Componist Theodorakis wordt niet vrijgelaten üEElO L 1 r betaalt het ziekenhuis Caiïfateuisoepen...spaar de vlaggetjes! Russen dreigen Brooke met zwaardere straf Fulbright is tegen machtsarrogantie Ondanks belofte van de Griekse premier George Papadopoulos Franse bezorgdheid om raketschepen van Sovjet-Unie HET1 ZILVEREN KRUIS Kil Klux Klan bij politie van Chicago Huurlingen zullen terechtstaan in Kongo neem n Koppie-koppie telegrammen VRIJDAG 29 DECEMBER 196 7 3 in Syrië wil niet met Jarring praten De .Heer Bruinsma (2 weken terug uit 7 ziekenhuis Scherpzinnig Conservatisme Ommekeer Bij de opening van een merkwaardige en originele expositie in IJmuiden heeft de Velsense wethouder De Boer een zin vol en kernachtig woord gesproken. „Ui tingen van vrije expressie liegen niet", zei de wethouder. „Men ziet in de werk stukken van de jeugd wat haar beweegt, ontroert en verontrust, maar ook merkt men er nieuwe hoop in op, nieuwe moge lijkheden en een nieuw vertrouwen". De tentoonstelling, georganiseerd bij het veertigjarig bestaan van de Vrijzin nig Christelijke Jeugdcentrale, vormde een eigentijdse, bijzonder oorspronkelijke manifestatie, een mengeling van profes sioneel artistiek werk en creatieve school- of vrije-tijdsbesteding. Daarnaast kunnen bezoekers hun impulsieve creativiteit ui ten met behulp van gereedliggend mate riaal voor alle vormen van beeldende kunst. Zo'n initiatief is waard om nog eens in het zonnetje te worden gezet. Niet alleen kost het bijzonder grote in spanning om zo'n originele gedachte te verwezenlijken, aan anderen aan te pra ten en tot een succes te maken, maar bovendien blijkt eruit dat ook veel oude re mensen een scherpe kijk hebben op wat de jeugd nodig heeft en waard is. Inderdaad sloeg wethouder De Boer de spijker op de kop: „Uitingen van vrije expressie liegen niet". Die opmerking omsluit een menigte waarheden, waar van de belangrijkste wel deze lijkt te zijn: Als de verschillende leeftijdsgroepen in onze samenleving eens wat serieuzer probeerden elkanders uitingen van vrije expressie te begrijpen en te eerbiedigen zou de splitsing die men vaak tussen oud en jong ziet optreden heel wat vlotter te overbruggen zijn. Het is gemakkelijk maar niet moedig om alles af te wijzen wat op het gebied van de expressieve kunst niet precies overeenkomt met datgene, wat men zelf heeft leren waarderen. Moeilijker maar moediger is het, eruit te willen leren wat zij wil uitdrukken en te doorvorsen wat eraan ten grondslag ligt. En dat geldt waarlijk niet alleen voor ouderen tegenover de jeugd. Ook de jeugd kan met wat meer moeite best begrijpen, waarom ouderen geroerd wor den door dingen die ouderwets lijken. In IJmuiden is men er blijkbaar in ge slaagd, een gelukkige synthese te schep pen en een ontmoeting te organiseren, tussen de leeftijden op basis van de muze op basis van datgene wat in iedere mens ligt opgesloten -volgens wethouder De Boer: „Een klein stukje kunstenaar". Ben je een jongeman zonder idealen en met een frustrerend gebrek aan ge negenheid en wil je desondanks nog iets van je mooie leven maken, dan levert deze tijd je een nieuw recept: Koop een oude Volkswagen die door zijn achterve- rèn is gezakt, zet er twee toeters van uitlaten op, sla wat deuken in het dak en de spatborden, schilder aan weerskanten met grote letters „Racing Team ABC" op het gebutste lak en ga door de binnen stad scheuren. Zorg er vooral voor dat de wandelende meisjes je onverzorgde, piratenachtige kop zien en kijk met een gekwetste ietwat onverschillige blik rond als een man die duizend gevaren trotseert en gedoemd is langs de randjes van af gronden te razen voor zijn dagelijks brood. Dan verwerf je de bewondering van al het vrouwelijk schoon langs wegen en straten en kun je je verheugen in een diep medegevoel van je omgeving, die eerbied heeft voor een echte man. Nieuwe tijden, nieuwe zeden. In onze tijd gingen we, als we in dergelijke om standigheden verkeerden, biljarten. En als het héél erg werd met onze frustratie, gingen we voor twee kwartjes naar de bioscoop om ons anderhalf uur lang Tom Mix of Nelson Eddy te voelen. Dan was het weer over. De opgeschoten jongelui van tegenwoor dig met. hun brullende uitlaten en racing- team-tam-tam hebben al evenmin als wij destijds door, dat de bewondering en de genegenheid van schone jonkvrouwen al tijd weer verspild worden aan figuren die niets stoers of heldhaftigs doen. Toch blijven zij koppig hun roestig blik berij den en hun benzine-gas verkwisten, voet gangers irriteren en verkeersgevaar scheppen. Maar dat zijn dan ook, zoals gezegd, de jongelui zonder idealen. En gerekend naar de grote hoeveelheden jongelui die in onze maatschappij opgroeien vormen die would-be-racers toch maar een kleine minderheid. De moeilijkheid is dat zij zoveel lawaai maken, zodat het lijkt als of zij met velen zijn. Ook deze uiting van innerlijke bewogen heid liegt niet, om nog maar eens met de reeds eerder geciteerde IJmuidense wethouder te spreken. Het is de expres sie van een groot gemis een gemis aan idealen niet alleen, maar ook aan succes aan andere ontspanning, aan mogelijkhe den om echte mannelijke, goede, bewon derenswaardige dingen te doen. De brullende matoren wekken eerder medelijden dan ergernis. Wat zou zo'n racer grote dingen kunnen presteren, als hij eens wat anders kon bedenken dan een stuurwiel en een gaspedaal. ATHENE (Reuter en AP) De Griek se componist Mikis Theodorakis zal niet in vrijheid worden gesteld onder de vori ge week door het Griekse militaire be wind afgekondigde amnestie. Zijn vrouw zei gisteren van de directeur van de Averoff-gevangenis te hebben vernomen dat haar echtgenoot niet onder de amnes tie valt omdat hij eerder tot totaal negen entwintig maanden gevangenisstraf was veroordeeld wegens zijn politieke hou ding. Aangenomen werd dat Theodorakis zou profiteren van de vorige week zaterdag door premier George Papadopoulos aan gekondigde amnestie voor hen die wer den gearresteerd na de staatsgreep op 21 april. Op de vraag of de amnestie ook op Theodorakis van toepassing zou zijn had Papadopoulos gezegd: „Ja, ja, hij zal zelfs een lied schrijven op de revolutie (van 21 april)" Naderhand werd echter door een hoog geplaatst functionaris van de veiligheids- DAMASCUS (AP) De Syrische pre mier Yousef Zayyen heeft donderdag ge zegd dat zijn regering het nut niet inziet van een gesprek met V.N.-vredesgezant Gunner Jarring. De missie van de Zweedse diplomaat, al dus Zayyen in een toespraak, beperkt zich tot de resolutie van de Veiligheidsraad van de V.N., die door Syrië is verworpen. „Er is dan ook geen resultaat te ver wachten van besprekkingen, zei' hij. ADVERTENTIE PARIJS (Reuter) De door de Sov jet-Unie aan Arabische landen geleverde schepen voor de lancering van geleide projectielen vormen een bedreiging voor de Franse zeestrijdkrachten en die van Frankrijks bondgenoten in het Middel landse Zeegebied, aldus een artikel in de januari-uitgave van het tijdschrift van het ministerie van Defensie, „Revue de Ia Defence Nationale." Volgens het artikel, dat geschreven is door kapitein-ter-zee Pierre Lauru. heeft de Sovjet-Unie veertig van deze schepen van de „Komar"- en ,,Osa"-klasse aan landen langs de Middellandse Zee gele verd. Deze schepen zijn uitgerust met totaal honderd lanceerinstallaties voor geleide projectielen in een zee, waar Frankrijk in tijden van crisis wellicht tussenbeide zal moeten komen. De schrijver zegt dat het tot zinken brengen met raketten van twee Egypti sche „Komar"-lanceerschepen van de Is raëlische jager „Eilath" in oktober „een keerpunt in de wijze van oorlogvoering tussen bovenwaterschepen" betekent. Het was de eerste maal dat een oorlogsschip door een schip van kleinere tonnage tot zinken werd gebracht zonder dat gebruik van torpedos werd gemaakt. Frankrijk noch zijn Westerse bondgenoten hebben een systeem voor oorlogvoering met op pervlakteraketten met afdoende reikwijdte in gebruik of zelfs maar in studie, aldus de marine-officier. „In 1968 heeft geen van onze oorlogs schepen de mogelijkheid om zonder lucht- dekking een raketlanceerboot te vernieti gen of zichzelf te beschermen door het gebruik van elektronische storingsinstalla ties". ADVERTENTIE dienst verklaard dat zij die een commu nistisch verleden hebben niet van de am nestie zullen profiteren. In de nieuwe wet staat dat alleen zij die minder dan tweemaal zijn veroor deeld voor opruiende activiteiten gratie krijgen. De vrouw van Theodorakis, Myrto, zei dat haar man in het verleden wel vier keer werd veroordeeld voor opruiende activiteiten. De 42-jarige componist, die onder meer de muziek schreef bij de film „Zorba de Griek", had gehoopt ook onder de am nestie-regeling te vallen. Het regime heeft het spelen van zijn muziek in Grieken land verboden. Theodorakis werd in augustus gearres teerd nadat sinds april naar hem was ge zocht. Hij was de oprichter en het hoofd van de linkse jeugdbeweging „Lambra- kis". Deze beweging onderhield betrek kingen met de nu ontbonden linkse EDA- partij. waartoe Theodorakis behoorde. Theodorakis heeft al eerder gevangen gezeten op een eiland voor zijn vroegere communistische activiteiten. Hij werd of ficieel verbannen voor zijn aandeel in de burgeroorlog van 1946 tot 1949. De amnestie geldt ook niet voor de on geveer 2.600 politieke gevangenen op de eilanden Leros en Joera. „Ben ik even blij dat ik een ziektekostenverzekering had afgesloten. Anderhalve maand heb ik moeten liggen na die operatie. Maar 't heeft me geen cent gekost! Ik ben verzekerd bij „Het Zilveren Kruis", daarom behoef ik me nu geen zorgen te maken over de rekening van het ziekenhuis en de specialist en over de nota wegens ziekenvervoer. Alles bij elkaar een bedrag waar je tegen zegt, maar 't wordt voor me betaald, zonder mankeren. Toch hoef ik elke maand maar weinig premie te betalen voor mijn gehele gezin, want „Het Zilveren Kruis" is een stichting zonder winstoogmerk. Zo doende kunnen de premies laag zijn. En dat je een ziekte kostenverzekering nódig hebt, dat heb ik nu gemerkt!" Wat de heer Bruinsma overkwam, Ifan ook in üw gezin gebeuren. Vraag vrijblijvend eens inlichtingen over de ver zekeringsmogelijkheden bij „Het Zilveren Kruis Ook wanneer u na 1 januari nog wel bij het ziekenfonds „Haarlem en Omstreken" bent aangesloten, kan Het Zilveren Kruis veel voor u doen. Vraag vrijblijvend inlichtingen bij de afdeling Haarlem van de Stichting Het Zilveren Kruis, Jansstraat 27 te Haarlem. Telefoon 023-13318. De twaalfjarige Svante Johansson is de jongste leerling, aan wie is toegestaan aan een Zweedse univer siteit te studereji. In augustus is hij met zijn wiskundestudie begonnen aan de hogeschool in Gothenburg. Het knappe jongetje, dat de lagere- school nog bezoekt, is bovendien sterk geïnteresseerd in theoretische natuurkunde en organische schei kunde. ADVERTENTIE (Van onze correspondent) LONDEN De in de Sovjet-Unie ge vangen genomen Londense docent Gerald Brooke wordt door de Russen bedreigd met vervolging wegens spionage wanneer er geen einde zou komen aan de Britse campagne welke zijn vrijlating bepleit. Het Russische regeringsblad „Izvestia" heeft dit dreigement gisteren geuit. Mevrouw Brooke wordt eveneens met een proces bedreigd indien de Engelsen doorgaan met klagen over de ongeloof lijk harde omstandigheden waarin Brooke zich zou bevinden. Zij woont in Londen. Dit zou betekenen dat zij haar man, die af en toe naar een gevangenis wordt ge bracht om haar te ontvangen, niet lan ger kan bezoeken. De dertigjarige Brooke bevindt zich in een arbeidskamp. De helft van zijn straf tijd van vijf jaar is nu om. De Sovjet- CHICAGO (AP) Een onderzoek naar Ku Klux Klan-invloeden bij de politie van Chicago heeft donderdag geleid tot ont slag voor twee politie-ambtenaren alsme de schorsing van een derde. In totaal zijn vier politie-ambtenaren in deze zaak verhoord. Het onderzoek heeft vele maanden geduurd. Bij een inval in het huis van een der ambtenaren werdeh een plastic kruis, Amerikaanse en „confederate" vlaggen alsmede briefpapier van de Ku Klux Klan gevonden. Bovendien werden veel revol vers met munitie alsmede enkele semi- automatische wapens aangetroffen. iwwwn» innnnnnnnnnji(rinfiniinnnrMH~nr~n—1111 wl (Van een speciale medewerker) „Er is één houding in het bijzonder die niet langer kan worden -ge handhaafd. Dat is die van de arrogantie van de macht, de neiging van grote landen om macht te vereenzelvigen met deugd en grote verant woordelijkheden met een universele missie". Dit is het thema van een boek, waarin senator J. William Fulbright de Amerikaanse politiek onder handen neemt. Een grote natie, zo betoogt de voorzitter van de Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken, is bijzonder vatbaar voor het idee dat haar macht een teken is van Gods gunst, die haar een spe ciale verantwoordelijkheid toedeelt voor andere landen om die rijker en gelukkiger en wijzer te maken en ze te herscheppen naar het eigen, schitterende beeld. „Behalve dat ze die macht verwar ren met deugdzaamheid", zo vervolgt Fulbright, „zijn grote staten ook ge neigd zich voor almachtig te houden. Wanneer het eenmaal vervuld is van de idee van een zending, neemt een groot land gemakkelijk aan dat het niet alleen de middelen, maar ook de plicht heeft om „Gods werk te doen". Het was in menig opzicht door dit soort dwaze vooringenomenheid een overdreven gevoel van macht en een denkbeeldig besef van een mis sie dat de Atheners Syracuse aan vielen en Napoleon en daarna Hitier Rusland binnenvielen. Om het eenvou dig te zeggen: zij overbelastten zich met „verplichtingen" en gingen ten onder. „Ik denk geen moment dat Amerika, mtet zijn diepgewortelde democrati sche tradities, de neiging zal vertonen om een campagne te ondernemen om de wereld te overheersen op de manier van een Hitler of Napoleon. Wat ik wel vrees is, dat het zou kunnen afdrijven naar „verplichtingen", die, hoewel edel moedig en welwillend in hun bedoe lingen, zó verstrekkend zijn dat ze zelfs Amerika's grote capaciteiten te boven zouden gaan. Tegelijkertijd hoop ik dat Amerika zal ontsnappen aan die fatale verleidingen van de macht, die andere grote staten te gronde hebben gericht en dat het* zich in plaats daar van ertoe zal beperken alleen dat goede in de wereld te doen dat het doen kan, zowel door directe inspan ningen als door de kracht van het ei gen voorbeeld". Zoals een recensent jn „The Obser ver" het onlangs stelde: De senator „verlangt van harte de rijkdom en de macht van de Verenig de Staten te gebruiken voor de bevorJ dering van de vrede, de welvaart en de vrijheid in de wereld, maar heeft niet de illusie dat dit het best kan wor den gedaan door Aziatische boeren te rug te bombarderen naar het stenen tijdperk". DEZE WOORDEN over een politieke vrede op aarde komen niet van iemand die zelf veel macht heeft. De politieke macht berust in de Senaat bij anderen dan Fulbright, die ook persoonlijk niet licht van arrogantie kan worden be ticht. Zijn grote verdienste is dat hij niet alleen door de publikaties maar ook door de scherpzinnige verhoren in de door hem voorgezeten senaatscommissie de Amerikanen aan het denken heeft ge zet. Anderen aan het denken zetten was ook al zijn hoofdbezigheid vóórdat hij in het Amerikaanse parlement werd gekozen. De nu 62-jarige senator, die getrouwd is met Betty Williams en twee dochters heeft, doet in zijn ma nier van optreden nog altijd herinne ren aan zijn hoogleraarsperiode. Zijn vader bezat in de woonplaats van het gezin, Fayetteville in Arkansas, een Amerikaanse senator Fulbright houtfabriek, een dagblad, een bank, een limonadebottelarij, een spoorweg onderneming, een ijsfabriek en een hotel. Dit levende monopoliespel leverde geld genoeg op voor een rechtenstudie aan de universiteit van Arkansas en voor uitvoerige verkenning van het Europese vasteland na nieuwe studies via een gewonnen beurs in het Britse Oxford. Na in 1934 in Amerika zijn doctoraal-examen rechten te hebben afgelegd en tot de balie te zijn toege laten, werkte Fulbright enige tijd op het Amerikaanse departement van Ju stitie. Daarna kwam de nieuwe universi taire periode, waarin hij colleges gaf, eerst aan de Georges Washington-uni- versiteit en later aan de universiteit van Arkansas, waar hij van 1939 tot 1941 optrad als rector-magnificus. In 1941 werd hij gekozen in het Huis van Afgevaardigden, eind 1944 in de Se naat als vertegenwoordiger van Arkan sas. Zijn naam is verbonden aan een internationaal universitair uitwisse lingsprogramma. IN TEGENSTELLING tot zijn steeds liberaler geworden houding in kwesties van buitenlandse politiek, neemt de senator in binnenlandse aangelegenhe den en met name in de kwestie van de burgerrechten een zuidelij k-conserva- tief standpunt in. „Dit is het gevoel in mijn staat", zo heeft hij eens ge zegd in een rede tegen de integratie van de rassen. „Ik zou me niet uit de politiek willen terugtrekken met het gevoel dat ik hén verraden had". Men moet er intussen niet van uit gaan dat de senator die tot 1965 ook voorstander van Johnsons Vietnam- beleid is geweest in dit opzicht zijn door een mengsel van conservatisme en opportunisme bepaalde standpunt nooit zal wijzigen. Zal hij nog eens, behalve in internationale zaken, ook in de nationale politiek de rol op zich ne men van een roepende in de woestijn? In „The Arrogance of Power" komt Fulbright tot deze conclusie: alles wat ik heb voorgesteld „dat wij ons vrienden tonen van sociale revolutie, dat we verder gaan dan simpele we derkerigheid bij pogingen tot verzoe ning van elkaar vijandig gezinde we relden" is gebaseerd op twee be langrijke uitgangspunten. Ten eerste, dat het, op dit ogenblik in de geschiedenis, nu het menselijk geslacht de mogelijkheid heeft verwor ven zich zelf te vernietigen, niet alleen menselijk maar noodzakelijk is dat het wedijver-instinct van de landen onder controle wordt gebracht. Ten tweede, dat de Verenigde Staten, als het mach tigste land ook het enige land is dat ervoor is toegerust, de wereld te lei den bij een poging, de aard van haar politiek te veranderen. Als we dit leiderschap aanvaarden, zullen we de wereld hebben gediend met „een idee waaraan de mensheid zich kan houden". Misschien kan dat denkbeeld worden gedefinieerd als het voorstel dat de natie zijn belangrijkste functie niet demonstreert in zijn hoe danigheid van een macht, maar in zijn hoedanigheid van een samenleving of, om het eenvoudig te zeggen, dat een land niet in de eerste plaats voor zich zelf moet zorgen, maar voor zijn men sen. Unie heeft reeds lange tijd getracht Brooke uit te wisselen voor de Russische spionnen Peter en Helen Kroger, die in Engeland twintig jaar gevangenisstraf uit zitten wegens hun spionage-activiteiten bij de Britse marine. De Britse regering voelt er echter niets voor twee zware spiopnen uit te leverep in ruil voor een licht geval als Brooke. Brooke werd ervan beschuldigd op een vakantiereis in Moskou pamfletten te heb- bèn verspreid, die een voor de Sovjet regering ondermijnend karakter droegen. De Russen zeggen dat zij hem met cle mentie hebben behandeld en hem daarom niet de maximale straf van zeven jaar hebben gegeven. Zou hij nu echter voor spionage-activiteiten moeten terechtstaan dan zou een veroordeling van vijftien jaar kunnen volgen. KINSJASA (Reuter) President Mo- boetoe van Kongo heeft in Kinsjasa ge zegd dat ongeveer 120 blanke huursolda ten, die nu in Rwanda in een kamp zit ten, naar Kongo zullen worden terugge bracht om daar terecht te staan. Moboe- toe zei dat de Rwandese regering daar mee heeft ingestemd. Wanneer de huurlin gen zullen worden uitgeleverd, wilde de Kongolese premier niet zeggen. De blanke huurlingen zijn in een vluch telingenkamp in Rwanda sedert zij uit Boekavoe vluchtten. Kongo heeft steeds geëist dat zij terecht zullen staan, maar de organisatie voor Afrikaanse eenheid was voor terugzending naar hun vaderlan den als hun regeringen Kongo zouden compenseren voor de schade. Moeder kerstkind. De politie van Essex heeft bekendgemaakt dat een 35-jarige vrouw heeft toegegeven de moeder te zijn van Nicholas, de acht maanden oude baby die vlak voor Kerstmis werd gevonden in een openbaar toilet. Na dat het kind zijn lieflijkste glimlach op de televisie had laten zien waren de verzoeken voor adoptie binnenge stroomd. Morgen weer goed eten. De zangeres Joan Baez „en 59 andere vrouwelijke demon stranten tegen de oorlog krijgen mor gen hun eerste volledige maaltijd in drie dagen tenzij zij de gevangenisre- gels opnieuw schenden. Woensdag werd de groep op melk en brood gezet omdat zij de avond tevoren in de eetzaal van de gevangenis een zitdemonstratie had gehouden. De vrouwen moesten naar hun cellen worden teruggedragen. Uitgewisseld. Een 41-jarige Fransman, die in Praag gevangen heeft gezeten we gens een poging een Tsjechische soldaat naar het Westen te helpen vluchten, is uitgewisseld tegen een Tsjechische spion die in Frankrijk werd vastge houden. Bonin-eilanden. De VS en Japan zijn in Tokio onderhandelingen begonnen over een ontwerp-overeenkomst voor de te ruggave aan Japan van de Bonin- eilanden, die sinds het eind van de oor log in het gebied van de Stille Oceaan onder Amerikaans bestuur staan. Amnestie. Roemenië heeft een gedeelte lijke amnestie afgekondigd voor een onbekend aantal gevangenen dat poli tieke en strafrechtelijke overtredingen heeft begaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1967 | | pagina 3