ARTILLERIEDUEL
VAN DRIE UUR
Israel klaagt bij Ver. Naties
over Jordaanse beschietingen
Akkoord Johnson-Esjkol over
militaire hulpverlening
Twee verdachten noemen zich
schuldig in proces-Ginzburg
Johnson weer
favoriet
snoep verstandig:
m
eet 'n appel!
DUITSE BONDSDAG GAAT OP DE HELLING
commentaar op actuele zaken
Vliegverkeer met
Engeland
stopgezet
Oproep tot vrede
tijdens Olympische
winterspelen
e
McCarthy klaagt
over uitblijven
van steun
Botervervalsing
in België
Komt Harster
spoedig vrij?
Nederlandse vlag
weer op militaire
begraafplaatsen
Sihanoek: „Britse
pacifisten leven
buiten de tijd"
er
te leg rammen
2
DINSDAG 9 JANUARI 196 8
3
Grenoble s burgemeester:
Bus met Zuidvietnamezen
op mijn 25 doden
- in Indonesië -
Indische Gongrespartij
verloor 6 miljoen leden
Kortere spreektijd
Nieuw parlement
0,3
2
2
1
0
1
0
0
0
0
0.1
De starre, uiterst conservatieve kardi
naal Ottaviani is afgetreden als hoofd van
het „Heilige Officie", het Vaticaans or
gaan dat waakt voor de zuiverheid van
de leer. Hij zal worden opgevolgd door
de veel jongere Joegoslavische kardinaal
Seper, die weliswaar niet als een pro
gressief theoloog bekend staat maar wiens
inzichten toch heel wat moderner en bre
der kunnen worden geacht dan die van
zijn voorganger.
Het „Heilige Officie", thans genaamd
de „Congregatie voor de Geloofsleer",
heeft een bijzonder slechte naam ver
worven, die zeker niet alleen te wijten
is aan Ottaviani. De beruchte praktijken
van de inquisitie, die de zwartste blad
zijden vormen van de katholieke kerk
geschiedenis, werden door dit Officie ge
ïnspireerd en gedicteerd. In latere jaren
won echter ook bij dit instituut het in
zicht veld, dat vervolging, broodroof en
beulswerk moeilijk te rijmen vielen met
de beginselen van de christelijke leer.
Een proces van langzame, moeizame maar
toch volhardende humanisering waar
aan ook Ottaviani het zijne heeft bijge
dragen maakte in de twintigste eeuw
het „Heilige Officie" tot een weliswaar
streng oordelend, maar toch op de prin
cipes der christelijke verdraagzaamheid
gebaseerd instituut. Kardinaal Ottaviani,
die nu 77 jaar oud is, heeft zich als be
schermer van theologische anachronismen
nooit kunnen opwerken tot het niveau
van de theologische progressiviteit waar
van bijvoorbeeld paus Joannes XXIII de
exponent was, maar aan de andere kant
heeft hij zich doen kennen als een eerlijk,
humaan voorvechter zijner denkbeelden.
Die denkbeelden raken echter lang
zamerhand overdekt met het stof van
eeuwen. Zijn theologische inzichten ble
ken tijdens het laatste concilie eenzame
rotspunten in een woelige zee van her
vormingsgedachten rotspunten die an
dere, jongere theologen zonder gewetens
bezwaar zouden hebben willen opblazen
maar waar men toch eerbiedig omheen
moest varen zolang Ottaviani de scepter
zwaaide in zijn Congregatie.
De Romeinse Curie telt nog meer van
dergelijke figuren, die zonder uitzonde
ring behoren tot de oudere generatie en
daarom zonder „opgeblazen te worden",
spoedig het veld zullen ruimen,
i Dat kardinaal Seper als-de■•«erste pre-,
laat uit een communistisch land in het
meest gezaghebbende orgaan* van Rome!
is benoemd, stemt tot voldoening. Niet
alleen omdat daarmee het Romeinse
monopolie is verbroken, maar vooral om
dat nu een man in Rome zal zetelen die
op zijn post in Oost-Europa getuige is ge
weest van de botsingen tussen de oude
kerk en de ^ieuwe realiteit. Een nieuwe
realiteit van politieke, confessionele en
theologische verlichting ten aanzien van
de plaats die een religie moet innemen
in de wereld, wil zij haar plaats waardig
zijn.
(Van onze correspondent)
LONDEN. De Londense luchthaven
was vanochtend wegens hevige sneeuwval
gesloten. Dit is met praktisch alle an
dere vliegvelden het geval. Alleen Prest-
wick in Schotland is open. Het vliegver
keer met het buitenland was daardoor vol
komen lamgelegd.
Men hoopte dat er misschien nog enkele
vluchten mogelijk zouden zijn zodra de
startbanen zouden zijn vrijgemaakt van
sneeuw. Het was echter de vraag of
ze schoon konden worden gehouden, om
dat de sneeuw nog steeds neerviel.
Het spoorwegverkeer, speciaal in het
Londense gebied en in het zuiden is door
enorme vertragingen, onder andere ver
oorzaakt door het vastzitten van wissels
totaal ontwricht. Ook het busverkeer was
totaal in de war. Het betekende dat tien
duizenden vandaag te laat op hun werk
arriveerden, terwijl voor velen het rei
zen geheel onmogelijk was.
GRENOBLE (AP) Burgemeester Hu-
bert Dubedout van Grenoble heeft aange
drongen op een vredesbestand voor de hele
wereld tijdens de van 6 tot 18 februari te
houden Olympische Winterspelen in Gre
noble.
Burgemeester Dubedout zei in een bood
schap dat tijdens de Olympische Spelen in
de oudheid door alle oorlogvoerenden ook
altijd een „heilig bestand" in acht werd
genomen. In de boodschap wordt geen be
paald conflict met name genoemd.
DA NANG (Reuter) Bij Da Nang in
Zuid-Vietnam is een autobus met burgers
op een Vietcong-mijn gereden. Vijfentwin
tig mensen werden gedood en twee ge
wond.
Het centraal economisch plan geeft een
wat wazige blik op 1968. Teveel onzekere
factoren zijn aanwezig om concrete uit
spraken te kunnen doen. De devaluatie
van het pond sterling heeft consequenties
voor onze economie, waarvan de reik
wijdte evenmin is te overzien als die van
de vrijere loonvorming. Een evenwichtige,
gematigde groei lijkt evenwel mogelijk
als er niet verder wordt gesprongen dan
onze polsstok lang is.
Een somber aspect is het relatief hoge
peil van de werkloosheid, waarvoor het
Planbureau nog geen kruid gewassen ziet.
Vooral in het noorden en het zuiden moet
met ernstige moeilijkheden op het gebied
van de werkgelegenheid rekening worden
gehouden. Feitelijk zijn het voornamelijk
de dienstverlenende sectoren waar een
redelijke uitbreiding van het aantal ar
beidsplaatsen valt te verwachten. Meer
plaats dus voor witte boorden dan voor
overalls.
Het is een logische ontwikkeling, voort
vloeiende uit de voortschrijdende auto
matisering van het industriële produktie-
proces. De voornaamste uitbreidingen
komen tot stand in de bedrijfstakken, die
weinig tot verruiming van de werkge
legenheid bijdragen. Naarmate het zwaar
tepunt van de industriële produktie komt
te liggen bij de kapitaalintensieve bedrij
ven zullen minder arbeidskrachten voor
de directe voortbrenging nodig zijn.
Vooral op langere termijn bezien, schuilt
hierin een probleem van de eerste orde.
Het is niet aan het Centraal Planburau
om hiervoor een oplossing te geven.
Met moed, beleid en trouw kan van 1968
een jaar van economische stabiliteit wor
den gemaakt. Dit is de uitkomst van de
blik in de toekomst, welke het Centraal
Planbureau heeft gedaan bij het opstellen
van de economische veronderstellingen
voor dit jaar. De bittere bijsmaak van
een blijvend hoog werklozencijfer neemt
niet weg dat het perspectief over het ge
heel genomen niet ongunstig is. Verbete
ring van de concurrentiepositie is daar
voor echter een dwingende voorwaarde.
Het Planbureau wijst er nog op dat de
snelle stijging van de arbeidsproduktiviteit
in het afgelopen jaar voornamelijk te
danken was aan de kapitaalintensieve sec
toren als chemie, openbare nutsbedrijven,
olieraffinage, aardgas en metallurgie. Uit
economisch oogpunt bezien zou het dan
ook verkeerd zijn om de toegenomen ar
beidsproduktiviteit 1 -van de totaliteit der
industrie als uitgangspunt voor de loon
ontwikkeling te nemen. De concurrentie
positie zou er door in de knoop raken.
MWW*WMUWWWWIft<WWWWWIA«MI«WI»WWMWMWWm»IIIIWIIWWWMH
NEW YORK (Reuter) Senator Euge
ne McCarthy, die zich door de democraten
kandidaat wil laten stellen voor het pre
sidentschap, heeft in een rede tot zijn
aanhangers in New York erover ge
klaagd dat vooraanstaande Amerikanen
hem niet steunen hoewel zij gekant zijn
tegen president Johnsons politiek tegen
over Vietnam.
Ofschoon de senator geen namen noem
de, hebben mensen uit zijn naaste omge
ving verklaard dat hij met zijn klacht
ook de senatoren Robert en Edward Ken
nedy op het oog had. McCarthy zei voorts
in zijn rede dat het fatsoenlijke deel van
de mensheid de oorlog in Vietnam veroor
deelt.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Men is in België een ge
val van botervervalsing op vrij grote
schaal op het spoor gekomen. Een partij
minderwaardige boter is in beslag geno
men en vijf mensen, onder wie de direc
teuren van twee boterfabrieken zijn ge
arresteerd.
De vervalste boter bevatte een groot
percentage (tot 25 percent toe) synthe
tisch vet, dat uit de Verenigde Staten
werd ingevoerd. Het landbouwweekblad
„Landbouwleven" schat dat er ongeveer
tweeduizend ton boter per jaar is ver
valst en dat de zwendel acht jaar heeft
geduurd.
In totaal zouden 16.000 ton vervalste
boter aan de man zijn gebracht, vooral
via de grote warenhuizen en levensmid-
delenbedrijven die zelf te goeder trouw
zouden zijn geweest. Het boter-
overschot van België voor het einde van
deze winter was op 15.000 ton geschat.
HAARLEM. De vroegere SS-Gruppen-
führer Wilhelm Harster, die in West-
Duitsland gevangen zit wegens mede
plichtigheid aan de deportatie van tien
duizenden joodse Nederlanders, wordt
misschien spoedig vrijgelaten, aldus meldt
het Algemeen Dagblad. Harster is door
de gezworenenrechtbank in München op
24 februari 1967 tot vijftien jaar tuchthuis
veroordeeld. Zijn raadsman heeft nu ge
vraagd hem de rest van zijn straf, die
slechts op vijf jaar neerkomt, vrij te
schelden.
TEL AVIV (Reuter). Israëlische
vliegtuigen, tanks en artillerie zijn maan
dag ingezet tegen Jordaanse stellingen
aan de andere kant van de Jordaan. De
gevechten vonden plaats over een front
van twintig kilometer breedte. Waarne
mers noemde de strijd een van de ernsti
ge inbreuken op het vorig jaar juni ge
sloten bestand.
Israel heeft bij de VN geprotesteerd te
gen het feit, dat de Jordaniërs het vuur
openden op Israëlische dorpen in de val
lei van Beit Sjean. Aanvankelijk liep dit
uit op een artillerieduel, dat drie uur
duurde. Toen de Jordaniërs opnieuw be
gonnen te schieten wierpen de Israëliërs
vliegtuigen in de strijd zo wordt van Is
raëlische zijde verklaard.
Volgens Jordanië heeft Israel bij het ge
vecht een straaljager, vier tanks, en een
aantal andere militaire voertuigen verlo
ren. Een woordvoerder zei, dat de Is
raëliërs het vuur hadden geopend en dat
aan Jordaanse zijde een militair en zeven
burgers zijn gewond.
Suez-kanaal.
AP meldt uit Tel Aviv, dat Israel niet
zal toestemmen in het nieuwe Egypti
sche plan om de schepen, die gevangen
zitten in het Suezkanaal, door het noor
delijke eind te laten vertrekken. Wel heeft
Israel in beginsel reeds toegestemd in de
vrijlating van de schepen via het zuide
lijke eind van het kanaal op voorwaarde
dat het Egyptische werkschema tevoren
volledig bekend is.
President Johnson en premier Esj kol
van Israel hebben maandag in een geza
menlijk communiqué verklaard, dat de
Verenigde Staten de defensieve behoeften
MOSKOU (AFP) Twee van de vier
jonge, Russische intelectuelen die in Mos
kou terecht staan op verdenking van het
aanknopen van betrekkingen met een or
ganisatie van uitgeweken Russen, de dich
ter A. Dobrovolski en de studente Vera
Lasjkova, hebben zich maandag de
eerste dag van het proces tijdens het
verhoor schuldig verklaard. De twee an
dere verdachten, Alexander Ginzburg en
Joeri Glanskov, beiden werkzaam aan
de kunstacademie, zijn nog niet verhoord.
De zitting wordt vandaag voortgezet.
De organisatie van uitgeweken Russen
is voornamelijk werkzaam in West-Duits-
land, Frankrijk en Engeland en beschikt
over informatiemedia, waaronder het
tijdschirft „Grani", dat in West-Duits-
land wordt gedrukt. Doel zou zijn het
Sovjetregime omver te werpen. Weste
lijke correspondenten worden niet toege
laten bij het proces. De Russische nieuws
media zwijgen volledig. Vijftien familie
leden en vrienden hielden na de opening
van het proces een* stille protestbetoging
op het trottoir voor het gerechtsgebouw.
Zij werden gemaand heen te gaan. Na on
geveer vijftien minuten in sneeuw en kou
gingen zij uiteen.
Later werden de vrouw, vader, moeder
en zuster van Galanskov tot de rechtszaal
toegelaten, evenals de verloofde van Ginz
burg. Naar AP meldt heeft de aankla
ger, Gennady A. Terekhov, Ginzburg ver
antwoordelijkheid voor het „Witboek" en
de publikatie ervan ten laste gelegd. In
dit „Witboek" werden documenten over
het -proces-tegen Sinjafski en Daniel be
kend gemaakt. Ginzburg wordt er voorts
samen met Galanskov, van beschuldigd
te hebben meegewerkt aan Phoenix 66,
een ondergronds litterair tijdschrift.
Galanskov wordt smokkel ten laste ge
legd.
van Israel permanent in het oog zullen
houden. Johnson zegde Israel militair
materieel toe, wanneer door een buiten
sporige bewapening van de Arabische
landen de veiligheid van dit land in ge
vaar zou komen.
De verklaring werd gepubliceerd na
twee dagen van besprekingen tussen John
son en Esjkol op het buitenverblijf van
de Amerikaanse president in Texas.
WASHINGTON (Reuter) Een opinie
onderzoek in de Verenigde Staten heeft
uitgewezen dat favoriet nummer één voor
de komende presidentsverkiezingen in no
vember president Johnson is.
Twee maanden geleden was 77 percent
van de ondervraagden nog „tegen" hem.
Het herstel van de populariteit van de
president wordt toegeschreven aan het
feit dat hij de laatste weken de tegenaan
val heeft ingezet.
Hij is tweemaal zeer strijdbaar voor de
televisie opgetreden. Verder zou zijn snel
le wereldreis even voor kerstmis en de
geirriteerdheid van het Amerikaanse volk
ten opzichte van de protesten tegen de
oorlog in Vietnam tot deze verandering
hebben bijgedragen.
DJAKARTA. Tijdens Nederlandse
nationale feest- en herdenkingsdagen zal
de Nederlandse vlag gehesen mogen wor
den op--Nederlandse militaire kerkhoven
in Indonesië. De Indonesische regering
heeft .hiertoe toestwwiilW gegeven ,na,.eea
onderhoud tussen de Nederlandse ambas
sadeur in Dajarta, mr. Schiff, en de
waarnemend bevelhebber van het leger,
generaal Panggabean.
ADVERTENTIE
NEW DELHI (AFP) De Congres
partij van de Indische premier, Indira
Gandhi, heeft in de afgelopen twee jaar
meer dan één-derde van haar leden ver
loren.
Dit wordt gezegd in het jaarrapport
over de werkzaamheden van de partij.
De Congrespartij, die in 1965 zeventien
miljoen leden telde, had er in juli van
dit jaar nog maar elf miljoen. Men wijt
deze teruggang aan interne verdeeldheid.
PNOM PENH (AFP) „Moge Gods
ons beschermen tegen onze vrienden", zo
verzuchtte prins Norodom Sihanoek naar
aanleiding van de komst van 26 paci
fisten, die naar Cambodja waren geko
men om te proberen aan de grens met
Zuid-Vietnam de Amerikanen en de Viet-
cong tot beëindiging van de strijd te be
wegen.
De Britten wilden in het grensgebied
gaan kamperen en de strijdende partijen
met bloemen en boodschappen tot vre
de brengen.
De pacifisten veroorzaakten bij hun aan
komst in Pnom Penh al direct problemen
Met z'n allen wilden zij in een hotelka
mer gaan bivakkeren, waarmee de direc
tie niet akkoord ging. Daarop werden de
jongelui door de regering ondergebracht
in een sportcentrum.
„Die mensen leven buiten de tijd", al-,
dus het Cambodjaanse staatshoofd, toen
hij van het vredesplan van de Britten
hoorde. „Wij willen niet dat hun iets-
overkomt. Laten ze liever de toeristische
plaatsen bezoeken". Om de pacifisten te
verzoenen met het niet doorgaan van hun
plan, heeft de president hen uitgenodigd
voor een diner ten paleize.
(Van onze correspondent)
BONN. Voor de 518 afgevaardigden van de
Duitse Bondsdag zullen na het paasreces nog
maar 318 zitplaatsen ter beschikking zijn. De rest
van de bondsvertegenwoordigers zal dan met
staanplaatsen genoegen moeten nemen. Veel af
gevaardigden zullen er echter niet behoeven te
staan daar er altijd velen schitteren door afwezig
heid. Het parlement heeft zich zelfs al het hoon
gelach van de bevolking op de hals gehaald, door
dat steeds weer bleek hoe bij belangrijke debatten
het merendeel van de zitplaatsen leeg bleef.
Bij minder plaatsen zal in de toekomst de leegte
minder opvallen, zo hebben de organisatoren van de
hervorming geredeneerd en ze hebben er meteen voor
gezorgd dat alleen de belangrijkste fractieleden over
niet al te lange tijd nog over de tot nu toe gebruike
lijke lessenaars kunnen beschikken. Want ook het ver
schijnsel van de bij belangrijke debatten rustig voor
overgebogen hun krantje lezende afgevaardigden rlroeg
niet meteen bij tot het gunstige beeld, dat de Bondsdag
in het toch al weinig aan de democratie gewende
Duitsland moest krijgen.
Een andere gruwel van het parlementarisme was, dat
het merendeel van de geëerde parlementariërs haastig
naar huis ijlde als het zijn naam in het presentieboek
had gezet, bij voorkeur op vrijdagmorgen, om dan de
comfortabele TEE naar het noorden of het verre zuiden
nog te kunnen halen.
Om op presentiegeld aanspraak te kunnen maken
moeten de afgevaardigden voortaan op vrijdagavond
nog de gang naar de presentielijsten maken, en in ruil
daarvoor wordt het werkritme nu zo veranderd dat
zij eens in de drie weken een lang weekeinde naar huis
kunnen. Doen zij dit de andere weekeinden ook, dan
verliezen zij niet alleen hun presentiegeld, maar lopen
ook nog een boete van zestig mark per keer op.
Na heel wat heen en weer gepraat zal nu ook een
andere belangrijke verandering worden doorgevoerd.
De regeringsbank zal voor vijftigduizend mark 37 cen
timeter zakken. Tot nu toe zitten de leden van de
regering zo hoog boven de volksvertegenwoordigers
verheven, dat er acrobatische toeren voor nodig zijn
om vanuit de zittingszaal enige woorden met een van
de ministers te wisselen. Het is ook in strijd met de
waardigheid van het parlement, vinden de afgevaar
digden, dat de regering, die in hun huis toch als gast
vertoeft, zich op zo'n hoog niveau bevindt. Men spreekt
ook al van de „beambten-academie", met het oog op
de menigte aan staatssecretarissen en adviseurs die
tijdens de debatten achter de ministers plaats neemt.
Aan de debatten zal ook het een en ander ver
anderen. De nieuwe banken zullen hoefijzervormig
rond een open spreekgestoelte worden opgesteld, en
niet meer, zoals nu nog het geval is, in rechte rijen
toelopen op een waarlijk verschanst podium, waar ach
ter iedere spreker zich met zijn manuscript in eindeloze
monologen kan verliezen.
Voortaan zal de spreektijd ook niet meer dan een
kwartier bedragen, en alleen de hoofdredenaars krij
gen per debat een half uur. Afgevaardigden die zonder
manuscript of niet meer dan tien minuten willen spre
ken krijgen bovendien nog voorrang.
De strijd om de vrije toespraken, los van een ma
nuscript, is daarmee voor een groot deel ten gunste
van de „modernen" gestreden. Of het de kortheid van
de redevoeringen zal bevorderen blijft echter te bezien.
Maar in de oude Rijksdag gold de huisregel dat alleen
afgevaardigden, die de Duitse taal niet machtig waren,
hun redevoeringen mochten voorlezen.
Terwijl de strijd om de democratisering en moderni
sering voortduurt, verrijst niet ver van het oude parle
mentsgebouw, dat in het vooroorlogse Bonn een
meisjesgymnasium herbergde, een 29 etages hoog bouw
sel, dat na de bondsdagverkiezingen van 1969 als het
nieuwe parlement zal worden ingewijd.
Vijftig miljoen kost deze wolkenkrabber, die het uit
zicht op het Zevengebergte vanuit Bonn voorgoed be
derft. Nu al wordt het gebouw een „afgevaardigden-
silo" genoemd. Anderen dopen het „Lange Eugen",
naar bondsdagvoorzitter Eugen Gerstenmaier, die op
valt door zijn bijzonder klein postuur.
In ieder geval is in 1969 dan een einde gekomen aan
de eerste naoorlogse periode in het oude Bondshuis,
waarvan de grote zittingszaal kortgeleden door een
afgevaardigde als „gymnastiekzaal" werd afgedaan
(wat het ook in werkelijkheid was in de tijd dat de
Bonner meisjes naar deze school gingen), of sterker
nog, als „toegangshal van een vliegveld".
Meer dan dit alles was het echter bijna tot symbool
geworden van een slopend gebrek aan belangstelling
in de parlementaire democratie. De nieuwe maatrege
len kunnen dit symbool voorlopig met de mantel der
liefde bedekken, enthousiasme zal echter op andere
manieren moeten worden gewekt.
Joeri Galanskov, Alexei Dobro.
volkski en Alex Ginzburg, drie van
de vier jonge Russische intellec
tuelen, tegen wie maandag een
proces is begonnen.
i
1
NAVO-wapens. Een van de verzetsleiders
in Angola heeft Portugal ervan beschul
digd NAVO-wapens tegen de Angole-
zen te gebruiken. De MPLA-leider
voegde hieraan toe dat 1968 een beslis
send jaar wordt' voor de strijd tegen
Portugal.
Dienstplicht. De regering van Cyprus
heeft alle Grieks-Cyprioten van acht
tien jaar opgeroepen zich aan te mel
den voor inlijving bij de Nationale
Garde.
Vliegtuigongeluk. Een tweemotorig toestel
is bij het opstijgen verongelukt op een
vliegveld in San Diego (VS). Drie van
de vier inzittenden aan boord zijn om
het leven gekomen.
Surveyor-7. De Amerikaanse maanverken-
ner „Surveyor-7" die zaterdag vanaf de
Amerikaanse lanceerbasis Kaap Ken
nedy is gelanceerd, is op ruim 70.000
kilometer van zijn doel. De „Surveyor"
zal in de nacht van dinsdag op woens
dag op de maan moeten landen.
Slavemij-rapport. Slavernij komt nog
voor in de Afrikaanse landen Algerije,
Marokko, Libië, Mauretanië, Mali, Se
negal en Niger, zo blijkt uit een rap
port van Theodore Monod, ere-direc-
teur van het Franse instituut voor Afri
ka. Een slavin is over het algemeen
twee maal zoveel waard als een iron.
