Israel voelt niets voor concessies
Premier Kosygin vraagt V.N.
veroordeling van Israëliërs
li/a
Koning Hoessein van Jordanië
zwakt beschuldigingen af
Nabije Oosten en Chinese
bom troeven voor Wilson
Ttïtarom
is iglo
sinaastqipelsap
uniek?
hranka
eubelen
t
m
Van dag tot dag
Wedren om
Johnson: Vrede
gekoppeld aan
vertrek troepen
Thant verdedigt
terugtrekken van
VN-troepen
Londen wil Aden na
onafhankelijkheid
blijven beschermen
Onlusten na rede
van Carmichael
in Atlanta
Frans-Brits gesprek over EEG
Belgisch protest
bij Kongo
telegrammen
DINSDAG 20 JUNI 1967
3
„Hammarskjöld en Nasser
maakten privé-afspraak"
Kosygin wel, Eban niet
LOOP VRIJ IN EN UIT
bij
Anegang 39 - Haarlem
1800 m2 MEUBELSHOW
Centraal partijcomité
van Sovjet-Unie bijeen
Vrijwilligers naar Israel
•O
Het bevat géén conserveringsmiddel
Het is pers-vers diepgevroren. Geen
bijsmaak! En nóg een wonder: negen
glazen echt sinaasappelsap uit dat klei
ne Iglo blikje! Drink 't morgen meteen.
1,35 per blikje
„Ons probleem"
De Russische premier Kosygin heeft bij
de argumentatie van zijn harde resolutie
in de VN tegen Israel een vergelijking
gemaakt met de bezetting door Duitsland
van zijn naburen in de Tweede Wereld
oorlog. Wanneer de Sovjetrussische pre
mier echter goede vergelijkingen wil ma
ken, past de volgende wellicht beter op
de situatie:
De Sovjet-Unie ondervond in 1942 de
dodelijke bedreiging door nazi-Duitsland.
Er bestond geen twijfel over dat de
krankzinnige wereldhervormer Hitier de
totale ondergang van Rusland had ge
zworen. Bij een Duitse overwinning zou
den de Sovjetrussische gebieden ontvolkt
zijn geworden en opnieuw gekoloniseerd
door Duitsers, terwijl de Russische bur
gerbevolking zou zijn geconcentreerd in
Siberische kampen, of vergast.
Die dodelijke bedreiging is door de Rus
sen met behulp van de Westelijke ge
allieerden afgeslagen. Omwille van zijn
eigen veiligheid heeft Rusland daarop
heel Oost-Europa en het oostelijk deel
van Duitsland bezet. Dat is nu 22 jaar
geleden. Die bezetting duurt nog steeds
voort, omdat Moskou nog steeds een her
leving van het nazisme vreest en een
herhaling van de bedreiging, zoals die
zich in 1942 demonstreerde.
Israel heeft de eveneens dodelijke be
dreiging van zijn bestaan weten af te
slaan zonder enige hulp van buiten, ter
wijl zijn gezworen vijanden propvol wa
ren gestopt met oorlogsmateriaal uit de
Sovjet-Unie. Israel heeft de omliggende
streken bezet, van waaruit de aanval op
zijn grondgebied werd voorbereid. Dat is
nu twee weken geleden.
Kosygin eist onmiddellijke terugtrek
king van de Israëlische legers uit die
bezette streken en veroordeling van Is
rael wegens „agressie". De moraal van
deze vergelijking moet volgens de nuch
tere feiten blijkbaar luiden: wat de gro
ten mogen doen, is de kleinen verboden.
Het internationale recht, in eigen
handen genomen omdat er geen andere
mogelijkheid was, is volgens Russische
maatstaven blijkbaar af te meten naar
grootte en macht, niet naar nationaal ver
langen tot voortbestaan. Wanneer de Is
raëlische legers nü zouden terugtrekken,
zou de bedreiging in nog grotere mate
dan voordien zich om zijn grenzen con
centreren. „Totale vernietiging van Israel"
was de letterlijke doelstelling van Nasser
pm-soonlifk""tt]3èns eorT "ïnfêFvïëw™ door
de BBC. „Wij zijn klaar om Israel bin-
"THRi te trekken en het" tof de laatste man
en vrouw uit te roeien", aldus de even
eens letterlijke verklaring van Ahmet
Sekoury, leider van het Palestijnse „be
vrijdingsleger". Zó letterlijk en zó open
lijk heeft Hitier het in 1942 zelfs niet
gezegd, toen hij zich voorbereidde op zijn
aanval op de Sovjet-Unie.
Vergelijkingen maken kan verhelderend
werken, maar men moet toch altijd pro
beren dié vergelijkingen te kiezen, die op
alle belangrijke punten kloppen.
De merkwaardige eerlijkheid waarmee
koning Hoessein van Jordanië zich dis
tantieert van de beschuldigingen aan het
adres van Engeland en Amerika, dat
deze mogendheden Israel met luchtstrijd
krachten zouden hebben gesteund, wijst
erop dat niet alle Arabische landen van
plan zijn zich zonder meer te onderwer
pen aan nieuwe hetze-voorschriften uit
Egypte. Vooral belangwekkend is de me
ning van de koning dat zekerheid over
de vraag of Israel het allemaal op eigen
houtje heeft klaargespeeld, de verhoudin
gen in de Arabische wereld zou beïnvloe
den. Bedoelt hij daarmee dat de ontzag
wekkende kracht van Israel op het slag
veld een reden voor hem zou zijn zich
onder bepaalde voorwaarden bij het
voortbestaan van de staat Israel neer te
leggen? Of doelt hij op de noodzaak dat
de Arabische landen zich in evenredig
heid zouden moeten herbewapenen en op
krachtiger wijze zouden moeten aantre
den voor de tweede ronde?
De verscherpte dictatuur van de „socia
list" Nasser boezemt wellicht zijn bond
genoten meer vrees dan ontzag in, zodat
een eventuele verpulvering van de ge-
improviseerde Arabische eenheid, in „het
uur der wrake" met Franse slag aaneen-
getimmerd, zich in versneld tempo vol
trekt. In dat geval zou een onwrikbare
houding van Israel tegenover eventuele
resoluties van de VN die zijn positie
zouden verzwakken, kunnen worden be
loond met een directe overeenkomst tus
sen Israel en zijn naaste buren Jordanië
en de Libanon, wat de situatie met één
slag zou veranderen ten gunste van de
joodse staat.
Heksen. In een dorp bij Bandoeng zijn
een aantal mensen gearresteerd, die er
van worden verdacht twee vrouwen le
vend te hebben begraven. De dorpelin
gen waren ervan overtuigd met heksen
te doen te hebben. De vrouwen werd
de geheimzinnige dood van verscheide
ne mensen verweten. Eén van de
„heksen" kon tijdig worden bevrijd.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Aan de Alge
mene Vergadering van de Verenig
de Naties heeft premier Kosygin gis
teren in een ferme rede voorgesteld
om Israel te veroordelen wegens
agressie, onmiddellijke onvoorwaar
delijke terugtrekking van de Israëli
sche troepen te bevelen en te eisen
dat de Israëliërs schadevergoeding
betalen aan Egypte, Syrië en Jorda
nië. Daarmee gaf de Russische pre
mier als het ware een negatief ant
woord aan president Johnson.
Een uur voordat de Assemblee bijeen
kwam, sprak deze in Washington voor
radio en televisie. Hij stelde voor de af
tocht van Israels troepen uit de buursta
ten te koppelen aan een vredesregeling,
waarbij Israels recht op bestaan zou wor
den erkend, een rechtvaardige regeling
voor de Palestijnse vluchtelingen wordt
getroffen, vrije scheepvaart door inter
nationale waterwegen wordt gewaarborgd
en aan de bewapeningswedloop paal en
perk wordt gesteld. Daarvoor zou de
politieke onafhankelijkheid en territoria
le integriteit van alle betrokken staten
ais basis moeten worden genomen.
Briljant
Israels minister van Buitenlandse Za
ken Abba Eban antwoordde op zijn beurt
in de Assemblee weer Kosigin met een
lange en vaak briljante rede, waarin Rus-
lands eenzijdige pro-Arabische politiek
van de afgelopen jaren aan de kaak werd
gesteld, aan de Arabieren hun agressieve
uitlatingen voor werden gehouden en een
beroep op de Verenigde Naties werd ge
daan Israels onafhankelijk zoeken naar
vrede en veiligheid (lees: via directe con
tacten met de Arabische staten) te res
pecteren.
Het was duidelijk dat de rede van de
Russische premier evenals de resolutie
die hij aan de Assemblee voorlegde meer
erop gericht was de sympathie bij de
Arabieren te herwinnen dan een stap
NEW YORK (Reuter en AFP) Secre
taris-generaal Thant van de VN heeft de
waarde betwist van een memorandum,
waarin de terugtrekking van de VN-
vredesmacht uit de Sinaï-woestijn afhan
kelijk wordt gemaakt van goedkeuring
van de Algemene Vergadering der VN.
Het memorandum, dat in 1956 zou zijn
opgesteld tussen president Nasser en de
vroegere secretaris-generaal, wijlen Dag
Hammarskjöld, werd zondag aan de open
baarheid prijsgegeven door Ernest Gross,
voormalig plaatsvervangend hoofdverte
genwoordiger vah de Verenigde Staten bij
de VN.
Volgens Oe Thant was het hem bekende
memorandum geen officieel document,
maar slechts een privé-afspraak tussen
Nasser en Hammarskjöld over de legering
van de VN-macht in de Sinaï, gemaakt in
november 1956. Zo deze afspraak ooit gel
dend was, dan werd zij in februari 1957
vervangen door de taakomschrijving voor
de vredesmacht die door de Algemene
Vergadering werd opgesteld, aldus Thant,
die voorts verklaarde dat de Egyptische
regering niet aan de inhoud van het docu
ment gebonden was.
Volgens Oe Thant heeft Egypte het vol
ste recht zijn troepen op elke mogelijke
plaats op zijn grondgebied te legeren.
Toen dit op 17 mei geschiedde, „kon de
vredesmacht niet langer een nuttige rol
vervullen in het handhaven van de rust
en de aanwezigheid van het contingent op
het grondgebied van de Verenigde Ara
bische Republiek verloor elke betekenis",
aldus Thant.
ndar een vredesregeling te doen. Kosy-
gins speech, hoewel gematigd in formu
leringen, was dan ook doorspekt met
scherpe veroordelingen van Israels poli
tiek die agressief en expansionistisch
werd genoemd.
Weliswaar gaf de Russische premier
toe hetgeen onprettig moet hebben
geklonken in de oren van zijn Arabische
vrienden dat de Sovjet-Unie in 1947
meewerkte aan het ontstaan van de staat
Israel, maar daarnaast stelde hij zo na
drukkelijk dat de eerste vereiste voor
enige regeling de terugtrekking van de
troepen was en dat de Verenigde Naties
agressie moesten veroordelen in het
belang van vele andere staten, die slacht
offer van een aanval zouden kunnen
worden, dat de Israëliërs daaraan weinig
voldoening konden ontlenen.
Lelijke dingen
Kosygin zei zoals gebruikelijk ook een
aantal lelijke dingen over Israels „mede
plichtigen" bij de agressie en zette een
zogenaamd op wraak belust West-Duits-
land op een rijtje met andere kwesties
die hij het Westen verwijt: Amerika's
houding tegenover Cuba, de interventies
in de Dominicaanse Republiek en Kongo
enzovoorts.
Over Vietnam sprak hij scherpe woor
den aan Amerika's adres maar het viel
velen op, dat hij „onmiddellijke en on
voorwaardelijke stopzetting der bombar
dementen op Noord-Vietnam" een eerste
vereiste noemde voor onderhandelingen
en het omstreden woord „definitief" in
dit verband wegliet.
DE REDE VAN president Johnson be
vatte weinig meer dan een precisering
van het bekende Amerikaanse standpunt
dat feitelijk neerkomt op steun aan Is
raels streven zijn militaire successen om
Russische televisiekijkers hebben gis
teren in een rechtstreekse uitzending
uit New York het optreden van pre
mier Kosygin in de Algemene Verga
dering geheel kunnen volgen. Toen de
Israëlische minister van Buitenlandse
Zaken, Eban, het woord had gekregen,
eindigde de uitzending waarvoor de
V.S. hun verbindingssateliet ..Early
Bird" beschikbaar gesteld.
te zetten in een definitieve vredesregeling
in het Nabij Oosten. Op sommige punten
evenwel liet Amerika's president blijken
er niets voor te voelen extreme Israëli
sche eisen te steunen.
Kennelijk bestemd voor de oren in Je
ruzalem zei hij dan ook, dat geen natie
in overeenstemming met het handvest
van de VN en uit eigen belang zou han
delen als zij zich door militair succes
zou laten verblinden voor het feit dat
haar buren rechten en belangen hebben.
Uit de rede van Abba Eban bleek niet
dat Israel aan concessies denkt of zich
veel zal aantrekken van wat de VN zullen
zeggen. Eban herhaalde dat Israel zich
tegen de spoedbijeenkomst van de Assem
blee had uitgesproken, een houding waar
in het alleen maar gesteund werd door
de Verenigde Staten en Botswana.
Ook Nederland dat vanaf morgen ook
door minister Luns vertegenwoordigd zal
zijn, lijkt bezwaren tegen de spoedbijeen
komst te delen, maar de Nederlandse de
legatie bleef het antwoord schuldig op
het telegram van secretaris-generaal Oe
Thant over de spoedvergadering, zodat
deze bezwaren niet officieel tot uiting
zijn gekomen.
LONDEN (Reuter) Groot-Brittannië
heeft een plan bekendgemaakt om de
Zuidarabische Federatie op 9 januari vol
gend jaar onafhankelijkheid te verlenen
en de nieuwe staat te beschermen tegen
ondermijnende activiteit en een mogelij
ke aanval van buitenaf.
De minister van Buitenlandse Zaken,
George Brown, verklaarde in het Lager
huis dat Groot-Brittannië een sterke zee
macht, waaronder een vliegdekschip, en
een hoeveelheid bommenwerpers in de
omgeving van het betrokken gebied zal
handhaven. De vlooteenheden zullen ge
durende een half jaar gestationeerd blij
ven in de wateren van de Zuidarabische
Federatie, terwijl de bommenwerpers
voor onbepaalde tijd op het eiland Ma-
sirah, in de Arabische Zee voor de kust
van Muskate en Oman, zullen blijven.
ADVERTENTIE
fa
ATLANTA (Reuter) In Atlanta heb
ben negers gisteravond stenen gegooid en
schoten gelost na afloop van een bijeen
komst waarop Stokeley Carmichael, voor
stander van „zwarte macht" het woord
had gevoerd. De politie maakte een ein
de aan de onlusten door waarschuwings
schoten te lossen.
AMMAN (Reuter) Koning Hoessein
van Jordanië heeft op een persconferen
tie in Amman gezegd „geen enkel land te
beschuldigen van het sturen van vliegtui
gen om Israel te helpen bij de oorlog in
het Nabije Oosten. „We beschuldigen
geen enkel land. We willen uitzoeken wat
er gebeurd is. Wie tegen ons was. Of
Israel alleen stond of hulp kreeg."
Op vragen over Arabische berichten
volgens welke Amerikaanse en Britse
vliegtuigen luchtsteun hadden gegeven,
antwoordde de koning: „Onze radar gaf
gezien het grote aantal vijandelijke vlieg
tuigen, de indruk dat we voor een lucht
macht stonden die sterker was dan die
van Israel. Wij hebben bekendgemaakt
Aandachtig luisteren de afgevaar
digden in de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties naar de
Russische premier Kosygin, die een
ontwerp-resolutie indiende waarin
om veroordeling van Israel werd
verzocht.
MOSKOU (Reuter). Het Centrale Co
mité van de Russische Communistische
Partij is vandaag bijeengekomen om te
spreken over het Nabije Oosten en over
de binnenlandse kwesties. Dit is gister
avond van welingelichte zijde in Moskou
vernomen.
Men verwacht dat het 192 leden tellende
bestuursorgaan zijn steun aan de Arabie
ren zal betuigen.
Vandaag zijn elf Nederlanders vrijwil
ligers van Schiphol naar Israel vertrok
ken. Zij zullen allen behulpzaam zijn bij
het ruimen van puin in de kibboets Ga-
dot in de Galil, welke tijdens de jongste
gevechtshandelingen met Syrië verwoest
is. Het zijn jongemannen in de leeftijd
van 19 tot 29 jaar. Een aantal van hen is
al eerder in Israel geweest.
(Van onze correspondent)
PARIJS. Bij de besprekingen in
Veirsailles tussen het Franse staats
hoofd president De Gaulle en de
Britse premier Harold Wilson zijn in
het bijzonder de jongste internatio
nale problemen en gebeurtenissen, als
de oorlog in het Nabije Oosten en de
explosie van de eerste Chmese water
stofbom ter sprake gekomen. En het
is wel zeker dat de Britse premier die
beide evenementen heeft aangegrepen
als supplementair argument om de
noodzaak van een uitbreiding en ver
sterking van het Europese blok te be
pleiten.
ADVERTENTIE
Alleen wanneer alle landen van West-
Europa met inbegrip van Groot-Brittannië
aldus Wilson de rijen hebben gesloten zal
er een economische en politieke macht
zijn geschapen die ook op het internatio
nale vlak gewicht in de balans kan wer
pen. De Brit somde ook verschillende fei
ten op die in zijn ogen illustreerden dat
speciaal Frankrijk en Engeland in de
praktijk al één lijn hadden getrokken en
in dit verband wees hij op de gemeen
schappelijke neutralistische houding
jegens de beide belligeranten in het Na
bije Oosten en op de toenaderingspolitiek
tegenover Moskou.
De Gaulle heeft van zijn kant zijn gast
ook verslag gedaan van het jongste be
zoek dat premier Kosygin hem vrijdag
in Parijs had gebracht en dat hem geen
direct perspectief op een topconferentie
van de grote vier leek te openen. De ex
plosie van de Chinese h-bom zouden de
beide staatslieden hebben beschouwd als
een uitermate alarmerend symptoom
waardoor de Arabische en andere onder
ontwikkelde volken nog sterker in de
richting van Peking zullen worden ge
dreven.
Die Chinese zuigkracht dreigt de rela
ties tussen Moskou en de achtergebleven
landen daarom nog zwaarder op de proef
te stellen en het is, zo meenden zij. dan
ook zeker geen toeval geweest dat de Chi
nezen hun bom juist aan de vooravond
van Kosygins reis naar New Kork lieten
ontploffen.
Wilson moet gisteren een Europees klap
stoeltje hebben geweigerd, maar niettemin
gelooft men dat hij wel van zijn gast
heer gedaan heeft gekregen dat officiële
besprekingen over de Britse kandidatuur
met de zes EEG-landen in ieder geval, of
schoon zeker nog niet op korte termijn,
geopend zullen mogen worden.
Waarschuwing. De Poolse partijleider
Gomoelka heeft bij de opening van het
zesde congres van het Verbond van
Poolse Vakverenigingen gezegd dat
„sommige Poolse joden de Israëlische
oorlog tegen de Arabieren hebben toe
gejuicht en deze zelfs hebben gevierd
met drinkgelagen. Wij wensen geen
oprichting van een vijfde kolonne in
ons land", zo waarschuwde de Poolse
partijleider.
wat we hebben gezien en wat we gelo
ven. Het is aan anderen om gevolgtrek
kingen te maken."
„Onze waarnemingen zijn met onze
delegatie naar de Verenigde Naties ge
zonden zodat ze ter beschikking kunnen
gesteld van een internationale instelling",
aldus de koning, die eraan toevoegde dat
de Jordaanse radar de Middellandse Zee
aftastte en dat vijandelijke toestellen op
zeeniveau waren binnengevlogen. „Het
zouden Israëlische toestellen kunnen zijn
geweest die van bases op het land of op
zee opstegen."
Hij wil van het Arabisch-Israelische
conflict geen conflict tussen het Oosten
en het Westen maken. „De Arabische na
tie moet zijn eigen politiek voeren, en
we alle steun verwelkomen van buitenaf
voor deze politiek.
De koning wilde geen antwoord geven
op een vraag waarom Jordanië de be
trekkingen met de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië niet verbrak na de be
schuldigingen dat deze landen Israel had
den geholpen.
Onze speciale verslaggever meldt nog,
dat de koning-soldaat, rechtstreekse af
stammeling van de profeet Mohammed,
gekleed was in een olijfkleurige battle-
dress. Hij rookte constant. Aan zijn heup
bengelde zoals gewoonlijk een 38 milli
meter revolver.
Vlak voor het einde van de persconfe
rentie werd hem een telexbericht over
handigd. De vorst las het hardop voor.
„David Ben Goerion heeft gezegd dat
Israel behoefte heeft aan zware tanks en
zware artillerie." Even zweeg hij. „Dat is
het probleem waar wij tegenover staan."
BRUSSEL (ANP). De Belgische re
gering heeft bij Kongo geprotesteerd te
gen de arrestatie en mishandeling van
een Belg, die zaterdag in Katanga werd
aangehouden op beschuldiging van sabo
tage aan een brug.
De Belgische minister van Buitenland
se Zaken Harmei, die in verband met het
incident zijn vertrek naar de VN verga
dering in New York had uitgesteld, heeft
de Kongolese ambassadeur in Brussel een
protestnota overhandigd.
1
Katermoed. Loeloe, een roodachtige kater
in Zuid-Afrika heeft een onderscheiding
gekregen wegens betoonde moed omdat
hij de levens van twee jonge kinderen
redde door een cobra aan te vallen, die
op het punt stond de kinderen te bij
ten.
Zuivering. Het Joegoslavische blad „Bor-
ba" maakt melding van een zuivering
op grote schaal in het Egyptische leger.
Volgens de correspondent van dit blad
in Cairo zijn al tweehonderd officieren
verwijderd.
Ziek. Kardinaal Heenan, die van 11 tot
13 juli in Noordwijkerhout het sympo
sium van Europese bisschoppen zou bij
wonen, is ter observatie in het St. Tho
mas ziekenhuis in Londen opgenomen.
Betoging. In Seoel hebben demonstranten
de politie met stenen, flessen en stoelen
bekogeld, nadat geen toestemming voor
een demonstratieve vergadering werd
gegeven, die was belegd uit protest te
gen verkiezingsonregelmatigheden
Zweefbed. Twee patiënten zijn in Londen
met succes behandeld op een „Hover"-
bed een nieuw soort bed voor de be
handeling van ernstige brandwonden,
waarbij de patiënt „drijft" op een kus
sen van warme lucht. Het succes van
de experimenten wordt beschreven in
de jongste aflevering van het medische
blad „The Lancet". In beide
gevallen droogden de natte delen van
de brandwonden zeer snel en de patiën
ten konden gemakkelijk worden ver
pleegd.
Sektenstrijd. Bij gevechten tussen twee
godsdienstige sekten op het Philippijnse
eiland Leyte zijn zeven mensen ge
dood.
Overvallen. Het aantal overvallen van
communistische guarrilla-strijders op
afgelegen dorpen in Thailand om zich
voedsel en andere levensbehoeften te
verschaffen neemt toe, zo heeft de pre
mier van Thailand, veldmaarschalk
Thanom Kittikatsjorn bekend gemaakt.
Uitgewezen. Alle Britse en Amerikaanse
argeologen die in Egypte werkten zijn
uitgewezen. Hun uitrusting is in beslag
genomen.
Aanvullend. Bij het Israëlische parlement
is een aanvullende begroting ingediend
tot een bedrag van 420 miljoen gulden
wegens de kosten van de recente oorlog
tegen de Arabische landen. Men wil
dit bedrag o.a. bijeenbrengen door ver
hoging van belastingen.