Moskou dient protest in tegen
ontvoering" van Tkatsjenko
- -
DDR eist dat West-Berlijn
onafhankelijke staat wordt
„Kosygin wil Vietnam een
buffer tegen China maken"
Ie de wieö gesmoord
Amerikaanse
negers naar
Liberia
Katangezen mogen
Kongo niet uit
Beroep op Johnson
tot bemiddeling
Leidende marxist
ontslagen
Weer VS-wapens
Maar ook Brown gaat protesteren
„Der Mittag" gaat
verdwijnen
VS-ambassadeur Averell Harriman:
Synagoge
opgeblazen
in Mississippi
Proces tegen nazi's
in Litauen
Gratie voor Brit
in Spanje
arom
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1967
3
55
1
JE....JfcflL
Vietnam-referendum
gaat door in
San Francisco
Stop en Kiesinger blijven zwartepieten
Trewidden wordt in
Antwerpen gelost
Een WF-je? Nu? Neen, dank u "wel
Trouwens, zou u zo midden
onder uw werk aan Citroen
denken? Al was ie ook honderd
keer van Fockink?
Daar zijn veel betere
momenten voor.
Vóór het eten bijvoorbeeld.
Gezellig om dan samen met
uw man een
CITROEN VAN FOCKINK
te drinken en over en weer de
belevenissen van de dag
te vertellen. Schenk nog eens bij.
WYNAND FOCKINK
C4tutt> 1679
De verhoudingen binnen de VPRO-ge-
lederen zijn danig verzuurd door het in
cident rondom de inmiddels in de wieg
gesmoorde satirische rubriek. De veront-,
rusting, die de schorsing van de heer A.
Kleywegt heeft veroorzaakt, heeft zich
inmiddels uitgebreid over het voltallige
personeel van de VPRO-televisie-afdeling
en het ziet ernaar uit dat het bestuur van
de omroep veel moeite zal hebben om het
geschokte vertrouwen enigszins te her
stellen. Enigszins, want dergelijke grof
heden als het naar huis sturen van een
toegewijd medewerker, als ware hij een
stoute leerling van een lagere school, kan
men niet bedrijven zonder dat er iets van
blijft hangen.
Het grote bezwaar van het VPRO-per-
sonéel is ook, dat de directie publiciteit
aan deze gang van zaken heeft gegeven
in een voor de betrokken medewerker
discriminerende vorm.
Men kan in het algemeen een zekere
openheid ten aanzien van de gang van
zaken bij de omroepen slechts toejuichen,
maar in het geval-Kleywegt leek het er
veel op dat de VPRO-directie een daad
wilde stellen die haar zou moeten recht
vaardigen in de ogen van een aantal
VPRO-leden, wie het op stapel zetten van
een satirische rubriek een doorn in het
oog was.
Bepaalde publikaties in een ochtend
blad, passend in het kader van een soort
heksenjacht op alles wat nonconformis-
tisch denkt of doet, hebben deze VPRO-
CHICAGO A(P) Een groep van
twintig negers uit Chicago, die zichzelf
„Hebreeuwse Israëlieten" noemt, is per
vliegtuig naar Liberia vertrokken om zich
daar blijvend te vestigen.
Een woordvoerder van de groep zei dat
de leden hun Amerikaanse staatsburger
schap „als je daar al van kunt spreken"
zullen opgeven.
De woordvoerder, die Ben Ammi als
zijn naam opgaf, verklaarde dat hij Ben
Carter had geheten tot het moment van
zijn „wedergeboorte". Hij noemde de
Verenigde Staten een „hypocriete natie"
en zei dat er in de Verenigde Staten
geen plaats voor de negers is.
„Miljoenen Amerikaanse negers zullen
in de toekomst emigreren naar de west
kust van Afrika om daar een natie van
vrije zwarte mensen op te bouwen", al
dus Ben Ammi. „Wij willen liever in de
jungle van Afrika leven dan in een huis
in Cicero".
KINSJASA (AFP) De Katangese
gendarmes, die aan de kant van huur
lingenkolonel Jean Schramme hebben ge
vochten, zullen niet kunnen profiteren
van de door de topconferentie van Afri
kaanse leiders aangenomen resolutie op
grond waarvan de huursoldaten Kongo
zouden mogen verlaten. Dit heeft presi
dent Moboetoe maandag in een vraag
gesprek gezegd.
NEW YORK (Reuter) Tachtig voor
aanstaande Amerikanen, onder wie zes
tien Nobelprijswinnaars, hebben vandaag
in een verklaring aan president Johnson
hun regering verzocht te streven naar het
tot stand brengen van rechtstreekse vre
desonderhandelingen tussen de Arabieren
en Israel. Zij zeggen dat de kans op het
uitbreken van nieuwe vijandelijkheden
steeds groter wordt als er geen vredes
onderhandelingen komen tussen Israel en
elk van de partijen waarmee dat land
in oorlog is.
(Van onze redactie buitenland)
Ruslands voornaamste marxistische his
toricus en filosoof, Pjotr Pospelov, heeft
zijn functie verloren omdat hij niet vol
doende objectiviteit heeft betracht, meldt
de New York Times.
De ontslagen directeur van het instituut
voor marxisme-leninisme is 69 jaar oud
en trad in 1916 toe tot de communistische
partij. Hij was secretaris van het centrale
comité en het politbureau. Hij wordt
opgevolgd door Pjotr Fedosejev.
De voornaamste grief tegen hem zou
zijn geweest dat hij de rol van Trotski
en Boekharin niet objectief genoeg heeft
behandeld. Oude bolsjewieken hebben
zich beklaagd van Pospelov geen toegang
te hebben gekregen tot de archieven van
de vroegste periode van de Russische re
volutie. Zij menen dat Pospelov nog
steeds de denkbeelden van Stalin aan
hangt en daarom wordt beïnvloed door
vooroordelen tegen twee van de naaste
medewerkers van Lenin voordat Stalin al
le macht aan zich trok.
leden al bij voorbaat boos gemaakt op de
medewerkers aan de satirische rubriek.
De VPRO-directie zag zich gesteld voor
een aantal bedankjes en haalde bakzeil
door de heer Kleywegt op licht arrest te
stellen en zich intens te bemoeien met al
les wat voor de satirische rubriek in voor
bereiding was.
Zo ongeveer moet de gang van zaken
zijn geweest, voor zover deze te recon
strueren is. Het is natuurlijk volkomen
logisch dat een groot aantal andere
VPRO-leden daarover gebelgd is. Het is
immers niet leuk te ervaren, dat zijn eigen
omroep aan de leiband van heksenjagers
loopt. De VPRO heeft een zeer goede
naam en de reputatie dat men daar niet
aan kleinzielige scrupules lijdt. Een sati
rische rubriek, hoe algemeen van tendens
ook, komt in botsing met gevestigde in
stituten en heilighuisjes. Wanneer al bij
voorbaat zou moeten worden geëist dat
één of meer van die heilighuisjes onvoor
waardelijk moet worden ontzien, ont
neemt men de makers van zo'n rubriek
hun noodzakelijke vrijheid en kan men
het hele idee beter op sterk water zet
ten.
De VPRO is kennelijk in botsing geko
men met dat deel van haar leden, dat
geen grapjes verdragen kan over bepaal
de onderwerpen. Ofschoon de grapjes nog
niet eens gemaakt waren bleken zij al
bereid te bedanken voor het lidmaatschap
op het onnozele gedaas van een krant
daarover. Deze lieden zouden zonder dat
gedaas ook onmiddellijk bedankt hebben,
als de rubriek tot stand zou zijn gekomen
en uitgezonden. Want voor sommige
mensen is de satire op zich al iets van de
duivel.
Droevig echter is het, dat de strijd om
het ledental onze ether momenteel zoda
nig beheerst, dat een omroep rekening
gaat houden met iedere abonnee. Een to
tale vervlakking kan alleen maar het ge
volg van deze kwetsbaarheid zijn, waar
door de luisteraar-kijker als een grotesk
kruidje-roer-me-niet" aan alle kanten
wordt gespaard voor zelfs de geringste
irritatie.
Een kleurloos, meningloos en humor
loos gekeuvel, zonder het zout van de sa
tire en zonder de „veeg uit de pan", een
menu zonder vlees of vis, is dat wat „Ne
derland" wil? Een kleine groep met bij
zonder lange tenen wil dat misschien^
maar de gezond denkende, op verruiming
van zijn horizon gestelde kijker-luis
teraar zal het betreuren wanneer niet nu
en dan de milde spot als een pittige saus
wordt uitgegoten over de droge gort van
alledag. Natuurlijk zijn wij voor de goede
satire niet alleen op de omroepen aange
wezen. Maar het medium levert wel
bruikbare mogelijkheden op en het zc-s
jammer zijn als die door de kleinzielig
heid van enkelingen zouden moeten wor
den afgeschreven.
>AA«"Wl/VWWVWWWWWWWVWWVWVWWWWWWWWWWI
WASHINGTON (AP) Amerika
zal zo mogelijk spoedig zijn embargo
op wapenzendingen aan Israel en mo
gelijk bepaalde andere landen in het
Nabije Oosten opheffen, aldus is van
de zijde van het Pentagon verklaard.
(Van onze correspondent)
LONDEN. Moskou heeft gisteravond
in een felle nota geprotesteerd tegen de
„ontvoering" van de Russische natuur
kundige Vladimir Tkatsjenko. Volgens de
Russen was deze handeling een opzette
lijke uitdaging, bedoeld om de relaties
tussen beide landen in gevaar te brengen.
In de nota, die gisteravond werd over
handigd aan de Britse ambassadeur te
Moskou, wordt tenslotte de onmiddellijke
terugkeer van Tkatsjenko en zijn vrouw
naar Rusland geëist.
Hoewel de Russen gelijk bleken te heb
ben, toen zij zondag de Engelse politie
lieten weten dat zij Tkatsjenko hadden
Tkatsjenko wordt de Russische am
bassade binnengebracht.
meegenomen aangezien hij geestesziek
was, was men gisteren in Londen niet be
reid het gebeurde te vergeten. Minister
Brown van Buitenlandse Zaken zal een
nota zenden naar Moskou, waarin hij
protesteert tegen de „gangstermethode"
van de Russen.
De minister doelt hiermee op de wijze
waarop Tkatsjenko eerst zaterdagochtend
-op klaarlichte dag in een Londense straat
in een auto was gesleurd en daarna op
geheimzinnige wijze in het Russische
vliegtuig was gezet. Ook het feit dat Rus
sische autoriteiten weigerden de Engelse
politie de kans te geven Tkatsjenko te
verhoren neemt minister Brown hoog op.
Zoals in een verklaring van het Britse
ministerie van Binnenlandse Zaken giste
ren werd gezegd, zou het incident nooit
zijn gebeurd als de Russen de politie en
de autoriteiten van London Airport be
hoorlijk op de hoogte hadden gesteld.
De Sovjet-nieuwsmedia hebben tot nu
toe een volkomen stilzwijgen bewaard
over de zaak Tkatsjenko.
SAN FRANCISCO (AFP) - Het hoogge
rechtshof van Californië heeft de autori
teiten van San Francisco, die belast zijn
met de organisatie van gemeenteraads
verkiezingen op 7 november, gelast op de
stembiljetten een vraag te doen opnemen
aan de kiezers, zich uit te spreken voor
of tegen een onmiddellijk staakt-het-vuren
in Vietnam en terugtrekking van de Ame
rikaanse strijdkrachten.
Een groep pacifisten, „Burgers voor een
stemming over Vietnam" geheten, had
een petitie doen rondgaan waarin opne
ming van genoemde vraag op de stem
biljetten werd geëist. De groep had 22.000
handtekeningen verzameld (20.000 waren
vereist om de vraag opgenomen te krij
gen), maar het gemeentebestuur had ge
weigerd de petitie in overweging te nemen
met het argument, dat het ging om een
internationale politieke kwestie, die niets
met gemeenteraadsverkiezingen had uit te
staan.
Het hooggerechtshof heeft dit argument
verworpen en opneming van de vraag ge
last.
Ook in New York hebben groepen pa
cifisten gepoogd een dergelijke vraag op
de stembiljetten vermeld te krijgen. Maar
hoewel ook zij meer dan honderdduizend
handtekeningen verzamelden, vijfduizend
meer dan vereist, hebben de New Yofkse
autoriteiten geweigerd om dezelfde rede
nen als die van San Francisco.
(Van onze correspondent)
BONN. De Westduitse kanselier
Kiesinger heeft gisteren een ant
woord ontvangen op zijn bijna be
rucht geworden brief, die hij op
13 juni aan de Oostduitse minister
president Stoph heeft geschreven.
Het initiatief voor die briefwisseling
lag bij de Oostduitse minister-presi
dent, die op 10 mei van dit jaar als
eerste de pen ter hand had genomen.
DUSSELDORF (AP). Een zegsman
van de Westduitse uitgeverij Axel Sprin
ger heeft meegedeeld dat de publikatie
van „Der Mittag", dat met een oplaag
van driehonderdduizend exemplaren ver
scheen bij de uitgeversmaatschappij van
Springer, met ingang van 20 september
zal worden stopgezet. De zegsman deelde
mee dat het blad wordt stopgezet om
economische redenen.
BRUSSEL. Vertegenwoordigers van
de Antwerpse havenarbeiders hebben
maandag na een nieuw onderzoek van
het Britse schip „Trewidden" beslist, dat
de lading van 180 ton Indiaas beender
meel kan worden gelost.
ADVERTENTIE
Een rondje IVF, daar is iedereen vierkant voor.
CITROEN VAN FOCKINK
9,85 per hele liter
JONGE EN OUDE WF GENEVER, CITROENBRANDEWIJN, WF HALF
EN HALF, BESSEN, KERSEN EN FRAMBOZEN VAN FOCKINK.
WF-SPECIALITEITEN: RUMBERRIES, ROYAL ORANGE, HUBERTINE.
NEW YORK (AP). Averell Harriman
VS-ambassadeur in algemene dienst, is er
van overtuigd dat Sovjet-premier Kosygin
door onderhandelingen een einde aan de
Vietnamese oorlog gemaakt wil zien,
waarbij het gewezen Indo-China een af
zijdige bufferstaat tegen expansie van
China moet worden. Maar zolang de oor
log voortduurt beschouwt het Kremlin
Noord-Vietnam als een socialistisch broe
derland, dat het verplicht is te steunen.
Deze opvatting heeft Harriman geuit in
het tijdschrift Look van 3 oktober.
Over de Russisch-Amerikaanse betrek
kingen schrijft hij: „De grootste dienst,
die wij aan de wereldvrede kunnen bewij
zen is te strijden tegen misverstanden
tussen Amerikanen en Russen. Amerika
en de Sovjet-Unie zullen over allerlei
zaken blijven verschillen. Maar we
moeten er naar blijven streven die ver
schillen op te lossen, hoewel er natuurlijk
beide zijden voor nodig zijn om tot over
eenstemming te komen. Wij (als de ster
kere en rijpere natie) moeten in dit
streven de leiding nemen".
En over de Russisch-Chinese betrek
kingen: „De Chinese en Russische com
munisten hebben verschil over de inter
pretatie van het marxisme-leninisme. In
feite heeft Stalin tijdens de oorlog nooit
met veel vertrouwen over Mao Tse Toeng
gesproken. Hij Jheeft Mao en zijn collega's
.margarine-communisten" genoemd.
Over Alexander Kosygin: „Hij is een
heel andere man dan Stalin en Kroesj-
tsjev. Hij is ernstig, en lacht af en toe.
Hij is heel anders dan de koude gereser
veerde Stalin en de aardse, freewheelende
Kroesjtsjev. Maar hij gelooft even stellig
in de uiteindelijke zege van het commu
nisme als zijn voorgangers.
Hij meent, dat als wij Amerikanen de
landen in latijns Amerika helpen commu
nistische guerrilla's te bestrijden, wij in
gaan tegen de onvermijdelijke loop van
de geschiedenis".
JACKSON, MISSISSIPPI (AP). Een
ontploffing heeft maandagavond zware
schade toegebracht aan de nieuwe joodse
synagoge in Jackson. Een muur werd
volledig weggeblazen en het plafond,
deuren en ramen liepen eveneens grote
schade op.
De moderne synagoge van de Beth Is
rael-gemeente is verleden zomer ingewijd
tijdens een plechtigheid waarbij ook de
episcopaalse en rooms-katholieke bis
schoppen van Mississippi aanwezig wa
ren.
De rabbijn van de synagoge, Perry E.
Nussbaum, is een actief voorstander van
r assengelij kheid.
Averell Harriman
MOSKOU (AFP) Binnenkort zal in
Vilnyus (Litauen) een proces beginnen
tegen een groep nazibeulen, die verschei
dene duizenden jonden in de stad Koe-
pis j kiss tijdens de tweede wereldoorlog
hebben vermoord. De voornaamste be
klaagde, Werner Loev, zal bij verstek
worden berecht. Hij bevindt zich in de
Duitse Bondsrepubliek.
LONDEN (DPA) Generaal Franco
heeft de wegens terroristische activitei
ten tot twintig jaar veroordeelde 21-jari
ge Brit Stuart Christie gratie verleend
De moeder van de jongeman verzocht
het Spaanse staatshoofd enkele weken
geleden genade voor recht te laten gelden
Zij heeft van de Spaanse ambassadeur
in Londen vernomen dat haar zoon, die
op 1 september 1964 door een Spaanse
rechtbank schuldig is bevonden aan het
doorgeven van springstoffen aan een ver
zetsorganisatie, binnen enkele weken
weer thuis zal zijn.
De tragi-komische correspondentie tus
sen de beide bewindslieden heeft veel
van het bekende kaartspel „zwartepie
ten". In het Duitse taalgebruik wordt
veelvuldig de uitdrukking „Elkaar de
Zwarte Piet toeschuiven" gebruikt. Ook
Stoph en Kiesinger doen dit, en degene
die het laatst geschoven heeft is de onge
lukkige kaart dan even kwijt. De tegen
zet wordt daarop in honende afwachting
tegemoet gezien.
Nu Stoph in zijn laatste brief eist dat
de bondsregering West-Berlijn als een on
afhankelijke staat zal erkennen, en daar
bij ook nog even de Oder-Neisse aan
haalt als Polens westgrens en de DDR
als een onafhankelijke republiek, weet
hij dat hij tot dovemansoren spreekt.
Maar ook Kiesingers brief van 13 juni
daaraan voorafgaande een verwaterd
en ontkracht document na een cabaret
achtige strijd achter de schermen over
de te gebruiken terminologie behelst
voorstellen die door de regering van de
DDR niet zouden worden aangenomen.
Dat dit van te voren vaststond stelde heel
wat conservatieve politici in Bonn gerust,
evenzeer als niemand in Oost-Berlijn zich
nu ongerust hoeft te maken over het ant
woord op Stophs meest recent epistel.
Beide regeringen treffen schuld en blaam
in hun halsstarrigheid, maar de regering
in Bonn treft meer blaam, want zij wei
gert „de bestaande realiteiten" onder
ogen te zien.
Niemand in de bondsrepubliek voor-
noch tegenstanders van de regering
begrijpt hoe het tot ontspanning moet ko
men, als het huidige kabinet blijft vast
houden aan de bijvoorbeeld door niemand
meer serieus genomen oorspronkelijke
gedachte, dat de grenskwesties nog bij
vredesonderhandelingen kunnen worden
geregeld.
Nog op 7 september verklaarde Kie
singer voor de commissie van Buiten
landse Zaken van de Bondsdag, dat de
bopdsregering zowel de erkenning van
Oost-Duitsland als soevereine staat als
de geldigheid van de Oder-Neisse als
Polens westgrens niet wenst uit te spre
ken. Kiesinger zei ten overvloede dat er
een misverstand in het spel is, als men
gelooft dat de regering zich met de hui
dige toestand zou hebben verzoend.
De sociaal-democraten bevinden zich
nu in de ongelukkige situatie deel uit te
maken van een regering, die tot nu toe
nauwelijks een werkelijke stap op weg
naar de oplossing van de Duitse proble
matiek heeft durven zetten.
Hoe precair en uitzichtloos de toestand
van het ogenblik wel is blijkt hier uit
dat bepaalde kringen in de CDU-CSU de
kanselier zelfs nog durven te verwijten
„te ver" te zijn gegaan, of zeggen dat
hij „te veel naar de heren van de SPD
luistert", die bovendien zouden proberen
met de eer te gaan strijken, om in 1969
daaruit verkiezingswinst te slaan".
Een typisch voorbeeld van de in de
boezem van de CDU ontstane hysterie is
een artikel van de christen-democratische
partijwoordvoerder, de vroegere arts dr.
Rathke, in „Entscheitung", het orgaan
van de „Junge Union" de jongeren-
groepering van de partij. Rathke voor
spelt een „onweer" en signaleert „sub-
cutane (dat zijn onder de huid gaande)
om niet te zeggen subversieve" midde
len waarmee de SPD in de coalitie te
werk gaat.
Ook ziet Rathke nog: „Een achterbakse
poging" bij de SPD „om met de
figuurzaag van de voorlichtingspolitiek
rond te knoeien aan het beeld van de
kanselier, zodat hij er niet meer zo ener
giek, zo erg slim en daardoor niet meer
zo gevaarlijk uit zal zien".
In deze sfeer valt als antwoord op
Stophs brief weinig opzienbarends te
verwachten.
Levenslang. Een sergeant van het Pales
tijnse bevrijdingsleger is door de Is
raëlische autoriteiten in Gaza tot le
venslange gevangenisstraf veroordeeld
wegens het illegale bezit van wapens.
Invoer gestaakt. De regering van Soedan
heeft besloten alle invoer van consump
tie en andere goederen uit de Verenigde
Staten stop te zetten.
Ontploffing. Een zware ontploffing heeft
dinsdag het twee verdiepingen tellende
gebouw van de nationalistisch Chinese
ambassade te Saigon, in Zuid-Vietnam,
vrijwel geheel verwoest. Een lid van de
staf is onder het puin bedolven. Acht
zijn ernstig gewond.
