m
l'L -m
m
m
m
m
Drinkwater uit het IJsselmeer
Voor N.-Holland boven
het Noordzeekanaal
BROMFIETSRIJDERS
Spectaculaire berging in het
poolgebied volledig succes
Van der Tak haalde schip
van 35 meter diepte
F0T0L0EK
ANDERSON
Diverse inbraken
nu opgehelderd
j 2> boete voor
bezit van busjes
met traangas
Spanjaard bij
Hoogovens gewond
Trein Santpoort-
IJmuiden moet
gehandhaafd
VVV-wandeltocht
in IJmuiden
BELANGRIJK NIEUWS voor Foto - fijnproevers
DONDERDAG 13 JULI 1967
n
liflïjl -fgjl
rivr
-
NAAR DE SPECIALIST
ALTIJD EXERA VOORDELIGE AANBIEDINGEN
BREESTRAAT 108 - BEVERWIJK
Haarlemse politierechter
Amsterdams softbalteam
tegen Haarlem-tieners
Kennemerlaan 85-87, IJmuiden, tel. 02550-15962
Voorbereiding
De berging
Velsens B. en W.
BURGERLIJKE STAND
VAN BEVERWIJK
•*m9Hp"ra»!§(",T!rmgi rr -s!'"»»-»"
Waterleidingduinen" is in deze
omgeving een bekend begrip. Van
oudsher is de drinkwatervoorziening
in het westen van het land in het bij
zonder aangewezen op de winning
van water uit de zuiverende duinen.
Maar de zoetwatervoorraad in de dui
nen is beperkt en toen het waterver
bruik na de oorlog, mede door de stij
ging van het aantal waterverbruikers,
onrustbarend toenam moesten er
maatregelen worden genomen om de
voorraad op peil te houden en verzil-
ting van het wingebied te voorkomen.
De gemeente Amsterdam en de pro
vincie Noord-Holland legden toen een
watertransportleiding aan van Jut-
phaas naar Leiduin en Castricum, zo
dat de overbelaste duinen konden
worden „gevoed" met water uit de
rivier de Lek.
In 1957 werd dit Lekwater voor het eerst
aangevoerd en men dacht toen zeker vijfen
twintig jaren het sterk toenemende wa
terverbruik op te kunnen vangen. Dat
bleek een geweldige misrekening te zijn,
want zes jaren later was de eindcapaci-
teit al bereikt.
Men had toen nieuwe installaties kunnen
bouwen om nog meer Lekwater naar de
duinen te voeren, maar dat had velerlei
bezwaren.
De keuze viel op een nieuwe reeds
bestudeerde en beproefde mogelijkheid
namelijk om IJsselmeerwater tot drink
water te zuiveren.
Begin 1962 hechtten Provinciale Staten
hun goedkeuring aan een IJsselmeerwater-
project waarmee een investering van
rond 52 miljoen gulden gemoeid zou zijn.
Thans is het IJsselmeerpompstation in
Andijk bij Enkhuizen nagenoeg gereed
en binnen afzienbare tijd zal er uit de
kranen boven het N^rdzeekanaal ook IJs
selmeerwater vloeien. Voorlopig kan in An
dijk ongeveer dertien miljoen kubieke me
ter drinkwater per jaar worden bereid.
Later zal door het aanbrengen van een
reeds bij de bouw voorziene uitbreiding
de produktie kunnen worden opgevoerd tot
plus minus twintig miljoen kubieke meter
water per jaar met een maximum capaci
teit van 3600 M3 per uur. Hiermee zou
volgens de huidige prognoses de waterbe
hoefte in de komende vijftien jaren ge
dekt zijn, maar men houdt wel degelijk
rekening met de mogelijkheid dat al veel
eerder weer nieuwe voorzieningen moeten
worden getroffen. Niet ondenkbaar is, dat
dan de voorkeur uitgaat naar het winnen
van zoet water uit zeewater, zoals dat nu
al op kleine schaal bij Hoogovens gebeurt.
Van And ij k wordt het gezuiverde IJ ssel-
meerwater naar de reinwaterkelder in
Hoorn gepompt, waarin ook duin- en Lek
water uit Bergen wordt ontvangen. Het
water wordt van hieruit gedistribueerd
door een groot deel van Noord-Holland bo
ven het Noordzeekanaal. De IJsselmeer-
waterleiding is dus gekoppeld aan het
duinaterleidingnet en men kan het der
halve ook mengen.
Buiten de dijk is er bij Andijk van
Kathoek tot Fluithoek een dam in het
IJsselmeer aangelegd, zodat er een water
reservoir ontstond van achtenveertig hec
tare. Hier kan men het IJsselmeerwater
inlaten. In het voorraadbekken zakt on
der meer het slib er grotendeels uit. Voor
dat het water uit het bekken wordt op
gepompt passeert het een viswering, die
is te vergelijken met schrikdraad. Door
het uitzenden van stroomstootjes voor
komt men dat de vis ook mee naar binnen
gaat.
In het gebouwencomplex van het pomp
station wordt het water langs chemische
weg gezuiverd. Het passeert achtereenvol
gens microzeven, detentiekelders, floccu-
latoren en filters. Het gehele bedrijf is
vrijwel geheel automatisch. Op het cen
trale paneel is het proces te volgen en
kunnen storingen onmiddellijk worden
gesignaleerd.
Algen en slib worden uit het water
verwijderd en om het te zuiveren worden
chloor een ijzerzout en kalk, alsmede zo
nodig actieve kool (voor de smaakverbe-
tering) toegevoegd.
In de flocculatoren vormt het uitgevlok-
te ijzerzout met de nog aanwezige slib-
deeltjes en de eventuele koolstof een zo
genoemde vlokkendeken, die als een fil
ter werkt. Tenslotte wordt het water nog
over zandfilters geleid die de laatste ver
ontreinigingen verwijderen. Dan vloeit het
naar de reinwaterkp]der onder het par
keerterrein voor het gebouwencomplex,
waarin de loop van het water helemaal
kan worden gevolgd via een tunnel die
onder het gehele complex doorloopt. In het
laboratorium wordt de kwaliteit van het
water voortdurend gecontroleerd. Het ge
weldige bedrijf verschuilt zich achter de
dijk van Enkhuizen naar Andijk waar
18.000.000 werd geïnvesteerd om uit IJs
selmeerwater drinkwater te bereiden.
flocculatoren, grote ronde
bakken, waarin de zogenoemde
vlokkendeken wordt gevormd die
als een filter werkt. Daarachter de
silo's voor kalk en koolstof.
De gemeentepolitie van Beverwijk heeft
zondagavond een 18-jarige inwoner uit
Beverwijk aangehouden, die verdacht werd
van het plegen van inbraken. Tijdens het
verhoor heeft hij inderdaad bekend diverse
„kraakjes" in zijn woonplaats en in Velsen
op zijn kerfstok te hebben. Ongeveer een
half jaar geleden was hij voor het eerst
op het dievenpad gegaan, waarbij hij het
hoofdzakelijk op bedrijfspanden had ge
munt. Aan de politie uit Velsen bekende
hij op „bezoek" te zijn geweest bij de N.V.
Post Staalbouw, de Kennemer Lichtdruk-
en Copieerinriehting en bij het bedrijf
Safety First.
ADVERTENTIE
COR OLY
De Haarlemse politierechter heeft
woensdag een 24-jarige caféhouder uit
Haarlem veroordeeld tot 50 boete we
gens het in bezit hebben van twee bus
jes met traangas. De eis was ƒ75 boete.
De handelaar zei dat hij de busjes in
een café op de Botermarkt had gekocht.
Hij verklaarde tegenover de politierech
ter dat er al drie keer bij hem was in
gebroken. Voor de veiligheid had hij zijn
vrouw een busje gegeven.
Aangezien de verdachte ook handel
drijft had hij eveneens een busje in zijn
bezit. „Ik "heb dikwijls veel handel eri
geld bij me", zo zei hij.
De politierechter kon er wel enigszins
begrip voor op brengen. „Maar de wet
verbiedt het nu eenmaal", zo zei hij.
Een 42-jarige Spanjaard, woonachtig
op de Arosa Sun en werkzaam bij Hoog
ovens in IJmuiden overkwam een on
geval bij het verladen van stalen blok
ken. Hij raakte met zijn vingers be
kneld en liep verwondingen op aan de
toppen van zijn rechter wijs-, middel
en ringvinger. De gewonde is opgeno
men in het Roode Kruis Ziekenhuis te
Beverwijk.
Het IJsselmeerwater uit het voor
raadbekken bereikt hier het water
winningsstation in Andijk. Vlak
voor de ingang van het pompstation
zijn palen in het water geslagen, die
stroomstootjes uitzenden om de
vissen tot terugkeer te manen.
(Van onze softbalmedewerker)
Vrijdag 14 juli zal in Amsterdam op
het terrein van Shell de stedenwedstrijd
Amsterdam-Haarlems Teenerteam worden
gespeeld. De wedstrijd, die geleid wordt
door Van der Berg en Verzeylberg, begint
om kwart over zeven.
Het Haarlems Teenerteam is voor deze
wedstrijd als volgt samengesteld: Helma
Boucher (DSS), Marijke Bouman (HHC),
Nineke Lindeman, Loes Wijnekes (HCK),
Tineke Apon, Astrid Noordhoff (Bioemen-
daal), Ange Mulder (Terrasvogels), Carin
van Ree (HBC), Ineke Hoogenboom
(HBC), Elly Zweers (TYBB), Marian
Bakker, Corrie de Wit, Erna van Ewijk
(Onze Gezellen).
ADVERTENTIE
slechts 10 dagen lang, kunnen wij u in
samenwerking met de importeur het com
plete asahi-pentax assortiment tonen.
Alle modellen camera's w.o. de beroemde
spot-matic en de asahi-SV, balgapparatuur,
tussenringen en microvoorzetstukken.
Bekijk in onze etalage en In de zaak de
super-kollektie lenzen van 28 mm tot 1 mtr.
Verruim uw fotografische blik, en laat u dit
buitenkansje niet ontglippen.
Wij zullen u vrijblijvend er graag Alles van
vertellen
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM. Op een koude uit
hoek van de wereld, aan de westkust van
Groenland bij het plaatsje Sukkertoppen
(1.200 inwoners) hebben Nederlandse
bergers de afgelopen twee maanden ge
zwoegd om een daar gezonken Deens
vrachtschip van 4.200 brt boven water te
«rijgen met betrekkelijk geringe mid
delen, zoals een bok die 230 ton kan lich
ten en een bergingsvaartuig met 120 ton
hefvermogen. Zesentwintig man, onder
wie tien duikers van Van der Tak's Ber
gingsbedrijf haalden binnen zes weken liet
schip van 35 meter diepte uit het ijskoude
poolwater naar de oppervlakte in werk
dat het volle etmaal doorging. Voor het
eerst maakte Van der Tak gebruik van
een vrij nieuw hulpmiddel: het inspuiten
van miljoenen balletjes polystryrene, die
tezamen een groot lichtend vermogen
vormen.
In april van het vorige jaar sloeg net
Deense vrachtschip Martin S., dat in de
baai van Sukkertoppen (vlak bij de pool
cirkel) voor anker lag, tijdens een zware
storm van zijn anker, liep op de rotsen en
gleed zwaar beschadigd af naar 35 meter
diepte. Men had het schip, dat slechts
120 ton lading bevatte, daar laten zitten
als de Royal Greenland Trade Depart
ment, dat Sukkertoppen „beheert" niet
van plan was geweest een verbinding aan
te leggen tussen de vaste wal en een
schiereiland je voor de baai. Daarbij lag
de Martin S nu juist in de weg. De „Royal
Greenland" trachtte op de basis „No cure,
no pay" bergers aan te trekken voor dit
karwei maar er was geen belangstelling
voor onder deze voorwaarden. Men open
de toen een inschrijving. Een Canadese,
twee Duitse en een Zweedse bergings
maatschappij schreven met Van der Tak
in. Hoewel de Nederlandse bergers niet
de laagste inschrijvers waren, werd het
werk hun toegewezen, omdat zij bij het
lichten gebruik wilden maken van de
uitvinding van de Deen Karl Krpyer: de
polystryreneballetjes. Dit is een chemisch
produkt dat in zijn oervorm lijkt op gla
zige balletjes die niet veel groter zijn dan
een suikerkorrel. Door ze met stoom te
verhitten, geeft men deze balletjes een
grotere vorm. Zij zijn zeer soepel, nemen
geen vocht aan en hebben het zeer lage
soortelijke gewicht van 0.008. Bij de ver
hitting worden ze ongeveer vijftig maal
zo groot. Door deze balletjes met water
vermengd in de ruimen van een gezonken
schip te spuiten, verschaft men het schip
een groot lichtend vermogen.
Op 22 mei begon de berging met behulp
van de bok Arend en het bergingsvaartuig
Bever. De bergingsploeg kwam per vlieg
tuig De leiding kreeg hoofduitvoerder
Willem Moerkerk. Het bergingsmaterieel
bestond uit 120 ton polystryrene en uit
stalen balken.
Voor de polystryreneballetjes in het ge
zonken schip konden worden gespoten,
was het noodzakelijk versterkingen aan
te brengen over de luikhoofden en het
dek van het schip, om te voorkomen dat
de sterke opwaartse druk van het wonder
middel de luiken zou wegdrukken. De
zware stalen balken werden over de lui
ken aangebracht en met spanschroeven
in de zijden vastgezet. In de scheepswand
werden gaten geboord om leidingen,
waardoor de balletjes in de ruimen zouden
worden gespoten, door te voeren.
Dat alles was werk voor de tien dui
kers. die per dag niet meer dan één uur
onder water konden werken. De tem
peratuur was ongeveer nul graden. De
voornaamste handicap was de grote diep
te waarop moest worden gewerkt. Deze
maakte het noodzakelijk de duiker na het
bovenhalen direct in de compressiekamer
te brengen om hem te vrijwaren van del
zogenoemde duiker- of caissonziekte die
ontstaat als iemand die onder hogere druk
heeft vertoefd direct zonder overgang
weer in een normale luchtdruk wordt
gebracht.
Vier weken geleden kon met het eigen
lijke lichten van het schip worden be
gonnen. Berekend was, dat het schip on
der water 1.700 ton woog. De Arend zou
210 ton kunnen lichten en de Bever
100 ton. De balletjes zouden dus ongeveer
1.600 ton lichtend vermogen moeten le
veren. Het klopte, toen na vier weken
voldoende polystryrene in het schip was
gespoten. De Bever maakte op het voor
schip van de Martin S vast en de bok
Arend op het achterschip. Ervoor zorgend
dat het schip horizontaal en zonder slag
zij naar boven kwam, tilden beide vaar
tuigen de Martin S uit de diepte naar de
oppervlakte. Een Deense sleepboot nam
het konvooi op sleeptouw naar een baai
op tweeëneenhalve mijl afstand van
Sukkertoppen waar het schip aan de
grond werd gezet op een plaats, zó veilig,
dat „een storm alleen kan stinken maar
niet waaien" zoals een oud zeemansgezeg
de luidt. Daar wordt de Martin S momen
teel zeeklaar gemaakt. De gaten worden
gedicht waarna het schip wordt leegge
pompt. Twee sleepboten van Smit zijn
reeds onderweg om de Martin S naar
Denemarken te slepen en de bok en het
bergingsvaartuig naar Rotterdam. Een
spectaculaire berging is tot een goed ein
de gebracht. Het was een waagstuk, maar
het slaagde.
Ofschoon het door de gemeente Velsen
ingesteld onderzoek met betrekking tot een
eventuele opheffing van de reizigers-
dienst op de spoorlijn tussen Santpoort-
Noord en IJmuiden nog niet is beëindigd,
zijn burgemeester en wethouders voorlo
pig reeds tot de conclusie gekomen, dat
deze dienst moet worden gehandhaafd.
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
zijn hiervan op de hoogte en Velsens col
lege heeft G.S. verzocht zich met hem
te verstaan, indien de minister van Ver
keer en Waterstaat ter zake hun advies
zou vragen.
Dit hebben burgemeester en wethouders
van Velsen naar voren gebracht naar aan
leiding van door het raadslid J. van Os
van den Abeelen gestelde vragen.
Het raadslid vraagt, of het college in
de voorgenomen opheffing een reëel ge
vaar zien voor de voor Velsen zo belang
rijke treinverbindingen naar Haarlem en
Amsterdam etc;,, of dat een en ander moet
worden gezien als een argument in het
dispuut tussen N.S. en regering over de
hoogte der rijksbijdrage ter bestrijding
van het exploitatietekort van de spoorwe
gen.
De toekomstige ontwikkelingen waar
bij met name ook aan de ontsluiting van
belangrijke gebieden bij IJmuiden voor de
recreatie van vele bewoners van de ste
den in het westen van ons land moet wor
den gedacht maken het bijzonder on
gewenst, dat een gemeentedeel ter grootte
van IJmuiden niet per trein bereikbaar
zou zijn. Zou wellicht kunnen worden over
wogen de exploitatie te verlichten door
de samenvoeging van enige stations?
aldus de heer Van Os van den Abeelen.
In dit verband, zo suggereert hij, zou kun
nen worden gedacht aan een nieuwe hal
te aan de Verloren van Themaatlaan ter
vervanging van de stations Velsen IJ-
muiden-Oost en aan de opheffing van een
der halten Casembrootstraat of Julianaka-
de.
De door VVV Velsen-IJmuiden te orga
niseren wandeltocht zal niet zoals eer
der gemeld zaterdag 22, maar vrijdag
21 juli worden gehouden. De start is van
zeven uur 's avonds af, bij Restaurant
Smit aan de Kromhoutstraat.
GEBOREN: Mireille M., d. van G. Dij
kers en M. C. E. Kaandorp; Richard J. J„
z. van J. C. Hoogeboom en A. G. C. van
der Zon- Marlies, d. van H. R. de Wildt en
A. Wessemius; Edwin, z. van B. Blok en
N. Oorver; Tjibbe A., z. van P. S. Deiana
en C. Karsten; Wilhelmina M. C., d. van
E. J. van Roon en C. M. J. Peters; Marja,
d. van K. Kragt en M. Schenk; Hendrikus
A. M., z. van J. J. Schouws en M. A. J. W.
van der Pal; Sylvia, d. van G. Vellema en
N. C. C. J. Versluis; Paul Ph., z. van J. A.
de Vries en W. M. Wemke; Sjoukje, d.
van Tj. van der Hoek en A. Kindermann;
Susanne d. van Th. Beentjes en A. B.
Rommel: Afra A., d. van J. J. van den
Berg en G. Kooij; Rudolf M., z. van H. L.
A. Meuleman en A. M. F. Schoon; Anja
M„ d. van G. A. Kliphuis en H. Dibbets;
Michel C., z. van H. P. C. M. van Lint en
G. C. M van Tunen; Meta C. L., d. van
G. R. Luksen en J. H. Ikelaar; Leonardus
C. M., z. van C. P. van der Laan en G. C.
M. Borst; Salvatore, z. van L. Morittu en
I. Mulas; Diana P., d. van M. P. van Bo-
hemen en A. A. Wildschut; Mattheus A. P-.
z. van E. Wendel en H. Th. Brok.
ONDERTROUWD: O. Zaagsma en L. C.
van der Wel; Joh. A. de Ruiter en A. M.
Grapendaal; J. P. Fabels en M. C. Been
tjes; C. J. Heeremans en C. M. J. Beentjes.
GETROUWD: J. M. van Gulik en E. A.
M. Gooijer; C. Bax en A. Hekman; N. J-
Nierop en H. Dassen; G. E. J. Houthuijzen
en I. E. M. Vanacker; P. H. van den Bos
en M. van der Sleen.
OVERLEDEN: C. Jong, 44 j„ e. v. F. F.
H. Maaren; Th. A. van Benthem, 73 j., e.
v. G. C. Diest Lorgion; M. Th. Hoog Antink
32 j., e. v. J. J. M. Bakker.
i
