Jongeren moeten beter worden
voorbereid op hun later beroep
Produktieproces staat of
valt met kwaliteit van
beroepsopleidingen"
Aan alle winkelaarsters,
autobezitters, boekenkopers,
benzinetankers,in-de-stad-eters,
bioskoopgangers.
U kunt nu contant betalen
zonder geld-op-zak!
Betaalpas Betaalcheques
de moderne, veilige manier van
geld ontvangen.
Sjeikdommen
aan de Waterweg
Aan alle verkoopsters,
garagehouders, boekhandelaren,
pompbedienden, obers,
kassières
Chequebetaling is nu even goed
als contante betaling!
Betaalpas Betaalcheques
de moderne, veilige manier van
geld ontvangen.
Hypnotische
overval
JUBILEUM
Dr. Q. L. Th. van der Meer:
m-1
„NS verkoopt
haar stoelen
het meest"
CdifoUua,soep... die is pas lekker!
DINSDAG 12 DECEMBER 1967
7
Onthullend proefschrift
Gevaar
Langere hegeleiding
Streekscholen
Kerkelijk nieuws
912545675
99
Goed voor de huid
het gehele jaar door
Van 10 Europese landen
In garage gestikt
-
UTRECHT. Ongeveer 73.000 jon
gens zijn in ons land opgenomen in
het zo genoemde leerlingenstelsel. In
32 verschillende vakopleidingen krij
gen de jonge werknemers, naast de
praktijkoefening op het werk, les in
de meer theoretische eisen van vak
bekwaamheid welke het beroep aan
hen stelt. Deze tak van lager beroeps
onderwijs staat nauwelijks in de be
langstelling, maar de voortgang van
het produktieproces staat of valt met
de kwaliteit van deze opleidingen.
In het leerlingenstelsel wordt het lagere
kader opgebouwd, dat geleerd moet heb
ben het produktieproces enigermate te
doorzien door algemene technische kennis.
Een grote groep jeugdigen wordt begeleid
naar een gekwalificeerde beroepsuitoefe
ning. Als er wat hapert aan dit onder
wijssysteem, dupeert dat in de eerste
plaats de leerlingen zelf. Zij lopen het
risico onvoldoende toegerust te worden
voor een behoorlijke beroepsuitoefening.
Dat dit op den duur gevolgen kan heb
ben voor hun kostwinning, hun leefwijze,
is duidelijk. De andere belanghebbende is
het bedrijfsleven, dat immers zit te sprin
gen om geoefend en geschoold personeel.
De derde partij is de overheid, die het
met de Wet op het Voortgezet Onderwijs
en de Wet op het Leerlingenwezen tot
haar taak rekent onderwijsvoorzieningen
te scheppen, welke zo goed mogelijk aan
sluiten op de maatschappelijke en peda
gogische behoeften.
Vorige week promoveerde aan de
Utrechtse universiteit de heer Q. L. Th.
van der Meer uit Doorn tot doctor in
de sociale wetenschappen op het proef
schrift „Beroepsbeleidend onderwijs".
Hij onthult daarin, dat van de rond
40.000 jongens, die jaarlijks naar de lagere
technische school (de vroegere ambachts
school) gaan, tenslotte maar ongeveer 44
pet. een afgeronde opleiding krijgt in een
leerlingenstelsel. Ongeveer 40 pet. van de
17-jarige jongens in Nederland volgt geen
enkel onderwijs, noch onderricht in een
leerlingenstelsel. Van de jongens van 16
jaar volgt rond 30 pet. geen onderwijs.
In de categorie van 15-jarigen is dat
percentage 20.
Dr. Van der Meer verbindt aan deze
feiten de waarschuwing:
„De uitvallers van de L.T.S. en van
het leerlingenstelsel lopen gevaar in de
rijen der ongeschoolden te komen, een
groep welke het in de geïndustrialiseer
de samenleving steeds moeilijker krijgt".
Daarmee is het probleem gesteld. De on
derwijsvormen, welke moeten zorgen voor
het lager technische kader in onze samen
leving en voor de scholing en begeleiding
van de jongeren, schieten te kort.
Over de oorzaken daarvan zegt dr. Van
der Meer: „Het was lange tijd zo dat het
avondonderwijs voor de L.T.S.-jongens in
het leerlingenstelsel een herhaling inhield
van die L.T.S. of soms van het lager on
derwijs. Op sommige plaatsen is dat nog
steeds het geval. Zulk onderwijs wekt bij
jongens die al werkend een beroep willen
leren niet veel animo. Ook was het lange
tijd zo dat er in de bedrijven meer be
langstelling was voor jongens als werkers
dan als leerlingen. En voltooide de jonge
man zijn opleiding, dan merkte hij niet
altijd een werk- en salaris verbetering.
Dit betreft dan degenen die een L.T.S.
diploma behaalden. Maar dan zijn er die
anderen, die de L.T.S. niet afmaken of
er helemaal niet aan toe komen. Zij mis
sen de basis voor de vak- en beroepsspe
cialisatie in het leerlingenstelsel. Zij kun
nen zonder L.T.S.-diploma het leerlingen
stelsel wel kiezen, maar hebben in het
algemeen weinig kans van slagen.
Deze diagnose leidt volgens dr. Van
der Meer tot twee mogelijke geneeswij
zen voor het zieke leerlingwezen. Ten
eerste: Een ander soort opleiding, beter
afgestemd op de werkende leerling. Ten
tweede: Meer keuzemogelijkheden op
meer niveau's om ook de jongens zonder
L.T.S. de kans te geven op een succesvol
le opleiding. Nu moeten zij hun weg dik
wijls zoeken via de bekende 12 ambach
ten en 13 ongelukken. Een belangrijke
overweging daarbij is dat het onderwijs
dient te proberen de opgroeiende jeugd
zo lang mogelijk te begeleiden. De leer
plicht houdt nu weliswaar op voor wie 14
jaar is, maar het wordt op grond van
maatschappelijke en pedagogische over
wegingen noodzakelijk daar ten minste
nog enkele jaren (part-time) onderwijs
aan vast te knopen.
Volgens dr. Van den Meer dient dat
part-time-onderwijs gericht te zijn op het
doordacht verrichten van de arbeidstaak
en op een scholing en begeleiding, waar
de jongens van leren hoe zij in hun vak
en beroep verder kunnen komen. Dat
vereist ondermeer inzicht in de toekom
stige ontwikkeling van dat beroep en van
henzelf.
Het proefschrift van dr. Van der Meer is
uitgekomen voor het binnenkort verschij
nend rapport „Streekscholen" van een
staatscommissie welke sinds 1961 bezig is
met uit te zoeken of die zogenoemde
streekscholen wellicht een oplossing bie
den voor het opvallend falen van de hui
dige systemen. Tot nu toe was dat onder
wijs in de leerlingstelsels waar toch 73.000
jongelui bij betrokken zijn, niet gegeven
op zelfstandige scholen. Het zijn cursus
sen met leraren die dat naast hun gewo
ne werk doen. Een streekschool bundelt
al die cursussen en biedt de werkende
jeugd een dag per week „beroepsbege
leidend onderwijs".
Sinds 1963 zijn er drie van die insti
tuten, mede als proef op de som voor de
staatscommissie. Het proefschrift van dr.
Van der Meer vergelijkt het onderwijs
op die drie streekscholen en de houding
daartegenover van de leerlingen met het
gangbare stelsel. Hij komt daarbij tot
de bemoedigende conclusie dat op de
streekscholen inderdaad betere resultaten
worden gdboekt.
De jongens staan positiever tegenover
het onderwijs op de streekscholen dan
tegenover de lessen op de andere cursus
sen.
Nog niet onderzocht is het rendement
van de streekscholen. Dat zou zeker moe
ten gebeuren. Maar dr. Van d. Meer vindt
dat met deze positievere instelling van
de jongens heel wat gewonnen is. Op den
duur zullen er in Nederland dertig van
deze streekscholen komen. Als daar ook
een oplossing gevonden kan worden voor
de opleiding op lagere niveau's dan de
L.T.S.-basis, dan is part-time-onderwijs
wat het wezen moet: het voorbereiden van
jeugdigen op hun beroepsuitoefening, op
voor ieder geschikte wijze. Dr. Van der
Meer is zo overtuigd van de noodzaak
daarvan, dat de formulering van dit doel
de tweede stelling werd bij zijn proef
schrift.
Ned. Iierv. Kerk
Beroepen te Ede (vac. J. van der Heu
vel) L. Blok te Ridderkerk; te Opende
(Gr.) en te Dussen en Hank A. van Wijn
gaarden, kand. te Utrecht.
Benoemd tot jeugdwerkadviseur voor
Gelderland R. Giethoorn, hulppred. (voor
het jeugdwerk) te Arnhem.
ADVERTENTIE
B.K. ctè
Betaalpas om even te laten zien als u met een Betaalcheque
(zie elders op deze pagina) contant betaalt.
De gezamenlijke Nederlandse banken bie
den u een nieuwe service: de (groene)
Betaalpas en Betaalcheques. Samen ver
vangen ze contant geld. U kunt er vrijwel
alles mee betalen. Wilt u ook gebruik maken
van deze gemakkelijke manier van betalen?
Als u een bankrekening hebt kunt u Betaal
pas en Betaalcheques aanvragen bij uw
eigen bankkantoor. En als u geen bankre
kening hebt? Dan moet u er beslist een
openen: een kleine formaliteit. Ook u komt
dan in aanmerking voor een Betaalpas en
Betaalcheques. Loopt u eens binnen bij een
bankkantoor in uw buurt Er ligt een handig
boekje voor u klaar over deze prachtige,
kosteloze service.
1
BEEKBERGEN Tijdens de algemene
vergadering van de beambtenvakgroepen
van de Algemene Nederlandse Bedrijfs-
bond voor de metaalnijverheid en Elek
trotechnische Industrie (ANMB) die vrij
dagavond en zaterdagmorgen in het
Troelstra-oord in Beekbergen is gehouden
heeft één der afgevaardigden aandacht
gevraagd voor de „Sjeikdommen" aan de
Noordzee in Nederland. Hij doelde daarbij
op buitenlandse ondernemingen in het
gebied rondom de Waterweg die zich be
zighouden met het bouwen van fabrie
ken in opdracht van derden.
ADVERTENTIE
NAAM VAN DE
l:;-
BETAAL TEGEN DEZE CffEQUi
V °v«ROa*AoaAA«
Betaalcheque gegarandeerd betaalmiddel, met als controle de bijbehorende Betaalpas
(zie elders op deze pagina).
B.M. de Vries
j 2 V" a Lr k -r e
Betalen met Betaalcheques betekent zeker
heid. De gezamenlijke Nederlandse banken
hebben een nieuw, veilig systeem ontwik
keld: (de groene) Betaalpas en Betaal
cheque. De banken garanderen uitbetaling
van elke Betaalcheque tot f 50,—. U bent
dus zeker van de betaling. U kent toch ai
het handige boekje over deze nieuwe bank-
service? Vraagt u er anders vandaag nog
één bij het bankkantoor in uw buurt
Hij merkte op dat voor die buitenlandse
ondernemingen blijkbaar Nederlandse
wetten niet gelden. Men neemt er Neder
lands personeel aan, laat het een contract
tekenen en handelt er vervolgens naar
believen mee. De heer M. Zondervan, voor
zitter van de ANMB deelde mee dat het
vraagstuk van buitenlandse ondernemin
gen deze week aan de orde is gekomen in
het informele overleg van de vakraad en
de centrale commissie. Alle Nederlandse
wetten zijn op die ondernemingen en de
werknemers daar van toepassing.
Het is echter met die buitenlandse be
drijven in het Watergebied die zich bezig
houden met het bouwen van fabrieken
voor derden een eigenaardige zaak. De
directies ervan staan op het standpunt
dat ze „handelen" in het bouwen van
fabrieken. Maar in de kringen van Ne
derlandse bedrijfsbonden is men van me
ning dat de werkzaamheden van die on
dernemingen in drie fasen zijn te onder
scheiden: handel, bouw, metaal.
Tot dusverre waren die ondernemingen
ingedeeld bij de bedrijfsvereniging han
del, maar die heeft ze uitgestoten. Nu be
raadt de bedrijfsvereniging bouw zich
over deze zaak en het ziet er naar uit dat
de bedrijfsvereniging metaal er daarna
mee te maken krijgt en ook de CAO-me-
taal dan toepasselijk wordt.
ADVERTENTIE
ROTTERDAM „Het bezettingsper
centage van de Nederlandse treinen is na
Denemarken het hoogst in Europa." Dit
zegt drs. C. P. van Strien in Economiseh-
Stalistische Berichten(ESB) van deze
week in een beschouwing getiteld „De
Nederlandse Spoorwegen en de kritiek
van het klare vernuft". Een Nederlandse
zitplaats wordt twee tot tweeënhalfmaal
zoveel verkocht als die van vrijwel al de
tien ons omringende landen. Slechts
Italië, dat elke stoel jaarlijks over 37.000
kilometer verkoopt komt iets dichter bij
Nederland.
Van het Nederlandse net van 3.200 kilo
meter is 700 kilometer niet in gebruik
voor de reizigersdienst. Er vindt slechts
een beperkt goederenverkeer plaats. Dit
verschijnsel treedt in andere Europese
landen in uiteenlopende mate eveneens
op.
Uit tabellen die drs. Van Strien heeft
bijgevoegd blijkt onder meer verder dat
Nederland met de dagprestatie zowel van
de elektrische treinstellen als van de
elektrische locomotieven en de getrokken
personenrijtuigen een duidelijke eerste
plaats inneemt. Met de dieselelektrische
treinstellen ligt het een fractie achter
LEKOVATSJ (AP) Drie Perzen
zijn in het Joegoslavische dorp Leko-
vatsj gearresteerd omdat zij verschei
dene cassières van winkels hadden ge
hypnotiseerd en daarna de kas hadden
gelicht. Twee cassières van een heren
kledingzaak, waar 850 dinar was ge
stolen zeiden zij dat pas achteraf had
den beseft dat er een overval was ge
pleegd.
DEN HAAG. Tijdens een reparatie
aan zijn auto is de 39-jarige machinist
J. H. Witsenburg in een garage door
koolmonoxydevergiftiging om het leven
gekomen. Hij had, hoewel de garagedeu
ren dicht waren, de motor laten lopen.
Denemarken, doch overigens „ver voor
het peloton". De dagelijkse kilometrage
van de voor een belangrijk deel in de
rangeerdienst ingezette diesellocomotie
ven ligt laag.
Bij de goederenwagens bezetten
Zweden en Noorwegen de eerste twee
plaatsen, Nederland ligt in de weinig uit
eenlopende daaropvolgende groep, waar
slechts Italië en België duidelijk achter
blijven.
ADVERTENTIE
Edward Short, directeur-generaal
van de Engelse posterijen, heeft een
tentoonstelling geopend ter ge
legenheid van het veertigjarig be
staan van de unieke ondergrondse
post-spoorweg, welke de voornaam
ste sorteerkantoren met de spoor
wegstations verbindt. De „post
master-general" reisde hoe kan
het anders per post-ondergrond-
se naar de expositie.
tv. -V.v.'.v: Xvww
