CARAVAN/RAI
Lagere prijzen
en meer keus
c
Een caravan op
iedere 24 auto's
CARAVANNEN: ideale sport
voor individualisten
«i
WENKEN BIJ DE AANKOOP VA N EEN CARA VAN
Van neuswiel
tot de tafel
wi
Vrij grensverkeer
voor de caravans?
Honderdduizend
in 1970?
DONDERDAG 25 JANUARI 1968
13
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Zaterdagmorgen om half elf zal de voor
zitter van de ANWB, ir. F. H. van der 'Linde Sprankhuizen, in
het met planten en bloemen in zomerse vakantiestemming ge
brachte RAI-gebouw te Amsterdam de „Caravan/RAI" openen,
de jaarlijkse internationale caravantentoonstelling, die tot en
met zondag 4 februari zo'n zeventigduizend bezoekers hoopt te
trekken. Nog nooit heeft het publiek zo'n verscheidenheid aan
caravans onder één dak bijeen kunnen zien. Deze grootste
Caravan/RAI tot-nog-toe telt vierhonderd wagens van 82 ver
schillende merken uit negen landen. Vergeleken met vorig jaar
is het aanbod met 22 percent gestegen. De totale waarde van
de op de Caravan/RAI te exposeren wagens bedraagt rond
f 3,5 miljoen. Dat is maar een klein deel van het bedrag dat
het Nederlandse publiek dit jaar voor de aankoop van caravans
en vouwwagens zal uitgeven: meer dan f 60 miljoen; voor 1968
wordt een verkoop van 15.000 caravans verwacht.
Caravans in alle maten, modellen
en prijzen. Afgezien van de vele
nieuwe typen en de technische ver
beteringen die op de Caravan/RAI
worden gebracht, is het grootste
nieuws van de tentoonstelling de
prijsdaling. De waardedaling van het
pond sterling heeft tot gevolg gehad
dat de Britse caravans (20 percent
van de totale caravanimport) in prijs
zijn gedaald. Wellicht mede als ge
volg hiervan zijn de prijzen over de
gehele linie gezakt. Over het geheel
genomen is de gemiddelde prijs van
de op de Caravan/RAI geëxposeerde
modellen echter iets hoger dan vorig
jaar door de vraag naar comfor
tabeler en luxueuzer ingerichte wa
gens en naar wagens van grotere
lengte.
Groter
Geriefelijker
m
caravanpark 1957-1967
1957 1958 1S59 1888 1881 1852 1953 1984 1885 1818 1887
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Voor de echte liefhebber is de caravan als een vrouw.
Het zoeken en kiezen is een plezierige bezigheid. Het kost soms wat moeite
de meest geschikte te vinden, maar wie daarna zijn bezit koestert kan er
gelukkige tijden mee beleven. Vaak is het een kwestie van liefde op het
eerste gezicht, soms is er sprake van een langzame toenadering die ten
slotte tot een hechte verbintenis leidt. En als je eenmaal „ja" hebt gezegd
kun je er niet meer van buiten
Onafhankelijk
Eigen gezicht
J®
NEUSW1EL
BUITENWAND
ISOLATIE
VENSTERS
BEDDEN
GORDIJNEN
BERGRUIMTE
TAFEL
VERLICHTING
DEUR
Nederland - het dichtstbevolkte caravanland van Europa
aiiiiiiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
De ontwikkeling bij de caravans gaat dui
delijk in de richting van grotere en com
fortabele wagens. Dit is duidelijk een
gevolg van de tendens in de autowe
reld. Immers het toenemend aantal gro
tere typen auto's op de weg maakt het
mogelijk grotere en dus zwaardere ca
ravans te bbuwen. En omdat het publiek
kennelijk steeds meer geld over heeft
voor zijn vrije tijdsbesteding vinden de
ze grotere wagens niet alleen aftrek,
maar blijkt de koper ook graag bereid
extra te betalen voor luxe en comfort.
Voor vele, en misschien wel voor de
meeste, caravanners heeft een vakantie
per caravan weinig meer te maken
met kamperen. Men wil zich niet meer
behelpen met primitieve middelen. De
ontwikkeling van de techniek maakt het
trouwens mogelijk zich met comfort te
omringen.
Nederland telt op dit ogenblik 72.000
caravans (één caravan op iedere 24 per
sonenauto's) Verwacht wordt, dat dit aan
tal in 1970 de 100.000 zal passeren. Wie
zich een caravan' aanschaft dient daar
bij wel te bedenken dat ons land arm
is aan recratiegebieden en men zelfs
voor weekendtochtjes al gauw op het
buitenland is aangewezen. De kampeer-
organisaties kunnen weliswaar voorreke
nen dat Nederland nog kampeerruimte ge
noeg heeft, maar die ruimte bevindt zich
dan meestal in gebieden die voor de
meesten onaantrekkelijk zijn.
Bij vrijwel alle merken is grote aan-
Nederland is het dichtst-bezette
caravanland van het Europese
continent. Op iedere 24 personen
auto's, die er in ons land rijden, is
er een wooncaravan, toercaravan of
vouwwagen.
Hoe snel de caravan populair is
geworden in ons land blijkt wel uit
het volgende verloop:
1957 3.300
1963
26.200
1958 6.500
1964
36.300
1959 10.300
1965
51.000
1960 12.500
1966
61.000
1961 15.600
1967
72.000
1962 20.200
(Bron: Ramingen RAI).
Welgeteld 396 caravans staan er in
het RAI-gebouw opgesteld. Nog
nooit is de keuze zo groot geweest.
De exposanten zijn hoopvol ge
stemd: zij verwachten dit jaar
15C000 wagens te verkopen.
dacht geschonken aan de wegligging van
de kampeerwagens. De toenemende trek
kracht van de auto's doet de caravan-
ner verlanger naar sneller rijden, ook
met de aanhanger. De fabrikanten van
caravans streven ernaar door verbete
ring van onder andere de vering de slin
gerneigingen van de wagen zoveel moge
lijk te beperken. Het rijden met een snel
heid van 120 kilometer per uur met een
caravan is al geen bijzonderheid meer.
Het slingeren kan echter ook het gevolg
zijn van de belading van de aanhanger.
Wie het euvel niet kan onderdrukken
kan op de caravan/RAI enkele stands vin
den waar ingenieuze hulpapparatuur wordt
getoond om het slingeren te onderdrukken.
De aandacht voor de afwerking van de
buitenwanden neemt ook van jaar tot
jaar toe. Enkele merken die voorheen
de wanden zonder meer met verf bespo
ten brengen nu een lak-moffellaag zon
der prijsverhoging. Door het toenemend
gebruik van caravans voor wintersport
zijn meer wagens dan voorheen met een
goede wand- en vloerisolatie uitgerust.
Opmerkelijk is voorts dat steeds meer
fabrikanten overgaan tot inrichting van
een toiletruimte, vaak voorzien van was
bak en dat de meeste wagens worden
afgeleverd met de mogelijkheid van plaat
sing van kachel en koelkast. Over het
algemeen kan men zeggen dat de kwa
liteit van de caravans de laatste jaren
Qordo!J*« x 10<H>
DEN HAAG. Hoewel de Koninklijke
Nederlandse Automobiel Club het toe
juicht dat eindelijk stappen worden on
dernomen om ook het grensverkeer van
de caravans en aanhangwagens te libe
raliseren, betreurt de KNAC het dat de
door de Europese Commissie nagestreef
de communautaire transitoregeling (die
wellicht per 1 juli 1968 kan worden toe
gepast) alleen betrekking heeft op cara
vans en aanhangwagens voor toeristi
sche doeleinden. Het zou aanbeveling ver
dienen om, in navolging van West-Duits-
land en de EVA-landen de grensdocumen-
ten voor de tijdelijke invoer van alle
aanhangwagens af te schaffen, temeer
daar de aanhangwagens voor beroeps
doeleinden al zijn geregistreerd. Een van
de redenen waarom Nederland nog steeds
niet bereid is de grensdocumenten af te
schaffen, is dat de Nederlandse cara
vans en kampeer-aanhangwagens bene
den 750 kg. niet zijn geregistreerd. Een
volledige afschaffing van grensdocumen
ten zou, naar het oordeel van de KNAC,
een enorme besparing betekenen ener
zijds in de werkzaamheden van de dou
anebeambten en anderzijds in de werk
zaamheden verbonden aan het uitgeven
met sprongen vooruit is gegaan. Een I naar luxe en comfort ook overdrijven. van deze documenten. In Nederland wor-
goed produkt kan bij goed onderhoud ze- Zo is er een Franse caravan, die noten- (jen jaarijjks veie duizenden grensdocu-
ker 25 jaren lang in dienst staan van de houten kasten en vergulde raamlijsten
vrijetijdsbesteding. Men kan de zucht I heeft
menten gezuiverd, aldus de KNAC.
dig plannen voor een wintersportreisje.
Ook dan blijken er mogelijkheden te over.
Steeds meer kampeerterreinen in de win
tersportgebieden richten zich in op de
ontvangst van caravans door verwarmde
wasgelegenheden en zelfs droogruimten
voor kleding te bieden.
Nederland telt op dit ogenblik 72.000
caravan bezitters. Wat bezielt die man
met zijn caravan? Wat heeft liem zo en
thousiast gemaakt? Misschien is het zijn
drang naar individualisme, die bij velen
in dit overbevolkte en overgeorganiseer-
de landje zo sterk leeft. Er is geen
vorm van vakantiebesteding te bedenken
die zoveel onafhankelijkheid biedt als
een vakantie-per-caravan. De hotelgast
moet tevoren bespreken, de huurder van
een vakantiehuisje eveneens en de kam
peerder is in hoge mate afhankelijk van
het weer. De caravanner is een vrij
mens. Hij behoeft niet te reserveren, hij
bepaalt zijn vertrekdag en -uur op wan
neer en zo laat als hij wil. Als hij onder
weg stopt staat zijn nachtverblijf klaar
en als dat in het buitenland is behoeft
hij voor de nacht zelfs niet naar een
kampeerterrein te zoeken. Handige ca
ravanners zien hiertoe zelfs kans in ge
reglementeerd Nederland.
De caravan biedt een ongekende vrij
heid. En het is een vrijheid die niet
duur betaald behoeft te worden. Want
wie zijn caravan aankoppelt en de we
reld in trekt leeft vrijwel van het ge
wone huishoudgeld. Trek in koffie?
Misschien ontbreekt dat koelkastje nog,
misschien is dat gaskacheltje er nog
niet. Maar misschien dat bruin het vol
gend jaar of het jaar daarop kan trek
ken. De wagens zijn zo comfortabel te
maken als men wil.
De echte caravanner beperkt zich niet
tot een reis in de zomervakantie. Hij
trekt er in voor- en najaar op uit in de
weekends en in een met snipperdagen
verlengde paas- of pinksterweekends. Hij
is immers minder van weersomstandig
heden afhankelijk dan de tentkampeer-
der. Als hij eenmaal een novemberweek-
end heeft meegemaakt rijzen er al spoe-
Op de caravan/RAI zal die sportieve
kampeerder zeker een caravan kunnen
vinden die aan zijn eisen voldoet. Maar
caravanning heeft zich de laatste jaren
ontwikkeld tot een vorm van vrijetijds
besteding die naast de kampeersport een
eigen leven is gaan leiden. Technische
snufjes en door binnenhuisarchitecten ont
worpen interieurs hebben caravans doen
ontstaan waarvoor de zitlap-kampeerder
wellicht de neus optrekt, maar die tal-
SGSÜ?' jiSiiifa
lozen tot een nieuwe vakantiebeleving
hebben overgehaald. Er zijn caravans
met warm en koud stromend water, met
verwarming en koeling, met radio en te
levisie, met bar en schrijftafel, met toi
let en wasruimte en zelfs met douche.
Duur zo'n caravan? Beslist niet. Wel
in sommige gevallen veel geld, vooral
voor degenen die hoge eisen stellen aan
comfort. De ANWB heeft becijferd dat
een caravan aan afschrijving, rentever
lies, onderhoud, stalling, kampgeld, en
zovoort gemiddeld komt op een uitgaven
post van ƒ100 per maand. In de praktijk
blijkt dit mee te vallen. Wie niet te
lui is om af en toe onder de wagen te
kruipen om wat roestplekjes weg te
krabben, wie met overleg zijn uitstapjes
plant en wie enige moeite doet om in de
omgeving van zijn woonplaats een ge
schikt stallinkje te vinden, kan belang
rijk onder dat bedrag Blijven. Bij het
aanschaffen van een caravan speelt trou
wens het bedrag dat men al gewend
was voor vakantie- en weekendbesteding
uit te geven een belangrijke rol. De er
varing heeft geleerd dat de caravan een
ook in financieel opzicht zeer aantrekke
lijke vorm van vrijetijdsbesteding is.
Trek in koffie? Even stoppen.
Eten? 'n Fijn plekje zoeken op een
zijweggetje. De caravanner is een
vrij en onafhankelijk mens.
ftlvinn>WMWWUUU<nn/uinntuwimnnnnnnnflnnnnnnnnnfifm,r","""''',,,,,,,,,B,B"*ll*",*""*il**WMI>*l>M*wl^^
wnnjvwiiu»nnjruuinjinjinnjTnnnnjinnnruqnnnrinn.njuwnnnjinnnnnnnnr>nnnn^"~"""M"*""M"M
Nooit waren er op een caravantentoon
stelling in Nederland zoveel nierken en
typen als op de Caravan/RAI '68. Bij
het maken van een keuze kan men zich
oriënteren in een verscheidenheid aan
kampeerwagens die zich beweegt van een
vouwwagentje van nog geen honderd
kilo tot een verrijdbare bungalow van
vijftien bij drie meter die enkele tonnen
weegt.
De aspirant-caravanner zal zich eerst
moeten afvragen of hij een zomerhuisje
zoekt of een reiswagen. Blijft hij in Ne
derland of moet hij er bergpassen mee
over? Gebruikt hij zijn caravan alleen in
de zomervakantie of wil hij er ook mee
op uit in voor- en naseizoen en zelfs in
de winter? Voorts spreekt de trekkracht
van de auto een belangrijke rol om van
de inhoud van de portemonnee maar niet
te spreken.
In caravans kan men twee hoofdtypen
onderscheiden: de wooncaravans, uitslui
tend bedoeld voor een vaste standplaats
en de mobiele, toeristische wagens waar
mee normaal aan het verkeer kan wor
den deelgenomen. De laatste categorie
kan weer worden onderverdeeld in tent-
of vouwwagens en caravans met vaste
opbouw. Hieronder laten wij een aantal
tips volgen, waarop men bij de aankoop
van een caravan moet letten:
De meeste wagens zijn uitgerust met
een neuswiel ter vergemakkelijking van
het verplaatsen van de afgekoppelde wa
gen. Let op de breedte van het bandje.
Deze moet zodanig zijn dat het niet met
een in losse grond wegzakt. Bij zeer lich
te wagens kan het neuswiel worden ge
mist.
Aluminium, hout, hardboard, staalplaat
en polyester zijn alle zeer geschikt, mits
goed verwerkt. Bij de goedkopere wagens
laat de laklaag wel eens te wensen.
De hoogste eisen worden aan de isola
tie gesteld bij het gebruik in de winter.
Maar ook 's zomers, in Spanje of Italië,
is een goede isolatie van belang. Dubbele
wanden zijn hiervoor onmisbaar. Let er
op dat de wand ook in de kasten dubbel
is. De isolerende werking van de dubbele
wanden wordt verhoogd door isolerende
stoffen als bijvoorbeeld polystyreen
schuim en aluminiumfolie. Bij winterge
bruik is een geïsoleerde vloer noodzake
lijk en verdient het aanbeveling dubbele
ramen te hebben of luiken. Let op de
dakluiken. Tenzij deze ook uit dubbel
glas of plastic zijn gemaakt bestaat de
kans dat deze veel warmteverlies geven.
Een voordeel is het indien de ramen
uit veiligheidsglas bestaan. Ga na welke
vensters kunnen worden geopend. Voor
al in voor- en naseizoen en in de winter
zijn condens watergootjes, waarin het van
de ramen druipende water wordt opge
vangen, zeer wenselijk.
VENTILATIE
Hoe kleiner de ruimte, hoe groter de
behoefte aan ventilatie. Ook bij regen en
wind moet er geventileerd kunnen wor
den. Bij koken moeten dampen gemakke
lijk naar buiten kunnen. Belangrijk is
dat er ventilatie-openingen zijn in kleer
kast en levensmiddelenkastjes. Als de
gasfles in de caravan wordt onderge
bracht dient de bodem van deze berg
ruimte openingen te bezitten. Het gas is
zwaarder dan lucht; bij lekkage kan het
zich op de bodem ophopende gas naar
buiten.
VERWARMING
De meeste caravans worden ook in
voor- en naseizoen gebruikt. Er zijn di
verse modellen kachels in de handel voor
petroleum en gas. Zij worden in de vloer
of tegen het onderste deel van de kleer
kast geplaatst. De vloerkachel is het
goedkoopst, maar verzwakt de vloer, is
moeilijk schoon te houden en stinkt als
er stof in valt.
LUIFELRAIL
In de praktijk zal de caravanbezitter
een luifel of voortent aan zijn caravan
bevestigen. De meeste typen zijn voor
zien van een bevestigingsrail.
KEUKEN
Velen verkiezen een „kop"- of eindkeu-
ken, maar deze zal men doorgaans alleen
in de grotere wagens aantreffen. Belang
rijk is dat zich boven de keuken een
ventilatieluik bevindt, dat gordijnen en
bekleding tegen spatten kurmen worden
beschermd en dat er een lichtpunt boven
het aanrecht is. Kijk of aanrecht en gas
stel goed zijn schoon te maken. Bijzonder
praktisch zijn de stalen aanrechten met
ingebouwd gasstel.
Ga gprust, eens liggen. Vaak zijn de af
metingen van de bedden aan de krappe
kant. Bij beoordeling van het aantal
slaapplaatsen moet men ervan uitgaan dat
de kinderen meestal in een eigen tentje
overnachten. De dikte van de matrassen,
die immers tevens als zitplaats worden
gebruikt, is voldoende als men na twintig
minuten zitten dit nog steeds behaaglijk
vindt.
De gordijnen moeten zo ruim zijn be
meten dat er na het sluiten geen kieren
overblijven. Velen zullen ook vitrage wil
len om inkijk overdag te voorkomen.
Deze moet in verhouding staan tot het
aantal benutte slaapplaatsen en goed toe
gankelijk zijn.
De caravantafel moet stevig staan en
degelijk zijn bevestigd. Het meest prak
tische is de bevestiging in een rail, zodat
de tafel kan worden verschoven en de
bergruimte onder de zitbanken gemakke
lijker bereikbaar is. Het tafelblad moet
bij voorkeur afwasbaar zijn.
Ideaal is indien zowel elektrische (op
de auto-accu aan te sluiten) als gasver
lichting aanwezig is. Vele kampeerterrei
nen hebben de mogelijkheid elektrische
stroom af te nemen. Een 220-Voltsleiding
met enkele stopcontacten kan daarom
nuttig zijn.
In landen met rechts verkeer is het
belangrijk dat de deur zich rechts be
vindt. De deur moet in geopende toe
stand kunnen worden vastgezet. Een
deelbare (onder- en boven)deur laat een
goede ventilatie toe zonder te veel koude.