Groot-Brittannië in last na
dreigement van Zuid-Afrika
Vorster speculeert mogelijk
op Franse overname van
vlootbasis Simonstad
Geruchten over vrijlating
ex-nazi Harster ongegrond
PROBLEMATIEK ROND HARTTRANSPLANTATIE
Moskoviet is het
ijs-eten beu
De Gaulle in mei
naar Roemenië
Chinese bom
wellicht geen
waterstofbom
President Griekse
Bank afgetreden
Jemens hoofdstad
Sanaa belegerd
Franse Maoïsten
verenigden zich
3000 PULLOVERS EN VESTEN
f 15.- f 19.- f25.-
Premier Esjkol
bezoekt de VS
ramm
2
DONDERDAG 4 JANUARI 196 8
3
Steun voor deserteurs
van Zweedse adviesraad
Eén van Australische
vijfling overleden
Schakel
Toeristen ingesneeuwd
Onberispelijk'
Amerikaanse banken
steunen Johnson
Kort voor operatie
Onze inkopers hebben een fijne neus! Ze kochten
in het buitenland
tegen zeer lage prijzen. Zuiver scheerwol cashmere
en angora. In de nieuwste tinten en modellen.
Dit voordeel geven wij aan u door met ronde prijzen:
Maar haast u want 3000 pullover-buitenkansjes zijn
snel verdwenen! U vindt het weer bij:
Karige gegevens
Waarom geen critiek?
Twijfels
Experimenteren?
(Van onze correspondent)
LONDEN Het dreigement van
de Zuidafrikaanse premier Vorster
om de Britse aanwezigheid op de
vlootbasis Simonstad „opnieuw te be
kijken" diplomatieke vertaling van
het begrip „overeenkomst opzeggen"
komt voor de Britten op een uiterst
ongelegen moment. De Zuidafrikaan
se reactie was te verwachten na de
weigering van de Britse regering om
wapens aan Zuid-Afrika te leveren
MOSKOU (Reuter) In het winterse
Moskou is 's avonds laat in de stalletjes
alleen nog maar ijs te krijgen, zo klaagt
een lezer van het Russische dagblad
„Pravda" in een ingezonden stuk. In de
trein van Ryazan naar Moskou was op
een vroege morgen ook alleen ijs te krij
gen, nadat de passagiers zich in het sta
tion van Ryazan bij een temperatuur van
25 graden onder nul tevreden hadden
moeten stellen met koude limonade, zo
schrijft hij.
Volgens het blad komt dit omdat zeke
re organisaties op winst uit zijn, aange
zien ijs en limonade het nu eenmaal be
ter doen dan warme hapjes en dranken.
Een lezer uit Siberië schrijft dat daar
al verscheidene winters geen handschoe
nen meer te krijgen zijn, zodat de mees
te mensen gedwongen zijn die zelf te
maken. Dit tekort verklaart de „Pravda"
uit het feit dat vorig jaar in de hele
Sovjet-Unie slechts 48 miljoen paar
handschoenen geproduceerd zijn in plaats
van 120 miljoen paar, zoals de bedoeling
was.
STOCKHOLM (AP). De raad voor de
vreemdelingen, een adviserend orgaan
van de Zweedse regering, heeft aanbe
volen de vier jonge Amerikaanse deser
teurs toe te staan in Zweden te blijven
„uit humanitaire overwegingen".
Het viertal kwam op 29 december uit
Moskou per vliegtuig zonder inreisvisa in
Stockholm aan. Zij vroegen onmiddellijk
politiek asyl aan.
Na een voorlopig onderzoek werd hun
tijdelijke vrijlating bevolen. De vier Ame
rikanen deserteerden verleden jaar okto
ber van het vliegdekschip „Intrepid" uit
protest tegen de Vietnamese oorlog.
(Van onze correspondent)
PARIJS - Tijdens een nieuwjaarsreceptie
van de Franse en de buitenlandse pers
heeft president De Gaulle in Parijs ont
huld dat hij in mei van dit jaar een nieuw
bezoek aan Oost-Europa denkt te brengen,
waarvan dit keer Roemenië het reisdoel
zal zijn. De president hoopt in september
ook nog een andere buitenlandse reis te
maken. Zijn reisdoel heeft hij nog geheim
gehouden. Volgende maand zal het Fran
se staatshoofd in Grenoble aanwezig zijn
bij de opening van de Olympische Winter
spelen.
WASHINGTON (AFP) De Ameri
kaanse commissie voor kernenergie heeft
bekendgemaakt, dat het Chinese kernwa
pen dat aan de vooravond van Kerstmis
tot ontploffing werd gebracht, volgens
voorlopige onderzoekingen uranium -235
uranium -238 en lithium-6 bevatte, maar
geen plutonium. Dit zou er op duiden, zo
werd van gezaghebbende zijde verklaard,
dat het geen waterstofbom was.
Volgens het communiqué van de Ameri
kaanse commissie was de explosie van ge
ringe kracht. De proef werd gedaan na
bij Lop Nor.
BRISBANE (Reuter). Van de Aus
tralische vijfling die op 31 december is
geboren is de jongstgeborene, Geoffrey
in het ziekenhuis in Brisbane overleden.
De overige vier maken het goed.
ATHENE (AFP). Jean Paraskevo-
poelos, president van de Griekse Bank,
is afgetreden en zal voorlopig vervangen
worden door Karolos Arliotis, directeur-
generaal van de Iandbouwkredietbank.
Ook de plaatsvervangende president van
de Griekse Bank, Konstantin Eliasko,
heeft zijn ontslag ingediend.
Paraskevopoelos is premier geweest
van 23 december 1966 tot maart 1967.
Deze voor de Britse regering al afgeda
ne kwestie betreft de door Zuid-Afrika
in Groot-Brittannië bestelde marinewa
pens, uitsluitend bestemd voor territoria
le verdediging. De Britse regering wei
gert echter haar „goodwill" in het ge
kleurde deel van het Gemenebest, reeds
ernstig geslonken door haar zwakke posi-
tegenover Rhodesië, verder op het spel te
zetten. Want dat zou men doen door
dwars in te gaan tegen een door Engeland,
onder een conservatieve regering, ge
steunde V.N.-resolutie gericht tegen wa
penleveranties aan Zuid-Afrika.
Maar Simonstad is belangrijk voor de
Engelsen. De Britse marine heeft door de
sluiting van het Suezkanaal het afgelopen
halfjaar een veelvuldig gebruik van Si
monstad moeten maken. Simonstad is een
belangrijke schakel in de lange verbin
dingsketen van de Britse marine.
Mogelijk speculeert Vorster erop dat
Frankrijk, dat met hooghartige minach
ting voor de V.N.-resolutie Zuid-Afrika
van straaljagers, helikopters en onder
zeeërs voorziet, Engelands traditionele rol
zal overnemen. De vraag is echter of
Frankrijk, dat geen militaire verbintenis
in het Verre Oosten meer bezit, de Britse
taken werkelijk zou willen en kunnen
vervullen.
Een opgeven of beperking tot een mi
nimum van de Britse militaire verant
woordelijkheden ten oosten van Suez zit
vooral de Amerikanen dwars. Zij willen
niet moederziel alleen in het gebied van
de Indische Oceaan opereren.
Anderzijds voelen de Engelsen en hun
bondgenoten in het Verre Oosten, Aus
tralië en Nieuw Zeeland er weinig voor
voortaan geheel van Amerika afhankelijk
te worden. En een stad als Singapore
dreigt door een al te spoedige verdwijning
van de Britse vlootbasis economisch in
de knel te raken.
PERPIGNAN (AFP) Op een bergpas
nabij Andorra in de Pyreneeën zijn drie
honderd toeristen uoor een sneeuwstorm
van de buitenwereld afgesneden. Ze be
vinden zich allen in een bij de pas gelegen
plaatsje. Hun toestand baart overigens geen
zorg. Men hoopt dat binnen 48 uur de weg
naar Spanje zal zijn vrijgemaakt.
(Van onze correspondent)
BONN Geruchten, als zou de
vroegere SD-chef dr. Wilhelm Har
ster één dezer dagen op vrije voeten
worden gesteld, berusten althans
voorlopig niet op waarheid. Har
ster werd 24 februari van het vorige
jaar tot vijftien jaar tuchthuisstraf
veroordeeld omdat hij als leider van
de „Sicherheitspolizei" en van de SD
tijdens de Duitse bezetting in Neder
land mede verantwoordelijk werd ge
steld voor de moord op 82.854 Neder
landse joden.
De Westduitse rechter Weisz in Mün-
chen verklaarde gisteren desgevraagd dat
het openbaar ministerie zal adviseren
Harster voorlopig nog in de gevangenis
te laten. De vroegere SD-chef zou kun
nen worden vrijgelaten, omdat hij twee
derde van zijn straftijd achter de rug
heeft. Want bij de vijftien jaar waren de
acht jaar gerekend, die hij al in Neder
landse gevangenschap heeft doorgebracht
en de twee jaar die hij in voorarrest zat.
In 1947 werd Harster in Nederland tot
twaalf jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Deze straf viel verhoudingsgewijs licht
uit, omdat toen nog niet bewezen kon
worden, dat de verdachte op de hoogte
was geweest van wat er met de joden
gebeurde, die in het programma van de
eindoplossing" werden gedeporteerd.
In de „Süd-Deutsche Zeitung" van gis
teren wordt aandacht besteed aan het
feit, dat bij de veroordeling van vele
nazi-misdadigers de molens van de justi
tie plotseling wel erg langzaam beginnen
te malen en dat de desbetreffende amb
tenaren gaarne argumenteren in de trant
van dat het „toen allemaal toch niet zo
erg geweest is als het nu wordt voorge
steld".
Ook van Harster werd ijskoud be
weerd, aldus het blad, dat hij „een correc
te ambtenaar in een incorrecte staat" is
geweest. En in het artikel wordt hier
ironisch aan toegevoegd: „En Harsters
levenswandel was als men de mede
plichtigheid aan moord in 82.854 gevallen
buiten beschouwing laat onberispe
lijk".
JEDDAH (AFP en AP) Royalisti
sche troepen hebben in Jemen het vlieg
veld bij de hoofdstad Sanaa in handen
gekregen. Het vliegveld vormde de laat
ste verbinding van de stad waarlangs
Russische wapens werden aangevoerd. De
stad is nu geheel omsingeld en de be
schieting gaat met grote accuratesse
voort.
Zeven Russische transportvliegtuigen
zouden in Jemen tussen Hoedaydah en
Sanaa een luchtbrug onderhouden om de
Jemenitische republikeinen te bevoorra
den.
(Van onze correspondent)
PARIJS. De Franse aanhangers van
Mao Tse Toeng hebben zich op een ge
heim congres in Zuid-Frankrijk in een
nieuwe communistische partij verenigd.
Tot dusver hadden de Franse communis
ten, die de lijn van Moskou niet langer
konden volgen of uit de officiële partij
waren gezet, als onderlinge band slechts
een gestencild krantje tot hun beschik
king.
Een massale beweging kan de nieuwe
marxistisch-leninistische partij nog nau
welijks worden genoemd. Op meer dan
enkele honderden leden mag de partij,
schijnt het, zich nog niet beroepen.
Niettemin hebben de Franse „ortho
doxe" communisten de nieuwe partij in
hun orgaan „l'Humanité" al in zeer agres
sieve termen begroet.
NEW YORK (AFP). De Amerikaan
se banken zullen volledig meewerken aan
het herstel van het vertrouwen in de
dollar, hoewel de maatregelen van recht
streeks toezicht die vermindering van het
tekort op de betalingsbalans beogen enige
bezorgdheid hebben gewekt. Dit staat in
een boodschap die de American Bankers
Association aan president Johnson heeft
gestuurd.
Deze foto van Philip Blaiberg, de
Zuidafrikaanse tandarts, die een
nieuw hart kreeg, werd gemaakt
vlak voordat hij de vijf uur durende
operatie zou ondergaan. Naast Blai
berg, zijn vrouw. (Telefoto).
WASHINGTON (AP) De Israëlische
premier Levi Esj kol heeft vandaag een
ontmoeting met V.N.-secretaris-generaal
Oe Thant. Hij zal met hem spreken over
de toestand in het Midden-Oosten. Daarna
zal hij een tweedaags bezoek brengen
aan de boerderij van president Johnson.
De Israëlische premier zal 12 januari
naar de Canadese hoofdstad Ottawa ver
trekken. Op 16 januari zal hij naar Is
rael terugkeren.
Amerikaanse functionarissen hebben ge
zegd dat Johnson Esjkol mogelijk zal be
loven dat de V.S. het evenwicht van de
bewapening in het Midden-Oosten nauw
keurig in het oog zullen houden en geen
toestemming zullen geven tot de levering
van wapens aan Israels vijanden, die dit
evenwicht in de war zou brengen.
ADVERTENTIE
buitenkansjes
zeker f5, tot flOL-
lager in prijs!
nrouTEN
Beverwijk, Breestraat 65 - Haarlem, Houtplein 10 Alkmaar Langestraat 79
(Van onze correspondent)
GRONINGEN De Amster
damse medicus dr. O. M. de Vaal
heeft niets heel gelaten van het
cardiologisch-chirurgische team in
het Afrikaanse „Groote Schuur"-
ziekenhuis, dat voor de tweede
maal een „doodziek" hart heeft
vervangen door een gezond hart.
Zijn critiek komt er op neer, dat
het hartteam het hoofd heeft ver
loren, op hol is geslagen en de
grenzen van de rede en het fatsoen
overschrijdt door te doen voorko
men dat een harttransplantatie
reële levenskansen biedt. En pas
sant veegde hij (gisteren voor de
radio) Nederlandse medici de man
tel uit die „helemaal in het spel
mee gingen doen".
In hoeverre dat juist is kan in het
midden worden gelaten. Zeker is ech
ter wel, dat direct na de eerste hart
transplantatie (bij Wasjkansky) de
medische wereld (hier en elders) niet
alleen reageerde met lovende woorden
of wapengekletter („wij zijn ook zo
ver"), er werd ook twijfel aan een
blijvend succes uitgesproken met
soms een lichte ondertoon van critiek,
gebaseerd vooral op de overtuiging dat
het nog niet kan.
Een stap verder en men zegt: hart
transplantatie is nu nog onverant
woord. En dan komen de morele, ethi
sche bezwaren. Het ziet ernaar uit dat
het Afrikaanse hartteam en met name
zijn leider, prof. Barnard, wel reden
heeft gegeven tot het uiten van bezwa
ren van deskundige zijde. (Ze worden
niet of weinig gehoord, omdat de me
dische wereld gesloten is en weinig De
Vaals telt).
De spectaculaire, maar niet zo erg
zakelijke berichtgeving over de hart
transplantaties is ongetwijfeld niet al
leen voor rekening van de desbetref
fende persbureaus.
Was het verantwoord dat het „Groote
Schuur"-ziekenhuis op een gegeven
moment -toen het nog goed ging met
Wasjkansky bekend maakte dat de
patiënt wellicht nog voor de kerstda
gen naar huis kon? Men mag eraan
twijfelen als men weet, dat er grote
hoeveelheden middelen waren ge
bruikt om de weerstand tegen het
vreemde hart te onderdrukken, de af
weer van het lichaamsmechanisme,
dat tevens de weerstand tegen infec
ties bepaalt.
De patiënt is onder dergelijke om
standigheden uiterst kwetsbaar en het
is gebruikelijk dat hij dan streng ge-
isoleeVdr blijft. Misschien lag het in
Kaapstad allemaal anders. Men weet
het niet: exacte gegevens werden karig
verstrekt.
VOEDSEL voor heftige critiek.
Waarom is die niet gekomen? Gaf
prof. Barnard toe toen hij op 24 de
cember voor de Amerikaanse televisie
verklaarde dat hij zonder enige moeite
het hart van Denise Darvall, de donor
van Wasjkansky, in haar eigen lichaam
op gang had kunngn brengen. Dat had
echter volgens hem geen zin, omdat de
hersenen van het meisje onherstelbaar
waren beschadigd en hij haar lijden
niet nodeloos wilde verlengen ten
overstaan van Wasjkansky, die met
haar hart de kans kreeg om verder
te leven. Juist of onjuist, met deze
verklaring stapte de chirurg midden
in een enorme problematiek.
Wanneer is een patiënt dood? Wan
neer mag een chirurg een orgaan voor
transplantatie verwijderen uit het li
chaam van een „dode"? Daarover is
men nog lang niet uitgepraat. Een
Nederlandse deskundige, prof. dr. M.
Vink, schreef daarover vorig jaar juli
onder meer (in het Nederlands Tijd
schrift voor Geneeskunde): „In het al
gemeen wordt aanvaard dat een pa
tiënt als overleden kan worden be
schouwd, indien naar onze huidige
maatstaven verdere poging tot reani
matie (doen herleven) zinloos zijn".
Prof. Barnard zei voor de Ameri
kaanse televisie, dat volgens hem
iemand dood is als zijn hersenen geen
impulsen meer afgeven voor het op
gang houden van de longen, het hart
en de pupillen en dat het volstrekt
niet immoreel is op dat moment te
trachten een ander leven te redden
met een orgaan van de dode.
Prof. Vink schreef in juli onder
meer: „In neurologisch opzicht is de
patiënt met een gedestrueerd cerebrum
(vernielde hersenen) dood, maar
men mag pas van een fysiologische
(lichamelijke) dood spreken, wanneer
de vitale functies zijn uitgevallen. Be
langrijk voor de transplantatie is al
leen de fysiologische dood en niet de
psychische (geestelijke) of theologische
doodZou men wachten tot de
cytologische dood (als de afbraak van
de cellen begint) dan is het voor
transplantatie geschikte moment ver
streken".
Diverse medici onder wie prof. Vink
zeggen dat er een absolute scheiding
moet zijn tussen degenen die de patiënt
(de toekomstige donor) behandelen en
degenen die bij de transplantatie zijn
betrokken.
OF EN IN hoeverre die scheiding
aanwezig was en is in het Kaapstadse
ziekenhuis is niet duidelijk geworden,
maar mag in twijfel worden getrok
ken. Er is meer in het onzekere ge
bleven. Volgens de berichten stierf
donor Denise Darvall bij een verkeers
ongeval aan een zware hersenbescha
diging en donor Clive Haupt aan een
hersenbloeding. Maar is er voldoende
voor hen gedaan?
Is het voldoende geweest dat de
moeder van Clive Haupt toestemming
verleende om het hart van haar zoon
over te brengen in het lichaam van
Blaiberg? (Zijn vrouw was zo over
stuur dat zij geen antwoord kon geven
op desbetreffende vragen, maar ze zou
later haar instemming hebben be
toond).
Prof. Vink noemt het een stringente
voorwaarde, dat bij transplantatie van
een nier, afkomstig van een overlede
ne, tevoren toestemming moet zijn
verkregen, hetzij bij wilsbeschikking,
hetzij van de naaste familieleden, een
en ander schriftelijk vastgelegd".
Een niertransplantatie is geen hart
transplantatie. Bij een hartoverplan-
ting ontbreekt de tijd nog meer om
dergelijke zaken te regelen. Deson
danks zou men bezwaren kunnen ma
ken tegen de gang van zaken in Kaap
stad, gezien ook de kans van slagen
van een harttransplantatie, die op dit
moment zeker niet alleen door dr. De
Vaal nihil of uiterst gering wordt ge
acht.
Chirurgisch-technisch is het over
planten van een hart niet zo'n enorm
probleem meer zeggen deskundigen,
maar er zijn nog talrijke experimenten
gaande met middelen om de zaak na
de transplantatie onder de knie te
houden. Tegen deze achtergrond kan
de vraag opkomen, of er in Kaapstad
met mensen wordt geëxperimenteerd.
Een duidelijke ontkenning geeft het
vraag heeft de kinderarts dr.
De Vaal gegeven in een artikel van
de Nieuwe Liqie van 30 december jl.
Een duidelijke ontkenning eeft het
Afrikaanse hartteam als Blaiberg
blijft leven.
HWWWWWWMIII
„Muggers" De New Yorkse politieman
nen wensen uitbreiding van hun korps
met vijfduizend man voor de strijd te
gen de „Muggers" groepjes van twee
of drie jeugdige boeven die voetgangers
aanvallen en beroven. Zo'n groep
„Muggers" deed kortgeleden op een
rooftocht van enkele uren zeven over
vallen.
Lenin-orde. Peter Demichev, een Russi
sche partijleider die volgens geruchten
op het punt stond zijn functie van
hoofd van de ideologische commissie
van de partij te verliezen, is de Lenin-
orde verleend ter gelegenheid van zijn
50ste verjaardag.
Schoten. Een 40-jarige Belg heeft in Brus
sel op straat zijn 31-jarige vrouw en
haar 37-jarige Spaanse vriend doodge
schoten. Na de moord begaf hij zich
met zijn vierjarig zoontje, dat van het
drama getuige was, naar een politiebu
reau in de buurt om zich aan te geven.
Versterking. De Verenigde Staten plegen
overleg met India, Polen en Canada
over een mogelijke versterking van de
Internationale Controlecommissie voor
Cambodja. Deze drie landen verschaf
fen personeel voor de commissie die
toezicht moet houden op de naleving
van de bestandsovereenkomsten voor
het voormalige Indo-China.
Skeletten. Sedert mei van het vorig jaar
hebben de arbeiders, die bezig zijn met
de bouw van het Olympisch dorp bij
Mexico-stad, 147 menselijke skeletten
gevonden. Deze menselijke resten zijn
naar schatting drieduizend jaar oud.
Huwelijkszwendelaar. De Hongaarse
technicus Sandor Keszthelyi zal binnen
kort worden voorgeleid wegens oplich
ting van tien vrouwen die hij beloofd
had te zullen trouwen. Hij had in totaal
een ruim 100.000 gulden van hen los we
ten te peuteren. Ook had hij de wonin
gen van drie vrouwen verkocht na hen
te hebben verzekerd nieuwe voor hen
te zullen kopen.
Beschuldiging. Saoedi-Arabië heeft de
Sovjet-Unie en „andere partijen" be
schuldigd van inmenging in de bin
nenlandse aangelegenheden van Jemen.
Saoedi-Arabië dreigde zijn standpunt
ten aanzien van het akkoord van Khar
toem te herzien.
Informaties. In Krems is een voorma
lige Oostenrijkse douane-ambtenaar tot
vijftien maanden gevangenisstraf ver
oordeeld omdat hij ambtelijke informa
ties aan Tsjechische douaneambtenaren
heeft overhandigd.
Kometen. In 1967 is het recordaantal van
14 kometen ontdekt, aldus heeft het ob
servatorium in Cambridge in de Ame
rikaanse staat Massachusetts bekend
gemaakt.
Honderdtwintig. Het dagblad „Suriname"
(onafhankelijk) bestaat 120 jaar. Het
blad schrijft „dat het op vele gewich
tige momenten in de geschiedenis van
Suriname zijn steentje heeft bijgedra
gen door zonder toevlucht tot extremis
me te nemen vaak fel ten strijde werd
getrokken voor een goede of tegen een
slechte zaak. En wat is mooier dan te
weten iets te hebben gedaan voor zijn
land, hoe gering dan ook".
