Bonn krijgt uit Nederland lijst
van 310 oorlogsmiddadigers
West-Duitsland alsnog
tot berechting overgaan
Amerikanen laten zich niet
langer in slaap sussen
Merkwaardig standbeeld
Arabische vluchtelingen klagen
over Israëlische wreedheden
Hulpvaardige
herdershond
8 DAGEN
DOOR
NEDERLAND
VOOR
mm
*r
Tsjombe wellicht
voor tribunaal
Gemengde liefde:
half jaar straf
Wildezwijnenplaag in Siegburg
Dertien
Amerikanen
gesneuveld door
Vietcongvuur
VAN DAG TOT DAG
H* ÊÊSjTi
eg
2
ZATERDAG 15 JULI 1967
3
Vijf nieuwe dorpen dienen als onderkomen
Meer troepen
jp-'
Of kies voor f25.-
een 3-daags
Randstad abonnement
commentaar op actuele zaken
In enkele jaren tijds heeft zich de ge
woonte van Nederlandse vakantiegangers,
om een buitenlandse reis te maken, ont
wikkeld tot een onaantastbaar gegeven.
Duizenden en nog eens duizenden maken
gebruik van de vaak zeer voordelige
reismogelijkheden naar verre oorden,
waarbij de luchtreis steeds populairder
wordt.
Door deze snelle toeneming van grens
overschrijdingen is het totaal bedrag aan
legesgelden voor paspoorten en toeristen-
kaarten enorm gestegen. Het is aan te
nemen dat de jaarlijkse opbrengst lang
zamerhand uitgroeit tot een niet onaan
zienlijke overheids-bijverdienste. Het is
echter de vraag, of dit een geoorloofde
bijverdienste is.
In het Europese verband van econo
mische samenwerking, dat ook tal van
bepalingen omvat die gericht zijn op een
vrij verkeer tussen de aangesloten landen,
is het nog steeds voortbestaan van een
paspoort op zich al een contradictie. De
Europese eenheid binnen de grenzen van
de zes aangesloten landen is ten aanzien
van het personenverkeer nog steeds in
een stadium van absolute souvereiniteit.
Men houdt de grenzen tussen de aange
sloten landen eenvoudig in stand, ten
eerste door de paspoortverplichting, ten
tweede door het muntverschil. Dat munt-
verschil hangt uiteraard samen met de
hoofdzakelijke economische en financiële
niveauverschillen en is moeilijk weg te
denken, zelfs in een nog verder ontwik
kelde economische en financiële integra
tie, maar het is veel minder van belang
dan de persoonlijke grensdocumenten.
Wisselkantoren in de diverse landen
heffen immers ieder bezwaar van munt-
verschillen tamelijk eenvoudig op, al
zou het natuurlijk ideaal zfjn wanneer
sen Europese eenheidsmunt zou worden
ingevoerd.
De paspoorten en identiteitskaarten ech
ter markeren de souvereiniteit veel dui
delijker en brengen bovendieh hoge on
kosten mee voor de reizenden, terwijl ook
de daartoe in stand gehouden grenscon
troles veel geld vragen.
Er is nu bij de Europese Commissie, dat
Is het hoogste orgaan van de E.E.G., aan
dacht voor de vraag of de recente verho
ging van leges voor paspoorten, die Ne
derland heeft ingevoerd, wel klopt met
datgene wat in het Europese verdrag staat.
Daarin wordt immers gesteld dat derge
lijke documenten moeten worden ver
strekt tegen „kostprijs", dat wil zeggen
tegen een prijs die slechts een vergoeding
vcor administratieve kosten omvat. Nu
kan men met die administratieve kosten
wel marchanderen, zodat de kosten van
een paspoort kunnen worden uitgelegd als
„produktiekosten", maar de indruk bestaat
toch dat in ons land een aardig centje aan
die toeristische documenten wordt ver
diend. Zou dat zo zijn, dan kan Nederland
door de Hoge Autoriteit worden verplicht,
de leges te verlagen. Het wordt overigens
hoog tijd, dat de zes landen eens onder
zoeken of die hele rompslomp niet kan
worden afgeschaft. Als er niets meer aan
te verdienen valt, zal men er eerder toe
bereid zijn.
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Nederland heeft de
Westduitse regering een nota gezon
den, waarin de namen zijn vervat van
310 personen, in het algemeen Duit
sers, die al sedert de oorlog worden
gezocht wegens moord of mede
plichtigheid daaraan. Zij hebben de
hand gehad in de dood van tenminste
1.640 en mogelijk zelfs 3.000 Neder
landers, in de maanden tussen augus
tus 1944 en mei 1945.
Bovendien is op initiatief van liet Rijks
instituut voor Oorlogsdocumentatie aan
de Bondsrepubliek een lijst overlégd van
348 Duitsers, die als aanklager, president
of lid van een rechtbank hebben mee
gewerkt aan liet tot stand komen van
doodvonnissen tegen Nederlanders. Hun
activiteiten hebben geleid tot de geweld
dadige dood van minstens 390, maar wel
licht ook duizend Nederlanders in de pe
riode van mei 1940 tot de zomer van 1944.
In kringen van het ministerie van
Justitie wordt het omvangrijke werkstuk,
waaraan het Rijksinstituut voor Oorlogs
documentatie, onder leiding van de heer
B. A. Sijes, met lange onderbrekingen
ruim een half jaar intensieve studie heeft
besteed, gezien als „een afsluiting van
twintig jaar onderzoek".
Ofschoon men van de zijde der Justitie
weigerde de namen die op de lijst staan,
te noemen, mag worden aangenomen dat
mede gesignaleerd staan: Erich Deppner,
hoofd van de Gestapo in Nederland;
H. Knolle, als plaatsvervangend Befehls-
haber der Sicherheitspolizei, de rechter
hand van de onlangs opnieuw veroordeel
de Harster; Munt, hoofd van het Haagse
Sicherheitspolizei; Friedrich Frank, hoofd
van een vooral in Den Haag en het West-
land opererend Sonderkommando, dat
vele tientallen slachtoffers onder de ille
galiteit heeft gemaakt; Liese, medewer
ker van Goebbels die zijn naam gaf aan
de „Liese Aktion" de wederrechtelijke
tewerkstelling van Nederlanders in Duits
land na de grote razzia's; Schwier, com
mandant van het beruchte kamp Erica
bij Ommen en dertig anderen, die hebben
deelgenomen aan schietpartijen in het
concentratiekamp Vught. Min of meer pro
memorie zijn ook de zes uit Breda ont
snapte oorlogsmisdadigers genoemd.
Het kamp Westerbork is buiten be
schouwing gebleven, omdat het onder
werp is van een onderzoek dat in West-
Duitsland al enige tijd aan de gang is.
De Nederlandse nota is merkwaardig
genoeg pas tot stand gekomen na een
verzoek (einde december 1964) van de
Westduitse regering, die voor het ver
strijken van de toen nog niet verlengde
verjaringstermijn wilde beschikken over
documentatiemateriaal omtrent oorlogs
misdaden, die Duitsers in Nederland had
den gepleegd. Het Nederlandse ministerie
van Justitie produceerde daarop een lijst
van 24 namen, die na de afsluiting van de
activiteiten van het Bureau Opsporing
Oorlogs Misdadigers (BOOM) waren
overgebleven.
Uit de duizenden dossiers zijn uiteinde
lijk alleen diegenen overgebleven, die nog
niet gestraft waren, of tenminste na de
oorlog gearresteerd, en aan wie alsnog
moord of medeplichtigheid daaraan ten
laste kan worden gelegd. Alle andere de
licten uit de oorlogstijd zijn inmiddels ver
jaard.
De 348 namen van aanklagers, recht
bankpresidenten of bijzitters in rechtban
ken, die resteerden uit het kleine deel van
de archieven, dat bewaard is gebleven, zijn
in rechtstreekse relatie te brengen tot de
executie van ten minste 390 maar mogelijk
duizend Nederlanders.
Er springt één geval bijzonder in het oog
als gerechtelijke moord: de doodstraf, die
in Zeeland werd voltrokken aan een zeven
tienjarige jongen, die zijn persoonsbewijs
niet bij zich had gedragen. En hoe gebrek
kig de gegevens soms zijn, mag duidelijk
worden uit het feit dat van een rechter
(Joppicb), die twintig zaken met doodvon
nissen op zijn naam heeft, noch de voor
letter, noch 's mans geboortedatum bekend
zijn.
Wat zullen de gevolgen zijn van de op
zienbarende gegevens (tezamen meer dan
zestig dikke banden met documenten),
waarmee de Westduitse justitie nu aan het
werk kan gaan? Welnu, om te beginnen
moet worden vastgesteld dat in Nederland
niet bekend is wie van de genoemden nog
leeft en dat ook niet valt te voorspellen in
hoeverre de nog levende daders ter ver
antwoording kunnen worden geroepen.
Wat de rechters en consorten aangaat:
hoewel onlangs in Berlijn een lid van
Freislers volksrechtbank tot vijf jaar ge
vangenisstraf werd veroordeeld, omdat hij
had meegewerkt aan het vellen van mis
dadige doodvonnissen, zal het vermoede
lijk hoogstens zo kunnen zijn, dat nog
steeds bij de rechterlijke macht dienende
functionarissen worden ontslagen. Niette
min geeft deze nota voldoende houvast, om
alsnog degenen te berechten, die om de
eenvoudige reden dat hun namen in stoffi
ge archieven uit het oog waren geraakt,
ten onrechte op vrije voeten zijn gebleven.
Zeer duidelijk is het dan ook, dat de Ne
derlandse regering geïnformeerd wenst te
blijven over de activiteiten, die West-
Duitsland met behulp van deze nota on
derneemt. Bovendien heeft bij het opstel
len van de studie de bevordering voorge
zeten van het contact tussen het Westduit
se opsporingsinstituut voor nazi-misdaden
in Ludwigsburg en het Nederlandse Rijks
instituut voor Oorlogsdocumentatie als
verzamelaar van bewijsmateriaal voor het
Nederlandse opsporingsinstituut op dit
terrein, dat geheel onder beheer is ge
bracht van de procureur-generaal in Am
sterdam.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Sinds de minister
van Defensie McNamara, uit Vietnam is
teruggekeerd heeft de Amerikaanse rege
ring de gebruikelijke lawine optimisti
sche verklaringen uitgestort, maar alle
gepraat van president Johnson, McNama
ra, generaal Westmoreland en de ande
ren dat de vooruitgang in de Vietnam-
situatie „enorm" is, dat men zeker is op
de juiste weg te zijn en dat geen sprake
kan zijn van een vastgelopen militaire toe
stand blijkt ditmaal het Amerikaanse pu
bliek niet in slaap te zullen sussen.
Door alle vage uitlatingen heen blijkt
namelijk zonneklaar dat meer troepen,
meer kosten, meer verliezen enzovoorts
in Vietnam te verwachten zijn in een oor
log, die ook volgens de hoogste autoritei
ten in Washington weinig uitzicht biedt op
een spoedige afloop.
Duidelijk wordt de betrekkelijkheid
van het officieel optimisme als de uitla
tingen getoetst worden aan enige feiten
van de situatie in Vietnam, wat gisteren
bijvoorbeeld de Washington Post, die tot
nog toe Johnsons Vietnambeleid steeds
van harte steunde, gedaan heeft.
Het moet dan wel opvallen dat minis
ter McNamara praat over een zeer we
zenlijke verbetering van de economische
situatie in Zuid-Vietnam, terwijl berich
ten uit Saigon juist melden dat er een
nieuwe inflatiegolf over de strijdende na
tie spoelt. Dat een enorme verbetering
in de militaire situatie niet wegneemt
dat de Amerikanen grotere verliezen dan
ooit lijden en dat tot voor kort een re-
latief rustig gebied bij de gedemilitari
seerde zone thans een front is waar de
Amerikaanse stellingen permanent on
der vuur liggen.
Dat in Zuid-Vietnam, ondanks een half
miljoen Amerikaanse troepen en volgens
de minister de zoveel beter vechtende
700.000 Zuidvietnamese soldaten 's nachts
geen enkele weg veilig is voor de Viet-
cong-aanvallen.
Men houdt rekening met nog tien jaar
oorlog. Een somber perspectief, waar het
publiek niet warm voor kan lopen.
Nee, het mag zo lijken, maar er is
toch heus geen vliegtuig op de obe
lisk op de Place de la Concorde in
Parijs geplaatst. Het vliegtuig vloog
juist over de zuil heen en een at
tente fotograaf reageerde bliksem
snel.
AIN GALLOUT (Egypte) (AP) Een
horde sjofele, verbitterde Arabische vluch
telingen dromde gisteren om buitenlandse
journalisten heen, die donderdag voor het
eerst hun kamp mochten bezoeken. Zij
verdrongen zich om hun eigen verhaal te
doen over de gruweldaden, die Israëlische
soldaten vorige maand in de Sinaï-woestijn
zouden hebben begaan. Er ontrolde zich
een lange lijst van aantijgingen van moord
in koelen bloede op mannen, vrouwen en
kinderen, verkrachtingen, brandstichtin
gen, plunderingen en roof.
Een Egyptische functionaris deelde mee
dat in totaal 8.689 vluchtelingen in Egypte
zijn opgenomen, onder wie 2.500 kinderen.
De vluchtelingen zijn Palestij,nen uit de
Gazastrook en Egyptenaren uit de Sinaï
ten oosten van het Suezkanaal.
De vluchtelingen worden ondergebracht
in vijf pas gebouwde dorpen in de nieuwe
provincie Al Tahrir, die tussen Cairo en
Alexandrië aan de woestijn wordt ont
worsteld.
Een willekeurige greep uit de verhalen
die de journalisten te horen kregen:
Sabha Mohammes, een knap zestienjarig
meisje uit het dorp Bin El Abd bij El Arish
in Sinaï: „Ik ben de woestijn in gerend,
toen ik 's nachts Israëliërs de andere meis-
KAIRO (AP) Algerije overweegt de
vorming van een revolutionair tribunaal
ter berechting van de Kongolese oud-pre
mier Moise Tsjombe, aldus meldt het
dagblad Al Achram.
In het tribunaal zouden vertegenwoor
digers zitting hebben van de bevrijdings
beweging in Afrika, Azië en Latijns Ame
rika. Het zou misdadigers in de bevrij
dingsoorlogen berechten dat zijn die
genen, die in samenwerking met de impe
rialistische strijdkrachten de bevrijdings
bewegingen tegenwerken, aldus het blad.
Deze beschrijving, aldus Al Achram, past
op Tsjombe.
Algerije heeft contact met een aantal
landen, in het bijzonder met Kongo, op
genomen om schikkingen te treffen om
Tsjombe voor een dergelijk tribunaal te
geleiden, schrijft het blad. Dat tribunaal
zal vermoedelijk binnenkort in Algerije
zelf bijeenkomen.
PRETORIA (Reuter) Een 23-jarige
Zwitserse immigrant en een 26-jarige
kleurlinge zijn vrijdag in de Zuidafrikaan-
se hoofdstad Pretoria elk tot een half jaar
gevangenisstraf, waarvan drie maanden
voorwaardelijk, veroordeeld wegens over
treding van de immoraliteitswet, die
«exueel verkeer tussen blanken en niet-
blanken verbiedt. In Johannesburg kregen
«en veertigjarige blanke vrouw en een
M-jarige Afrikaanse actur wegens het
zelfde begrip een halfjaar onvoorwaarde
lijk.
Tijdens een stierengevecht in de
arena van San Sebastian bij Madrid
sprong opeens een herdershond over
de balustrade om de torero een
handje te helpen bij het bevechten
van de stier. Het hondse pro
grammapunt amuseerde de duizen
den toeschouwers in de hoogste
mate. De torero kon het minder
waarderen.
SIEGBURG (Deutsche
Korrespondenz)„Toen
ik van de bakker terug
kwam, kwam een wild
zwijn met twee jongen op
me af". De vrouw uit het
stadje Siegburg in het
Zevengebergte, die van
deze merkwaardige ont
moeting op klaarlichte dag
vertelt,- staat niet alleen.
De opzichter van de be
graafplaats zag achter een
grafsteen de slagtand van
een everzwijn. Hij nam de
benen. Achter zijn rug
woelde een kudde loïlde
zwijnen meer dan twee
honderd graven om.
De leider van de bos-
bouwafdeling is van me
ning, dat men deze invasie
had kunnen verwachten.
De mensen laten aan de
rand van de bossen zoveel
afval en picnicresten ach
ter, dat dit de bewoners
van het bos wel moet prik
kelen. Hij stelde voor, de
wilde zwijnen, die uit het
Lohmarer woud over de
autobaan naar Siegburg
waren gekomen, met een
eenheid van de Bundes-
wehr terug te drijven.
De betrokken instantie
kreeg evenwel geen toe
stemming de autosnelweg
tijdelijk te sluiten. Daarop
besloten de autoriteiten
van de deelstaat veertien
dagen voor het einde van
de afloop van de verboden
tijd de jacht op wilde zwij
nen open te stellen. Een
mannelijk everzwijn en
drie jongen zijn al doodge
schoten. Volgens deskun
digen doen wilde, zwijnen
mensen niets. Ze slaan al
op de vlucht, wanneer
iemand hun luidkeels
„goede morgen" toeroept!
jes zag nazitten en overmeesteren. Ik hoor
de ze gillen".
Hamd Soliman, een uitgemergelde 65-
jarige vrouw van een visser uit hetzelfde
do rp:„De Israëliërs kwamen het dorp
binnen en staken de huizen in brand. Ze
doodden alle mannen en joegen de vrou
wen weg. Ik heb zeven dagen en nachten
door de Sinaï gelopen voordat ik bij het
kanaal was. Ik heb achttien mannen uit
mijn familie verloren, mijn man, mijn zo
nen, mijn kleinkinderen. Nu ben ik hele
maal alleen. Ik heb alleen Allah nog".
Ha jat Eli Hassan, een 42-jarige man uit
Khan Yoenis: „De Israëlische soldaten
maakten geen onderscheid tussen militai
ren en burgers. Ik heb gezien hoe ze alle
jongemannen neerschoten die ze als mili
tairen beschouwden, hoewel ze burgers
waren. Ik heb gezien hoe ze mooie meisjes
voor de ogen van hun ouders verkracht
ten".
Sayid Khalil, een twintigjarige koopman
uit Rafah, Gaza-strook: „De Israëliërs
bombardeerden het vluchtelingenkamp in
Rafah en doodden het grootste deel van
mijn vrienden. De lichamen bleven dagen
op straat liggen. Ik zag een vrouw naar
het lichaam van haar kind zoeken. Tien
dagen later waren de lijken nog niet be
graven".
SAIGON (AP) De communisten heb
ben vrijdag de grote Amerikaanse lucht
basis Da Nang met Russische raketten
beschoten. De raketten kwamen met een
dodelijke nauwkeurigheid op het complex
terecht. Dertien Amerikaanse soldaten
sneuvelden en circa 150 werden gewond.
Een Vietkong-strijdmacht heeft dertig
kilometer ten zuiden van Da Nang een
overval gepleegd op de provinciale ge
vangenis te Hoi An en vrijdagavond 1.220
gevangenen in vrijheid gesteld. Korte
tijd later konden 190 weer opgepakt wor
den. De mgeste gevangenen werden ver
dacht van sympathie voor de Vietcong,
maar zij waren niet officieel als krijgs
gevangenen geregistreerd.
(AFP) De Amerikaanse luchtmacht
heeft sinds het begin van de oorlog in
Vietnam 2.393 vliegtuigen en hefschroef-
vliegtuigen verloren, aldus is in Saigon be
kendgemaakt.
(Reuter) Twee Amerikaanse straal
vliegtuigen hebben gisteren honderd kilo
meter ten zuidwesten van Saigon per
abuis vijf sampans met Zuidvietnamese
militairen beschoten. Volgens een Ame
rikaanse woordvoerder zijn vijf Zuidviet-
namezen gesneuveld. De schepen zijn ge
zonken.
De sterkte van de Amerikaanse strijd
krachten in Vietnam zal vermoedelijk
met 80.000 tot 100.000 man worden op
gevoerd om de totale sterkte daar tot
540.000 a 550.000 man op te voeren, zeg
gen militaire woordvoerders van het
Pentagon.
Na het bezoek van minister McNamara
aan Vietnam is besloten de officiële troe
pensterkte met 60.000 tot 70.000 man op
te voeren.
Dat is het equivalent van twee divisies
met aanvullende troepen.
ADVERTENTIE
40.-
Acht dagen lang
onbeperkt reizen door
_o het gehele land. Met
een 8-daags Algemeen
Abonnement.Voor een
verrassend lage prijs:
slechts f 40.- (eerste klas
f 60.-). Kinderen van 4 t/m
9 jaar half geld.
(eerste klas f 35.-).
Bij deze prijs is het
openbaar vervoer in
de grote steden
inbegrepen. Vraag
op het station naar
de folder 8- en 3-Daags
Abonnement.
Naar eenheid. De anglikaanse kerkelijke
voorlichtingsdienst heeft bekendge
maakt dat het voornemen bestaat eind
augustus te beginnen met het tweede
stadium van een poging om na vier
eeuwen scheiding de eenheid te her
stellen tussen de r.-k. en de anglikaanse
kerk.
Abortus. Het Poolse jeugdblad Sztandar
Mlodych meldt dat er het vorig jaar in
Polen meer dan 226.000 keer abortus i»
gepleegd, terwijl het aantal geboorten
in dat jaar 530.000 bedroeg.
Brandt. De Westduitse minister van Bui
tenlandse Zaken Brandt heeft voor
gesteld een commissie van samenwer
king tussen EEG van de Sovjet-Unie en
andere Oosteuropese landen op te rich
ten om de handel uit te breiden en de
technologische uitwisseling te bevorde
ren.
Grensincident. Twee Zuidkoreaanse solda
ten zijn gedood door Noord-Koreanen in
een voorpost aan de grens tussen Noord
en Zuid-Korea.
Intellectuele eigendom. Een internationa
le conferentie over de rechten op de
intellectuele eigendom waaraan 74 lan
den hebben deelgenomen is na vijf we
ken besloten met de oprichting van
een nieuwe organisatie voor de be
scherming van patenten en auteurs
rechten in alle landen.
Zwarte Franse dag. Volgens voorlopige
cijfers zijn vrijdag de veertiende juli in
het verkeer op de Franse wegen vijfen
twintig doden en 197 gewonden gevallen.
Fluorescerende postzegels. De Italiaanse
P.T.T. gaat binnen enkele maanden
fluorescerende postzegels uitgeven. Dit
is nodig, omdat de posterijen elektro
nische stempelmachines in bedrijf zul
len stellen, die de brieven met een „ge
voelig oog" aftasten.
