Huisarrest van
Papandreou
opgeheven
Britse oud-premier
Attlee overleden
RIANT
TWEE
„WINNERS"
UIT DE
RITMEESTER
STAL
RITMEESTER
li
PIKEUR
Sunday Times: „Maclean
als spion zeer belangrijk"
■P*
m
Evenals Churchill
nationale figuur
Tegen dictatuur
Demonstratie
Synode akkoord
over richtlijn
Onthulling uit geheim rapport
Onder water
Senaatsrapport
over steun aan
Zuid-Amerika
f 1
telegrammen
MAANDAG 9 OKTOBER 1967
3
Majoor terechtgesteld
in Semarang
Kort nieuws
Piloot stal vliegtuig na
ruzie met zijn meisje
Kernmogendheid
'II lil
Ras is onmiskenbaar.
Ras zit niet
in het formaat.
U herkent het in
de heerlijke Pikeur,
maar ook
in de geurige Riant.
Twee „volbloed"
Ritmeesters.
Het grote risico dat verbonden is aan
het vervoer over grote afstanden van ge
vaarlijke vloeistoffen en gassen is de
laatste tijd wel ontstellend duidelijk aan
de dag getreden, zowel door ongelukken
op de weg met tankauto's als door cala
miteiten met pijpleidingen. Het geknoei
met de meetapparatuur aan de leiding
van het Botlekgebied naar Limburg,
waarvan de finesses nog niet bekend zijn
maar waarvan de ontdekking in ieder ge
val duidelijk heeft gemaakt dat een ^wa
terdichte" garantie op de veiligheid
slechts theoretisch is, toont nog eens aan
welke enorme gevaren voor de volksge
zondheid en de openbare veiligheid in
ons dichtbevolkte land aan petrochemi
sche industrialisatie verbonden zijn.
Vanzelfsprekend denken wij onmiddel
lijk aan onze eigen streek, waar niet al
leen de luchtverontreiniging bezig is
zich meester te maken van de boven
grondse leefbaarheid, maar waar ook on
dergrondse leidingen een soort tijdbom
kunnen vormen voor de bewoners. Als
een lekkende benzineleiding in ons duin
gebied de gehele drinkwatervoorziening
in gevaar zou kunnen brengen, kan ook
een lekkende aardgasleiding het drink
waterreservoir aantasten en vergiftigen.
Niet zonder redenen hebben nagenoeg
alle gemeenten in onze streek onlangs
hun stem verheven tegen het plan van de
minister om een aardgasleiding door de
duinen aan te leggen.
Evenals dat ten aanzien van de lucht
verontreiniging gebeurt, is in het ant
woord van de rijksoverheid een „garantie
tegen eventuele nadelige gevolgen door
strenge veiligheidsmaatregelen" opge
nomen. Wat die garantie waard is
waard kan zijn toont het geval met de
pijpleiding naar Limburg aan: er zijn
doodeenvoudig geen afdoende veilig
heidsmaatregelen mogelijk, omdat de uit
gewerkte controles en voorschriften al
leen op papier afdoende zijn. In de prak
tijk zijn ze nooit afdoende, nooit opge
wassen tegen optredende verschijnselen.
Het knoeien aan de meet-apparatuur is
niet in de veiligheidsmaatregelen voor
zien. Zo zijn er nog veel meer mogelijk
heden, die de voorzieningen kunnen door
kruisen en die theoretisch niet in het com
plex van mogelijke calamiteiten zijn op
genomen. Daarom is het risico, dat de
overheid met dergelijke pijpleidingen in
het leven roept, veel groter en verder
strekkend dan zij zelf herhaaldelijk be
toogt.
Industrialisatie is een levensvoorwaar
de, maar er is een grens aan deze eis die
begint waar het leven van streekbewo-
ners in de waagschaal komt. Vooral voor
onze streek is het van enorm belang, dat
de economische ontwikkeling door de
plaatselijke overheden wordt afge
remd waar zij onvervangbare waarden
gaat aantasten. De zuiverheid van lucht
en water, de recreatie en de bewoonbaar
heid in het algemeen moeten niet op de
tweede plaats komen.
Mevrouw Heleni Vlachou, uitgeefster
van dagbladen in Athene, moet een moe
dige vrouw zijn. In de eerste plaats heeft
zij na de staatsgreep van de Griekse kolo
nels geweigerd haar bladen onder staats-
censuur te stellen en heeft zij de uitga
ven gestaakt. In de tweede plaats heeft
zij een brief gericht aan het IPI, het In
ternationaal Persinstituut te Zürich en
aan een aantal vooraanstaande dagbla
den overal in de wereld, waarin zij een
dringende oproep tot de vrije journalis
tiek richt om toch vooral aandacht te
blijven schenken aan de Griekse situatie
en niet mee te doen aan de neiging, het
militaire Griekse regime als een voldon
gen feit zwijgend te aanvaarden.
Mevrouw Vlachou riskeerde met deze
twee verzetsdaden haar persoonlijke vei
ligheid. Haar houding roept herinnerin
gen op aan heldhaftige daden van
verweer in ons' eigen land van kranten
directies en redacties, van individuele
personen in het krantenbedrijf, die de vrij
heid van voorlichting Verdedigden ten
koste van eigen veiligheid tijdens de Duit
se bezetting.
De oproep van mevrouw Vlachou her
innert ook aan die tijd. „Wat in Grieken
land gebeurt, kan besmettelijk zijn. Dat
was het dertig jaar geleden ook."
Eeij waarschuwing die niet overbodig
is! Gelukkig komt zij uit de pen van
een vrouw, die vóór de illegale machts
overneming door het Griekse leger be
kend stond om haar felle anti-communis
tische overtuiging. Daardoor heeft zij des
te meer waarde. Zij bewijst immers dat
men, ook al staat men aan de kant van
hen die het linkse gevaar schuwen, niet
hoeft te buigen voor rechtse onderdruk
kingsmethoden. Het gaat om de vrije dis
cussie over verschillen in opvatting en
levenshouding. Als die vrijheid wordt af
geschaft, moeten de onderdrukten zich
verenigen, ongeacht hun verschillen, té
gen de onderdrukker. Het politiek ge
nuanceerder verzet in Nederland gedu
rende de bezettingsjaren heeft dat duide
lijk genoeg bevestigd. Ook mevrouw
Vlachou toont zich daarvan levendig
doordrongen en handelt uit een zuiver
principe.
<WU\AAAAAAAAA/WWU\AIIAAftAAAAAAAAAA/WWWW\AAIU
WUWUM/VAAAAAAA/UUWUVUWUMA.'VMAAAIVAAA/WWUtAIWUWV
ATHENE (Reuter, A.P.). De Grieks-
se militaire regering heeft het huisarrest
van de vroegere minister-president George
Papandreou opgeheven.
Acht andere vroegere afgevaardigden
van de unie van het centrum-partij wer
den eveneens van huisarrest ontslagen.
Onder hen waren de vroegere burgemees
ter van Athene en oud-minister Katsotas
en de oud-minister Mitsotakis.
Papandreou heeft zondag echter gewei
gerd in het openbaar te verschijnen na
dat het huisarrest was opgeheven. Hij
heeft van de junta een waarschuwing
gekregen zich niet meer met politiek te
bemoeien.
LONDEN (A.P.) Helena Vlachou, de
55-jarige Griekse kranteneigenares die
wegens kritiek op het militaire bewind in
haar land onder huisarrest staat, heeft
in een brief op de wereldpers een beroep
gedaan de aanvallen op de Griekse rege
ring voort te zetten.
Het internationale persinstituut in Zü
rich heeft de oproep ontvangen via de
Observer. De directeur, dr. Per Monsen,
heeft verklaard dat afschriften zullen
worden gezonden aan alle 1500 leden
van het instituut en aan alle belangrijke
dagbladen ter wereld.
De Griekse militaire regering heeft 41
leraren van middelbare scholen geschorst
voor een periode van zes maanden.
Er werd geen reden genoemd voor de
maatregel, maar men neemt aan dat de
betrokken leerkrachten volgens de rege
ring tekortschieten in loyaliteit tegen
over het regime.
Het voormalige Griekse parlementslid
Konstantin Papaspoeroe (unie van het
centrum) is door een rechtbank te Kar-
penissi tot twee jaar en drie maanden
gevangenisstraf veroordeeld wegens be
lediging van de autoriteiten tijdens een
incident in 1964.
(Zie verder ook de knipselkrant op
pagina 7).
(Van onze correspondent)
LONDEN. Op 84-jarige leeftijd is
gisteren in alle vroegte de Britse oud-
premier lord Attlee in het ziekenhuis
overleden. Hoewel Attlee al vele jaren
van het politieke toneel was verdwenen
heeft zijn heengaan diepe indruk ge
maakt, want „Clem" Attlee, de kleine,
onopvallende man met zijn sterke karak
ter nam een belangrijke plaats in de har
ten van het Engelse volk in.
Koningin Elizabeth noemde Attlee's dood
een nationaal verlies. Premier Wilson ge
waagde ervan hoe Attlee op zijn rustige
bescheiden manier de Engelse politiek
tot grootheid bracht.
Evenals Winston Churchill is voor de
Engelsen ook „Clem" Attlee een begrip:
beide nationale figuren, voortgekomen
uit de Victoriaanse tijd symboliseerden
Engelands historie in de eerste helft van
de 20ste eeuw. Maar welk een tegenstel
ling tussen de twee. Churchill was de
man van het brede gebaar en onbetwis
te meester van het woord. Daarbij ver
geleken was Attlee een kleine, timide
muis. Want geen politicus was spaarza
mer in zijn uitdrukkingsvormen dan
Attlee.
Churchill was een klassiek orator. Att
lee ratelde als een machinegeweer zijn
betoog af. Korte droge zinnetjes, zonder
emotie. Maar schijn bedriegt. Attlee was
vaak veel effectiever dan de breedvoeri
ge rhetorische Churchill. Attlee ging al
tijd recht af op het doel. In het parlement
wanneer hij zat te luisteren en meestal
figuurtjes zat te krabbelen een be-
Attlee heeft zich eerst teweer gesteld
tegen het fascisme van de nazi's en
daarna tegen het Russische communis
me. De menselijke waardigheid stelde
hij voorop. „Ik ben tegen dictatuur,
in blauw, groen, rood of wat voor
soort hemd dan ook, maar evenzeer
tegen dictatuur in witgesteven hemd",
heeft hij eens gezegd.
DJAKARTA (AP). De voormalige
majoor van de Indonesische luchtmacht
Moeljono is door een vuurpeloton terecht
gesteld bij Semarang. Dit heeft het pers
bureau Antara meegedeeld. Het persbu
reau ontleent aan een betrouwbare zegs
man dat hij op dezelfde dag is terechtge
steld als .overste Oentoeng, majoor Soe-
jono en luitenant Ngadimo. De drie laat-
sten zijn bij Bandoeng door een vuurpelo
ton terechtgesteld.
v.-
In de Japanse hoofdstad Tokio is
fel gedemonstreerd tegen de rond
reis van de Japanse premier Sato
door Zuidoost-Azië. Bij de betogin
gen vielen twee doden en een groot
aantal gewonden. De foto toont een
aantal gepantserde politiewagens
op de Cenamoribrug, in de buurt
van de luchthaven, die door de
demonstranten in brand zijn gesto
ken.
VATIKAANSTAD (AP) De synode
van r.k. bisschoppen heeft met algemene
stemmen een richtlijn aanvaard voor de
herziening van het wetboek van het ker
kelijk recht.
De beslissing zou het volgende behel
zen:
Een nieuw wetboek van kerkelijk recht
dient te worden opgesteld.
De tijd is niet rijp voor een gezamen
lijke canon voor de oosterse en de wes
terse ritus.
Het beginsel dat de plaatselijke bis
schoppen groter gezag krijgen dient te
worden vastgelegd.
Het kerkelijk procesrecht en de proce
dures bij de rechtspraak met name over
huwelijkszaken dienen te worden ge
stroomlijnd.
Automatische straffen op overtredingen
moeten tot een minimum worden beperkt.
De reeds vier jaar oude commissie die
het kerkelijk recht moet herzien dient te
worden uitgebreid met theologen en socio
logen.
In de nieuwe canon dient de geest van
liefde en rechtvaardigheid te overheersen
Eindelijk beet. Een inwoner van Zeve
naar is eigenaar geworden van een
auto, die de hoofdprijs vormde van een
in Deventer gehouden nationale hen
gelwedstrijd. Er was een herhaling van
deze wedstrijd nodig omdat in juni geen
der ongeveer 5000 hengelaars een ge
merkte vis ophaalde. Die herhaling had
zaterdag plaats en nu wilden de karpers
wel bijten.
MOSKOU (Reuter) Een Siberische
piloot van Aeroflot, de Russische staats
luchtvaartmaatschappij, is gearresteerd
wegens het stelen van een vliegtuig na
een ruzie met zijn meisje, zo meldt het
vakbondsblad „Troed".
De piloot, Dementjev, had in de stad
Achirsk ruzie met zijn meisje gekregen.
Hij besloot haar te volgen naar Krasno-
jarsk, werd dronken, stal een eenmotorig
vliegtuig, waarmee hij boven Krasnojarsk
waanzinnige buitelingen maakte en ten
slotte neerstortte. Hij bleef ongedeerd,
maar zal „met de volle gestrengheid van
de wet worden gestraft", aldus „Troed".
De zondag overleden Lord Attlee.
hangselpapierfirma maakte er eens een
ontwerp van schoot hij vaak plotseling
overeind om een rake opmerking te ma
ken. Hij was in zijn vragen als oppositie
leider stekelig als een wesp.
Het was Attlee die de Labour-partij in
de jaren dertig uit het slop heeft gehaald,
waarin zij was geraakt. Zijn reputatie
groeide toen hij tijdens de oorlog als
plaatsvervangend premier ettelijke malen
Churchill verving. Hij kreeg de hoogste
lof voor de zakelijke en doeltreffende wij
ze waarop hij de kabinetszaken behartig
de. Daarop volgden van 1945 tot '51 de
jaren van zijn historische premierschap.
Zonder dat er iets over uitlekte, maak
te Attlee Engeland tot een kernmogend
heid.
Het was ook Attlee die naar Washing
ton vloog om met succes president Tru
man tegen het gebruik van de h-bom in
Korea te waarschuwen. Attlee's rede kort
na die gelegenheid, vertolkte wat er in de
harten van de mensen «over de gehele
wereld leefde.
De belangrijkste beslissing die Attlee
nam, was misschien wel de verlening van
onafhankelijkheid aan India. Hij legde
tevens de praktische grondslagen voor
een politiek van het sociale welzijn, na
dat deze al door het oorlogskabinet was
voorbereid. Onder Attlee werd een uitge
breide nationalisering tot stand gebracht,
welke wat hem betreft niet voortvloeide
uit dogmatische, maar uit louter prak
tische overwegingen. Hij stond altijd
wantrouwend tegenover theoretisch so
cialisme.
Huldebetuigingen aan Attlee's nage
dachtenis kwamen gisteren uit de hele
wereld binnen. India prees zijn politeke
wijsheid. Willy Brandt, de Westduitse
minister van Buitenlandse Zaken, herin
nerde eraan dat Attlee de eerste pogingen
heeft gedaan tot een Brits-Duitse verzoe
ning. De conservatieve leider Heath ver
klaarde dat Attlee zich in de eerste plaats
altijd om zijn medemensen had bekom
merd.
Attlee zal op een nog niet vastgestelde
datum worden gecremeerd. Zijn as wordt
bijgezet in de Westminster Abbey.
ADVERTENTIE
LONDEN.(Reuter) De Britse diplomaat
Dor. ild Maclean was in tegenstelling tot
herhaalde verklaringen van de Engelse
regering op de hoogte van alle beslis
sende Brits-Amerikaanse politieke beslui
ten op het gebied van de koude oorlog,
toen hij in 1951 overliep naar de Sovjet-
Unie. Dit blijkt uit een geheim rapport
van de Amerikaanse inlichtingendienst,
dat het blad Sunday Times in Washing
ton heeft opgespoord.
Het blad schrijft dat Maclean volgens
het rapport bekend was met de geheime
gedachtenwisseling tussen beide staten
over de Navo, de Koreaanse oorlog en het
vredesverdrag met Japan. De spion wist
ook genoeg om de Russen in te lichten
over de ramingen die destijds gemaakt
zijn van de beschikbare uraniumerts voor
de VS, Canada en Engeland.
Het rapport werd in 1956 opgesteld door
officieren van de inlichtingendienst van
het Amerikaanse ministerie van defensie,
met het doel een schatting te maken van
de schade die door het overlopen van de
Britse diplomaten Maclean en Burgess
was ontstaan, aldus de Sunday Times.
Dubbelspion Philby was de man die
Burgess en Maclean tipte dat de Britse
veiligheidsdienst hen op de hielen zat,
waarop beide diplomaten de wijk namen
naar Moskou. De Sunday Telegraph wist
zondag te melden dat Philby in Moskou
werkt als belangrijkste adviseur van de
Britse afdeling van de Russische inlich
tingendienst.
Het Hollywood stuntmeisje Coma
Day en de beroepsduiker Jack Tyree
zijn in het huwelijk getreden in een
zeven meter diepe vistank in „Mari-
neland", Californië. De foto geeft
twee tafereeltjes tijdens en na de
ceremonie.
WASHINGTON (AFP). De Ameri
kaanse senaat heeft zich uitgesproken
voor opschorting van alle financiële hulp
aan de landen van Latijns-Amerika, die
doorgaan met de aanschaffing van straal
jagers, oorlogsschepen en gevechtswagens.
Deze aanbeveling is opgesteld door de
onder-commissie voor Latijns-Ameri
ka van de senaatscommissie voor Bui
tenlandse Zaken in een rapport van de
senaat over de militaire steun aan de La
tijns-Amerikaanse landen.
Ambassadeurs ontslagen. Waarnemend
president Soeharto van Indonesië heeft
twee voormalige ambassadeurs in Co
lombo en Hanoi formeel ontslagen om
dat zij betrokken zouden zijn geweest
bij de mislukte staatsgreep van 1965. De
twee ex-diplomaten hebben geweigerd
naar Djakarta terug te keren.
Brand. In Charleroi is zaterdagmiddag
een opslagplaats van tentoonstellingsde
cors uitgebrand. De schade bedraagt
twee miljoen frank (140.000 gulden).
Schip verlaten. Het Westduitse schip Eos
(400 ton) is tijdens een storm in de
Oostzee door de bemanning verlaten. De
vier bemanningsleden zijn door een an
der Westduits schip, de Hedwig Luen-
sted, opgepikt.
Botsing. Zestien mensen zijn omgekomen,
toen een bus met veertig inzittenden
honderdvijftig kilometer ten westen van
Teheran in botsing kwam met een
vrachtwagen.
Duitsers. Blijkens een opinie-onderzoek,
zondag in Konstanz gepubliceerd, is 62
percent van de volwassen Duitsers in de
Bondsrepubliek en West-Berlijn van me
ning dat Duitsland schuld heeft aan het
uitbreken van de laatste wereldoorlog.
Drie jaar geleden was het percentage
51.
Bom. Het echtpaar Phillips in Brisbane
ontving met de ochtendpost een bom,
die ontplofte toen mevrouw Phillips
openmaakte. De echtelieden en hun ba
by van zes maanden zijn gewond in het
ziekenhuis opgenomen. Het motief van
de aanslag is nog niet bekend.
Tommy Manville overleden. Tommy Man-
ville, erfgenaam van een in de asbest-
industrie gemaakt fortuin, is zondag in
de ouderdom van 73 jaar overleden.
Manville, die gek was op blondines en
oude cognac, begon zijn huwelijksmara
thon toen hij zeventien jaar oud was.
Hij is in totaal elf maal getrouwd ge
weest en toen hij overleed had hij ruim
1.250.000 dollar betaald aan alimenta
ties.
