëxecuteerd moesten
worden en was verantwoordelijk voor de
uitvoering van de executies.
BOEDAPEST (A.P.) Ter ere van het
gouden jubileum van de Russische okto-
ber-revolutie wil een Hongaarse atleet de
2.450 kilometer van Boedapest naar Mos
kou in 35 dagen afleggen, zo meldt het
persbureau MTI.
Gyoergy Schririlla van de plaatselijke
atletiekclub Vasas is maanden geleden
reeds met zijn speciale training begon
nen. Hij wil per dag in zes uur 70 kilo
meter afleggen.
troepen in grote wanorde naar het kanaal
terugtrokken en daar zwemmend de over
kant trachtten te bereiken. Volgens een
van de generaals zouden deze vluchtelin
gen op sommige plaatsen door eigen man
schappen aan de overkant van het verlos
sende water zijn neergeschoten.
Een aantal Egyptische raketten werd
buitgemaakt, en ook een Egyptische ra
ketbasis viel vrijwel intact in Israëlische
handen. Naar schatting sneuvelden zeven
tot tienduizend Egyptenaren tegen 275 Is
raëliërs.
Na een campagne van vier dagen en vijf
uren waren drie Egyptische divisies vol
ledig vernietigd. „Deze overwinning", zei
een van de generaals, „was voornamelijk
mogelijk, omdat Israëlische troepen
steeds in de gelegenheid waren zelf te be
palen waar de volgende slag zou worden
uitgevochten". Hij zei voorts dat de suc
cessen te danken waren aan ongewone
aanvalsmethoden, in geen van de stan
daard militaire handboeken beschreven.
De Egyptenaren werden beschreven als
goed uitgerust, goed in de verdediging,
minder doeltreffend in een mobiele aan
val, en algeheel inefficiënt wanneer de
aanval werd bepaald door de tegenpartij.
Nog na de wapenstilstand tussen Egypte
en Israel werd van Egyptische zijde van
het Suez-kanaal op Israëlische troepen ge
vuurd, aldus een van de generaals. Het
vuur werd beantwoord met tank- en ar-
tilleriegeschut.
Ook Israëlische parachutisten waren bij
de strijd betrokken, maar zij werden als
infanterie gebruikt. Zij hadden de op
dracht om op bepaalde punten de tegen
stand van de Egyptenaren te breken en
hen van ontsnappingsroutes af te snijden.
De generaal, die deze aanval leidde gaf
een beschrijving van het uiterlijk van de
Israëlische troepen en vroeg zich vervol
gens af wat de Egyptische krijgsgevange
nen wel moesten denken van een leger dat
op sandalen, zondagse schoenen en in
privé vervoersmiddelen de strijd aanbond.
„Maar er is iets in onze natie", zei hij,
„dat dit alles mogelijk maakt. Wij heb
ben op zo'n manier gevochten dat de vij
and de eerste jaren niet in staat zal zijn
iets tegen ons te ondernemen".
Maar terwijl Israel nog steeds moet
wennen aan deze ongeëvenaarde overwin
ning in de moderne oorlogvoering, sij
pelden de berichten binnen over doden en
gewonden. Officieel wordt het aantal ge
sneuvelden geschat op bijna zeven hon
derd, in geïnformeerde kringen wordt
echter aangenomen dat dit aantal aanzien
lijk hoger kan liggen.
De cijfers betreffen gesneuvelden tot en
met zondag. Na de aanvankelijk opgewek
te muziek, is radio-Israel sinds gisteren
overgeschakeld op klassieke muziek in
mineur. Israel likt zijn wonden.
(Van onze speciale verslaggever)
DAMASCUS. „Wij staan pas aan het
begin van de oorlog". Dit is nog altijd
de algemene mening in Syrië, waar de
regering vaster dan ooit de teugels in
handen lijkt te hebben. De veldslag bij
Queneitra wordt door de Syriërs gevierd
als ëen triomf, omdat „het Syrische prole
tariaat" Israel daar heeft kunnen terug
wijzen en naar Syrische mening dus ook
de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.
Is het in andere Arabische landen zo,
dat de jeugdige bevolking wel wil door
vechten, maar de regeringen de nutteloos
heid daarvan inzien, in de volksdemocra-
tische republiek Syrië gaan de jonge
Baath-regering en de proletarische bevol
king hand in hand. Syrië is een soort Cu
ba geworden, waar het de boeren zijn, die
De PTT deelt mee dat met ingang van
heden weer luchtpostverkeer mogelijk is
met Saoedi Arabië en Koeweit. Met enige
vertraging in de overkomst moet reke
ning worden gehouden.
De Nigeriaanse postadministratie heeft
de P.T.T. meegedeeld, dat de verzending
van post, alsmede het telegraaf- en tele
foonverkeer naar Oost-Nigerië is gestaakt
TEL AVIV (AP) Op de laatste da_
van de oorlog met Egypte hebben Israë
lische troepen op het schiereiland van
Sinaï een Egyptische raketbasis com
pleet met negen Sovjet-luchtafweerraket-
ten van het type S.A.-2 buitgemaakt, zo
heeft het leger meegedeeld. De basis was
gelegen tussen Mitla en het Suez-kanaal.
Foto: Een van de buitgemaakte raketten.
macht in handen hebben genomen. De
middenstand van Damascus vluchtte za
terdag, maar „het proletariaat" beheer
ste de straten en beschermde de stad.
De Syrische regering is zo zeker van
■zichzelf en van de steun van China, dat
zij alle politieke gevangenen heeft vrijge
laten en iedereen, zonder aanzien des per-
soons, met wapens heeft uitgerust, zonder
bang te zijn voor een zoveelste revolutie.
De slag bij Queneitra heeft de bevol
king een gevaarlijk soort vertrouwen ge
geven dat voor de toekomst het ergste
doet vrezen.
TEL AVIV (AP en AFP) Een Is
raëlische woordvoerder heeft formeel ont
kend, dat zich Russische officieren in
Israëlische krijgsgevangenschap bevinden.
Volgens eerder verspreide berichten
waren aan het Syrische front vijf Russi
sche officieren gevangen genomen.
De Russen zouden opgetreden zijn als
adviseurs voor een Syrische artillerie-
eenheid in El Tawfik, een belangrijke
Syrische artilleriestelling die de vallei
van Galilea beheerst.
(Van een speciale verslaggever)
BEIROET. Beiroet de hoofdstad
van de Libanon, dat buiten de strijd in
het Nabje Oosten is gebleven ziet er
uit als in 1958, toen de Amerikaanse mi
litairen het land binnentrokken. Zonnig
en luchtig geklede meisjes lopen door de
straten, omzwermd door zwaar gewapen
de militairen. In vele straten zijn van
buitenlandse bankgebouwen en lucht
vaartmaatschappijen de ruiten ingegooid,
auto's omgegooid en veelal verbrand.
In de stad, die door de meeste buiten
landers is verlaten, word ik argwanend
aangekeken door de Libanezen. Gisteren
probeerde ik het gebouw van de Aramco
(Arabian American Oilcompany) binnen
te komen, maar werd tegengehouden door
de Arabische portier, die tegen mij begon
te schreeuwen op een bijzonder kwade
toon, waarschijnlijk in de veronderstel
ling dat ik een Amerikaan was.
Het uitgaansverbod dat gisteren nog
gold van 7 tot 10 uur 's ochtends en van
5 tot 7 uur 's avonds is nu opgeheven.
Wel moet iedereen nog steeds om tien
uur 's avonds binnen zijn. De stad is rus
tig. De Libanon, dat zich nooit zo over
tuigend achter de Arabische zaak heeft
geschaard, richt zich weer op de handel.
ADVERTENTIE
De Amerikanen zijn van plan in de
nacht van morgen op donderdag de
Mariner-5 naar Venus te zenden.
De Russen maakten gistermiddag pas
om vijf uur bekend dat de Venera-4 gis
terochtend om drie uur veertig Neder
landse tijd was gelanceerd. Het vaartuig
moet geruime tijd een parkeerbaan om
de aarde hebben doorlopen gezien het
feit dat de Venera zich gistermiddag om
twaalf uur, dus negen uur na de lance
ring, pas op 112.000 kilometer van de
aarde bevond. Het vaartuig kon toen pas
hoogstens drie uur voordien uit de par
keerbaan op weg naar Venus zijn ge
stuurd.
Het gewicht van de Venera-4 (1106 kg)
is niet alleen veel groter dan dat van de
Amerikaanse Mariner-5 (245 Kg), maar
ook groter dan dat van de Venera's 2 en
3 (resp. 963 en 960 kg) die in november
1965 naar Venus werden gelanceerd.
Hoewel de Russen der traditie getrouw
niet meer over hun nieuwe ruimteschot
hebben gezegd dan dat Venus het doel is
en dat alles naar wens verloopt, neemt
men in Westelijke kringen aan dat de
Venera-4 de opdracht heeft een zachte
landing op Venus te maken, terwijl het
komende Amerikaanse schot slechts een
passage van de planeet op het oog heeft.
Amerika heeft al enkele belangrijke
successen bij het planeetonderzoek door
onbemande ruimtevaartuigen geboekt.
Niet alleen heeft de Mariner-2 een kort
stondige ontmoeting met Venus gehad
maar ook de Mariner-4 was een groot
succes.
De Sovjet-Unie heeft tot dusver nog
geen spectaculaire planeetsuccessen ge
boekt. Nadat eerder enkele Mars- en Ve-
nus-schoten met ruimtevaartuigen van
het type „Zond" waren mislukt doordat
de radioverbindingen uitvielen, werden in
november 1962 twee Venera ruimtesche
pen naar Venus gelanceerd. De Russen
claimen dat een van deze vaartuigen de
Venera-3 die op 16 november de ruimte
inging, op 1 maart 1966 op Venus te plet
ter is gevallen, terwijl de op 12 novem
ber gelanceerde Venera-2 langs de pla
neet vloog.
De radioverbindingen met de Venera's
waren echter kort voor het bereiken van
de omgeving van Venus uitgevallen, zo
dat de wetenschappelijke waarde van
deze experimenten uiterst gering was.
Mogelijk heeft Rusland nu met de Vene
ra-4 het eerste duidelijke succes in het
planeetonderzoek, maar het is niet be
kend of dit succes geboekt zal worden
voordat de Amerikaanse Mariner Venus
bereikt of na die tijd.
ADVERTENTIE
C Twee negers worden weggeleid
nadat zij gedurende enkele uren
vanuit enige huizen op de politie
hadden geschoten.
TAMPA (Reuter) Opnieuw is giste
ren geweld gepleegd in de Amerikaanse
stad Tampa, waar ongeveer tweehonderd
negers met stenen begonnen te gooien.
Door de politie werd de hulp van de mi
litie, de nationale garde, ingeroepen.
De politie patrouilleerde met 350 man
in plaats van, zoals gewoonlijk met 150
man.
De vervanger van de zondag gearres
teerde leider Stokeley Carmichael, Rap
Brown, noemde deze arrestatie een „oor
logsverklaring van het racistische blan
ke Amerika". Hij riep de negersoldaten
die in Vietnam vechten op, terug te keren
teneinde „hun moeders en gezinnen te
verdedigen".
In Prattvile (Alabama), waar Carmi
chael werd gearresteerd, ontstond een
vuurgevecht tussen politie en negers.
Twee politiewagens werden door kogels ge
troffen.
LONDEN (DPA) Het Londense dag
blad de „Times" ziet de kansen op vrede
in het Nabije Ooosten somber in, als de
Israëliërs de door hen veroverde gebieden
niet willen prijsgeven.
„Het mag waar zijn dat niemand hen
uit de veroverde gebieden verjagen kan,
maar geen Israëliër kan werkelijk gelo
ven dat zo'n gedicteerde vrede van lange
duur kan zijn, zelfs als een Arabische
regering erin toestemt, wat hoogst on
waarschijnlijk is. Er is ook geen reden
om aan te nemen dat buitenlandse rege
ringen veroveringen van die omvang zul
len onderschrijven."
„Op de ochtend van de overwinning
geloven de Israëliërs wellicht dat dat geen
rol speelt, maar op de lange duur is dat
wel zo. Zij zullen niet noodzakelijkerwijs
altijd in militair, opzicht de meerderen
zijn van alle Arabieren", aldus de Times,
die ook ingaat op de opmerking van mi
nister van Defensie Mosje Dayan, dat er
geen sprake kan zijn van volledige op
name in de Israëlische maatschappij van
de Arabische bewoners van het gebied
ten westen van de Jordaan.
„Als hij bedoelde dat de westelijke
oever niet aan Jordanië wordt teruggege
ven, dan moet hij het scheppen van nog
eens één miljoen vluchtelingen in het oog
hebben, voor wie anderen moeten zorgen.
Dit zou ontzettend zijn. Op een dergelijke
basis kan of mag geen vrede gebouwd
worden", aldus de „Times".
1
Voorzitter. Sven Weden, een 54-jaar oud
parlementslid is met algemene stemmen
gekozen als voorzitter van de Zweedse
liberale partij.
Geboortenbeperking. De Indische minis
ter van Gezondheid, dr. Chandrasekhar
heeft in het Lagerhuis gezegd dat de
paus hem tijdens zijn bezoek aan het
Vaticaan gezegd heeft tegen weten
schappelijke contraceptie en abortus te
zijn.
Muiterij. Het Russische persbureau Tass
meldt dat een aantal Amerikaanse mili
tairen in Zuid-Vietnam op 19 mei een
hongerstaking heeft gehouden. De mili
tairen weigerden te vechten en eisten
naar huis teruggezonden te worden. Het
bericht wordt ontleend aan het Noord-
vietnamese persbureau.
Verkeersdoden. Zeven kinderen en hun
21-jarige tante zijn in Canada om het
leven gekomen toen de auto waarin ze
zaten tegen een zware trekker met op
legger botste.
Handboeken. Het bekende internationale
persbureau Reuter gaat in samenwer
king met de Londense uitgever Paul
Hamlyn handboeken over de achter
grond van het nieuws publiceren. Het
eerste werk dat op 21 juli verschijnt,
gaat over het nieuwe Afrika met een
overzicht van de 33 onafhankelijke sta
ten van dit werelddeel, en is samen
gesteld door vijfig Reutercorrespon-
denten in Afrika.
Vrijgelaten. Zuid-Vietnam heeft veertig
krijgsgevangenen uit Noord-Vietnam
vrijgelaten bij de brug over de rivier
de Ben Hai, die in de gedemilitariseer
de zone de grens tussen Noord- en Zuid-
Vietnam vormt. De gevangenen, on
der wie een jonge vrouw met een baby
van drie maanden, hadden geweigerd in
Zuid-Vietnam te blijven.
Hersteld. Tunesië en de Verenigde Arabi
sche Republiek hebben weer diplomatie
ke betrekkingen met elkaar aange
knoopt.
„Kliek". Twee uur lang is er voor de
Bulgaarse ambassade in Peking be
toogd tegen de uitwijzing uit Bulgarije
van drie Chinese studenten die in een
Bulgaarse krant hadden geschreven dat
Bulgarije geregeerd wordt door „een
kliek revisionisten".
