VAN DAG TOT DAG
Chinese kernprogramma wordt
in enorm tempo uitgevoerd
Gevangen gehouden journalisten
zijn nu veilig in Kinsjasa
H
m
si
Dodencijfer in Newark is
nu al tot 23 opgelopen
commentaar op actuele zaken
Getto^eeger
ie opstand
Franse atoombom
zoek, beweert
deserteur
Gevangenen in de
VS verbrand
Westerse wereld is verbaasd
Massa-arrestaties
in Hongkong
Weer Europeanen gedood in Kongo
STOP 'N TIJGER IN UW TANKGsso) EXTRA
Belgische jongen
door vriendjes
vermoord
rs ee
MAANDAG 17 JULI 1967
Hippies demonstreren
voor marihuana
Guerrilla-paden in
Vietnam aangevallen
Kranten rustig
1
ESSO PRESENTEERT
VAN ECHT BAVARIA PORSELEIN
satijnwit,fleurige decoraties,
moderne vorm, handig formaat,
geschikt voor alle dranken!
3.75 4 zegels
Winkelwaarde f.7.-
Haal 'n spaarkaart
bij een Esso dealer!
arom
De rassenrel in Newark V.S., waarbij
22 doden zijn gevallen en ongeveer 1100
gewonden zijn geteld, is een voortzetting
van de tragische reeks onlusten in plaat
ten als Tampa in Florida, Cleveland in
Ohio, Philadelphia, enzovoort. Alle rellen
kunnen worden samengevat als opstanden
van het Amerikaanse neger-getto, waar
onder men dan moet verstaan het totaal
der gefrustreerde werkloze, in armoede
levende negergemeenschappen in de
grote steden.
In Newark zijn heel typische kenmer
ken van het negergettoleven terug te
vinden en naar de oorzaak voor de bloe
dige rel hoeft dan ook niemand lang te
zoeken. New Jersey's gouverneur mag be
weren dat de rel in Newark een oproer
van criminele elementen was en reactio
naire communisten jagers mogen alweer
druk in de weer zijn om de mythe te
verkondigen dat de schuld bij oproer
kraaiers en opstokers van buitenaf ligt,
dit neemt niet weg dat voor iedereen met
een rustig en koel hoofd duidelijk is dat
de oorzaak lag in de omstandigheden
waaronder de negers die meer dan de
helft van Newark's bevolking uitmaken
in die stad leven.
De werkloosheid is er zeer ernstig. Meer
dan 20.000 mannen in de leeftijd van 16
tot 25 jaar kunnen er geen werk vinden
doordat de industrie in de overvolle stad
alleen goed geschoolde krachten nodig
heeft, terwijl het merendeel der negers
door slechte scholen en gebrekkige op
leiding hoogstens voor half geschoolde
krachten doorgaat. Bovendien is de neger-
wijk in Newark in de afgelopen jaren
iteeds voller, benauwder en deprimeren-
der geworden doordat tienduizenden ne
gers die het hoofd niet boven water kon
den houden in New York, dat net over
de rivier de Hudson ligt, Newark binnen
gestroomd zijn.
De aanleiding voor de rel was een on
belangrijk incident, waarbij een zwarte
taxichauffeur was betrokken. De
woede en de emoties, die loskomen,
blijken in feite het gevolg van een alge
mene wanhoop over de geringe presta
ties ten bate van de negers in het hele
overheidssysteem, dat niet ten onrechte
iteeds als blank wordt opgevat. De prak
tijk versterkt het gevoel van de werklo
ze neger in zijn houten vervallen primi
tieve getto-huis dat de overheid niet
van plan is verder voor de gelijkstelling
van de neger iets te doen.
Dat het de hoogste tijd is ernst te maken
met de oplossing van Amerika's groot-
«te sociale probleem, dat een directe er
fenis is van het weinig verheffende sla-
venij-verleden, vindt niet alleen elke ne
ger maar ook diegene die in de statis
tieken ziet dat het inkomen van de ne
gers in verhouding met de blanken in
Amerika elk jaar achteruit gaat, dat de
afgelopen jaren rond honderd negers ver
moord werden in de zuidelijke staten bij
pogingen om van hun burgerrechten ge
bruik te maken zonder dat (met enkele
uitzonderingen) blanke moordenaars
daarvoor gestraft werden, of bijvoor
beeld dat het negerpercentage in de keu
ringscommissies voor de dienstplicht
zelfs in grote steden nog onder drie pro
cent ligt, terwijl de neger elf procent
der Amerikaanse bevolking uitmaakt.
wwwMiiwwwwiiwiiwwiiimiiwinninwvwiwniiiwvMWiiiww
"WWWWWWMVWVWWWmVWMIIIWWWHWWWIWWIWIWWWMWW
AUCKLAND (AP) In Auckland
(Nieuw-Zeeland) is donderdag de 27-jarige
Brit Donald Taylor aangekomen, die zegt
in Tahiti te zijn gedeserteerd uit het
Franse vreemdelingenlegioen. Hij zegt dat
Frankrijk in het gebied van de Stille
Oceaan een atoombom is kwijtgeraakt, die
mogelijk nog ergens op zee ronddrijft.
Taylor vertelde dat de Franse bom op
18 juni verloren is gegaan. De bom hing
aan een waterstofballon, waarvan de ka
bel in een plotselinge windstoot afknapte.
De bom had twee dagen later beproefd
moeten worden.
Volgens het in Wellington verschijnende
blad Sunday Times is een agent van de
Franse geheime dienst onderweg naar
Nieuw-Zeeland om Taylor te verhoren
over zijn uitlatingen.
JAY (AP) Bij een opstootje in het ge
vangenenkamp van Jay in de Amerikaan
se staat Florida was brand uitgebroken,
waarbij 37 gevangenen om het leven kwa
men. De houten gevangenisbarak werd
binnen acht minuten door het vuur ver
teerd. Slechts acht van de 51 gevangenen
bleven ongedeerd.
Een cipier vertelde dat vechtende ge
vangenen een gasleiding in de barak ver
nield hadden. Het ontsnappende gas kwam
tot ontbranding toen een lamp sneuvelde.
Toen de brand uitbrak waren de cipiers
hun geweren aan het halen om een eind
te maken aan de rel. Een aantal gevan
genen wordt vermist. Vermoedelijk zijn
•nkelen ontsnapt.
De getto-neger, die alles ervaart en
ziet dat geen instantie een vinger uit
steekt om zijn ondraaglijke ellende, die
hij als een zwarte armoede temidden van
blanke welvaart opvat, uit de wereld te
helpen, pakt al gauw een steen van de
straat om die door de ruit van een rijke
blanke winkel te gooien. Op de televisie
zei Roy Wilkins van „National Associa
tion For the Advancement of Coloured
People" (NAACP): „Het is niet makkelijk
het argument te weerleggen dat met
stenen gooien en met geweren schieten
meer aandacht en inzet van de overheid
voor de negerproblemen worden gewekt
dan door een beheerste vredelievende ac
tie."
Dat gewelddadigheid ook de weerstan
den tegen de gelijkstelling van de neger
vergroot, is een waarheid waaraan mili
tante negers zich weinig gelegen laten
liggen. „We moeten de blanke onze tan
den laten zien, anders blijft hij ons onder
drukken", is het, gevoel dat in het get
to steeds meer leeft. Opvallend is dan
ook dat de rel in Newark duidelijker een
anti-blanke instelling vertoonde dan de
meeste tot nog toe voorgekomen rellen.
Ditmaal sloeg men niet alleen in de ei
gen negerbuurt de gehate „blanke win
kels" kort en klein, maar het geweld
werd naar de binnenstad en zelfs naar
een stukje van de rijke blanke buitenwijk
verlegd.
Het patroon van de rassenrellen ver
schuift dan ook duidelijk van blinde ui
tingen van haat naar het bewust bevech
ten van politie en nationale gardfen en
naar het bedreigen en schaden van de
behaaglijk levende blanke Amerikaan. De
toestand is ernstig, daarvan is iedereen
na Newark weer eens een beetje beter
doordrongen. Of er echter een effectieve
regeringsactie te verwachten is op het
stuk van de rassenintegratie lijkt zeer de
vraag, nu door de oorlog in Vietnam geld
en energie niet meer voldoende beschik
baar zijn om het gevaar voor een bur-
gerstrijd langs racistische lijnen in eigen
natie te keren. Latere historici zouden dit
wel eens dé grote tragedie van het be
wind-Johnson kunnen noemen.
|WWW>MWWWWWMWWWWWWVWWMIIWWWWWWWMIA
Londen (AP) In Hyde Park is zon
dag gedemonstreerd voor het legaliseren
van „pot", waarmee hippies marihuana
bedoelen. Drieduizend demonstranten
droegen borden mee met opschriften als
„Legaliseer pot" en „Pass the joy". De
naar wierook geurende deelnemers droe
gen bloesjes en pyjama's met bloemetjes.
Beide sexen voor zover ze als zo
danig kenbaar waren hadden bloemen
in het haar gestoken.
De Amerikaanse dichter Allan Ginsberg
haalde op een podium in de sprekershoek
een akkordeon uit een koffer en begon
trage akkoorden te spelen. Op advies van
de politie borg hij het apparaat op. Daar
na heeft Ginsberg nog het woord gevoerd
tot de verzamelde demonstranten. Hij
besloot zijn optreden met een volgens
ingewijden Boeddhistisch gezang. De
laatste woorden waren „Boem, boem
mahadew".
LONDEN (AP) De grote sprong van
China naar de status van kernmogend-
heid heeft de wereld verbaasd wegens de
technische snelheid en de politieke beteke
nis, die er aan verbonden zijn. De proef-
ontploffing van 'n H-bom, of 'n H-raket-
kop op 17 juni was twee en een half jaar
voor op het schema, dat westelijke des
kundigen op basis van hun eigen schat
tingen van de Chinese kennis en hulp
bronnen hadden opgesteld.
Het meest verbazingwekkend is, dat
de mannen die het Chinese kernprogram
en het enorme apparaat dat tot hun be
schikking staat leiden vrij zijn gebleven
van de controle van Peking, en dat zij
thans als een soort staat in de staat func
tioneren.
De werkzaamheden spelen zich af in
West-China. Het voornaamste proefterrein
is in Lop Nor, in de provincie Sinkiang,
die aan Rusland grenst. De tienduizenden
SAIGON (Reuter en AP) Een strijd
macht, bestaande uit enkele bataljons
Zuidvietnamezen en Amerikanen heeft
vandaag een driedaagse actie ten zuiden
van de gedemilitariseerde zone in Viet
nam voltooid. Zevenenvijftig communisti
sche soldaten gedood. De Amerikanen
zouden vier doden en 99 gewonden heb
ben.
Zware B-52 bommenwerpers hebben in
de Mekong-delta guerrillapaden van de
Zuidchinese Zee naar het hart van de
delta gebombardeerd. Ook werden ver
sterkingen van de rebellen in de omge
ving van de Amerikaanse basis Danang
in het noorden en infiltratieroutes bij de
Cambodjaanse grens bestookt.
Gisteren vielen Amerikaanse jachtbom
menwerpers in Noord-Vietnam haven- en
opslagwerken bij Dong Hoa aan. Ook
werden zeker veertien vaartuigen en stuk
ken spoorweg vernield.
geleerden, technici, arbeiders, handwerks
lieden, vrachtrijders, troepen en boeren
die aan het program werken zijn van de
rest van het land afgesloten. De veilig
heidsmaatregelen zijn totaal. Alleen spe
ciaal gemachtigd personeel mag er in of
er uit.
De laatste acht jaar zijn er hele fabrie
ken binnen speciaal gebouwde neder
zettingen, als paddestoelen uit de grond
gerezen. In het gebied is een speciaal net
van autowegen en spoorlijnen aangelegd.
De Chinezen hebben hun eigen bronnen
van veredeld uranium.
Merkwaardig genoeg hebben de kranten
in Peking na de eerste opgewonden aan
kondigingen over de kernproef zich er be
trekkelijk rustig over gehouden.
China lanceerde zijn eerste atoombom
in oktober 1964 negentien jaar nadat de
Amerikanen dit deden, vijftien jaar na de
Russen, twaalf jaar na de Britten en vier
jaar na de Fransen.
Maar sindsdien is China in het tempo
van de vorderingen sneller geweest dan
de rest. Het heeft de Amerikanen zeven
jaar gekost na Hirosjima de H-bom te
ontwikkelen, de Russen vier jaar, de Brit
ten vijf jaar, terwijl de Fransen dat punt
nog niet hebben bereikt.
Een van de mannen, die geacht wordt
grotendeels verantwoordelijk te zijn voor
deze vooruitgang, is dr. Wang Kantsjang,
een kernfysicus die opgeleid is op de uni
versiteiten van Berlijn en Californië. Hij
vertrok uit de Verenigde Staten naar Chi
na in 1948, een jaar voordat de commu
nisten de macht in handen namen. Op
zijn minst twaalf van China's topgeleer-
den hebben hun hoogste opleiding in het
Westen ontvangen. Daartoe behoren: dr.
Tsjien San-Tsjiang, die in de veertiger ja
ren bij de beroemde professorFrederic
Joliot-Curie in Parijs werkte, en dr. Tsjao
Tsjoeng-Jao, die afwisselend heeft ge
werkt in Cambridge in Engeland, de uni
versiteit van Halle in Duitsland, en het
Californische institupt van Technologie.
Er bestaat geen twijfel over, dat de
snelheid van de Chinese kernvorderingen
de westelijke regeringen, die de eerste
H-test rond 1970 hadden verwacht, heeft
verrast. Een gevolg hiervan is, dat de
plannenmakers voor de geallieerde de
fensie thans hun schattingen gaan her
zien van het tijdstip, dat de Chinezen in
staat kunnen zijn om hun eerste inter
continentale ballistische raket te testen.
Weinig autoriteiten aan deze kant van
de Atlantische oceaan zouden verbaasd
of onthutst zijn als de gebeurtenissen in
de politieke en kernsectors in China zou
den leiden tot een soort regeling, die al
door enige Amerikaanse congresleden
wordt besproken, namelijk:
Een AmerikaansRussische overeen
komst om een anti-raketstelsel te ont
wikkelen en te ontplooien, niet tegen el
kaar, maar tegen het beperkte aanbal
thermonucleaire oorlogskoppen, dat de
Chinezen in de eerstvolgende tien jaar
in staat zullen zijn ergens te „bezorgen".
HONGKONG (AP) De politie in
Hongkong heeft 528 Chinezen gear
resteerd op verdenking van terreurdaden.
Er zijn duizenden zelfgemaakte wapens
en bommen in beslag genomen bij drie
invallen in kantoren van Chinese vak
bonden. Bij het invallen van de duisternis
gisteravond trok een grote menigte woe
dende Chinezen door de straten. Auto's
werden in brand gestoken.
Zwaar gewapende eenheden van de
politie patrouilleerden in pantserwagens
door de Chinese volkswijken van de
kroonkolonie.
De politie heeft steun van Britse troe
pen en Goerkha's. Deze hebben ook mee
gewerkt aan de invallen in de vakbonds
kantoren, die gisteren plaatsvonden en
die volgens de politie een groot succes
zijn geweest. De buitgemaakte wapens
omvatten brandbommen, schrootbommen,
flessen zuur, messen en dolken.
Voor het eerst werden ook twee nieuwe
wapens gevonden: spijkerhandschoenen
en speren. De spijkerhandschoenen zijn
stukken zwaar leer met spijkers, die met
riemen om de hand gebonden worden.
KINSJAS (AFP-AP) De elf Belgische
Franse, en Zwitserse journalisten, die bij
de gevechten tussen het Kongolese leger
en huurlingen in Kisangani gestrand wa
ren, zijn zaterdag veilig en wel in Kins
jasa aangekomen. Zij waren bij 'n trans
port van 330 personen in drie vliegtui
gen. Daarmee in de uittocht van vluch
telingen uit Kisangané geëindigd.
De Westduitse journalist Johann Fried-
rich Engels uit Keulen verklaarde dat
aanvankelijk opdracht was gegeven om
de journalisten als gijzelaars vast te hou
den voor oud-premier Tsjombe. Dit werd
later veranderd door de huurlingenleider
Robert Denard, die een ernstige hoofd-
In Plainfield fouilleert de politie
vijf jonge blanken. Enkelen dragen
ijzeren kruisen om de hals, en zware
tatoueringen op de armen ontbreken
niet.
ADVERTENTIE
4
TIJGER-BEKERS
wond had opgelopen op de tweede dag
van de gevechten en door zijn medestan
ders naar Rhodesië is gebracht.
Op het spoorwegstation van Kimbeim-
be op twintig kilometer afstand van
Loemboembasji zijn volgens een bericht
van het Kongolese persbureau de lijken
gevonden van 3 ongeïdentificeerde Eu
ropeanen.
Volgens inlichtingen van het Kongolese
nationale leger hier zouden het de over
schotten zijn van „vreemdelingen, die na
de avondklok waren aangehouden door
patriottische dorpelingen, die aldus wil
den doen blijken van hun afkeuring met
betrekking tot de manoeuvres van de
agenten van het buitenlandse imperialis-
me
Zeven gevangen genomen huurlingen
vier Belgen en drie Fransen zijn gis
teravond aan de Kongolese bevolking ge
toond via de televisie. Hun namen wer
den niet genoemd en er werd niet mee
gedeeld waar en wanneer ze gevangen
genoemen waren.
Volgens Kpngolese zegslieden zijn twin
tig huurlingen „geliquideerd" bij de op
stand. Zij zouden in Kinsjasa zijn geweest
toen de opstand uitbrak. Officiële bevesti
ging hiervan is niet te krijgen. De ge-
vluchvuchte blanke huurlingen, wier op
stand de Kongo in 10 dagen van bloedige
verwarring heeft gestort, houden zich
schuil in het gebied van Peonia op 500 ki
lometer ten zuidoosten van Kisangani. Dit
hebben welingelichte zegslieden meege
deeld. Zij zouden nog veertig tot vijftig
vluchtelingen bij zich hebben.
Diep in het oerwoud van dit gebied
heeft hun commandant, de ongeveer
veertig jaar oude Belg Jean Schramm,
een uitgestrekte plantage en op het ter
rein daarvan zouden de huurlingen nu
hun hoofdkwartier hebben.
NEWARK (AFP). Zondagavond wa
ren politie en nationale garde opnieuw
in alarmtoestand in Newark, de stad in
de Amerikaanse staat New Jersey, waar
bij rassenrelletjes in de voorafgaande
vier dagen zeker 23 mensen om het le
ven waren gekomen, terwijl er ruim
elfhonderd werden gewond en 1.600 wer
den aangehouden. Maar de regen bleek
toch verkoeling te hebben gebracht, al
ontplofte zo nu en dan nog een brand
bom en bleven scherpschutters actief.
In de nacht van zaterdag op zondag
was er nog hier en daar door sluip
schutters geschoten. Het vuur werd be
antwoord door politiemannen, die de
steun hadden van drieduizend leden van
de nationale garde. Gouveneur Richard
Hughes van de staat New Jersey ver
klaarde op een persconferentie, dat er
zijns inziens een einde was gekomen aan
de massale ongeregeldheden. maar
dat er nog wel gevaar van de zijde van
individuele schutters bestond. Hij noemde
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Twee jongens uit het
dorpje Lebbeke in Vlaanderen hebben
hun speelkameraad vermoord en het stof
felijk overschot in een put verborgen. Het
veertienjarige slachtoffer werd sedert vo
rige week maandag vermist. Zaterdag
ontdekte iemand, die de tuin van het in
aanbouw zijnde huis van zijn zoon wilde
besproeien, dat er in de waterput een
lichaam lag. Het bleek dat van de ver
miste jongen te zijn.
Het onderzoek heeft tenslotte aan het
licht gebracht dat twee neefjes van zeven
tien en veertien jaar, de jongen na een
ruzie met een stuk gordijnkoord hebben
gew""~J
de gebeurtenissen van de afgelopen da
gen, waarbij een schade van miljoenen
dollars werd aangericht, „een openlijke
opstand".
Volgens hem had het merendeel van
de arrestanten een strafregister. Slechts
drie of vier percent van de ongeveer
tweehonderdduizend negerbewoners van
de stad, die over het algemeen onder er
barmelijke omstandigheden leven, zou bij
de relletjes betrokken zijn geweest.
Newark, dat van New York uit ge
zien juist over de rivier de Hudson ligt,
heeft van de steden in het noorden van
de V.S. het hoogste percentage negers
vijftig tot zestig percent.
Bij rassenonlusten in Plainfield in de
Amerikaanse staat New Jsersey, der
tig kilometer zuidwest van Newark, is
zondag een blanke politieagent neerge
schoten en door jonge negers met schop
pen en stompen om het leven gebracht
Volgens een ooggetuige, een neger
verslaggever van de „Plainfield Courier
News", was de agent gewond door een
schot, waarna jonge negers hem met
winkelwagentjes te lijf gingen en hem
schopten en sloegen.
De politie verrichtte 37 arrestaties.
Daarbij waren tien blanke jongeren van
een motorrijdersclub. Zij droegen jacks
versierd met ijzeren kruisen.
A«py»ctTj
De regering van Kongo heeft alle
Arabische „broederlanden" haar ver
ontschuldigingen aangeboden voor het
feit, dat haar vertegenwoordiger vrij
dag in de algemene vergadering niet
voor de Pakistaanse resolutie inzake
Jeruzalem heeft gestemd, maar zich
van stemming heeft onthouden. De be
trokken afgevaardigde is naar Kins
jasa teruggeroepen om president Mo-
boetoe over deze „daad van verraad"
opheldering te verschaffen.
Nog mooier. Miss Verenigde Staten, Sylvia
Hitchcock, is gekozen als miss Universe
1967. De 1.70 meter lang 21-jarige
schoonheid uit Alabama is de vierde
vertegenwoordiger van de Verenigde
Staten die miss Universe wordt. Haar
vriendje heeft verklaard dat hij wel
eens met een mooier meisje is uitge
weest. Voor de kenners: haar maten
zijn 90 - 62 - 92.
Straalaandrijving. De Britse spoorwegen
experimenteren met een trein met
straalaandrijving. Een uit vier rijtuigen
bestaande trein is voor dit doel uitge
rust met gas-turbines van Rolls-Royce.
Deze turbines kunnen de trein een snel
heid van 250 kilometer per uur geven.
Onderhandelen. Lord Alporat, de speciale
Britse afgezant naar Rhodesië, heeft bij
zijn terugkeer in Groot-Brittannië ge
zegd dat de meeste blanke Rhodesiërs
een overeenkomst door onderhandelen
met Engeland wensen. Lord Alport is
weken in Rhodesië geweest. Hij had
geen onderhandelingsbevoegdheid.
Verandering. De officier van justitie Jim
Garrison uit New Orleans heeft zater
dagavond in een interview voor de
Amerikaanse NBC-televisie verklaard
dat president Kennedy vermoord is door
„lieden die een radicale verandering
wensten" van de Amerikaanse politiek,
vooral die tegenover Cuba.
Operatie. Santina Foglia, die twee jaar
geleden van haar zusje, met wie zij een
Siamese tweeling vormde, is gescheiden
door middel van een zeldzame operatie,
zal de komende week in een ziekenhuis
in Turijn nog een lichte operatie aan
haar rug moeten ondergaan.
Zeepost. De 16-jarige Wayne Skeen heeft
aan het strand in Port Kembla een
plastic koker met een briefje gevonden,
die de destijds 15-jarige Tom Jan
Rijpsma uit Utrecht drie jaar geleden
had verzonden. De kokers met in het
Engels en drie andere talen gestelde
brieven werden in maart 1964, als on
derdeel van de Nederlandse Rode-Kruis-
actie, vanaf een tankschip van de Shell
te water gelaten.
Vluchtelingen. Twee Oostduitse soldaten
zijn de rivier de Havel overgezwommen
naar West-Berlijn. De in zwembroek
geklede vluchtelingen waren 21 en 27
jaar oud.