Het KNMI geeft weersverwachtingen,
beslist geen voorspellingen
Een windhoos glipt wel eens
tussen waarnemingen door
HAAR JOURNAAL
Groene make-up voor het
jonge-meisjesgezicht
KNIPSELKRANT
m<?i
J&s
NIEUWE HOOFDDIRECTEUR VAN „DE BILT":
7
KENTERING IN MODE
VOOR DE MAN
WOENSDAG
16 AUGUSTUS 1967
7 ropenervaring
Geen „voorspellingen'
Windhozen
Niet volmaakt
Postzegels van Israel en
Egypte in het Postmuseum
Kerkelijk nieuws
Ook dan
m
I
(Van onze correspondent)
DE BILT. Tegenover een wereld
kaart, die b(jna de hele wand van een
betrekkelijk kleine kamer bedekt, zit
de nieuwe hoofddirecteur van fret
KNMI, dr. M. W. F. Schregardus, ach
ter een indrukwekkend bureau, waar
op ordelijk gerangschikte paperassen
verwijzen naar een exacte geest
graag relativerend met verkleinwoor
den, die eigenlijk het tegendeel aan
duiden. Zijn antwoord op onze vraag
of hij zijn nieuwe functie als een
zware opdracht beschouwt: „U weet
niet hoe dicht u met uw vraag bij de
waarheid zit. Het is zwaar. De voor
uitgang gaat ontzettend hard. ook op
het beperkte terrein van de meteo
rologie".
„Het duurt niet lang meer of we kun
nen beschikken over een computer. Maar
dat houdt in, dat we naar een snellere
inzameling van de weerberichten toe
moeten. Zoals het nu gaat, krijgen we
hier via de telex van posten op alle mo
gelijke plaatsen ter wereld in code weer
gegevens binnen, waaruit wij de weers
verwachting distilleren. Gaat de computer
meespelen dan komen we niet meer uit
met de doorgeefsnelheid van de telex,
welke voor telexbegrippen te vergelijken
is met een slakkegangetje
Dr. Schregardus merkt lachend op, dat
hij voor een uitweg moet zorgen in echt
moeilijke puzzels. „Zo iemand moesten
ze hier net hebben zitten. Nou, ik was de
gek die ze voor deze baan hebben kun
nen strikken." Ook hier bedoelt dr.
Schregardus het tegendeel. Achter zijn
woorden gaat een onverholen trots schuil
op het KNMI en de functie die hij daar
mag vervullen.
Het KNMI heeft hem gastvrij ontvan
gen toen hij terugkwam naar Nederland
in 1960, na tien jaar werkzaam te zijn
geweest in Nieuw-Guinea. Eerst een jaar
als hoofd van de meteorologische dienst
en daarna als directeur van Verkeer,
Energie, Luchtvaart, PTT en Scheepvaart
In die periode heeft hij een grote be
«tuurlijke ervaring opgedaan.
Zijn carrière begon, toen hij op 25-jari-
ge leeftijd afstudeerde aan de rijksuniver
siteit in Utrecht in wis- en natuurkunde.
Onder professor Ornstein verrichtte hij
lichtmetingen, resulterend in een proef
schrift: „De Geigerteller en zijn bruik
baarheid voor intensiteitsmetingen". Hij
droomde al op de hbs in Amersfoort van
een loopbaan als natuurkundige: een
reële droom, want zijn eindlijst werd ge
sierd door niet minder dan vijf tienen.
Op de universiteit raakte hij bezeten
van het fenomeen atoom, dat juist in die
jaren de geesten fixeerde. „Voor ons stu
denten was de atoomwetenschap pas wer
kelijk de moeite waard", zegt dr. Schre
gardus. „In die tijd dacht ik zelfs niet
aan zo iets als meteorologie. Het is anders
gelopen. Door de crisis van de jaren der
tig zag ook voor mij de toekomst er niet
zo rooskleurig uit. Ik ging naar het voor
malige Nederlands-Indië om daar assis
tent natuurkunde te worden op de ge
neeskundige hogeschool in Djakarta. Mijn
professor was tegelijk directeur van het
Koninklijk Magnetisch en Meteorologisch
Observatorium. Toen hij me vroeg voor
een vacante plaats op het KNMI heb ik
niet lang geaarzeld. Ik had er zin in.
De tropische meteorologie stond toen
nog in de kinderschoenen, zodat er ge
noeg pionierswerk te doen viel. Het ple
zier verdween met de komst van de Jap
pen, die dr. Schregardus tot zijn bevrij
ding in Singapore veroordeelden tot han
denarbeid. Al gauw begon hij aan de
wederopbouw van het KNMI, maar in
1950 vertrok hij naar Nieuw-Guinea. Van
wetenschapsman ontwikkelde hij zich via
pionierend meteoroloog tot een compe
tent bestuurder, welke laatste kwaliteit
vcforal hem voorbestemde tot directeur
Algemene Dienst bij het KNMI, de
springplank naar de functie, die hij nu
heeft.
Dr. Schregardus is een precies man,
gevoelig voor kleine nuances. Hij greep
onmiddellijk in toen wij het woord
„weervoorspelling" in de mond durfden
te nemen. „Het KNMI voorspelt niets",
corrigeerde hij haastig. „Het spreekt al
leen een verwachting uit."
Hieruit zou men kunnen lezen, dat het
KNMI slechts met heel veel slagen om de
arm iets over een komend weerbeeld zou
durven loslaten. Wie dat mocht nemen is
er ver naast. Het weerbericht van het
KNMI ontluikt uit een overvloed aan ge
gevens Het materiaal, waaruit de weer
verwachting wordt opgebouwd, komt van
eigen stations in Den Helder, Schiphol,
Zestienhoven, Zierikzee, Vlissingen, Eelde
en Beek en vanuit posten overal ter we
reld.
Het zou veel te veel tijd in beslag ne-
rnen wanneer zij de weerberichten uit
binnen- en buitenland tot en met de punt
komma naar De Bilt zouden moeten sei
nen. Ter verkrijging van een maximale
zendsnelheid wordt daarom een codering
uitgedacht waarmee alle gewenste nuan
ces kunnen worden aangeduid. De weer
gegevens, die in code dag en nacht over
de telex binnenstromen, worden „ver
taald" en in kaart gebracht het vak
jargon spreekt van plotten - waarna een
meteoroloog de ingetekende kaart gaat
analyseren. Dan is het nog niet klaar, want
pas als op grond van de gegevens een
prognose op een kaart is vastgelegd, dat
wil zeggen een vermoedelijke drukver-
deling voor de komende 24 uur, pas dan
kan de meteoroloog een verwachting uit
spreken. De weerman van de beeldbuis
kan dan zijn praatje houden.
Dr. Schregardus wijst naar een groot
radarscherm op de toren. „Daarmee kun
je wel regencomplexen zien, maar geen
windhozen." En dan valt meteen de naam
Tricht, het dorp dat op 25 juni getroffen
werd door een ramp.
„Kwam die windhoos volkomen onver
wacht?"
Dr. Schregardus: „Het weerbericht
meldde die morgen dat er een windhoos
zou kunnen komen. Meer konden we niet
vertellen. Want als er een windhoos is,
dan is het buitengewoon moeilijk om die
aan te kondigen. De diameter is zo klein,
dat hij gemakkelijk tussen de waarnemin
gen doorglipt. Op de rampdag kwam ik
met mijn vrouw uit het noorden. In de
buurt van Meppel wees ik haar op de
loodgrijze lucht. Ik ben lang in de tropen
geweest zodat ik vermoeden had waarop
het weer zou kunnen uitdraaien. Ik weet
nog, dat ik toen tegen mijn vrouw heb
gezegd: „Volgens het weerbericht van
vanmorgen was er een kans op een wind
hoos. Ik ben bang dat we die krijgen
ook. Maar ook wanneer de weerman niet
rept van windhozen of stormen met wind
kracht twaalf dan nog kan de natuur
voor onaangename verrassingen zorgen.
Hoe goed en zorgvuldig je ook waarne
mingen verricht, er blijft altijd een ele
ment van onzekerheid meespelen. Er kan
zich plotseling buiten de waarnemings-
punten een storing ontwikkelen, welke
een weerverwachting volkomen waarde
loos kan maken."
Waterdichte verwachtingen kan het
KNMI nog niet geven. Dan zouden het
trouwens geen verwachtingen meer zijn.
Er blijft altijd een zekere marge, waarin
de fouten en de oncontroleerbare veran
deringen in het weer verscholen zitten.
„Toch zijn we er niet zó vaak naast",
vindt dr. Schregardus. „Het is helemaal
niet zo moeilijk om een altijd kloppend
weerbericht te geven. We kunnen bij
voorbeeld zeggen, dat er de volgende dag
een temperatuur zal heersen tussen de
nul en de veertig graden. Zo iets is na
tuurlijk belachelijk. Aan een dergelijke
„weerverwachting" heeft niemand iets.
Wij proberen daarom de marge zoveel
mogelijk te drukken. De betrouwbaarheid
van het weerbericht wordt voortdurend
groter. Met rekenapparaten kunnen we
nu al vrij nauwkeurig vaststellen hoe op
bepaalde niveaus in de bovenlucht de
stroomlijnen zijn en wel tot 72 uur in de
toekomst."
Dr. Schregardus erkent ruiterlijk dat
„De Bilt" niet volmaakt is. Maar er zijn
altijd lieden, die het KNMI niet met de
menselijke maat willen meten. Voor die
mensen is het weerbericht onaantastbaar
en daarom worden zij boos als het eën
keer niet klopt.
„Het komt een enkele keer voor, dat
we een heel boze brief krijgen. Daar ben
(Van een medewerker)
DEN HAAG In het Postmuseum
(Zeestraat, 's-Gravenhage) zijn postzegels
tentoongesteld van de belangrijkste strij
dende partijen in het Nabije Oosten.
In tien kaders worden alle tot dusver
verschenen zegels van de staat Israel
vertoond; eenentwintig kaders zijn ge
wijd aan de postzegels van Egypte, van
de Verenigde Arabische Republiek en
van de Gazastrook.
Uitvoerige bijschriften verklaren de af
beeldingen en maken duidelijk waarom
de zegels werden uitgegeven. De ten
toonstelling, die in de postzegelgalerij
van het museum is opgesteld, duurt tot
1 december 1967.
ik wel gevoelig voor. De meeste brieven
we krijgen er veel zijn gelukkig
heel plezierig. Zoals die brief van een
confectiebedrijf ergens in Gelderland. Het
personeel schreef ons hoe sympathiek de
weerman van de televisie hun was ge
worden. Ze hadden graag een kostuum
voor hem gemaakt, maar er kwam nooit
meer op het scherm dan een arm. Nu
hoopten ze maar, dat de weerman met
een mouw tevreden zou zijn. „Zo iets
kan ik bijzonder waarderen", zegt de top
man van het KNMI.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Wijhe (toez.) P. Landweer
te Nigtevecht; - te Waddinxveen (vac. J.
Verwelius) (toez.) C. Vos te Gouda en t.e
Woudenberg (2e pred. pl. toez.)
Geref. Gemeenten.
Beroepen te Oud-Beijerland A. W. Ver
hoef te Barneveld.
Bapt. Gemeenten.
Beroepen te Heerenveen H. Bijleveld te
2e Exloërmond.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Valburg-Homoet J. G. Ab-
bringh te Arnemuiden - te Woudenberg
(2e pred. pl.) (toez.) (2e maal) C. Vos te
Gouda.
Aangenomen naar Tiel G. J. F. Ver-
steegh te Oudwoude-Westergeest.
Bedankt voor Zevenhoven (toez.) J. H.
de Vree te Sleeuwijk.
Geref. kerken
Benoemd tot lerend ouderling te Lange-
slag D. Tigchelaar te Sexbierum.
Beroepen te Oenkerk A. Groenewegen te
Ulrum.
Chr. Geref. kerken
Beroepen te Meppel J. Verhage, kand.
te Leidschendam-
Geref. kerken vrijgemaakt
Bedankt voor Enumatil R. Timmerman
te Bunschoten-Spakenburg.
Geref. gemeenten
Beroepen te Clifton (New Jersey)
(USA) J. v. Haaren te Amersfoort.
Vrije Evang. gemeenten
Aangenomen naar Amersfoort (tevens
als rector van de Theol. School) F. E. v.
Staveren te Oude Bildtzijl.
Parijs maakt zich niet alleen druk
om wat we aan moeten trekken, op ons
hoofd moeten zetten en aan onze Toe
ten doen. Ook kapsel en make-up, of
om in Parijs te blijven maquillage,
staan in de volle belangstelling.
Het „Institut Jeanne Gatineau" brengt
groen als voorgeschreven tint om op
het gezicht aan te brengen. Een echte
herfstkleur die vooral een gebruinde
zomertint lang blijft flatteren, aldus de
vervaar dig ster van deze nieuwe op
maak. Natuurlijk is er verschil tussen
groen en groen, wat de make-up be
treft is het alleen maar een waasje in
de richting van groen. Daaroverheen
wordt dan beige poeder aangebracht.
Maar met het groene tintje heeft de
In de mode voor de man is een
kentering gekomen: er is een splitsing
te zien tussen senioren en junioren
waarbij de ouderen duidelijk de lei
ding hebben overgenomen. De mode
voor 1968 is echter niet conservatief
maar wel meer draagbaar: het colbert
is langer geworden, de heuplijn van de
broek verhoogd en de schouders zijn
zo natuurlijk mogelijk aangesloten.
Dit is de mening van de Vereniging
Nederlandse Herenmodebeurs, die op
4, 5 en 6 september in het RAI-ge-
bouw in Amsterdam een herenmode-
beurs houdt en waarbij genoemde ten-
denzen tot uiting worden gebracht.
Volgens de vereniging is de revolutie
in de mannenmode, die de tiener van
enkele jaren geleden veroorzaakte, op
weinig uitgelopen: „die tiener is vol
wassen geworden, studeert of werd in
het arbeidsproces opgenomen en volgt
nu het beeld van zijn vader, bij voor
keur nog van zijn grootvader. Zijn op
volger, de tiener van vandaag, wenst
blijkbaar niet zijn eens opstandige
oudere broer te volgen. Er is een dui
delijke kentering in smaak en draag-
gewoonte. Het wordt rustiger en ge
woner, maar wel degelijk bewust en
maquillage ook een jong accent ge
kregen. Een echt onschuldig-meisies-
uiterlijk waarin vooral de ogen over
heersen onder ronde wenkbrauwen. De
mond wordt een beetje pruilerig en
toch ,£ophistiqué"
doordacht. De „MOD"-mode, aan het
Londense Carnaby Street ontleend,
doch door de Amerikaanse kledingin
dustrie tot een werkelijke gebeurtenis
gemaakt, is in New York tot een uit
was van dolle dagen verklaard, tot
een schadelijke „happening" en niet
meer dan dat.
Statistici verklaren, dat een ver
schuiving van de grootste bevolkings
dichtheid naar leeftijd in 1970 de groe
pering van 20 tot 29 bereikt zal heb
ben. Een „veroudering" derhalve. Het
is een logische ontwikkeling, die even
wel volstrekt niet inhoudt, dat de
mode-van-morgen (1968) conservatief
wordt. Er is eerder sprake van een
aantal correcties om het silhouet terug
te brengen in het patroon van „draag
baarheid".
MMMWUMMUIMMMMiy
In de Verenigde Staten dreigt
een volledige burgeroorlog tussen
blank en zwart te ontstaan. Tal
van hoofdartikelen zijn aan het
probleem gewijd. De politici heb
ben er veel over gepraat, maar de
resultaten zijn nog niet indrukwek
kend. „We zijn verbijsterd dat de
politici vioolspelen, terwijl Detroit
brandt" schreef de CHRISTIAN
SCIENCE MONITOR.
Het blad verweet verschillende po
litici dat zij munt proberen te slaan
uit de situatie. Goedkope politiek werd
het zenden van troepen door Johnson
genoemd onder het mom van het fa
len van gouverneur Romney. Maar ook
hekelde het blad het verwijt, dat het
republikeinse coördinerende comité
heeft uitgebracht aan het adres van
Johnson, die de Amerikaanse burgers
niet zou hebben beschermd.
De HERALD TRIBUNE zegt dat er
onder president Johnson vele goede
wetten zijn. gekomen, die de gelijkheid
van rechten moeten beschermen.
„Maar zij hebben toch niet kunnen
beletten wat de president terecht heeft
genoemd „een week zoals geen natie
zou moeten doorleven; een tijd van
geweld en tragedie". Er is meer no
dig om bestaande wetten werkelijk
een leven van betekenis te geven. Be
staande programma's moeten ivorden
gerealiseerd en nieuwe dramatische
opgesteld. Maar het nukkige tempera
ment van het congres, de smeulende
ressentimenten in blank Amerika, de
woorden en daden van Zwart Amerika,
die de kiem van brandstichting in zich
dragen, laten maar al te duidelijk
zien dat dit alles niet kan worden be
reikt zonder een levend besef in de
gehele natie van de absolute nood
zaak om te handelen, en snel te han
delen, in het algemeen belang."
De BALTIMORE SUN veroordeelt
zwart radicalisme, dat sterk lijkt op
dat van de blanke racisten, die jaren
lang de blanke suprematie hebben ge
predikt.
„Nu zien we een minderheid van
negers in het noorden de rassenkwes
tie exploiteren en de gematigde ne
gers overschreeuwen, die door hun ei
gen daden hebben getoond dat er een
manier is om uit het ghetto te komen
en die dit anderen willen tonen".
Ghetto
Maar willen de negers wel uit het
ghetto? In het Duitse weekblad DIE
ZEIT betoogt Nathan Hara, een zwar
te professor, leermeester van Stokely
Carmichael, dat de zwarte Amerika
nen steeds duidelijker inzien, dat een
integratie niet realiseerbaar is en dat
het zelfs niet wenselijk is in een cor
rupte maatschappij op te gaan. De
hoogleraar in de sociologie aan de
Howard-universiteit in Washington
wijst er op dat de rassenscheiding in
de woningen nu nog sterker is dan in
1940. Tweevijfde van de zwarte bevol
king is in de twaalf grote steden in
ghetto's met meer dan negentig per
cent negers opgesloten.
„Het zijn zwarte centra, omgeven
door satellietachtige blanke kringen
van voorsteden. De zwarten staan
voor het feit dat de blanke man zich
in hun nabijheid begeeft om hen eco
nomisch uit te buiten en 's nachts met
zwarte vrouwen omgaat, hoewel hij
overdag vasthoudt aan de rassenschei
ding. Daarom schijnen de zwarten nu
vastbesloten te zijn de blanken met
vuur uit hun nabijheid te verdrijven".
Hara wijst op de oorlog in Vietnam,
voor de negers een. onbegrijpelijke
zaak. De neger Oliver heeft de Con
gressional Medal of Honour gekregen,
(de hoogste Amerikaanse onderschei
ding voor dapperheid) omdat hij zich
op een handgranaat zou hebben ge
gooid teneinde zijn blanke kameraad
te redden. Het is de eerste maal dat
een zwarte deze onderscheiding krijgt,
maar Hara zegt d&t de negers ervan
overtuigd zijn dat Oliver gewoon strui
kelend op de granaat is gevallen
„Als het wel waar is dat hij zich op
de granaat heeft geworpen had men
hem beter de congresmedalje van de
onwetendheid kunnen geven".
Hara stelt ook nog dat een reeks
negers heeft ontdekt dat het streven
naar integratie het beeld dat de zwarte
van zichzelf heeft, verstoort.
Het kweekt een soort mensen op,
dat een zwart gezicht heeft en een
blanke ziel".
Radicale verandering
Terug naar de Amerikaanse pers. Uitspraken
De PITTSBURGH POST-GAZETTE:
platgebrand stellen de exponenten van
het wondermiddel van de grote samen
leving voor dat er meer zal worden
uitgegeven voor huizen, huursubsidies
en anti-armoedebijdragen van allerlei
soort."
THE MILWAUKEE JOURNAL;
„De harde waarheid blijft dat hgt
blank probleem, dat om een oplossing
vraagt is, dat er een grote onderdruk
te negerminderheid in de VS is. Het
is de blanke meerderheid die de last
van rassendiscriminatie en verpaupe
ring op deze minderheid heeft gelegd,
en het is de witte gemeenschap, die
de macht heeft besluiten tot verande
ring te nemen. De meeste negers be
grijpen dit of voelen dit aan. Maar het
aantal blanken, dat dit begrijpt, is
onvoldoende."
De CHICAGO DAILY NEWS wijst
er op dat een neger in Chicago, die
alle ongelijke kansen heeft overwon
nen en een graad in de medische of
juridische wetenschappen heeft be
haald, zal merken dat de moeilijkhe
den pas beginnen.
„Hij heeft zich afgezonderd van zijn
negerkameraden zonder door de blan
ke gemeenschap werkelijk geaccep
teerd te worden. Hij zal teleurstel
lingen ondervinden als hij een prak
tijk wil opbouwen, als hij een goede
plaats zoekt om te wonen, een school
voor zijn kinderen, een club voor zich
zelf. Zijn woede zal net zo groot zijn
als die van een neger, die nog aan
het begin van de ladder staat. De ne
gerdokter of -advocaat zal niet aan
rellen deelnemen, maar zijn kinderen
wel en door hun betere onderwijsmo
gelijkheden zouden zij wel ofwel een
„respectabele" carrière kunnen op
bouwen ofwel een leidersrol in de pro
testbeweging kunnen gaan spelen."
-,>v -
.1 'wi1 '(STi
„Zoals de president zegt, baby, het is tijd om te bidden"
(Tekening uit de Christian Science Monitor).
Amerika? Het heeft geprobeerd de
Amerikaanse democratie aan andere
landen te leren. Maar geloof de schijn
heiligen in Washington niet. De erfe
nis van de grote presidenten, van Jef
ferson en Lincoln, is langgeleden be
graven in het moderne Amerika. Zij is
bedekt met bloed en vuil, zij is ver
trapt door de schoenen van de mari
niers.
Slechts spottend kan met het Woord
„vrij" nog toepassen op een maat
schappij, die geen redelijke levens
voorwaarden en democratische rech
ten kan verschaffen aan een belang
rijk deel van haar bevolking".
„Hoe nutteloos of betreurenswaardig
het ghetto-geweld ook mag zijn, het
zal niet worden opgelost met wapens.
De ongeregeldheden kunnen slechts
eindigen als er een radicale verande
ring komt in de condities, die ertoe
hebben geleid betere behuizingen
voor de negers, betere onderwijsmoge
lijkheden, betere werkgelegenheid."
Maar de CHICAGO TRIBUNE zegt
het heel anders:
„Een dwaze manie heeft zich mees
ter gemaakt van een groot deel van
onze stedelijke civilisatie Samen met
het plunderen en het schieten komt nu
ook de dreiging dat we door een sen
timentele sociologische brei worden
overstroomdAls winkels ivorden
Twee uitspraken verraden twee ver
schillende werelden. Vice-president
Humphrey zei:
„Hoor hen. die tot nu toe on
gehoord hebben geleefd".
En de Britse leider van de zwarte
moslims, Michael de Freitas:
„Doden is een vreemde zaak. Voor
ik de eerste maal doodde, had ik het
moeilijk met mijn geweten. Maar
daarna sliep ik toch goed. En nu heb
ik geen angst meer".
Het Russische blad IVESTIA zegt
dat de rijkste macht van de kapita
listische wereld de ruwste politieman
en de meest kwaadaardige is van hen
die de vrijheid knevelen.
„Wie heeft niet gehoord van vrij
Statt Karten
Nach kurzum, schwerem Leiden verschied am 30 Juli 1967
ALFRIED KRUPP VON BOHLEN UND HALBACH
Am 13. August ware er 60 Jahre alt geworden. Sein Leben stand irn Dienste
der Firma und der Sorge urn seine Mitarbeiter. Dieses Leben war schwersten
Priifungen unterworfen. Keine von ihnen beugte seine Haltung. Als letzter
11 agei des Namens Krupp fühlte er sich seiner Familie, seiner Belegschaft, riem
Bestand seines über 150 Jahre alten Unternehmens und seinem V'aterland ver-
pflichtet. Wir verlieren in ihm mehr als einen Vater oder nahen Angehörigen:
Wir verlieren in ihm ein Vorbild.
In tiefer Trauer
für die Familie
ARNDT VON BOHLEN UND HALBACH
Een overlijdensadvertentie in het HANDELSBLATT.
In een andere, van het personeel, werd gezegd: „In die tijd speelden zich de
vernietiging en wederopbouw van zijn bedrijven af onderbroken door zes :aar
gedwongen werkloosheid. Zijn gehele arbeidskracht gold het welzijn vari de
firmazijn zorg al zijn mede-arbeiders".