Waarnemers in Washington verwachten:
Voor Vietnam harde aanpak op
komst na McNamara's vertrek
Droomschot
Bemiddelen een moeilijke taak
TURKIJE
Brits bestuur
over Aden
ten einde
commentaar op actuele zaken
COGNAC
JOSEPH GUY
Amendementen op
kernwapen ver d ra g
Hulp in Portugal
voor slachtoffers
overstromingen
Wereldbank maakt
nominatie bekend
Latijns Amerika
kernwapenvrij
Kindernamen voor
internationale
gerechtshof
„Terreur is voor
Vietcongstrijders
het enige wapen"
NAZI TERUG
CYPRUS
amm
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1967
G^c
Verdrag aanvaard
Minder aandacht
Cambridge steunt Johnson
HOORAPPARATEN
N.V. BETER HOREN
Sartre in vraaggesprek:
(Van onze correspondent)
CYPRUS/STOCKHOLM. Op Cyprus zijn sinds 1964 op verzoek van
president Makarios ongeveer vijfduizend man V.N.-troepen gestatio
neerd. Volgens de Londen-Zürich-overeenkomst, waarbij Cyprus on
afhankelijk werd verklaard, mogen de Grieken een troepenmacht van
negenhonderd en de Turken zeshonderd man op het eiland houden. Ge
raamd wordt dat Griekenland in de loop der jaren dit aantal heeft ver
meerderd met ruim tienduizend man.
i$k«rtt}*r-oart
tnena
i -nA?' -v
«ar v
Het Is nog niet zeker of prof. dr. B.
M. I. Delfgaauw, hoogleraar in de wijs
begeerte, strafrechtelijk zal worden ver
volgd wegens „belediging van een be
vriend staatshoofd".
De hoogleraar heeft tijdens een Viet-
nam-bij eenkomst te Amsterdam verklaard
dat president Johnson en zijn generaals
inderdaad oorlogsmisdadigers zijn, ge
meten naar de normen van de (niet meer
bestaande) bijzondere tribunalen van
Neurenberg en Tokio die Duitse en Japan
se oorlogsmisdaden hebben berecht. Hij
zei dit in verband met het optredende
„Russell-tribunaal", dat eerst in Stock
holm en nu weer in Kopenhagen zitting
houdt om als een soort schaduw-tribunaal
te oordelen over de Amerikaanse oorlogs
methoden in Vietnam.
Het is te begrijpen dat de Amsterdam
se officier van justitie niet overijld in het
krijt wenst te treden met deze hoog
leraar, maar volledig zeker van zijn zaak
wil zijn alvorens hij een vervolging in
stelt. De uit dergelijke rechtzaken voort
komende jurisprudentie zou wel eens een
doorbraakje kunnen forceren van de tot
dusver geldende opvattingen ten aanzien
van „staatshoofden-beledigen", vooral
wanneer voor het hekje niet een onvol
wassen of ongeletterde verdachte staat,
maar één die bijzonder goed thuis is in
de problematiek en logica, waaruit de
wetsverklaring is opgebouwd.
Professor Delfgaauw zal zich niet zon
der meer gewonnen geven. Hij heeft zich
trouwens al bij voorbaat verdedigd in
„De Groene" met een klinkend en slui
tend betoog, dat een grote hap zou be
tekenen voor iedere officier van justitie.
Een des te grotere hap voor een officier
van justitie die zich niet zozeer bekom
mert om de beklagenswaardige Johnson,
danwel om de vraag of in Nederland zo
feilloos mogelijk recht gesproken wordt.
Het beledigen van bevriende staatshoof
den is een uitermate merkwaardig delict,
niet omdat het beledigen zo moeilijk te
constateren valt maar wel omdat de bij
voeging „bevriende" allerlei onbeant
woorde vragen doet rijzen.
Gemakshalve zou men moeten aanvaar
den dat alle staatshoofden ter wereld „be
vriend" zijn, omdat van het tegendeel
geen bewijs voorhanden is. Wanneer houdt
een staatshoofd op „bevriend" te zijn?
Men moet dan teruggaan tot een oorlogs
situatie en komt dan terecht bij Adolf
Hitler, die zijn uiterste best heeft gedaan
te bewijzen dat hij niét bevriend met ons
was. Sommigen denken dat het Sovjet-
russische of Chinese staatshoofd vrijelijk
beledigd mag worden, omdat zij per-
ADVERTENTIE
WSTItlERIE JOSEPH Cf*
Les Minifies
JARNAC - COGNAC
PRODUIT DE FRANCE,
GENèVE (AP) De V.S. en de Sovjet-
Unie overwegen belangrijke amendemen
ten op hun gemeenschappelijke ontwerp
verdrag om een eind aan de verspreiding
van kernwapens te maken. Volgens zegs
lieden is het waarschijnlijk dat het ge
wijzigde ontwerp binnen een paar dagen
aan de ontwapeningsconferentie zal wor
den voorgelegd. Het zou rekening houden
met de voornaamste bezwaren tegen het
oude ontwerp, namelijk: de ontwapenings
verplichtingen van de kernmogendheden,
vreedzame kernontploffingen en veilig
heidsgaranties voor niet-nucleaire landen.
soonlijk geen vriendschappelijke gevoe
lens tegenover deze lieden koesteren.
Maar dat geldt voor Johnson ook.
Bewijsbaar vijandig tegenover ons land
en ons volk staat geen enkel staatshoofd,
althans niet officieel. Men kan juridisch
de „vriendschap" of „vijandschap" ook
niet afleiden uit het al of niet bestaan
van vriendschapsverdragen, bondgenoot
schappen of allianties. Normale diploma
tieke betrekkingen zonder meer zouden
als uitgangspunt kunnen dienen, maar die
onderhoudt ons land met nagenoeg alle
landen ter wereld.
Toch is, volgens de Wet, het beledigen
van een buitenlands staatshoofd niet
strafbaar. Dat „bevriend" hoort er wel
degelijk bij. Het is intussen niet te ver
wachten dat professor Delfgaauw en de
Amsterdamse justitie zich op dit netelige
terrein zullen wagen, maar toch zou het
interessant zijn wat meer jurisprudentie
op dit punt voorradig te hebben, vooral
omdat het uiten van bepaalde meningen
over politieke of militaire gedragingen
van andere landen behoort bij de vrijheid
van meningsuiting, die de moderne mens
nodig heeft om bij te dragen tot datgene
waartoe het wereldburgerschap hem
verplicht: een betere samenleving en een
veiliger wereld. Dat beledigingen daar
voor niet noodzakelijk zijn, spreekt van
zelf, maar men moet toch de vrijheid heb
ben tot scherp geformuleerde critiek op
dingen, die men uit menselijke bewogen
heid en naastenliefde openlijk wenst te
veroordelen.
VUVWWWXf\fVlAni\/Wl/WtAfWWIAnflfWWWVlfWWWWWVWl
LISSABON (Reuter). In Portugal
wordt op alle mogelijke manieren geld
bijeengebracht voor daklozen en nabe
staanden van slachtoffers van de over
stromingsramp.
Een inschrijvingsactie van een vooraan
staand dagblad in de hoofdstad heeft de
eerste dag ruim 83.500 gulden opgebracht.
Er bestaan plannen voor speciale theater
voorstellingen en het bekende elftal Ben-
fica heeft aangeboden een wedstrijd te
spelen. Vele werknemers hebben toege
zegd een deel van hun salaris te zullen
afstaan.
De kranten in de Portugese hoofdstad
hebben diegenen veroordeeld die het ge
rucht hadden verspreid over de dreigende
ontploffing van een munitieopslagplaats
in de buurt van Lissabon. Het bericht
veroorzaakte paniek onder de bevolking
van verscheidene buitenwijken van de
hoofdstad. Volgens een van de dagbladen
zijn in verband hiermee zestien mensen
gearresteerd.
Een andere krant schrijft dat mannen,
die zich uitgaven voor functionarissen, bij
de mensen aanklopten en hun de raad
gaven ramen open te zetten en het huis
te verlaten in verband met het ontplof
fingsgevaar. De ruiten zouden dan niet
door de luchtdruk worden vernield. Het
was echter duidelijk de bedoeling zich het
inbrekerswerk te besparen, aldus het blad.
WASHINGTON (AP). De
Wereldbank heeft gisteravond beves
tigd dat minister van Defensie Robert
S. McNamara is voorgedragen als
president van de bank. Voor deze eer
ste officiële bevestiging van de nomi
natie had het Witte Huis al verklaard
dat McNamara's vertrek geen wijzi
ging van het oorlogsbeleid in Viet
nam met zich mee zou brengen.
Met Robert McNamara, aldus onze cor
respondent in Washington, vertrekt een
NEW YORK (Reuter) Met 79 tegen
nul stemmen en 21 onthoudingen heeft de
politieke commissie van de algemene
vergadering der V.N. dinsdag het verdrag
goedgekeurd om van Latijns Amerika een
kernwapenvrije zone te maken. De V.S.
en Groot-Brittannië stemden voor goed
keuring, Frankrijk en de Sovjet-Unie ont
hielden zich van stemming.
Vele van de 21 landen die zich van
stemming onthielden zouden dit hebben
gedaan omdat zij bezwaar hebben tegen
de bepaling van het verdrag op grond
waarvan Guyana van deelneming wordt
uitgesloten.
Artikel 25 van het verdrag sluit elk
land uit dat verwikkeld is in een geschil
tussen een Latijns-Amerikaanse staat een
land buiten het Amerikaanse continent.
Guyana heeft een grensgeschil met Ve
nezuela. Dit geschil ontstond toen Guyana
nog een Britse kolonie was. Daarom mag
Guyana het verdrag niet tekenen.
PARIJS (AP). Mevrouw Mireille Le
Goarnic is voornemens zich tot het inter
nationale gerechtshof in Den Haag te wen
den om de Franse regering te dwingen
de namen van zes van haar kinderen offi
cieel te erkennen.
De kinderen heten Adraboran (11 jaar),
Maiwen (10 jaar), Gwendal (9 jaar),
Diwezah (7 jaar), Sklerijenn (6 jaar) en
Brann (4 jaar), allemaal namen uit de
Bretonse folklore.
Officieel bestaat het zestal niet. Fran
sen worden over het algemeen naar hei
ligen genoemd en andere namen stuiten
op verzet van de ambtenaren van de bur
gerlijke stand. Erkenning van namen is
van belang voor kinderbijslag, onderwijs
en officiële registratie.
Mevrouw Le Goarnic heeft eerst de
plaatselijke gerechtshoven ingeschakeld
en toen een beroep op president De Gaulle
gedaan. Nu gaat ze het in Den Haag
proberen.
van de laatste invloedrijke figuren in de
directe omgeving van president Johnson
die vooral de laatste maanden herhaalde
lijk om terughoudendheid vroeg in de
Vietnamese oorlog. Een minister van De
fensie bovendien, die het aandurfde om
nog al eens in een conflictsituatie te ge
raken met zijn chefs van staven, het mi
litaire industriële complex, waarvoor
president Eisenhower bij zijn afscheid
waarschuwde, en die in de bewapenings
wedloop met de Russen soms een afwach
tende houding durfde aan te nemen.
De gevolgen van het toch vrij verras
sende besluit op dit moment zijn nog niet
direct te overzien. Voor Vietnam betekent
het in ieder geval een hardere lijn, waar
aan het land en de wereld nu al maanden
gewend zijn. Van meer belang is het of
de opvolger van minister McNamara een
zelfde strijdlustige carrière kan of wil
ondernemen en of van hem eenzelfde te
rughoudende invloed kan uitgaan als van
minister McNamara, de laatste contact
persoon van de huidige regering met de
Kennedy-groep, de laatste mede-architect
van de huidige politiek ,die volledig de
ideeën uit het begin van de jaren zestig
in het Witte Huis onderschreef en pro
beerde uit te voeren zelfs in 1967.
Vooral het laatste jaar werden de con
flicten met de generaals groter. Men her
innert de plotselinge komst van generaal
Westmooreland naar Washington in de
vroege zomer om de hand te schudden
met minister McNamara en plechtig te
verklaren dat er beslist geen verschil van
mening bestond. Men herinnert de ver
klaring aan de Congres-commissie waar
in McNamara het effect van de bombar
dementen op Noord-Vietnam duidelijk
minder groot zag als de generaals en ver
schillende afgevaardigden. En het is
minister Rusk en niet de minister van
Defensie die in alle staten en in het bui
tenland de oorlog in Vietnam dag in dag
uit verdedigt.
Robert Strange McNamara wilde al
veel eerder vertrekken maar president
Johnson hield hem tegen. In de laatste
maanden luistert de president echter niet
langer met dezelfde aandacht naar zijn
minister. Wat McNamara vertelde, werd
onmiddellijk elders onderzocht. De con-
BREMEN. (AFP). De 61-jarige
rechter in ruste te Bremen, Paul W;
heeft de droom van zijn leven gehad:
hij heeft in de Westduitse nationale
voetbalploeg gespeeld. Maar helaas
brak Paul W. bij een mooie aanval
op het vijandelijke doel zijn been en
ontwaakte gillend van de pijn in zijn
bed. De droom van zijn leven bleek
werkelijk een droom te zijn en het ma
gistrale schot dat hij had gelost was
in werkelijkheid een enorme trap te
gen een beddespijl geweest.
CAMBRIDGE, (AP). De kiezers van
de Amerikaanse stad Cambridge hebben
zich in een referendum uitgesproken te
gen terugtrekking van de Amerikaanse
troepen uit Vietnam.
Na de telling bleek dat 17.742 kiezers
het beleid van president Johnson steunen
en dat 11.348 kiezers de Amerikaanse
troepen zouden willen terugtrekken.
flicten met de militaire leiders van dit
land werden door Johnson betreurd.
Wie ook als opvolger wordt gekozen
door de president, het is moeilijk te gelo
ven dat op dit moment een kandidaat
naar voren komt, die McNamara's opvat
tingen geheel en al deelt. Vooral voor de
oorlog in Vietnam zal zo mogelijk een
nog hardere lijn worden gevolgd. Een
feit waaraan men zo langzamerhand hier
wel gewend raakt, maar waarbij vele
waarnemers door het vertrek van McNa
mara toch angstiger stil staan.
ADVERTENTIE
SPECIAALZAAK in
Wagenweg 124 - Haarlem - Tel. 14461
Schoterbosplein 19 - Haarlem-N.
Telefoon 51088
De Amerikaanse soldaat Bobby Lee
Pace (links), die een lid is van de
Amerikaanse nazipartij, is uit Augs
burg teruggestuurd naar de Ver
enigde Staten. Als reden is opge
geven dat zijn verblijf in West-
Duitsland de Amerikaanse regering
in verlegenheid zou hebben ge
bracht. Pace was van plan een
„bedevaart" te maken naar de ge
boorteplaats van Hitier, Branau. Op
de foto wordt hij op hei vliegveld
door een legerfunctionaris opge
vangen.
ROSKILDE, (AP). De Franse schrij
ver filosoof Jean Paul Sartre heeft in
Roskilde de onpartijdigheid van het Rus
sell-tribunaal verdedigd in een vraagge
sprek met een Deense krant „Politiken".
Sartre die optreedt als voorzitter van het
tribunaal, zei dat hij niets liever wilde dan
dat Amerikaanse functionarissen in Ros
kilde zouden komen getuigen. „Maar ze
willen niet komen, ondanks recente uit
nodigingen."
Sartre wilde de Amerikaanse misdaden
niet vergelijken met die van-de Vietcong:
„Voor een bevrijdingsleger is terreur iets
volkomen aanvaardbaars. Het is vaak het
enige wapen. De Amerikaanse oorlogsma
chine heeft alle technische middelen die
je kan bedenken om tegen de vijand te
gebruiken. De Vietnamezen hebben er
bijna geen."
1 'WVWWWVWWWWWWWWWWWvWWWWWVI>WWWIIIIVMWWWWWIfWWWWVWWIAAIWWWWWWIIWWWIIIIWWIWWWWWWWIAfllWWVWWAn^^
Bij een terugtrekking van Griekse
troepen zal het eigenlijke kernpro
bleem van de kwestie-Cyprus blijven
bestaan. Dit probleem is niet alleen
het klimaat van onverdraagzaamheid
tussen de Griekse en Turkse Cyprio
ten, maar ook een diepgaand verschil
van mening tussen de Grieken onder
ling over de toekomst van het eiland
als onafhankelijke staat of als onder
deel van Griekenland.
De Turkse bevolking, die zich ver
in de minderheid bevindt, wenst een
deling van het eiland in een Grieks
en een Turks gebied. Op het ogenblik
leven de meesten hunner in door hun
eigen troepen bewaakte enclaves, die
militair niet zijn opgewassen tegen de
beter georganiseerde Griekse strijd
krachten. Dit is de reden waarom dr.
Kutchuk, de vice-president die na zijn
breuk met president Makarios uit de
Cypriotische regering trad en nu van
uit zijn woning in de Turkse wijk een
voornamelijk symbolische functie als
leider van de Turken uitoefent, dit
weekeinde nog aandrong op een Turk
se invasie van het eiland.
Het Cypriotische probleem wordt
verder bemoeilijkt doordat zowel Grie
kenland als Turkije lid zijn van de
NAVO, maar Cyprus niet, hoewel het
eiland wel lid is van het Britse ge
menebest en van de Verenigde Naties.
Deze factor is, met de toenemende
aanwezigheid van de Russische vloot
in de Middellandse Zee, vermoedelijk
uitgespeeld door de bemiddelaars in
het huidige conflict tussen Athene en
Ankara.
Een verhitte situatie als die rond
Cyprus vereist mannen, die 'kans zien
de verbindingen in stand te houden.
Vandaar de drie bemiddelaars, die er nu
koortsachtig in de weer zijn.
Dit geldt ook voor de situatie rond
Israel, waar het van belang is, dat de
Verenigde Naties er over een man be
schikken, die een bekwaam onderhan
delaar is. Zo'n man is de onlangs door
Oe Thant benoemde prof. Jarring.
In 1956 nam hij de leiding op zich
van de Zweedse delegatie bij de Ver
enigde Naties in New York, waar het
hem zo goed beviel dat hij er zes jaar
bleef, maar dan als ambassadeur. Hij
staat bekend als een man met het ge
duld van een engel, eindeloos luiste-
terend naar vermeende of bestaande
problemen, hetgeen hem tot een uit
stekende bemiddelaar moet maken.
Hij heeft indertijd al ervaring opge
daan als bemiddelaar in het Kasjmir-
conflict tussen India en Pakistan. Dit
werd weliswaar geen volledig succes,
maar dat was zijn schuld niet.
Na Washington werd het Moskou,
waarbij Jarring contacten legde met
de twee wereldmachten, de VS en de
Sovjet-Unie, die hem nu van pas zullen
kunnen komen. In Moskou was hij
overigens reeds eerder geweest tijdens
de tweede wereldoorlog. Ondanks zijn
1000 km
'4 -
Gunnar Jarring
diplomatieke onschendbaarheid werd
hij toen gearresteerd door de Russi
sche geheime dienst, die toen nog
G.P.Oe heette. Hij is de enige Zweedse
diplomaat die ooit uit Russische ge
vangenschap is teruggekomen. Volgens
zijn collega's dankte hij dat voorna
melijk aan zijn bedrevenheid in het
kaartspel en zijn goede vertelkunst.
Hij werd zo populair bij de G.P.-Oe-
adjuncten dat zij hem tot aan de Rus
sische grens begeleidden toen hij werd
vrijgelaten.
Dat is, wat ambassadeur Jarring
noemt geluk hebben als een Turk. Men
mag hopen dat hij evenveel geluk
heeft bij het vervullen van de zware
taak, die hem nu op de schouders is
gelegd.
ADEN, (Reuter). Als vanmiddag de
laatste Britse soldaat de loopplank is op
gegaan van het transportschip dat hem
naar Engeland terugbrengt zal een pe
riode van 128 jaar Brits bestuur over
Zuid-Arabië zijn afgesloten.
De macht in de nieuwe onafhankelijke
„Volksrepubliek Zuid-Jemen" komt dan
in handen van het nationale bevrijdings
front, dat de strijd om de hegemonie met
de andere onafhankelijkheidsbeweging
„Flosy" in zijn voordeel heeft beslecht.
Aan de geboorte van de nieuwe staat
is een tijdperk van bloedige strijd voor
afgegaan. Nog in het afgelopen jaar vie
len 398 doden onder de Arabische bevol
king en 57 onder de in Aden gestationeer
de Britse militairen. Elders in Zuid-Arabië
verloren de Britten bij aanslagen en ge
vechten 76 man.
De nieuwe regering van de republiek
zal naar alle waarschijnlijkheid worden
gevormd door het nationale bevrijdings
front en het is bijna zeker dat de leider
van het front, Qahtan Mohammed Els-
jaabi, president wordt.
Broeken. De politie in Nice breekt zich
het hoofd over een diefstal in een kle
dingmagazijn, waarbij vijfhonderd pan
talons zijn ontvreemd, maar de daarbij
behorende jassen niet.
Oorlogsmisdaden. In de afgelopen week
zijn in Oostenrijk vier mannen gearres
teerd die ervan worden verdacht be
trokken te zijn geweest bij de moord
op joden in het door de nazi's bezette
Polen.
Kennedy. In een opinie-onderzoek in de
Verenigde Staten heeft 52 percent van
de ondervraagden zich uitgesproken
voor senator Robert Kennedy als demo
cratisch kandidaat voor de presidents
verkiezingen van volgend jaar tegen 32
percent voor president Johnson.
Swing-wing. De Sovjet-Unie heeft een
nieuw gevechtsvliegtuig met verstel
bare vleugels ontwikkeld dat uitstekend
geschikt is voor het soort oorlog dat
heden ten dage wordt gevoerd, aldus de
uitgever van „Jane's all the world's
Aircraft".
Mba overleden. President Leon Mba van
Gabon is vandaag op 65-jarige leeftijd
in Parijs overleden. President Mba, die
al een jaar in Frankrijk een medische
behandeling onderging, werd op weg
naar de ambassade van Gabon onwel en
overleed bij aankomst.
Raketten. Het Pentagon heeft besloten
voorrang te verlenen aan het onderzoek
dat er op is gericht de Amerikaanse
intercontinentale raketten onkwetsbaar
te maken voor de Russische raketver
dediging.
Ongeluk. In Guanabacoa, niet ver van
Havana, hebben 28 mensen de dood ge
vonden bij een botsing tussen een bus
en een trein.
Bewegingsvrijheid. De Chinese autori
teiten hebben de beperkingen opgeheven
die aan het einde van augustus waren
opgelegd aan de bewegingsvrijheid van
de Britse diplomaten in Peking.
