De NIEUWSFOTO van het jaar
WAT ONS IN '67 HEEFT GETROFFEN
Het DUO
mmmmf
mmmm
De SCHRIJVER
De OPERATIE
De STAKING
Het BESLUIT
Het ENFANT TERRIBLE
De UITDRUKKING
De STOPLAP
Het FAILLISSEMENT
De RAGE van het jaar
GEVECHT van het jaar
De LEUZE van het jaar
De GROOTSTE MOND
De RUIMTEFLOP
De KREET van het jaar
van het jaar
0
Oudjaars - Erbij
van het jaar
van het jaar
van het jaar
van het jaar
van het jaar
van het jaar
van het jaar
De VROUW van het jaar
Het DEFECT van het jaar
van het jaar
van het jaar
van het jaar
t
J
Blote dames baren geen opzien
meer. Wij hebben ze in krant en
tijdschrift, ja zelfs op de beeld,
buizen zien verschijnen. Maar een
blote heer in het verkeer is nog
niet eerder vertoond. Totdat, op
30 oktober 1967, deze luchtige fi
guur op Constitution Avenue in
Washington verscheen. En al kijken
de overige wandelaars dan ook ge
choqueerd de andere kant op, dat
neemt niet weg dat zij getuige
waren van een wereldprimeur die,
juist vanwege zijn zeldzaamheid,
naar onze mening de nieuwsfoto-
van-het-jaar opleverde. Simpel was
overigens het verweer van de blote-
rik bij zijn arrestatie. Hij zei een
voudig: „Ik ben niet dronken, ge
schift of sexueel gcaberreerd. Ik
heb ook geen weddenschap lopen.
Ik had er gewoon zin in - het was
zo'n mooie, zachte herfstdag.
Jan Cremer is weer eens de schrij
ver van het jaar. Ditmaal niet zozeer
als gevolg van een „litteraire" presta
tie, al heeft hij weer honderden blad
zijden meedogenloos volgepend Nee.
Jan heeft de voorpagina's gehaald
door toedoen van een journalist en
een criticus, die hem de beste Amster
damse prozaschrijver vonden en door
de weigering van een leraar, dat oor
deel te delen. Een Amsterdamse wet
houder koos de zijde van de leraar en
weigerde Jan de prozaprijs van de
stad. Groot kabaal over de taak van de
overheid inzake de kunst. Wie draagt
de verantwoordelijkheid voor een cul
turele prijs? De wethouder meende, dat
de stad die het geld beschikbaar stelt
zich niet geheel kon laten leiden door
het advies van een jury die zij slechts
te hulp roept. De journalist, de criticus
en zelfs de leraar bleken het niet met
hem eens. Als een jury van drie man
in meerderheid Jan Cremer waardig
bevond, had de wethouder, zo meenden
zij, de taak koppen te tellen en uit te
betalen. „De overheid kan niet als
prijsbreker optreden", zoals Cremers
uitgever het stelde. Intussen leidde het
debat tot grotere vermaardheid van
Jan Cremer, die zijn vlot geschreven
volkse leesvoer al aan driehonderd
duizend Nederlanders heeft gesleten.
De wethouder verdiende daardoor de
Jan Cremer publiciteitstrofee, die hij
zich nog meer waardig toonde door
hem te weigeren.
Dat hij daarmee slechts publiciteit
voor Jan beoogde, bleek, toen hij deze
week alsnog bezweek voor de aandrang
van de Raad voor de Kunst.
De operatie van het jaar werd ver
richt in Zuid-Afrika. Daar kreeg de
56-jarige heer Wasjkansky als eerste
mens een ander hart dat van een
25-jarige vrouw, die bij een verkeers
ongeluk om het leven was gekomen. Na
achttien dagen overleed de patiënt, maar
heit getransplanteerde hart bleef tot het
einde toe functioneren.
De staking van het jaar was die bij
Bata in Best, omdat daar voor het
eerst in de naoorlogse geschiedenis
de zogeheten officiële vakbeweging
achter stond. Het werd een uitge
sproken succes voor de bij het
N.K.V. aangesloten bond St. Willi-
brordus. Het ging om de loonbe-
langen van ongeveer 900 werkers.
Fel is gestreden met de directie van
het oude Tsjechische bedrijf. Tot
slot heeft de regering bemiddeld,
waardoor loonsverlagingen van on
geveer f 20 per week werden voor
komen.
SSSSsssïwSsSSSsskS
„Time" publiceerde na de devalua
tie deze spotprenten.
Op zaterdagavond 18 november werd
de wereld opgeschrikt door de bekend
making van de devaluatie van het
Britse pond met niet minder dan 14.3
percent. Aan deze wel zeer moeilijke
beslissing van de Labour-regering was
voorafgegaan een weigering van de zo
genoemde rijke landen „good old Eng
land" nog langer geld te lenen. Enge-
lands toekomst wordt mede als gevolg
van deze devaluatie zeer zwaar. Een
belangrijk punt zal zijn in hoeverre
de Britse vakbonden bereid zullen zijn
mee te werken aan het herstel van de
Britse economie. Wellicht zit er dan
ook nog een kans in dat De Gaulle
wat goedgunstiger gaat worden ten
aanzien van toetreding tot de EEG.
Enfant Terrible van het jaar, de
Britse minister van Buitenlandse Za
ken George Brown kwam dit jaar en
kele malen in het nieuws door origi
nele antwoorden. Een van de meest
bizarre gesprekjes die hij voerde, was
met een Zuidamerikaanse diplomaat.
Men kwam op het onderwerp familie.
„Hoeveel kinderen hebt u?" vroeg
Brown.
„Acht", antwoordde de diplomaat.
„Zo", merkte Brown op, „dan kun
je nauwelijks het bed uit zijn ge
weest."
De beroemde Britse krant „Times"
verdedigde Brown aldus: „Hoge poli
tiek is geen geschikte bezigheid voor
gewone mensen. De grootste Britse
staatslieden zijn geen beleefde mensen
geweest. Zo dwong Brown concessies
af die men nooit van plan was te ma
ken: Men kwam, zag en wérd over
wonnen."
„Ik voelde me grotelijks belazerd",
zei loco-burgemeester dr. P. J. Koets
van Amsterdam 9 mei, 's avonds op
een persconferentie. Die ochtend had
den de Amsterdamse wethouders in
Den Haag een gesprek gehad met mi
nister Beernink van Binnenlandse Za
ken over tal van Amsterdamse proble
men. Zij hadden de minister onder
meer meegedeeld, dat een abrupt af
treden van burgemeester Van Hall vol
gens hen niet in het belang van de
stad zou zijn. De minister had toege
zegd, dit standpunt aan het kabinet
te zullen overbrengen. Een uur later
kreeg dr. Koets een telefoontje van
burgemeester Van Hall. Deze had die
zelfde ochtend in een gesprek met de
ministers De Jong, Beernink en Polak
te horen gekregen, voor de keus te
staan: direct ontslag te nemen of voor
ontslag te worden voorgedragen. Het
besluit moest al dagen tevoren in de
ministerraad zijn genomen, het stand
punt van de wethouders kwam in het
spel niet meer voor. Mr. van Hall
werd ontslagen.
Op 17 mei verscheen het eerste in
terim-rapport van de commissie-En-
schede, dat al in december 1966 was
uitgebracht en dat volgens de regering
„zo bezwarend voor mr. Van Halls
positie als burgemeester was, dat ont
heffing uit zijn functie onontkoombaar
was".
Met ingang van 1 augustus werd dr.
I. Samkalden benoemd tot burgemees
ter.
Vernieuwingsdrang of niet: in 1967
was bij etherpraters en vooral politici
de verleden tijd (nog) troef. Naarstig
turven leverde onbetwist als STOPLAP
van het jaar de uitdrukking: „Ik
dacht
Wensje voor 1968: politici, die het
denkproces weer eens opvatten.
De vrouw van het jaar is voor ons
de echtgenote van een staker hij Bata
in Best in oktober j.l. De fabriek was
leeggelopen en een onzer verslagge
vers kreeg desgevraagd te horen:
„Mijn vrouw vindt het best, dat we
staken. In april kreeg ik al minder
loon, dan kan er deze weken ook nog
wel bezuinigd worden. We komen er
wel doorheen", aldus deze werker over
zijn „pracht" vrouw.
De nieuwe luchthaven Schiphol, wel
ke op 28 april officieel in gebruik was
genomen, vertoonde wel het defect van
het jaar. Zo liep het automatische
goederentransport, een van de vernuf
tigheden van het vliegveld helemaal in
de soep. Expediteurs stonden wanhopig
dagenlang voor de vrachtenloods te
wachten, omdat het automatische
Stackersysteem verstek liet gaan. Al
les moest weer op de ouderwetse
manier worden afgehandeld. In een
van de hoeken van de loods ontstond
een zee van pakketten, waarin allerlei
chauffeurs en expediteurs naarstig
liepen te grasduinen om de eigen
vracht te vinden. Intussen waren de
klanten woedend.
De ramen van het negen verdiepin
gen tellende, half glazen kantoorgebouw
konden maar op een kier van 20 centi
meter open, air-conditioning ontbrak.
In de lange, warme zomer zaten de
employés derhalve puffend achter hun
bureaus.
De buitenlandse luchtvaartmaat
schappijen konden niet beschikken
over een eigen kantine. Met als gevolg
een heleboel boze gezichten.
Iedereen kan nu de luchthaven bin
nenrijden. Wil het publiek echter-een
kopje koffie drinken op een van de
pieren of in een van de restaurants
dan moet het om die te bereiken twee
kwartjes betalen. Daar is niets op
tegen, maar het personeel moest het
ook en dat was minder plezierig.
Tot overmaat van ramp viel er ook
nog een lift naar beneden.
Velen vonden dat het nieuwe vlieg
veld kon opvliegen.
Als één van de eerste bladen in ons
land brachten wij op 6 september on
der de zware kopregel het bericht:
„Ontslag dreigt voor 1200 werknemers
bij de radiatorenfabriek J. B. van
Heyst in Den Haag". Dat dit niet al
leen maar een dreiging was. bleek uit
de dagen erna toen het drama Van
Heyst zich pas goed voor het Neder
landse volk ging ontrollen. Op schan
delijke wijze bleek er gespeeld met de
belangen van 1200 gezinnen, onder an
dere door geknoei met pensioengelden.
Honderden werkers werden van de
ene op de andere dag op straat gezet.
Hierna volgde een faillissement dat,
gezien zijn sociale gevolgen, gerust het
faillissement van 1967 kon worden ge
noemd.
De „Love-in" was de rage van het
jaar. In binnen- en buitenland
waren overal jongeren (en jeugdige
ouderen), die elkaar bloemetjes in
de dikwijls weelderige haardossen
staken en elkaar met vrolijke kleu
ren beschilderden. Eén van de
meest favoriete plaatsen van lief
dessamenkomsten was het Amster
damse Vondelpark, waar hippe
love-inners zich in het gras neer
vlijden. Met veel overtuiging wer
den liefdesdranken bereid en werd
er gediscussieerd oi er vrede, oor
log. politiek en natuurlijk „love".
Natuurlijk werd er ook gedanst en
gemusiceerd. Bij de „love" hoorde
ook de Jlower power", de macht
van de bloemen. De mode-industrie
wilde ook een zaadje meepikken en
zo verschenen er in de straten
bloemetjeshemden, bloemetjesdas
sen, bloemetjes jassen, bloemetjes-
pakken, bloemetjestassen, bloe
metjesbroeken en bloemetjesplaten.
Ruggen, buiken, neuzen, wangen
werden beschilderd. Er kwam een
hippieland waar alles vrij was: de
liefde, de huisvesting, de marihuana
en de (kattevoer)maaltijden. Kort
om, iedereen was „in" voor „love".
Dat de titel „Vechtpartij van het
jaar" naar Londen gaat heeft de
Britse hoofdstad te danken aan de
Chinezen, die eind augustus een
grootscheepse aanval deden op het
gebouw van de Britse vertegen
woordiging in Peking. De Britse
diplomaat werd er vernederd. Het
maakte de Britten zo kwaad dat zij
snel reageerden. De Britse legatie
in Londen werd belegerd en dit
leidde tot grote gevechten toen Chi
nezen gewapend m.et rode boekjes
gingen demonstreren. Het karakter
van de strijd, die volgde, kan niet
beter wojrden geschetst dan door
de foto.
Kampioen-„denker" is voor ons K.V.P.
fractiechef Schmelzer. Hij bracht ons
bovendien de LEUZE van het jaar,
met de favoriete zin: „Ik dacht, dat,
terwille van de duidelijkheid
De grootste mond dit jaar kreeg de
IJmond, die de haventongen van IJ-
muiden verder in zee stak om een
groter brok welvaart naar binnen te
kunnen krijgen. De nieuwe havenmond
is na 15 juni officieel in gebruik gesteld
door koningin Juliana, hetgeen gepaard
is gegaan met een boottocht tussen de
pieren, met dag-vuurwerk en spuiten
de brandweerboten hetgeen een
spectaculaire aanblik bood. Daarme
de werd een periode van vijf jaar
pierenbouw afgesloten. Brokken rots
uit de Belgische plaatsen Pouleur en
Quenast; de kraaneilanden „Kraanvo
gel" en „Lepelaar" en grote aantal
len mensen en schepen zijn er aan
te pas gekomen om dit stuk puur vak
manschap te verwezenlijken en de IJ
mond een grote mond te geven.
Drie jaar was er gewerkt aan de
eerste Europese aardsatelliet, die 21,4
miljoen gulden heeft gekost. Maar van
'n Amerikaanse Scout-raket, die om te
beginnen te laat werd geleverd, kwam
de vierde trap niet tot ontbranding. De
satelliet moest als verloren worden be
schouwd. Wij beschouwen het als de
ruimteflop van het jaar.
De kreet van het jaar werd geslaakt
door president De Gaulle van Frank
rijk op zijn rondreis door Canada:
„Leve het vrije Quebec", riep hij te
gen de Franstalige toehoorders. Pre
mier Lester Pearson reageerde de vol
gende dag: „Canada zal verenigd blij
ven. Wij verwerpen elke poging de
eenheid te vernietigen" De Franse
president brak daarop zijn reis af en
keerde naar Parijs terug waar minis
ter van Voorlichting Gorse uitlegde:
„Er bestaat een probleem Frans - Ca
nada. Waarom zouden er anders zoveel
emoties zijn gewekt?". En dit vonden
enkele Franse kranten ervan: Combat:
„Frankrijk zal het De Gaulle niet ver
geven dat hij zichzelf en Frankrijk
belachelijk heeft gemaakt". L'Aurore:
„Frankrijk zelf is getroffen". Le Mon
de: „Overdrijving in alles".
DAG VOGELS, DAG BLOEMEN ...De ministers De Jong en Luns
wuiven op Ypenburg een Roemeense regeringsdelegatie uit.