Speculaties over topgesprek
Johnson-Kosygin houden aan
DE KAPITEIN WIJKT NIET
Geen goede dag voor Israel
in de Verenigde Naties
Critiek in Franse pers
op rede van De Gaulle
Bonn heeft geen bezwaar
tegen benoeming Schnez
Zware strijd
in Aden
heb ik van sparen willen weten,
maar nu...
Er was eens
Cairo verheugd over „neutraliteit"
PREMIE SPAARPLAN
Jordaniërs zullen
voor samenwerking
gestraft worden
Generaal Höffner
heeft spijt van
zijn brief
VAN "DAG TOT DAG
amm
2
DONDERDAG 22 JUNI 1967
3
T el eur stelling
Met mes en revolver
Nieuwe resolutie
Johnson grootvader
Basis voor persoonlijk bezit
Oorlog in Vietnam
Van tafel vegen
commentaar op Sc tut-Ie zaken
Er blijkt iets grondig mis te zijn met
opvattingen van provinciale en gemeen
telijke autoriteiten ten aanzien van de
electriciteitstarieven voor industrieel ver
bruik, althans als men verneemt wat
daarover namens een belangrijk deel
dier grootverbruikers ten beste wordt
gegeven.
Ir. J. Hellemans, directeur van „Kracht
werktuigen" heeft op de algemene leden
vergadering van de afdeling Energiever
bruikers vorige maand een boekje open
gedaan over de volgens zijn opvattingen
volkomen verkeerde praktijken bij de
electriciteitslevering, met 'name bij de
tariefstelling, doordat gemeenten steeds
meer uit zijn op winstneming uit de
ze levering. In sommige gemeenten is
electriciteit voor grootverbruikers 30 a
40 percent duurder dan de op kost
prijsbasis gestelde tarieven van de pro
vincie. De heer Hellemans noemde als
voorbeelden de steden Amsterdam en
Haarlem, waar de tarieven belangrijk
hoger zijn dan elders in Noord-Holland.
De centrale overheid is er echter bij
het verlenen van concessies van uitge
gaan, dat electriciteit voor de industrie
tegen een zo laag mogelijke prijs, dus
de kostprijs, dient te worden geleverd.
Voor de industrie, die electriciteit als
grondstof nodig heeft, is winstneming
onaanvaardbaar. De heer Hellemans
voorzag in de plannen van Groningen en
Drente tot concentratie der energievoor
ziening in deze provincies, dat daar ster
ke verhoging van de tarieven ten bate
van de deelnemende gemeenten moge
lijk zal blijken.
Met het oog op de noodtoestand der
bedrijven in deze provincies vond hij dat
terecht een beleid, waarvoor slechts af
keuring op haar plaats is. Hij meende
te moeten stellen dat de concessiegever,
dat is de centrale overheid, op dit mis
bruik de vinger zal dienen te leggen en
er misschien zelfs toe zal moeten over
gaan de essentiële bevoegdheden op het
gebied van de electriciteitsvoorziening
weer geheel en al naar zichzelf terug te
trekken.
De gemeente Haarlem (waar ir. Helle
mans gisteren over dit onderwerp een in
leiding hield) heeft onlangs voor 2 miljoen
het recht van stroomlevering gekocht van
het P.E.N. voor de stadswijk Schalkwijk.
Die twee miljoen kunnen in de kas van
het provinciaal bestuur terecht komen,
waardoor de afnemers van het P.E.N. er
geen enkel voordeel van zullen hebben.
Wat de tarieven betreft hebben de ge
meenten de vrije hand, omdat zij niet ge
bonden zijn aan concessie-statuten. De
winstgevende handel die zij met electrici
teit kunnen drijven, ondergraaft echter de
bedoelingen van de centrale overheid en
verhindert in de toekomst een efficiënter
meer geconcentreerde energievoorzie
ning in den lande, evenals die bij aard
gas en straks atoomenergie toch noodza
kelijk zal zijn.
Het lijkt nuttig deze opmerkingen van in
dustriële zijde eens ernstig onder de aan
dacht van betrokkenen te brengen, nu de
economie des lands in steeds nijpender
situatie komt te verkeren en de dure
grondstrof electriciteit een rol gaat spelen
in de vraag, of de ondernemingen nog
kunnen floreren.
Er was eens een paard dat door zijn
meester tot de dood toe mishandeld werd.
Het liep weg en zocht een tehuis in een
andere wei, tussen Arabische hengsten
die bereid waren de vluchteling te accep
teren. Maar de eigenaar van de Arabische
hengsten dacht er anders over. Hij greep
een slagersmes en wilde het vreemde
paard doodsteken.
In doodsnood draaide het dier zich om,
trapte de man het mes uit de hand en
joeg hem op de vlucht.
De Sovjet-Unie was vreselijk boos op
het paard, schold het uit voor agressor
en gaf de eigenaar van de wei een nieuw
mes. En de Arabische hengsten, die niets
te vertellen hadden, werden met de zweep
opgejaagd om de vluchteling in een hoek
te drijven, zodat hij zou kunnen worden
afgeslacht.
Zover zijn we nu in het Midden-Oosten
gevorderd. Als het belaagde paard op
nieuw trapt, komt uit Moskou een heel
regiment slagers met de nieuwste, scherp
ite messen de eigenaar van de wei helpen.
Want die eigenaar is een bijzonder goe
de zakenrelatie van Moskou. En de men
sen in de buurt, die medelijden met het
opgejaagde paard hebben, houden zich op
de vlakte. Want ook zij hebben bijzonder
goede zakelijke relaties met de eigenaar
van de Arabische hengsten.
Het eenzame paard is echter, alhoewel
geen Arabische, toch een volbloed. En
het is niet van plan zich te laten slachten,
•1 weet het dat het zal moeten bloeden,
(Van onze correspondent)
NEW YORK. Zullen president
Johnson en de Russische premier Ko-
sygin elkaar toch ontmoeten? Dat
was gisteren de vraag van de dag in
New York en gisteravond laat leken
er steeds meer aanwijzingen te komen
dat de beide heren morgen of zater
dag oog in oog zullen staan. Waar dit
gebeuren zal is nog onderwerp van
de wildste speculaties. Het meest
waarschijnlijk achten velen het land
goed van de familie Harriman, vijftig
ilometer van New York verwijderd.
Officiële woordvoerders hielden ech
ter hun kiezen over de hele kwestie
stijf op elkaar.
In het New Yorkse hotel Waldorf-As
toria kreeg de pers alleen te horen dat
de Amerikaanse minister van Buitenland
se Zaken, Dean Rusk, met zijn Russische
collega Andrei Gromyko gisteravond in
zakelijke sfeer drie uur lang had gedi
neerd. Russische diplomaten beweerden
na afloop evenwel dat de beslissing over
een gesprek op het allerhoogste niveau
nu genomen is en dat een aankondiging
door het Witte Huis en de Russische
missie bij de Verenigde Naties op komst
Dat een ontmoeting op het hoogste ni
veau inderdaad, zoals de Russen gisteren
nog dachten, nauwelijks produktief kan
zijn, staat nog te bezien. In New York
kan men nu horen dat Moskou over het
Nabije Oosten toch realistischer denkt en
dichter in de buurt van de Amerikaanse
opvattingen komt dan uit de rede en
sommige uitlatingen van premier Kosy-
gin op te maken was.
De Russen zouden volgens geruchten al
heel blij zijn als de Assemblee van de
Verenigde Naties een resolutie aanvaard
de waarin terugtrekking van de Israëlische
troepen gevraagd zou worden (met weg
lating van een veroordeling van Israel
wegens agressie dus) en zij zouden in
zien dat een werkelijke aftocht van de
Israëliërs uit de veroverde gebieden al
leen te krijgen zou zijn in ruil voor
Arabische concessies wat betreft de vrije
scheepvaart in de Golf van Akaba en het
bestaansrecht van de staat Israel.
Intussen hadden de Israëliërs gisteren
geen goede dag. Niet alleen president De
Gaulle's critische verklaring kwam hard
aan, maar een stroom sprekers in de Ver
enigde Naties stortte verder critiek en
veroordelingen over de joodse staat uit.
Van Egypte, Tanzanië, de Soedan en Joe
goslavië, dat keurig in de groef de com
munistische propagandaplaat afdraaide,
hadden de Israëliërs misschien niet an
ders verwacht. Maar dat India de Israë
lische positie zo scherp aanviel en met
documenten aantoonde dat doorvaart door
de Golf van Akaba steeds een juridisch
omstreden zaak is geweest, die zeker niet
met geweld beslist had mogen worden,
kwam bepaald als een teleurstelling.
Minister Brown van Groot-Brittannië
Een man, gewapend met een revol
ver en een jachtmes, heeft gisteren
geprobeerd binnen te dringen in het
gebouw waar de Russische missie in
New York is gevestigd. Premier Ko-
sygin bevond zich daar op dat ogen
blik. De politie rekende de man in.
eiste onder meer dat de Israëliërs de
Arabische bevolking in de bezette ge
bieden niet zouden verdrijven en vluchte
lingen zouden laten terugkomen, alsook dat
generaal Bull van de wapenstilstandscon
trolecommissie van de Verenigde Naties
nu eindelijk weer wordt toegelaten tot
zijn hoofdkwartier in Jeruzalem. Dit laat
ste is een pijnlijk punt, want de Veilig
heidsraad eiste dit al meer dan een week
geleden van Israel, maar de regering in
Tel Aviv heeft zich daar kennelijk nog
niet aan gestoord.
Voor de Israëliërs schijnt toelating van
generaal Buil tot het V.N.-hoofdkwartier
niet acceptabel te zijn, omdat daaruit een
erkenning van de internationale status
van Jeruzalem zou kunnen worden ge
concludeerd.
Gisteren sprak ook de Deense premier
Krag'. Zijn rede trok de aandacht, omdat
bekend is dat Denemarken met Cyprus,
Joegoslavië en nog enige kleinere lan
den werkt aan een compromisresolutie,
die de impasse in het Nabije Oosten zou
kunnen doorbreken.
In Krags rede stonden onder andere de
volgende punten:
Militaire actie mag niet leiden tot
gebiedsuitbreiding;
het vreedzame bestaan van elke staat
moet worden erkend;
het aanwijzen van een agressor is
niet mogelijk;
een oplossing van het vluchtelingen
probleem is van primair belang;
vrije scheepvaart in internationale
waterwegen moet worden gegaran
deerd.
De kapitein blijft op de brug van het
schip, wat er ook gebeurt. Mevrouw
Devlin, die een pleziertochtje maak
te op het Michigan-meer, bleek dan
ook uit het goede hout gesneden,
toen haar scheepje onder de golven
verdween. Zij hield het roer, totdat
het water haar tot de lippen was
gestegen. Daarna werd zij gered.
AUSTIN (Reuter). Luci Baines John
sonNugent, de jongste dochter van pre
sident Johnson, heeft gisteren in Austin
(Texas) het leven geschonken aan een
zoon, het eerste kleinkind van de Ameri
kaanse president.
De ouders hebben besloten hun zoon de
voornamen Patrick Lyndon te geven, naar
de vader en grootvader.
De toestand van moeder en kind is
goed.
PARIJS (Reuter) In de Franse pers
is vandaag algemeen critiek geleverd op
de verklaring van De Gaulle, dat hij
Israel als agressor beschouwt in de oor
log in het Nabije Oosten.
De gaullistisch-gezinde „Paris-Jour" zei
dat de beschuldiging niet serieus kan
worden genomen, omdat „niet degene die
het eerste schot loste de oorlog begon
nen is".
Het onafhankelijke linkse blad „Com
bat" noemde de uitspraak van De Gaulle
ADVERTENTIE
tö
Nu moest ik gewoon wel, want het sparen werd te aantrekkelijk.
Mijn vrouw en ik sparen nu elk jaar 500,— en naast de normale
rente krijgen we vanaf 1972 ieder jaar ook nog eens honderd
gulden van het Rijk! Belastingvrij! En dat telt dubbel aan.
Waarom informeert u ook niet eens naar de spaarbewijzen van
het Premie Spaarplan? Alle Spaarbanken, Poskantoren, Banken,
Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken en Bouwfondsen zullen u
graag inlichten.
verrassend en volledig in tegenspraak met
de verkondigde Franse neutraliteit in het
conflict.
In de Egyptische hoofdstad Cairo ver
heugde men zich over de „steeds vriend-
schappelijker neutraliteit van Frankrijk".
President De Gaulle nam, zoals wij gis
teren al in enkele edities meldden, op een
bijeenkomst van de Franse ministerraad
krachtig stelling tegen de militaire poli
tiek van Israel. Hij laakte dit land omdat
het „de vijandelijkheden begonnen was".
De Franse regering zou „geen enkele
territoriale wijziging" in het Nabije Oos
ten erkennen, die door de militaire actie
verkregen was.
Frankrijk, aldus De Gaulle, ziet op het
ogenblik geen mogelijkheid voor een
vreedzame regeling van het conflict in
het Nabije Oosten. Een regeling viel pas
te verwachten als er zich „een nieuw
element" in de wereldpolitiek had voor
gedaan. En dit nieuwe element kon en
moest het einde van de oorlog in Viet
nam zijn, nauwkeurig gezegd: het einde
van de buitenlandse interventie.
Volgens De Gaulle zijn de crisistoe
stand in het Nabije Oosten en de snelle
ontwikkeling van de Chinese waterstof
bom gevolgen van de oorlog in Vietnam.
De „door de Amerikaanse interventie in
Vietnam uitgelokte oorlog" had het psy
chologische en politieke proces op gang
gebracht dat in het Nabije Oosten geleid
had tot oorlog.
Maar ook de „haast waarmee China
zich bewapende" hield rechtstreeks ver
band met de strijd in Vietnam. Frankrijk
zou nu geen pogin gdoen om in het conflict
in het Nabije Oosten te bemiddelen, maar
mocht zich in de toekomst een gelegen
heid voordoen om de vrede te kunnen
herstellen dan zou Frankrijk de aange
boden kans niet laten voorbijgaan.
Wat Israel betreft zei De Gaulle dat
dit land natuurlijk het recht heeft om te
leven. Daarom keurde hij de dreigemen
ten van de Arabische landen, gericht op
de vernietiging van Israel, af en stond
Frankrijk zeer gereserveerd tegenover het
standpunt van de Arabische landen met
betrekking tot de scheepvaart in de Golf
van Akaba. Maar Israel had geen mili
taire actie moeten beginnen.
AMMAN (Reuter) De Jordaanse re
gering heeft gewaarschuwd, dat elke Jor-
daniër die met de Israëlische bezetters
samenwerkt schuldig zal zijn aan verraad
en streng gestraft zal worden.
De Jordaanse regering zegt, dat zij met
ernstige bezorgdheid pogingen van de Is
raëlische autoriteiten vdlgt om de we
reldopinie te doen geloven, dat groepen
Jordaniërs aan de westelijke oever van
de rivier de Jordaan met de Israëliërs
samenwerken.
BONN (DPA) De Westduitse minis
ter van Defensie, Schroder zijn tot nog
toe geen redenen bekend die een belet
sel zouden vormen om de 55-jarige luite
nant-generaal Alfred Schnez te belasten
met een Duitse of geïntegreerde NAVO-
post. Dit zei een woordvoerder van het
ministerie van Defensie in Bonn gisteren
in verband met de critiek die is geuit
tegen de voorgenomen benoeming van
luitenant-generaal Schnez tot opperbevel
hebber van de NAVO-strijdkrachten in
Midden-Europa (Afcent) in Brunssum als
opvolger van luitenant-generaal Johann
Adolf graaf von Kielmansegg in april van
het volgend jaar.
De beschuldigingen tegen de eventuele
NAVO-opperofficier aldus meldt onze cor
respondent in Bonn spelen in de jaren
1941 en 1943. De boerenzoon uit het Zwa-
benland was volgens „Der Spiegel" in
1939 als jong luitenant bij een infanterie-
regiment ingelijfd. Hij maakte in 1941
deel uit van het transportsysteem van de
Wehrmacht in Italië. In deze periode had
hij de toenmalige luitenant Hans Höffner
ermee gedreigd, diens openlijke uitlatin
gen tegen het naziregime langs de dienst-
weg te zullen melden.
Toen Schnez zelf deze dienstgraad had
bereikt, liet hij toe dat twee jongere of
ficieren bij zijn afdeling dezelfde, intus
sen gepromoveerde, Höffner openlijk er
van beschuldigden, dat hij de officieren,
die op de 20ste juli 1944 tegen Hitler in
opstand gekomen waren, verdedigd had.
Höffner redde alleen het leven doordat
hij een uur voor zijn arrestatie door de
Amerikanen gevangen genomen werd.
De nazi-enthousiast Schnez werd tien
dagen voor de ineenstorting van het rijk
nog tot kolonel bevorderd. In 1952 vroeg
de tot koopman in helmen en wollen stof-
ADEN (Reuter) Britse militairen
hebben gisteren bij een nieuwe uitbar
sting van geweld in de Britse kolonie
Aden vier Arabieren gedood. De dicht
bevolkte Arabische wijk Crater schijnt
volledig in handen van de Zuidarahische
federatie waarvan Aden een onderdeel
vormt.
Er werd gisteren zeven uur lang slag
geleverd om de voornaamste toegangs
weg tot de wijk, die beheerst wordt door
gewapende Arabieren die zich verschanst
hebben achter oude Turkse wallen. In de
rest van Aden werd slechts sporadisch
geschoten.
De opstandige Arabieren hebben vol
gens de politie het parlementsgebouw
van Aden, een vroegere protestantse kerk
op een heuvel in Crater gelegen, platge
brand. Ook een Britse bank was in
brand gestoken. Hevige vuurgevechten
speelden zich af tussen de Aabieren ach
ter de wallen en Britse troepen, die de
wijk omsingelden. Een groep militairen
probeerde andere wallen tegenover die
van de Arabieren te beklimmen, maar
moest voor fel vijandelijk vuur wijken
In Aden zelf waren alle winkels, kan
toren en banken gesloten. Er reed slechts
een handvol taxi's en bussen. De Britse
burgers mochten de straat niet op De
Britse onderminister van Buitenlandse
Zaken, George Thomson verklaarde gis
teren in het Lagerhuis, dat de incidenten
in Aden de regering niet afbrengen van
haar plan, de Zuidarabische federatie op
9 januari volgend jaar onafhankelijkheid
te verlenen.
fen afgezakte nazi-held de generaal van
de „Bundesgrenzschutz" Höffner om een
brief, waarin deze de „geruchten om zijn
persoon voor altijd en eeuwig uit de we
reld moest helpen". Nauwelijks had de
eens door Schnez bedreigde Höffner deze
brief geschreven, of de koopman probeer
de een nieuwe carrière bij de Bundes-
wehr. Hij werd brigade-generaal en in
november 1957 leider van de afdeling lo
gistiek.
Alle ministers van Verdediging waren
over zijn grote begaafdheden opgetogen.
Minister van Defensie Schroder zou al
les volgens „Der Spiegel" naar aan
leiding van zijn NAVO-plannen met
Schnez en het verleden van de gene
raal, hebben gezegd: „Deze nazigeruch
ten vegen we gemakkelijk van de tafel.
Dat speelt nu toch allemaal geen rol
meer".
Een teleurstelling voor de Nederlandse
anti-Kielmansegg-clan, wier protesten
blijkbaar niet tot Bonn zijn doorgedron
gen. En daar ging het nog maar om een
man, „die in 1941 alleen maar een boek
over zijn ervaringen' in de veldtocht te
gen Polen geschreven had en daarin de
sterkte van de nazi-Wehrmacht had ge
roemd", aldus „Der Spiegel". De gepen
sioneerde generaal Höffner zegt nu spij
tig: „In 1952 kon ik nog niet voorzien,
dat mijn brief de heer Schnez de deuren
tot de hoogste post in de Bundeswehr zou
openen".
Censuur Op de Canarische eilanden heb
ben de Spaanse autoriteiten het dins
dagnummer van de „Diario de Las Pal-
mas" in beslag genomen, omdat het
blad een protest had gepubliceerd te
gen een uitspraak van een krijgsraad.
Hulp. Twaalf landen hebben tezamen hulp
aangeboden voor de Palestijnse vluchte
lingen voor een waarde van ruim 10
miljoen gulden, gevolg gevend aan een
desbetreffende oproep van de VN.
Deelnemer. In Madrid is woensdagavond
een geschorste hoogleraar in klassieke
talen, Agustin Garcia Calvo, tot een
half jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens deelneming aan een illegale stu
dentenbijeenkomst vorig jaar. De open
bare aanklager had vier jaar geëist.
Wijziging. De verkiezingsraad van IJs
land heeft een wijziging aangebracht
in de uitslag van de algemene verkie
zingen van vorige maand, waardoor de
regeringsmeerderheid van zes tot vier
zetels is gereduceerd.
Neergeschoten. Volgens radio-Hanoi zijn
drie Amerikaanse vliegtuigen boven
Noord-Vietnam neergeschoten. Twee er
van, verkenningsvliegtuigen werden
neergehaald boven Hanoi.
Verbrand. Vijf landarbeiders zijn levend
verbrand in een schuur met stro bij
Courcmuronnes in het Franse departe
ment Seine et Marne. Een vijftigtal
seizoenarbeiders, naar deze streek ge
komen voor de erwtenoogst, sliep bij
het uitbreken van de brand veroorzaakt
door een sigaréttenaansteker in de
schuur.
Alitalia. Evenals de KLM en Olympic
Airways heeft de Italiaanse luchtvaart
maatschappij Alitalia gisteren de lijn
diensten op Caïro hervat. Alitalia on
derhoudt vijf vluchten per week van
en naar Cairo.
Bezorgd. De Indische minister van Defen
sie, Swaran Singh, heeft in het Indi
sche Hogerhuis gezegd dat zijn rege
ring ernstig bezorgd is over de ontplof
fing van een Chinese waterstofbom.
Maar hij verwierp voorstellen dat In
dia zijn huidige politiek, bestaande uit
beperking van het gebruik van kern
energie tot vreedzame doeleinden,
moest wijzigen.
Bestookt. Een Kongolees dorp aan de
grens met Angola is op 7 en 8 juni door
Portugese vliegtuigen bestookt. Twee
dorpelingen werden gedood en twee ge
wond.
Moorden. Vorig jaar zijn in Frankrijk 497
moorden gepleegd, 43 meer dan in 1965.
