DE ZILVEREN HAMER
„Als het hart huilt
PANDA EN DE MEESTERVERVALSER
G3
llfJl
POLLE» PELLI EN PINGO
Z
Voorzitter groothandel in
zeevis wil aftreden
ngestipt
KRAMMETJE FOK
T.I.O.S." debuteerde
Slapende vissen
op de kiek
Fransman overtrad
de jachtwet
Stedebouwdag in
Morgensterkerk
Niet gezwicht
voor druk
C. de Wit uit
Santpoort - 80 jaar
oud - overleden
MAANDAG 2 3 OKTOBER 1967
5
Een roman uit de vikingtijd door
VERA HENDRIKSEN
'd"0
kQ'M wil jij ons HELpew
Vv\i ?l
WEEKABONNEMENTEN
mwwwwMwwvww
64)
Dat mag je gerust doen zei
Olve maar dat we hem Tore ge
noemd hebben was meer met het
oog op jou dan je vader.
Was dat Sigrids wens?
Het was ons beider wens zei
Olve. Wil je je naamgenoot zien?
Is Sigrid dan wakker? Dat
denk ik wel, het is bijna etenstijd.
Sigrid lag met het kind aan de
borst toen Tore binnenkwam. Er
was al een min in huis gehaald voor
het geval Sigrid haar zoon niet zelf
kon voeden, maar in ieder geval wil
de ze het eerst nog zelf proberen.
Tore bleef wat onzeker bij de deur
staan maar op een hoofdbeweging
van Sigrid kwam hij naderbij en
nam naast haar bed plaats.
De baby liet verzadigd, haar
borst los en Sigrid maakte haar
jak dicht. Toen ze daarmee klaar
was, hield ze Tore haar zoon voor.
Maak maar kennis met je naam
genoot glimlachte ze en ze beduidde
het aanwezige dienstmeisje dat ze
weg kon gaan.
Tore vond dat hij zich niet van
moeilijke plicht kon ontslaan. Hij
nam het kind onwennig op de
arm. Je moet niet naar mij kij
ken lachte Sigrid maar naar je
neef. Zie je niet, dat hij ook al op
je lijkt?
Met een geluid, dat het midden
hield tussen een vloek en een snik
gaf hij het kind snel aan de moeder
terug. Hij balde zijn vuisten en Si
grid zag, hoe zijn kaakspieren ze
nuwachtig bewogen.
Ik begrijp wel wat je wilt. Het
enige waar jij aan denkt is, hoe je
er mij toe kan bewegen, mijn zoon
bij me in huis te nemen! snauwde
hij.
Je vergist je als je denkt, dat
we onze zoon om die reden naar jou
genoemd hebben, antwoordde Sigrid
kalm. Een gevoel van moedeloosheid
overviel Tore plotseling. Hij lijkt
zoveel op mijn eigen zoon dat ik zijn
aanblik haast niet verdragen kan
mompelde hij gesmoord.
Jouw zoon is al veel groter,
wierp Sigrid tegen. Hij zal zeker
al kunnen zitten en een beetje bab
belen en hij kent de mensen, die
voor hem zorgen.
Maar mij, zijn vader kent hij
niet ging het door Tore heen en
die gedachte hinderde hem.
De deur ging open en Olve kwam
binnen. Tore wilde weggaan maar
Olve hield hem tegen.
Wacht nog even ik wilde je
juist spreken, zei hij.
Als je me soms ook wilt over
halen om Sigurd op Bjarköy terug
te halen kun je je de moeite spa
ren. Daar komt niets van zei Tore
nors. Inderdaad was dat Olves plan
geweest maar hij begreep, dat hij
er niet veel verder mee kwam.
Ik wilde je nog iets anders zeg
gen, zei hij daarom. Ik heb je
nog nooit bedankt voor het vertrou
wen dat je in me stelde toen je me
Sigrid tot vrouw gaf. Ik meende
stellig dat je overdreef, toen je me
vertelde dat ze zoveel voor je bete
kende, maar ik begrijp je nu beter.
Nu, het heeft lang geduurd, eer
je tot die ontdekking bent gekomen,
merkte Tore droog op.
Olve wierp hem een snelle blik
toe.
Hoe kom je daarbij?
Je weet wat ik bedoel. Als ik
het vorige jaar hier op Egge was ge
komen Olve dan was het een van ons
beiden geworden. En dan was ik
nuchter geweest.
Er is geen wet die het houden
van een bijzit strafbaar stelt ant
woordde Olve stug.
Toen Tore hier niet op doorging,
ging hij verder: Laten we onze
vriendschap niet op het spel zetten
om een zaak die tussen Sigrid en
mij allang is uitgepraat.
In de vriendschap gaat het leer
om leer, zei Tore. -De zaak is dat
ik jou destijds dringend verzocht,
goed te zijn voor mijn zuster. Hoe
kun je van mij dan vriendschappe
lijke gevoelens verlangen, nu je
mijn verzoek zo weinig ter harte
hebt genomen?
Je hebt bepaald niet goed uit
je ogen gekeken, toen je voor het
eerst op Egge was. Anders had je
wel gezien dat ik mijn bijzit hier
in huis had wonen. Olves blik was
uitdagend.
Het was niet nodig geweest dat
Sigrid om haar moeilijkheden had
had gehad. Beide mannen stonden
geprikkeld tegenover elkaar. Sigrid
kwam zo snel overeind dat het inge
slapen kind schrok en begon te hui
len.
Je hebt niet het recht zo te
gen Olve uit te varen, Tore, vooral
niet omdat je wist van het bestaan
van Khadija. Je had me beter kun
nen waarschuwen voordat je me
hierheen liet gaan zei ze verwijtend.
Ik meende in je bestwil te han
delen verontschuldigde Tore zich.
En terwijl je dat wist heb je me
vorig jaar niet eens opgezocht! Olve
en jij hebben allebei schuld, jullie
hebt me beiden slecht behandeld en
het minste wat jullie nu wel kunt
doen voor mij, is vrienden te blij
ven! riep Sigrid verontwaardigd uit.
De beide mannen keken elkaar
aan; het was duidelijk te zien dat
ze het niet prettig vonden als kwa
jongens terecht te staan. Olve deed
de eerste stap door zijn zwager met
een gedwongen lachje de hand toe
te steken.
Sigrid heeft eigenlijk gelijk la
ten we er niet meer over spreken
vond hij. Tore drukte de hem toege
stoken hand, maar het ging niet van
harte, en hij verliet meteen het ver
trek.
Het was nergens voor nodig om
met Tore over Khadija te spreken
zei Olve geërgerd toen de deur ach
ter zijn zwager was gesloten.
Ik dacht, dat ik hem zou kun
nen helpen door hem over mijn ei
gen moeilijkheden te vertellen ver
dedigde Sigrid zich wat ongelukkig.
Mooie manier van helpen, je
zet gewoon twee zwagers tegen el
kaar op! Voortaan houd je Tore
maar buiten onze zaken. Je kunt
geen twee meesters dienen! Olve
wilde weggaan maar bleef staan
staan toen hij Sigrids bedroefde blik
opving.
Nu toon ik me toch niet erg
dankbaar zei hij berouwvol, terwijl
hij zich over haar heenboog. Ik
zou bijna vergeten dat je me net
een zoon geschonken hebt!
(Wordt vervolgd.)
ff
VELSEN In het Hervormd Jeugdgebouw aan de Rembrandtlaan pre
senteerde zich zaterdagavond de in juni van dit jaar opgerichte toneelgroep
Toneel Is Onze Sport", gemakshalve afgekort als „T.I.O.S.". De spelers
en speelsters, die in IJmuiden reeds een groot aantal jaren deel uitmaakten
van de vaste spelerskern van de Gronings-Drentse vereniging „De Martini
toren", trokken deze zomer de stoute schoenen aan en begonnen „voor
zichzelf". Door gezamenlijke activiteit kan de nieuwe vereniging reeds na
een half jaar steunen op ongeveer tweehonderd kunstlievende leden, die
de groep door hun periodieke geldelijke bijdrage in staat stellen voorlopig
de financiële zorgen het hoofd te bieden. Eveneens stonden de donateurs
bij de eerste opvoering van de nieuwe groep garant voor een goed gevulde
zaal.
De toneelvereniging „T.I.O.S." maakte
haar debuut met het toneelspel „Als het
hart huilt" van Ewout Speelman, dat in
afwijking van de traditie niet in dialect,
doch in voor een ieder verstaanbaar Ne
derlands werd opgevoerd. De intrige van
het stuk is wel zeer eenvoudig gehouden;
het is voorzien van enkele enigszins melo
dramatische scènes, welke door afwisse
ling met wat simpele humor gelukkig toch
niet in huilpartijen veranderden.
De verzekeringsagent Van Wijk, die
reeds twee jaar lang weduwnaar is, be
sluit op zekere dag te hertrouwen. Tot
schrik van zijn dochter, haar verloofde en
zijn moeder is de gegadigde een zuster van
zijn overleden vrouw, die in het dorp be
kend staat als een schraperige kenau. Het
is danook niet te verwonderen, dat de
stemming snel verandert, wanneer de be
dilzieke vrouw haar intrede bij de familie
doet als huishoudster. Gelukkig keert alles
zich uiteindelijk weer ten goede, en wordt
de verzekeringsagent, die voor een stijl
volle begrafenis van zijn vader gelden van
de maatschappij had gebruikt, op het nip
pertje gered door zijn oude moeder, die
dan plotseling de voetbalpool wint, hetgeen
voor de auteur wel een bijzonder gemak
kelijke oplossing van de moeilijkheden is.
De spelers en speelsters van „T.I.O.S."
maakten desondanks van het magere ge
geven een aanvaardbare voorstelling, on
der regie van Roeli PrinsPalland. Het
was vooral Epie Fransens, die uitstekend
spel te zien gaf als de oude moeder en
grootmoeder. Met dikwijls speelse humor
was zij voor het publiek, bij de overgevoe
lige scènes, een welkom contrast. Onmid
dellijk daarna dienen Gré Bertholee en
Gerard van der Duyn te worden genoemd,
die als het pas verloofde paar eveneens een
belangrijk deel van de avond op de plan
ken stonden. De verzekeringsagent Karei
van Wijk was in handen van voorzitter
Henk Schepers, die zich met verve van
zijn taak kweet. De door allen gevreesde
huwelijkskandidate Fie Slotboom was voor
rekening van Alle Kamps, die er een vrek-
kerige voor niets terugdeinzende feeks van
maakte; haar louche praktijken werden
daarbij uitstekend aangevuld door concur
rerend verzekeringsman Jan Beudeker, ge
speeld door Wil Vos.
De donateurs waren door hun nieuwe
toneelgroep, blijkens het geestdriftig ap
plaus, ruimschoots tevreden gesteld.
De toneelgroep „T.I.O.S." zal het stuk
donderdag 2 november opnieuw opvoeren
in het gemeentelijk bejaardencentrum „W.
F. Visserhuis" in IJmuiden.
K. v. L.
j^nnnnnnrmwvvvvvYinn^
BERGEN (A.P.). De Russische dele
gatie op de visserijconferentie van de
FAO (V.N. voedsel- en landbouworgani
satie) heeft gisteren sensationele foto's la
ten zien van op de zeebodem slapende
kabeljauwen en schelvissen.
De Russen verklaarden dat de foto's
genomen waren vanuit duikerklokken,
die tot op grote diepte waren neergela
ten in de Barendszee. De vissen waren zo
diep in slaap dat zij niet wakker werden
van de dalende duikerklok.
Deskundigen vragen zich al jaren af of
vissen werkelijk ooit slapen. Sommigen
zeggen dat „vissen slapen of op zijn minst
rusten", hoewel er nooit een bewijs voor
was.
De Russen hadden ook foto's bij zich
van etende kabeljauwen. Ook dit zou nog
nooit eerder zijn gefotografeerd.
Het vraagstuk van het slapen en eten
der vissen zal worden besproken op de
conferentie, die vandaag begonnen is en
waaraan achttien landen deelnemen. Tij
dens de conferentie zal het gedrag van
vissen worden behandeld met betrekking
tot de vangtechniek en taktiek.
elAtJi
37. Joris reed snel in zijn Frascati-sportwagen naar
het landgoed dat hij had gekocht. „Het zal prettig
zijn, om eindelijk een buiten te bezitten dat geheel in
mijn stijl past!" prevelde hij. „Een sierlijk bouwwerk,
vol gemak. Een rustieke tuin, waar smaakvolle bloem
lees en veelkleurige struiken lustig bloeienHij
zweeg verrast, want op dat moment kwam zijn woning
in zicht en die zag er niet helemaal uit, zoals hij
zich had voorgesteld. De struiken overwoekerden elk
aar en het huis zag er verwaarloosd en leeg uit.
Aimijriep Joris uit. „Er valt heel wat te falderen,
voor dit huis weer bewoonbaar is en ik een goede staat
kan voeren! Het wordt mij niet gemakkelijk gemaakt!"
Maar dat viel erg mee. Want het nieuws van de heer
die een kostbaar huis had gekocht, had zich snel ver
spreid en zo kwam het dat enkele lieden zaken ro
ken en zich naar het landgoed spoedden. „Goedenmid-
dag, goedenmiddag!" riep de eerste, uit zijn dubbel
deksbus stappend. „Zoekt u meubelen? Of een tapijt?
Ik heb alles hier binnen, in mijn rijdende toonzaal!"
„Welaan!" mompelde de huisbezitter binnensmonds.
„Op deze manier wordt et falderen mij veel gemak
kelijker gemaakt!"
KO.VJI t>e "MARY" WEER RECHTOP
HETSCHfP
K0MTÖMH006
HOEFT AlUm MAAR HST
WATER UIT HETM4D-
vM' RUIM TE 2U16EN
TE RRUEENJ/y
MARY f *LAAR'
J0M6ENS?
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
EXXXXJUOOOOCXAAA
(Van een onzer verslaggevers)
BEVERWIJK De gemeentepolitie van
Beverwijk heeft zondagavond proces-ver
baal opgemaakt tegen een 25-jarige
Fransman, wegens overtreding van de
jachtwet. De buitenlander, die tijdelijk in
Beverwijk woont, was zaterdag door een
jachtopziener gesignaleerd met een vuur
wapen in het duinterrein van Wijk aan
Zee. Toen de stroper zich betrapt voelde,
kneep hij er met zijn auto tussenuit. Zon
dagavond zag de politie hem echter rij
den op de Alkmaarseweg. Bij zijn aan
houding trof de politie een windbuks in
de auto aan.
(Van een onzer verslaggevers)
HEEMSKERK Sedert een aantal ja
ren wordt op de 8ste november de We
reldstedebouwdag gevierd. In het kader
hiervan ligt het in de bedoeling van het
gemeentebestuur van Heemskerk een ex
positie in te richten in de Morgenster-
kerk aan de Vrijburglaan. De burgerij
krijgt er gelegenheid tot het bezichtigen
van de daarvoor in aanmerking komende
structuur- en bestemmingsplannen, van
maquettes en ander materiaal dat ge
schikt is om de belangstellenden inzicht
te geven in hetgeen in de gemeente
Heemskerk wordt gedaan om de ruimte
lijke ontwikkeling goed te leiden. Op dins
dag 24 oktober, morgen dus, zal er in de
raadzaal gelegenheid worden gegeven na
dere informaties te verkrijgen inzake doel
en inrichting van deze expositie.
(Van een verslaggever)
IJMUIDEN. De heer P. Krab zal per
1 januari 1968 zijn functie van voorzitter
van de Nederlandse Zeevisgroothandel
Vereniging neerleggen.
Hij zal eveneens aftreden als voorzitter
van: het Bedrijfsschap groothandel is vis,
de Visfederatie, de Federatie van natio
nale organisaties van de groothandel in
vis in de EEG-landen. Voorts heeft de
heer Krab bedankt als lid van het dage
lijks en van het algemeen bestuur van het
Produktschap voor vis en visprodukten en
voor alle functies in bestuurscolleges in
een aantal andere organisaties de groot
handel in vis betreffende.
De heer Krab heeft onlangs de pen
sioengerechtigde leeftijd bereikt. Of
schoon van diverse zijden druk op hem is
uitgeoefend zijn werkzaamheden ook na
1 januari van het volgend jaar te blijven
voortzetten, heeft hij gemeend hiervoor
niet te moeten zwichten.
Dertien jaar geleden nam de heer
Krab het voorzitterschap van de Neder
landse Zeevisgroothandelvereniging op
zich. Al spoedig ontpopte hij zich als een
buitengewoon bekwaam bestuurder, die
behalve in Nederland ook in de andere
zo genoemde visserijlanden van West-
Europa zeer gewaardeerd wordt. Zijn
grote verdiensten voor de nationale en
internationale zeevisgroothandel vonden
reeds negen jaar geleden erkening door
zijn benoeming tot ridder in de orde van
Oranje Nassau.
De heer Krab heeft een belangrijk aan
deel gehad in de behartiging van de Ne
derlandse belangen bij de voorbereidingen
met betrekking tot de aanstaande E.E.G.
visserij.
(Van een onzer verslaggevers)
SANTPOORT Vandaag is in stilte be
graven het stoffelijk overschot van de
heer C. de Wit, oud-directeur van de
A.E.G.-Nederland, die op tachtigjarige
leeftijd in Santpoort is overleden. De heer
De Wit is in 1904 in dienst getreden bij
de n.v. Electriciteits Maatschappij A.E.G
en wel bij het toenmalige bouwbureau
De elektrotechniek stond toen nog in de
kinderschoenen en de heer De Wit heeft
een belangrijke ontwikkeling meege
maakt. In de loop der jaren klom hij op
tot directeur en de thans overledene heeft
zich op commercieel en op administratief
gebied verdienstelijk gemaakt.
De heer De Wit was in kringen van de
Gereformeerde kerk van Santpoort een
geziene figuur en ook heeft hij deel uit
gemaakt van de commissie voor de Vrije
Universiteit.
Echt waar, altijd heb ik achter de
Binnenlandse Veiligheidsdienst ge
staan. Dat kwam omdat ik dacht dat
de Binnenlandse Veiligheidsdienst ach
ter mij stond. Nooit kon ik bijvoor
beeld bij een bushalte op de bus staan
wachten, of ik begon quasi ongeduldig
heen en weer te drentelen en te draai
en om tersluiks te schatten in wie
van mijn medewachtenden ik een amb
tenaar van de BVD mocht vermoe
den. Want ik wist dat hij, beter dan
ikzelf, over mij waakte. Meestal ving
ik dan voorzichtig loerend een glimp
op van iemand die er zo weinig ge
heimzinnig uitzag dat ik dacht: Die is
het. Soms was het een oude mompe
lende man. Waarom mompelde hij?
Hij las mijn gedachten en probeerde
ze uit het hoofd te leren. Ik hoefde
maar een decimeter dichter langs hem
heen te drentelen om hem te horen
mompelen: Allemaal flauwekul. Ach
mensen, als ik hier verklapte van wel
ke algemeen gerespecteerde instellin
gen ik soms denk: Allemaal flauwekul,
dan stond ik morgen tussen twee re
chercheurs op de voorpagina.
Natuurlijk was het niet altijd een
oude man die ik bij de bushalte vond.
Soms waren het twee schooljongens,
die mijn dossier onopvallend over twee
schooltassen hadden verdeeld. De BVD
had dan een ambtenaar gesplitst. Een
knap stuk werk, dat echter nog over
troffen werd in de gevallen dat er
niemand bij de bushalte stond. Menig
maal heb ik, uiteraard heel voorzich
tig, mijn pijp tegen de haltepaal uit
geklopt. Die klonk dan als ijzer. Zich
zo te verbommen eist inderdaad een
ijzeren discipline. Hoewel die op zijn
beurt weer verbleekte tegenover de
zelfbeheersing die ik mij moest opleg
gen om een ontwijkend antwoord te
geven op de vraag: „Weet u ook hoe
laat het is?", een vraag die mij on
verwacht werd gesteld door het hipste
schepsel waaraan ooit een minirok be
steed is geweest. Vanzelfsprekend gaf
ik voor dat mijn horloge stilstond in
plaats van mijn hart. Maar ik wist
heel goed hoe laat het was.
Als ik in de bus stapte zou de mini-
dame mij volgen, of de twee school
jongens, of de mompelende man. Ja
zelfs de haltepaal zou, als steunstang
vermomd, met mij meerijden om te
kijken of ik wel bij mijn eigen halte
uitstapte, in plaats van over te stappen
op de bus naar Schiphol, waar mijn
loonzakje zou beslissen of het Moskou
werd of Peking. Het is altijd Den
Haag gebleven. Dat vond ik gevaar
lijk genoeg.
Aan de illusie dat de Binnenlandse
Veiligheidsdienst een dienst zou zijn
die niets anders doet dan. desnoods
met gevaar voor mijn eigen leven, wa
ken over de veiligheid van mijn va
derland, is ruw een einde gemaakt
door de B.V.D. zelf. Het hoofd daar
van heeft verklaard dat de B.V.D. bij
de universiteiten alleen naar gegevens
vraagt waar iedereen naar kan vra
gen, daargelaten of hij antwoord krijgt
Men kan dus evengoed zijn loopjon
gen sturen. Zulke grote loopjongens
als die van de B.V.D. lopen echter
niet alleen in de gaten, maar ook in
de papieren.
Daarom zal ik voortaan, zelfs al sta
ik met een kameel bij de bushalte,
mij niet laten weerhouden hardop te
zeggen, dat wij deze vorm van veilig
heid veilig kunnen missen.
Kees Stip
75. Terwijl Rechter Tie zich vooröver
buigt naar de tralies, zegt Vrouwe Hor
tensia: „Er zijn vreselijke dingen ge
beurd, Tie. Ik nam het middel in, dat je
me had voorgeschreven, omdat ik inder
daad last heb van astma. Maar een hof
dame in dienst van de samenzweerders,
mengde er een verdovend middel in. Ik
kreeg hevige stuipen en verloor het be
wustzijn. Toen ik bijkwam lag ik in deze
kerker. De hele dag is mij niets te eten
of te drinken gebracht en ik weet al wat
er zal gebeuren. Morgen geven ze me
vergiftigde bouillon of iets anders. Ze
zullen mijn lijk naar de Prinses brengen
en zeggen dat de dokters niets meer kon
den doen. Om twaalf uur vertrekt de
Prinses naar de hoofdstad, zodat er geen
tijd meer zal zijn voor een diepgaand
onderzoek. Dan zal ze niemand meer kun
nen vertrouwen.„Wie zijn die verdor
ven samenzweerders?" roept Rechter Tie
uit. „We weten het niet", antwoordt
Vrouwe Hortensia mat. „Dag in dag uit
zien we alleen glimlachende, buigende
mensen om ons heen. Hoe kunnen we
weten wie een samenzweerder is, wie een
spion? Maar nu ze zich zelfs aan mij
vergrepen hebben, vrees ik dat enkele
van de hoogste gezagsdragers in dit pa
leis bij het complot betrokken moeten
zijn. Eén ding is zeker, het complot i»
bedoeld om kolonel Kang van de Keizer
lijke Garde te ruineren. De Prinses houdt
van hem en bepaalde personen wensen
hem niet als keizerlijke schoonzoon".
967 Opgewonden bracht Karo zijn
vrienden op de hoogte van zijn wonder
lijke ontdekking.
„Prachtigeen vis met vlinder
vleugelsje hebt nog nooit zoiets
gezien".
Bram en Tutu lachten hem vierkant
uit.
„Bestaat niet", zei Bram.
„Maar ik zag het toch zelf
Bestaat niet", herhaalde Bram. „Dat
is gewoon een vliegende vis geweest, je
hebt je vergist. Een vis met vlindervleu
gels, dat is net zo gek alsals.
hij zocht naar een heel vreemde verge
lijking, „als een eekhoorn met een pau-
westaart".
Karo wees met zijn pootje en Bram slik
te alles in, wat hij verder nog had wil
len zeggen.
Want daar zat een eekhoorn met een
pauwestaart.