Amerikaans voorstel aan V.N.
bevalt Arabische landen niet
Russen pessimistisch over
kansen op een topgesprek
Aaaaaardbeien
volop smullen!!
Voedseltekort
in India
Muiterij in
Aden: 20 doden
President Johnsons éénmansoorlog (I)
VONNIS CLAY:
VIJF JAAR
Van dag tot dag
Landelijke meter
Waterstofbom van
China was „vuil
Auto-mobiel
In Atlanta oude
man doodgeschoten
Wilson kreeg noch
„ja" noch „neen"
van De Gaulle
telegrammen
WOENSDAG 21 JUNI 1967
Weinig happig
Bezetting van Antwerpse
fabriek is opgeheven
Treinen geplunderd
Volgens Japanse geleerde
Protest tegen schorsing
van Arabische kolonels
Botsing met Ho
Yankee-patroon
P
Op 28 juni aanstaande worden in Zwolle
gemeenteraadsverkiezingen gehouden, om
dat de hoofdstad van Overijssel een groot
deel van Zwollerkerspel annexeert. Deze
tussentijdse meting van de volkswil is van
bijzonder belang, niet alleen voor Zwolle
maar voor heel Nederland, omdat er op
het front van de politieke partijen in
ons land na de laatste verkiezingen en het
optreden van het kabinet De Jong heel
wat gebeurd is dat de politieke opinie
heeft beïnvloed.
De verhoudingen in de bestaande Zwol
se gemeenteraad liggen niet precies gelijk
met de nationale politieke verhoudingen,
maar toch zal de uitslag van de raads
verkiezingen een goede graadmeter zijn
voor die nationale verhoudingen. Die ver
gelijkingsmogelijkheid zal namelijk wor
den bereikt door de sociologische doorlich
ting van een deel der Zwolse stembu
reaus, dat zodanig is gekozen dat de ver
schuivingen in deze sector (gezien de vori
ge verkiezingsuitslag) parallel lopen met
de verschuivingen, die te constateren zou
den zijn indien thans Kamerverkiezingen
zouden worden gehouden.
Zes Zwolse stembureaus, 5600 kiezers
omvattend, zullen door twee sociologen zo
grondig worden geanaliseerd dat niet al
leen de totaaluitslag bijwijze van prognose
kan worden gegeven op een tijdstip vlak
na de sluiting der bureaus, maar dat ook
de verschuivingen binnen de rangen der
politieke partijen zullen kunnen worden
vastgesteld. Dit laatste is van grote beteke
nis voor de landelijke situatie, die ook na
de laatste landelijke verkiezingen sterk ge
wijzigd is.
Met grote belangstelling wordt onder
meer uitgezien naar de „gedragingen"
van D'66, de politieke partij die weliswaar
bij de Kamerverkiezingen verrassend
sterk kwam opzetten, maar die naar ver
ondersteld wordt, bij die gelegenheid door
vele „de kat-uit-de-boom-kijkers" net op
het nippertje werd gemeden, omdat die
twijfelaars bang waren dat hun stem
verloren zou gaan. Er is dus een grote
groep kiezers in den lande, die men met
betrekking tot de Democraten 66 „spijtop
tanten" zou kunnen noemen: zij hadden
sympathie voor de club van Van Mierlo,
maar zij wisten niet wat het worden
zou.
Deze groep is nu niet langer in het
onzekere. Bovendien zijn ook anderen in
middels tot de overtuiging gekomen dat
D'66 een veelbelovende partij is, die een
grote toekomst in zich bergt. Al met al
kan voor D'66 Zwolle een victorie bete
kenen, al moet men rekening houden met
de stremmende invloeden ter plaatse. Het
Handelsblad veronderstelde laatst dat Van
Mierlo in Zwolle hinder zal ondervinden
van het feit, dat hij een voormalig katho
liek isDe sterk protestants gerichte
bevolking van Zwolle en omstreken is
echter misschien zo wijs te bedenken, dat
ook Luther een voormalig katholiek was.
Intussen zal niet alleen D'66 door de
Zwolse verkiezingen in de aandacht ko
men. De Partij van de Arbeid heeft in
de korte periode na het optreden van het
nieuwe kabinet met twee verschijnselen
te kampen, die een ongunstige invloed op
de kiezer zouden kunnen hebben: intern
geharrewar tussen rechts en links, waar
bij links gevormd wordt door de rebellen
van Han Lammers „Tien over Rood" en
rechts verdedigd wordt door prominenten
als burgemeester Thomassen van Rotter
dam. Voorts heeft de P.v.d.A. in de par
lementaire oppositie nog geen grootse
kansen gehad of benut om „de behouden
de tendens" in de regeringscoalitie aan
te tonen. De K.V.P. lijkt daarentegen tot
dusver haar prestige aardig op te houden,
maar de eerder genoemde „twijfelaars"
bevinden zich voornamelijk in haar ran
gen en daarom zal het des te interessanter
zijn, de vraag beantwoord te zien in hoe
verre D'66 zijn greep op de jongeren ver'
stevigd heeft. De Zwolse verkiezingen,
waarvan de sociologische doorlichting in
ons blad uitvoerig zal worden gepubli
ceerd, kunnen verhelderend en misschien
zelfs verrassend werken.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Definitieve
vredesregeling in het Nabije Oosten
en niet alleen maar terugtrekking
van de Israëlische troepen, zoals de
Sovjet-Unie heeft voorgesteld, is
nodig, aldus sprak gisteren de Ameri
kaanse ambassadeur Arthur Goldberg
in de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties.
Hij legde aan de 122 leden een resolu
tie voor, waarin de volgende punten voor
kwamen:
Wederzijdse erkenning van de poli
tieke onafhankelijkheid en de territo
riale integriteit van alle staten in het
gebied.
Vrije doorvaart voor vreedzame
scheepvaart,
Een rechtvaardige oplossing voor het
vluchtelingenprobleem,
Registratie en beperking van wapen
transporten naar het gebied,
Erkenning van het recht van alle
soevereine naties om in vrede en
veiligheid te bestaan.
Goldberg noemde het Amerikaanse
voorstei geïnspireerd door de doctrine
uit het Handvest van de Verenigde Na
ties waarin alle naties, volken, culturen
en godsdiensten beloven tolerant te zijn
Er lijkt een toenemend begrip te ont
staan tussen Engeland en Frankrijk over
de kwestie van Engelands toetreding tot
de EEG. Merkwaardig genoeg komt het
pessimisme over de Franse houding
voornamelijk uit andere landen dan
Groot-Brittannië, waarbij nu en dan weer
een kreet geslaakt wordt dat het force
ren van dat Britse deelgenootschap dan
maar desnoods zonder Frankrijks me
dewerking moet worden gedaan.
In Engeland heeft men echter, blijkens
uitlatingen van Wilson na diens recente
bezoek aan Parijs, beter begrepen dat
een temporisering van Engelands toetre
ding zowel de EEG als Engeland zelf
kan bewaren voor schokkende verande
ringen ten kwade. Wilson schrijft De
Gaulle niet een soort kinderachtige hals
starrigheid toe, maar onderschrijft ten
dele diens bezwaren tegen overijld samen'
plakken van EEG en EVA-landen. Wel
wil hij haast gemaakt zien met het be
ginnen van de onderhandelingen, die naar
ieders overtuiging een zeer lange tijds
periode in beslag zullen nemen.
en samen te leven in vrede als goede
buren.
Dat de Arabieren wat Israel betreft
weinig zin hebben deze doctrine in prak
tijk te brengen, bleek evenwel meteen
na Goldbergs rede, toen de Syrische pre
sident Al Atassi, sprekend in het Ara
bisch, Israel de bewaker noemde van
Amerikaanse, Britse en Westduitse olie
monopolies en zei dat Israëliërs probeer
den de Arabieren uit te roeien op grotere
schaal dan wat de nazi's deden. De Sa-
oedi-Arabische ambassadeur Jamil Baroo-
dy gooide er nog een schepje op en haal
de zijn koning Feisal aan: „De Arabie
ren zullen pas vrede sluiten met de Is
raëliërs als de staat Israel heeft opge
houden te bestaan".
Terwijl de gedelegeerden praatten gons
den de geruchten over een op handen zijn
de ontmoeting tussen de Russische pre
mier Kosygin en president Johnson nog
steeds hardnekkig door de wandelgangen.
Uit zeer betrouwbare bron was gister
avond evenwel te horen dat de Russen, die
aanvankelijk op een ontmoeting rekenden,
zeer pessimistisch zijn over de kansen op
een topgesprek.
President Johnsons rede van eergisteren,
waarin hij nauwelijks iets over Vietnam
zei, niets nieuws over het Nabije Oosten
bracht en sprak over Amerikaanse suc
cessen in Azië en andere delen van de
wereld, heeft de Russen de indruk gege-
ADVERTENT1E
ven dat Johnson in een zelfverzekerde
stemming is.
Dit is ook op te maken uit het bericht
dat juist nu de bombardementen op Noord-
Vietnam heviger zijn dan in vele rpaan-
den is voorgekomen en premier Kosygin
zou naar de opinie neigen dat de kans
op een ontmoeting gering is, temeer om
dat onder de huidige omstandigheden Ko
sygin er niet over denkt naar Washing
ton te reizen en Johnson weinig happig
lijkt om naar New York te komen.
BRUSSEL (ANP De zeshonderd
arbeiders die sedert een week de alu-
miniumfabriek van de „Laminoirs de
l'Escaut" bij Antwerpen bezet hielden,
hebben gistermiddag een akkoord goed
gekeurd voor hervatting van het werk.
De arbeiders hadden vorige week
woensdag de fabriek bezet toen bekend
werd, dat de directie had besloten het
bedrijf in september te sluiten en het
personeel te ontslaan.
CALCUTTA (AFP) In West-Benga
len (India) is in verband met de voedsel
schaarste, mede veroorzaakt door de slui
ting van het Suez-kanaal, het weekrant-
soen rijst per volwassene verminderd tot
1750 gram. Gisteren hebben gewapende
betogers vier treinen tot stoppen gedwon
gen en verscheidene wagons met levens
middelen voor Calcutta geplunderd.
Bij Krisjnagar, 160 kilometer ten noor
den van Calcutta, werden maandag 25
levensmiddelenmagazijnen geplunderd.
TOKIO (Reuter) De eerste Chinese
waterstofbom, die zaterdag tot ontplof
fing is gebracht, is een „vuile bom", zo
meent de Japanse geleerde, prof. Mana-
boe Hattori van de St. Paulus-universiteit
in Yokosoeka bij Tokio. De geleerde zei
tegen verslaggevers dat uit een onderzoek
van regen is gebleken dat het inderdaad
een „volwassen" waterstofbom is ge
weest.
Een bliksemschicht is er de oorzaak
van geweest dat een netjes op een par
keerplaats geplaatste auto naar de
schroothoop kan verhuizen. De bliksem
sloeg in de antenne van de auto en
maakte contact waardoor de auto, die
in de eerste versnelling stond, startte
en zich als een spookvoertuig in be
weging zette om tegen een muur in
deerlijk gehavende toestand tot stil
stand te komen.
De eigenaar weet nog niet precies op
wie hij de schade moet verhalen.
ATLANTA (Reuter) In de negerwijk
van de Amerikaanse stad Atlanta is het
gisteravond opnieuw tot ongeregeldheden
gekomen. Daarbij werd een oude man
doodgeschoten. Een jongen van 9 jaar
werd gewond.
Volgens de politie hadden de twee agen
ten, die patrouilledienst in de wijk had
den, geen gebruik gemaakt van hun vuur
wapens.
Naar de wijk zijn inmiddels versterkin
gen overgebracht.
ADEN (Reuter) Bij een poging om
een muiterij van Zuidarabische militai
ren en politie in Aden te onderdrukken
zijn gisteren twintig mensen gedood en
25 gewond geraakt. De slachtoffers zijn
voor het grootste deel Britten.
Van de Britse militairen die sneuvel
den, werden er zeven neergemaaid door
een Arabische militair die op de Britten
schoot van het dak van een gebouw in
een van de twee kampen in de buiten
wijken van Aden waar de muiterij uit
brak. Ook zou er geschoten zijn vanuit
een politiekazerne in de wijk Crater. In
de moskeeën werd de bevolking via luid
sprekers opgeroepen de wapens op te ne
men tegen het Britse bewind en de re
gering van de Zuidarabische Federatie.
Voor de hele kolonie is een algemene
staking uitgeroepen.
De Zuidarabische troepen die het se
cretariaat van de regering in de federale
hoofdstad Al Ittihad op zestien kilometer
ten westen van Aden bewaken, zouden
de zijde van de muiters hebben gekozen.
Zij zouden het secretariaatsgebouw met
stenen hebben bekogeld en stellingen
hebben betrokken aan de rand van de
stad.
Een Britse wooerdvoerder zei dat de
muiterij was uitgebroken uit protest te
gen de schorsing van vier Arabische
kolonels.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Amerika's president, Lyndon Baines Johnson,
stamt uit Texas en daarmee is meer gezegd dan alleen maar uit welke
geografische hoek van de Verenigde Staten de man in het Witte Huis
komt. Texas is namelijk een soort super-Amerika, een staat waar het
oude pioniersgeloof dat Amerika een grootser, rijker, rechtschapener en
vrijer land was dan enig ander land ter wereld overtrokken is tot een
extreem chauvinisme, dat inhoudt dat Texas de mooiste, rijkste, edelste,
meest grootscheepse en beste plek op aarde is.
President Johnson verloochtent deze
Texaanse achtergrond niet. Ook hij
verafgoodt zijn land van herkomst,
waar hij als arme jongen werd gebo
ren en waar hij nu een imperium van
onroerend goed, radio- en televisiesta
tions en bankbelangen bezit.
Ook hij beschouwt zijn staat als de
heerlijkste plek op aarde en als hij
maar even kan brengt hij zijn week
einden door op zijn boerderij aan de
rivier de Pedernalis. En typisch
Texaanse karaktertrekken, zoals chau
vinisme, de neiging alles zwart-wit en
in immense proporties te zien, een
provinciaalse sentimentaliteit, naïevi-
teit ten aanzien van alles wat niet
naar Texaanse regels luistert en een
landelijke leepheid bij het doen van
zaken (politieke of andere) vindt men
levensgroot bij hem terug.
Deze trekken spelen zelfs een rol in
het Amerikaanse Vietnam-beleid, want
dat beleid wordt veel meer gevormd
door de handen van president Johnson
zelf dan velen zich realiseren. Natuur
lijk spelen ook honderden politici,
ambtenaren, generaals en diplomaten
een rol bij de formulering van de
Vietnam-politiek, alsook de publieke
opinie, maar voor zover een militair
conflict in onze eeuw een éénmans
oorlog kan zijn, is Vietnam het.
Johnson zit met zijn neus op alle
details. Hij zoekt zelf de doelen uit,
die gebombardeerd moeten worden.
Hjj worstelt met de pacificatie. II(j
bestudeert de statistieken en probeert
daaraan hoopvolle conclusies te ontle
nen voor zjjn volgende persconferentie.
Hij telefoneert links en rechts om
advies te vragen over allerlei nuan
ces in zijn tactiek. Hij stippelt uit hoe
de oppositie tegen zijn beleid van re
pliek moet worden gediend. Hij
spreekt het laatste woord over de di
plomatieke souplesse (of het gebrek
daaraan) die getoond mag worden.
En in stijl met zijn staat van her
komst, waar het individu vaak groter
dan levensgroot gezien en gevoeld
wordt, spreekt hij over het conflict
als over een botsing tussen de heer
Ho Tsji Minh in Noord-Vietnam en
hemzelf en zegt hij zonder blikken of
blozen dingen als: „Ik heb Hanoi van
nacht gebombardeerd".
Johnsons Texaanse benadering van
het Vietnam-conflict is in vele aspec
ten van het beleid terug te vinden.
Ten eerste in het extreme chauvinis
me, dat het hele denken over de zaak
beheerst, in de overtuiging dat Ameri
ka het beste voor heeft met de Viet-
namezen en dat daarom elke tegen
stand tegen de Amerikaanse opzet in
gegeven moet zijn door de communis
tische duivel.
Deze duivel heeft zijn hoofdkwartier
in Peking en bewijst zijn doortrapt
heid door te ageren tegen Amerika's
militaire aanwezigheid in Zuid-Korea,
Japan, Thailand, Vietnam, enzovoorts,
aldus dit chauvinisme, dat zonder blik
ken of blozen een kernoorlog zou ris
keren (Cuba bewees Tiet) als de com-
Amerikaanse president verloochent
zijn Texaanse achtergrond niet.
munistische macht te dicht het Noord-
amerikaanse continent zou naderen.
Tussen pikzwart en krijtwit fluc
tueert het denken in Johnson City,
Texas, en niet veel anders gaat het
dezer dagen toe in het Witte Huis,
waar over Hanoi gepraat wordt als
over de zich misdragende booswicht,
aan wie mores geleerd moet worden
en waar geen wolkje het presidentië
le geweten lijkt te verduisteren over
het feit dat praktisch alle experts (tot
Johnsons succes-ambassadeur in Japan
Reischauer, toe) het erover eens zijn
dat de Amerikanen in het Vietnamees
moeras weg zijn gezonken door op
zettelijke sabotage van de Geneefse
overeenkomst van 1954 en constante
steun aan de niet-nationalistische, niet
vooruitstrevende oligarchieën in Zuid-
Vietnam.
Door deze super-Amerikaanse bena
dering van een gecompliceerd conflict
heeft Johnson de Vietnam-kwestie
moeten opblazen tot een strijd van im
mense proporties. In plaats van in te
zien dat het Amerikaanse beleid van
steun aan de rechtse Diem-dictatuur
na 1954 een opleving van de nationa
listische (al sinds twintig jaar com
munistisch geleide) rebellie uitlokte,
die ook met alle steun van Noord-
Vietnam toch een beperkte Vietname
se aangelegenheid was, kon Johnson
het probleem alleen maar de baas
worden door het uit te bouwen tot
wereldafmetingen.
Chinese expansiedrang was opeens
het gevaar, waartegen moest worden
opgetreden en de hele Amerikaanse
positie in Azië, de vrijheid van dat
werelddeel en de veiligheid van Ame
rika zelf stonden plotseling op het spel.
Na een dergelijke opblaasprestatie
was het uiteraard onmogelijk nog een
oplossing voor het geschil te vinden,
waarbij beide partijen hun gezicht
zouden redden en Washington de con
sequentie trok van de fout zich te
mengen in de na-ontvoogdingsproble
men van een Aziatische staat.
Een oplossing in Texas-stijl werd
nodig, militair gezien met een half
miljoen manschappen, 800.000 ton
bommen per jaar en uitgaven van 1.1
miljoen gulden per gedode tegenstan
der en wat de politiek betreft met
beloften en toezeggingen voor één
miljard dollar economische hulp voor
Indo-China na het sluiten van 'en
vrede, voor elektriciteitswerken in de
Mekong-rivier naar Amerikaans mo
del en een grootse samenleving voor
heel Azië naar Yankee-patroon.
De gewezen wereldkampioen zwaarge
wicht boksen, Mohammed Ali, alias Cas-
sius Clay, is in Houston tot vijf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld wegens dienst
weigering.
Een geheel uit blanken bestaande ju
ry van zes mannen en zes vrouwen had
hem schuldig bevonden.
Een verzoek van de verdediging om
vrijspraak, omdat Clay geestelijke zou
zijn, werd afgewezen. De officier van ju
stitie voerde hiertegen aan dat Clay op
28 april op een medisch formulier als be
roep „wereldkampioen zwaargewicht bok
sen" had opgegeven.
(Van onze correspondent)
LONDEN. Op korte termijn is er
weinig hoop op succes voor Engelands
poging tot aansluiting bij de EEG. Dit
is de slotsom van het vrijwel negatieve
resultaat van Wilsons nieuwe pleidooi bij
president De Gaulle. Dit betekent echter
niet dat de zaak volslagen hopeloos is.
Het is echter duidelijk, dat de Franse
regering alles zal doen om het begin van
de onderhandelingen zoveel mogelijk op
de lange baan te schuiven. In de eerste
plaats door een tijdrovend voor-onder
zoek door de Zes naar de consequenties
van een massale uitbreiding van de EEG
met Groot-Brittannië Ierland en een
aantal landen van de Europese Vrijhan
delsassociatie te verlangen.
De korte gedachtenwisseling gisteravond
in het Britse Lagerhuis over het resultaat
van Wilsons gesprekken met president De
Gaulle droeg een nogal vrolijk karakter,
omdat de Britse premier die een half uur
lang vragen beantwoordde, nauwelijks
iets had te rapporteren.
Over hoe De Gaulle er nu precies over
denkt bezit zelfs de schrandere Wilson
na dit nieuwe bezoek geen helder beeld.
Het Lagerhuis was geamuseerd, een
weerslag van Wilsons eigen opgewektheid
over dit nietszeggende parlementaire
steekspelletje.
De liberale leider Jeremy Thorph
vroeg: „Heeft president De Gaulle „oui"
„non" of „peut-être" gezegd?"
Men barstte in daverend gelach uit
toen Wilson antwoordde: „Er zijn nog
andere mogelijkheden".
1
Vonnis. Een Spaanse arbeider die gepakt
werd toen hij propagandamateriaal bij
zich had voor de „de arbeiderscomité's"
een Spaanse ondergrondse vakbewe
ging, is tot twee jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Rechtvaardig. President Habib Bourgui-
ba van Tunesië heeft ter gelegenheid
van de verjaardag van de profeet ver
klaard dat de Arabieren tegenstanders
van de rassenstrijd zijn en in het geheel
niet de uitroeiing van de joden wensen,
maar inzake Palestina voor een recht
vaardige zaak strijden.
Plunderingen. Een Israëlische krijgsraad
heeft maandag in Jeruzalem twee Isra
ëlische burgers tot respectievelijk twee
en drie maanden gevangenisstraf ver
oordeeld, omdat zij zich aan plundering
in het voormalige Jordaanse deel van
de stad zouden hebben schuldig ge
maakt.
Kosten. De uitgaven ten behoeve van het
Europees parlement worden voor het
jaar 1968 op ongeveer 27 miljoen gul
den geraamd.
Gecorrigeerd. De koers van de Ameri
kaanse Mariner-5, die op weg is naar
Venus, is gecorrigeerd door het ontste
ken van een boordraket. Het ruimte
vaartuig was op het moment van de
correctie 1,6 miljoen kilometer van de
aarde verwijderd.
Matiging. Roemenië zet zijn pleidooi voor
matiging in het Nabije Oosten voort.
Het Roemeense persagentschap, Ager-
pers, deelde mee, dat partijleider Nico-
lae Ceasosescoe voor een vergadering
van partijmannen in Brasov verklaarde
„dat vrede in het Nabije Oosten alleen
verkregen kan worden door het vinden
van oplossingen voor vreedzame coëxis
tentie tussen de Arabieren en Israel".
Ontgoocheld. Goochelaar Phil Tomas in
Baltimore is ontgoocheld. Zijn hele col
lectie gedresseerde vlooien die hij in luci
fersdoosjes bewaarde is gestolen.
