Jazzconcerten opgenomen in
Holland Festival-programma
iYuaivnn
Isiffio
swiaasappeisap
uniek?
Isoir won concours door
zijn vrije musiceergeest
ti^KV
VANAVOND
Nederlandse ploeg
verloor in Knokke
ZATERDAG 8 JULI 1967
6
CecilTaylor
Workshop
Het bevat géén conserveringsmiddel
Het is pers-vers diepgevroren. Geen
bijsmaak! En nóg een wonder: negen
glazen echt sinaasappelsap uit dat klei
ne Iglo blikje! Drink 't morgen meteen.
1,35 per blikje
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
7 elevisieprogram ma's
Jos de Klerk
(Van onze correspondent)
HILVERSUM JAZZ in Neder
land heeft het tot dusver altijd meer
van enthousiasme en eindeloos door
zettingsvermogen moeten hebben,
dan van voldoende geldmiddelen en
enig begrip bij de „buitenwacht".
Iedere keer op
nieuw kost het de
grootste moeite om
bij een jazz-con-
cert tenminste de
onkosten te dek
ken. Uitgezonderd
een optreden van gerenommeerde
buitenlandse musici, zal bijna geen
enkele impresario het in zijn hoofd
halen om zijn geld te wagen aan een
concert door Nederlanders. Ook jazz
clubs de weinige die nog zijn
overgebleven leiden een wankel
bestaan. In de regel moeten ze het
hebben van musici die met een soort
fooi genoegen nemen. Ze kunnen
vaak niet anders!
MAAR ER IS ééN pleister op de won
de. Sinds enige tijd pleegt het Ri]k bij
enkele bijzondere gelegenheden uit de
slof te schieten door het verlenen van
een bescheiden subsidie. En in het Hol
land Festival is sinds vorig jaar een hoek
je vrijgemaakt voor de jazz. Dit jaar ook
viel er een kruimeltje af voor de men
sen, die jarenlang in het culturele ver
domboekje genoteerd stonden: Charles
Lloyd, een eigentijdse Amerikaanse te
nor-saxofonist en fluitst mocht (met in
het voorprogramma Misja Mengelberg)
een concert in het Scheveningse circus
theater geven. Daarmee leek de koek
echter weer op te zijn.
TOT HET MOMENT DAT, vrij onver
wacht nog, de Nederlandse orkestleider
Boy Edgar, die regelmatig in de USA
vertoeft, een paar weken geleden terug
kwam met groot nieuws: de belangrijke
Amerikaanse „new thing"-voorman en
baanbreker, de pianist Cecil Taylor, was
vrij voor een optreden in Nederland. Hij
kon, als daar maar geld en ruimte voor
was, schitterend worden ingevoegd in het
programma van het Holland Festival.
BOY EDGAR, met goede relaties bij het
ministerie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, wist van deze
kant een subsidie los te krijgen,
waarmee in de éérste plaats Taylor enig
genoegen kon nemen en wat belang
rijker was bovendien de mogelijkheid
werd geschapen om hem gedurende enke
le dagen een „workshop" te laten leiden,
waar Nederlandse jazz-modernisten zich
door zijn opvattingen konden laten in
spireren.
Taylor, geboren op 15 maart 1933 in New
York, studeerde aan het New York Colle
ge of Music en aan het New England
Conservatory. In de jaren vijftig maakt
hij zich los van de toen heersende jazz
traditie en zocht, evenals onder meer Or-
nette Coleman, een eigen weg. In tegen
stelling tot Coleman echter, raakt Taylor
steeds meer geïsoleerd door zijn eigen
zinnige en geavanceerde opvattingen.
Slechts weinigen kennen daardoor de
kwaliteit van zijn creatieve werk en er
kennen zijn verdiensten als vernieuwer
van de moderne jazz.
OOK ZOU de Amerikaanse pianiste
Judy Roberts zich hier kunnen voorbe
reiden op een optreden in dezelfde Hol
land Festival-concerten. Boy Edgar ont
dekte deze highschool-leerlinge in een
achteraf-clubje in Chicago, naar zijn zeg
gen „in een woestijn van vlakke, niets
zeggende muziek" en vatte onmiddellijk
plannen op om haar (alweer met milde
ruggesteun van CRM) als een soort ver
rassing in het festival te lanceren. Met
behulp van de zich voor deze gelegen
heid eens als coördinator voordoende ra-
De pianist Cecil Taylor
dio-producer Michiel de Ruyter, werd een
werkschema in elkaar gezet, waarbij
steun ondervonden werd van omroepen,
die studio's als workshop-ruimte beschik
baar stelden. Met name de gezamenlijke
studie hier, geïnsipireerd op het feno
meen Cecil Taylor, bood opeens verheu
gende perspectieven. Hilversum werd vrij
plotseling een paar dagen centrum van
Nederlandse jazz-activiteit en met de jazz
in het Holland Festival leek het nog wat
te worden.
MAANDAG 25 JUNI, half acht dés
avonds. Op een terras zit Theo Loevendie
leider van Boys Big Band te werken
aan een nieuw stuk, dat voor het eerst
gespeeld zal worden drie dagen later, in
het bewuste Taylor-concert, waar het or
kest ook zal optreden. Loevendie lijkt
ongeschokt door het feit dat hij nog heel
wat aan de instrumentatie te doen heeft.
Ook de structuur van het stuk staat niet
helemaal op papier nog, maar, zegt hij,
dat is wel af als morgenochtend de eer
ste repetities beginnen van dit rond elf
minuten durende stuk. Hij heeft er een
hard hoofd in of het allemaal wel zal
overkomen, zoals het in gedachten nu
klinkt. Desondanks spreekt hij er met
enthousiasme over.
IN AVRO-STUDIO 1 begint de work
shop met een soort „warming-up" door
het kwartet van Misja Mengelberg (Misja
Mengelberg, piano; Willem Breuker, te
norsaxofoon en basklarinet; Han Bennik,
drums; Maarten van Regteren, bas). Dit
kwartet vertegenwoordigt Nederland in
augustus op het grote festival in Antibes.
Een handjevol luisteraars, voornamelijk
musici, wacht af. Begonnen wordt met
„Compositie nr. 21 in purple blue" van
Breuker. Benninks handelingen beperken
zich tot het languit liggen op de vloer
lenig met de vingers twee kleine trom
mels beroerend.
Opeens lijkt Bennink zich te bedenken.
Hij stort zich achter z'n tuig en slaat
onveranderlijk raak naar z'n bekende
collectie vreemdsoortige attributen. Af en
toe vliegt er een stick door de lucht, of
valt er een cymbalstandaard omver. Ook
is er een doelloos over het podium rol
lend belletje: Bennink heeft er kennelijk
weer zin in vanavond.
Edgar gaat samen met Engels en Schols
naar boven om te repeteren met Judy
Roberts. Judy Roberts, in een soort posi
tiejurk, alhoewel haar enige positie die
is van een onbekend Amerikaans meisje,
verblijft op verantwoording van Boy Ed
gar momenteel in Nederland. Met een
wat verveeld gezicht neemt ze een snap
shot van Jacques Schols. Boy Edgar geeft
Judy enkele instructies. Judy achter de
Steinway-vleugel, wat conventioneel en
volkomen oninteressant gepingel. Een
paar loopjes. Ze lijkt haar reisgeld nog
niet waard, maar gelukkig kan er nog
het een en ander gebeuren. Ken je dat
nummer van dat Zweedse kind met Bill
Evans? vraagt ze aan Jacques (gebaart
melig met twee vingers).
CECIL TAYLOR zet met enkele losse
noten in. Het doet denken aan een eerste
jaars vingeroefening. Opeens echter blijkt
dat zijn uitgangspunt te zijn. Met de
vaart van een lawine wint zijn spel aan
kracht en bereikt hij een intensiteit, die
hij tot het einde toe niet zal loslaten.
Even dringt de gedachte zich op dat Tay
lor de hele avond een motor heeft zitten
opwinden, die nu zonder weerstand mag
aflopen. Zijn handen gaan heftig en be
wogen, razendsnel over het klavier, met
een onbegrijpelijke techniek. Nog nooit
heb ik een kunstenaar zo bewogen gezien.
Voor iedereen is het voelbaar doordat,
als het ware, een beklemmende last weg
valt en er, als hij na een uur onafgebro
ken spelen naar achter loopt, een geeste
lijke kater overblijft.
Nederland 1. Het avondprogramma be
gint na de reclame, de Minimolen en
het journaal met de tweede aflevering ban
Ja zuster, neen zuster. Voorts in de voor
avond een documentaire van VARA's
kunstredacteur Henk de By, die ervoor
naar Groningen reisde. Hij volgde daar
de Beeldenroute, die op 1 juli is geopend.
Meer dan honderd beeldhouwers leverden
werk voor deze serie openluchtexposities.
Na het journaal van acht uur een docu
mentaire over het redden van drenkelin
gen langs het Noordzeestrand. Vervolgens
schakelen we over naar Parijs. In het
Olympia-theater treden geregld arties
ten op uit alle delen van de wereld. Van
daag drie kwartier Russisch variété: acro
baten, koorddansers, trapezewerkers,
maar ook operazangers en een ballet. De
begeleiding is in handen van een dansor-
kest uit Georgië. In Knokke treden ver
volgens de festivalploegen van België en
Italië tegen elkaar in het strijdperk. Tot
slot van de avond Rawhide. Gastheer is
vanavond Barbara Stanwijck, die de rol
speelt van de eigengereide echtgenote van
de commandant van een fort. Haar man
is er op uitgetrokken om een bende ban
dieten onschadelijk te maken en zij heeft
later alle marnen uit het fort achter hem
aangezonden. Als Gil Favor en z'n man
nen arriveren ligt de versterking er vol
komen onbeschermd bij. Dat is onverant
woordelijk van de commandantsvrouw en
Gil neemt dan ook zijn maatregelen.
Nederland 2. Hans van Langeraad ver
telt amateursmalfilmers, hoe ze op de aar
digste manier hun vakantie in beeld kun
nen brengen. De hoofdschotel van de
avond is een aflevering van de Duitse
serie „Das Kriminalmuseum erzahlt". De
titel is „De Koffer" en daarmee is al aan
geduid, waar men de oplossing moet zoe
ken van het raadsel, waarvoor inspec
teur Neuwagen komt te staan. Er is een
nachtwaker vermoord en een jongeman
lijkt de dader te zijn. De inspecteur ge
looft echter niet in zijn schuld en blijft
zoeken. Uiteindelijk blijkt de knaap vrij
uit te gaan. Als het afgelopen is een klein
half uurtje kijken met opnamen van de
Engelse commerciële televisie, vorig jaar
gemaakt tijdens het Edingburgh festival.
Mstislav Rostropovitsj speelt de derde sui
te in d voor cello voor Bach. Tot slot
van de avond „Denken met de Handen
over de Toekomst", een programma,
waarin de heer N. van Gelder spreekt met
de heren mr. L. C. Baas en dr. A. T. van
Leeuwen, directeuren van de Werkgroep
2000, die probeert, vanuit Bijbels pers
pectief een toekomstvisie te ontwikkelen.
ZONDAG
Nederland 1. Veel sport op deze zon
dagmiddag: de finish van de negende etap
pe van de Tour de France, een concours
hippique in Aken en roeien in Luzern. Het
avondprogramma begint met een televisie
registratie van het concert, dat het or
kest van Duke Ellington heeft gegeven in
de gerestaureerde kathedraal van Coven
try. Ellington en de zanger George Webb
voeren o.m. de suite In den Beginne uit
van Ellington zelf. Na Woord voor Woord
volgt de 24ste aflevering van Thierry la
Fronde. Hij gaat met zijn makkers de
dauphin escorteren als die een lange reis
wil maken. Na de NTS-sport begint het
KRO-programma met een programma van
Weense liedjes gezongen door Herbert
Joeks. Als gemeentesecretaris van Stad
huis op Stelten en als Kluk Kluk in Pipo
ADVERTENTIE
Russisch ballet vanuit het Olympic
Theater in Parijs.
de Clown is hij een goede bekende. Daar
na het TV-spel Pflicht ist Pflicht van
Theodor Schübel naar een verhaal van
Anton Tsjechov. Het is het verhaal van
een onbetekenende officier van justitie
die de kans krijgt carrière te maken. Hij
ontziet daarbij niets en niemand.
Nederland 2. De NTS heeft nog een
hele serie afleveringen van the Good
Old Days liggen en dus gaan we van
avond weer naar het City Variety Thea
tre in Leeds, waar artiesten en publiek
de klok terug zetten tot „in de goede oude
dagen" (vijf over acht tot kwart voor
negen). Tot de optredenden behoren
goochelaars, komieken, koorddansers, niet
te vergeten zangers en zangeressen met
liedjes uit de oude doos en tenslotte de
Amerikaan Wally Boag, die ook al eens
op de Nederlandse televisie verscheen
met zijn ballonnen, die hij aan elkaar
knoopt tot vreemde dierenfiguren. Direkt
hierna „Geen plaats voor een oude man"
de tweede aflevering van de Canadese
serie Wojeck, waarin de dokter van die
naam de hoofdpersoon is. Hij krijgt deze
keer te maken met vreemde toestanden
in een bejaardentehuis. Niet alle oüde
heertjes zitten daar, omdat ze het zeb
graag willen en als een van hen de dok
ter waarschuwt, omdat hij gelooft dal
zijn vriend het slachtoffer is geworden
van die toestanden, brengt Wojeck een
hele reeks vreemde zaken aan het licht
Eerder dan aangekondigd naar Knokke
(om vijf over half tien) waar nu de Fran
se en de Italiaanse ploegen elkaar ont
moeten.
De Nederlandse ploeg heeft gisteren op
het songvestival van Knokke verloren van
West-Duitsland. De uitslag was 314,40
punten voor de Nederlanders tegen 317,50
voor onze oosterburen. In totaal konden
per ploeg 600 punten worden gehaald.
HILVERSUM I
8.00 Nws. 8.15 Klassieke kamermuziek.
8.55 Hoogmis. 10.00 Audio. 12.00 Country and
Western. 12.30 Nws. 12.37 Buitenlands com
mentaar. 12.50 Opera. 14.00 Tienershow 15.00
Holland Festival 1967: Klassieke en moderne
muziek. 16.40 Jazz. 17.00 Gereformeerde
kerkdienst. 18.00 Schriftnoten. 18.30 Kerkmu-
zikalerubriek. 18.45 Kerk veraf en dichtbij.
19.00 Nws. 19.07 Klassieke gewijde muziek.
19.26 Brusselse kanttekeningen. 19.30 Geeste
lijke liederen. 20.00 De christelijke toekomst
verwachting. 20.15 Moderne muziek. 21.00
Paviljoen. 22.00 Zin in liedjes. 22.30 Nws.
22.40 Geloven in morgen. 23.00 Zierikzee, een
oude stad met een nieuwe toekomst (docu
mentaire). 23.30 Lichte gramm. muziek.
23.55 Nws.
HILVERSUM II
8.00 Nws. 8.15 Sport. 8.18 Voor het platte
land. 8.30 Weer of geen weer. 9.45 Nws. 10.00
Het geladen schip. 10.30 Evangelisch Lu
therse kerkdienst. 11.30 Balans. 12.00 Muzi
kaal onthaal. 13.00 Nws. 13.07 Lezing. 13.20
Radar. 14.00 Liedjes. 14.30 Langs de lijn:
sport. 17.00 Voor de tieners. 17.30 Voordracht
en muziek. 17.50 Nws. 18.05 Langs de lijn:
sport. 18.30 Walsorkest. 19.00 Het Leids zol
der cabaret. 19.23 Lichte orkestmuziek. 19.30
Liberalisme. 20.00 Nws. 20.05 Rits. 21.15 Man
neke Bis. 21.30 Klassieke liederen. 22.10 Licht
kwartet. 22.30 Nws. 22.50 Actualiteiten. 22.55
Wedstrijdprogramma. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
9.00 Nws. 9.02 Lichte muziek. 10.00 Nws.
10.02 Wegens vakantie gesloten. 12.00 Nws.
12.02 Nederlandse artiesten. 13.00 Nws. 13.07
Ringo. 14.00 Nws. 14.02 Rome-Athene. 14.32
Koperorkest. 15.00 Nws. 15.02 Ankara-Madrid
15.32 Country en Western. 16.00 Nws. 16.02
Zorro: voor tieners. 17.00 Nws. 17.02 Ver
zoekplaten.
BRUSSEL 324 m
12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.5 5Pro-
gramma-overzicht. 13.00 Nws. Aansl: Amu
sementsprogramma. 13.20 Voor de soldaten.
14.00 Nws. 15.00 Sport en muziek. 18.30 Ka
tholiek godsdienstige uitzending. 19.00 Nws.
19.30 Lichte muziek. 22.00 Nws. 22.15 Geva
rieerd prograjuqig. 23.00 Lichto muziek. 23.40
Nws,
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.10 Dagopening. 7.15 Lichte or
kestmuziek. 7.30 Nws. 7.32 Radiokrant. 7.50
Licht instrumentaal ensemble. 8.00 Nws. 8.10
NCRV-lied. 8.15 Gewijde muziek. 8.30 Nws.
8.32 Vakantietips. 8.45 Lichte gramm. muziek
9.00 Voor de zieken. 9.35 Waterstanden. 9.04
Voor de huisvrouw. 10.10 Klassieke gramm.
muziek. 10.25 De hervorming en de vernieu
wing van Europa. 11.00 Moderne muziek.
11.20 Moderne muziek. 11.45 Klassieke en mo
derne muziek. 12.22 Voor boer en tuinder.
12.27 Meded. t.b.v land en tuinbouw. 12.30
Nws. 12.40 Transistor. 14.00 Strijkorkest. 14.05
Ronde van Frankrijk. 14.30 Moderne muziek.
14.55 Lichte orkestmuziek. 15.05 Ronde van
Frankrijk. 15.10 Klassieke gramm. muziek.
16.00 Bijbeloverdenk. 17.00 Overheidsvoor
lichting. 17.10 Voor de kinderen. 17.25 Neder
landse liederen. 17.40 Lichte orkestmuziek.
18.20 Lichte gramm. mzuiek. 19.00 Nws. 19.10
radiokrant. 19.30 Muziek uit Hawaii, Spanje
en Engeland. 20.15 Pluche en beton (hoor
spel). 21.05 Muz. en dienst. 22.15 Avondover
denking. 22.30 Nws. 22.40 Literama. 23 00 Se
renade. 23.55 Nws.
HILVERSUM II.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymn. 7.20 Lich
te gramm. muziek. 7.55 Deze dag. 8.00 Nws.
8.10 Actualiteiten. 8.15 Lichte gramm. mu
ziek. 8.50 Morgenwijding. 9.00 Klassiexe or
kestmuziek. 10.00 Voor de Kleuters. 10.10 Ar
beidsvitaminen. 11.55 Beurs. 12.00 Licht or
kest. 12.27 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Modern platteland. 12.35 Metropole or
kest. 13.00 Nws. 13.10 Actualiteiten. 13.30 Mo
derne muziek. 14.25 Met het oog op de toe
komst (documentaire). 15.05 Holland Festival
1967. 16.00 Nws. 16.02 Licht ensemble. 16.15
Volksmuziek uit Griekenland. 16.45 Klassiek
hoornconcert. 17.00 Moderne muziek. 17.30
Brabants journaal. 18.00 Nws. 18.15 Actuali
teiten. 18.25 Praatje. 18.30 Lichte gramm. mu
ziek. 19.40 Humanistisch Verbond. 19.50 Twee
generaties. 20.00 Nws. 20.05 Holland Festi
val. Klassieke muziek. 21.50 Let the people
sing. 22.20 Ronde van Frankrijk. 22.30 Nws.
22.40 Iks. 23.55 Nws.
HILVERSUM III.
9.00 Nws. 9.02 Wegens vakantie gesloten.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.08 Land
bouw kron. 12.15 Lichte muz. 12.40 Weerber.
12.48 Lichte muziek. 12.55 Buitenlands pers
overzicht. 13.00 Nws. 17.00 Nws. 17.15 Lichte
muziek. 18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten.
18.28 Paardesport. 18.30 Zigeunexmuziek
18.4$ Sport. 18.52 Taalwenken. 18.55 Lichte
VOOR ZATERDAG
NEDERLAND I
15.30 Nws. 15.31 Reclame, 15.34 Weekjour-
naai voor slechthorenden. 15.57 Reel, 16.00
geheim Agent 86, 16.25 Vrouwelijkheden.
17.00 Voor de kind. 17.30 Fin. tenniskam
pioenschappen Wimbledon. 18.45 De Minimo
len 18.50 Journaal, 18.55 Reclame, 19.00 Ja
zuster, nee zuster, 19.30 Kijkje achter de
schermen van een mierenkolonie, 19.50 reak-
tie op reakties, 19.56 Reclame. 20.00 Jour
naal, 20.16 Reclame, 20.20 VARA-ra-boem-
TV 20.50 Variété uit de Sovjet Unie. 21.35
Knokke Song Festival '67. 22.30 Rawhide
(film) 23.20 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Nws., 20.01 Reclame, 20.05 Program
ma voor smalfilmers, 20.20 De koffer, (TV-
film), 21.20 Klassiek cello-recital, 21.40 Ge
sprekken, 22.10 Reclame, 22.15 Journaal.
VOOR ZONDAG
NEDERLAND I
plm. 15.30 Tour de France: 9e etappe. 16.00
Internationaal Concours Hippique te Aken.
17.00 Internationale roeiwedstrijden. 18.40
Kerkconcert van moderne jazz. 19.05 Bijbel
vertelling voor de kinderen. 19.10 Thierry
(TV-feuilleton). 19.35 Sport. 20.25 Journaal.
20.30 Weens liedjes. 21.00 Plicht is plicht.
(TV-spel). 22.20 Epiloog. 22.25 Journaal.
NEDERLAND II
20.00 Journaal. 20.05 Die goede oude tijd
(variétéprogramma). 20.45 Verbond voor
Veilig Verkeer. 21.00 Wojeck (TV-film). 21.50
Knokke Song Festival. 22.25 Journaal.
MAANDAG 10 JULI
Nederland 1.
15.00 Tour de France 10e etappe. 18.30
Tour de France. 18.45 De Minimolen. 18.50
Journaal. 18.55 Reclame. 19.00 Kenmerk.
19.30 Paulus van Tarsus (TV-film i. 19.56 Re
clame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20
Van nul uur een tot middernacht, (detective).
20.45 Film over problemen en gestrande hu
welijken Aansluitend: gesprek n.a.v. leze
film. 21.40 Songfestival Knokke. 22.40 Jour
naal.
Nederland II.
20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Coronation
Street (TV-film). 20.56 87th Precinct Occu
pation citizen (TV-film). 21.46 Kompas- actu
aliteitenrubriek. 21.56 Reel. 22,00 Journaal.
HET zeventiende internationale im
provisatieconcours aan de klavieren
van het machtige orgel in de Haar
lemse Grote Kerk verliep vrijdag
avond onder hoog
spanning, primo
verwekt door de
bijzondere aard
van de opgave en
vooral door de ho
ge kwaliteit van de
vier mededingers, wat maakte dat het
voor het publiek eer een raden dan
een zelfverzekerd beoordelen moest
worden, wie dit keer aan de kop zou
komen te staan. Het resultaat van het
wikken en wegen van de jury Gott-
hard Arnér, Klaas Bolt en Gaston Li-
taize is geworden dat de Fransman
André Isoir in het bezit blijft van de
verleden jaar veroverde wisselprijs,
een onderscheiding waarvan de waar
de des te groter is, naarmate zij wordt
afgemeten aan de prestaties van drie
sterke medekandidaten, de Hollander
Nico van den Hooven, de Zwitser Guy
Bovet (die als eerste en tweede op
traden) en de Duitser Hans Martin
Corrinth (die als vierde speelde).
Isoir had de derde plaats geloot. Het is
namelijk zo, dat de beurt van optreden
door het lot bepaald wordt en dat noch
de jury, noch het publiek weet welke me
dedinger ze beluisteren. Dit werd nog
moeilijker te onderscheiden of laten we
zeggen te raden of op grond van natio
nale karakteristieken te vermoeden door
de abstrakte tendens van het te verwer
ken gegeven. De opgave bestond uit een
reeks van 21 noten, genoteerd zonder tijds
waarde of maat en wat het tonale ver
band aangaat zonder bepaalde voorkeur,
naar verkiezen al of niet atonaal. Maar
het bleek toch, dt de meesten houvast
trachtten te vinden aan de tonaliteit van
fis mineur, met de laatste noot van het
gegeven als dominant. Eén was er die aan
de reeks nog een D toevoegde, wat hem
D of b als tonale basis verzekerde. Doch
laten we dergelijke problemen niet verder
uitrafelen, want het zou te schoolvosserig
worden. Om van de notenreeks een aan
vaardbaar muzikaal geheel te maken, dui
een eigenlijk thema samen te stellen
waarop zinnig kon worden geïmproviseerd,
moesten de kandidaten vooraf naar eigen
inzicht de noten ordenen in geritmeerde
motieven, tezamen één melodische fraze
vormend. Dat maakte dat we telkens een
gewijzigd thema hoorden in een weifelzone
tussen al of niet gefixeerde toonbasis, die
echter toch helder ging domineren in de
vrij ingelaste episodes. Dit gaf bijvoor
beeld een opvallend contrast in de speel
beurt van de Duitse mededinger H. M.
Corrinth, de laatst optredende, die minder
dan zijn collega's met motief fragmenten
bouwde, maar de reeks in haar volle
lengte, zulks zelfs in zijn slotfuga, te
pas bracht, wat dan (vooral in de fuga)
tot een lineair contrapunt voerde dat geen
atonale hardheden schuwde, terwijl ech
ter de divertimentd zuiver tonaal klonken,
Nico van den Hooven (nr. 1) bereikte
ook mooie lichtpunten in zijn interludes
en wist een ritmisch motief handig aan
te wenden, zelfs in de coda als markant
slot met positieve betekenis. Zijn fuga-
thema was opvallend goed gebouwd en
het geheel was van een duidelijke con
structie. De prestatie van Guy Bovet
(nr 2) bezat veel ritmische verscheiden
heid. Soms werd een spiritueel effect be
reikt door middel van obstinate ritmen.
De fugaopzet had een petillant karakter
Na een grote climax besloot Bovet met
een geestige oplossing in de coda.
André Isoir, die dan tenslotte de uit
verkorene werd, zocht over 't geheel zijn
heil in verwerking van aardig gevonden
motieven. Wij kregen de indruk dat het
kleurrijke effect en de elkaar opvolgende
stuwingen goeddeels vruchten waren van
een vrije musiceergeest, die niet in de
eerste plaats rekent, maar handelt en
vertrouwt op het scheppend element dat
bezit van hem neemt. Zo werd dan ook
het briljante slot een natuurlijk gegroeide
bekroning van een poëtisch tot ontwikke
ling gekomen onderbouw.
