Nieuwe onrust in Berlijn te verwachten
na fel betwiste uitspraak rechtbank
Rennies
Callaghan heeft er genoeg van
1
m
P
m
Luns met Johnson
Comet ontploft
door tijdbom
Jozina ingelijfd in
Nigeriaanse marine
Agent, die student dood schoot
tijdens bezoek sjah, vrijgesproken
Brandend maagzuur,
Regering van India
ontslaat kabinetten
in deelstaten
Kettingbotsing met
tachtig auto's
Beschuldigingen
na grensgevecht
Morgen belangrijke
rede van Nasser
Bij Dak To zijn 244
Amerikanen gedood
Pt
telegrammen
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1967
Aanslag, op Grivas
Frans persbureau:
helpen direktt
Monstruositeit
1
Wat men ook van mr. Luns kan zeggen,
een christen-radicaal (politieke aandui
ding voor een radicale christen) is hij ze
ker niet. Op dit ogenblik trotseert hij
zelfs het gevaar van een kabinetscrisis,
door eenvoudig te weigeren gehoor te ge
ven aan de meerderheid in de Tweede
Kamer die de befaamde „motie-Vietnam"
heeft aangenomen en nog steeds wacht op
de uitvoering ervan.
Die motie had een in tamelijk vage ter
men aangeduide strekking, maar kwam
er toch op neer dat de Tweede Kamer
de Amerikaanse regering verzocht de
bombardementen op Vietnam stop te zet
ten. Intussen hebben die bombardemen
ten zich steeds openlijker tegen de Noord-
vietnamese burgerbevolking gericht,
doordat doelen werden opgenomen in het
„vernietigingsprogram" die in dichtbe
volkte wooncentra liggen.
Gisteren is uit de Kamer nogmaals aan
gedrongen op uitvoering van de motie
maar minister Luns heeft er geen twijfel
over laten bestaan dat hij zich onver
zettelijk houdt aan de Amerikaanse ar
gumentatie, dat stopzetting van de bom
bardementen geen vredesonderhande
lingen tot gevolg zou hebben.
De scheiding der geesten in de K.V.P.
en ook in de K.V.P.-Kamerfractie zet zich
voort, niet het minst tengevolge van de
duidelijke halsstarrigheid, waarmee
K.V.P.-leiders zich zo min mogelijk van
de christen-radicale wensen en opvattin
gen aantrekken. Niet alleen over Vietnam,
maar ook over het onderwerp Ontwikke
lingshulp liggen de K.V.P.-prominenten
met elkaar overhoop. In de Kamerfrac
tie dreigt een breuk, nadat drs. J. M. Aar
den en zijn radicale medestander mr. H.
W. van Doorn critiek hebben geuit op
fractieleider Schmelzer en partijvoorzit
ter Aalberse. Het partijbestuur van de
K.V.P. neemt het rebellen niet kwalijk dat
zij rebellen zijn, maar wel dat zij niet
bij iedere gelegenheid gedwee aan d^ par
tijlijn lopen, vooral in de Kamer. Want
in de Kamer heerst de wet van twee
stringente belangen: de partijpolitiek en
het behoud van het kabinet. Wie als KVP
parlementslid in bepaalde kwesties naar
eer en geweten wil handelen, moet eerst
aan de fractieleider de inhoud van zijn ge
weten voorleggen ter keuring.
Zo heeft echter drs. Aarden niet ge
handeld en deswege hangt hem nu, met
mr. Van Doorn, de banvloek boven het
hoofd. Het is echter de vraag of het K.V.P.
bestuur deze openlijke splijting durft te
bevorderen, omdat zij het sein zou kun
nen zijn tot een volledige splitsing van de
katholiek-politieke stroom in twee beddin
gen. Ofschoon nog niemand kan peilen,
welke stroom het breedst zou worden
de radicale of de behoudende houdt
men in katholieke kringen toch ongetwij
feld rekening met het feit dat de snellere
en verfrissende rivier der radicalen bij
verkiezingen voor grote verrassingen zou
kunnen zorgen.
/vwwwwvwwwwwvwwwwwwvwvwwwvwvw
IWyWWVAWyiW/WWIftftlWWWMWyWMVWMyilWMMWMMMMW
LONDEN, (AFP). Deskundigen van
het Britse ministerie van Handel, die een
onderzoek hebben ingesteld naar de ramp
met de Britse Comet die op 12 oktober
tussen Griekenland en Athene is veron
gelukt, zijn tot de conclusie gekomen dat
de ramp is veroorzaakt door een tijdbom
die aan boord van het toestel was ver
stopt.
Bij de ramp zijn alle 67 inzittenden om
het leven gekomen. Volgens de deskundi
gen was de bom klein genoeg om in een
tas verstopt te worden, maar bevatte hij
uiterst krachtige explosieven voor mili
tair gebruik. Scotland Yard heeft onmid
dellijk na publikatie van het deskundigen
rapport een onderzoek geopend.
Volgens zegslieden houdt Scotland Yard
rekening met de mogelijkheid dat de bom
aanslag bedoeld was tegen generaal Gri
vas, commandant van de nationale garde
van Cyprus.
De generaal had zich in het toestel moe
ten bevinden maar in werkelijkheid was
alleen een van de mannen uit zijn om
geving, de Cypriotische chauffeur Salo-
moe, aanwezig.
LOOSDRECHT. Volgens het Franse
persbureau AFP is op de Nederlandse
kustvaarders „Jozina", die wegens wa
pensmokkel door de Nigeriaanse marine
werd aangehouden, de Nigeriaanse vlag
gehesen. Ook zouden er kanonen op het
schip zijn geplaatst. De „Jozina" zou wor
den ingezet bij een operatie tegen het
opstandige Biafra.
De eigenaar van de „Jozina" deelde des-
gevaagd mee, dat hij noch bericht had
ontvangen dat zijn schip verbeurd ,was
verklaard, noch dat het zou zijn ingelijfd
bij de Nigeriaanse marine. Hij vroeg zich
af „of dit zo maar ging". Overigens ge
loofde hij, dat hij zijn schip te zijner tijd
wel weer zou terugkrijgen. „Ze zijn goed
geweest voor de bemanning, waarom dan
ook niet voor mij", zo zei de reder. Hij
voegde er aan toe dat hij vertrouwde
op de goede relaties tussen Nederland en
Nigeria.
Wat het kabinet-De Jong met minister
Luns als voorman van de buitenlandse
politiek op het ogenblik doet, is zeer ge
vaarlijk niet direct voor het bestaan
van het kabinet dan wel voor het behoud
van de goede geest in de regeringspar
tijen. Het is daarom zo gevaarlijk, omdat
de Vietnamese kwestie ook in de Ver
enigde Staten momenteel naar een top
punt van onzekerheid leidt. Een verzoek
aan de Amerikaanse regering om de bom
bardementen te stoppen, uitgaande van
het kabinet en met Instemming van re
gering en parlement, zou op dit ogenblik
niet alleen in de wereld maar ook in
Nederland een goede indruk maken.
Zo'n verzoek heeft niets te maken met
„dolkstoten in de rug" of „verraad aan
de Amerikaanse vrijheidsstrijders", wat
van bepaalde ultra-rechtse zijde nogal
eens met vals sentiment wordt uitge
kraamd. Het is daarentegen zelfs een
vorm van steun aan de Amerikaanse wens
om Hanoi naar de conferentietafel te
brengen en daardoor de enorme last en
het onvoorstelbare leed die ook Amerika
drukken, door vredesonderhandelingen te
verlichten. Een vrede in Vietnam is steeds
duidelijker óók een Amerikaans belang.
De bijna kinderlijk aandoende koppigheid
van minister Luns om toch vooral geen
Nederlands initiatief in onze eigen buiten
landse politiek te introduceren, wordt
steeds minder aanvaardbaar.
Het is bovendien in strijd met datgene
wat in de politieke verhoudingen
des lands bezig is te gebeuren: de door
braak van levensbeschouwelijke uitgangs
punten in dé programma's der politieke
partijen. Er is wel eens gezegd dat mi
nister Luns de grootste stimulans voor
het ontstaan van het radicalisme in de
K.V.P. is. Op het ogenblik lijkt hij de
grootste bevorderaar van een voortschrij
dende verwijdering in de katholieke ge
lederen, waar de radicaliteit ontleend is
aan christelijke principes en ook daarin
steeds meer voedsel vindt.
De menselijke bewogenheid met de tra
gedie in Azië is zelfs al niet „radicaal"
meer, maar normaal humaan. Het gaat
in Vietnam om mensen en hun voortbe
staan mensen van Vietnam én Amerika.
Bij mr. Luns gaat het blijkbaar om
prestiges. Hij weigert een bijdrage tot de
wereldvrede, die met iedere nieu^vë bom
op Vietnam sterker bedreigd wordt. Hij
laat Nederland een kans missen, iets te
doen dat zou kunnen helpen.
„Luns-time is over", zegt de werk
groep Sjaloom, interkerkelijke vredes-
actie. Het gaat er inderdaad op lijken.
(Van onze correspondent)
BONN. In West-Berlijn is nieuwe
onrust te verwachten sinds gisteren be
kend is geworden dat de „Kriminalober-
meister" Heinz Kurras, de man die de
student Benno Ohnesorg op 2 juni bij rel
letjes tijdens het bezoek van de sjah van
Perzië heeft doodgeschoten, is vrijge
sproken. Kurras heeft een door het
publiek druk bezocht en bediscussieerd
proces achter de rug, dat zelfs het be
langrijkste politieke proces van het jaar
wordt genoemd.
ADVERTENTIE
druk op de maag, opgeblazen gevoel?
NIEUW DELHI. (Reuter) De rege
ring van India, waarin de congrespar
tij het voor het zeggen heeft, heeft dins
dag de regeringen van twee deelstaten
de laan uitgestuurd beide staten worden
geregeerd door tegenstanders van de con
grespartij). Het zijn de door de commu
nisten overheerste regering van de staat
Haryana, geleid door prins Birendra
Singh.
Tot premier van West -Bengalen is be
noemd dr. P. C. Hosj. De regering-Moe-
kerjee is ontslagen omdat zij het parle
ment van de staat niet voor 18 december
heeft willen bijeenroepen om aan te tonen
of zij nog wel op een meerderheid steunt.
In Haryana is de regering naar huis
gestuurd na weken van politieke onrust,
waarin de coalitieregering, steunend op
een vijftal partijen, vocht om haar meer
derheid te kunnen behouden. Het parle
ment is ontbonden. In deze staat is geen
nieuwe premier benoemd. Het bewind is
tijdelijk overgenomen door de president
van India.
Intussen zijn troepen Calcutta, de hoofd
stad van West-Bengalen, binnengerukt om
eventuele onlusten direkt de kop in te
kunnen drukken. Een verenigd front van
veertien partijen in West-Bengalen heeft
aangedrongen op een algemene staking
uit protest tege de „onwettige daad van
de centrale regering".
Prinses Lee Radzivill, zuster van
Jacqueline Kennedy, verlaat de
koninklijke opera in Stockholm, be
geleid door de bekende danser Ru-
dolf Noerejev. Zij had de voorstel
ling van de „Notenkraker" van
Tsjaikofsky bijgewoond.
De dood van Benno Ohnesorg veroor
zaakte een lawine van protestdemonstra
ties en ongeregeldheden, die leidde tot het
aftreden van de Westberlijnse burge
meester Albertz. Een speciale commissie,
die de gang van zaken bij de opstootjes
tegen de Sjah tijdens diens bezoek aan
West-Berlijn moest onderzoeken, slaagde
er evenmin als de rechtbank in de zaak
tegen Kurras in een helder beeld te
krijgen van wat er die tweede juni voor
het gebouw van de Berlijnse opera is ge
beurd. Wel werd duidelijk dat de politie
uiterst onverstandig en op een doldrieste
manier te keer is gegaan.
Ook de rechtbank die gisteren Kurras
vrijsprak verklaarde in zijn oordeel dat
de zaak haar niet had bevredigd en dat
de politie letterlijk op zeer ruwe en on
gepaste manier van de gummiknuppel
heeft gebruik gemaakt. Maar omdat haar
twijfels waren gebleven nadat geen der
58 getuigen en experts had kunnen ver
klaren Kurras kort voor, tijdens of na het
schot te hebben gezien, moest de rechts
regel gelden dat de beklaagde in geval
van twijfel wordt vrijgesproken. Dat Kur
ras het schot had afgevuurd stond echter
voor de rechtbank vast.
De „Socialistische Hochschulbund" in
Berlijn heeft de uitspraak een „mon
struositeit" genoemd en de heel wat
minder linksstaande, eerder conserva
tieve „kring van christelijk democratische
studenten" sprak over „Twijfel aan de
de rechtspraak in deze stad".
Maandag begint het proces tegen de
student Teuvel, lid van een van de veel
besproken „sommunes", die stenen naar
agenten zou hebben gegooid. De vervol
ging en maandenlange opsluiting van de
hoogbegaafde Teuvel, die de weinig over
tuigende rechters al bij een eerdere ge
legenheid zonder moeite belachelijk
maakte, werden een van de ridicuulste
hoofdstukken in de geschiedenis van de
Berlijnse justitie. Duidelijk blijkt ook uit
de vervolging van Teuvel, hoe weinig de
oudere generatie tegen de ongebreidelde
onrust van de opstandige jeugd opgewas
sen is. De Socialistische Hochschulbund
heeft tegen maandag de studenten opge
roepen niet naar college te gaan, maar
een discussie bij te wonen over het thema
„De politieke justitie". Burgemeester Al
bertz' opvolger, Schütz, zal waarschijn
lijk al eerder dan hem lief is moeten
tonen wat hij als chef van een heksen
ketel waard is.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Binnen een kwartier heeft
zich gisteren op de rijksweg van Brussel
naar Oostende een schroothoop van een
halve kilometer lengte gevormd nadat 80
auto's, zowel personen- als vrachtwagens
bij een gigantische kettingbotsing op en
tegen elkaar terecht waren gekomen.
De botsing begon met die van een per
sonenauto en een vrachtauto. Door het
slechte zicht, dat door de mist tot vijf
meter werd beperkt, reden zij op elkaar
in. Vijftien minuten later had zich een
halve kilometer lange rij van licht- en
ernstige beschadigde auto's gevormd. Tien
inzittenden werden zwaar gewond. Zij
moesten naar ziekenhuizen in de omge
ving worden overgebracht. De chaos was
zo groot dat men een deel van de rijks
weg voor het verkeer heeft moeten af
sluiten.
ADVERTENTIE
Geschenkdozen 4711 Eau de Cologne van 3-90 tot 10.90 - Vapo 14.50 - Karaffen 19.75 en 27.50
LONDEN (AP). „Big Jim" Callaghan, de Britse minister van
Financiën, heeft drie jaar in binnen- en buitenland gevochten om het
Britse pond te verdedigen, maar zaterdag heeft hij zich genoodzaakt
gezien de waarde ervan door devaluatie te verminderen. Nu probeert
hij uit de flarden van zijn financiële politieke een samenhangend pro
gramma te weven om het Britse eilandenrijk uit de schuld te halen. De
grote vraag is evenwel of premier Wilson hem, nu zijn politiek heeft
gefaald, zal handhaven als minister van Financiën van de Labour-
regering. De kansen lijken althans op het ogenblik niet gunstig
voor hem. In de naoorlogse geschiedenis van Groot-Brittannië hebben
de ministers van Financiën het over het algemeen twee jaar uitgehouden
alvorens zij een gemakkelijker baan in de regering kregen of tot zonde
bok voor een mislukte politiek werden gemaakt.
Callaghan heeft het drie jaar vol
gehouden, langer dan iemand anders
met uitzondering van R. A. Butler
thans lord Butler die van 1951 tot
1955 minister van Financiën voor de
conservatieven is geweest.
Callaghan, een Ier die een district
van Wales in het parlement verte
genwoordigt, was gebrekkig opgeleid
voor de taak 's rijks financiën te be
heren. Hij voltooide zijn opleiding aan
een openbare Latijnse school en heeft
geen universiteit bezocht.
Hij werd op 27 maart 1912 geboren
als zoon van een onderofficier eerste
klasse bij de Royal Navy. Na de La
tijnse school van Portsmouth te heb
ben afgemaakt trad hij in 1929 als ont
vanger der belastingen in overheids
dienst zich geheel aan vakverenigings
zaken te wijden.
In 1942 trad Callaghan als gewoon
matroos vrijwillig in dienst bij de
vloot. Aan het einde van de oorlog
was hij luitenant, gedetacheerd bij de
admiraliteit te Londen.
James Callaghan
Hij werd voor het eerst in het par
lement gekozen bij de aardverschui
ving die in 1945 Labour aan het be
wind bracht, en heeft sindsdien een
district van Cardiff vertegenwoordigd.
Hij bekleedde lagere ministeriële
functies bij het ministerie voor trans-
nortzaken en de admiraliteit in de
Labourregering van Clement Attlee.
In 1938 trouwde hij met Audrey
Moulton. Het echtpaar heeft een zoon
en twee dochters.
James Callaghan zijn eerste voor
naam, Leonard, gebruikt hij niet is
een forse verschijning van bijna 1.83
meter lengte, maar doordat hij enigs
zins voorovergebogen loopt lijkt hij
korter.
Zijn rustige, kalme en vriendelijke
manier van spreken is misleidend,
want er gaat een sterke wil achter
schuil.
In 1963, na de dood van Hugh Gaits-
kell, steunde hij de verkiezing van
Wilson tot leider van de Labourpar-
ty. Zelf was hij bij de eerste stem
ming als derde achter Wilson en de
huidige minister van Buitenlandse Za
ken George Brown uit de bus geko
men. Hij trok zich toen terug om Wil
son te steunen.
Callaghan heeft deze zomer tot zijn
vrienden gezegd dat hij er genoeg van
had de financiële strijd van Groot-
Brittannië te strijden en dat hij graag
zou verhuizen naar het ministerie van
Buitenlandse Zaken. Dit kwam ook
Wilson ter ore, maar bij een recon
structie van het kabinet, die kort
daarna geschiedde, gaf Wilson de
post aan Brown.
Mogelijk zal de premier ditmaal aan
de wens van Callaghan voldoen.
Arftmsjft
j-Ëéiicuct
v-SAyz,v..ï.M.
Israel heeft Jordanië in een brief
aan de Veiligheidsraad ervan be
schuldigd Israëlische eenheden op
de westelijke oever van de Jordaan
te hebben beschoten. De gevechten
die er gisteren op volgden waren
volgens waarnemers de hevigste
sinds de oorlog in juni. Israëlische
vliegtuigen hebben gisteren een
vluchtelingenkamp met napalm be
stookt. Daarbij werden 14 mensen
gedood en 28 gewond, zo heeft een
militaire woordvoerder in Amman
meegedeeld. Het tank- en artillerie
duel bij Jericho was begonnen toen
Israëlische troepen over de Jordaan
op Arabische stellingen vuurden.
CAIRO (AFP en AP). President
Nasser zal morgen bij de opening van
Egypte's Nationale Vergadering een be
langrijke rede uitspreken. Het wordt zijn
eerste grote rede in vier maanden en zijn
derde sinds de juni-oorlog in het Midden-
Oosten.
Aan de rede van Nasser wordt grote
betekenis gehecht in Cairo, omdat zij
wordt uitgesproken op het hoogtepunt
van een diplomatieke krachtsinspanning
om een politieke regeling in het Midden-
Oosten te bereiken.
De Veiligheidsraad zal waarschijnlijk
vanavond bij de hervatting van het debat
over de toestand in het Midden-Oosten
de Britse ontwerp-resolutie aanvaarden.
Dit voorstel zal, naar men verwacht, de
steun krijgen van twaalf van de vijftien
leden. De overige drie leden de Sov
jet-Unie, Bulgarije en Mali zouden zich
van stemming onthouden.
Volgens het Britse voorstel dat vorige
week bij de Veiligheidsraad werd inge
diend, moet Israel zijn troepen uit de
bezette Arabische gebieden terugtrekken.
Er zouden echter gedemilitariseerde zones
moeten komen. Voorts moet onder meer
de staat van oorlog worden beëindigd en
de territoriale onschendbaarheid en de
politieke onafhankelijkheid van alle sta
ten in het Midden-Oosten worden ge
ëerbiedigd.
SAIGON (Reuter en AFP) In de om
geving van de militaire basis Dak To in
Zuid-Vietnam zijn tot nog toe 244 Ameri
kanen gesneuveld en 869 gewond sedert
de Noordvietnamezen 21 dagen geleden
hun offensief inzetten. De Noordvietname
zen zouden zelf 1.143 man hebben verlo
ren.
B-52 bommenwerpers hebben vandaag
opnieuw aanvallen gedaan on Noordviet-
namese stellingen bij Dak To. Sinds het
begin van de gevechten in dit gebied op
3 november hebben de reusachtige bom
menwerpers zeker 25 aanvallen uitge
voerd.
In Noord-Vietnam werd het vliegveld
Kien An, bij Haiphong, voor de tweede
maal deze week aangevallen.
1
Vliegtuigramp. Het aantal slachtoffer*
van de vliegramp bij Cincinnati is ge
stegen tot 66. Zestien personen hebben
de ramp overleefd, maar verschillenden
van hen verkeren nog in levensgevaar.
In gat gevallen. Brandweerlieden en kik
vorsmannen zijn drie uur tevergeefs in
de weer geweest om een jonge moeder
te redden, die als gevolg van een in
storting in een steeg in Rochester (Enge
land) in een twee meter zeventig
diep gat is verdwenen. Aangenomen
wordt dat mrs. Jean Thompson is over
leden. Twee brandweerlieden, die door
stank uit riolen waren bedwelmd zijn
naar het ziekenhuis overgebracht.
Geslaagde vlucht. Een Oostduits echt
paar met twee kleine kinderen is gis
teravond over een in mist gehuld Oost
duits mijnenveld naar West-Duitsland
gevlucht.
Banketbakker Witte Huis. Ferdinand Lou-
vat, de 53-jaar oude Franse banketbak
ker van het Witte Huis, is maandag
avond overleden.
Zuivere olijfolie. De Italiaanse keurings
dienst van waren heeft ontdekt dat de
„zuivere olijfolie", die drie firma's in
het gebied van Genua in de handel
brachten, onder andere zink, ijzer, gly
cerine en voor de produktie van zeep
en reinigingsmiddelen bestemde vetten
bevatte. De eigenaars zijn aangehou
den, de fabrieken gesloten.
Oorlogsmisdadiger overleden. In een zie
kenhuis in Hildesheim in West-Duits
land is maandagnacht de 71-jarige Ott
Busse overleden, die sinds 9 november
met vier andere nazi's terechtstond,
omdat zij negenduizend joden hadden
laten wegvoeren naar het vernietigings
kamp Sobibor.
