„Robbeneiland" in Zuid-Afrika
poel van menselijke ellende
f
HET WEER
Vrees voor
scheuring in de KVP
Pompe-kliniek: doorgangshuis
MITTERRAND LAAKT DE GAULLE
West-Nigeria
eveneens
afvallig
Nieuw
drink
plezier
11
uit
itj
morris
Gevoelige
afstraffing
Defence and Aid Fund" vult
Rode Kruis-rapport aan:
Droogdok verkocht
Oud-premiers:
Verdeelde
aanhang
verzwakt
positie van
kabinet"
Beschamende
uitlating
in Quebec
Bliksem treft twee
broers in Zandvoort
Vliegtuigdief in
ziekenhuis
te
i
52e JAARGANG NUMMER 244
DONDERDAG 17 AUGUSTUS 1967
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Tel. adm. 15437, chef bezorging tot 7 u. 10519.
Tel. red. 15389, na kantooruren 02560-6484.
Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V.
Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Adj. Hoofdredacteur: E. Koning
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR IJMUIDEN
Verschijnt dagelijks, beh. zon- en feestdagen.
Abonnement bij vooruitbetaling, 12,35 per
kwartaal, 13,85 franco per post, 95 cent
per week. Losse nummers 25 cent. Giro
rekening IJmuider Courant no. 129288.
Directeur: Mr. H. C. van der Mije
'j - -
W- Jm. giy
BBSSIStelliy:J:
Morgen droog
Aan het strand
Mishandeling
MR. MARIJNEN
Geen direct gevaar
Jongeren
Zie verder pagina 2
Het woord is aan
Radio-Biafra:
ZWIER
SLAGROOMGEBAKJES
van DEKKERS zijn beter
44 cent per stuk
de groene tingeling frisdrank
Dode en zwaar gewonde
SATÉ per portie 2,—
MAX KOELEMIJ
REGENKLEDING
lekteesttaat (bij Komng*pie»a)
fefefooa (820) 223596
IJmuider Courant
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. De Zuidafrikaanse
gevangenissen zijn vorig jaar bevolkt
geweest met gemiddeld ongeveer
74.000 personen. Onder hen waren
duizenden politieke gevangenen. Be
gin dit jaar heeft de Zuidafrikaanse
minister van Justitie verklaard dat
er, afgezien van de op Robbeneiland
(voor de kust van Kaapstad) ge
vangen gehouden Robert Soboekwe,
in zyn land geen politieke gevangenen
zijn.
De „ernstige misdrijven" waarvoor
Zuidafrikaanse gevangenen zijn veroor
deeld, bestaan echter heel dikwijls uit het
lidmaatschap van een verboden organisa
tie, het bijwonen van een bijeenkomst,
het verspreiden van pamfletten of het op
een muur schilderen van een leuze.
Bovenstaande beschuldigingen worden
geuit in een vandaag in Nederland be
kendgemaakt rapport van het „Interna
tional Defence and Aid Fund". In mei
1964 heeft het Internationale Rode Kruis
een onderzoek ingesteld naar de toestan
den in de Zuidafrikaanse gevangenissen.
Dat rapport is door de regering in Pre
toria pas eind 1966 voor publikatie vrij
gegeven. Omdat het Defence and Aid
Fund van mening is dat een onderzoek,
waarvan de Zuidafrikaanse regering lang
van tevoren op de hoogte is geweest, een
niet geheel juist beeld van de situatie
kan opleveren, heeft het de conclusies
van het Rode Kruis gepubliceerd met
daaraan toegevoegd eigen bevindingen en
verklaringen van voormalige politieke
gevangenen.
Het rapport is vanochtend vrijgegeven
tijdens een persconferentie op Schiphol
Weerrapporten 2, 2
Vit het binnenland2
Agenda van IJ mond en Haarlem 2
Buitenlands nieuws 3
Van Dag tot Dag3
Uit stad en om geving ....4,3, 7
Kennemer Kruimels 3
In de Vishal en op zee7
Radio en tv9
Feuilleton9
Beeldverhalen9
Aangestipt 9
Economisch nieuws 11
Scheepsberichten 11
Beurs11
Ferdinand 12
Sport 13
Luidsprekers 8
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting van het K.N.M.I., geldig van
donderdagavond tot vrijdagavond,
Aanvankelijk nog enkele buien,
maar morgen meer zonnige perio
den en op de meeste plaatsen droog
weer. Matige wind tussen zuidwest
en zuid. Koude nacht, maar morgen
iets hogere middagtemperaturen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Morgen overwegend droog met meer
opklaringen en een afnemende zuid
westelijke wind. Middagtemper atuur
17 tot 19 graden. Zeewater 19 graden.
Vooruitzichten: Tegen het week
einde wat aangenamer weer en een
kleine stijging van temperatuur.
Een lid van de nationale garde van
Louisiana (V.S.) arresteert op hard
handige manier een blanke die gis
teren met nog 75 anderen een groep
van 25 negers molesteerde. De
negers demonstreerden voor gelijke
burgerrechten.
Hedenmiddag is het drijvend droogdok
in IJmuiden verkocht aan de n.v. J. M.
Rijsdijk Azn., Scheepssloperij Dordrecht,
voor f 31.601.
in aanwezigheid van Dennis Brutus, een
der voornaamste getuigen van het De
fence and Aid Fund, een Zuidafrikaan die
thans als politieke balling in Engeland
woont.
Naar de mening van het Defence and
Aid Fund is de beoordeling door het
Rode Kruis te soepel uitgevallen. Dit
laatste wordt voornamelijk geweten aan
de Zuidafrikaanse regering, die het Rode-
Kruis-verslag zo zou hebben gehanteerd
dat schokkende ontdekkingen onvoldoen
de tot uiting komen.
In dit verband noemt het rapport:
Aan tbc lijdende gevangenen wer
den in overvolle cellen op de vloer
liggend aangetroffen.
Drie van de zeven ondervraagden op
Robbeneiland waren geslagen door
hun bewakers.
Vijf van de zes in Kroonstad spraken
van mishandeling.
Er was een groot aantal klachten
over koude, gebrek aan frisse lucht,
bewegingsvrijheid, ontspanning en
studiefaciliteiten en bovendien over
slecht en onvoldoende voedsel.
Een speciale aanvulling van het Rode-
Kruisonderzoek meent het Defence and
Aid Fund te kunnen leveren op het punt
van apartheid in de gevangenissen. Ook
hier zou namelijk, hetgeen door het Rode
Kruis niet is gesignaleerd, een duidelijk
verschil in behandeling bestaan tussen
blank en niet-blank, een onderscheid dat
zich uit in voedsel, kleding en bijvoorbeeld
in bepaalde voorrechten, zoals roken.
Bij een bespreking van de toestanden
in de verschillende gevangenissen, die
volgens de getuigen van het Defence and
Aid Fund in de praktijk zelden overeen
komen met de bevindingen van het Rode
Kruis, wordt onder meer melding ge
maakt van het bestaan van vier benden
onder de gevangenen op Robbeneiland,
die een ware terreur zouden bedrijven.
Bijzondere aandacht wordt in het rap
port geschonken aan de voormalige leider
van het verboden Panafrikaanse Congres,
Robert Soboekwe. Er is een bijzondere
wetgeving nodig om Soboekwe gevangen
te houden op Robbeneiland hoewel hij
zijn tijd al royaal heeft uitgezeten. Bij
zondere maatregelen zijn getroffen om de
fysische omstandigheden voor Soboekwe
te verbeteren, maar aldus het rapport
dat is geen compensatie voor het effect
van eenzame opsluiting. Mevrouw Helen
Suzman, het laatste Zuidafrikaanse parle
mentslid dat nog strijdt voor rasseninte
gratie, heeft na een bezoek aan Soboekwe
verklaard, dat de geprolongeerde afschei
ding „effect begint te krijgen op de heer
Soboekwe".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De oud-premiers Marij
nen en De Qua achten een scheuring in de
KVP onvermijdelijk als de groep KVP
radicalen doorgaat met het voeren van
actie. Waarnemers beginnen voorts te
vrezen dat deze handtekeningenactie de
stabiliteit van het kabinet-De Jong, die in
de Kamer steunt op een geringe meerder
heid aantast.
Het partijbestuur van de KVP komt op
26 augustus in Baarn bijeen om de situa
tie te bespreken. De groep radicalen heeft
gisteravond besloten haar actie met voort
varendheid binnen de partij voort te zet
ten. Zij heeft inmiddels de steun gekregen
van tal van vooraanstaande KVP'ers. De
groep zal contacten leggen met de Bra
bantse groep radicalen.
„Wanneer de christen-radicalen hun
actie voortzetten, zullen zij zeker een te
genoffensief oproepen, waarmee de split
sing dan een feit is geworden", is de
mening van prof. De Quay. „Ik kan mij
niet voorstellen dat een grote meerder
heid in de K.V.P. een partijconcentratie
wil, die te allen tijde met de P.v.d.A,
moet samenwerken".
Volgens mr. Marij nen kunnen de ge
volgen voor Ie huidige regeringscoalitie
niet uitblijven wanneer de christen-ra
dicalen de zaak op de spits drijven en
een koerswijziging binnen de K.V.P. we
ten tot stand te brengen. „Iedere actie
roept een reactie op", zei hij ons van
morgen, „die een splitsing van de partij
tot gevolg krijgt".
Drs. Bogaers reageerde namens de ra
dicalen vanochtend als volgt: „Ik denk
helemaal niet aan een splitsing, maar aan
een omvorming van de K.V.P. Wij vinden
het onjuist dat buitenstaanders het begrip
scheuring introduceren voor het proces
dat nu op gang komt. We moeten ophou
den met doorhollen. Het gaat ons om
andere partijstructuren en daar is veel
tijd voor nodig".
In politieke kringen gelooft men overi
gens niet dat er voor het kabinet-De
Jong onmiddellijk gevaar dreigt. Er
zijn bij de strijd binnen de K.V.P. geen
actueel-politieke zaken in het geding.
Minister-president De Jong beschikt in
de Tweede Kamer over een meerderheid
(Van onze correspondent)
NIJMEGEN. Sedert de opening van de Pompe-kliniek voor geestelijk gestoorde
delinquenten op 27 september vorig jaar in Nijmegen hebben zich 66 gevallen van
ontvluchting uit deze kliniek voorgedaan. Er worden op het ogenblik 34 patiënten
verpleegd. De administratieve sterkte zou 46 moeten bedragen, doch elf verpleeg
den zijn ontvlucht en na hun aanhouding opgesloten in huizen van bewaring elders
in het land, waar zij nu nog afwachten wat over hen zal worden beslist Eén delin
quent is nog voortvluchtig.
Deze cijfers heeft de burgemeester van Nijmegen tijdens de gisteravond gehouden
raadsvergadering bekendgemaakt in antwoord op vragen uit de raad.
Burgemeester Hustinx deelde mee dat het niet gaat om 66 vluchtelingen. Immers
27 ontvluchtelingen kwamen op naam van slechts zes verpleegden. Dezen kwamen in
20 van de 27 gevallen eigener beweging terug.
De Pompe-kliniek valt onder het beheer van het ministerie van Justitie. In ver
band met het grote aantal ontvluchtingen zijn in juni jl. interne beveiligingsmaat
regelen getroffen, hetgeen een gunstig resultaat heeft gehad. Verdere beveiligings
maatregelen zijn in voorbereiding.
Meegedeeld werd dat de aansprakelijkheid voor toegebrachte schade zich in eerste
instantie beperkt tot de delinquent zelf.
f*
(Van onze correspondent)
PARIJS In een persconferentie heeft
de leider van de Democratische Socialis
tische Federatie, Mitterrand, kritiek uit
geoefend op de houding van De Gaulle.
Daarentegen heeft hij de Amerikaanse
bombardementen in Vietnam scherp ver
oordeeld en er geen twijfel over laten
bestaan dat een regering van links de
verslechtering van de sociale verzekering
ongedaan zal maken.
Wat Canada betreft, zei Mitterrand, dat
er geprivilegieerde banden bestaan tussen
Frankrijk en de Franse Canadezen van
Quebec. De Franse gemeenschap van Ca
nadezen heeft het recht gelijkheid te eisen
met de Engels-sprekende Canadezen.
Maar hoe zij voor die eisen zullen opko
men, is hun zaak en niet de zaak van
Frankrijk. De manier waarop De Gaulle
„Leve het vrije Quebec" heeft uitgeroe
pen, is beschamend, want men moet zich
voorstellen hoe De Gaulle zou hebben ge-
Frangois Mitterrand
reageerd wanneer een buitenlandse per
soonlijkheid naar Straatsburg zou komen
omdaar openlijk zijn mening te zeggen
over de structuur van het Franse volk.
Wat de verhouding tot de communisten
betreft, zei Mitterrand, dat er in de lin
kerzijde van Frankrijk twee grote stro
mingen bestaan. De communisten zijn
vertegenwoordigd door vijf miljoen kie
zers en 73 parlementsleden, de democra-
tisch-socialistische federatie door 4,5 mil
joen kiezers en 116 afgevaardigden plus
vijf kamerleden, die zich bij de federatie
hebben aangesloten. De eenheid tussen
deze beide stromingen, zei Mitterrand,
moet bewaard blijven.
Over Vietnam zei Mitterrand, dat de
federatie niet gewacht heeft op het bom
barderen van de Doumairbrug om van
haar verzet en zelfs van haar opstand te
gen de bombardementen te getuigen.
„Met het Amerikaanse volk hopen wij
voldoende druk te kunnen oefenen op de
Amerikaanse regering teneinde haar te
doen begrijpen, dat oorlog noch in het
belang is van de wereldvrede noch in het
politiek, materieel en moreel belang van
de Verenigde Staten zelf. De taal van de
vriendschap, al is die soms geïrriteerd
en streng, is altijd nog beter dan wat De
Gaulle doet: beledigen, wraaknemen en
stelselmatig oppositie voeren."
van elf leden. Tot dusver hebben zich
nog slechts vijf K.V.P.'ers tot de „groep
van 14" bekend. Ook als enige Anti-Re
volutionairen en Christelijk-Historischen
„uit de boot" zouden vallen, kan de pre
mier op critieke momenten altijd nog re
kenen op de steun van zeven Boeren,
drie S.G.P.'ers en de heer Jongeling, sa
men eveneens elf man. Iets anders is, dat
de heer De Jong aan de oppositie in zijn
eigen partij wel eens politieke consequen
ties zou kunnen verbinden, die hem bij
een meningsverschil over een belangrij
ke kwestie tot aftreden nopen.
Intussen heeft de K.V.P.-jongerenorga
nisatie in Den Haag vandaag een tele
gram gestuurd aan de landelijke jonge
renorganisatie van de K.V.P., waarin ver
ontrusting wordt uitgesproken over de
houding van het dagelijks bestuur tegen
over de K.V.P.-radicalen. Aangedrongen
wordt op bijeenroepen van het voltallige
jongerenhoofdbestuur op zo kort moge
lijke termijn.
John Stuart Mill:
In tijden van crisis moet men zowel
domme veranderingen als dom verzet
tegen veranderingen vermijden.
DOEALA (Kameroen) (Reuter) Ra
dio-Biafra het radiostation van het
van overig Nigeria afgescheiden oosten
heeft gemeld dat de bevolking van Iba-
dan, de hoofdstad van de westelijke Nige-
riaanse provincie, in opstand is gekomen
tegen het federale bewind in Lagos ter
wijl Biafraanse troepen naar het westen
oprukken.
Ibadan ligt ongeveer honderd kilometer
van Lagos en heeft zeshonderdduizend in
woners, in hoofdzaak Yoroeba's. Brigade
generaal Banjo, die gisteren in het mid
den-westen de macht aan zich trok, is ook
een Yoroeba.
Overigens wordt uit Lagos gemeld dat
honderd man van Biafra zijn gesneuveld
in een veldslag met federale troepen. De
eenheid was op weg naar Ibadan.
Biafra heeft woensdagavond de crisis
„een zaak voor zwart Afrika" genoemd
en gezegd dat de Organisatie voor Afri
kaanse Eenheid (OAE) hierin moet tonen
wat zij waard is. Volgende maand houdt
de organisatie in Kongo een topconferen
tie, maar functionarissen van het federa
le bewind in Lagos hebben al gezegd dat
Nigeria de crisis als een binnelandse
aangelegenheid beschouwt en er zich te
gen zal verzetten, dat ze op de agenda
wordt geplaatst.
Radio-Biafra waarschuwde de OAE zich
niet aan haar verantwoordelijkheid te ont
trekken. Het radiostation verweet de fe
derale leider, generaal Gowon, bemidde
lingspogingen van drie OAE-leden Ethi
opië, Liberia en Kongo-Kinsjasa te heb
ben afgewezen, maar wel genegen te zijn
tot Europese interventie.
Britse wapens voor de Nigeriaanse
Federale regering. Een gisteren ge
nomen foto van het vrachtschip
„Egori", toen het in Tilbury Docks
een lading wapens aan boord nam,
bestemd voor de Federale regering
in Nigeria. Tot de zending behoren
zestien luchtafw eerkanonnen. De
wapens zullen worden gebruikt in
de strijd tegen het rebellerende
Biafra.
ADVERTENTIES
Bloemstraat 34
officia) dealer
IJmuiden - Tel. 14208
Vanmorgen om tien voor elf zijn in het
Zandvoorts duingebied de 20-jarige onge
huwde Arie Kerkman en zijn 33-jarige
gehuwde broer Jacob, beiden uit Zand
voort, bij het bramen zoeken door de
bliksem getroffen. Arie Kerkman kwam
hierbij onmiddellijk om het leven. Zijn
broer, die zwaar gewond werd, was nog
in staat een duintop te bereiken en de
bewoners van de nabij gelegen Keesom-
straat te alarmeren. De slachtoffers zijn
naar het St. Elisabeth Gasthuis in Haar
lem overgebracht. De toestand van Jacob
Kerkman is uiterst zorgwekkend.
MÜNCHEN (AP). Een zeventien
jarige jongen heeft vannacht op een don
ker vliegveld een toestel gestolen, is neer
gestort en met vele verwondingen in een
ziekenhuis beland. Het vliegtuig moet als
verloren worden beschouwd.
ADVERTENTIES
DIVERSE BELEGDE BROODJES
Kennemer Automatiek
VELSERDUINPLEIN 6 IJMUIDEN-O.
Telefon 14.000
Ptfl)ori«itfaat - Haarlem - Tel. 15SS2
