In Vinkeveen worden Deense
forellen in netten geteeld
Ex-circusartiest neemt
Oost-Duits systeem over
Verenigingsnieuws
uit de IJmond
Restauratie Oud-katholieke
Engelmunduskerk vordert goed
Mr. Elias
40 jaar
cursief
Voor de Groninger kustvaart is
de toekomst onheilspellend
Schutterskoning
in Santpoort
Graangigant in
Amsterdam
Buitenlandse concurrentie moordend
Meisje viel van
drie meter hoge
stelling op straat
5
ua3
Uw leverancier
voor KOLEN en OLIE
uit het
veelzijdige
werk van
een
fijnzinnig
stilist en
scherpe
waarnemer
Y00R EEN
BETER MEUBEL
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1967
,Puur jatwerk
4*ONen
Willemsbeekweg 88. Tel. 1 46 27
V elsen-I J muiden
Beverwijk
Lage investering
Scepticisme
BRANDENBURG"
Kerkelijke viering
mogelijk zondag
8 oktober
Een speciale uitgave voor lezers van
IJMUIDER COURANT
Veertig jaar heeft mr. E. Elias een
spoor getrokken van cursiefjes in dag
en weekbladen die bij elkaar een aar
dige doorsnee van de Nederlandse
pers geven. Onder zijn eigen naam en
vele pseudoniemen (als Praetvaer,
Edouard Bouquin, Floris Flaneur en
Hendrik Hagenaar) schreef hij zijn
impressies, over verre landen of dicht
bij huis opgedaan. De ironie klonk in
zijn stukjes door, maar de toon bleef
altijd mild. Men hoorde hem denken:
het gaat allemaal wel voorbij: Kamer
leden, ochtendbladen, broodjes met
ham en ook dat wat ik schrijf.
Maar juist door die mildheid en be
scheidenheid kregen zijn stukjes een
kracht die het waard maakt ze te „ver
eeuwigen" in een andere vorm dan
een eendagsvlieg voor de krant. Daar
om werd deze bundel door F. van der
Molen samengesteld, een rijke oogst
en representatieve keuze uit datgene
dat Elias heeft nagelaten. 288 bladzij
den in fraaie uitvoering. Prijs ƒ6,90.
Verschijnt medio oktober 1967. Het
boek kan uitsluitend bij voorinteke
ning bij onze administratie worden
besteld. Degenen, die ingetekend
hebben, ontvangen bericht, wanneer
het boek voor hen gereed ligt.
zend deze bon naar
IJMUIDER COURANT
Lange Nieuwstraat 427,
IJmuiden.
Verzoeke mij in te schrijven voor
het boekwerk
„MR. ELIAS 40 JAAR CURSIEF"
voor de prijs van 6,90 (afgehaald
aan een van onze kantoren).
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Handtekening:
ZATERDAG VRIJ MEUBELKIJKEN
Opleggen
Kort nieuws
schade vergoed, de halve ton schone
winst, die de teler zichzelf garadeert,
staat dit jaar nog niet op zijn bankboekje.
De forellen uit de kwellen, die zo fluks
door het water snellen, houden Koolwijk
nu al jaren aan de plassen. Ondanks de
sceptische houding van de organisatie ter
verbetering van de binnenvisserij (opvol
ger van de visserij afdeling van de Neder-
landsche Heidemaatschappij), die niet zo
erg gelooft in de successen van Koolwijk,
heeft de Vinkeveense teler „bewezen",
dat Nederlandse polders en plassen ideaal
kweekwater voor de forel bevatten. Hij
zegt:
„Maar het moet wel anderhalve meter
diep zijn en op die diepte nooit warmer
worden dan 25 graden Celsius. Schoon is
het genoeg en schoon houden is mogelijk.
Mijn ideaal is 200 zoetwaterboerderijen
in Nederland. Wij kunnen, net als Dene
marken met 700 kwekerijen in veel min
der water, heel Europa forel leveren.
Concurrentie? Kijk eens naar m'n reuma
handen. Wat presteer ik nou nog?"
Wat de bruikbaarheid van het Neder
landse polderwater betreft: in 1966 zette
Koolwijk in de Vinkeveense plassen ruim
3000 forellen uit. Tweeduizend verkocht
hij aan hengelsportverenigingen en de
rest liet hij voor zijn vakantie vrij. Een
paar maanden later ving een sportvisser
er een forel van anderhalve kilo.
De Amsterdamse Bosbaan is ook ge
schikt, bewees Koolwijk. Hij zette er 53
forellen uit. De meeste zijn, gezond en
vet, door sportvissers aan de haak ge
slagen.
ADVERTENTIE
Vraag naar onze spaarregeling
VRIJDAG 4 AUGUSTUS
Santpoortse Feestweek, Hoofdstraat,
Santpoort-N., 18.30 uur: Handicaprace
voor boerenpaarden op het parcours aan de
Hoofdstraat; kermis.
Gem. Openbare leeszaal en bibliotheek,
Plein 1945, IJmuiden, geopend van 19 tot
21.30 uur; filiaal Wijkerstraatweg 77, Vel
sen-Noord, 19 tot 21.15 u.; filiaal gem. bi
bliotheek en r.-k. bibliotheek Santpoort-
Noord, gebouw „Spaarnberg", Wüstelaan
79: 19-21 uur; r.-k. openbare leeszaal en
bibliotheek, Willemsbeekweg 96, IJmuiden:
19-21 uur; filiaal r.-k. openbare leeszaal en
bibliotheek in Velsen-Noord, Banjaert-
straat 1$, 19 tot 21 uur.
ZATERDAG 5 AUGUSTUS
Santpoortse Feestweek, Santpoort-Nrd.,
in de morgen ballonnenwedstrijd voor kin
deren aan de Valckenhoeflaan; de kermis
duurt tot 24 uur;
Bibliotheken: De gemeentelijke openba
re bibliotheek en leeszaal, de filialen in
Velsen-Noord, Santpoort-Noord en Wil
lemsbeekweg in IJmuiden zijn geopend van
10 tot 12.30 uur.
VRIJDAG 4 AUGUSTUS
Sportfondsenbad, Kuikensweg 84, ge
opend van 20.15-21.30 uur.
Verenigde Openbare Bibliotheek Be
verwijk-Heemskerk; Beverwijk, Hendrik
Burgerstraat 70, volw.; 15-17.30 u. en 19-
21 u.; jeugd: 15.30-17.30 u. en 19-21 u.;
Arendsweg 61: volw.: 15-17.30 u. en 19-
21 u.; jeugd: 15-17.30 u.; Oosterwijk, Am-
stelstraat 44, volw.: 19-21 u.; jeugd: 15.30-
17.30 u.; Meerestein, Parmentierstraat 2,
volw.: 15-1730 u. en 19-21 u.; jeugd: 15-
17.30 u.; Wijk aan Zee, De Zwaanstraat
4a, volw.: 19-21 u.; Heemskerk, Kerkweg
45, volw.: 19-21 u.; Ruysdaelstraat la,
jeugd 15.30-17.30 u.
ZATERDAG 5 AUGUSTUS
Sportfondsenbad, Kuikensweg 84, ge
opend van 9-10.15, 10.45-12, 12.30-13.45 en
14.15-15.30 uur.
Verenigde Openbare Bibliotheek Bever
wijk-Heemskerk: Meerestein, Parmentier
straat 2: gesloten. Alle andere leeszalen en
bibliotheken geopend van 10-12.30 uur.
Wil Koolwijk en zijn zoon hebben
emmers en teilen vol dode forel in
het grote „graf" gestort.
De dartele forellen van Wil Koolwijk
liggen nu met z'n vijftigduizenden te
stinken in een diepe kuil. Alle grote en
massa's kleintjes hebben dinsdag drie vur
oponthoud in de brandende zon aan de
Nederlands-Duitse grens bij Winschoten
niet overleefd. Maar ex-circusartiest
Koolwijk, die door reuma gekweld het
variétévak goedendag moest zeggen en
zijn brood uit de Vinkeveense plassen
plus een hengelsportwinkeltje in Amster
dam moet halen, hoeft er nog niet op
toe te leggen. De dertigduizend jonge,
uit Denemarken afkomstige regenboogfo
rellen zullen zoveel opbrengen, dat zijn
elfduizend gulden inkoop en het arbeids
loon ervan kunnen worden betaald.
Bovendien 'verwacht hij schadevergoe
ding van de douane of de expediteurs,
die omwille van 1600 gulden boete de
bakken jonge forel in de zon lieten staan.
„Uiteindelijk", zegt Koolwijk, „heb ik le
vende forel besteld en geen rottend vis
vlees, dat ik bij teilen vol moest be
graven".
Maar dat was niet het enige onderwerp
van Koolwijks „research-programma".
Hij ging, in tegenstelling met de Heide
maatschappij, die sinds 35 jaar forel in
bassins kweekt, netten gebruiken. „Oost
duitsers hebben al zeven jaar volgens dit
systeem geteeld. Ik heb maar dat is
puur jatwerk hun resultaten op schrift.
Kijk: het net moet drie bij drie meter
zijn, de maas wijdte 7 mm, diepte één tot
anderhalve meter. In 30 dagen wordt een
forel van zes tot twaalf centimeter lengte
50-100 gram zwaar. Dan moet je ze in
een groter net uitzetten, waar ze in 50 tot
80 dagen 200 300 gram worden. Dan
zijn ze goed voor de consumptie. Als je
in bakken werkt, duurt dat langer. Net
ten geven 30 tot 50 percent gunstiger
resultaat omdat de zuurstoftoevoer veel
beter is".
Wil Koolwijk heeft met zijn eerste Ne
derlandse Polder Viskwekerij bovendien
ervaren, dat de investeringen voor zijn
vijf netten slechts vier percent bedroe
gen van een vijverkwekerij met dezelfde
omvang.
De Europese kampioen rock 'n roll (in
het circus) en doelmannen-imitator Kool
wijk kan zich best voorstellen, dat hij
door allerlei overheidsinstanties niet he
lemaal serieus wordt behandeld. „Maar
ze pikken tóch telkens mijn ideeën. Dat
zie ik vaak genoeg in het vakblad, de
Nederlandse Hengelsport. Volgend jaar
gaan ze proeven nemen met teeltforellen
in Valkenswaard. Maar dat is niet nodig
hoor, want de resultaten kunnen ze bij
mij komen halen. Let op, ze gaan het
helemaal op mijn toer doen en dan zeg
ik bij mezelf: niet gek hè, voor z'n
harlekijn".
En zo was de eerste commerciële „uit
zet" van forellen in uit netten gevormde
bassins en daarmee ook de opening van
Koolwijks „Nederlandse Polder Viskwe
kerij", donderdag gedoemd te mislukken.
Want al springt Koolwijk er gelijk de
forellen uit (met z'n geld) en al wordt de
ADVERTENTIE
Elektrotechnisch Bureau
Oosterduinweg 20 - IJmuiden - Tel. 13405
Licht- kracht- en geluidsinstallaties -
sterk- en zwakstroominstalaties - nieuw
bouw en onderhoud.
Met het breken en bouwen bijna ach
ter de rug, maakt de restauratie van de
Oud-katholieke parochiekerk van de H.
Engelmundus aan de Wilhelminakade in
IJmuiden goede vorderingen, ofschoon
deze fase niet de laatste zal zijn. Toch
hoopt men op de tweede zondag van ok
tober gereed te zijn.
In de laatste weken heeft het kerkge
bouw intern een geheel ander aanzien
gekregen, nadat de bouwers bij de uitvoe
ring van de plannen van architect J.
Kruger, oud-IJmuidenaar, heel wat heb
ben moeten slopen en zware funderingen
hebben moeten doorboren om althans
„benedendeks" de mogelijkheid tot het
leggen van warmeluchtleidingen voor de
aardgasverwarming te kunnen inbouwen.
Hierna hebben de voorbije maanden
gunstig gewerkt om de realisering van
de plannen ten uitvoer te brengen.
Binnen enkele weken waren de eerder
opgebroken vloeren weer helemaal dicht
en kon het beton van het nieuw opgezette
en ruime priesterkoor met zijn prach
tige brede altaartreden worden gestort.
De schelpvormige wand in het hart van
de kerk, de absis, die een geheel an
der aanzien geeft ten opzichte van het ou
de priesterkoor met de daarachter ge
legen in glas-in-lood gevatte hoge boog
vensters, is bijna voltooid. Het nieuw in
gebouwde zijraam zorgt verder voor een
sfeervolle lichtinval.
Na de bouwvakvakantie is met de af
werking van het priesterkoor verder ge
gaan en nu zijn elektriciens en stuca-
doors met de hun toevertrouwde werk
zaamheden bezig.
Ofschoon de vorderingen zeer goed zijn,
is het werk nog lang niet gereed. Over
leg wordt gepleegd door bouwcommissie,
kerkbestuur en architect over het moge
lijk aanbrengen van een groot hangend
kruis en nieuwe kandelaars bij het hoofd
altaar en of de bestaande communie
bank en de preekstoel in het nieuwe ge
heel kunnen worden opgenomen. Hierover
denkt men binnen afzienbare tijd beslis
singen te nemen. Dan kan aafgezien van
de levering de afwerking van enkele klei
ne onderdelen, zondag 8 oktober de ker
kelijke viering van het vernieuwde kerk
gebouw worden gehouden en kunnen op
13 oktober de Oud-katholieke parochia
nen in de IJmond in de Stadsschouw
burg Velsen een goed feest beleven.
Op de handboogscliietbanen van
„V.Z.O.S." in Santpoort heeft men na het
jaarlijkse schuttersfestijn bij deze vereni
ging ditmaal Frans van Loon tot „Schut
terskoning 1967" kunnen uitroepen. Een
en ander na een bijzonder spannende
strijd, waarbij elk lid met tweeëndertig
schoten zoveel mogelijk punten moest be
halen. Het gelukte de nieuwe koning
daarbij zijn jonge rivaal. Jan Schouten
van de troon te schieten.
De volledige uitslag luidde als volgt:
Frans van Loon, „Schutterskoning 1967";
Hans Eken, „Eerste Ridder", Jan Schou
ten, „Tweede Ridder"; Arie Voogt, „Der
de Ridder"; mejuffrouw N. Bijtenhoorn,
„Jonkvrouwe".
Voorts wist de heer L. Paap uit IJmui
den, sinds kort lid van „V.Z.O.S.", het
na intensief trainen reeds tot een mees-
ter-prestatie te brengen. Daarvoor moes
ten in vijfentwintig schoten 200 punten
worden behaald, met 10(roos) als hoogste
waardering.
De betekenis van de verbetering van
het Noordzeekanaal en de nieuwe mon
ding in IJmuiden wordt bijna dagelijks
onderstreept door gebeurtenissen in de
Amsterdamse haven.
Gisteren meerde op de boeien bij de
internationale graan overslag maatschap
pij Amsterdam een Japanse bulkcarrier
af, de „Japan Pine" die in één keer vijf
tigduizend ton graan, de grootste lading
ooit in Amsterdam aangevoerd, kwam
brengen. Daarnaast voerde deze gigant
nog mais, bonen, meel en miletzaad aan
alles afkomstig uit een haven aan de
Golf van Mexico, bestemd voor andere
landen op het vasteland van Europa, Scan
dinavië en Engeland.
Het feit, dat lading, bestemd voor Enge
land, in Amsterdam wordt gelost en per
kustvaarder naar zijn bestemming gaat
vervult de Amsterdamse havenautoritei
ten met trots. Het onderstreept duidelijk
dat Amsterdam bezig is een Europese
haven te worden.
De „Japan Pine" moest op de boeien
afmeren omdat voor de kade de „Jersey
Bridge" lag, die 33.000 ton Australisch
graan, bestemd voor Engeland aanvoerde.
Naast de „Jersey Bridge" lag het Itali
aanse schip „Desideria F" met 45.000 ton
tarwe en miletzaad, eveneens bestemd
voor doorvoer.
De graan aan- en doorvoer via Amster
dam is in de laatste jaren snel toegeno
men. In 1956 werd 265.000 ton aange
voerd, in 1966 2.867.000 ton, in tien jaar
dus vertienvoudigd.
MiEEl»
40 JAAR
lTïR>-
rmnim'HmtiA H/jynwr Yjmtr
(Van onze correspondent)
GRONINGEN. Als er op zeer
korte termijn geen drastische maat
regelen worden genomen daar ziet
het helaas niet naar uit dan is het
niet denkbeeldig dat de Groninger
kustvaart gedoemd is te verdwijnen.
Sinds 1958 is het snel bergafwaarts
gegaan. Nu is er een nog nooit eerden
gekend dieptepunt bereikt. Ongeveer
tachtig Groningse reders proberen
hun zaak te redden door te trachten
onder Panamese vlag te varen.
De resultaten van 1966 en 1967 zijn
aanmerkelijk slechter dan men ooit had
kunnen vermoeden. De heer P. E. Beek,
voorzitter van het koninklijk zeemans
college „De Groninger Eendracht", de re
dersorganisatie voor de kleine handels
vaart, drukt het aldus uit: „Al jarenlang
gaat het bijzonder slecht met de Gronin
ger kustvaart, maar dit jaar gaat het van
slechter tot slechter. Wat voor maatrege
len ook worden genomen men had al
in 1958-1959 orde op zaken moeten stellen
aan deze rampzalige toestand is op
korte termijn niets te veranderen".
Voor de dreigende ondergang van de
Groninger kustvaart, die met circa 450
coasters meer dan de helft uitmaakt van
de Nederlandse kustvaardersvloot, heeft
hij drie verklaringen:
Een dodelijke zaak was de revaluatie
van de gulden ten opzichte van het
pond en de kroon.
De te snelle stijging van de loonkos
ten heeft een desastreuze uitwerking
gehad.
De mogelijkheden ontbreken om die
enorme kostenstijgingen op te van
gen.
ADVERTENTIE
ZO APART...
„Verzekeringskosten, reparaties en on
derhoud, en aflossing van de schulden
komen niet meer aan de orde", zegt de
heer Beek. „De geldontwaarding is de
sastreus geweest voor de zo noodzakelijke
continuïteit in deze bedrijfstak. In twaalf
jaar zijn de aanschaffingskosten van een
coaster verdubbeld".
Ten gevolge daarvan heeft de Gronin
ger kustvaart het loodje gelegd in de
moordende concurrentiestrijd met Enge
land, Denemarken en Duitsland, welke
landen steeds meer werk voor de neus
van de Groninger reders wegpikken.
Gedurende de laatste zes jaar heeft de
tonnage van de Groninger kusters geen
enkele uitbreiding ondergaan, is zelfs ge
staag achteruit gegaan. Dit in schrille te
genstelling tot de concurrentie, bij wie de
tonnage een enorme stijging beleefde.
Sinds 1957 verdwijnen steeds meer,
vooral kleine, reders van het kustvaart
toneel. De laatste jaren zelfs vrij snel.
Velen van hen hebben nog geprobeerd
om de zaken enigszins te kunnen redden
door hun schepen op te leggen.
„Dat kunnen zich d i e reders permitte
ren, die er nog redelijk goed bij zitten",
zegt de heer Beek. „Er zijn er meer die
dat doodeenvoudig niet kunnen. Een nog
grotere groep vaart zo goed en zo kwaad
het gaat door, maar wil het liefst zo
gauw mogelijk de boel verkopen. Maar
helaas, de schepen zijn nagenoeg onver
koopbaar".
De laatste maanden liggen permanent
negentig tot honderd Groninger coasters
stil, veelal in afwachting van schaars
aanwezige kopers. Een paar honderd zwoe
gen verder met grote verliezen en staan
voor het dilemma: blijven varen of te
gronde gaan. Een kleine categorie weet
met kunst- en vliegwerk de verliezen
praktisch op de gevreesde nullijn te bren
gen. Dat zijn de kapitein-eigenaars, die
hun heil grotendeels hebben gezocht in
Engelse wateren. Althans zo was het in
1965. Hoe de zaken er nu voor staan, is
niet bekend. De heer Beek denkt dat dat
niet rooskleurig zal zijn.
Rond tachtig reders hebben aanvragen
ingediend om onder Panamese vlag te
mogen varen, om zodoende niet voor goed
tussen de wal en het schip te raken. De
heer Beek betitelt hun pogingen als een
wel verklaarbare maar duistere zaak,
achter de resultaten waarvan hij een
groot vraagteken plaatst.
„Onder vreemde vlag moet men ook
personeel hebben dat vraagt: wat verdie
nen wij? En wat gebeurt er als wij een
arm of een been breken of ziek worden?
Daar zit niet zo bar veel in". Een van de
doodsteken voor de Groninger kustvaart
is de bevrachting.
De heer Beek: De mensen ploeteren en
zweten dag en nacht, maar ze worden
doorlopend geconfronteerd met mager ge
prijsde aanbiedingen van de concurrentie.
In het buitenland vaart men tien tot vijf
tien percent goedkoper voor hetgeen wij
als uiterste minimum moeten hebben.
Traditiegetrouw hadden we veel Engelse
charters, maar ook die gaan steeds meer
naar Duitsland. In België en in Frankrijk
hebben we bijna niks meer te vertellen.
Alles begint af te brokkelen. Het is een
zeer trieste zaak".
Ook de buitenlandse concurrentie heeft
te kampen met problemen, doch zij
schijnt het langer en gemakkelijker te
kunnen uitzingen.
Bevrachtingskantoren in Groningen en
Delfzijl laten eenzelfde somber geluid ho
ren. „Het hele jaar is het qua aanbod
bijzonder slecht geweest, maar in de va
kantiemaanden juli en augustus voelen
we dat dubbel. We hopen en verwachten
dat het in september weer iets beter
gaat. Het gaat veel slechter dan was
verwacht".
Een bevrachtingskantoor in Delfzijl
spreekt van een rampzalige toestand. Het
verwacht geen verbetering in de huidige
noodsituatie. Integendeel: „Nog dit jaar
zal de Groninger kustvaart zeer zware
klappen moeten incasseren. Het is nu
slechter met de bevrachtingen dan het
ooit is geweest na de tweede wereldoor
log. Wat de gevolgen hiervan zullen zijn,
weten wij niet, maar het lijkt erop dat
de Groninger kustvaart dreigt te verdwij
nen. Eenmans- en kleine reders krijgen
het heel moeilijk. Dat staat vast. Men
ziet dat trouwens zelf ook wel in".
De scheepsbouwers in de provincie
Groningen hebben over het algemeen nog
een goed gevulde orderportefeuille. Deze
orders zijn echter voor het grootste deel
van buitenlandse oorsprong.
Een achtjarig meisje uit Apeldoorn
dat bij familie in Velsen logeerde, is
donderdagmorgen van het drie meter ho
ge dak van de rijwielstalling bij het raad
huis in IJmuiden gevallen. Zij is met een
heupfraktuur en open breuken aan bei
de polsen naar het Antoniusziekenhuis
gebracht.
Zeekadetten naar Canada. Een groep van
twaalf Nederlandse zeekadetten is on
der leiding van de officier der eerste
klasse T. J. C. Posch van Schiphol naar
Canada vertrokken, om deel te nemen
aan de internationale zeekadettenby-
eenkomst in Kingston, Ontario, welke
daar van 6 tot 20 augustus wordt ge
houden. Er nemen zeekadetten uit Bel
gië, Frankrijk, Engeland, India, Neder
land, Nieuw-Zeeland, Zweden, de Ver
enigde Staten en Canada aan deel.