VAN DAG TOT DAG
President De Gaulle herroept
niets van zijn uitlatingen
Wat doe fe met trek
bij een pilsje?
Dan pak je zo'n
lekker blikje vlees!
DRIEMAAL DE GAULLE
Franse radio en televisie
onthouden zich van critiek
k m
WEfö
commentaar op actuele zaken
„West-Irian wenst
geen referendum"
„Bevrijdingsleger
van Palestina"
naar Algerije
Spoorwegongeluk
in Groot-Brittannië
eist zeven levens
S
Herstel „Forrestal"
zal jaar duren
Johnson deelt Oe
Thants standpunt
over Vietnam niet
Sherry-schibbolet
18 L e g r amw en
DINSDAG I AUGUSTUS 1967
3
W trm I ^1 mar rmmmi mar mar Mwk mmi
Minister Malik:
Griekse ex-minister
krijgt acht maanden
Lof voor Guevara op
H avana-conferentie
Probleem-Canada
'TV3
uEw mak voor iedereen". (The Cleveland Plain Dealer)
Dodenlijst steeg tot 129
Anti-Johnson democraten
willten Kennedy als
nieuwe president
Alfried Krupp, de vijfde en laatste ab
solute eigenaar van het meest vermaarde
staalbedrijf in Europa, is overleden. Zou
de dood hem hebben gespaard, dan had
hij aan het einde van het volgend jaar
moeten aftreden. Sinds maart had hij in
feite de volstrekte zeggenschap over zijn
concern overigens al verloren. De tijd is
voorbij, dat een enkeling het lot in han
den kan hebben van zo'n honderdduizend
werknemers. Dat Alfried ook niet meer
in staat was het voorbeeld te volgen van
zijn vier voorgangers, bewees hij door de
leiding over te laten aan een door hem
persoonlijk uitgekozen gevolmachtigde,
die de firma aan de rand van het bank
roet bracht. Alleen de interventie van de
Westduitse regering en de banken kon
dit voorkomen.
Sinds 1812 was de geschiedenis van de
Krupps onmiddellijk verweven met die
van Pruisen en het Duitse rijk. Aanvan
kelijk legde de onderneming zich toe op
het fabriceren van rails, locomotieven,
wagons en vaartuigen maar onder de
vermaarde tweede Krupp, „Alfred de
Grote", specialiseerde zij zich in pantser
platen, geweren, geschut en oorlogssche
pen. Diens huisvrienden waren Bismarck
en keizer Wilhelm I.
Zijn zoon Friedrich was de vertrouwde
van Wilhelm II. Nadat Friedrich in 1902
was gestorven, oefende de keizer min of
meer de voogdij uit over de twee achter
gebleven dochters. Hij zocht voor de oud
ste, Bertha (naar wie het grootste kanon
uit de geschiedenis „dikke Bertha" werd
genoemd) een echtgenoot uit. Dit was
Gustav von Bohlen. De keizer was bij de
bruiloft aanwezig en zorgde voor een
speciale wet, waardoor von Bohlen zich
Krupp mocht noemen en de enige eige
naar en leider werd van de onderneming.
Na de Duitse nederlaag in 1918 werd zijn
bedrijf ten dele ontmanteld door de Fran
sen.
Maar het herstelde zich. En het was na
1933 Adolf Hitler die „de grootste wapen-
smederij van Europa" haar oude glans
heeft hergeven. Ook Hitier zorgde weer
voor een speciale wet, die waarborgde
dat Gustavs oudste zoon, Alfried, in 1943
de absolute eigenaar en leider werd van
het fantastisch uitgebreide concern. Aan
Alfried werd het kruis voor oorlogsver
diensten verleend, onder andere wegens
het beheer van allerlei bedrijven in de
bezette gebieden. In ons land viel het
Philips-concern onder zijn toezicht.
In 1945 werd hij door de geallieerden
gearresteerd en men zou denken, dat het
nu met de Krupps afgelopen zou zijn.
Voor de tweede maal waren zij als wa
penfabrikanten nauw betrokken geweest
bij een regime dat ineenstortte. Maar het
onwaarschijnlijkste gebeurde. Alfried
werd veroordeeld tot twaalf jaar gevan
genisstraf waarvan hij slechts de helft
uitzat. Het vonnis hield in, dat zijn fa
brieken hem ontnomen zouden worden,
maar dat werd herroepen. De Amerikaan
se hoge commissaris McCloy redde hem.
Wel zou Alfried zijn kolenmijnen en
staalfabrieken moeten verkopen, om al
leen de verwerkende industrieën te be
houden. Maar het was voornamelijk kan
selier Adenauer, die zorgde, dat ook dit
op de lange baan werd geschoven. Krupp
kocht er zelfs nog een staalfabriek bij!
Wel vervaardigde de firma na 1945 geen
wapens meer en concentreerde zij zich
op de meest uiteenlopende produkten.
In maart van dit jaar kwam echter het
einde van de alleenheerschappij van de
erfgenaam van het Krupp-bedrijf. Met de
financiering was het spaak gelopen. Vóór
het einde van 1968 moet het concern nu
zijn omgezet in een naamloze vennoot
schap. De banken zullen daarvan wel de
voornaamste aandeelhouders zijn.
Voordat Alfried definitief werd afgezet
is hij overleden. Maar de geschiedenis
van de vijf Krupps en van hun fatale rol
in een reeks van oorlogen zal geboek
staafd blijven als een duistere episode in
een langdurig tijdvak van „bloed en
ijzer".
tfWWWMWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWIWWWllllWlft
DJARKARTA (Reuter) De Indone
sische minister van Buitenlandse Zaken,
Adam Malik, heeft een vertegenwordi-
ger van de Verenigde Naties meege
deeld dat Indonesië de wensen van de
bevolking van West-Irian ten aanzien
van haar toekomstige associatie met In
donesië in overweging zal nemen.
Volgens de minister maakt het voor
malige Nederlandse Nieuw-Guinea deel
uit van Indonesië en willen de 700.000 in
woners geen referendum over de vraag
of zij al dan niet binnen de Indonesische
Republiek willen blijven. Hij voegde
hier echter aan toe dat zijn regering
zich aan de toezegging van 1962 zal hou
den en in 1969 de bevolking van West-
Irian over deze kwestie zal raadplegen.
Blijkens een bericht van het persbu
reau Antara heeft minister Malik dit ge
zegd tegen José Rolz-Bennett, de specia
le afgezant van VN-secretaris-generaal
Oe Thant die naar Djarkarta is gekomen
om het standpunt van de Indonesische
regering te horen.
Generaal De Gaulle heeft de Frans
sprekende Canadezen opgeroepen „zich te
bevrijden", en dit is beschouwd als de
persoonlijke misstap van een oud man.
Nu echter heeft de Franse regering zich
achter hem gesteld en zijn wij getuigen
van een verbluffend verschijnsel van in
menging in de binnenlandse aangelegen
heden van Canada. Dit land is de woon
plaats van miljoenen van zeer verschil
lende afkomst. Er zijn twee officiële ta
len (Engels en Frans) maar als men wil
kan men wel inwoners van zeven taal
gemeenschappen onderscheiden. Zij heb
ben echter gelijke burgerschapsrechten,
alle wegen staan voor alle immigranten
en hun nakomelingen open, er bestaat
geen discriminatie naar herkomst. En
men zou zich gelukkig moeten prijzen,
dat het mogelijk is een nieuw volk te
vormen uit zulke onderscheiden elemen
ten.
Wat doet nu echter de Franse presi
dent? Hij ondersteunt de Frans-sprekende
kringen, die een aparte staat willen vor
men. Deze zal dan nog wel deel uitmaken
van een Canadese statenbond (een con
federatie) maar geen provincie wezen van
een federatie. Een stapje verder, en Cana
da valt uiteen. Wat bezielt de Franse
ministers, om zulk een destructief streven
te bevorderen? Zij zijn nog zo vriendelijk
te zeggen, dat Frankrijk geen aanspraak
maakt op de provincie Quebec, waar
Frans wordt gesproken. Dat moest er nog
bij komen. Dan zou het ook wel de' Frans
talige kantons van Zwitserland kunnen
opeisen. Of het Belgische Walenland.
Maar misschien gaat De Gaulle daar de
inwoners toch ook opwekken, zich te „be
vrijden" in een eigen politiek verband.
Vele staten zijn gebaseerd op het sa
menleven van groepen, die onderscheide
ne moedertalen hebben. Bijvoorbeeld de
Verenigde Staten, de Sovjet-Unie, India,
China, Indonesië om er maar enkele
te noemen. Men zou de ellende niet kun
nen overzien, als buitenlanders in zulke
gemeenschappen gaan stoken. Natuurlijk
vindt De Gaulle dat Canada te zeer aan
de leiband loopt van de Verenigde Sta
ten, waaraan hij verwijt dat zij in veel
te veel landen tussenbeide komen. Ken
nelijk wil hij de Franstalige Canadezen
gebruiken om het Britse dominion losser
te maken van Washington. Maar hoe kan
hij tegen de V.S. protesteren als hij zich
zelf mengt in de binnenlandse aangele
genheden van andere staten?
Men moet hopen dat alle leden van de
Verenigde Naties, en in Europa die van
de Europese Economische Gemeenschap,
de Franse regering aan het verstand bren
gen dat zulke methoden ontoelaatbaar
zijn. Er is al onrust genoeg in de wereld
en de verhouding tussen de volken be
hoeft niet nog meer vertroebeld te wor
den dan zij helaas al is.
ATHENE (Reuter) Evangelos Ar-
vanitalis, onderminister voor Verbindin
gen in het kabinet van ex-premier Geor
ge Papandreoe, is door een militair tri
bunaal in Athene tot acht maanden ge
vangenisstraf veroordeeld wegens het
houden van een vergadering zonder toe
stemming.
Arvanitakis werd op 28 juli gearres
teerd toen hij een bijeenkomst van meer
dan vijf personen bijwoonde, waarvoor
geen toestemming van de politie was
aangevraagd.
Vorige week werd een voormalige
minister van de radikale partij, George
Rallis, in zijn buitenverblijf gearresteerd
op dezelfde beschuldigingen.
Tegen samenwerking. In Jeruzalem zijn
vier vooraanstaande Arabieren door de
militaire veiligheidsdienst gearresteerd.
Zij zouden de leiders zijn van een „be
weging tegen samenwerking met Is
rael". De Arabieren moeten met voor
komendheid worden behandeld door de
politie.
(Van onze correspondent)
PAKIJS. In de Franse minister
raad van gistermiddag was zoveel
werk aan de winkel dat de bijeen
komst viereneenhalf uur heeft ge
duurd. Men begon te vergaderen om
drie uur en pas om half acht moch
ten de ministers naar huis. Inmiddels
stonden honderden journalisten in
een loodzware hitte te wachten op de
komst van de minister van Voorlich
ting, die het aangekondigde com
muniqué zou voorlezen.
Het communiqué vermeldt natuurlijk
niets over de houding van de ministers
maar laat alleen De Gaulle aan het woord.
Van zijn beruchte uitroep in Canada
(Van onze correspondent)
JERUZALEM. De bezetting van de
Gazastrook en de Sinaï heeft een abrupt
einde gemaakt aan de opleiding van re-
cruten voor het zogenaamde Palestijnse
bevrijdingsleger, die daar geconcentreerd
was. De training wordt echter voortgezet
in Algerije.
De uit Franse bron in Jeruzalem ont
vangen berichten wijzen erop, dat kolonel
Boumedienne order heeft gegeven om de
opleiding van Arabische vrijwilligers, die
aan de „bevrijding van Palestina" willen
deelnemen, te intensiveren. Ook vóór de
zesdaagse oorlog bestonden in Algerije
opleidingskampen voor Palestijnen, maar
training op grote schaal vond in Gaza en
omgeving en in de Sinaï plaats.
Nu die centra verloren zijn gegaan
schijnen Boumedienne en zijn Syrische
bondgenoten te zijn overeengekomen om
Algerije het middelpunt te maken van
het „Palestijnse leger". Om in de behoefte
aan officieren te voorzien doet men er
nu een dringend beroep op de daar en
in het buitenland studerende studenten
zich als vrijwilliger op te geven.
HAVANA (Reuter en AP) Presi
dent Osvaldo Dorticos van Cuba heeft
jp de conferentie in Havana van de or
ganisatie voor soldariteit tussen de La
tijns-Amerikaanse landen (OLAS) gepleit
voor de vorming van één enkele en eens
gezinde revolutionaire beweging in La
tijns Amerika.
Dorticos zei dat een speciale groet
was gezonden „aan onze strijdmakker,
majoor Ernesto „Che" Guevara, waar
hij ook strijdt". Guevara werd tot ere
president benoemd van de OLAS.
De Cubaanse revolutionair heeft aan
gedrongen op het uitvoeren van een se
rie „Vietnams" op het westelijk half
rond. Volgens sommige berichten zou hij
in verschillende Latijns-Amerikaanse
landen werken.
„Black-Power" negerleider Carmi-
chael zei, dat de oproep van Guevara
voor meer Vietnams" hem van de V.S.
naar Havana had gebracht.
LONDEN (AFP) Bij een botsing tus
sen een sneltrein en een ontspoorde goe
derentrein bij Thirsk, vijftig kilometer
ten noorden van Londen, zijn zeven men
sen omgekomen en ongeveer 43 gewond.
Dertien wagons van de sneltrein werden
in elkaar gedrukt.
Uren na de botsing waren de beman
ningen van vijf brandweerwagens nog
bezig passagiers uit de wrakstukken te
bevrijden.
ADVERTENTIE
Want dat is
smakelijk en
pikant op zo 'n
moment. En
blikjes vlees kun
je omal krijgen.
„Leve het vrije Quebec" neemt hij niets
terug. „Ik ben naar Canada gegaan, al
dus De Gaulle, „op uitnodiging van de
regering van Quebec. De afspraak was,
dat ik na mijn bezoek aan de tentoon
stelling van Montreal zou doorreizen naar
Ottawa. In Quebec zag ik de onbeschrijf
lijke geestdrift van de Frans-sprekende
Canadezen voor het doel dat zij zichzelf
gesteld hadden, namelijk onafhankelijk
heid".
„De oude leuzen van Frankrijk: vrij
heid, gelijkheid, broederschap wilden ook
zij in hun eigen land doorvoeren. Toen heb
ik ondubbelzinnig gezegd waar het op
stond, namelijk dat Frankrijk de Frans
sprekende Canadezen zal steunen in hun
strijd. Daarop liet de regering in Ottawa
weten dat mijn woorden onaanvaardbaar
waren en derhalve werd mijn reis naar
Ottawa een onmogelijkheid. Ik kon niet
anders doen dan naar Parijs terugkeren.
Frankrijk zal belangstelling blijven tonen
voor het heden en voor de toekomst van
een volk, dat uit zijn midden is voortge
komen en dat na eeuwen van onderdruk
king trouw is gebleven aan het oude va
derland. Dat wil echter niet zeggen dat
Frankrijk soevereine rechten zou doen
gelden op geheel Canada of op een deel
ervan".
Aldus de verklaring van De Gaulle
die, zoals men ziet, geen poging heeft
gedaan om de breuk met Canada te he
len. Hij accepteert niet, dat hij zich ge
mengd zou hebben in de binnenlandse
politiek van een buitenlandse mogend
heid, want volgens zijn begrippen is
Frans-sprekend Canada een verlengstuk
van Frankrijk en geen vreemd land. Er
bestaat dus volgens de president geen
probleem De Gaulle maar een probleem
Canada.
Aan de Franse pers, radio en tele
visie, is van hogerhand een stille wenk
gegeven om het op deze manier aan
het Franse volk voor te stellen.
De Franse radio en televisie en ook de
particuliere reclamezender Europa één
hebben zich gisteravond en vanmorgen
onthouden van critiek op de rede van De
Gaulle in de Franse ministerraad. Men
volgt daar blijkbaar het van bovenaf ge
geven parool, om het conflict met Cana
da tot de kleinst mogelijke proporties te
rug te brengen.
„Ik heb een ahornblad voor de vlag meegebracht'
(Christian Science Monitor)
'!4 fe te '-.-/J,
„En tenslotteleve het vrije Frankrijk!" (Christian Science Monitor)
-L-.'x
c
MANILLA (Reuter) Het zwaar ge
havende Amerikaanse vliegdekschip „For-
restal", waarop het afgelopen weekeinde
zeker 129 bemanningsleden omkwamen
tijdens een brand, is gisteren een marine
basis 120 kilometer ten noordwesten van
de Philippijnse hoofdstad Manilla binnen
gelopen.
Het herstel van het 76.000 ton metende
schip zal wellicht een jaar kunnen duren.
Uit de romp van de oorlogskolos krin
gelde nog rook op. Een marinewoordvoer
der zei dat bij het binnenvaren van de
baai opnieuw twee kleine branden waren
opgelaaid, ontstaan door nog smeulende
matrassen. c>
De dodenlijst is nog steeds niet com
pleet. Sommige zeelieden sprongen over
boord om aan de vlammen te ontkomen.
Ook wordt nog een aantal bemannings
leden vermist die zich in de verblijven
bevonden toen de brand uitbrak. Een
Amerikaans hospitaalschip heeft enkele
doden in Da Nang in Zuid-Vietnam aan
land gebracht.
De hitte tijdens de brand was zo groot
dat stalen deuren in het schip waren ge
smolten waardoor het vuur zich gretig
verder 'n weg had kunnen vreten. De 64
gewonden worden behandeld op verschei
dene Amerikaanse bases en aan boord
van schepen die te hulp snelden.
WASHINGTON (AFP) President
Johnson heeft de stelling van Oe Thant,
dat Hanoi in Vietnam een onafhankelijk
heidsstrijd voert, van de hand gewezen.
Het Amerikaanse staatshoofd zei dat hij
zijn Vietnam-politiek ongewijzigd zal
voortzetten.
Hij haalde zijn schouders op bij een
opmerking, dat een recent opinie-onder
zoek had aangetoond dat 52 percent van
de Amerikanen ontevreden is over de
Vietnam-politiek en zich tegen uitbrei
ding van de Amerikaanse strijdkrachten
in Zuid-Vietnam keren.
Johnson reageerde op de verklaring
van secretaris-generaal Oe Thant van de
Verenigde Naties, die zijn diplomatieke
pogingen om vredesbesprekingen over
Vietnam op gang te brengen, heeft op
gegeven wegens de voortdurende Ameri
kaanse luchtbombardementen op Noord-
Vietnam.
Thant zou van mening zijn, dat er bij
de regering in Hanoi geen nuttige stap
pen kunnen worden gedaan, zolang deze
Amerikaanse luchtaanvallen niet worden
gestaakt.
WASHINGTON (Reuter en AFP)
Vijftig democraten in de VS hebben er
bij president Johnson op aangedrongen
zich het volgend jaar niet kandidaat te
stellen voor herverkiezing opdat er
iemand naar het presidentschap kan din
gen die „de Democratische Partij weer
tot een eenheid kan smeden".
Er wordt critiek geuit op Johnsons
buitenlandse politiek. De groep die sena
tor Robert Kennedy graag als president
zou zien en senator William Fulbright als
vice-president, heeft de brief aan Johnson
in Washington laten publiceren.
Zowel Robert Kennedy als William
Fulbright hebben zich van de groep ge
distantieerd.
LONDEN. (Reuter) Een Londense
rechter heeft bepaald dat de Britse wijn
handelaren die een niet-Spaanse wijn in
de handel brengen als „Sherry", deze
naam kunnen blijven gebruiken als zij
er maar bij vermelden waar het produkt
vandaan komt, dus bij voorbeeld „Zuid-
afrikaanse sherry".
Vier concurrerende firma's hadden be
zwaar gemaakt tegen het gebruik van de
naam „sherry" voor een niet uit Spanje
afkomstig produkt.
1
Botsing. Twee Westduitse zweefvliegers
zijn omgekomen toen hun toesstellen op
een hoogte van tweehonderd meter in
de omgeving van St. Moritz met elkaar
in botsing kwamen en neerstortten.
Arrestaties. De politie heeft in Hongkong
achttien personen gearresteerd tijdens
een huiszoeking in de hoofdkwartieren
van drie vakbonden, waar zij wapens,
documenten en luidsprekers in beslag
namen.
Toestemming. Lord Harewood, een neef
van koningin Elizabeth van Engeland,
is in de Amerikaanse staat Connecticut
in het huwelijk getreden met de Austra
lische Patricia Tuckwell. Lord Haie-
wood, vroeg na echtscheiding van zijn
eerste vrouw, Maria Donata Stein, toe
stemming aan koningin Elizabeth om
te mogen hertrouwen, zoals is voorge
schreven in een uit 1722 daterende wet.
De permissie werd vorige week ver
leend.
Guerrilla. Het Boliviaanse opperbevel
heeft bekendgemaakt dat bij gevechten
tussen regeringstroepen en guerrilla
strijders in Zuidoost-Bolivia aan re
geringszijde vier man zijn gesneuveld
en drie gewond zijn geraakt.
Uitstel. Voor de negende keer is de lan
cering van de ELDO-aandrijfraket
„Europa I" afgelast. De raket zou de
ruimte worden ingeschoten vanaf de
proefbasis in Woomera in Zuid-Austra-
lië. Er woei echter een krachtige wind
en daarom zag men van het schot af.
Verongelukt. Een Pools ambulancevlieg
tuig is in de Westpoolse stad Wroclaw
verongelukt. Het toestel kwam terecht
op een fabrieksterrein en vloog in
brand. De piloot kwam om het leven.
Kosmos-170. De Sovjet-Unie heeft de
170ste aardsatelliet gelanceerd in de
Kosmos-serie.
