Herfstbloemen het gehele jaar
door in Nederland te koop
AUTODEALERS
EK
WltKER
AUSTIN
ED. KIMMAN
JALTA3A3
VOLKSWAGEN
VOLVO
TURNINSTRUCTEUR KRAAK NEEMT AFSCHEID
1
Chrysanten leggen
lange weg af
Klank en licht in de
Ruïne van
Brederode
Iets van u bij?
Van wrijfpaal tot museumstuk
Vakantiegangers in avondvierdaagse
FIAT Hoofddealer
GEBR. BEEKMAN
MERCEDES-BENZ
V A N W IJ K
TRIUMPH DEALER
BERENDSEN N.V.
BURGERLIJKE STAND
VAN VELSEN
WOENSDAG 21 JUNI 1967
AUDI - DAF - ISUZU
Garage G. van Dongen
AUTOBIANCHI
GARAGE KOENE
CHEVROLET
A. J. VAN LENT'S
AUTOMOBIELBEDRIJVEN
CITROËN
Automobielbedrijf
J. GIESBERTS
AUTOMOBIELBEDRIJVEN
FIAT
GARAGE Koene
FORD
Garage Stormvogels
FORD - TAUNUS
ZWIER
HINO-MAZDA
AUTOBEDRIJF
MEINDERT BAKKER
N.V. AUTOMOBIELBEDRIJF
MERCEDES BENZ
Fa. Gebr. Jak B-dealer
HOOFDSTRAAT 169 - SANTPOORT
NSU
GARAGE Koster
OPEL
A. J. VAN LENT's
AUTOMOBIELBEDRIJVEN
Automobielbedrijf v.d. VELDEN
RENAULT
Autom.bedr. VELSERBEEK n.v.
SAAB-dealer
Fa. FLINTERMAN
SIMCA
G. INIA
KENNEMER GARAGE
SUNBEAM
KENNEMER
AUTOMOBIELHANDEL
TOYOTA
Fa. GEBR. JAK
TRABANT
DICTUS
TRABANT SCALDIA
CEES PELT
HARRYOOMEN
Automobielbedrijf
WARTBURG
GARAGE ZENITH
Fabriek
Snelle groei
Spoorbielsen
Cultuurkamer
WASAUTOMATEN
(Van onze medewerker
bloembollencultuur
Al enkele jaren wisten we, dat chrysan
ten het gehele jaar in bloei kunnen wor
den getrokken en ook, dat de Amerikanen
van dit werk veel weten en zelfs wel
planten naar Nederland zenden. Men kan
echter niet achter de herkomst van alle
bloemen en planten aanjagen, hoewel dat
toch boeiende geschiedenissen kunnen
zijn. Want als men nu een chrysante-
bloem of een potchrysant koopt dan heeft
men een grote kans, dat deze zijn leven
is begonnen in de Verenigde Staten. Van-
daaruit worden ze als moerplant naar
Zuid-Frankrijk gezonden, daar gestekt,
beworteld in De Lier en tenslotte hier in
Nederland of ergens in Frankrijk of Scan
dinavië in bloei getrokken. De planten
worden allemaal beetgenomen, doordat
wij mensen weten dat ze bij zoveel uur
licht bloemknoppen gaan vormen. Het
wordt een kwestie van 's nachts licht
geven of overdag verduisteren.
Indertijd maakten we kennis met de
heer A. Boekestijn. Hij bleek voor een
bloembollenfirma chrysantestekken in
Scandinavië en Duitsland te hebben ver
kocht. Hij kwam in contact met een
Franse vertegenwoordiger van diezelfde
firma, de heer J. Bourne. Zoals gebrui
kelijk konden ze zelf meer verdienen dan
bij een baas. Dit geval gelukte aardig.
Boui-ne en Boekestijn had al gauw een
aardig marktaandeel in het voor Europa
ADVERTENTIE
HAARLEM
Zijlweg 35
Tel. 11906
AMSTERDAM
Stadhouderskade 100
Telefoon 79 09 75
SCHELDESTRAAT 9-11 - IJMUIDEN
Telefoon 15565
HAGELINGERWEG 132, SANTPOORT
Telefoon 7757 (02560)
BEVERWIJK - DRIEHUIS - IJMUIDEN
TUSSENBEEKSWEG 7. IJMUIDEN-O.
Telefoon 14156
Huygensstr. 67 - IJmuiden - Tel. 11159
HAGELINGERWEG 132, SANTPOORT
Telefoon 7757 (02560)
OFFICIAL DEALER
KAL VERSTRA AT 9 - IJMUIDEN-O
Telefoon 14806
BLOEMSTRAAT 34 - IJMUIDEN
Telefoon 14208
Rozenstraat 4955 - Tel. 21275-12979
Dealer voor Haarlem en Omgeving,
IJmuiden en Velsen
OVERVEEN - TELEF. 0 2500-11926
Telefoon 8345 (02560)
WÜSTELAAN 99 - SANTPOORT
Telefoon 8025 (02560)
BEVER WIJK-DRIEHUIS-IJMUIDEN
.«pi dealer voor Santpoort,
Ur tL Bloemendaal en Overveen
VAN DALENLAAN 328, SANTPOORT
TELEFOON 0 2560 - 8288
GROENEWEG 69 - IJMUIDEN
TELEFOON 10271
voor HAARLEM e.o.
Zandvoortselaan 365, Bentveld
Telefoon 42212
KENNEMERLAAN 224 - IJMUIDEN
Telefoon 14324 - 16238
KLEVERLAAN 2-6, BLOEMENDAAL
Telefoon 51095
HOOFDSTRAAT 169 - SANTPOORT
Telefoon 8345 (02560)
AUTO- en
MOTORBEDRIJF
PLEIN 1945 no. 7 - IJMUIDEN
Telefoon 14694
Dealer voor HAARLEM e.o.
w.o. Beverwijk en Heemskerk
Rijksstraatweg 397 - 399 - Haarlem
Telefoon 53097
voor Haarlem en omstreken
AUTOBEDRIJF
LANGE MOLENSTR. 12 - TEL. 19000
Zeeweg 5 - Tel. 15544 - IJmuiden
HOOFDAGENT
voor Haarlem e.o.
Automobiel- en Garagebedrijf
W. G. TWEEHUYSEN
Bloemendaalseweg 200 - Overveen
Telefoon 55602
en BARKAS-dealer
FRANS NAEREBOUTSTRAAT 4
IJMUIDEN-O.
- Telefoon 14155
vrij nieuwe produkt van de jaarrond-
chrysant. Omdat men dit marktaandeel
niet wilde verliezen en zich niet over de
kop wilde investeren, werd hulp en steun
gezocht en gevonden van twee bruikbare
mannen, de heer J. Coudray, die veel
invloed in Algerije en Frankrijk heeft
en de heer M. Gamond, die econoom is.
Met hun vieren hebben zij de Frans-
Nederlandse „Riviera Plant Company"
gesticht in 1963.
Deze Company importeert per vliegtuig
moerpianten van chrysanten uit de Ver
enigde Staten. De Amerikanen verkopen
namelijk gezond materiaal. Ze zijn Europa
op dat gebied twintig jaar voor. De RPC
is van mening, dat men wel op eigen
houtje kan gaan dokteren, maar dan toch
altijd het paard achter de wagen spant.
De moerpianten komen in grote kassen in
le Muy bij Nice, waar men ze zorgvuldig
verder opfokt om er stekken van te kun
nen nemen. Een goede plant geeft een
stek per week. Het heeft weinig zin om
dat werk in Nederland te doen, want het
weer is hier te wisselvallig en te donker.
Die stekken worden dan naar Schiphol
overgevlogen, omdat daar, voor de auto
matisering, alles snel werd afgehandeld.
De stekken mogen maar twaalf uur uiter
lijk onderweg zijn.
Tot zover is er veel vindingrijkheid no
dig geweest om de stekken te krijgen.
De grondstof voor de bloemenfabricage is
nu klaar. De stekken komen in plant-
bedden. Dit zijn vrij ondiepe bakken, ge
vuld met turfmolm en gemalen lava (Per-
lite). Daarin is de temperatuur constant
20 graden Celsius en er boven 18 graden
Celsius. In deze grond van zo'n plantbak
zijn met een planthek 20.000 gaatjes ge
prikt. Meisjes stoppen tweeduizend stek
ken per uur in die gaatjes. In het bewor-
telingsbedrijf in De Lier staan vijftig van
die plantbakken, zodat er een miljoen
stekken kunnen staan. Ze hebben als alles
goed gaat nauwelijks twee weken nodig
om voldoende wortels te hebben voor
verzending.
Ze gaan dan naar de kwekers van tieel
Europa, „Le Muy" verzorgt het zuidelijk
deel en „De Lier" het noordelijk. Die
kwekers kunnen er twee dingen me doen:
laten groeien voor de snijbloemen of de
groei remmen om er potplanten van te
maken. De verhouding is zeven „snij"
tegen één „pot". Welk systeem men ook
volgt, het is een compleet produktiepro-
ces, dat volgens plan moet verlopen. In
een bedrijf in De Lier zagen we een kas
met de beroemde „spinnekoppen" snij-
rijp. Ze zijn dan ongeveer 1.75 meter hoog.
Een aantal kassen verderop was men
druk doende de grond klaar te maken
voor nieuwe stekken. Week in, week uit
kan men grote hoeveelheden bloemen
snijden.
In het potplanten-bedrijf is het precies
zo. Het werk is daar ingewikkelder, om
dat men met verschillende belichtingen en
verduisteringen moet werken om de plan
ten, vooral in de winter, de juiste hoeveel
heid licht en in de zomer duisternis te
geven. Dat kan zelfs al geheel of half
automatisch gebeuren. Om ze voldoende
sterk te maken moeten ze eigenlijk wor
den bemest met geconcentreerde Ame
rikaanse mest. Op een gegeven ogenblik
moeten ze met een groeiremstof worden
bespoten.
In alle stadia is de groei in die kassen
te zien. Het is een verbazingwekkend pro-
duktieschema, dat niets meer met de ro
mantische tuinderij van vroeger te maken
heeft.
De Riviera Plant Company is uiteraard
niet het enige produktiebedrijf. De heren
hebben met elkaar echter wel het pret
tige gevoel, dat er ruimte genoeg is voor
deze bloem, die men in de V.S. ook
het gehele jaar koopt. De markt neemt
namelijk de steeds toenemende stroom
bloemen heel gemakkelijk op, zonder
noemenswaardige prijsdalingen. In het
Westland was men drie jaar geleden ver
baasd, dal 1000 bossen per dag een koper
vonden. Nu gaan er soms 20 tot 30.000
per dag „onder de veilingklokken" door.
Het eigenaardige daarbij is, dat de prij
zen zich goed handhaven.
Een andere eigenaardigheid is. dat veel
mensen potchrysanten kopen en denken
met asters te doen te hebben. Chrysanten
horen in de herfst thuis, dat weten we
nog precies. Ze hebben „echte herfst
tinten", maar ook dat duurt niet lang
meer. want men werkt aan vrolijker
kleuren.
Veel groentetelers in het Westland zijn de
groenten en tomaten maar aan het ver
geten. De tomaten zijn op het ogenblik
niet veel waard en bovendien komen ze
net zo gemakkelijk uit betere klimaten.
Misschien gaan ze wel nog eens mini-
tomatenplantjes vervaardigen, die de af
nemer dan op de vensterbank in bloei
kan trekken en zelfs vruchtjes laten dra
gen. In Amerika is men al zo ver. En
gezien de jaarrond-chrysanten en andere
produkten, die helemaal niet meer aan
een periode gebonden zijn, is de gedachte
niei eens zo gek.
Men zal wel iets aan de kassenbouw
moeten gaan doen, want om tien miljoen
chrysantestekken meer te produceren
moet men wel een hectare glas meer zet
ten en drieduizend m2 bewortelingsruimte
en in potjes weer ongeveer tien hectare
glas. Waar de fabricage van bloemen en
planten toe zal leiden, durven we niet te
voorspellen.
BEVALLEN: P. Bakker-Beumer, z„
Schutterstraat 5, IJmuiden; C. A. van der
Klooster-Emmerig, d„ Strengholtstraat 8,
IJmuiden; L. M. Been-Kist de Ruijter, d„
Willebrordstraat 48, IJmuiden; A. A, A.
Wessel-Weber, z„ Tussenbeeksweg 5, IJ
muiden; C. J. R. Hoogland-van der Heij
den, d„ Planetenweg 113, IJmuiden; A.
M. C. Wigehert-Numan, d„ Curagaostraat
13, Santpoort; H. Wagner-Haremaker, z„
Coltermanstraat 14 zw„ Haarlem; M. A. B.
Boon-van Buuren, z„ Trompstraat 26, IJ
muiden; J. A. Koks-Heeremans. d„ Cu
ragaostraat 19 bov„ Santpoort; C. T. R.
Lith-de Wit, z„ Jupiterstraat 1, IJmuiden.
OVERLEDEN: L. Trechsel, 47 jr, echt
genoot van J. Smook, Lange Nieuwstraat
351. IJmuiden; L. J. Gouda, 9 ju, Wmui-
derstraatweg 105, IJmuiden.
Kennemer Kruimels
Na achtendertig jaar achtereen vele beginnelingen, maar ook gevor
derden in de turnsport te hebben onderricht, zal de turninstructeur, de
heer A. N. Kraak, Velserduinweg 147, IJmuiden, zich per 1 juli aan
staande geheel uit het gymnastiekonderricht terugtrekken. Hiermee zal
dan één van de markantste figuren, die de Velsense sportwereld kent
in het bijzonder de turnverenigingen voortaan niet meer aan te treffen
zijn in de gymnastieklokalen. Ook het actief deelnemen aan de oefe
ningen zal dan voor de heer Kraak tot het verleden behoren.
De heer Kraak trekt zich, na 38 jaar
lang een stempel op het turnen in de
gemeente Velsen te hebben gedrukt,
terug, omdat hij, zoals hij zelf zegt,
de jeugd ook een kans wil geven hun
bepaalde visie in de turnsport te ver
wezenlijken.
In 1929 begon de heer Kraak zijn in
structies bij de voormalige Nederland
se Arbeiders Sportbond (N.A.S.B.). De
eerste lessen in turnen werden gege
ven aan vijf jongens en zeven meisjes
in school C, tegenover het oude Tha-
lia-theater in oud-IJmuiden. Deze tijd
voor de oorlog kenmerkte zich door
een ongedwongen, gezellige sfeer in de
lokaliteiten, waar les werd gegeven.
de leden danig inkrimpen, omdat er
voorheen veel 's avonds werd geturnd.
Ondanks de vele zorgelijke momen
ten tijdens de oorlog kan de 57-jarige
turnleider zich nog heel wat grappige
voorvallen in deze periode van angst
en verdrukking voor de geest halen.
„Onze eerste uitvoering in „Thalia"
zou onder andere bestaan uit een rit
mische oefening met knotsen. Maar
deze knotsen waren in de loop der tijd
in diverse kachels verdwenen, om
voor een beetje leefwarmte te zorgen.
Wat nu gedaan. Komt er op een gege
ven moment iemand naar me toe
zijn naam ben ik vergeten die voor
ons uit spoorbielsen 24 knotsen heeft
gemaakt. Bovendien had hij in de
nieuwe knotsen twee gaten geboord en
er een rood en groen lampje in be
vestigd. Dit kwam goed uit, want ons
gehalte was in die dagen nog niet zo
goed als tegenwoordig. Tijdens de uit
voering hebben we de lichten uitge
daan, zodat de toeschouwers een kleu
rig geheel voorgeschoteld kregen en de
slechte ritmische bewegingen bleven
voor de mensen verborgen".
Na de oorlog werd de Nederlandse
culturele sportbond (N.C.S.) opgericht,
waarvan de heer Kraak instructeur in
de afdeling IJmuiden werd. Sinds die
tijd is de instructeur vele avonden per
week weg, om zijn pupillen te onder
richten in oefeningen op de brug, de
evenwichtsbalk en in de ringen. Sinds
vijf jaar geeft de heer Kraak ook
trampoline-les, nadat hij op 52-jarige
leeftijd zelf zijn bevoegdheid om men
sen les te geven op dit instrument be
haalde. Dit alles moest in de avond
uren gebeuren, evenals het instrueren
van Zijn leerlingen, waarvan er enke
len zijn, die reeds 38 jaar les krijgen
van de heer Kraak. Overdag is de heer
Kraak in dienst van de gemeente Vel
sen. Aanstaande vrijdag zal op het
stadhuis in Velsen de heer Kraak een
afscheidsreceptie worden aangeboden.
Op vrijdag 23 juni kunnen de be
zoekers van de verlichte ruïne van
Brederode een volledige uitvoering op
geluidsband beluisteren van de cantate
Carmina Burana van de Duitse com
ponist Carl Orff. In deze cantate wer
den een aantal 13e eeuwse studenten
liederen samengebracht en getoonzet.
Het is felle, rythmische, doch steeds
direct aansprekende muziek, die onge
twijfeld voortreffelijk tot zijn recht
zal komen in de prachtige omgeving
van het in zacht licht badende oude
slot. Het werk vraagt een zeer uitge
breide orkest- en zangersbezetting en
wordt daardoor slechts zelden in zijn
geheel uitgevoerd. Het concert begint
om 21.30 uur en duurt ongeveer een
uur.
Zaterdagavond 24 juni om half tien
zal worden uitgevoerd het klankbeeld
„Zingende Stenen" van Wil Barnard.
In dit boeiende klankbeeld roepen enige
bekende musici en voordrachtskunste
naars een beeld op van het leven op
een middeleeuws Nederlands kasteel.
Een bezoek aan het geïllumineerde
Brederode is, behalve door deze klank
belangwekkend door het. licht, dat
wordt geworpen op de tentoongestelde
tekeningen en plastieken van heden
daagse kunstenaars, welke verrassend
uitkomen temidden van de kasteelmu
ren.
Toen de tweede wereldoorlog uit
brak werd de turnvereniging op bevel
van de bezetters opgeheven, omdat de
vereniging zich niet aansloot bij de zo
zeer gehate cultuurkamer. De vereni
ging trok zich echter weinig aan van
de bepalingen van de Duitsers en tot
1944 werd er lustig op los geturnd. De
ingestelde spertijd deed de grootte van
Bij de Velsense politie zijn de vol
gende voorwerpen als gevonden aange
geven: autoped, hondenriem, hond,
halsketting, broche, sleutel, wandelwa
gen, krielhaan,autoped, aktetas met
handdoek en sokken, Fiat-wieldop met
sierring, portemonnee met inhoud, pas
ser, Opel-wieldop, paar dameshand
schoenen, truitje, armband, bedelarm
band, badbroek, vulpen, autosleutel,
etui met sleutels, tasje met bromfiets
gereedschap, nylon boodschappennet,
twee duiven, grasschaar, ring étui met
zeven sleutels, autosleutel -met bedel,
fietspomp, paar zwemvliezen, twee
autosleutels aan ring, sport jack, bril.
Inlichtingen over deze voorwerpen
kunnen dagelijks worden verkregen op
het hoofdbureau van politie in Velsen,
waar zij elke dinsdag en vrijdag van
16.30 tot 17.30 uur eventueel zullen wor
den afgegeven.
In de achttiende eeuw bevond de walvisvaart vanuit Nederland zich
in een ongekende bloei. In 1700 voeren 207 Hollandse walvisvaarders uit
naar het hoge Noorden, om elk met ongeveer tien walvissen en meer
dan 67.000 vaten spek naar het vaderland terug te keren. Met deze
enorme vlucht van de walvisvangst kwam ook de handel van baleinen
opzetten. Vooral toen een Engelse ivoordraaier, Osborne geheten, die
zijn werkterrein naar Amsterdam had verplaatst, deze baleinen tot een
zachte substantie wist te verwerken, waar men allerlei kunstvoorwerpen
uit kon vervaardigen. Ook de beenderen van de reusachtige zoogdieren
vonden spoedig gretig aftrek.
Hele hekken bouwde men van de
walvisbotten. Walviskaken deden vaak
dienst als zogenaamde wrijfpalen in
de weilanden, waaraan het vee zich
naar hartelust kon schuren. Betrek
kelijk veel van deze walvisonderde
len hebben de tand des tijds weten
te trotseren. Tot voor enige jaren
heeft ook in een weiland in Santpoort
zo'n dergelijke wrijfpaal gestaan ten
gerieve van de rondlopende koeien.
Toen echter de Broekbergerlaan werd
doorgetrokken om aan te sluiten op
de Hoofdstraat, moest de eigenaar
van het betreffende stuk land een deel
afstaan ten behoeve van het moderne
verkeer. Dit betekende tevens het
einde van de wrijfpaal. De walvis
kaak werd aan de rand van het over
gebleven weiland neergelegd, waar de
paal zo lang bleef liggen, totdat men
er een nieuwe bestemming voor had
gevonden.
In deze tijd hebben tot dusver ano
niem gebleven „souvenir jagers" de
versteende kaak zijn windwijzer, die
er door de eigenaar op was laten
plaatsen, afhandig gemaakt. Sinds eni
ge jaren is de walviskaak nu al op
geslagen in één van de gebouwen van
het openluchtmuseum te Arnhem,
waar de kaak als reserve pronkstuk
wordt bewaard voor een eventuele
vervanging van één van de kaken,
die in de Zaanse buurt staan opge
steld. De kaak uit Santpoort is zo'n
250 jaar oud, weegt om de nabij de
80 kilo (been is poreus) en heeft een
lengte van ongeveer 5 meter.
Vele jaren geleden was de verschij
ning van dergelijke' wrijfpalen niets
bijzonders in de weilanden. Zo ston
den er op de Waddeneilanden honder
den van dergelijke palen. Deze palen
zijn door de eigenaars destijds weg
gehaald om nu in een donkere hoek
van een oude landbouwschuur te ver
rotten.
Ook in het park Velserbeek moet
vroeger zo'n dergelijke wrijfpaal heb
ben gestaan, terwijl in Bloemendaal
een bank, geheel uit walviskaak ge
construeerd, heeft gestaan. Aan de
zoldering van het Haarlemse stadhuis
hangt nog steeds een walviskaak als
herinnering aan een voorbije glorie.
ADVERTENTIE
I AEG - ZANUSSI - IGNIS - ZANKER
daqeli
MARKTPLEIN IJMUIDEN TEL. 14262
dagelijks demonstratie
De organisatoren van de avondvierdaag
se, die volgende week voor de Nederland
se Wandelsport Bond (NWB) door de
Noordhollandse Wandelsport Bond
(NHWB) in Velsen-Noord wordt gehouden,
hebben reeds een beslissing genomen ten
behoeve van degenen die zich als deel
nemer hebben opgegeven maar voor wie
het bezwaarlijk was om op vrijdag 30 ju
ni de laatste marsavond mee te maken.
Men heeft nu een modus gevonden om
toch vrijdag 30 juni als slotavond te la
ten doorgaan en dus de gehele week ge
legenheid te geven aan de avondmarsen
deel te nemen.
Teneinde de leerlingen van de verschil
lende scholen uit de IJmond in staat te
stellen direct na de laatste schooldag met
hun ouders met vakantie te gaan, alsook
een aantal van de ouderen om hun bedrijf s-
vakantie meteen te beginnen, zal voor
deze categorie het starten al op maan
dag, 26 juni mogelijk zijn. Hierdoor zullen
deze deelnemers de laatste marsdag op
donderdag hebben.
