Dar es Salaam is centrum voor bevrijdingsbewegingen in Afrika Opvattingen over taktiek van guerrilla verschillen nogal w iHf KNIPSELKRANT 3 - - - NABIJE OOSTEN portie vlees vlees etei i is verantwoord eten Luchtbrug ':<y\ haverkort GESPREK AAN DE STAMTAFEL DONDERDAG 2 NOVEMBER 1967 15 (Van onze correspondent) DAR-ES-SALAAM. Het leger van Tanzanië vraagt een kleiner deel van het nationale inkomen dan bij ons de NAVO-bijdrage en in de hoofd stad Dar-es-Salaam (hetgeen \,de haven der vrede" betekent) zie je minder gewapende mannen op straat dan in Amsterdam. Maar het slag woord hier is „oorlog". Er wordt oor log gevoerd tegen „onkunde, armoe en ziekte". Er wordt oorlog gevoerd tegen „racisme, imperialisme en neo kolonialisme". En tegen Vorster, Sa- lazar en Ian Smith. Loethoeli Strijdlust Elfjarig meisje vermist Kernwapens Gesterkt voor nieuwe deden Sovjet-Unie Gevaarlijk Veel erger Het mirakel Kraanwagen te water man verdronken De hoofdkwartieren van partijen in deze laatste oorlog zijn in bar-Es-Salaam gevestigd. In het telefoonboek (één boek ter grootte van dat van Bergen op Zoom voor heel Tanzanië, twaalf miljoen inwoners) staan acht organisaties, die zich met de bevrijding van Afrika bezig houden. Twee anderen hebben geen tele foon. Al die bewegingen zijn in hun eigen land verboden en ze zijn bereid geweld te gebruiken om er een Afrikaans socia lisme te vestigen, in Rhodesië, Mozam bique, Angola, Botswana, Basoetoland, Zuid-Afrika en op de Comorren-eilanden. Voor sommige landen zijn twee organi saties in het geweer, met verschillende opvattingen over de te vestigen staats vorm of over de tactiek van de guerrilla. Ze heten: SWAPU, SWANU, ZAPU, ZANU, ANC, PAC, MLF, MPLA, MLNC en BCP. African bestaan oudste, Het ANC, het Zuidafrikaanse National Congress, is met zijn van meer dan vijftig jaar de grootste en invloedrijkste nationalistische beweging. Op het kantoor, in de Nkroe- mah-straat, zijn nog de tekenen van rouw over de dood van hun president Loethoeli, twee maanden geleden. Bij de ingang hangt zijn portret, met aan weers zijden speren, tegen een zwarte achter grond van kunstig gedrapeerd textiel. Binnen heerst een blijmoedige drukte. Een man of tien is bezig het gestencilde nieuwsbulletin in elkaar te zetten. Goed nieuws: „De situatie in het zuiden is een De kreten van de vijand worden tot ver buiten de periferie van de racistische tirannie gehoord. De crisis in Zuid-Afri ka heeft een kwalitatieve verandering ondergaan". Het revolutionair jargon heeft een so lide grondslag. In de laatste weken is voor het eerst Zuid-Afrika direct bij bot singen met guerrilla's betrokken geweest. Het bericht, dat er op lijken van in Rhodesië gesneuvelde guerrilla-infiltran ten lidmaatschapskaarten van de ANC gevonden waren, was voor de Zuidafri kaanse regering voldoende aanleiding om troepen en materieel ter versterking te sturen. Voor het eerst was er duidelijke samenwerking tussen bevrijdingsorgani saties van verschillende landen. ANC en ZANU gaven gezamenlijke verklaringen uit. ZANU is het bevrijdingsfront voor Rhodesië, de Zimbabwe African Nationa list Union (Zimbabwe is de Afrikaanse naam voor Rhodesië). De ZANU heeft in Dar-es-Salaam een veel kleiner kantoor dan het ANC. Het eigenlijke hoofdkwar tier ligt dichter bij het front, in Loesaka, hoofdstad van Zambia (vroeger Noord- Rhodesië). De hoge ZANU-functionaris- sen zijn meestal in Loesaka. De Rhode- sische regering zegt dat zich in Zambia trainingskampen voor guerrilla's bevin den. ZANU en ANC zwijgen discreet over hun bases. De ZANU schrijft over de „geregelde veldslag" (de term is van Smith's voor lichtingsdienst) in Rhodesië: „Deze ge beurtenis kondigt een nieuw tijdperk aan: stelselmatige aanwending van revolutio nair geweld om de onafhankelijkheid te bereiken. Het geweld is niet gericht tegen het werktuig van de onderdrukking: de gewapende macht van de kolonisten". De gevechten in Rhodesië hebben de al jaren durende guerrilla in Mozam bique en Angola uit het Afrikaanse nieuws verdrongen. Dat Zuid-Afrika, de grote broer van de andere blanke min derheidsregeringen, nu zijn leger heeft moeten inschakelen, heeft de strijdlust aangewakkerd. Ook de andere bevrijdingsfronten voor Rhodesië en Zuid-Afrika, de Zimbabwe African Peoples Union (ZAPU) en Pan Africanist Congress (Zuid-Afrkika), die door de voorlichtingsdiensten van de te genstander niet genoemd werden, hebben zich gehaast te laten merken dat ze niet in slaap gevallen waren. Dat de ZAPU niet door Rhodesië vermeld 'werd krijgt een eenvoudige verklaring: „We hoeven geen enkele grens te overschrijden, want we hebben onze trainingskampen binnen Rhodesië zelf". Een PAC-lid beschreef me de verhou dingen tussen de bewegingen: „De ZANU aanhangers en de ZAPU-volgelingen zijn water en vuur, die praten niet met elkaar. Bij ons is dat anders. We hebben verschillende uitgangspunten, maar als ik op het ANC-kantoor kom zeg ik: geef me een kop thee, en dan praten we niet over politiek". Juist om het door dit soort spanningen gehinderde werk van de guerrilla-bewe gingen te bundelen heeft de Organisatie voor Afrikaanse Eenheid, die zopas in Kinsjasa heeft vergaderd, vier jaar ge leden besloten een bevrijdingscomité te installeren. In theorie zijn alle Afrikaan se landen het erover eens dat de blanke regeringen van zuidelijk Afrika moeten vallen, desnoods door geweld. Ook het bevrijdingscomité heeft z'n ze tel in Dar-es-Salaam. in een grote ex- koloniale villa aan de Onafhankelijk heidslaan. Het bundelt en besteedt de bijdragen, die de ledenstaten van de or ganisatie voor dit doel afstaan. Over de omvang van de bijdragen worden geen inlichtingen gegeven. Het dagblad „Stan dard dat wel eens goed verhulde ge luiden van oppositie tegen de regering van Tanzanië laat horen, suggereerde in een hoofdartikel, dat kort geleden het comité besloten heeft de subsidies zoveel mogelijk in natura te geven, en daarmee het sein gaf voor actie in Rhodesië. ADVERTENTIE complete WïVIF collectie bij juwelier koningsstraat 14 haariem (bereikbaar met bus 1,5,6 of 71) AMSTERDAM De kinderpolitie zoekt naar de 11-jarige Ingeborg Bosshardt. Het meisje verliet op zaterdag 28 oktober om halftwaalf de ouderlijke woning aan de Baarsjesweg en keerde niet terug. Zij is 1,50 meter lang en heeft een tenger postuur, donkerblond haar en bruine ogen. Zij droeg een geel-wit-bruin geblokte mantel, brui ne Schotse rok, zwart-witte kousen en bruine sandalen. In het Nabije Oosten zijn de vlammen weer opgelaaid. De „Eilath" werd tot zinken gebracht, de olieraffinaderijen in Suez ge bombardeerd. De TIMES constateerde na het eer ste geval dat beide partijen hun ha viken en duiven hebben. „Het is mogelijk dat een botsing op zee (wie provoceerde in werkelijk heid) duidelijk maakt dat haviken aan één of beide zijden de overhand heb ben gekregen". Het blad meende dat de verleiding voor de Israëliërs om Egypte een har dere klap terug te geven wel eens erg groot zou kunnen zijn. Dat kwam uit. Suez werd gebombardeerd, waarna de Times aandrong op een sterkere V.N.- afvaardiging. De EVENING STAR uit Washing ton vreest, dat een nieuwe Israelisch- Arabische oorlog iedere dag kan uit breken. „Dan zou er de dreigende mogelijk heid zijn dat de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten dieper dan tot nu toe in de strijd worden betrokken". De WASHINGTON POST hoopt dat er sprake is geweest van een laat ste opflikkering van de oorlog, maar het blad zegt dat de mogelijkheid even groot is dat de partijen door de ver nietigingsdaden over en weer een deel van hun zelfbeheersing zullen zijn kwijtgeraakt. Ook dit blad zegt dat het V.N.-apparaat, dat toezicht op het staakt-het-vuren uitoefent, moet wor den versterkt. V (Labour) vreest dat de de ontwikkeling onver- De SUN afloop van mijdelijk is: „Vroeg of laat zullen de twee par tijen met kernwapens tegenover el kaar staan. Israel kan de bom al ma ken. Dit is de afgrond waarlangs de wereld een gavotte danst". De DAILY TELEGRAPH (conser vatief) zegt dat het meest fatale, dat kan gebeuren, is dat Egypte een ander Russisch wapen tegen een Is raëlische stad gaat gebruiken. „Dat zou Israel er toe verleiden haar militaire voordeel volledig te gebrui ken zolang het dat nog heeft". De NEW YORK TIMES meent dat de staatslieden in de Verenigde Naties handelend moeten optreden voor het te laat is. •- - - - - t V v V. \*V v. V V sN.>' ÉH J De CHICAGO DAILY NEWS schuift de Sovjet-Unie de verantwoor delijkheid in de schoenen. En de CHICAGO'S AMERICAN zegt dat er maar weinig hoop is de volle beteke nis van het „Eilath"-Lncident te be vatten voor is uitgezocht waarom ra ketten zijn gebruikt en wie het „trig- ger-happy"-individu is geweest dat de aanval heeft bevolen. De OBSERVER zegt dat de situatie in het Nabije Oosten nog steeds zeer gevaarlijk is. „Tijd is niet aan de kant van een vrede in het Nabije Oosten. Tenzij een grootscheepse poging wordt gedaan om tot een regeling te komen zal de situatie steeds verder afdrijven naar een oorlog". In de NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT is de mogelijkheid ge- Een tekening uit het Handelsblad. Algemeen opperd dat Nasser niets van de aanval op de Eilath wist. „Het blijft een mogelijkheid, dat de aanval op het Israëlische schip is ont worpen en uitgevoerd door militairen die te ernstige bezwaren koesterden tegen Nassers conciliante koers. Het is een traditioneel middel door het uit lokken van een incident toenaderings gezindheid die gebaseerd moet zijn op een afnemen van het wantrouwen, in de kiem te smoren". Maar het ALGEMEEN HANDELS BLAD praatte niet eens over die mo gelijkheid: .Vervolgens wordt de critiek op het regime van president Nasser steeds luider, vooral gevoed door de berich ten, die het volk bereiken over de in de oorlog gemaakte fouten. Vandaar Nassers op succes bij de openbare me ning gerichte aanval op de Eilath, die in juli Egyptische oorlogsschepen in de grond had geboord. De vernietiging van het grootste deel van Egyptes olieindustrie heeft Nasser dit succes weer uit handen geslagen. De vlam men van Suez zijn een symbool van wraak voor Israel, een nadrukkelijke waarschuwing aan het adres van de Egyptenaren en een nieuwe verzwak king van de positie van Nasser". „Wat mij benauwt en tegelijk machtig boeit", zei de AMBTENAAR op zijn gewone omzich tige, nadrukkelijke manier, „is het feit dat de vooruitgang en tegelijk de bedreiging van de mensheid tegenwoordig uit één en dezelfde fabriek komen. Er is een groepje zeer vakkun dige, vernuftige lieden bezig aan de vervaardiging en vervolmaking van waarlijk miraculeuze apparaten, die zowel bedoeld zijn om buitenaardse werelden te betreden en te verkennen als om andersdenkenden die lastig wor den van de aardbodem weg te vagen". „Met één woord, je hebt het over raketten", merkte de WINKELIER op, die ervan hield de dingen bij de naam te noemen. „Juist", repliceerde de AMBTENAAR enigszins krege lig, omdat hij er niet van hield de dingen bij de naam te noemen. „Raketten en alle andere mysterieuze instru menten die onder de grootste geheimhouding in snel tempo worden uitgevonden en vervaardigd, zonder dat eigenlijk iemand er precies het fijne van weet. Toch wordt de gang van zaken in de gewone samenleving voor een groot deel door deze dingen bepaald. Wij worden eigenlijk geregeerd door een technocratische monarchie met abso lute bevoegdheden, die niemand verantwoording schuldig is en door geen parlement geremd kan worden". „Ho, ho", riep de DOMINEE uit, terwijl hij rechtop ging zitten en zijn handen vouwde. „Wacht eens even, vriend AMBTENAAR! Je vergeet dat ook die technici en laboranten onder de strikte bevoegdheden der regeringen werken. Zij kunnen niet zo maar op eigen houtje werken en wroeten. En als zij iets nieuws voortbrengen, gebeurt dat onder toezicht en verantwoordelijkheid der re geringen". „In theorie inderdaad", zei de PATER, die zich altijd verplicht voelde iets in het midden te brengen als de DOMINEE iets gezegd had. „Maar in de praktijk weten de regeringsfunctionarissen bitter weinig van wat zich achter de technocratische schermen afspeelt. Wij praten natuurlijk over de grote landen. In Nederland ligt de situatie eenvoudiger en zelfs heel anders. Wij vinden niets meer uit dat de moeite waard is. Die tijd is geweest". „Klinkklare onzin", zei de DOKTER geërgerd. „Wij staan aan de top in meer dan één opzicht, zeker op het gebied van de medische wetenschap en haar toepassingen. Nou moet je niet doorslaan, PATER, omdat het met de kerk in Nederland niet zo best gesteld is. Trouwens, ook in de kerk in Nederland worden dingen uif gevonden die het buitenland verbaasd doen staan. Denk maar eens aan de beat-mis". „Dat is weer achterhaald", merkte de PATER glim lachend op. „Ik hoor dat DOMINEES en PATERS tegen woordig samen missen opdragen. Een oecumenische mis handeling zonder dodelijke afloop weliswaar, maar met ernstig letsel aan bepaalde conservatieve opvattingen". «tv „Ik moet zeggen dat ik er danig van geschrokken ben", zei de AUTEUR. „Ik bedacht namelijk, dat die DOMI NEE intussen veel nuttiger werk had kunnen doen als hij de PATER alléén had laten celebreren. Die mis had toch wel in orde-gekomen, daar hebben we eeuwenlang ervaring van". „Het was het was symbolisch", zei de DOMINEE blozend. „Het was een demonstratie van toenadering, een blijk van eensgezindheid, een bewijs dat we niets hebben tegen missen, dat onze geschillen op ander dan zuiver religieus terrein liggen „Meer op het terrein van de Kamerfracties?" informeer de de DOKTER sarcastisch. „Kijk, dat is nou iets wat er bij mij niet in wil. Alle religieuze christenen beseffen dat juist de politiek hen heeft losgescheurd van de wer kelijke basis van hun belijdenis. En toch blijven ze door gaan met het overscheppen van hun geloofsovertuiging in de aparte vaatjes van de'politiek". „Dat verandert, dat verandert", verkondigde de PATER plechtig. „De DOMINEE en ik zijn beiden lid van de zelfde politieke partij, en toch zijn wij trouwe bedienaren van onze eigen, nog gescheiden kerken". „Ik wil wedden dat het D'66 is", bromde de AUTEUR. „Ik weet niet wat dat is tegenwoordig, maar het lijkt wel of er maar één geneesmiddel voor alle angsten, twijfels en onzekerheden der mensen is: D'66. Wat heeft die Van Mierlo toch dat ik niet heb?" „D'66", zei de WINKELIER, die ervan hield de dingen bij de naam te noemen. „Tot in Oostelijk Flevoland toe hangen levensgrote por tretten van Van Mierlo aan de muren der recreatieruim ten en bedrijfskantines", zei de AUTEUR bitter. „Eens was het Koekoek die Nederland stormenderhand verover de. Nu is het Van Mierlo. Ik denk dat ik een politieke partij ga oprichten die ik D'68 zal noemen. Het is altijd goed een ruime voorsprong te nemen". „Binnenkort zullen er gemeenteraadsverkiezingen in Helmond worden gehouden", deelde de AMBTENAAR mee. „Nu doet zich een tragisch aspect voor, met name voor de heer Van Mierlo. De verkiezingen zijn namelijk een gevolg van annexaties door Helmond van een aantal kleine gemeenten". „Nou. en?", informeerde de WINKELIER ongeduldig. „Een van de gemeenten die worden opgeslorpt is Mierlo", zei de AMBTENAAR en hij keek vol verwach ting de kring rond, als bereidde hij zich voor op een mas saal geweeklaag. „Flauwe mop", vond de DOKTER. „Trouwens, de Mierlonaren zullen en bloc op Van Mierlo stemmen, om op die manier de naam hunner gemeente in de vaart der volken te doen zegevieren". (Genotuleerd door R. Agteran) NEGENDE AFLEVERING - waarin met algemene belangstelling in de doppen wordt gekeken - waarin PIETER KASTELEIJN met tegenzin de PATER een kruisje geeft waarin de onder gang van Van Mierlo wordt voorspeld en de op gang van D '66 grote naijver wekt en waarin tenslotte de hemel zelf wordt verdacht van ge brek aan belangstelling voor het celibaat. „Als jullie je druk maken over de politiek, dan zouden jullie eerst eens moeten beginnen met je druk te maken over veel erger dingen", gromde de WINKELIER. „Waar om praten we bijvoorbeeld niet eens over de volkomen immorele manier waarop het Nederlandse consumenten- publiek tegenwoordig wordt uitgeperst door slimme re clametrucs? Ik erger me dagelijks dood aan die dingen. De mensen moeten iedere cent omdraaien, alles wordt met de dag duurder en die reclamelieden gaan maar door met alle artikelen onnodig duurder te maken door hun zogenaamde gratis geschenken, hun wedstrijdjes met enorme prijzen, hun sleutelhangers, hun kinderachtige televisiepraatjes en hun kostbare verpakkingen". „Dat is me uit het hart gegrepen", viel de AUTEUR hem bij. „PIETER KASTELEIJN. breng me eens een flesje Spuitspul. Ik ben uitgedroogd". PIETER KASTELEIJN kwam aangesloft en keek zwij gend de kring rond, alsof hij ervan uitging dat alle aan wezigen het voorbeeld van de AUTEUR dienden te volgen. Hij had van achter zijn tapkast al een paar maal luidruchtig gekucht, om de stamgasten erop attent te maken dat zij zich in een gelagkamer bevonden waarvan de exploitant niet van woorden, maar van consumpties moest leven. „Allemaal een flesje van dat Spuitspul?", informeerde hij verleidelijk toen niemand aanstalten maakte om een bestelling te plaatsen. Men knikte zonder enthousiasme en PIETER haastte zich weg, bang dat iemand spijt zou krijgen. „Ik ben zéér benieuwd", zei de AUTEUR fluisterend, „of we de doppen bij de flesjes krijgen. Er is namelijk in ons land een besmettelijke belangstelling voor de doppen van de Spuitspul-flesjes". De WINKELIER knikte somber. „Alle gekken doen eraan mee", zei hij mismoedig. „Snappen de mensen nou echt niet dat ze worden beet genomen? Waarom kijken ze niet beter uit hun eigen doppen, dan alsmaar Spuitspul-flesjes te kopen en de doppen te pellen? Wie een dop met een kruisje erin vindt, krijgt de prijs. Alle doppen hebben een rondje. Het kruisje blijft onvindbaar. Misschien is er één dop met een kruisje in heel Nederland. Weer zo'n Amerikaanse uitvinding om geld uit de zakken te kloppen". „Een dop met een kruisje?", informeerde de PATER belangstellend. „Waarschijnlijk bevindt hij zich in het katholieke zuiden". PIETER KASTELEIJN kwam terug met vijf flesjes Spuitspul. Hij schonk bedachtzaam de glazen vol en zette de flesjes naast de glazen neer. „De doppen, PIETER", zei de AUTEUR gebiedend. „De wat?", vroeg PIETER met een onschuldig gezicht. herhaalde de AUTEUR zei ik" nog „De doppen, strenger. „O, de doppen? De doppen van de flesjes, bedoelt u? De doppen die op de flesjes zitten om ze af te sluiten, bedoelt u? De doppen die er meestal bovenop zitten, op de flesjes, bedoelt u? Die blikken dingetjes met dat kur ken laagje erin, die op de flesjes PIETER KASTE LEIJN besefte dat hij er niet langer omheen kon draaien en deed een greep in zijn zak. „Mijn vrouw spaart ze", zei hij droevig. „Het is maar voor de aardigheid. Voor de mis sie, geloof ik". Hij legde vijf doppen op tafel als een valsspeler die zijn dubbele troefkaarten inlevert. De AUTEUR deelde de doppen plechtig uit. „Allemaal het kurklaagje verwijderen", commandeerde hij. „U zult allemaal een rondje aantreffen, het zichtbaar teken van een immorele verkoop-aanjagerij. De WINKE LIER heeft gelijk. De consument wordt bedot". De stamgasten haalden hun zakmesjes te voorschijn en peuterden het kurklaagje los. „De heren zien het", verklaarde de AUTEUR triom fantelijk. Allen knikten misprijzend, alleen de PATER keek heel verbaasd. „Ik heb een kruisje", deelde hij onthutst mee. Er viel een lange stilte, waarin men elkander ongelovig aanstaarde. PIETER KASTELEIJN sloeg zich geluidloos enkele maien met de vuist tegen het hoge voorhoofd en maakte vervolgens aanstalten om zijn hele inboedel tot zeer kleine onderdelen aan stukken te slaan, van welk voornemen hij echter bijtijds terugkwam omdat hij be sefte, dat zijn schade daardoor aanmerkelijk groter zou worden. „Vijf jaar lang iedere week drie gezinsflessen Spuit spul", kreunde hij. „En dat voor een PATER!" Geruime tijd nadat zijn stamgasten in opgewonden stemming vertrokken waren, bleef PIETER KASTE LEIJN dralen in zijn lege, schemerige gelagkamer, voor namelijk omdat hij er tegenop zag zijn vrouw in kennis te stellen van de doppentragedie, maar ook omdat hij zijn verbazing moeilijk meester kon worden. „Waarom boft een gewoon mens als ik nooit?", mom pelde hij. „Waarom is het altijd een óngewone? Of zou het gewoon een wonder wezen? Dan is het niet eerlijk. Paters zijn vertrouwd met kruisjes, dat wel. Maar werkt dat ook als het om Spuitspul gaat? En om gezins- flessen nog wel! Wel, wel! Als het koelibaat de hemel zelfs niet meer interesseert, wat moeten we er dan nog drukte over maken?" ADVERTENTIE En waarom? Omdat de eiwitten In vlees eersteklas bouwstoffen voor het men selijk lichaam zijn. Omdat vlees goed is voor de lijn. En vanzelfsprekend, omdat u met vlees zo veel verrukkelijke culinaire mogelijkheden hebt. Daarom MOSKOU (AFP) De Russische luchtvaartmaatschappij „Aeroflot" zal tij dens de manifestaties ter herdenking van de oktober-revolutie van 1917 een lucht brug onderhouden tussen Moskou en Le ningrad. het voormalige Sint Petersburg waar vijftig jaar geleden de bolsjevis- tische omwenteling begon. Toestellen van het type Iljoesjin-18 en Toepolev-104 vlie gen die dagen een halfuurdienst. DEN HAAG. De 49-jarige walmon- teur J. C. Westerduyn is gisteren met een kraanwagen in de Scheveningse bin nenhaven gereden en verdronken. De echtgenote van het slachtoffer is giste ren naar Canada vertrokken voor een be zoek aan familieleden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 15