SPRANKJE HOOP VOOR HEN DIE
MET STOMHEID GESLAGEN ZIJN
Keerpunt in de strijd der seksen
DUITSE ARTS CUREERT
VERLAMDE STEMBANDEN
Wetenschap ontdekt
- m.
ZATERDAG 14 OKTOBER I9<57
Efrbl]
23
VOOR ZIJN PATIËNTEN is dr. Eberhard König
een „wonderdoener". Maar de dokter zelf lacht erom.
De 48-jarige specialist uit Bad Homburg, Duitsland,
geldt als een der belangrijkste autoriteiten op het ter
rein der keel-, neus- en oorchirurgie. Hij heeft vooral
naam gemaakt door zijn revolutionaire larynxopera
ties, waarbij hij beensplintertjes uit de ribben van zijn
patiënten gebruikt om. hun het spraakvermogen te
rug te geven.
-H
ipipP-
Dr. König in zijn
operatiekamer.
Heinz Mayer uit Freudenstadt helpt zijn moeder in de keuken. Hij straalt van vreu
de nu hij voor het eerst in zijn leven spreken kan.
Jichtleiders vaah briljante geesten
ZOALS LICHT alleen waarneembaar is dank zij minuscule stof
deeltjes, zo schijnt de menselijke geest zich slechts kenbaar te kun
nen maken bij de gratie van de aanwezigheid van bepaalde, in het
organisme rondcirculerende stoffen. Teveel stofdeeltjes vertroebelen
de helderheid van het licht, teveel van bedoelde substanties ver
troebelt de geestelijke activiteit. Een totale afwezigheid van stof
deeltjes zou het licht onwaarneembaar maken, terwijl een totaal
ontbreken van de bewuste stoffen in het organisme het de geest
onmogelijk maakt zich te manifesteren. In beide gevallen evenwel
blijven beide, ondanks hun „onwaameembaarheid" bestaan.
H öntgenstralen
„DAMES LIGGEN STIL". Deze
strenge stelregel bepaalde, in over
grootmoeders tijd, de rol van de
vrouw in het minnespel. Medewer
king harerzijds was weliswaar
noodzakelijk tot instandhouding
van de soort, maar de correcte
vrouw van rond de eeuwwisseling
werd verondersteld, generlei
vreugde te puren uit de geslachts
gemeenschap.
De tijden zijn ook in dit opzicht
veranderd. Ralph R Greenson,
psychiater in Los Angeles, formu
leert het aldus: „De moderne, ont
wikkelde vrouw eist, naast gelijke
rechten op ander gebied, ook het
recht op, gelijke voldoening te vin
den in het geslachtsverkeer".
•ÉHHl
(Bijzondere correspondentie)
IN DE afgelopen dertien
jaar heeft dr. Koning ruim
zestig mensen behandeld die,
om een of andere reden, niet
meer spreken konden. Elke
patiënt heeft een serie opera
ties ondergaan, maar in alle
gevallen met volledig succes.
Er was niet één mislukking.
Zijn privé-kliniek in het Tau-
nusgebergte is voor vele ge
handicapten de laatste hoop.
„Niets voor niets", zegt dr.
Koning. „De patiënt zelf moet
de „grondstof" leveren voor
zijn genezing: een of twee
stukjes been uit zijn ribben.
Daarmee kan ik hem of haar
zijn stem teruggeven."
ZO SIMPEL is het allemaal
natuurlijk niet. Het kostte dr.
König vele jaren van moei
zame research om zijn tech
niek te ontwikkelen. Zo vol
ledig ging hij op in zijn expe
rimenten dat zijn particuliere
praktijk goeddeels verliep. Er
was, natuurlijk ook veel kri
tiek en scepticisme uit de
rijen der vakbroeders, maar
„dat ervaart iedereen die iets
nieuws brengt", zegt hij met
een berustende glimlach. Het
resultaat schijnt in ieder ge
val de moeite te lonen.
MISSCHIEN is König een
buitenbeentje onder de medi
ci. Wat zijn collega-artsen
hem vooral kwalijk nemen, is
het feit dat hij de publiciteit
maar König zelf is het daar
helemaal niet mee eens. „Als
ik mij in een ethisch stilzwij
gen gehuld had, zou alleen de
medische wereld van mijn
vinding gehoord hebben"
zegt hij. „Zo hoort het, maar
ik geloof dat óók de lijdende
mensheid er recht op heeft
om te weten, dat er voor hen
hoop is. Daarom heb ik geen
enkel bezwaar tegen verant
woorde voorlichting over
mijn werk in, bijvoorbeeld
dagbladen en populaire tijd
schriften. Daarmee zoek ik
geenszins persoonlijk gewin
iedere medicus heeft vrije
toegang tot mijn systeem en
tot de „case histories" van de
patiënten die ik behandeld
heb. De techniek zelf in
wezen een vrij eenvoudige
kan men in mijn kliniek of
uit mijn publikaties in de
vakbladen bestuderen. Ik heb
werkelijk geen geheimen."
V.
DR. KONIG bedrijft, behal
ve keel-, neus- en ooropera
ties ook de „bijkomende"
plastische chirurgie, zoals het
verwijderen van operaticlit-
dat de chirurg bij de stem
banden kan komen. De ver
lamde stembanden (of delen
daarvan) worden dan verste
vigd door het kruislings in-
zocht. Er zijn, in de leken-
pers, vele artikelen aan zijn
baanbrekende operaties ge
wijd en ook voor radio en t.v.
is hij enkele malen komen
opdraven. Dat is „ergens" in
•trijd met de medische ethiek,
tekens door huidtransplanta
ties. Zijn nieuwe larynx-tech
niek (die hij de „kruismetho-
de" noemt) berust, heel popu
lair uitgedrukt, op het vol
gende: De larynx (strotten
hoofd) wordt blootgelegd zo-
brengen van enkele zeer dun
ne plaatjes kraakbeen, die te
voren uit een rib van de pa
tiënt verwijderd zijn, „zo on
geveer als een steunzool een
doorgezakte voet steun geeft."
Die minuscule beensplinter
tjes worden geleidelijk in het
spierweefsel van de stemban
den opgenomen. Als ze volle
dig zijn „ingegroeid" kunnen
de stembanden weer in tril
ling gebracht' worden en
daarmee is de mechaVtische geval?
hoofdvoorwaarde voor het König
kunnen spreken vervuld. Wel
moet de patiënt daarna dus
weer net als een baby
van voren af aan beginnen
met het oefenen van klanken
en woorden. Maar dat is lou
ter een kwestie van tijd en
volharding.
DR. KONIG paste zijn sys
teem voor het eerst toe in
1953 bij een vrouw uit Mör-
felden die twee jaar tevoren
stom geworden was na een
schildklieroperatie. Na de in
greep kon zij weer spieken.
Jutta Mangier uit Osnabrück
kon slechts fluisteren. Ze had
al drie operaties achter de rug
voor een tumor in de larynx.
Als veertienjarige was zij een
verbitterd, wereldvreemd
kind. Toen kwam zij bij Kö
nig, die haar driemaal ope
reerde. De nu 17-jarige Jutta
kan weer kwebbelen, lachen
en zingen als ieder normaal
meisje.
EEN RECENT geval betrof
een zeventienjarige jongen,
Heinz Mayer, uit Freuden
stadt. Het was een bijna ho
peloos geval. Als baby van
dertien maanden kreeg Heinz
difteritis. Er was acuut ge
vaar dat het kind zou stik
ken, maar een luchtpijpopera
tie bracht redding. Heinz her
stelde, maar kon niet normaal
leren spreken. De binnenzijde
van het strottenhoofd was be
schadigd. Hij kon een paar
klanken uitstoten, als een
slechte buikspreker. Maar al
leen zijn ouders waren in
staat die klanken te begrij
pen.
ZO STONDEN de zaken
toen Heinz in 1963 bij dr.
König kwam. Een uitzichtloos-
verrichtte in drie
jaar tijds vijf operaties. Stap
voor stap restaureerde hij
Heinz' larynx-defecten en
tenslotte slaagde hij erin, de
stembanden weer te doen
functioneren. Het was de
krachtproef op de „kruisme-
thode". Heinz kan, na zeven
tien lange jaren isolement,
communiceren met zijn mede
mensen. Zijn stem klinkt, op
wat ademgeruis na, bijna als
die van een normale jongen.
Over een jaar zullen alleen
een paar littekens in zijn hals
hem herinneren aan zijn ver
schrikkelijke jeugdjaren
„U HEBT er geen idee van
wat het voor een mens bete
kent, voor het eerst zijn eigen
stem te horen, of na jaren
van stomheid weer te kunnen
praten", zegt König. „Het is
een belevenis, die mij telkens
weer diep ontroert."
ONLANGS heeft de Duit
se arts zijn methode gede
monstreerd op een medisch
congres in Tokio. „Ik ervoer
dat de meeste collega's, om in
stijl te blijven, „sprakeloos"
waren van verbazing. Chirur
gisch gezien is mijn systeem
eigenlijk bijzonder simpel. Ik
hoop dan ook van ganser har
te, dat mijn techniek navol
ging vindt; er zijn duizenden
ongelukkige mensen die er
baat bij zouden vinden."
URINEZUUR STIMULEERT
HET DENKVERMOGEN
REEDS LANG weet men dat afwijkingen van het normale chemisme van
het bloed de functie der hersencellen (waardoor de geest zich als het ware
aandient) zowel in positieve als in negatieve zin kunnen beïnvloeden. Wij
beperken ons nu tot de metaboliet (stofwisselingsprodukt) urinezuur, één
van de jongste ontdekkingen op dit gebied. Een onderzoek heeft de laatste
tijd zeer opmerkelijke dingen aan het licht gebracht ter staving van de
theorie, dat urinezuur een stimulerende werking op de hersenschors uit
oefent.
BLIJKBAAR geldt die stimulering in het bijzonder het ondernemings- en
leidersvermogen, alsook de leercapaciteit. Bij het laatste onderzoek werden
eindexaminandi van middelbare scholen getoetst, die ten dele gingen stu
deren aan hogescholen of universiteiten, ten dele uit de studie stapten en
een beroep kozen. In alle gevallen bleek dat bij de aanstaande studenten
een hogere urinezuurspiegel in het bloed werd gevonden dan bij de niet-
„doorstuderenden". Toen 138 gymnasten in de test werden betrokken,
bleek dat niet de eigenlijke intelligentie maar veeleer de grotere „eer
zucht" met een verhoogde urinezuurspiegel in verband stond. De geschiede
nis heeft inmiddels een keur van briljante werkers, doorzetters en leiders
opgeleverd, die allen een verhoogde urinezuurspiegel vertoonden respec
tievelijk als gevolg daarvan aan jicht of gewrichtsaandoeningen leden.
Sinds kort heeft men ontdekt dat ook de gróndlegger van de moderne
fysiologie, Harvey (1578-1657), en de Engelse „Hippokrates" Sydenham
(1624-1689) aan verhoogde urinezuurconcentratie leden. Van Sydenham,
van wie wij reeds wisten, dat hij aan jicht leed, vertelt Venzmer, dat hij
sinds zijn dertigste jaar door deze pijnlijke aandoening constant werd ge
plaagd, zodat het niemand verbazen zal dat hij als geen ander de jicht zo
fiarfsTochfeljjk en uitputtend hééft beschreven.
HET KAN niet worden ontkend dat in de sector der intellectuele pres
taties de metaboliet urinezuur een (beslissende?) rol speelt. Alleen weten
wij niet hoe die beïnvloeding en stimulering in hun werk gaan. Te veel
urinezuur echter schaadt weer en leidt zelfs tot de dood, dan wel tot radi
cale onwerkzaamheid. Een geheel ontbreken van de stof zou waarschijnlijk
ook weer niet bevredigend zijn voor het organisme. Toch is het een vreemde
zaak. Per slot van rekening zijn metabolieten verontreinigingen van het
fysiologische milieu en nochtans een noodzakelijkheid voor de manifes
tatie van het denkvermogen van de mens
Edoch: atmosferische stofdeeltjes vormen eveneens een verontreiniging
en wel van het fysische milieu. Nochtans zijn ze noodzakelijk voor de waar
neembaarheid van het licht. Wij schijnen (net als in de elektronica) gebaat
te zijn bij verontreinigingen, zonder welke wij niet kunnen denken, zien en
leven, (Kosmos).
ONGEVEER op dezelfde wijze als röntgenstralen een gevaar vormen voor
„chronische" televisiekijkers, is dezelfde straling een tenminste even grote
bedreiging voor diegenen, die dagelijks met elektronenmicroscopen in aan
raking komen. Hoewel de vrijgekomen straling gering is kan een cumulatie
toch leiden tot ernstige gevolgen voor de gezondheid van de mens. Overi
gens weet men nog niet veel over de (verborgen) werking van kleine doses
op het organisme. Ter voorkoming van eventuele schadelijke gevolgen heeft
Hitachi Ltd te Tokio een elektronenmicroscoop uitgerust met een schild van
licht metaal vervaardigd. Röntgenstralen namelijk worden in een elek
tronenmicroscoop (die niet met licht maar met een bundel elektronen
werkt) geproduceerd doordat de elektronen met grote kracht tegen het
metalen oppervlak van de microscoopwanden botsen. Daar de hoeveelheid
io ontstane röntgenstraling toeneemt met het atoomgetal van het me
taal, achten uitvinders het raadzaam het zware metaal te vervangen door
lichte soorten of legeringen als bijvoorbeeld aluminium en magnesium. En
zo menen ze de mens als schepper van het apparaat te moeten beschermen
tegen zijn eigen schepping (S.N.L.).
VANDAGG-DE-DAG wordt trouwens
herhaaldelijk en van vele zijdén be
toogd dat de vrouw behagen mag
scheppen in het al of niet door de hu
welijksband gesanctioneerde sexuele
leven („Het is noodzakelijk dat zij het
moment supreme volledig met hem
deelt, „schrijft een van de populairste
huwelijks-handboeken in Amerika"
anders wordt de hele onderneming
voor beide partners inhoudloos.")
SOCIOLOGEN hebben overigens on
langs een opzienbarende ommekeer in
de man-vrouw-verhoudingen geconsta
teerd, in het bijzonder bij echtparen
in de leeftijdsgroep van 30-45 jaar, be
horende tot het „betere" midden
standsmilieu. Hun beyindingen wijzen
uit dat de moderne, academisch ge
vormde vrouw uit deze categorie le
vendiger geïnteresseerd is in het sexu
ele leven, terwijl haar echtgenoot meer
passief op dit gebied is geworden.
„Vóór de tweede wereldoorlog",
stelt Greenson vast, „waren de mees
te psychiatrische patiënten vrouwen
die klaagden dat hun vrouwen in dit
opzicht teveel eisen en de vrouwen dat
hun echtgenoten overdag hard werken
en in de weekends golfspelen, maar
te moe zijn als het om de vervulling
van hun huwelijkse plichten gaat."
DE OORZAAK is, natuurlijk, deels
van biologische aard. De onderzoekin
gen van nu wijlen dr. Kinsey hebben,
in de vijftiger jaren, reeds uitgewe
zen dat de sexuele potenties van de
man hun hoogtepunt bereiken in de
late tienerjaren en daarna langzaam
beginnen te dalen, terwijl die van de
vrouw tot de leeftijd van 30, 40 jaar
vrijwel constant blijven.
Vorige maand heeft de socioloog Ro
bert Bell van Temple University op
de jaarvergadering van de American
Medical Association verslag uitge
bracht van een onderzoek naar het
sexuele leven van 196 academisch-ge-
vormde gehuwde vrouwen in Philadel
phia. Bell bevond dat slechts zes per
cent der geënqueteerde dames de fre
quentie van het geslchtsverkeer in
haar huwelijk te hoog vond. Een op
de vier vrouwen klaagde daarentegen
dat bij haar het tegendeel het geval
was.
Bell was van mening, dat de
laatste groep onvermijdelijk groter
zal worden en dat er bijgevolg steeds
meer huwelijksproblemen zullen voort
spruiten uit het feit dat de vrouw zich
in sexueel opzicht tekort gedaan voelt.
„De kern van de moeilijkheden is, dat
man en vrouw hun grieven niet bepra
ten". zegt hij.
PSYCHIATER GREENSON voor
ziet een zich verdiepende crisis. „De
sexueel veeleisende vrouw is een
schrikbeeld voor de Amerikaanse
man", merkt hij op, „want de door
snee 45-jarige Amerikaan heeft meer
aandacht voor de instandhhouding
van zijn gezondheid dan voor de sexu
ele verlangens van zijn vrouw Zijn
vrees voor de dood overheerst al zijn
andere zorgen en angsten." En naar
mate de rijpere vrouw in sexueel op
zicht hoger eisen gaat stellen, zal de
man koeler worden. Vandaag-de-dag-
liggen de heren stil.
GREENSON is niet helemaal zonder
hoop. Maar zijn recept voor een soort
wapenstilstand in de thans wel zeer
ongelijke strijd der seksen vereist een
nog radikaler ommekeer in de man
vrouw-verhoudingen dan de hierboven
geschetste. „De enige hoop voor de
toekomst is dat de man zijn zich inge
wortelde verdrongen angst voor de
vrouw bewust wordt en dat de vrou
wen tot het inzicht komen dat zij altijd
„het sterke geslacht" geweest zijn en
een beetje medelijden met de mannen
opbrengen(Newsweek)