IJmuider Courant
30
R
Opmars beeldverhaal niet meer te stuiten
m
Hoewel de WAKANDA STAM nog steeds de tradities vatfv
hun voorvaderen handhaven, hebben ze moderne super
.wonderen die onze wetenschap te boven gaanJEr is
hier 'n ongeloofIijk
rDit is I 6EHEIH in alleen
|geen gewone Zwarte Panter kant
inboorlin- I&,^^5sv,^>_het antwoord!
Laat de TM
VRIEND- lyr
SCHAPSDANS
beginnen!
StiIBen!Dit
is beter dan
gedood worden
(Door Frits Koffyberg)
SUPERMAN, Lucky, Luke, Kid Colt, Valiant,
Jerom en al die andere „eeuwige winnaars" zijn
in Nederland nu ook op 't commerciële front
aan de winnende hand. Eindelijk, mogen we wel
zeggen. Na een lange periode van gestaag infil
treren heeft het beeldverhaal hier een snelle op
mars ingezet, die niet meer te stuiten lijkt. Nog
nooit zijn de „comics" in zo'n grote verscheiden
heid aan de vaderlandse markt geweest en in
zulke grote aantallen verkocht als de laatste
twee jaar. En was 1966 al een jaar van record
cijfers, 1967 gaat het nog stukken beter doen
dat heeft het eerste halfjaar al duidelijk ge
maakt.
HET MOEST er eens van komen. In de Angelsak
sische landen, Italië, Frankrijk en België is het ge
tekende avontuur allang een artikel, dat even vlot
wordt verkocht als een pakje sigaretten of een kop
koffie. Daar gaat het in Nederland ook naar toe. Al
zijn we, volgens de heren uitgevers, nog lang niet
waar we wezen moeten: in vergelijking met de
Amerikaan of de Italiaan is de Nederlander nog
steeds een allesbehalve hartstochtelijk striplezertje.
Maar goed, hij begint nu de smaak te pakken te krij-
gen. Hoeveel hij consumeert? Moeilijk precies te
zeggen. De meeste uitgevers van „stripboeken" (al
bums heten de dure dikke, beeldromans de dunne
zonder omslag en de kleine) doen nogal geheimzinnig
over de marktpositie van hun ongecompliceerde
helden. Om toch een idee te geven: in het eerste half
jaar van 1967 zijn in Nederland tussen de drie en
vier miljoen albums en beeldromans verkocht, in
prijs variërend van twee kwartjes tot vier gulden.
Televisie
J
PANTER"t^^êbben omzeild
krijgen de triomferende Vier Verdedigers, vergezeld docr
PoehïDat
I ijken de
Go-Go-Gi ris
wel!
genstami
DEZE PAGINA KWAM TOT STAND DOOR
DE WELWILLENDE MEDEWERKING VAN
DE BIESBOSNEGER BALLETTROEP
Nederland aan de strip
VOORAL de afgelopen zomer heeft
alle verwachtingen van de stripbazen
overtroffen. „Ik heb meegemaakt dat
hier mensen aan de deur kwamen die
eventjes voor zestig gulden albums
voor hun kinderen kwamen halen",
vertelt M H. Claassens, directeur van
Dupuis Nederland in Den Haag. S.
Jonckx van Het Karveel in Utrecht'.
„We hebben enorme verkoopcijfers
gehaald en ik ben er van overtuigd
dat we ook een heel goede winter
krijgen".
Een business met perspectief dus,
die striphandel. Directeur J. van Me
ningen van de Hilversumse uitgeverij
Nooitgedagt (specialiteit: met ero
tiek gekruide romannetjes) ziet het er
zelfs van komen dat hij zich uitslui
tend met strips gaat bezighouden.
GUNSTIGE ervaringen met het her
drukken van „Dick Bos" brachten
Van Meningen er toe in 1966 zelf strip
boeken te gaan uitgeven, die een stuk
goedkoper zijn dan de Belgische al
bums die in ons land de toon aangeven.
Zijn bestsellers zijn Gordon en Vali
ant. Daarvan verkocht hij in een jaar
tijd 160.000. „Een album dat ik zelf
uitgeef, kost me aan drukken (in Ita
lië) en copyright zestig cent en ver
koop ik aan de handel voor een gul
den", waarna het voor 1,95 in de
winkels komt. „Tja, er zit een aardige
winst in".
Toch is Nooitgedagt slechts een kleu
ter in vergelijking met b.v. de Utrecht
se firma Van der Hout en Co. Daar
spreekt men over „honderdduizen
den" als we naar de verkoop infor
meren.
Van der Hout is alleenvertegenwoor-
der van de Belgische uitgeverij Lom
bard. Het repertoire: albums met:
Thierry la Fronde, Batman, Super
man en verhalen uit Kuifje (o.a. Mi
chel Vaillant, Dan Cooper en Rik Rin
gers).
Het meeste succes is Batman en
Superman beschoren.
Batman is thans bij de Geïllustreer
de Pers „ondergebracht", evenals de
Franse topstrip Asterix.
ER ZIT een geweldige groei in,
zegt S. Jonckx van Het Karveel. Zijn
mees! gevraagde striphelden zijn Big
gies, Rode Ridder, Jerom, Bessy en
vooral Suske en Wiske, sinds kort in
kleuren. „Normaal moet de groei van
de jaaromzet tien tot vijftien percent
zijn wil het rendabel blijven. Maar wij
zitten er stukken boven. Hij schat, dat
hij dit jaar rond de 400.000 albums zal
kwijtraken.
„Een stuk boven de 150.000 per
jaar", zegt M. H. Claassens van J.
Dupuis Zn., gespecialiseerd in het
dure bum (Lucky Luke, Buck Dan
ny, De Smurfen o.a.) en daarom is
hier de oplage niet zo groot. Maar
niettemin: „De laatste jaren is de om
zet jaarlijks met vijftig percent geste
gen".
EEN VERHAAL apart zijn de clas
sics. Zij komen vrijwel alle van één
uitgeverij: Classics Nederland in Naar-
den. „Tien jaar geleden", vertelt di
recteur G. Roord, begonnen we met
een keurig nette reeks, de Illustrated
Classics.
Het bleek geen geweldig succes. „In
1961 begon ik met wildwest-verhalen
en daar blijk je viermaal zoveel van
te verkopen als van de Illustrated Clas
sics waarvoor je jaren hebt gevoch
ten".
Hij heeft nu zo'n twintig reeksen
voor het merendeel in het avonturen-
genre. Maandelijks brengt Classics
twaalf tot vijftien titels uit. De op
lage varieert van tien- tot dertigdui
zend.
In tegenstelling tot de andere strip
bazen levert Roord in depot: dat komt
er op neer, dat de winkelier pas afre
kent als hijzelf heeft verkocht en wat
hij overhoudt terug stuurt.
DEGENEN die het meest hebben
bijgedragen tot een massale versprei
ding van het stripboek zijn de vrou
wen- en familiebladconcerns, die met
honderdduizenden abonnees over een
markt beschikken, welke door hun we
derverkopers intensief kon worden be
werkt.
De Rotogravure (Televizier. Eva)
in Leiden is vorig jaar begonnen wat
op de tv populair is als stripboek te
brengen, daar streven zij tenminste
naar. Er kwamen dus albums van Jo-
han en de Alverman, Thunderbirds en
Thierry la Fronde. De drie Thunder-
birds-boeken zijn „een enorm succes"
geworden: van elk werden er plusmi
nus honderdduizend verkocht.
NOG HOGERE ogen gooide de Ge-
illustreerde Pers (Revu, Margriet) in
Amsterdam met de Batman- albums.
Van de eerste boeken werden 150.000
a 200.000 exemplaren verkocht.
De derde Batman liep minder goed
en nummer vier wordt de laatste. De
GP heeft een andere troef met Aste
rix. Daarnaast maandelijks een Flint-
stones-album: „50.000 per titel is het
minimum", aldus een woordvoerder.
De Spaarnestad (Panorama, Libelle)
in Haarlem, die zich wel langer maar
minder rigoureus op de stripmarkt be
weegt, heeft vijf albums in het jaar:
Sjors en Sjimmie (.loopt het best, maar
die heeft dan ook een reputatie van
veertig jaar".), Man van Staal, Billie
Turf en twee Winnetou's.
HET LIJDT geen twijfel: Neêrlands
jeugd verslingert zich aan de strip,
de weerstanden zijn meer en meer
weggesleten.
HET ZIJN niet in de eerste plaats
bezorgde ouders en onderwijzers ge
weest, die de opmars van het beeld
verhaal zolang hebben tegengehouden.
Dat „wapenfeit" komt voor rekening
van de boekhandel.
De boekhandel wilde aanvankelijk
zich liever niet inlaten met het beeld
verhaal. Maar zelfs toen de boekhan
del zijn tegenzin had overwonnen bleef
hij een rem op de expansiedrang van
de stripuitgevers.
J. v. d. Hout noemt drie oorzaken:
het karakter van de meeste boekwin
kels, waardoor menige strippofiel drem
pelvrees heeft; de wijze van presen
tatie („van moderne verkoopmetho
des is in die sector niets te bekennen")
en het aantal boekwinkels.
Het aantal verkooppunten dat de boek
en tijdschriftenhandel in Nederland te
bieden heeft, staat in geen verhouding
tot die in andere landen waar men
niet het abonnementensysteem kent.
Het aan huis bezorgen is een Neder
lands fenomeen. Elders moet men zijn
krantje of tijdschrift meestal zelf gaan
halen, met als logische consequentie
meer verkooppunten (in Duitsland 1
op 800 inwoners, in Scandinavië 1 op
600, in Nederland 1 op 3.000!).
Classics directeur Roord: „Ik zie
over tien jaar al die bezorgers ver
dwenen. De afbraak van het bezorg-
apparaat zal gepaard gaan met een
groei van het aantal verkooppunten en
daar zal het beeldverhaal van profi
teren".
DE SPAARNESTAD en de Geïllus
treerde pers hebben samen met Van
der Hout Co. een eigen distributie
organisatie opgericht, Albipres, die een
groot aantal verkooppunten van pak
ketten „losse nummers" voorziet. Het
was de beste oplossing, vertelt de di
recteur van de Utrechtse firma. „Toen
wij vijf jaar geleden met dit spul be
gonnen, mochten we blij zijn als we
via de boekhandel 10.000 exemplaren
van een album kwijtraakten, terwijl
het ons lukte er 50.000 te verkopen
via een bakker (Turkstra). Via Albert
Heijn gingen 800.000 Gouden Horizon
Encyclopedieën de deur uit Dit soort
dingen was voor ons het beste be
wijs, dat het klassieke distributieka
naal via de boekhandel ongeschikt was.
Tekenend voor de groeiende belang
stelling voor de strip, is de oprichting
van Het Stripschap die lang is voor
bereid en deze maand in de
Rijksacademie voor Beeldende Kun
sten te Amsterdam, haar beslag moet
krijgen. In andere landen België.
Italië, Duitsland en Joegoslavië
bestaan al jaren dergelijke contact
centra voor strippofielen, met als
pionier de CELEG (Centre d'étude
des litératures d'expression graphi-
que) in Frankrijk. Het Stripschap
wil een gestencild blad gaan uit
geven. Nederlandse stripverzame
lingen inventariseren, studiedagen
organiseren enz.
Enkele stripidolen, deels import deels eigen teelt: Superman, Suske en Wiske, Michel Vaillant, Prins Valiant, Lassie, Eric de Noorman en elders op deze pagina Bat
man, Asterix en Kuifje.
Het Karveel loste de problemen op
door At boekwinkels te openen (sinds
1963 z ven) De omzet van zijn strip
verhalen is verviervoudigd. Classic*
nam in 1962 zelf de distributie ter hand
en beschikt thans over vierduizend ver
kooppunten waaronder sigarenwin
kels en kruideniers. Albipres levert
aan zesduizend verkooppunten, waar
onder tijdschriftenhandel. kiosken,
sigarenwinkels en de laatste jaren ook
supermarkets.
VAN DE SUPERMARKETS ver
wachten de stripbazen gouden bergen.
Kuifje en Superman zijn er al binnen
geloodst Het Karveel gaat dit najaar
„proberen in de supermarkets te pe
netreren"
Zelfs nieuwkomer Nooitgedagt
heeft plannen in die richting. De Hil
versumse uitgeverij wil vierkleuren -
albums op de markt brengen voor 99
cent (op het ogenblik is het goed
koopste album twee keer zo duur).
Nooitgedagt wil de albums in Roe
menië laten drukken in oplagen van
50.000.
De voornaamste concurrentie
strijd speelt zich volgens van der Hout
af bij het verkrijgen van de rechten
van bepaalde strips, vooral die welke
als serie op de tv komen.
De televisie is een enorme stimu
lans voor de verkoop. Een verdrie- of
verviervoudiging van de omzet is een
heel normaal verschijnsel. „Niet voor
niets waren het Batman-albums die
recordoplagen haalden en werden hon
derdduizenden Thunderbirds-boe-
ken verkocht.
Alle stripuitgevers hopen dat Bus-
sum een serie op het scherm gaat
brengen met een hoofdfiguur, die zij
al in hun repertoire hebben.
Als dat ooit nog eens gebeurt, zit
de „stripbaas" helemaal op rozen.
