„Voorlichting geboortebeperking
geen taak voor de overheid",
Contraceptief drinkwater - da's een griezelige zaak!
L
VROUW
VOLOP WERK BIJ
DE TELEVISIE
VOOR IDA BONS
LUFTHANSA PREFEREERT
JAPANSE STEWARDESSEN...
meent Hare Excellentie dr. Marga Klompé
Duitse meisjes niet bestand
tegen tempo straalvliegerij
ZATERDAG 2 3 SEPTEMBER 1967
Erbij
r_
11 li 1 till1
„KIJK EENS, wij zitten hier met
zijn allen het geld van de burgerij uit
te geven. En dan moet je je wel dege
lijk afvragen: kan het eigenlijk wel, is
het verantwoord?" In haar werkkamer
op de 15e etage van het torenhoge Mi
nisterie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk steekt Neder
lands enige vrouwelijke excellentie,
mej. dr. M. A. M. Klompé een sigaret
op en stelt beslist vast, dat er zelfs in
de verre toekomst geen kans op een
subsidie voor een Haags vrouwelijk
ontmoetingscentrum zal zijn, maar dat
zij op de rijksbegroting voor 1968 wel
een 20% hogere overheidsbijdrage
voor de ongehuwde-moederzorg heeft
uitgetrokken.
WÊÊÊÊ®^
I 1' 4 - If! - -
STEWARDESS met dit woord zijn de wensdromen van ontelbare
jongemeisjes verbonden. In hun ogen is het werk hoog boven de wolken
een droomberoep. Dat de „fijnste van alle vrouwelijke jobs" echter na
delen heeft, eventueel gevaar oplevert, stelden vooraanstaande gynaeco
logen en vliegmedische experts van de Duitse Bondsrepubliek op ee»
congres vast.
i v" 4 -
Mode uit Haarlem
IEDERE DAG om klokslag acht
uur neemt de bewindsvrouwe
plaats achter haar palissander
houten bureau „ministre" om dan
allereerst op haar draagbare ra
diootje „mee-genomen-van-thuis
de nieuwsberichten aan te zetten.
Dan komt de post. De laatste
maanden waren daar talrijke pe
tities van de Werkgroep Afschaf
fing Apartheidspolitiek Vrouw bij.
Verzoekschriften waarin de werk
groepvoorzitster, Floor Horninge-
Jacobs, kunstschilderes uit het
Noordhollandse Bergen, een drin
gend beroep op haar deed om een
eind aan de in ons land nog be
staande discriminatie van de vrouw
te maken.
„IK BEN het niet in alles met deze
groep eens" zegt mejuffrouw Klompé
„maar wat ik bij voorbeeld wel vind
is, dat er in onze samenleving te wei
nig begrip bestaat voor de betekenis
van het werken van de vrouw in haar
gezin. DaaV heeft men nog te veel
het gevoel van dat het een bijkomstig
heid is. Vraagt u mij of een vrouw in
staat is om maatschappelijk alle func
ties te vervullen, dat zeg ik ja, maar
wat nog steeds voorkomt en waar men
zeker op moet toezien is dat de vrouw
in het ambtelijke apparaat minder ge
makkelijk promotie maakt dan de man.
Ik vind dat vrouwen daar zeer dikwijls
achterliggen.
OP MIJN eigen departement pro
beer ik daar iets aan te doen door er
bij de personeelsafdeling op aan te
dringen voor iedere vacature de beste
kandidaat te nemen of dat nu een man
of een vrouw is. En dan de gelijke
beloning, die is er natuurlijk formeel
wel, maar je zit als vrouw toch altijd
met de kwestie van 't naar boven gaan
met je periodiek en op een ministerie
met het feit of je al of niet ingescha-
Nationale Federatie voor Huishoudelij
ke en Gezinsvoorlichting zich op te hef
fen en samen een nieuwe stichting te
vormen. Op het ogenblik worden er
besprekingen gevoerd over de mogelijk
heid of niet ook de Stichting Huishou
delijke Voorlichting ten Plattelande
zich hierbij aan zou kunnen sluiten.
Mej. dr. Kompé, zelf oud-vicepresiden-
te van de Unie van Vrouwelijke Vrij
willigers en mede-oprichster van het
Katholiek Vrouwendispuut zou een der
gelijke bundeling van krachten van
harte toejuichen.
Uitkijkend op de mistige weiden
rondom Rijswijk voegt zij daar echter
ogenblikkelijk aan toe „ik vind dat je
de mensen bij zo'n overleg de ruimte
moet laten om hun niet het gevoel te
geven dat wij ze willen forceren."
ZOU ER niet nog meer eenheid te
brengen zijn in de ruim 50 vrouwen
verenigingen, die ons land telt en die
hun vele tientallen plaatselijke afde
lingen allemaal een eigen EHBO-
cursusje laten organiseren.
„Ik vind niet dat wij ons daar als
overheid mee moeten bemoeien' aldus
mej. dr. Klompé. „Trouwens ik zou
ook niet weten op welke titel ik daar
als minister iets over zou kunnen zeg
gen. Het wordt pas anders wanneer er
bij die organisaties sprake van een
subsidie is."
Een twintigtal vrouwenverenigingen,
dat aangesloten is bij het Haags Vrou
wen Contact speelt met de gedachte
om in Den Haag een gebouw als vrou-
iimiiiiiiiiiiiiiiiiii
welijk ontmoetingscentrum in te rich
ten. Het zou een club moeten worden
met een eigen bibliotheek, vergaderza
len, leslokalen, een paar proefkeukens
en logiesruimte. Mejuffrouw Klompé
vindt het prachtig, maar ze heeft er
voorlopig geen subsidie voor over. „Als
je als ministerie plaatselijk iets wilt
doen dan moet je prioriteiten gaan af
wegen en dan komt de bouw van een
bejaardencentrum eerder in aanmer
king dan deze op zich zelf heel nut
tige zaak. Het is nu ook niet zo dat
je zegt: het is nu moeilijk, maar over
tien jaar zal het wel gaan, want als
je ziet wat er allemaal nodig is, dan
zal een overheidssteun voor een vrou
welijk ontmoetingscentrum nooit voor
rang kunnen krijgen, hoe zeer ik de
oprichting ervan ook zou toejuichen.
Misschien kan de gemeente er iets
aan doen."
Op de rijksbegroting voor '68 geen geld
dus voor vrouwenverenigingen, wel
voor de ongehuwde moederzorg. Het
aantal ongehuwde moeders nam ift de
afgelopen vijf jaar met 1000 tot 4775
toe. De personeelsstaf van de Neder
landse Federatie van Instellingen voor
de Ongehuwde Moeder en haar Kind,
de FIOM, werd desondanks nauwelijks
uitgebreid. In 1968 zal het Ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk 60 percent van bepaalde
kosten van het FIOM op zich nemen.
Dit jaar werd slechts 40 pet. vergoed.
Overigens is mej. Klompé van me
ning dat niet altijd deze instelling voor
de oplossing van problemen van onge
huwde moeders op moet draaien, maar
dat de gemeenschap daar ook eens zelf
wat van op zou moeten vangen. Al was
het alleen maar uit solidariteit. „En
dan is het ook nog zo" aldus de be
windsvrouwe ,,dat er gewone maat
schappelijke organisaties zijn, die alle
mensen die in moeilijkheden verkeren
kunnen coachen".
WORDT HET niet tijd dat de
overheid in ons overbevolkte land zo
langzamerhand iets aan de voorlich
ting over de geboortebeperking gaat
doen?
Mejuffrouw Klompé laat over haar
bepaling geen twijfels bestaan „Dat
acht ik onze taak niet" roept zij uit.
„Er zijn wel particuliere bureaus die
voorlichting geven als daar om ge-
keld wordt als commies of referenda
ris."
Mej. dr. Klompé is er zelf overigens
ondanks alle hindernissen in geslaagd
om een indrukwekkende carrière op te
bouwen. De ex-scheikundelerares van
het Nijmeegse r.k. lyceum „Mater
Dei", die al op haar twintigste jaar
voor de klas stond, werd bij de jongste
kabinetsformatie zelfs als een serieuze
kandidate voor het premierschap be
schouwd. Zij zelf zegt daar nu over
„Ik geloof niet dat de situatie in Ne
derland al rijp is voor een vrouwelijke
premier."
Dit voorjaar zorgde haar ministerie
voor een spectaculaire fusie in het
vrouwenverenigingsleven. Door de in
krimping van de subsidies besloten nl.
de Nederlandse Hulshoudraad en de
HET JET-TEMPO en de ijle lucht
in de machines brengen de vrouwe
lijke lichaamsfuncties volkomen in de
war. Wat met hoofdpijn, hartklach
ten en storingen in de bloedsomloop
begint, kan met onvruchtbaarheid ein
digen. Voor de eerste maal onderzoch
ten geleerden in de Sovjet-Unie het
verband tussen de snelheid van straal
vliegtuigen en het teruglopende pres
tatie-vermogen van de stewardessen.
Intussen werd ook de enige Duitse
luchtvaartmaatschappij, de Lufthansa
gealarmeerd, nadat gynaecologen heb
ben vastgesteld, dat een toenemend
aantal Duitse stewardessen aan ernsti
ge lichamelijke stoornissen lijdt. Hun
organisme revolteert tegen de extre
me klimaatveranderingen en de vol
maakt tegennatuurlijke dagtijdver-
schuivingen.
MET PILLEN en opwekkende mid
delen trachten de meisjes de moeilijk
heden het hoofd te bieden en richten
daardoor dikwijls een nog grotere
schade aan. De gynaecologen eisen der
halve, dat stewardessen in het jet-tijd
perk niet meer alleen naar gewicht,
lichaamslengte en talenkennis gese
lecteerd worden. Men zou er eigen
lijk veel meer op moeten letten of een
vraagd wordt. En die krijgen dan ook
een subsidie van het Rijk. Maar het
verspreiden van folders en affiches zo
als dat in Zweden gebeurt, daar voel
ik niets voor. Ik vind dat de verant
woordelijkheden overal waar dat kan
bij de burgers zelf moeten liggen. De
overheid moet alleen ingrijpen op het
moment dat het particulier initiatief
verstek laat gaan. En wat Zweden be
treft: ik Weet helemaal niet, alhoewel
men daar een hogere levens standaard
heeft dan bij ons, of wij met afgunst
naar dat land moeten kijken. Als u in
Zweden rondreist en u vraagt zich af
of de mensen daar zo veel gelukkiger
zijn dan bij ons, dan weet ik niet tot
welke conclusie u dan komt. Het zelf
moordcijfer is daar ontstellend hoog.
IN OPDRACHT van de Wereld Ge
zondheids Organisatie ontwikkelen op
het ogenblik farmaceutische concerns
een plantenextract dat door toevoe
ging aan het drinkwater in ontwik
kelingsgebieden het meest effectieve
geboortenbeperkende middel zou kun
nen zijn. Mejuffrouw Klompé vindt het
een griezelige zaak. „Het is moeilijk
er in kort bestek iets over te zeggen.
Naar mijn gevoel schakel je daarmee
het meest wezenlijke van de vrijheid
van de mens uit, maar daarmee wil
ik niet zeggen dat de wetenschap als
het om onderzoekingen gaat sommige
terreinen niet mag betreden. Trou
wens lang niet alles wat wordt uit
gevonden past men toe.gelukkig
maar".
MEJUFFROUW KLOMPé is on
danks haar ministerschap geen vrouw
die veel om uiterlijk vertoon geeft. Zij
zal nooit een bejaardentehuis openen,
of de Tweede Kamer toespreken in een
zwierige japon van 'n couturier. Daar
entegen onbreekt er nooit een bloem-
stukje op haar bureau. Zij laat het
iedere maandagmorgen op eigen
kosten door een Haagse bloemist
bij zich brengen.
En die bloemstukjes in haar werkka
mer waren deze week dan samen met
een thijmhoestdrankje en een potje ro-
zebotteljam rechts op haar bureau, de
enige stille getuigen van de vrouwe
lijke hand, die tot de afloop van de
ambtstermijn van het kabinet- De Jong
de scepter over het Ministerie van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk zal zwaaien.
mnnnnnnnnnn„www»».
Ida Bons in de nieuw
Swiebertje-serie.
llllllllllllllllllllinilllllllllllllllllHllllllllllIUHIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlilllllllllllll
meisje ook de speciaal voor het vlie
gen geschikte constitutie bezit.
JAPANSE meisjes hebben deze con
stitutie. Daarom heeft de Duitse Luft
hansa opnieuw onder de dochters van
Nippon naar jonge krachten omge
zien. Volgens conclusie van de Luft
hansa zijn de jonge Japanse vrouwen
wezenlijk klimaatvaster dan de Duit
se, zij zijn in staat onder veel ruwer
omstandigheden te werken en aldus
chef-stewardess Ursula Tautz dan
toch nog overtuigend te glimlachen.
VAN DE in totaal duizend sollicitan
ten werden er ondanks dat maar twin
tig aangenomen. Want men wil de Ja
panse meisjes vooral op de lijnen naar
het Verre Oosten inzetten en daarom
moeten zij beantwoorden aan de voor
stellingen, die men daar van een ste
wardess heeft. Zo zijn in de ogen van
Japanse passagiers stewardessen, die
geen zuiver Oxford-Engels spreken of
dialektachtige uitspraak niet verber
gen, even onacceptabel als die, welke
geen college-opleiding genoten hebben.
Daarmee zijn de aanstellingsvoorwaar-
den ten opzichte van die voor Europe
se en Amerikaanse meisjes wezenlijk
verzwaard.
Behalve de voor de inspannende
dienst boven de wolken bijzonder goe-
ÉÉfatMUéu..
VORIGE WEEK ZATERDAG heeft
u de blonde actrice IDA BONS kun
nen zien in een showprogrammaatje
rond Adèle Bloemendaal. Ida zelf vond
dat optreden niet zo best. Ik zag er wel
prachtig uit, zegt ze, met mooie kap
sels en een jurk van Dick Holthuis,
maar ik was zo nerveus, dat ik het
voor mijn eigen gevoel niet waarge
maakt heb.
Ida Bons zal regelmatig te zien zijn
in allerlei produkties, waarvan de eer
ste is de opera „Bastien et Bastienne",
die de VPRO zondag 24 september uit
zendt.
IDA BONS is in Arnhem begonnen,
waar ze drie jaar de toneelschool be
zocht. Daarna kwam ze bij het Nieuw
Rotterdamsch Toneel. „Echt een fijne
tijd", zegt ze, „heel fijn werk gedaan,
Gretchen uit Faust en dergelijke. Maar
op den duur had ik er niet veel zin
meer in en toen ben ik gewoon weg
gegaan. Ik wilde iets anders. Het gekke
is, dat ik ineens voor de televisie vrij
veel te doen kreeg. Het begon vorig
jaar bij de KRO met de kinderserie
Amulet, die geweldig is ingeslagen. Op
die serie kwamen allerlei andere aan
biedingen. Het fijne is, dat je er zo
veelzijdig van wordt."
AAN HET eind van deze maand
gaan we repeteren voor een nieuwe
KRO-serie „Het poppenhuis van Mar
leentje", van Carry Rens. En in twee
afleveringen van Swiebertje van de
NCRV speel ik mee als boerendoch
ter. In het toneelspel „Onder één dak"
van Jan Fabricius ben ik ook een boe
renmeisje. Ik heb die rollen geloof ik,
gekregen omdat ik meegedaan heb in
„De Vijanden", een film, geschreven
en geregisseerd door Hugo Claus, die
deze maand in roulatie komt. En ik
ook mee in een aflevering van
waarin ik een kattige zuster
doe
Maigret,
ben.
de lichamelijke conditie hebben de
Japanse meisjes echter een eigenschap,
die bij de Lufthansa grote bezorgdheid
wekt: „De meisjes beheersen de kunst
van het flirten zo uitstekend, dat ze
wel weer gauw „weggehuwélijkt" zul
len worden", verklaarde Ursula Tautz.
Een ontwerp van Irma Spruit
(Spruit Boutique Haarlem) is
deze klokkende tweedmantel
met wijdvallende schuin ver
werkte rug aan een lage
schouderpas.
ZO „SWIEBERT" zoals ze het
noemt Ida Bons van de ene rol naar
de andere. „Er was pas bij het Rotter
dams Toneel nog een vaste plaats vrij
maar wat doe je, als je graag in Am
sterdam wilt leven en alles wel lekker
gaat? Doorgaan natuurlijk! Om wat te
worden of te bereiken? Ik wil in de
eerste plaats gelukkig zijn, zegt Ida.
Ik ben echt een mens van: ja, wat
komt, dat komt. Ik pak heus niet alles
aan om geld te verdienen. Op het
ogenblik voel ik me gewoon fijn en
ik ben echt van plan door te gaan met
cabaret, zingen en dansen. Rob Touber
zal me helpen een repertoire en op
den duur misschien een eigen show op
te bouwen.
