Permanente kunstmarkt Libra
in de Waag aan het Spaarne
'Mg
Hendrik Andriessen opende
orgelacademie in Haarlem
9
Oudste Haarlemse schildersbent verjongt zich
tfSÊ
Rosa Spier (75)
overleden
iPl
Tweede programma
van Alvin Ailey
beter geslaagd
Auteur Hermans
verliest geding
Britten aan de
top in Knokke
Drie ruimteschepen
naar maan in
19 dagen
Vivian Leigh in Londen overleden
Verzorgd Brecht-
ballet in Tilburg
MAANDAG 10 JULI 1967
7
(Van onze kunstredacteur)
DE OUDSTE Haarlemse schilders
vereniging Kunst Zij Ons Doel
(K.Z.O.D.) heeft zaterdag een perma
nent verkoopcentrum geopend in de
Waag op de hoek van Spaarne en
Damstraat. In het zaaltje op de eerste
verdieping staat dagelijks van één tot
vijf uur in een stuk of tien stellages
het grafische werk van de leden te
koop voor minder dan honderd gul
den. Aan de want hangen iets duur
dere prenten, kleine beelden van Jan-
neke Ducroo staan verspreid door-het
vertrek. Aan een bar in de hoek kun
nen kijkers bij een glas limonade be
slissen of ze kopers worden.
Image
Kwaliteit
David Koning
A ar zeiend
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogramma's
David Koning
i
DEZE KUNSTMARKT in het klein, Li
bra (Waag) genaamd, getuigt van de ver
jonging die de vereniging met de acht
tiende eeuwse naam de laatste tijd heeft
ondergaan. Het is een idee geweest van
voorzitter Hans Ducroo om in dit histo
rische gebouw, dat de vereniging al sinds
1841 bewoont, een ontmoetingspunt te
scheppen tussen kunst en publiek. Om het
„image" van de vereniging, die lange tijd
als conservatief bekendstond, om te bui
gen, heeft het bestuur het door de leden
aangeboden werk gejureerd. Dat dit nog
al drastisch gebeurd moet zijn, zal ieder
een duidelijk zijn die de recente expositie
Rosa Spier met een miniatuur-harp.
Op 75-jarige leeftijd is zaterdag de har
piste Rosa Spier in een bejaardentehuis
te Amsterdam, waar zij anderhalf jaar
geleden was gaan wonen, overleden. Rosa
Spier werd op 7 november 1891 te 's-Gra-
venhage geboren. Zij bezocht het Konink
lijk Conservatorium in de residentie en
behaalde haar diploma met de „hoogste
onderscheiding". Zij voltooide haar studie
bij Otto Müller in BerRjn. Haar eerste
optreden als harpiste vond plaats in het
Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen
in haar geboortestad. Enige jaren was
zij als eerste soloharpiste verbonden aan
het Residentieorkest. Van 1932 tot 1946 is
zij in dezelfde functie werkzaam geweest
bij het Concertgebouworkest. Daarna was
zij verbonden aan het Radio Philharmo-
nisch orkest. In 1926 heeft Rosa Spier
het Hollandse instrumentaalkwintet op
gericht. Zij was lerares aan de conserva
toria van 's-Gravenhage, Amsterdam en
Rotterdam.
in het Huis van Looy vergelijkt met wat
hier te zien en te koop is-
DE HAARLEMSE schilders zijn deels
georganiseerd in verenigingen, waarvan
K.Z.OD. en haar afsplitsing De Groep
1948 het meest bekend zijn; deels expo
seren zij groepsgewijs, zoals de club van
tien met de Rode Stip als embleem, die
maar geen vereniging wil zijn; deels ten
slotte opereren zij individueel. Buiten de
jaarlijkse kunstmarkt om, waar allen wel
kom zijn, geeft deze verbrokkeling tot
vreemde verschijnselen aanleiding. Een
daarvan is, dat de gemeente Haarlem aan
de Groep een soort monopolie-positie van
„de Haarlemse schildersvereniging" toe
kent, zodat bijvoorbeeld bij de uitwisse
ling met Osnabrück alleen van haar le
den werk naar Duitsland wordt gestuurd.
.Er gaan de laatste tijd stemmen op om
dergelijke willekeurige indelingen te'
doorbreken en bij dergelijke gelegenhe
den te komen tot een keuze van werk,
die meer representatief is voor Haarlem.
Velen vinden, dat niet moet worden ge
kozen op grond van het toevallige lid
maatschap van een vereniging, maar op
grond van kwaliteit, tast te stellen door
een onafhankelijke jury.
In dit streven lijkt een initiatief als dat
van Libra in de Waag van belang. Niet al
leen ziet men hier een kwalitatieve keuze
Het is moeilijk na te gaan, wie verant
woordelijk moet worden gesteld voor de
opbouw van het eerste programma, waar
mee Alvin Ailey zijn American Dance
Theatre in het Holland Festival heeft
voorgesteld. Hoe dan
ook, het was een
teleurstellende ken
nismaking, waarbij
allerlei folkloristi-
f f P T I \l K V sche attracties voor
u I I l| n toeristen overheer
sten. Gelukkig is men
in staat gebleken nog een tweede pro
gramma te presenteren, dat men zater
dagavond in de Amsterdamse Stads
schouwburg heeft kunnen zien en dat mij
heeft gedwongen mijn aanvankelijke oor
deel te herzien.
Buitengewoon interessant was de ken
nismaking met „Lament" op muziek van
Heiton Villa Lobos van Louis Johnson uit
1953, het eerste werk van een negercho-
reograaf. Het toont duidelijk invloeden van
klassieke balletmeesters als Fokine en
vooral Massine, maar deze zijn aangewend
in een heel persoonlijke stijl in een nieu
we richting. Waartoe deze heeft geleid
kreeg men in „The Road of the Phoebe
Snow" te zien en te bewonderen. De titel
verwijst naar de bijnaam van een spoor
trein, die onder zijn passagiers een hoog
hartige dame zou hebben gekend, gekleed
in witte kant en satijn. Het uit duetten
en kleine ensembles bestaande ballet is
daarmee eerst in abstracto en daarna
enigszins verhalend geassocieerd. Wat
men er vooral in kan waarderen is de
vitale virtuositeit, ook in de lyrische pas
sages. In deze bewegingscompositie van
Bal lev Teatty op muziek van Duke Elling
ton en Billy Strayhorn wordt een door
lopend fascinerend spel bedreven met
dansvormen in vaak ongekende variaties.
Opeens blijkt dan het trekken van gren
zen tussen kunst en amusement geen zin
meer te hebben.
Kon de vorige keer van Franse verfij
ning gewag worden gemaakt, thans
mocht men ook overeenkomsten met de
Spaanse volksdans signaleren, met na
me in „Congo Tango Palace" op mu
ziek van Miles Davis, waarin men tot
hoge snelheid opgevoerde bewegingen
plotseling tot stilstand zag komen. „Me
tallics" van Paul Sanasardo was een an
dere noviteit, die veel meer stijlgevoel
openbaarde dan men in eerste instantie
voor mogelijk had gehouden. Het gezel
schap bestaat, het zij bij herhaling ge
zegd, uit fenomenale danstalenten.
De Waag in Haariem.
uit het werk van de leden, het is ook ze
ker niet de bedoeling, dat de activiteiten
van Libra op den duur beperkt blijven tot
die leden. K.Z.O.D. wil geen besloten
club zijn. Ook vroeger al heeft zij er op
gewezen, dat de avonden modeltekenen in
haar prachtige tekenzaal op de bovenste
verdieping voor iedereen openstaan. Bij
een doorbreken van de al te gevestigde
Haarlemse verhoudingen zal K.Z.O.D.
dat bleek zaterdag duidelijk uit opmer
kingen van de kant van het bestuur
bebeslist niet achterblijven.
EEN WAT AARZELENDE ilidrtik
rpaakt het gemeentebestuur van Haar
lem. Aan de ene kant was het zater
dag niet vertegenwoordigd door welke
autoriteit dan ook. De bijeenkomst was
te veel een onderonsje van K.Z.O.D. Aan
de andere kant zijn al vóór de opening
twee werken aangekocht door de direc
teur van het Frans Hals Museum, de heer
H. P. Baard. Het zijn een stilleven van
E. Jorritsma-Thóne en een werk van Si
mon Busé. Een bewijs van indirekte of
ficiële steun, dat het bestuur slechts sti
muleren kan om op de ingeslagen weg
voort te gaan.
(Van onz correspondent)
GRONINGEN. De schrijver W. F.
Hermans te Groningen heeft het kort ge
ding tegen de uitgever G. A. van Oor
schot te Amsterdam verloren. Vanmorgen
deed de vice-president mr. Dommering
van de Groninger rechtbank uitspraak in
het kort geding dat Hermans had aan
gespannen.
Hermans eiste de stop van de verkoop
van het boek „Hermans is hier geweest",
dat Van Oorschot liet verschijnen in de
Witte Olifantenreeks. Het boek is een on
derdeel van een verhalenbundel „Drie
melo-drama's" die enkele jaren geleden
bij Van Oorschot verscheen. Toen werd
overeen gekomen dat Van Oorschot het
recht heeft tot herdruk van het boek.
Hermans en zijn raadsman meenden dat
Van Oorschot niet het recht heeft tot. her
uitgave van een gedeelte van het boek.
De vice-president zag geen termen om
tot inwilliging van de eis van Hermans te
komen. De vordering werd afgewezen,
pag 1 Binnenl.
Nederland 1. Na de Minimolen en het
nieuws eerst de wekelijkse actualiteiten
rubriek van de kerken Kenmerk en ver
volgens de zevende aflevering van de En
gelse serie Paulus van Tarsus. Paulus en
Silas belanden in Griekenland in de cel.
Na het journaal een Duitse serie en wel
van nul uur tot middernacht met de Ne
derlandse acteur Jack Gimberg in de
hoofdrol van detective Mark Lissen. Mark
komt ook in deze aflevering niet aan zijn
welverdiende vakantie toe. Hij logeert
weer in een duur hotel, maar hij zou beter
naar een klein pensionnetje kunnen gaan,
want in dure hotels schijnen altijd vreem
de dingen te gebeuren. Nu logeert er een
sjeik, die een brief krijgt, waarin staat,
dat er een bom in het hotel is geplaatst.
Mark maakt hier en daar een praatje
en komt er achter, dat er een paar aarts
vijanden van de sjeik ook kamers hebben
besproken. Een man, wiens vrouw deel
uimaakt van de harem en een andere
man, wiens oliebelangen niet helemaal
parallel lopen met die van de hoogste
gast. Mark heeft dus aanknopingspunten
en gaat op onderzoek uit. Daarna een
Franse serie kijken en wel: Nu en dan?
Het probleem, dat in een korte film
wordt uitgebeeld om de gesprekspartners
in de studio gelegenheid te geven over
een opvoedkundig probleem te debatteren,
is vandaag dat van de echtscheiding.
Een zoontje is toegewezen aan zijn
moeder, maar hij mag zo nu en dan eens
naar papa. Die verwent hem tijdens die
ontmoetingen en moeder thuis weet daar
niets anders tegenover te stellen dan een
verbod om de cadeaus, die het knaapje
heeft gekregen te gebruiken. Vervolgens
het Knokke Festival. Vanavond treden de
Fransen aan tegen de Duitsers.
Nederland 2. Het VARA-aandeel in het
tweede netprogramma bestaat uit een af
levering van Coronation Street. De jaar
lijkse picknik is 't gesprek van de dag in
het kroegje. De rest van de avond is in
handen van de TROS die de serie 87th
Precinct uitzendt. Joe Czepreghi is de be
langrijkste getuigen in de zaak tegen twee
moordenaars. Hij houdt zich echter op de
achtergrond, mede omdat zijn vrouw in
verwachting is. Hij wil niet in de zaak ge
mengd worden, want wraak van de zijde
van de onderwereld is niet ondenkbaar.
Als er echter weer een moord wordt ge
pleegd voelt hij zich mede-schuldig. Als h
eerder gesproken had zou dit slachtoffer
niet zijn gevallen. Om zich te rehabilite
ren besluit Joe zichzelf als lokaas te laten
gebruiken. Op die manier hoopt hij
de politie het bewijs tegen de moorde
naars in handen te kunnen spelen. Harm
Siezen presenteert tenslotte nog de actu
aliteitenrubriek van de TROS: Tros-kom-
pas.
In het Songfestival van Knokke heeft
de Engelse ploeg zaterdag met 39« tegen
371,5 'puhteh van België gewonii'en. OiV
teren behaalde Frankrijk 352 punten,
waarmee Italië 262 punteit) ver weW
overtroefd. Vrijdag dolf Nederland het
onderspit tegen West-Duitsland met 314
tegen 317,5 punten.
Professor Hendrik Andriessen - componist,
bekend organist en van origine Haarlem
mer, zoals de voorzitter van de Stichting
Internationaal Orgelconcours hem aan
kondigde heeft zondagavond tijdens de
opening van de dertiende Zomeracademie
voor organisten herinneringen opgehaald
uit zijn jeugdjaren. Het Nederlandse ge
zegde: „Het is te mooi om waar te zijn"
Prof. Hendrik Andriessen: „Te mooi
om waar te zijn".
KAAP KENNEDY (AP) In een pe
riode van negentien dagen, die donder
dag begint, willen de V.S. van Kaap Ken
nedy drie ruimteschepen lanceren om
uitvoerige gegevens over de maan te
verzamelen.
Deze maanparade begint donderdag
om twaalf uur Westeuropese tijd met
de lancering van de Surveyor 4, die een
zachte landing op de maan moet ma
ken, foto's moet nemen, in de oppervlak
te moet graven en ijzer moet zoeken
Zeven dagen later, op 19 juli moet de
Lunar Explorer 2 koers zetten naar een
baan om de maan met de taak weten
schappelijke gegevens te verzamelen over
de omgeving van de maan.
Op 1 augustus zal de Lunar Orbiter 5
zich naar een baan om de maan spoe
den.
De camera's van dit ruimteschip moe
ten close-ups maken van zo goed als de
gehele maan, met inbegrip van de ach
terzijde.
De taak van de Surveyor 4 zal gro
tendeels dezelfde zijn als die van de
Surveyor 3, die in april van dit jaar een
zachte landing heeft gemaakt op de oce
aan dér 'stormën hcrti de'Westelijke voor-
zikie van de maan. Het ruimtevaartuig
zal wördéh1 géWcRt 00eén andere mo
gelijke landingsplaats voor astronauten
in de Sinus Medii, bijna precies in het
centrum.
(Van onze correspondent)
LONDEN Ten teken van rouw we
gens het plotseling overlijden van de ac
trice Vivian Leigh hebben zaterdagavond
de Londense schouwburgen gedurende een
uur hun buitenlichten gedoofd. Voor het
Britse toneel is het overlijden van de 53-
jarige vroegere echtgenote van Sir Lau
rence Olivier een zware slag. Vivian
Leigh leed sinds enige tijd aan tubercu
lose, een ziekte die haar al twee maal
Vivian Leigh
eerder had getroffen. Zaterdagochtend
werd zij in haar woning dood in bed ge
vonden.
Op haar ziekbed was zij reeds begon
nen te repeteren met Sir Michael Red
grave, daar zij beiden de hoofdrollen zou
den vervullen in Edward Albee's „A de
licate balance".
Vivians naam was synoniem met talent,
schoonheid en charme. Zij speelde de le
gendarisch geworden rol van Scarlett
O'Hara in de film „Gone with the wind".
De regisseur van deze film George Cu-
kor zei destijds: „de actrice die ik zoek
moet van de duivel bezeten en geladen
met elektriciteit zijn". Er meldden zich
1400 gegadigden aan, van wie er acht en
twintig werden getest. Vivian Leigh werd
gekozen voor de rol, waarin ze tegenover
Clark Gable speelde. In haar verdere
loopbaan toonde zij dezelfde veelzijdig
heid als Sir Laurence.
Vivian Leigh was evengoed thuis in
lichte stukken als in drama's van Sha
kespeare of anderen. Haar meisjesnaam
was Hartley. Zij werd in 1913 in Darjee-
ling in de Himalaya geboren. In 1920
werd zij in Londen als de grootste ont
dekking onder de jongeren beschouwd. Zij
speelde de verleidster in „The skin of our
teeth", de martelares in „Antigone" en
maakte in lakere jaren vooral naam door
haar rol als Blanche in „A streetcar na
med desire".
HILVERSUM I.
7.00 Nws. 7.10 Lezing. 7.15 Lichte gram.-
muziek. 7.55 Overweging. 8.00 Nws. 8.10
Symposium van Europese bisschoppen. 8.20
Voor de kinderen. 8.30 Nws. 8.32 Vakantie-
tips. 8.45 Lichte gram.muziek. 10.00 Aubade.
11.00 Voor de zieken. 12.00 Musette-orkest.
12.18 Marktberichten voor schippers. 12.20
Voor de landbouwers. 12.27. Meded. voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Actua
liteiten. 12.50 Licht ensemble en solisten.
13.30 Musiësta. 14.00 De vrouw in een lui-
paardjas (hoorspel). 14.50 Lichte orkestmu
ziek. 15.00 Pizzicato. Tussen 16.45-17.45 Ron
de van Frankrijk. 17.00 Overheidsvoorlich
ting: Een programma i.v.m. de bekroonde
Antilliaanse film van Peter Kreutzberg.
17.10 Voor de jeugd. 18.00 Licht gevarieerd
muziekprogramma. 18.45 Musicerende dilet
tanten. 19.00 Nws. 19.10 Actualiteiten. 19.30
Conciliepostbus. 19.35 Klassieke orgelmu-
iek. 20.40 Boekbespreking. 20.55 Klassieke
en moderne muziek. 21.30 Moderne muziek.
22.00 Kunst. 22.30 Nws. 22.40 Overweging.
22.45 Klankbeeld over Parijs. 23.15 Amuse
mentsmuziek. 23.45 Lichte gram.muziek.
23.55 Nws.
HILVERSUM II.
7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymbastiek. 7.20
Lichte gram.muziek. 7.55 Deze dag. 8.00
Nws. 8.10 Actualiteiten. 8.15 Lichte gram.
muziek. 8.50 Morgenwijding. 9.00 Klankju
welen. 10.00 Voor de kleuters. 10.10 Arbeids
vitaminen. 11.55 Beurs. 12.00 Promenade-or
kest. 12.27 Meded. t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Voor de landbouw. 12.30 Licht orkest.
13.00 Nws. 13.10 Actualiteiten. 13.30 Nicolas
de Flue, opera van Honegger. 14.50 Moder
ne muziek. 15.00 Voor de vrouw. 15.40 Mo
derne muziek. 15.00 Voor de vrouw. 15.40
Moderne muziek. 16.00 Nws. 16.02 Oude mu
ziek. 16.15 Voor de jeugd. 17.15 New York
calling. 17.20 Lichte gram.muziek. 18.00 Nws.
18.15 Actualiteiten. 18.30 Licht ensemble.
18.55 Paris vous parle. 19.00 Muziek mozaïek.
20.00 Nws. 20.05 Radioportret van George
Gershwin. 20.35 Op de zomertoer. 21.50 Jazz
Spectrum. 22.20 Ronde van Frankrijk, 11e
etappe. 22.30 Nws. 22.40 Actualiteiten. 22.55
Moderne en klassieke muziek. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
9.00 Nws. 9.00 Actualiteiten. 9.10 Vakantie-
tips. 9.13 Vragen maar: 10.00 Nws. 10.02
Kwink. 12.00 Nws. 12.02 Ekspres. 14.00 Nws.
14.02 Verzoekplaten voor de huisvrouw.
15.00 Nws. 15.02 Mix 17.00 Nws. 17.02
5555en en 6666en.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nws. 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weer
bericht. 12.48 Lichte muziek. 12.55 Buiten
lands persoverzicht. 13.00 Nws. Aansl. Amu
sementsprogramma. 16.05 Beurs. 17.00 Nws.
18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28
Paardesport. 18.30 Franse les. 18.32 Amuse
mentsmuziek. 18.45 Sport. 18.52 Taalwenken.
18.55 Lichte muziek. 19.00 Nws. 19.30 Vlaam
se muziek. 19.50 Syndicale kroniek. 20.00
Hand in hand met Nederland. 20.30 Hoor
spel. 21.25 Amusementsconcert. 22.00 Nws.
MAANDAG 10 JULI
Nederland 1.
15.00 Tour de France 10e etappe. 18.30
Tour de France. 18.45 De Minimolen. 18.50
Journaal. 18.55 Reclame. 19.00 Kenmerk.
19.30 Paulus van Tarsus (TV-film). 19.56 Re
clame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20
Van nul uur een tot middernacht, (detcictive).
20.45 Film over problemen en gestrande hu
welijken Aansluitend: gesprek n.a.v. leze
film. 21.40 Songfestival Knokke. 22.40 Jour
naal.
Nederland II.
20.00 Nws. 20.01 Reclame. 20.05 Coronation
Street (TV-filmi. 20.56 87th Precinct Occu
pation citizen (TV-film). 21.46 Kompas- actu
aliteitenrubriek. 21.56 Reel. 22.00 Journaal.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
16.15 Eurovisie: Tour de France lie
etappe. 18.30 Tour de France. 18.45 De Mini
molen. 18.50 Journaal. 18.55 Reclame. 19.00
Klassiek concert voor jonge mensen. 19.56
Reclame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20
De oude draaidoos. 20.55 De ter dood ver
oordeelde. 21.20 De overkant. 21.30 Songfes
tival Knokke. 22.30 Journaal.
NEDERLAND II
20.01 Reclame. 20.05 Première: nws over
films. 20.30 De Oom speelfilm. 21.56 Re
clame. 22.00 Journaal.
is in vervulling gegaan", concludeerde
hij.
Als kind had prof. Andriessen al belang
stelling voor het orgel in de Grote Kerk
en dikwijls luisterde hij naar de concer
ten. Toen dacht hij, waarom staat het or
gel niet in het middelpunt van een nog
grotere belangstelling. Dat is de laatste
jaren gelukt. „Dat is waar" en „Dat is
mooi" en met dit succes wenste hij de
organisatoren van de improvisatiewed
strijd en van de zomeracademie geluk.
Prof. Andriessen verklaarde, dat de gro
te liefde voor het Haarlemse orgel hem
altijd is bijgebleven en daarom verheugde
hij er zich over, dat er weer zulke be
kwame docenten naar Haarlem komen
om 65 deelnemers aan de academie les
te geven.
Sprekende over de cursus gaf de inlei
der een beschouwing over interpretatie 'n
improvisatie. Beide noemde hij gewichti
ge aangelegenheden. De kunst van in
terpretatie komt de weergave ten goede
en bij improvisatie speelt de techniek
een belangrijke rol. Prof. Andriessen zei
tenslotte, dat Haarlem jong is gebleven.
Wethouder geluk had de deelnemers (65)
in totaal uit zestien landen) welkom ge
heten. Dit jaar is een record bereikt Tot
nu toe was 63 het hoogst. Twintig jonge
organisten komen uit de Verenigde Sta
ten en negen uit Nederland. Dit laatste
getal was ook nog nooit bereikt. Verschei
dene deelnemers bezoeken Haarlem voor
de tweede of derde keer.
De sopraan Anneke van der Holst, op de
piano begeleid door Justine Koot, zette
luister bij aan de openingsbijeenkomst
door liederen te zingen van Reimann en
Hendrik Andriessen.
Vanmorgen zijn de cursussen begonnen;
zij duren tot 28 juli. Op het programma
staan ook bezoeken aan bekende Neder
landse orgels.
HET DERDE festivalprogramma van
het Nederlands Danstheater heeft vrijdag
in Tilburg onder zeer grote belangstelling
zijn première beleefd. Voor het gedeelte
na de pauze bij deze gelegenheid was de
Keuze, een wel zeer merkwaardige voor
zo'n vooruitstrevend gezelschap, op „De
zever; hoofdzonden" van Kurt Weill en
Bertolt Brecht gevallen. Waarschijnlijk
heeft de artistieke
tl H I I kt n leiding in de mening
V) L L »i n jj verkeerd, dat dit
evenals „De groene
tafel" van het duo
F F C t I K V. Fritz Cohen en Kurt
u I 1 Jooss een van die
werken uit de begin
periode van het pamflettische toneel was,
dat men beslist gezien behoort te hebben
als een van de eerste bewijzen van door
braak van tijdsbewustzijn in het ballet.
Dat is gebleken een vergissing te zijn,
hoewel een allerminst pijnlijke als men
let op het toch wel geestdriftige onthaal,
dat meer de uiterst verzorgde uitvoering
als de intrinsieke waarde zal hebben ge
golden.
Heeft „De groene tafel" naast de paci
fistische betekenis ook nog een voort
durende symboolwaarde door de persoon
lijke confrontatie met de dood, in „De
zeven hoofdzonden" vindt men maar heel
weinig dat een hedendaags publiek aan
spreekt en dat wordt dan behandeld in
een vorm, die wij toch wel als sterk ver
ouderd ondergaan. In ieder geval is het
bestaansrecht of liever de bestaansnood
zaak van dit genre achterhaald. Het is
een museumstuk uit een betrekkelijk
recent verleden van anekdotische agitatie
met een verbleekt cynisme. Zo werd het
ook gepresenteerd in de versie van Anna
Sokolow, die geen enkele herkenbare po
ging tot actualisering heeft ondernomen,
daar deze ongetwijfeld tot mislukking zou
zijn gedoemd. Haar aandeel in deze recon
structie werd in het gestencilde program
ma als „regie" aangeduid. Het is niet na
te gaan in hoeverre zij zich bij deze en
scenering heeft gebaseerd op de oor
spronkelijke choreografie van George Ba-
lanchine uit 1933, die toen door de toon
aangevende criticus André Levinson werd
gekenschetst als „een verzameling vage
illustraties bij een soort ballade". Een
nieuwe dimensie heeft zij er niet aan toe
gevoegd.
Een betrekkelijke noviteit destijds was
het invoeren van een in twee rollen ge
splitste toneelfiguur. Dergelijke dubbel-
naturen kende men in de litteratuur al
lang, vooral in de romantiek. Brecht kon
met deze kunstgreep de dubbelzinnigheid
aantonen van de schijnmoraal van een
materialistische maatschappij, waarvan
men het verdorven spel zou moeten mee
spelen om er niet aan te gronde te gaan.
Dit is kenmerkend voor zijn idealistische
critiek op de samenleving. Tegelijk kon
hij daardoor bij al zijn streven naar ob
jectivering toch een emotioneel element in
het geding brengen. Hoe dan ook, Anna I
en Anna II trekken dwars door de Ver
enigde Staten om het geld te verdienen
voor een huis voor hun familie. De eén is
praktisch en nuchter, een zangpartij, niet
lyrisch maar vertellend, de ander is ge
voelig en zinnelijk, een danseres. Verder
wordt er dan nog commentaar geleverd
door een kwartet van hypocriete gezins
leden (met een bas als moeder een cu
rieus vervreemdingseffect).
Anna. in wie dus twee vrouwen leven,
leert alle menselijke zonden niet alleen
aan den lijve kennen, maar er ook haar
voordeel mee doen, zij het dat zulks haar
tenslotte deerniswekkend verdriet be-
zoagt. Bij alle waardering voor de met
veel concentratie geleverde prestaties
moet toch gezegd worden, dat de bezetting
van de beide hoofdrollen niet geheel be
vredigend was. De mezzosopraan Ileana
Melita wist iedere nuance van haar tekst
volkomen duidelijk te maken, maar zij
miste evenzeer het rauwe sarcasme, het
ontluisterend constaterende van de caba
retzangeres Lotte Lenya, voor wie de rol
van Anna I is geschreven. En Marian Sar-
stadt vervulde haar aandeel met een
nauwkeurig bepaalde expressiviteit, die
nu juist het provocerende miste. Deze
Anna II vormde geen alter ego. Haar pas-
de-shawl was overigens zeer goed in stijl.
Van de vele andere medewerkenden moet
men name Jaap Flier worden genoemd.
Jan van der Wal zorgde voor een direct
typerende aankleding. Het Begeleidings
orkest speelde onder leiding van Peter
Eros de muziek wellicht iets te gesoig
neerd.
