Sartre vraagt regering
van Verenigde Staten
voor tribunaal te komen
Spierpijnen
reumatische
Dijnen.spit,ver
koudheid...
Overal waar
warmte helpt,
helpt Philips
Infraphil beter
KarelI
VUELTA=™TE
2.70
Gaullisten naar rechts
SCHRA VENDIJK
SCHRAVENDIJK
Russische historici moeten
zich opnieuw gaan bezinnen
V olksrepubliek
Zuid-Jem en
80 uur te vroeg
Levenslang in
Saloniki
Egypte zwakt
woorden van
Nasser af
China steunt
Cambodja
wm
Binnen twee jaar
nog zeven landen
in „atoomclub"
Rusland bezig
aan kolossale
raket"
PHILIPS 42.50
■nfraphil
telegrammen
2
MAANDAG 27 NOVEMBER 1967
3
Kinderen mishandeld
"crystal
LEDERWAREN
GESCHENKEN
van LEDER
Werner von Br aim:
China laat Hongkongse
politiemannen vrij
(Van onze correspondent)
KOPENHAGEN. In zijn functie
van president van het Russell-tribu-
naal heeft de Franse schrijver en filo
soof Jean-Paul Sartre zich tot de
Amerikaanse regering, secretaris
generaal Oe Thant en de Amerikaan
se Senaatscommissie van Buitenland
se Zaken gewend.
In drie brieven richt hij de opmerk
zaamheid op de getuigenissen, afgelegd
door drie Amerikaanse soldaten tijdens
de tweede zitting van het tribunaal be
treffende volkenmoord en marteling van
gevangenen in Vietnam. De getuigenis
sen werden in Kopenhagen afgelegd door
Peter Martinsen en David Tock voorma
lige leden van de Amerikaanse strijd
krachten in Vietnam en Donald W. Dun
can, vroeger ingedeeld bij de „groene
baretten" (special forces). Ze onthullen
het gebruik van mishandeling en moord
op Vietnamese gevangenen en burgers,
uitgevoerd door Amerikaanse militairen.
Sartre verzoekt de Amerikaanse rege
ring alsnog een vertegenwoordiger te
sturen die deze aanklachten kan weer
leggen of opheldering kan verschaffen.
De door Sartre genoemde Donald Dun
can heeft dienst gedaan in Vietnam ge
durende een periode van tien jaren en
werd bij het laatste bezoek van de Ame
rikaanse minister van Defensie, McNama-
ra, als specialist verhoorsleider geraad
pleegd. Duncan vertelde over mishande
ling tot de dood er op volgt met elek
trische schrokken opgewekt via de ge
nerator van de veldtelefoons en van de
duizend piasters beloning die men ont
ving voor elke gedode Vietnamees. Als
bewijs diende men het rechteroor in te
leveren.
„Dat er volkenmoord wordt begaan in
Vietnam is boven alle twijfel verheven",
zo verklaarde Duncan die in het dagelijk-
leven journalist is. „Wij hadden or
ders op iedereen te schieten die wegren
de als wij naderden, want dit bewees
dat het een Vietcong was. De hefschroef-
vliegtuigen kregen orders duikvluchten
op de rijstvelden uit te voeren, waar
na de wegrennende mensen met machine
geweren werden neergemaaid.
Vrouwen en kinderen worden mishan
deld om de mannen aan het praten te
brengen. Men dient eindelijk maar eens
te begrijpen dat men geen nazi hoeft te
zijn om oorlogsmisdaden te begaan", al
dus Duncan.
ADVERTENTIE
NEW' YORK (Reuter). De Ameri
kaanse V.N.-organisatie heeft gewaar
schuwd dat de kernreactors in ongeveer
veertig landen binnenkort in staat zullen
zijn genoeg plutonium voor de aanmaak
van vijfduizend atoombommen te ver
vaardigen. Een groep adviseurs, onder
wie de oud-onderminister van Defensie
Roswell L. Gilpatric, stelt in een rapport
dat nog zeven landen meer zich waar
schijnlijk binnen acht tot 24 maanden zul
len voegen bij de nu uit vijf landen be
staande „atoomclub". Dat zijn volgens het
rapport India, Japan, Canada, Zwitser
land, West-Duitsland, Zweden en Israel.
In meer dan 24 landen, behalve deze,
staan nu kernreactors voor vreedzaam
gebruik waarin als bijprodukt plutonium
wordt gevormd. Plutonium is een voor
naam bestanddeel van kernwapens.
De Amerikaanse VN-organisatie
«poorde voorts aan tot vorming van een
..wereldverzekeringssysteem" door de
V.N., waaronder landen zonder atoomwa
pens garanties krijgen tegen atoom-chan-
tage. Landen zoals India, die geconfron
teerd worden met de Chinese atoombewa
pening. willen veilig gesteld worden te
gen aanvallen met atoomwapens voordat
zij een niet-verspreidingsverdrag willen
ondertekenen. Want onder de huidige
voorstellen van Genève zouden deze lan
den door ondertekening voor altijd af
zien van het bezit van atoomwapens, zegt
de groep.
ADVERTENTIE
een vast adres
voor ST. NICOLAAS
Onze etalages geven een indruk van
de grote keuze in
Voor HAAR
Modieuze TASSEN en alles wat
er bij of in hoort.
Voor HEM
Gedistingeerde lederen DOCU
MENTENKOFFERTJES en
-MAPPEN
PORTEFEUILLES en
kleine lederwaren
GROTE HOUTSTRAAT 51
De Franse filosoof Jean-I'aul Sartre,
een van de leden van het Russell-
tribunaal, die in een telegram de
regering van de Verenigde Staten
uitnodigt naar Roskilde te komen.
BONN (Reuter). De voornaamste
Amerikaanse raketingenieur, Werner
von Braun, heeft zaterdag voorspeld dat
de Sovjet-Unie binnenkort een raket gaat
bouwen die veel krachtiger is dan de
merikaanse Saturnus 5,de „maanraket".
Hij zei in een vraaggesprek in het blad
Die Welt dat daarvoor voldoende aan-
wijzigingen zijn.
Amerika bestudeert momenteel de mo
gelijke bouw van raketten die tweemaal
zo sterk zijn als de Saturntis 5, die al een
stuwkracht heeft van 3,4 miljoen kilo.
Maar wij hebben ons geld eerder nodig
voor nuttig werk aan de Saturnus dan aan
het steeds maar groter maken van de ra
ketcapaciteit. Stuk voor stuk moet elke
dure ruimtevlucht zinvol werk verrich
ten, een vraagstuk waarvoor de Russen
ook staan", aldus Von Braun.
Hij zei dat de Saturnusraket nog twee
maal zal worden beproefd voordat eind
1968 de eerste bemande vlucht wordt on
dernomen. Dan zal het nog een vol jaar
met vier bemande proefvluchten duren,
voordat aan een landing op de maan kan
worden begonnen.
Wat de vooruitzichten op een bemande
vlucht naar Mars betreft zei Von Braun
dat de voorbereidingen daarvan wel twin
tig jaar zullen duren. Een Marsraket zou
moeten zijn uitgerust met een atoommo
tor voor de aandrijving in de kosmische
ruimte, zei hij.
Tijdens het Russell-tribunaal in de
Deense plaats Roskilde legde de
voormalige Amerikaanse onderoffi
cier Donald Duncan (op de voor
grond) een getuigenve~klaring af
over Amerikaanse wreedheden in
Vietnam. Op de achtergrond leden
van het tribunaal.
(Van onze correspondent)
MOSKOU. Het Russische partijor
gaan heeft onlangs hevige critiek uitge
oefend op de huidige stand van zaken in
de geschiedwetenschap in de Sovjet-Unie.
Ook heeft het blad nieuwe richtlijnen aan
gekondigd voor de geschiedvorsing van de
Communistische Partij in Rusland. De
Pravda schreef en het feit dat dit in
dit blad zo in het oog lopend geschiedde
wjjst op de betekenis van de zaak
dat het wetenschappelijk niveau van pu-
blikaties over de partijgeschiedenis onbe
vredigend is.
Een strikte naleving van de principes
van het alles overheersende belang van
de partij en zogenaamde wetenschappe
lijke nauwgezetheid is dringend vereist.
Maar hoe deze beide eisen met elkaar
te rijmen zijn, is voor elke niet-marxist
een raadsel. Voor marxistische historici is
de geschiedenis een onvermijdelijk be
paalde reeks van gebeurtenissen met als
bewegende kracht de tegenstelling tussen
de verschillende klassen in de maatschap
pij-
Nu eist de partij van de geschiedschrij
vers onder meer dat zij een duidelijke
schildering geven van de continuïteit van
ADEN. Gisteren, tachtig uur te
vroeg, is een nieuwe natie geboren. Door
Arabische leuzen en spandoeken is de
„Volksrepubliek Zuid-Jemen" uitgeroepen
die donderdag na 128 jaar Brits bestuur
officieel onafhankelijk zou worden. Toen
de dag aanbrak kwamen de Arabieren in
Aden en de steden Crater, Maalla en Ta-
wahi tot de ontdekking dat de Britse
troepen onder dekking van de duisternis
waren vertrokken en wachtten zij niet
langer op het officiële teken.
In Cratej?, waar de Argyll and Suther
land hooglanders 145 dagen lang elke be
weging hebben beheerst, veranderden de
uitgestorven straten plotseling in opge
wonden, lachtende en juichende mensen
massa's. Arabieren beklommen de gevel
van een bankgebouw en spanden de ge
weldige rood, wit en zwarte vlag van het
nationale bevrijdingsfront over de straat.
Soldaten van wat een dag eerder nog het
Zuidarabische leger heette keken toe en
hielpen een handje. Terwijl de hooglan
ders zich terugtrokken waren zij de stad
binnengetrokken.
SALONIKI (AFP). Het proces in
Saloniki tegen 41 van subversieve acti
viteiten beschuldigde mensen is geëindigd
met de veroordeling van twee verdachten,
Christosmosjos en Constantijn Verros, tot
levenslang gevangenisstraf.
Drie studenten kregen twintig jaar ge
vangenisstraf opgelegd door het militair
tribunaal, vijf anderen straffen van twaalf
tot achttien jaar, weer vijf andere straf
fen van twee en een halve maand tot
vijf jaar. Twee mensen zullen worden uit
gewezen.
de strijd van de partij tegen het trotskis-
me en het kleinburgerlijk avonturiersdom
rechtse opportunisten en andere anti-lenin
istische groepen. Voorts moeten zij meer
nadruk leggen op de internationale erva
ring van de Russische communistische
partijen in andere landen van het Russi
sche voorbeeld.
Deze twee punten hebben een actuele
betekenis. Men wil ondermeer de partij
zuiveren van de blaam die zij heeft ont
vangen ten tijde van Kroesjtsjevs onthul
lingen over het schrikbewind van Stalin en
zijn kameraden. Men wil de anti-stalin-
campagne in de geschiedwetenschap om
buigen. Hierbij gaat het minder om een
herwaardering van de figuur van Stalin
dan om een ontlasting van de communis
tische partij als zodanig, die op deze wijze
meer autoriteit zou verkrijgen.
De Russiche communistische partij
moet meer het grote voorbeeld worden
voor de andere. Dit mag worden gezien als
een poging om de Russiche partij een
soort leidersrol toe te kennen, die gewenst
lijkt als het tot een conferentie van alle
communistische partijen komt waarop de
Russen hopen.
Versterking van het gezag van de partij
naar binnen en naar buiten, dat eisen de
partijleiders van de Russische geschied
schrijvers. Wat voor concrete wetenschap
pelijke weerklank deze eisen zullen vin
den dient natuurlijk te worden afgewacht
Die geschiedschrijvers komen in elk geval
niet uit hun dilemma namelijk dat zi;
het verleden wetenschappelijk moeten in
terpreteren volgens de actuele politieke
voorstellingen van de huidige partijleiding
Egyptische functionarissen hebben ge
probeerd de krijgslustige toon van de re
de die president Nasser donderdag in de
nationale vergadering heeft gehouden,
wat af te zwakken. Kennelijk geschrok
ken van de reactie van de wereldopinie
op de dreigementen van een nieuwe oor
log in het Midden-Oosten verklaarde een
regeringswoordvoerder op een persconfe
rentie, dat sommige uitlatingen uit hun
verband waren gerukt en andere onjuist
vertaald.
Mohamed Hassan El-Zayyat erkende
dat de fout voor een groot deel lag bij de
eigen vertaaldienst van de Egyptische re
gering. Egypte zal zich ernstig beraden
over een resolutie van de Veiligheidsraad
en zo veel mogelijk samenwerken met
VN vertegenwoordiger Gunnar Jarring,
aldus de woordvoerder.
Nasser had donderdag gezegd dat
Egypte naar de wapens zal grijpen als de
VN er niet in slagen de verloren gebie
den terug te krijgen. De woordvoerder
ontkende dat Nasser heeft gezegd dat Is
raëlische schepen nooit door het Suezka-
naal mogen varen. Hij zei dat Nasser
doorvaart afhankelijk stelde van oplossing
van het Palestijnse vluchtelingenpro
bleem.
Koning Hassan van Marokko heeft- de
Arabische staten uitgenodigd voor een
topconferentie in Marokko, begin volgen
de maand, meldt Reuter uit Rabat.
Op de conferentie zal worden gespro
ken over de Britse resolutie over het Mid
den-Oosten, die de veiligheidsraad deze
week heeft aangenomen.
HONGKONG (AFP en Reuter)
China zal Cambodja steunen als de Ame
rikanen de Vietnam-oorlog tot Cambodja
uitbreiden, zo heeft radio-Peking vandaag
bekend gemaakt. De Chinese regering
heeft gisteren een verklaring van deze
strekking uitgegeven in verband met de
„provocaties" van president Ngoejen Van
Thieu van Zuid-Vietnam.
Het Cambodjaanse staatshoofd prins
Sihanoek heeft op een persconferentie in
Pnompenh verklaard dat Cambodja
voortaan rekening zal moeten houden met
bombardementen van grote omvang en
mogelijk ook met de bezetting van een
deel van het land door Amerikaanse
strijdkrachten. Maar, aldus de prins, als
de Amerikanen officieel laten weten dat
zij de huidige grenzen van Cambodja er
kennen en eerbiedigen, zullen wij direct
daarop een ambassadeur naar Washington
zenden.
ADVERTENTIE
m 75023
HONGKONG, (Reuter) China heeft
twee politiemannen uit Hongkong vrijge
laten, die het sinds september heeft vast
gehouden, in ruil voor vijf Chinezen, die
door de autoriteiten van Hongkong ge
vangen gehouden worden.
Gisteren zijn vier politie-agenten ge
wond door explosies die door terroristen
in het centrum van Hongkong waren ver
oorzaakt.
ADVERTENTIE
Een geurige bolknak met een heel
apart aroma. Al meer dan 17 jaar dé
sigaar voor veie duizenden liefheb
bers, die hem altijd trouw zullen blij-
Karei I VUELTA in dozen van 10:
Voor verzamelaars nieuwe
sigarenbandjes rtiet luchtvaartemblemen
(Van onze correspondent)
RIJSSEL. De Franse gaullisten hebben op hun congres, dat ze af
gelopen weekend voor het eerst sedert vier jaren in de geboortestad
van generaal De Gau(le, Rijssel, hebben mogen houden, hun nu negen
jaar oude partij van Unie der Nieuwe Republiek tot Unie der Demo
craten voor de Vijfde Republiek herdoopt. Achter die naamsverandering
gaat het streven schuil de basis van de partij zover mogelijk in linkse
en rechtse richting te verbreden.
De gaullistische leiders zijn zich
goed bewust dat, zodra op korte of
langere termijn generaal Charles de
Gaulle van het politiek terrein zal zijn
verdwenen, ze over een hechte brede
grondslag binnen en buiten het parle
ment hebben te beschikken, willen ze
het gevaar ontlopen de thans verover
de gebieden schielijk prijs te moe
ten geven. Dat gevaar is te groter
nu de laatste president- en kamerver
kiezingen reeds duidelijk hebben aan
getoond dat het gaullisme als magneet
al heel wat van zijn kracht heeft inge
boet.
Deze aanwijzing is bevestigd door
een publieke opiniepeiling, waarvan de
resultaten door het weekblad l'Express
zijn gepubliceerd.
Volgens die peiling zou na het ver
dwijnen van generaal De Gaulle de
linkse kandidaat Mitterrand de gaullist
Pompidou met 52 tegen 47 percent der
stemmen in presidentsverkiezingen
verslaan.
De leiding, inclusief generaal De
Gaulle, begrijpt zeer wel, dat de ba
sis van het gaullisme alleen naar
rechts zal kunnen worden uitgebreid
Op het linkse front heeft de Federatie
van Frangois Mitterrand haar positie
de laatste jaren stevig geconsolideerd
en bovendien de banden met de com
munistische partij langzaam maar zeker
steeds nauwer aangehaald. Omdat het
gaullisme op de socialisten en het
linkse centrum van voormalige radi
calen dus hoegenaamd geen vat meer
heeft blijven alleen onder de meer
rechtsgezinde elementen nog zieltjes te
winnen. In deze kringen heerst echter
nog altijd de duidelijke vrees dat ge
neraal De Gaulle met zijn anti-Ameri
kaanse en pro-Russische buitenlandse
politiek het communisme in huis zou
kunnen halen. Om die vrees te ont
zenuwen is in Rijssel nu het sein ge
geven tot een grootscheeps offensief op
het Franse communisme, dat door al
le sprekers zaterdag en zondag van
alle zonden van de mensheid en de
zwartste voornemens is beschuldigd,
pp sdnpp
Deze zwenking naar rechts heeft zich
niet geheel geruisloos kunnen voltrek
ken. De linkse gaullisten hadden ^ich
tevoren al van de gaullistische Young
Look gedistantieerd, maar ook op het
congres heeft zich wel enige oppositie
afgetekend. Zo moest premier Georges
Pompidou, die gisteren de slotrede
uitsprak, berusten in een beslissing van
de meerderheid die aan het hoofd van
de herdoopte partij nu weer een poli
tieke figuur van formaat wil zien.
Momenteel wordt de leiding van de
gaullistische partij door een vijfkoppig
secretariaat uitgeoefend, maar in feite
trekt president De Gaulle via de per
soon van Pompidou aan de touwtjes.
De benoeming van een officiële partij
leider, waarvoor generaal De Gaulle
niets voelt, heeft Pompidou in Rijssel
nog kunnen voorkomen. Hij heeft
bovendien in naam de eer nog aan
zichzelf of aan generaal De Gaulle
weten te houden, door een resolutie
door te drijven die belooft dat binnen
vier maanden het partijbestuur een
nieuwe secretaris-generaal zal be
noemen.
Voor het moment ziet men eigenlijk
maar één persoon, die als het dan
nodige schaap met vijf poten om
schreven zou kunnen worden, en dat
is premier Georges Pompidou zelf. Het
is echter niet waarschijnlijk dat hij
en vooral generaal De Gaulle be
reid zal zijn zijn huidige zetel van
minister-president met het officiciële
leiderschap van de gaullistische partij
in zijn nieuwe gedaante te verwisselen.
J
Brand veiligheidsweek. De brandweer van
Tokio heeft een begin gemaakt met een
brandveiligheidsweek. Op de eerste dag
van die week woedden 22 branden in
de Japanse hoofdstad zes meer dan
het dagelijkse gemiddelde.
Proces. Morgen zal in Djakarta een pro
ces beginnen tegen 29 onder-officieren
en burgers, die beschuldigd worden van
moord op generaal Achmad Yani
tijdens de mislukte opstand van 1965.
Wapendiefstal. Uit een Amerikaanse
munitie-opslagplaats in Perlacher Forst
bij München zijn meer dan 13.000 oefen
patronen en een handgranaat gestolen.
Er zijn de laatste tijd in Zuid-Duits-
land verscheidene wapendiefstallen
voorgekomen. Zo verdween ook een
Amerikaanse raket van het type „Side
winder" uit een luchtmachtbasis van de
NAVO in Zeil.
Emigreren. Op grond van een peiling
naar de mening van jonge Britten
meldt de „Daily Mail" dat bijna de
helft van de Britse tieners genoeg van
Engeland heeft en wil emigreren naar
de VS, Canada, West-Duitsland, Nieuw-
Zeeland en Australië.
Onverkoopbaar. De memoires van Sta
lin's dochter, Svetlana, vormen voor de
uitgevers een van de grootste teleurstel
lingen van de laatste jaren. Steeds meer
boekverkopers sturen hun voorraden te
rug, omdat zij onverkoopbaar zijn.
Mijnongeluk. Twee Duitse mijnwerkers
zijn omgekomen bij een instorting in
een steenkoolmijn bij Dortmund.