Componist Theodorakis
wordt niet vrijgelaten
üEElO
L
1
r
betaalt het ziekenhuis
Caiïfateuisoepen...spaar de vlaggetjes!
Russen dreigen Brooke
met zwaardere straf
Fulbright is tegen machtsarrogantie
Ondanks belofte van de Griekse
premier George Papadopoulos
Franse bezorgdheid
om raketschepen
van Sovjet-Unie
HET1
ZILVEREN
KRUIS
Kil Klux Klan bij
politie van
Chicago
Huurlingen zullen
terechtstaan
in Kongo
neem n
Koppie-koppie
telegrammen
VRIJDAG 29 DECEMBER 196 7
3
in
Syrië wil niet met
Jarring praten
De .Heer Bruinsma
(2 weken terug uit 7 ziekenhuis
Scherpzinnig
Conservatisme
Ommekeer
Bij de opening van een merkwaardige
en originele expositie in IJmuiden heeft
de Velsense wethouder De Boer een zin
vol en kernachtig woord gesproken. „Ui
tingen van vrije expressie liegen niet",
zei de wethouder. „Men ziet in de werk
stukken van de jeugd wat haar beweegt,
ontroert en verontrust, maar ook merkt
men er nieuwe hoop in op, nieuwe moge
lijkheden en een nieuw vertrouwen".
De tentoonstelling, georganiseerd bij
het veertigjarig bestaan van de Vrijzin
nig Christelijke Jeugdcentrale, vormde
een eigentijdse, bijzonder oorspronkelijke
manifestatie, een mengeling van profes
sioneel artistiek werk en creatieve school-
of vrije-tijdsbesteding. Daarnaast kunnen
bezoekers hun impulsieve creativiteit ui
ten met behulp van gereedliggend mate
riaal voor alle vormen van beeldende
kunst. Zo'n initiatief is waard om nog
eens in het zonnetje te worden gezet.
Niet alleen kost het bijzonder grote in
spanning om zo'n originele gedachte te
verwezenlijken, aan anderen aan te pra
ten en tot een succes te maken, maar
bovendien blijkt eruit dat ook veel oude
re mensen een scherpe kijk hebben op
wat de jeugd nodig heeft en waard is.
Inderdaad sloeg wethouder De Boer de
spijker op de kop: „Uitingen van vrije
expressie liegen niet". Die opmerking
omsluit een menigte waarheden, waar
van de belangrijkste wel deze lijkt te
zijn: Als de verschillende leeftijdsgroepen
in onze samenleving eens wat serieuzer
probeerden elkanders uitingen van vrije
expressie te begrijpen en te eerbiedigen
zou de splitsing die men vaak tussen
oud en jong ziet optreden heel wat vlotter
te overbruggen zijn. Het is gemakkelijk
maar niet moedig om alles af te wijzen
wat op het gebied van de expressieve kunst
niet precies overeenkomt met datgene,
wat men zelf heeft leren waarderen.
Moeilijker maar moediger is het, eruit te
willen leren wat zij wil uitdrukken en te
doorvorsen wat eraan ten grondslag ligt.
En dat geldt waarlijk niet alleen voor
ouderen tegenover de jeugd. Ook de
jeugd kan met wat meer moeite best
begrijpen, waarom ouderen geroerd wor
den door dingen die ouderwets lijken.
In IJmuiden is men er blijkbaar in ge
slaagd, een gelukkige synthese te schep
pen en een ontmoeting te organiseren,
tussen de leeftijden op basis van de muze
op basis van datgene wat in iedere
mens ligt opgesloten -volgens wethouder
De Boer: „Een klein stukje kunstenaar".
Ben je een jongeman zonder idealen
en met een frustrerend gebrek aan ge
negenheid en wil je desondanks nog iets
van je mooie leven maken, dan levert
deze tijd je een nieuw recept: Koop een
oude Volkswagen die door zijn achterve-
rèn is gezakt, zet er twee toeters van
uitlaten op, sla wat deuken in het dak en
de spatborden, schilder aan weerskanten
met grote letters „Racing Team ABC"
op het gebutste lak en ga door de binnen
stad scheuren. Zorg er vooral voor dat
de wandelende meisjes je onverzorgde,
piratenachtige kop zien en kijk met een
gekwetste ietwat onverschillige blik rond
als een man die duizend gevaren trotseert
en gedoemd is langs de randjes van af
gronden te razen voor zijn dagelijks brood.
Dan verwerf je de bewondering van al
het vrouwelijk schoon langs wegen en
straten en kun je je verheugen in een
diep medegevoel van je omgeving, die
eerbied heeft voor een echte man.
Nieuwe tijden, nieuwe zeden. In onze
tijd gingen we, als we in dergelijke om
standigheden verkeerden, biljarten. En als
het héél erg werd met onze frustratie,
gingen we voor twee kwartjes naar de
bioscoop om ons anderhalf uur lang Tom
Mix of Nelson Eddy te voelen. Dan was
het weer over.
De opgeschoten jongelui van tegenwoor
dig met. hun brullende uitlaten en racing-
team-tam-tam hebben al evenmin als wij
destijds door, dat de bewondering en de
genegenheid van schone jonkvrouwen al
tijd weer verspild worden aan figuren die
niets stoers of heldhaftigs doen. Toch
blijven zij koppig hun roestig blik berij
den en hun benzine-gas verkwisten, voet
gangers irriteren en verkeersgevaar
scheppen.
Maar dat zijn dan ook, zoals gezegd,
de jongelui zonder idealen. En gerekend
naar de grote hoeveelheden jongelui die
in onze maatschappij opgroeien vormen
die would-be-racers toch maar een kleine
minderheid. De moeilijkheid is dat zij
zoveel lawaai maken, zodat het lijkt als
of zij met velen zijn.
Ook deze uiting van innerlijke bewogen
heid liegt niet, om nog maar eens met
de reeds eerder geciteerde IJmuidense
wethouder te spreken. Het is de expres
sie van een groot gemis een gemis aan
idealen niet alleen, maar ook aan succes
aan andere ontspanning, aan mogelijkhe
den om echte mannelijke, goede, bewon
derenswaardige dingen te doen.
De brullende matoren wekken eerder
medelijden dan ergernis. Wat zou zo'n
racer grote dingen kunnen presteren,
als hij eens wat anders kon bedenken
dan een stuurwiel en een gaspedaal.
ATHENE (Reuter en AP) De Griek
se componist Mikis Theodorakis zal niet
in vrijheid worden gesteld onder de vori
ge week door het Griekse militaire be
wind afgekondigde amnestie. Zijn vrouw
zei gisteren van de directeur van de
Averoff-gevangenis te hebben vernomen
dat haar echtgenoot niet onder de amnes
tie valt omdat hij eerder tot totaal negen
entwintig maanden gevangenisstraf was
veroordeeld wegens zijn politieke hou
ding.
Aangenomen werd dat Theodorakis zou
profiteren van de vorige week zaterdag
door premier George Papadopoulos aan
gekondigde amnestie voor hen die wer
den gearresteerd na de staatsgreep op 21
april.
Op de vraag of de amnestie ook op
Theodorakis van toepassing zou zijn had
Papadopoulos gezegd: „Ja, ja, hij zal zelfs
een lied schrijven op de revolutie (van
21 april)"
Naderhand werd echter door een hoog
geplaatst functionaris van de veiligheids-
DAMASCUS (AP) De Syrische pre
mier Yousef Zayyen heeft donderdag ge
zegd dat zijn regering het nut niet inziet
van een gesprek met V.N.-vredesgezant
Gunner Jarring.
De missie van de Zweedse diplomaat, al
dus Zayyen in een toespraak, beperkt zich
tot de resolutie van de Veiligheidsraad
van de V.N., die door Syrië is verworpen.
„Er is dan ook geen resultaat te ver
wachten van besprekkingen, zei' hij.
ADVERTENTIE
PARIJS (Reuter) De door de Sov
jet-Unie aan Arabische landen geleverde
schepen voor de lancering van geleide
projectielen vormen een bedreiging voor
de Franse zeestrijdkrachten en die van
Frankrijks bondgenoten in het Middel
landse Zeegebied, aldus een artikel in de
januari-uitgave van het tijdschrift van het
ministerie van Defensie, „Revue de Ia
Defence Nationale."
Volgens het artikel, dat geschreven is
door kapitein-ter-zee Pierre Lauru. heeft
de Sovjet-Unie veertig van deze schepen
van de „Komar"- en ,,Osa"-klasse aan
landen langs de Middellandse Zee gele
verd.
Deze schepen zijn uitgerust met totaal
honderd lanceerinstallaties voor geleide
projectielen in een zee, waar Frankrijk
in tijden van crisis wellicht tussenbeide
zal moeten komen.
De schrijver zegt dat het tot zinken
brengen met raketten van twee Egypti
sche „Komar"-lanceerschepen van de Is
raëlische jager „Eilath" in oktober „een
keerpunt in de wijze van oorlogvoering
tussen bovenwaterschepen" betekent. Het
was de eerste maal dat een oorlogsschip
door een schip van kleinere tonnage tot
zinken werd gebracht zonder dat gebruik
van torpedos werd gemaakt. Frankrijk
noch zijn Westerse bondgenoten hebben
een systeem voor oorlogvoering met op
pervlakteraketten met afdoende reikwijdte
in gebruik of zelfs maar in studie, aldus
de marine-officier.
„In 1968 heeft geen van onze oorlogs
schepen de mogelijkheid om zonder lucht-
dekking een raketlanceerboot te vernieti
gen of zichzelf te beschermen door het
gebruik van elektronische storingsinstalla
ties".
ADVERTENTIE
dienst verklaard dat zij die een commu
nistisch verleden hebben niet van de am
nestie zullen profiteren.
In de nieuwe wet staat dat alleen zij
die minder dan tweemaal zijn veroor
deeld voor opruiende activiteiten gratie
krijgen.
De vrouw van Theodorakis, Myrto, zei
dat haar man in het verleden wel vier
keer werd veroordeeld voor opruiende
activiteiten.
De 42-jarige componist, die onder meer
de muziek schreef bij de film „Zorba de
Griek", had gehoopt ook onder de am
nestie-regeling te vallen. Het regime heeft
het spelen van zijn muziek in Grieken
land verboden.
Theodorakis werd in augustus gearres
teerd nadat sinds april naar hem was ge
zocht. Hij was de oprichter en het hoofd
van de linkse jeugdbeweging „Lambra-
kis". Deze beweging onderhield betrek
kingen met de nu ontbonden linkse EDA-
partij. waartoe Theodorakis behoorde.
Theodorakis heeft al eerder gevangen
gezeten op een eiland voor zijn vroegere
communistische activiteiten. Hij werd of
ficieel verbannen voor zijn aandeel in de
burgeroorlog van 1946 tot 1949.
De amnestie geldt ook niet voor de on
geveer 2.600 politieke gevangenen op de
eilanden Leros en Joera.
„Ben ik even blij dat ik een ziektekostenverzekering had
afgesloten. Anderhalve maand heb ik moeten liggen na die
operatie. Maar 't heeft me geen cent gekost! Ik ben verzekerd
bij „Het Zilveren Kruis", daarom behoef ik me nu geen
zorgen te maken over de rekening van het ziekenhuis en de
specialist en over de nota wegens ziekenvervoer. Alles bij
elkaar een bedrag waar je tegen zegt, maar 't wordt voor
me betaald, zonder mankeren. Toch hoef ik elke maand maar
weinig premie te betalen voor mijn gehele gezin, want „Het
Zilveren Kruis" is een stichting zonder winstoogmerk. Zo
doende kunnen de premies laag zijn. En dat je een ziekte
kostenverzekering nódig hebt, dat heb ik nu gemerkt!"
Wat de heer Bruinsma overkwam, Ifan ook in üw gezin
gebeuren. Vraag vrijblijvend eens inlichtingen over de ver
zekeringsmogelijkheden bij „Het Zilveren Kruis
Ook wanneer u na 1 januari nog wel bij het ziekenfonds
„Haarlem en Omstreken" bent aangesloten, kan Het Zilveren
Kruis veel voor u doen.
Vraag vrijblijvend inlichtingen bij de afdeling Haarlem van
de Stichting Het Zilveren Kruis, Jansstraat 27 te Haarlem.
Telefoon 023-13318.
De twaalfjarige Svante Johansson
is de jongste leerling, aan wie is
toegestaan aan een Zweedse univer
siteit te studereji. In augustus is hij
met zijn wiskundestudie begonnen
aan de hogeschool in Gothenburg.
Het knappe jongetje, dat de lagere-
school nog bezoekt, is bovendien
sterk geïnteresseerd in theoretische
natuurkunde en organische schei
kunde.
ADVERTENTIE
(Van onze correspondent)
LONDEN De in de Sovjet-Unie ge
vangen genomen Londense docent Gerald
Brooke wordt door de Russen bedreigd
met vervolging wegens spionage wanneer
er geen einde zou komen aan de Britse
campagne welke zijn vrijlating bepleit.
Het Russische regeringsblad „Izvestia"
heeft dit dreigement gisteren geuit.
Mevrouw Brooke wordt eveneens met
een proces bedreigd indien de Engelsen
doorgaan met klagen over de ongeloof
lijk harde omstandigheden waarin Brooke
zich zou bevinden. Zij woont in Londen.
Dit zou betekenen dat zij haar man, die
af en toe naar een gevangenis wordt ge
bracht om haar te ontvangen, niet lan
ger kan bezoeken.
De dertigjarige Brooke bevindt zich in
een arbeidskamp. De helft van zijn straf
tijd van vijf jaar is nu om. De Sovjet-
CHICAGO (AP) Een onderzoek naar
Ku Klux Klan-invloeden bij de politie van
Chicago heeft donderdag geleid tot ont
slag voor twee politie-ambtenaren alsme
de schorsing van een derde.
In totaal zijn vier politie-ambtenaren in
deze zaak verhoord. Het onderzoek heeft
vele maanden geduurd.
Bij een inval in het huis van een der
ambtenaren werdeh een plastic kruis,
Amerikaanse en „confederate" vlaggen
alsmede briefpapier van de Ku Klux Klan
gevonden. Bovendien werden veel revol
vers met munitie alsmede enkele semi-
automatische wapens aangetroffen.
iwwwn» innnnnnnnnnji(rinfiniinnnrMH~nr~n—1111 wl
(Van een speciale medewerker)
„Er is één houding in het bijzonder die niet langer kan worden -ge
handhaafd. Dat is die van de arrogantie van de macht, de neiging van
grote landen om macht te vereenzelvigen met deugd en grote verant
woordelijkheden met een universele missie". Dit is het thema van een
boek, waarin senator J. William Fulbright de Amerikaanse politiek
onder handen neemt. Een grote natie, zo betoogt de voorzitter van de
Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken, is bijzonder vatbaar voor
het idee dat haar macht een teken is van Gods gunst, die haar een spe
ciale verantwoordelijkheid toedeelt voor andere landen om die rijker
en gelukkiger en wijzer te maken en ze te herscheppen naar het eigen,
schitterende beeld.
„Behalve dat ze die macht verwar
ren met deugdzaamheid", zo vervolgt
Fulbright, „zijn grote staten ook ge
neigd zich voor almachtig te houden.
Wanneer het eenmaal vervuld is van
de idee van een zending, neemt een
groot land gemakkelijk aan dat het
niet alleen de middelen, maar ook de
plicht heeft om „Gods werk te doen".
Het was in menig opzicht door dit
soort dwaze vooringenomenheid een
overdreven gevoel van macht en een
denkbeeldig besef van een mis
sie dat de Atheners Syracuse aan
vielen en Napoleon en daarna Hitier
Rusland binnenvielen. Om het eenvou
dig te zeggen: zij overbelastten zich
met „verplichtingen" en gingen ten
onder.
„Ik denk geen moment dat Amerika,
mtet zijn diepgewortelde democrati
sche tradities, de neiging zal vertonen
om een campagne te ondernemen om
de wereld te overheersen op de manier
van een Hitler of Napoleon. Wat ik wel
vrees is, dat het zou kunnen afdrijven
naar „verplichtingen", die, hoewel edel
moedig en welwillend in hun bedoe
lingen, zó verstrekkend zijn dat ze
zelfs Amerika's grote capaciteiten te
boven zouden gaan. Tegelijkertijd hoop
ik dat Amerika zal ontsnappen aan die
fatale verleidingen van de macht, die
andere grote staten te gronde hebben
gericht en dat het* zich in plaats daar
van ertoe zal beperken alleen dat
goede in de wereld te doen dat het
doen kan, zowel door directe inspan
ningen als door de kracht van het ei
gen voorbeeld".
Zoals een recensent jn „The Obser
ver" het onlangs stelde:
De senator „verlangt van harte de
rijkdom en de macht van de Verenig
de Staten te gebruiken voor de bevorJ
dering van de vrede, de welvaart en
de vrijheid in de wereld, maar heeft
niet de illusie dat dit het best kan wor
den gedaan door Aziatische boeren te
rug te bombarderen naar het stenen
tijdperk".
DEZE WOORDEN over een politieke
vrede op aarde komen niet van iemand
die zelf veel macht heeft. De politieke
macht berust in de Senaat bij anderen
dan Fulbright, die ook persoonlijk niet
licht van arrogantie kan worden be
ticht. Zijn grote verdienste is dat hij niet
alleen door de publikaties maar ook door
de scherpzinnige verhoren in de door
hem voorgezeten senaatscommissie de
Amerikanen aan het denken heeft ge
zet.
Anderen aan het denken zetten was
ook al zijn hoofdbezigheid vóórdat hij
in het Amerikaanse parlement werd
gekozen. De nu 62-jarige senator, die
getrouwd is met Betty Williams en
twee dochters heeft, doet in zijn ma
nier van optreden nog altijd herinne
ren aan zijn hoogleraarsperiode. Zijn
vader bezat in de woonplaats van het
gezin, Fayetteville in Arkansas, een
Amerikaanse senator Fulbright
houtfabriek, een dagblad, een bank,
een limonadebottelarij, een spoorweg
onderneming, een ijsfabriek en een
hotel.
Dit levende monopoliespel leverde
geld genoeg op voor een rechtenstudie
aan de universiteit van Arkansas en
voor uitvoerige verkenning van het
Europese vasteland na nieuwe studies
via een gewonnen beurs in het Britse
Oxford. Na in 1934 in Amerika zijn
doctoraal-examen rechten te hebben
afgelegd en tot de balie te zijn toege
laten, werkte Fulbright enige tijd op
het Amerikaanse departement van Ju
stitie.
Daarna kwam de nieuwe universi
taire periode, waarin hij colleges gaf,
eerst aan de Georges Washington-uni-
versiteit en later aan de universiteit
van Arkansas, waar hij van 1939 tot
1941 optrad als rector-magnificus. In
1941 werd hij gekozen in het Huis van
Afgevaardigden, eind 1944 in de Se
naat als vertegenwoordiger van Arkan
sas. Zijn naam is verbonden aan een
internationaal universitair uitwisse
lingsprogramma.
IN TEGENSTELLING tot zijn steeds
liberaler geworden houding in kwesties
van buitenlandse politiek, neemt de
senator in binnenlandse aangelegenhe
den en met name in de kwestie van de
burgerrechten een zuidelij k-conserva-
tief standpunt in. „Dit is het gevoel
in mijn staat", zo heeft hij eens ge
zegd in een rede tegen de integratie
van de rassen. „Ik zou me niet uit de
politiek willen terugtrekken met het
gevoel dat ik hén verraden had".
Men moet er intussen niet van uit
gaan dat de senator die tot 1965 ook
voorstander van Johnsons Vietnam-
beleid is geweest in dit opzicht zijn
door een mengsel van conservatisme
en opportunisme bepaalde standpunt
nooit zal wijzigen. Zal hij nog eens,
behalve in internationale zaken, ook in
de nationale politiek de rol op zich ne
men van een roepende in de woestijn?
In „The Arrogance of Power" komt
Fulbright tot deze conclusie: alles wat
ik heb voorgesteld „dat wij ons
vrienden tonen van sociale revolutie,
dat we verder gaan dan simpele we
derkerigheid bij pogingen tot verzoe
ning van elkaar vijandig gezinde we
relden" is gebaseerd op twee be
langrijke uitgangspunten.
Ten eerste, dat het, op dit ogenblik
in de geschiedenis, nu het menselijk
geslacht de mogelijkheid heeft verwor
ven zich zelf te vernietigen, niet alleen
menselijk maar noodzakelijk is dat het
wedijver-instinct van de landen onder
controle wordt gebracht. Ten tweede,
dat de Verenigde Staten, als het mach
tigste land ook het enige land is dat
ervoor is toegerust, de wereld te lei
den bij een poging, de aard van haar
politiek te veranderen.
Als we dit leiderschap aanvaarden,
zullen we de wereld hebben gediend
met „een idee waaraan de mensheid
zich kan houden". Misschien kan dat
denkbeeld worden gedefinieerd als het
voorstel dat de natie zijn belangrijkste
functie niet demonstreert in zijn hoe
danigheid van een macht, maar in zijn
hoedanigheid van een samenleving of,
om het eenvoudig te zeggen, dat een
land niet in de eerste plaats voor zich
zelf moet zorgen, maar voor zijn men
sen.
Unie heeft reeds lange tijd getracht
Brooke uit te wisselen voor de Russische
spionnen Peter en Helen Kroger, die in
Engeland twintig jaar gevangenisstraf uit
zitten wegens hun spionage-activiteiten
bij de Britse marine. De Britse regering
voelt er echter niets voor twee zware
spiopnen uit te leverep in ruil voor een
licht geval als Brooke.
Brooke werd ervan beschuldigd op een
vakantiereis in Moskou pamfletten te heb-
bèn verspreid, die een voor de Sovjet
regering ondermijnend karakter droegen.
De Russen zeggen dat zij hem met cle
mentie hebben behandeld en hem daarom
niet de maximale straf van zeven jaar
hebben gegeven. Zou hij nu echter voor
spionage-activiteiten moeten terechtstaan
dan zou een veroordeling van vijftien
jaar kunnen volgen.
KINSJASA (Reuter) President Mo-
boetoe van Kongo heeft in Kinsjasa ge
zegd dat ongeveer 120 blanke huursolda
ten, die nu in Rwanda in een kamp zit
ten, naar Kongo zullen worden terugge
bracht om daar terecht te staan. Moboe-
toe zei dat de Rwandese regering daar
mee heeft ingestemd. Wanneer de huurlin
gen zullen worden uitgeleverd, wilde de
Kongolese premier niet zeggen.
De blanke huurlingen zijn in een vluch
telingenkamp in Rwanda sedert zij uit
Boekavoe vluchtten. Kongo heeft steeds
geëist dat zij terecht zullen staan, maar
de organisatie voor Afrikaanse eenheid
was voor terugzending naar hun vaderlan
den als hun regeringen Kongo zouden
compenseren voor de schade.
Moeder kerstkind. De politie van Essex
heeft bekendgemaakt dat een 35-jarige
vrouw heeft toegegeven de moeder te
zijn van Nicholas, de acht maanden
oude baby die vlak voor Kerstmis werd
gevonden in een openbaar toilet. Na
dat het kind zijn lieflijkste glimlach
op de televisie had laten zien waren
de verzoeken voor adoptie binnenge
stroomd.
Morgen weer goed eten. De zangeres Joan
Baez „en 59 andere vrouwelijke demon
stranten tegen de oorlog krijgen mor
gen hun eerste volledige maaltijd in
drie dagen tenzij zij de gevangenisre-
gels opnieuw schenden. Woensdag werd
de groep op melk en brood gezet omdat
zij de avond tevoren in de eetzaal van
de gevangenis een zitdemonstratie had
gehouden. De vrouwen moesten naar
hun cellen worden teruggedragen.
Uitgewisseld. Een 41-jarige Fransman, die
in Praag gevangen heeft gezeten we
gens een poging een Tsjechische soldaat
naar het Westen te helpen vluchten,
is uitgewisseld tegen een Tsjechische
spion die in Frankrijk werd vastge
houden.
Bonin-eilanden. De VS en Japan zijn in
Tokio onderhandelingen begonnen over
een ontwerp-overeenkomst voor de te
ruggave aan Japan van de Bonin-
eilanden, die sinds het eind van de oor
log in het gebied van de Stille Oceaan
onder Amerikaans bestuur staan.
Amnestie. Roemenië heeft een gedeelte
lijke amnestie afgekondigd voor een
onbekend aantal gevangenen dat poli
tieke en strafrechtelijke overtredingen
heeft begaan.