„Ik heb niemand ontmoet
die een goed woord voor
de junta over heeft"
nders
Proces-Teufel: grote farce
Bethlehems Westers kerstfeest
1
•elna
iENGEL
Hoogtij voor jonge mensen
Ontsnapte Griekse dagbladeigenares
HELEN VLACHOS:
is Artifort's nieuwste fauteuil,
Mandaat VN-macht
op Cyprus voor 3
maanden verlengd
amm
VRIJDAG 22 DECEMBER 1967
3
Alleen handtas
„Een heilige
„Vrij om te gaan
ontworpen door Pierre Paulin. Een glasfiber frame
in zwart, wit of rood met keus uit wel 10 kleuren
voor de losse zitting. Dat is helemaal anders! Een
originele vorm met een zit, die U vertrouwd zal zijn.
Kloof tussen generaties
in West-Duitsland groot
advertentie
NAAIMACHINES
Grote Houtstraat 181 - Haarlem
Zonnig
Verkeer
Heilige stad
Moeilijk kan worden voorbijgegaan I nieuwe leiders te doen opstaan en nieuwe
aan het feit, dat de kerstviering en het onderdanigheid te kweken in de eigen
jaar-einde van 1967 zich voltrekken in ziel.
een zorgwekkende situatie, niet alleen Het is een schrale troost, wanneer men
wat betreft de gebeurtenissen en verhou- kan zeggen dat men zich dit alles reali-
dingen in de internationale samenleving, seert maar het is toch de enige, en
maar ook en misschien nog sterker in de waarschijnlijk ook de enige manier om
gemoederen van de mensen apart. te weten wat men zal kunnen bijdragen
Er is met Kerstmis en nieuwjaar altijd tot die nieuwe wereld, die bezig is als een
wel een oorlog of een bloedige strijd er- vulkaaneiland op te rijzen uit de oceaan
gens op de wereld aan de gang, en er is van de tijd.
altijd in de politiek wel een brandende Met kerstliedjes, warme wijn, branden-
kwestie te signaleren die als een „crisis" de kaarsjes en gebraden kalkoen houdt
kan worden aangeduid. Nooit heeft de men het nieuwe jaar en de nieuwe we-
toestand op de wereld zich gestoord aan reid niet tegen. Men is trouwens ver-
het feit, dat er een „vredesfeest" moest plicht, zich te bezinnen op een bijdrage
worden gevierd waarbij slagzinnen over tot alles wat komen gaat.
mensenliefde en vreedzaamheid te pas
kwamen. Achter de schermen van die
feestvierende, zich bezinnende, „lief
doende" mensenmassa's gingen haat en
nijd, vervolging en onrecht gewoon door.
Zo is het ook dit jaar. Het heeft weinig
zin nu eens extra tranen te storten over
de oorlog in Vietnam of de honger in
India. Wel lijkt het zin te hebben het onze hulp bieden
ernstige, zorgwekkende verschijnsel te
gedenken dat overal ter wereld in de ge
moederen der mensen een meedogenloze
worsteling is losgebroken, die gericht
lijkt te zijn op een verandering van het
aanschijn der wereld. Het zorgwekkende
daarbij is, dat de zekerheid ontbreekt of
het wel een verandering ten goede zal
zijn.
Men mag in sommige politieke partijen
in ons land dan wel met voldoening heb
ben vastgesteld dat er geen „splitsing der
geesten" heeft plaatsgehad, omdat de een
heid der betrokken partij behouden is
gebleven overal op de wereld heeft
zich intussen die splitsing der geesten al
duidelijk voltrokken en de symptomen
vindt men in een steeds scherper worden
de, bruter aan de dag tredende tegenstel
ling tussen nieuwe levensbeschouwingen.
Voor het eerst in de menselijke geschie
denis is die splitsing van wereldwijde om
vang en verbreiding. Er voltrekt zich een
reformatie in de geesten, die de huive
ringwekkende vormen van een epidemi
sche besmetting vertoont.
Niet alleen op politiek terrein, maar op
het gehele gedifferentieerde gebied van
de gedachtenwereld breekt een chaos
los, die sommigen mischien nog trachten
te verdringen maar die bij de meeste
mensen ontmoedigende onzekerheid heeft
veroorzaakt. Onzekerheid van bestaan,
onder dreiging vah de atoomoorlog, is
een afschrikwekkende toestand. Maar on
zekerheid over alle vragen die de waar
de van het leven bepalen, onzekerheid
over religieuze, maatschappelijke, cultu
rele, artistieke, pedagogische, politieke,
economische en gezagsverhoudingen is
een onzekerheid die de ziel aantast en in
sommige gevallen zelfs de dood als uit
vlucht doet kiezen.
Daarom zijn deze Kerstmis en deze jaar
wisseling hoogtijdagen voor jonge men-
de roep om een menselijke bijdra
ge is vooral aan hun adres gericht. Zij
zullen het moeilijker hebben dan vele
voorbije generaties het gehad hebben.
Laten wij hun niet onze ergenis, maar
(Van onze correspondent)
LONDEN De Griekse dagblad
eigenares en journaliste Helen Vla
chos, die de Griekse kolonels trot
seerde, heeft gisteren tegenover haar
Britse en buitenlandse collega's haar
ontsnappingsverhaal gedaan. Zij heeft
politiek asiel in Engeland aange
vraagd dat inmiddels is verleend.
Helen Vlachos vertelde dat gedurende
drie maanden haar woning door twee
mannen werd bewaakt. Een stond buiten
de deur van haar flat op de zesde ver
dieping van het blok waar zij woonde.
De ander stond op straat. „Mijn man en
ik keken naar hun dagelijkse routine en
wij merkten dat de man buiten de deur
van de flat steeds met de lift naar bene
den ging wanneer hij moest worden af
gelost of wanneer hij sigaretten wilde
kopen.
Mijn besluit om te vertrekken was het
Griekse kranteneigenares Helen
Vlachos.
moeilijkste van mijn leven. Ik besloot
mijn haar met een tandenborstel te ver
ven. Het was wit en ik maakte van me
zelf een brunette".
„Ik verliet de flat vorige week vrijdag
en nam alleen mijn handtas mee. In
plaats van mijn donkergerande bril droeg
ik contactlenzen. Toen de bewaker met
de lift naar beneden ging opende ik de
deur en liep via het trappenhuis naar de
derde verdieping waar een buitenlander
ik geloof een Fransman woont"
„Vandaar af nam ik de lift naar de
parterre. Zo eenvoudig was het. Maar
toen kwam het gevaarlijkste ogenblik. Ik
nam aan dat zonder mijn bril, en het
haar naar achteren gekamd van een an
dere kleur de bewaker op straat mij niet
zou herkennen. Ik keek hem niet aan en
liep twee blokken door. De wagen die mi;
zou oppikken was vier minuten te laat
Het waren de langste vier minuten van
mijn leven".
Op de vraag door wie de auto werd
bestuurd antwoordde zij: „een heilige".
Mevrouw Vlachos vertelde verder: „Ik
had zes uur nodig om de verf van mijn
gezicht en vingers te krijgen". Ze weiger
de nadere bijzonderheden over haar ont
snapping, zoals de route en de manier
waarop ze Engeland was binnengekomen,
te geven. Ze heeft gereisd op een vals
paspoort, dat inmiddels is vernietigd.
Mevrouw Vlachos maakt zich ongerust
over het lot van haar man en haar twee
zoons (19 en 20 jaar). „Ik lees in de krant
dat mijn man zou zijn ontsnapt, maar ik
ben er zeker van dat hij dat niet heeft
geprobeerd". Ze vervolgt: „Ik was hele
maal niet bang voor de aanklachten die
de ex-kolonels tegen mij hadden inge
diend. Ik ging weg omdat zij mij geen
proces zouden geven. Ik wilde een pro
ces. Ik was bereid om openlijk te spreken
en een heleboel dingen te zeggen".
Over koning Konstantijns mislukte
contra-staatsgreep zei ze: „Het was een
dappere maar dwaze daad. Niets was
amateuristischer dan dit. Iedereen was
ervan op de hoogte. De regering zelf
wachtte erop. Ik geloof zelfs dat zij de
zaak aan het rollen heeft gebracht'
„Ik geloof dat na verloop van tijd het
Griekse volk de junta zal verjagen. Ik
heb nog niemand ontmoet die er een goed
woord voor over heeft. De huldebetuigin
gen in de bladen zijn afkomstig van ano
nieme organisaties of instellingen. Geen
werkelijk goede Griek staat erachter. De
Griekse bevolking heeft de buik vol van
militaire politici en zelfs van joiirnalis
ten. Men heeft de laatste jaren te veel
psychologische acrobatiek te verduren
gehad. Het is moeilijk voor de mensen
om nog ergens in te geloven.
Duizenden zijn in de gevangenis ge
gooid. Vele van mijn vrienden zijn onder
arrest. Alle goede Grieken zijn gearres
teerd. Gevraagd wat zij als het ideale
ADVERTENTIE
Woninginrichting, Beverwijk,Breestraat76.Telefoon(025105-25141.Volop par
keerruimte. De gehele zaterdag geopend; de gehele maandag gesloten.
(Van onze correspondent)
BONN. De 24-jarige Westberlijnse
student Fritz Teufel die gisteren voor een
rechtbank in Berlijn wegens gebrek aan
bewijs werd vrijgesproken, was er onder
meer van beschuldigd een steen te heb
ben gegooid naar een politieman tijdens
de anti-sjah-betogingen op 2 juni van de
afgelopen zomer.
Tijdens deze betogingen stierf de stu
dent Benno Ohnesorg onder de kogels
van politieman Kurras. Het proces tegen
Teufel was een van de grootste farces
waartoe de Berlijnse justitie zich na de
regime voor Griekenland beschouwt ant
woordde zij: „'Er is geen ideaal regime
voor Griekenland. Democratie is het bes
te systeem. Ik hoop dat zij spoedig naar
de democratie zullen terugkeren. De din
gen beginnen voor de junta steeds moei
lijker te worden. De tegenstanders werd-
den eerst als communisten gebrandmerkt.
Dat was gemakkelijk voor de regering.
Maar nu de tegenstanders royalisten zijn
is het niet zo gemakkelijk."
De Griekse minister van Openbare
Orde heeft gisteren in Athene verklaard
dat het huisarrest van mevrouw Vlachos
vorige week vrijdag was opgeheven en
dat zij vrij is om te gaan waar zij wil
(Van onze speciale verslaggever)
BETHLEHEM. Bethlehem, de geboorteplaats van Jezus Christus,
maakt zich op voor de kerstviering. De autoriteiten denken dat er dit
maal zo'n vijftien- tot twintigduizend pelgrims en toeristen naar de oude
bedevaartsplaats zullen komen. In Bethlehem zelf gelooft men dat dit
getal niet zal worden bereikt. Maar in ieder geval zal monseigneur Al
berto Gori, de Latijnse patriarch van Jeruzalem, een ongekend grote
kudde hebben als hij op kerstavond te middernacht de beroemde ge-
boortemis in Bethlehem opdraagt. De Franciscaner monniken hebben
ruim elfhonderd mensen uitgenodigd voor de mis, die gehouden wordt
in de niet bijzonder imposante kerk van de Heilige Katherina, die een
deel vormt van de fortachtige geboortekerk.
Deze onzekerheid, in een storm die
oude tradities en conventies wegvaag! I
alsof alles van papier is, maakt zich ken
nelijk meester van de samenlevingen
zij erkent geen nationale grenzen, geen
geloofsdogma's, geen leeftijd. Zij tast de
individuele levensvreugde aan, jaagt
vreedzame mensen als tijgers tegen el
kander op, doet leidende figuren falen
als stotterende schooljongens, blaast de
omhulsels weg van alles wat dierbaar en
heilig werd geacht, zodat het naakt en
verloren in de kou van een leeg heelal
komt staan.
Zijn er nog mensen die iets „zeker we
ten" en het kunnen zeggen? De paus, on
ze ministers, onze priesters, de leraren,
de filosofen, de psychologen, de medici?
Het lijkt alsof wij in betrekkelijk korte
tijd genadeloos zijn beroofd van allen in
wie wij geloofden. Wie nog van uit zijn
hoge functie of roeping predikt of be
veelt, staat zonder glorie als een ontluis
terd mens op een kale bergtop en loopt
de kans te worden uitgelachen of gene
geerd.
De orde. waarin wij nog leven, is al
van gisteren. De nieuwe orde is nog een
onbekende, er is een vormloosheid die
aan Genesis herinnert: woest, ledig, vol
afgronden, zonder heiligdommen of
troost. De normen zijn verdwenen of zak
ken ineen als opgebrande kaarsen. De
nieuwe normen zijn onzeker, onbetrouw
baar, belachelijk.
Als wij krampachtig dit jaar nog uit
zingen met oude, vertrouwde liederen,
weten wij niet of wij volgend jaar ook
van dat overgebleven sentiment genezen
zullen zijn. Wij weten niet eens of het een
genezing of een ziekte is, waaraan wij
moeten geloven. En hoe jonger men is,
hoe meer men zal moeten worstelen om
in die chaos nieuwe zekerheden te vinden
en nieuwe geloofspunten te ontdekken
Maar liefst duizend christenen zullen
mderhalf uur lang moeten staan bij de
mis, want er is geen ruimte om te
zitten. Duizenden andere pelgrims, niet
zo bevoorrecht als de geïnviteerden,
zullen de mis volgen op het grote Man-
gerplein voor de kerk, waar een ge
sloten televisiecircuit is gebouwd. Het
scherm meet 42 vierkante meter en is
aangebracht op de muur van het poli
tiebureau. Van Philips heeft men uit
Nederland voor vierhonderd kilo aan
televisie-apparatuur laten komen, no
dig voor het uitzenden van deze mis in
Bethlehem.
De Amerikaanse televisiestations
NBS, CBS en ABC zullen de mis even
eens uitzenden. De BBC verzorgt een
.litzending bestemd voor de Eurovisie-
landen. De Israëlische radio heeft het
de afgelopen dagen bijzonder druk ge
had met het inrichten van proviso
rische studios ten behoeve van de vele
buitenlandse radio-omroepen, die heb
ben blijk gegeven van hun belangstel
ling voor deze kerstfeestviering, die zo
uniek is omdat voor het eerst sinds het
jaar zeventig na Christus Bethlehem
weer deel uitmaakt van de joodse staat.
Het is een komen en gaan van radio
mensen en televisie-technici en repor
ters in hotel Palace, naast de geboorter
kerk, waar die studios zijn ingericht.
Ook in de televisiestudios in Jeruzalem
ontmoet men op het ogenblik meer dan
ooit buitenlandse reporters, die hier hun
banden klaar maken. De Amerikaanse
televisiemaatschappijen hebben zich
verzekerd van de steun van de Israë
lische regering en hun kostbare films
worden door speciale koeriers van het
Israëlische leger naar de luchthaven
gebracht.
Het lijkt erop dat Bethlehem een zon
nige kerst tegemoet gaat, nadat eerder
deze week zeer veel regen was ge
vallen. De hotels zijn evenals die
in Jeruzalem uitstekend bezet. Vrij
dag gonsden het Mangerplein en de
voornaamste winkelstraten al van de
vele vreemde talen van duizenden toe
risten en pelgrims. Daaronder treft
men ook wel Arabische christenen,
maar hun aantal is toch geringer dan
in andere jaren, ook al heeft de Israë
lische regering bekend gemaakt elk
verzoek om een verblijfsvergunning uit
de Arabische landen in welwillende
overweging te willen nemen. Daarbij
is overigens direct gezegd dat men de
toegang zou weigeren aan mensen die
men als een gevaar voor Israel be
schouwde.
Zes reusachtige kerstbomen geven de
stad een feestelijke tint. Israëliërs,
Arabieren en inwoners van Bethlehem
vergapen zich aan de aanblik van die
bomen, de overvloedige kerstverlich
ting daarin en de lange slingers van
grote gekleurde ballen, versieringen
die men hier tevoren nog nooit heeft
aanschouwd.
„Het is geweldig", zuchtte een klein
Bethlehems jongetje tegen mij, terwijl
hij met het hoofd in de nek voor een
van de enorme kerstbomen stond. Hij
was diep onder de indruk, hoewel de
kerstboomverlichting voor onze Neder
landse begrippen niet zo bijzonder in
drukwekkend is. Winkels, restaurants,
café's en kiosken doen opgewekt zaken.
In de boekwinkels is de boulevard-
lectuur wat naar de achtergrond ge
schoven. De etalages maken nu goede
sier met religieuze werken, gidsen van
het heilige land en krijgshaftige boeken
zoals Dayans dagboek van de Sinai-
campagne in 1956, zestien biografieën
van Israëlische generaals en het boekje
van de Churchills over de zesdaagse
oorlog van dit jaar. Voor de rest ziet
men in de winkels vooral prullen en
kitschvoorwerpen, die helaas onlosma
kelijk verbonden zijn aan het zaken
doen in bedevaartsoorden.
Aan de rand van de stad zijn Israë
lische politiemannen en inwoners van
Bethlehem nog druk bezig om ver
keersborden op te spijkeren en par
keerruimten te scheppen voor het
kerstverkeer.
Zondag verwacht men hier een piek.
Dan zullen duizend Israëlische en loka
le politieagenten dienst doen onder lei
ding van de plaatsvervangend hoofd
commissaris van Jeruzalem, David
Ofer. De verantwoordelijkheid voor
alle voorbereidingen berust bij het Is
raëlische leger, dat een werkzaam aan
deel heeft gehad in de voorbereidingen
voor deze kerstviering, voorbereidingen
die dan ook getroffen zijn alsof het
hier om een militaire oefening ging.
Zondag wordt Bethlehem afgesloten
voor particulier verkeer. Pelgrims, toe
risten en journalisten zullen per mili
taire bus naar de stad worden ver
voerd. Een hoogtepunt van deze kerst
viering belooft de processie te worden,
die zondagmiddag begint. De latijnse
patriarch zal ook hier voorop gaan. Het
feit dat zijn auto van Jeruzalem naai
de geboortekerk zal worden begeleid
door Israëlische bereden politie heeft
de woede opgewekt van de Arabische
nationalisten. Zij hebben een delegatie
gezonden naar de patriarch om te pro
testeren tegen wat zij beschouwen als
erkenning door het Vaticaan van Is
raels bezettingsrechten op geheel Je
ruzalem „en een deel van Jordanië.
Monseigneur Gori heeft hun protesten
echter verworpen, waarschijnlijk op
aanwijzing vanuit Rome.
In Jeruzalem merkt men verhou
dingsgewijs veel minder van de kerst
viering dan in Bethlehem. In de heilige
stad overtreft het aantal mohamme
danen de christenen zeer ver. De ver
schillende gemeenten van christenen
hier houden natuurlijk wel hun dien
sten en treffen ook hun voorbereidin
gen voor het feest van Christus' geboor
te, maar zij beheersen allerminst het
stadsbeeld.
Toch hebben de gemeentelijke auto
riteiten zich grote inspanningen ge
troost om de stad in dit seizoen van
feesten een zo feestelijk mogelijk uiter
lijk te geven. Want niet alleen her
denkt men thans .Christus' geboorte,
maar de joden vieren hun Channukah,
waarbij de heldendaden van de Macca-
beërs worden herdacht en de inwij
ding- van de tempel. Tenslotte beslui
ten de mohammedanen in deze tijd
hun vasten, de Ramadan. Feestver
lichting markeert de voornaamste poor
ten van de oude stadsmuur. Ook de
voornaamste straten in het oude om
muurde stadsdeel zijn verlicht en door
luidsprekers galmen Arabische volks
liederen en kerstliederen in de avond
uren.
Toch is er iets van de sfeer van
het „Vrede op aarde" te merken in
de pogingen van Israëliërs om Ara
bieren en Joden te verzoenen. De bur
gemeester van Jeruzalem, Teddy Kol
iek, heeft voor een receptie naast ker
kelijke gezagsdragers, Joodse en diplo
matieke vertegenwoordigers ook Ara
bische notabelen uitgenodigd. Joodse
en Arabische sportclubs strijden om
sportbekers en het houden van ontmoe
tingen tussen Joodse en Arabische
jeugd wordt sterk aangemoedigd. Zo
poogt men te streven naar een ver
zachting der tegenstellingen, een ver
zoening van de Joodse en Arabische
elementen.
Een verzoening, die past bij het
kerstfeest, maar voorlopig heb ik de
indruk dat de kalender meer invloed
heeft op de Arabische inwoners van
Betlehem dan op de verbitterde Ara
bische burgers van Jeruzalem. Want
zij worstelen nog steeds met de pro
blemen van een dubbele loyaliteit, een
politiek onzekere toekomst en een ra
dicaal gewijzigde sociale structuur.
oorlog heeft laten verleiden. Hoewel
agent Kurras werd vrijgesproken en niet
één dag in voorarrest zat wegens de door
hem gepleegde moord, bleef Teufel meer
dan 140 dagen achter slot en grendel.
Tijdens- de eerste dagen van het proces
tegen Teufel bleek dat de aanklacht geen
been had om op te staan. De ijverige
agenten spraken elkaar allemaal tegen en
tenslotte bleek er niemand een steen door
de lucht te hebben geslingerd.
Op filmopnamen voor de rechtbank
vertoond, kwam de politie er nóg be
kaaider van af: er maar op los slaande
agenten, bloedende en huilende mensen
verschenen op het gerechtelijk doek. Toch
had de openbare aanklager nog de dag
daarop de moed vijf maanden gevange
nisstraf voor Fritz Teufel te eisen. Het
proces is er een bewijs van hoe gevaarlijk
groot de kloof tussen de oudere en de
studentengeneratie is geworden.
TV *3 '4 C v li* Lx'
NEW YORK (Reuter en AFP). De
Veiligheidsraad heeft besloten het man
daat van de vredesmacht van de Verenig
de Naties op Cyprus met drie maanden
te verlengen tot 26 maart.
In de desbetreffende resolutie wordt op
de belanghebbende partijen een beroep
gedaan, een nieuwe poging te doen tot
een permanente regeling op het eiland te
komen. Hierbij worden zij uitgenodigd
spoedig gebruik te maken van de goede
diensten die secretaris-generaal Oe Thant
heeft aangeboden.
«ftfWWWVWtflMWWWWWWWWWiftfWWWWM
uuinminnnniuinnnnnnnnrr
Doodstraffen. Een militaire rechtbank in
Krasnodar, in de Sovjet-Unie, heeft zes
voormalige bewakers van nazi-concen-
centratiekampen tot de doodstraf ver
oordeeld. Zes anderen kregen vijftien
jaar gevangenisstraf. De veroordeelden
werden schuldig geacht aan het uit
roeien van vierduizend Russen in de
periode van één maand.
Legaal. Het Canadese Lagerhuis heeft
zich voorlopig akkoord verklaard met
een wetsvoorstel dat homosexueel ge
slachtsverkeer tussen volwassenen,
mits het vrijwillig wordt gepleegd toe
laatbaar acht.
Kluwerprijzen. De stichting Kluwerfonds,
welke jaarlijks twee prijzen toekent aan
publikaties op het gebied van de maat
schappijwetenschap en het technisch
onderwijs, heeft in Deventer de Kluwer
prijzen uitgereikt aan ir. I. W. Nortier
voor zijn boek „algemene constructie
leer voor bouw- en waterbouwkundigen"
en dr. J. van Schaardenburg voor zijn
proefschrift „Het begeleiden van leraren
in hun functievervulling". De prijzen
bestaan uit een oorkonde en een bedrag
van 2500.
Brandkast gestolen. Uit het kantoor van
het gemeentelijk slachthuis in Eindho
ven is de brandkast gestolen waarin
ongeveer 10.000 zat. De kast is met
een ondersteekwagen uit het gebouw ge
reden.
Anonieme brief. De herkomst van een
anonieme brief met kritiek op de lei
ding van het politiekorps in Den Hel
der, welke de procureur-generaal ep di
recteur van politie in Amsterdam, 14
dagen geleden heeft ontvangen wordt
nader onderzocht. De klachten in de
brief zouden handelen over beslissingen
van de korpsleiding aangaande het per
soneel, welke in de afgelopen jaren
zijn genomen.
Dure voorruit. Een inwoner uit Breda
die gistermorgen zijn autoruit wilde
ontdooien, heeft deze bezigheid duur
moeten betalen. Hij zette even zijn tas
op de grond en ging daarna de ruit
te lijf. Toen het zicht weer helder
was vertrok de man met achterlating
van zijn tas, die 9.500 bevatte. De
gedupeerde heeft zijn kostbare lading
nog niet terug.
