Herstel van de Nieuwe Kerk kost tweeëntwintig miljoen AVRO-rijtest populair bij de t.v.-kijkers WEINGARTENS „DE ZOMER VANAVOND Nog zeker zes jaar restaureren aan de Dam Lonneke Hoogland verlaat de AVRO Rimpels zijn niet nodig Sfeerloze opvoering door Toneelgroep Studio Verse champignons lekker! Verse champignons lekker! DONDERDAG 7 DECEMBER 1967 13 Pijlers Verwarming Beweging Kort nieuws A msterdamse poëzieprijs voor K. Schippers Gevoelig verhaal Zwoele nachten De mist in Geen reclame Onderdelen De radio geeft vrijdag Televisieprogramma's (Van onze correspondent) HILVERSUM. Lonneke Hoogland, te- levisie-omroepster bij de AVRO, zegt haar werk vaarwel, om zich, zoals zij zegt, helemaal aan haar huishouden en gezin te wijden. De datum van haar vertrek is echter nog niet vastgesteld wegens (Van onze correspondent) AMSTERDAM De kosten van de restauratie van de Nieuwe Kerk naast het paleis op de Dam in Amsterdam zijn op gelopen tot tweeëntwintig miljoen gul den. In 1959, toen men met het herstel van het twee jaar te voren wegens bouw valligheid gesloten gebouw begon, werden de kosten begroot op zes miljoen gulden. Dat dit bedrag bijna verviervoudigd is, ligt behalve aan de stijging van loon- en materiaalkosten aan het feit, dat ingrij pender maatregelen nodig waren om het behoud van de kerk te waarborgen dan men aanvankelijk had gedacht. Op het ogenblik zijn de herstelwerk zaamheden, gemeten aan het bedrag dat er jaarlijks aan wordt uitgegeven (onge veer anderhalf miljoen gulden) de om vangrijkste die in ons land plaatsvinden. Verwacht wordt dat de laat-gotische kruisbasiliek in 1974 in oude luister her steld zal zijn. Met de herstelwerkzaam heden is men nu ongeveer op de helft. In 1970 zal een deel van de kerk het schip en de zijbeuken weer in gebruik genomen kunnen worden. Begin volgend jaar wordt de laatste hand gelegd aan een van de belangrijkste onderdelen van het herstelwerk. Dan komt de laatste van vier pijlers van ge wapend beton gereed, waarop het gebouw voor een belangrijk gedeelte steunt. Deze pijlers steunen op hun beurt op een nieuwe fundering van zesennegentig hei palen van gewapend beton. De vier pij lers in het midden van de kerk zijn eeuwenlang zorgenkinderen geweest, om dat zij te gering van omvang waren. Door ze van gewapend beton te maken i* dit euvel verholpen. Het beton wordt bekleed met natuursteen, voor een deel afkomstig van de vroegere pijlers. Afgezien van het slaan van de nieuwe heipalen heeft men aan de fundering niets hoeven te doen. De kerk kan nog eeuwen lang staan op de fundering, die in de mid deleeuwen bij de bouw is aangebracht. Deze bestaat uit duizenden pal naast el kaar geplaatste elzen-palen. Een onderdeel van de restauratie is het aanbrengen van een verwarming in het gebouw. De beslissing hiertoe is niet eenvoudig geweest, omdat de graad van vochtigheid in het gebouw de toonkwali- teit van het orgel beïnvloedt. De deskun digen zijn het tenslotte eens geworden over warm water-vloerverwarming, die de temperatuur in het gebouw in de win termaanden op ongeveer acht graden Celsius zal houden. Bij kerkdiensten zal de temperatuur door het inblazen van hete lucht opgevoerd kunnen worden tot ongeveer 14 graden. De verwarmingsinstallatie wordt voor een deel aangebracht onder de zerken in het gebouw. Dit kan, omdat de graven in de loop van de tijd gezakt zijn. Tussen de graven en de zerken ligt een laag zand van een meter. Bij de. restauratie is aan het licht ge komen, dat het gebouw voortdurend in beweging is. Toen bij de uitvoering van een groot nieuwbouwwerk in de binnen stad het grondwater op twintig meter be neden Amsterdam peil werd weggepompt, zakte het koor van de kerk ongeveer een centimeter. Bij het terugkomen van het water is het koor weer zestiende centi meter omhoog gekomen. Met de bouw van de Nieuwe Kerk is een begin gemaakt aan het eind van de veertiende eeuw. Het gebouw is al ver scheidene keren eerder gerestaureerd. Na de grote brand, die in 1645 een aanzien lijk deel van Amsterdam verwoestte, be tekende de restauratie vrijwel nieuw bouw. In de kerk bevinden zich graftombes voor de admiraals Van Galen, Michiel de Ruyter, Van Kinsbergen en Van Speyk. Er rusten ook te stoffelijke resten van Joost van den Vondel en Pieter Cornelis- zoon Hooft. Koning Willem de eerste. Ko ning Willem de tweede, koning Willem de derde, koningin Wilhelmina en ko ningin Juliana zijn in de Nieuwe Kerk beëdigd. In verband met de grote natio nale betekenis van de Nieuwe Kerk neemt het rijk negenennegentig percent van de kosten van de restauratie voor ADVERTENTIE Rimpels zijn als het ware rivierbed dingen van verdroogde huidcellen, die ontstaan wanneer de plasma colloïden de waterdragers van de huid zijn uitgedroogd. Vooral tij dens guur winterweer heeft de huid het zwaar te verduren, ze droogt sneller uit waardoor rimpelvorming wordt bevorderd. De best denkbare bescherming tegen rimpeldroogte is Olie van Olaz, die u bovendien een stralend, gezond uiterlijk geeft. Ver zacht hiermee de huid van gezicht, hals en handen en gebruik het tevens onder de make-up. Olie van Olaz, bij drogisten en parfumerieën verkrijg baar, is een weldaad voor de huid. Margaret Merril Vragen over beatkelder. Het Rotterdamse raadslid ir. Van Dis (SGP) heeft B en W. vragen gesteld over de beatkelder „De Leiperd", welke met gemeente gelden tot stand is gekomen. De heer Van Dis zegt dat volgens geruchten zedeloosheid en het gebruik van ver dovende middelen in „De Leiperd' hoogtij vieren en dat de jongeren leuzen met een zodanige inhoud op de muren van „De Leiperd" aanbrengen dat voorbijgangers en opvarenden van schepen in hun godsdienstige en zede lijke gevoelens worden gekwetst. Eeji pilaar wordt opnieuw beman teld met natuursteen. zijn rekening. De hervormde gemeente betaalt de rest. Bij de restauratie blijft de bebouwing rondom de kerk gehandhaafd Het gaat hier om enkele woningen en winkeltjes, die tegen de kerk aangebouwd zijn. Aan de kant van de Dam komt een nieuwe kosterij en een ontvangruimte. De restauratie van het grote, uit de zestiende eeuw daterende orgel van de kerk zal nog een aantal jaren op zich laten wachten Het kleine orgel zal over enkele jaren gereed zijn. ziekte van Ilse Wessel, die met Lonneke en Ria Bremer het AVRO-omroepsters- team vormt. Lonneke Hoogland is ongeveer zevenen eenhalf jaar werkzaam bij de omroep. Zij was eerst een actief lid van de afdeling Vlaardingen van „Minjon", de jeugdom- roep van de AVRO. Van 14 september 1960 maakte zij deel uit van het presen tatieteam van het jeugdprogramma .Rooster". In augustus 1965 kwam zij in vaste dienst bij de AVRO als tv-om- roepster. AMSTERDAM. Het college van B. en W. van Amsterdam heeft de poëzie- prijs-1966 toegekend aan de heer K. Schip pers voor zijn bundel „Een Klok en Profil", in 1965 bij Querido's Uitgeverij verschenen. B. en W. werden hierbij geadviseerd door een jury, bestaande uit de heren C. Buddingh', A. Morrien en K. Schuur. De prijs wordt morgenavond in het Stedelijk Museum in Amsterdam uitge reikt tijdens een buitengewone vergade ring van de Amsterdamse Kunstraad. (Van onze correspondent) HILVERSUM Vrijdag 15 december zendt de AVRO-televisie voor de derde maal een nationale rijtest uit. Vorige keer waren er drie miljoen kijkers (het hoge dichtheidscüfer van 39°/o werd bereikt), die de test hebben gevolgd. De belangstelling blijkt er dus byzonder groot voor te zijn. Men is bij de AVRO van plan de testen zo gauw mogelijk in kleur en drie a vier keer per jaar te gaan uitzenden. Een bijzondere aantrekkelijkheid is nu de totaal Nederlandse produktie van de test. De eerste keer gebruikte men bijna uitsluitend materiaal uit de Verenigde Sta ten, waar de test „geboren" is. Nu speelt zich alles, ook de ongelukken, af in ons land of in onze recreatieoorden, zoals bij voorbeeld de Alpen. IN HET HOLLAND FESTIVAL van dit jaar heeft het Nederlandse publiek kennis kunnen maken met L'Eté", een dichterlijke komedie van de Pools-Franse auteur en acteur Ro- main Weingarten, in de opvoering van het Parijse Théatre de Poche- Montparnasse waar het stuk nu al een reeks voorstellingen van meer dan een jaar achter de rug heeft. Die kennismaking viel heel plezierig uit, want het bleek dat Weingarten een komedie had geschreven van een ver frissende originaliteit, waarin een heel aparte, 'ietwat absurdistische hu mor werd afgewisseld niet een sub tiele maar daarom niet minder sug gestieve karaktertekening. Voor de Festivalgangers was het Parijse suc ces van „L'Eté" dan ook alleszins be grijpelijk. Wie het stuk nu te zien krijgt in de Nederlandse opvoering, waarvan de To neelgroep Studio gisteravond in de Haar lemse Stadsschouwburg de eerste publie ke voorstelling heeft gegeven, zal dat succes, naar ik vrees, minder gemakke lijk kunnen begrijpen. En dat komt be paald niet alleen doordat deze première van „De zomer" ongelukkigerwijs samen viel met de eerste werkelijk winterse avond van dit seizoen, noch door de kilte die in een schouwburg altijd door de aanblik van honderden lege stoelen wordt gesuggereerd. De schuld ligt vooral bij de opvoering zelf, waaraan alle sfeer -L niet alleen de zomerse, maar ook de dich- terlijké, die hier zo belangrijk is ge heel ontbrak. „DE ZOMER" is het gevoelig vertelde verhaal van twee kinderen het meisje Lorette en haar enigszins achterlijke broertje Simon en twee katers waar van de ene tot de kattenadel en de andere tot het straatras behoort. In het buiten huis, waar zij wonen, nemen twee ge lieven hun intrek. We krijgen hen niet te zien, maar we horen dat ze na enige tijd uit elkaar gaan om redenen de ons verborgen blijven. Maar hun gedragin gen, en vooral de uitingen van hun liefde houden de kinderen voortdurend bezig als een nieuw verschijnsel in hun wereld Dezen, op de drempel van de puberteit en gefascineerd door het liefdesspel van de volwassenen, imiteren „voor de grap' zowel de intimiteit als de verkoeling tus sen het verliefde paar en zelfs de katers worden erdoor aangetast. Maar als beide pensiongasten zijn vertrokken, stort ook die fantasiewereld weer ineen. „Overigens is „De Zomer" vooral dat gene wat dat woord suggereert", heeft Weingarten zelf van zijn stuk gezegd; en daarmee bedoelt hij dus: de sfeer van het jaargetijde, hete zomerse dagen, zwoele zomerse nachten, de beklemmende warm „De zomer" („L'Eté"), dramatische vertelling in zes dagen en zes nachten van Romain Weingarten. Vertaald door Jacoba van Velde. Nederlandse première bij de Toneelgroep Studio op 6 december in de Stadsschouwburg te Haarlem. Regie: Ton Lutz. Spelen den: Marijke Frijlink, Lou Landré, Bram van der Vlugt en Wim Kowven- hoven. Decor: Nicolaas Wijnberg. te waarin liefde zich uitleeft en verwelkt. In de Franse opvoering was die bedoeling voortdurend zeer suggestief voelbaar. Maar bij Studio, onder de regie van Ton Lutz, viel er niets van te bespeuren. De opvoering was hard, koud, zonder iets van het delicate en het subtiele waar dit stuk het van moet hebben. „Het randge bied van de stilte" (ook een aanduiding van Weingarten zelf voor de stijl die hij verlangt) had plaats moeten maken voor veel geschreeuw en in het algemeen een drukke, nadrukkelijke speelwijze. De kleine Simon, gespeeld door Lou Landré. was geen schuchter jongetje, zo „eenvou dig van geest" dat hij de taal van de dieren gemakkelijker spreekt dan die van de mensen, maar een nogal luidruchtige volwassen psychopaat, waardoor de bete kenis van het stuk volkomen de mist in ging. Zijn zusje Lorette, vriendelijk maar oppervlakkig gespeeld door Marijke Frij link, maakte al evenmin duidelijk wat er in dat wezentje op de grens van de adolescentie omgaat bij het observeren van de volwassenen. De katers (volgens Weingartens voorschrift zonder enige na turalistische grime of aankleding) vorm den nog het beste deel van de opvoering: Bram van der Vlugt, hoewel vaak ook wat te hard en te scherp van dictie, als de verliefde snob van een raskater en vooral Wim Kouwenhoven, wiens materialisti sche, jaloerse en vraatzuchtige straatkat bijzonder raak getroffen was. Het sfeer- en fantasieloze poppenkast- decortje was van Nicolaas Wijnberg. Dat het programma zelfs de leverancier van „het geluid" vermeldt, lijkt mij geen re clame voor de desbetreffende onderne ming, want het lieflijk-bedoelde gezang van de vogels klonk meer als het ge knars van een kapotte koffiemolen. Simon Koster Een grote technische vooruitgang is het gebruik van speciale lenzen op de filmca mera's, waardoor bij het anticipatie-filmpje (het vooruitzien in het verkeersbeeld) op verre afstand alles duidelijk waarneem baar is. Dat was één van de critische pun ten in de vorige uitzendingen. Men heeft nu een zeer heldere film kunnen maken. De test bestaat uit zes onderdelen. Eerst het rijden in de bergen, moeilijkheden op de Zwitserse Grimselpas omdat zovelen tijdens de vakantiemaanden naar het zui den trekken. Dan twee maal vijf vragen over verkeersregels en rij techniek. Vervol gens twee anticipatietesten en tenslotte nog vijf vragen op technisch gebied. De rijtest, waarvoor volgens Intomart vrouwen even veel belangstelling tonen als mannen en waarbij de middenstand zeer intensief keek, maar de jeugd en de A.O.W.-ers nogal ver stek lieten gaan, is samengesteld in samen werking met het Verbond voor Veilig Ver keer en de KNAC. Zo'n rijtestproduktie is een vrij dure aan gelegenheid. Er zitten drie tot vier maan den voorbereidend werk in. De politie moet bijvoorbeeld al de wegen afzetten, hulp ploegen moeten bij stunts aanwezig zijn en het script moet tot in de details zijn uit gewerkt. Er mag nergens een steekje los zitten, alles moet zeer duidelijk zijn. Drie maal lezen de makers het script tevoren door. Daarna is er nog een controle als alles klaar is. Bij de „ongelukken" heeft men dit jaar een auto te water en een auto in brand gevoegd. De opnamen zijn zeer realistisch. De heer H. Stemmer, hoofd af deling rijinstructie van de KNAC, is de stuntman die slipt, over de kop slaat, uit de auto wordt geslingerd en in het water belandt. „Je moet weten wat je doet, dan zijn de risico's vrij gering. Ik ben echt niet levensmoe en de verzekeringspremie hoef de niet eens omhoog", aldus zijn commen taar. ADVERTENTIE Gratis recepten bij uw groenteman. HILVERSUM I 7.00 Nws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.20 Lichte gramm.muziek. 7.55 Deze dag. 8.00 Nws. 8.10 Actualiteiten 8.20 Lichte gramm. muziek. 8.50 Vandaag 'de dag. 9.00 Opera (9.35-9.40 Waterstanden) 10.00 Voor de kleu ters 10.10 Arbeidsvitaminen. 11.55 Beursbe richten 12.00 Blik op de wereld. 12.27 Voor land en tuinbouw 12.30 Overheidsvoorlich ting: voor de landbouw 12.40 Lichte orkest muziek 12.50 Actualiteiten. 13.20 Hoor die krant. 13.30 Voor de middenstand. 13.35 Klassieke muziek 14.20 Voor de consument. Ontwikkelingen in de moderne anthropologie (I), lezing 15.00 Nederlandse volksverhalen en volksgebruiken. 15.30 Amusementsmuziek 16.00 Nws. 16.02 Thuis 16.30 Voor de kinde ren 16.45 Moderne kamermuziek. 17.40 In formatie 18.00 Nws. 18.15 Commentaar op informatie. 18.20 Overheid en gezag, lezing, 18.30 Hee. 19.00 Jazz-rondo. 19.20 Is misdaad nodig (II) 19.30 Nws. 19.35 Criterium: kunst nader beschouwd. 20.00 Jazz. 21.00 Frag menten uit Italiaanse opera's. 22.40 Nws. 22.50 Actualiteiten 23.05 Licht gevarieerd platenprogramma 23.55 Nws. HILVERSUM II 7.00 Nws. 7.10 Het levende Woord 7.15 Licht klassiek platenprogramma 8.30 Voor de huisvrouw 9.40 Schoolradio 10.00 Klas sieke en moderne orkestwerken. 11.00 Nws. 11.02 Voor de zieken. 12.00 Van twaalf tot twee. 14.05 Schoolradio 14.30 Musiesta 15.00 Klassieke muziek 15.30 Gesprek met jonge mensen 16.00 Nws. 16.02 Actualiteiten 16.05 Metropole orkest. 16.30 Voor tieners 17.15 La tijns-Amerikaanse muziek 17.30 Sportkompas 17.50 Actualiteiten 18.00 Licht instrumen taal ensemble 18.20 Uitzending van de K.V.P 18.30 Nws. 18.45 Actualiteiten 19.00 Voor de tieners 19.40 Wereldpanorama 19.50 Uit. 20.54 Wat is eigenlijk de grens? (toespraak) 20.59 Wiermaaiers (hoorspel) 22.00 Jazz 22.30 Nws. 22.40 All in 23.55 Nws. HILVERSUM III 9.00 Nws. 9.02 Licht platenprogramma. 11.00 Nws. 11.02 Licht platenprogramma 12.00 Nws. 12.02 Ons kent ons 13.30 Help. 14.00 Nws. 14.02 Actualiteiten 14.05 Platen. 15.00 Nws. 15.02 Lichte muziek 16.00 Nws. 16.02 Operettevaria 17.00 Nws. 17.02 Sport. 17.05 Platenprogramma. BRUSSEL 324 m. 12.00 Nws 12.03 Lichte muziek 12.40 Weer bericht 12.48 Jazz 12.55 Buitenlands pers overzicht 13.00 Nws. 13.20 Tafelmuziek 14.03 Symfonische muziek 15.30 Lichte muziek. 16.00 Nws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Lichte muziek 17.00 Nws 17.15 Volksmuziek uit Formosa 17.45 Gewijde muziek 18.00 Nws. 18.03 Voor de soldaten 18.28 Paardesport 18.30 Lichte muziek 18.35 Tips voor het ver keer 18.40 Lichte muziek 18.45 Sport 18.52 Taalwenken 18.55 Gramm:muziek 19.00 Nws. 19.40 Casinomuziek 20.00 Amusementsmu ziek 20.30 Amusementsprogramma 22.00 Nws. 22.15 Dansmuziek 23.40 Nws. ADVERTENTIE Gratis recepten bij uw groenteman. VOOR DONDERDAG NEDERLAND I 10.20 Schooltelevisie. 18.55 Pipo de clown. 19.00 Journaal. 19.03 Reclame 19.07 Rick de kikker. 19.12 Mr. Terrific, tv-film. 19.37 Lied jes uit de tijd van Ot en Sien. 19.56 Reclame. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame. 20.20 TV-kro niek. 20.45 IN. 21.25 Portret van een madonna, (eenakter). 22.00 Het verhaal van de zee 22.50 Journaal. NEDERLAND II 18.55 Pipo de clown. 19.00 Journaal. 19.03 Van gewest tot gewest. 19.25 Portret van een wielrenner. 20.00 Journaal. 20.16 Reclame 20.00 Winter - Wonderland. 21.00 Jeroen aan het woord. 21.02 De uitwisseling (spionage film). 21.56 Kenmerk laat. 22.26 Reclame. 22.30 Journaal. VOOR VRIJDAG NEDERLAND I 10.20 Schooltelevisie 18.55 Pipo de clown 19.00 Journaal 19.03 Reclame 19.07 Waauw 19.32 Telixer 19.56 Reclame 20.00 Journaal 20.16 Reclame 20.20 De stofzuiger 20.30 Sca la-variété 21.10 Bonanza 22.00 Brandpunt 22.45 Journaal. NEDERLAND II 18.55 Pipo de clown 19.00 Journaal 19.03 Die van hiernaast TV-feuilleton 19.33 Tips voor het weekeinde 20.00 Journaal 20.16 Re clame 20.20 Coronation Street 20.45 Verken ning in wetenschap 21.10 Mies en scène 22.10 Consumentenrubriek 22.15 Reclame 22.20 Journaal. ste voorstelling van Rooie Sien met Bep- pie Nooy, een culinaire vooruitblik op de kerstavond en een cabaretprogram maatje Op glad IJs, waarin Alexander Pola zijn visie geeft op onderwerpen, die „in" zijn. Hoofdschotel van de avond is Portret van een Madonna, een eenakter van Tennessee Williams in een vertaling van Ton Lensink en onder zijn regie. De hoofdrol van Lucretia Colling wordt gespeeld door Caro van Eyck. Naast Caro van Eyck zien we Lex Goudsmit, Joop Admiraal, Jan Hundling, Bab Wijsman en Els Bouwman. Tot slot -van de avond het Verhaal van de Zee. In deze afleve ring van de reeks documentaires van de Italiaan Bruno Vailati onder meer het ontstaan van een eiland en andere ver schijnselen van de zeebodem, zoals zand- verschuivingen en bergketens. Nederland 2. Eerst de NTS met Pipo, het journaal, van Gewest tot Gewest en Mensen in de Sport; Fred Racke en Jan Leyendekker hebben een portret gefilmd van Peter Post. De Nederlandse zesda- genkoning, die alle records van zijn grote voorgangers van de rokerige winterpistes heeft gebroken, maar die daarnaast ook een uitstekende stayer en wegrenner is, wordt uitvoerig aan het woord gelaten. Na het journaal neemt de NCRV over met een programma getiteld Winter-Won derland, een show van de Bavaris-pro- duktiemaatschappij onder regie van Henz Liesendahl. Daarna een van de dertien afleveringen van de spionageserie de Pa rallelle Wereld, waarin werkelijk ge beurde spionagevoorVallen zijn gerecon strueerd. Deze aflevering, de Uitwisseling geheten, behandelt een aantal van de meest schokkende spionagegevallen van de naoorlogse tijd zoals die van de Brit Greville Wynne. Na afloop van dit spiona geverhaal kan men nog een half uur kij ken naar de wat dieper gravende actuali teitenrubriek van de kerken: Kenmerk laat. Studenten. Uit cijfers van Centraal bureau voor de Statistiek, blijkt dat in oktober bij de universiteiten en hoge scholen 13.400 eerstejaarsstudenten waren ingeschreven. Dit is 450 studen ten meer dan in 1966 of wel een stij ging van 4 percent. Nederland I. De TROS begint het avondprogramma met Familie-favorieten: Rick de kikker (de Honingbrug) en Mr. Terrific. In plaats van Rin-tin-tin een programmaatje met Martine Bijl die lied jes zingt van Ot en Sien. Henk van der Molen maakte de arrangementen. Na het journaal een nieuwe actualiteitenrubriek van de TROS. Raoul Dohmen presenteert dit onder de titel Moment dit gebeurt ook in Nederland. Nog een tweede maga- zien hierna. In genoemd programma over mensen en dingen, di^ „in" zijn. Joan Haanappel heeft op het programma staan het vijftienjarig bestaan van de Stork- town Dixie Kids, fragmenten uit de 1250- Martine Bijl zingt liedjes uit de tijd van Ot en Sien. (Nederland 1. 19.37 uur). Caro van Eyck en Lex Goudsmit in Portret van een Madonna" van Tennessee Williams. (Nederland 1. 21.25 uur).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 13