Aziaten uit Afrika beschouwen
zich nog Britser dan Brits
Engeland worstelt met
immigrantenprobleem
A„tn Veerdiensten
Stoptreinen
lekKer
lom
Waarom doet
u het dan
niet vaker?
GROEN Co
Ziekenhuis-bouw wet wil
verspilling tegengaan
Leven in een onderontwikkelde wereld
Over brieven, citroenen en
onechte whiskey
Gerrie wil
alle fietsen
registreren
.lekker
lopen
SKOL?
RUYS&CO
Artis-jeugd
60 ontslagen in
Sluiskil
Staatssecretaris Kru isin ga
Coördinatie van
medische diensten
Tegen diefstal en zoekraken
REISAGENTEN
VRIJDAG 15 MAART 1968
19
(Van onze correspondent)
LONDEN „Wij mohammedanen zeggen dat wan
neer je het armoedig hebt je ergens anders moet heen
gaan. Gods zegeningen zijn groter dan die van enig
ander land". Aldus één van de vele duizenden Aziaten,
die Engeland de laatste tijd zijn binnengestroomd. De
meesten van hen toonden dan ook weinig emotie toen
zij Kenia verlieten. Maar voor velen is de komst naair
het in hun ogen paradijselijke Engeland een enorme
teleurstelling geworden. Zij voelen zich op en top Brits.
In Kenia, zoals ook vaak elders in de Britse overzeese
gebieden, waren het de intelligente Aziaten die het kolo
niale systeem mogelijk maakten. Geen wonder dat zij
zich als een elite tegenover de onderontwikkelde autoch
tone bevolking met de Britse heersers identificeerden
en zich vaak Britser dan Brits voelden.
Bedreiging
60i-\
^sss
Examens
Huizing
1
Centrale Verwarming
IDEAL-STANDARD Gasketels
„LENTE!"
SALON „MOLENDIJK"
(Van onze correspondent)
MONTEVIDEO Per vliegtuig heeft men voor de reis van Monte
video naar Sao Paulo twee uur nodig. Een luchtpostbrief naar Sao
Paulo arriveerde echter pas na twintig dagen, hoewel hij op het hoofd
postkantoor was gepost. Wanneer ik die brief ergens in een straat van
een van Montevideo's voorsteden had gepost, was hij vermoedelijk nooit
aangekomen. Het vliegtuig heeft voor de vlucht van Montevideo naar
Buenos Aires veertig minuten nodig. Op 30 januari ontving ik echter
een Argentijnse krant van 3 november. Het is onmogelijk om in Monte
video een krant uit Santiago, Lima, Sao Paulo of Caracas te kopen. Als
men zich abonneert komen de kranten na vier maanden in de bus.
Huizing
WAT IS
BEL (010) 131244
Sfl
Kerkelijk nieuws
Maar nu maken zij kennis met een
soortgelijke discriminatie in het land van
hun dromen, wat een dubbele tragiek be
tekent: zij zijn uit hun land verdreven en
dreigen in Engeland over één kam te wor
den geschoren met andere immigranten.
Zoals één van hen zei: „Als student in
Engeland werd ik overal gerespecteerd.
Nu ben ik alleen maar een gekleurde im
migrant. Men behandelt mij alsof ik een
gekleurde arbeider ben".
Engeland worstelt al jaren met het
probleem van de gekleurde immigranten,
dat slechts voor een klein deel een ras
senprobleem vormt. Het is het aspect van
de massale overstroming van een prop
vol land met nieuwkomers dat de Britten
zelf tot over hun oren in moeilijkheden,
dwars zit. Zeker, de Engelsen zijn als
eilandbewoners behept met een ingebo
ren wantrouwen tegen elke vreemdeling,
maar hun imperiale verleden heeft geleerd
verdraagzaam te zijn tegenover de be
woners van hun vroegere koloniën, die
nog niet zo heel lang geleden Engeland
vrij konden binnenkomen. Afstand bewa
ren tegenover vreemden en vooral als zij
gekleurd zijn zit de Britten echter in het
bloed. In de Britse koloniën waren ge
mengde huwelijken dan ook zeldzamer
dan elders.
De trotse en zelfstandige Aziaten voelen
zich op en top Brit. In Kenia zijn zij al
tijd nauw met de Engelsen opgetrokken.
Velen van hun voorouders waren al twee
eeuwen voordat de Engelsen kwamen han
delaren. Het waren de Gujeratis uit India,
de steunpilaren van de Aziatische gemeen
schap. De Aziaten vormden er later onder
de grote Engelse hefeboeren de midden
laag, of zo men wil de tweede bovenlaag
zakenmensen, winkeliers, bankbedien
den, kantoorklerken en vaklieden, waaron
der vele kleine zelfstandigen. Zij waren
ook sterk vertegenwoordigd in de vrije be
roepen dokters, tandartsen en architec
ten. Het zijn vaak de verre afstammelin
gen van de oorspronkelijke koelies, die de
Engelsen uit India lieten overkomen.
Door hun houding ervoeren zij hun ver
trek naar Engeland als een soort thuis
komst, terwijl er ook een praktische kant
aan hun houding tegenover Kenia zit. Zij
beseften dat het Afrikaanse nationalisme
steeds meer een bedreiging voor hun po
sitie vormde, vooral naarmate de Afrika
ners beter onderwijs genoten. Een aantal
van hen koos bij de onafhankelijkheid
voor het Keniase staatsburgerschap, maar
de meerderheid begreep dat indien men
zijn optie voor het Britse staatsburger
schap zou afwijzen er geen uitweg meer
ADVERTENTIE
^SAnij
OOSSADB
RUYS&CO
Boekingen voor autoveerdiensten o.a.
Engeland, Scandinavië en in de Middel
landse Zee en voor de autoslaaptreinen
naar Frankrijk, Italië en Oostenrijk.
Haarlem
Kruisstraat 43
tel. 15304
zou zijn wanneer het misliep. Een Engels
man die burger van Kenia wordt kan al
tijd zijn Britse status terugkrijgen. Voor
de Aziaten bestond die mogelijkheid niet.
De Indiase status lokte hen evenmin aan,
omdat zoals zij zeggen „Wij geen Indiërs
zijn".
Voor vele Keniase Aziaten betekende het
aantreffen van de discriminatie van de
kleurling in Engeland e enschok, die hun
d eharde werkelijkheid toonde. Iemand die
drie maanden geleden een winkel opende,
maakt het thans mee dat blanke Engel
sen binnenkomen, een bruin gezicht achter
de toonbank ontwaren en snel rechtsom
keert maken.
Degenen onder de Keniase immigranten
die over kapitaal beschikken maken zich
op het ogenblik de minste zorgen. Velen
van hen kochten onmiddellijk een huis,
al is het veel duurder en moeilijker dan
in Nairobi en moet men met een veel
kleinere levensruimte genoegen nemen.
De meesten van hen hebben, omdat zij
zolang in een Engelse maatschappij heb
ben geleefd en de taal machtig zijn, geen
moeite zich aan te passen. Zij komen
hier echter voor het eerst in aanraking,
niet met de koloniale Engelsman, met wie
zij altijd op goede voet stonden, maar
met een zelf in grote economische nood
verkerende volksmassa, zodat wrijvingen
nauwelijks kunnen uitblijven, speciaal wan
neer de nieuwkomers erin slagen een toch
al schaarse accommodatie te bemachtigen
en wanneer hun kinderen een plaats moe
ten vinden in de overvolle en vaak door
een hoog percentage kleurlingen bezette
schoolklassen. Er zijn gebieden in Enge
land, waar één op de twaalf inwoners ge
kleurd is.
Tot de groep, die na een dure vliegreis
volkomen berooid aankwam, behoren tal
rijke Sikhs, die werk trachten te vinden
in het bouwbedrijf en als zelfstandige tim
merlieden of loodgieters, waaraan men
een grote behoefte heeft, of automon
teurs. Maar bijna allen zullen met een
lagere levensstandaard genoegen moeten
nemen, omdat in Engeland alles zoveel
duurder is dan in Kenia.
Een ander keerpunt is dat er nog al
tijd veel te veel werkgevers zijn die kleur
lingen weren. De regering zal daarom de
zer dagen een wetsvoorstel indienen tegen
rassendiscriminatie in bedrijven en beroe
pen.
Immigranten die graden hebben behaald
moeten vaak hun examens in Engeland
weer overdoen. Dat geldt bijvoorbeeld voor
onderwijzers, die niet wisten dat zij voor
de afkondiging van Kenia's onafhankelijk
heid een aanvrage hadden moeten indienen
ter erkenning van hun diploma's. Een aan
tal onderwijzers waaraan in Engeland
zo'n tekort bestaat werkt thans voor
een nietig salaris als spoorwegklerk.
De Aziaten met hun grotere onwikkeling
staan hier voor een nieuw probleem, om
dat zij een bedreiging vormen voor de
tweede generatie van de andere immi
granten Afrikaners, Westindiërs. Pakis
tani's namelijk de behoorlijk onderwijs
genoten hebbende kinderen, die geen ge
noegen meer zullen nemen met de onder
geschikte baantjes waarmee hun vaders
werden afgescheept. In zekere zin een du
plicaat van het probleem waarmee de Azi
aten in Kenia werden geconfronteerd. Ve
len hunner denken er dan ook nu al over
na korte tijd opnieuw hun biezen te pak
ken en naar een progressief land als Ca
nada te gaan, dat reeds heeft aangekon
digd hen met open armen te zullen ont
vangen. „Als ik ga", zegt een van hen,
„dan zullen mijn vrinden mij volgen. En
dan nemen wij een half miljoen pond
mee".
Waarschijnlijk zullen de Aziaten in En
geland net zo proberen te leven als in
Kenia, namelijk in een van de buiten
wereld zo goed als afgesloten eigen ge
meenschap.
Er zijn er onder hen die in Kenia geen
blanke of Afrikaanse vrienden bezaten.
Het feit dat van velen familieleden, vrien
den in Engeland woonden vergemakke
lijkt het aanpassingsproces en ook het
feit dat in zekere mate Engeland nog
een soort kaste-staat is, met sterk ge
scheiden sociale lagen. Maar door het iso
lement waarin de Aziaten in Kenia
speciaal de Hindoes verkeerden, kan de
klap van rassen discriminatne, die zij thans
ongetwijfeld zullen ondervinden, harder
aankomen. Ook de opeenhoping van inv
migranten in industriesteden zoals in Wol
verhampton en Birmingham vormt een
belemmering voor de gelijkmatige ver
spreiding over het gehele land.
De Engelsen zijn natuurlijk gevleid dat
de Britse bruine broeders hun land, dat
zij zelf in deze crisistijd zo plegen af
te kammen, als een paradijs beschouwen.
Hun zelfrespect krijgt hierdoor weer een
ruggesteun. Zoals een immigrant filoso
fisch opmerkte „in een onzekere wereld
is het het beste om Brits te zijn.
ADVERTENTIE
Speciaalzaak voor prettige schoenen i
I Haarlem
Kruisweg 42
Tel. 12637
I OokFormaNatura^J
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
„GOED VERZORGD UITERLIJK?"
HELPT U DAARBIJ
KAP-, SCHOONHEIDSSALON, SAUNA
TELEFOON 60643
Ongeveer tweeëneenhalve maand
geleden hartje winter dus
vond in Artis een tropische geboorte
plaats. Tijger-moeder Irma schonk
toen het leven aan twee welpjes. Nu
het weer iets zachter begint te wor
den, zijn de diertjes regelmatig te
zien in de kooi, waar ze onder het
toeziend oog van moeder met elkaar
over de vloer rollen.
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN De Nederlandse Stik
stof Maatschappij (N.S.M.) in Sluiskil
heeft het gewestelijk arbeidsbureau een
ontslagvergunning gevraagd voor alle
werknemers van 62'/« jaar en ouder. Het
gaat om bijna 60 mensen, van wie er gis
teren 45 ontslag kregen aangezegd. De
overigen zijn op dit moment ziek, waar
door ze nog niet kunnen worden ontsla
gen.
(Van een medewerker)
DEN HAAG. „Ons Nederlandse
volksgezondheidssysteem is, vergeleken
bij andere landen een bijzonder goed
systeem. Dat blijkt ten eerste uit het
feit. dat onze uitgaven voor de volksge
zondheid in relatie tot het nationale in
komen niet hoog zijn, ten tweede uit de
resultaten welke, voor zover vergelijkbaar,
zeer goed zijn. We hebben een aantal
wereldrecords die ten onrechte niet de
voorpagina's van de kranten halen, het
geen met tariefsverhogingen wel het ge
val is. Ons kostencijfer is betrekkelijk
gunstig".
(Van onze correspondent)
KWINTSHEUL. Een 20-jarige
Kwintheulse typiste, Gerrie Hoeijenbos,
wil de politie een handje gaan helpen by
het terugbezorgen van onbeheerd aan
getroffen fietsen aan de rechtmatige ei
genaars. Daartoe heeft zij het „Centraal
Bureau voor fietsen" opgericht, een insti
tuut dat van de fietsen van iedereen die
dat wil het framenummer en nog enkele
gegevens verzamelt en ter beschikking
van de politie stelt.
De herkomst van een auto, motorfiets
of brommer is voor de politie makkelijk
na te gaan. Het kenteken of verzekerings
plaatje levert voldoende gegevens op om
de eigenaar op te sporen. Bij fietsen is
dat anders Geen enkele instantie regis
treert gegevens van rijwielbezitters. Als
gevolg daarvan zit de politie ieder jaar
met duizenden „gevonden" fietsen welke
niet aan de eigenaars teruggegeven kun
nen worden, omdat die onbekend zijn. De
vermissing van deze fietsen is vaak in
andere gemeenten bij de politie aangege
ven, maar omdat deze aangiften lang niet
altijd aan andere posten worden doorge
geven, komen de eigenaren zelden te
weten wat er met hun fiets is gebeurd.
Gerrie Hoeijenbos wil nu het opsporen
van de eigenaar van een fiets mogelijk
maken. De politie in elke gemeente krijgt
lijsten van alle bij haar bureau ingeschre
ven fietsen.
Gerrie rekent er op dat veel fietsbe-
zitters hun karretje bij haar zullen laten
inschrijven. Zij heeft in Den Haag een
postbus gereserveerd en een girorekening
geopend. Voor één rijksdaalder neemt zij
een fietsregistratie in haar lijsten op. Het
inschrijvingsgeld kan worden gestort op
girorekening 1565700 ten name van het
Centraal Bureau voor Fietsen in Den
Haag. Op het girostrookje moeten worden
vermeld de naam en adres van de eige
naar, het merk en type van de fiets en
het framenummer. Dit nummer is meest
al aangebracht onder de trapas, onder het
zadel, bij de achteras of op het balhoofd.
„Er rijden ruim zes miljoen fietsers in
Nederland" zegt de ondernemende Gerrie
„Een groot deel daarvan is vast en zeker
genoeg gehecht aan zijn fiets om voor
een rijksdaalder de kans hem voorgoed
kwijt te raken te verkleinen".
Die rijksdaalder gaat grotendeels op
aan administratie-, druk- en verzendkos
ten. Gerrie rekent er niet op dat er veel
voor haar overschiet.
's Zomers (in januari en februari)
trekken uit Argentinië honderdduizen
den naar de Uruguayse kust, waar
de mondaine badplaats Punta Del Es-
te wereldberoemd is. Tot voor kort
duurde het minstens acht uur voor
dat een telefoonverbinding tussen Pun
ta del Este en Buenos Aires tot stand
kwam. Nu bedient men zich van „mi
crogolven" met honderdtwintig aan
sluitingen en als men geluk heeft
functioneren die ook. Om met de Pe
ruviaanse hoofdstad Lima te kunnen
telefoneren moet men zich via New
York laten verbinden. Als een grote
stap voorwaarts is onlangs uit Mexico
gemeld dat men thans via Guatema
la direct met El Salvador kan telefo
neren. De berichten over geruchten dat
in Peru een staatsgreep op handen is,
bereiken Chili via New York (het
persbureau U.P.I.) of Rome (Ansa).
ADVERTENTIE
fi Speciaalzaak voor prettige schoenen
I Haarlem
Kruisweg 42
Tel. 12637
L OokFormaNatura
Kabels.
Overal heeft men grote modernise
ringsplannen, maar terwijl het Uru
guayse staats-eiektriciteitsbedrijf „Ute"
een internationale lening aankondigt
legt het oude kabels aan waardoor
voortdurend branden uitbreken, de pro-
duktie de vraag niet kan bijhouden
en men zich blijkbaar genoodzaakt
heeft gezien op willekeurige momenten
urenlang de stroom af te sluiten. In
een week tijds is er bijvoorbeeld vijf
dagen urenlang geen stroom geweest
in de industriestad Maronas bij Mon
tevideo.
Citroenen.
De staatsbedrijven falen in elk op
zicht. Het staatsvisserijbedrijf „Soyp"
heeft zijn voornaamste haven in Punta
del Este aan de Atlantische Oceaan
maar krabben en diverse vissoorten
worden in ijs uit Spanje ingevoerd.
Overstromingen en droogteperioden
wisselen elkaar af. Eerst bevroor in
juli de citroenoogst in Uruguay, nu
lijdt in de zomerhitte van februari
maart het vee in de „Estancias" on
der de grote droogte.
Aardappelen worden uit Roemenië
en Polen geïmporteerd (en verdwijnen
spoorloos van de markt). Dagelijks
worden leveranties uit Argentinië aan
gekondigd, maar nooit arriveren ze.
De Verenigde Staten schenken melk
poeder omdat het vee van honger of
dorst om het leven dreigt te komen.
Een citroen kost zestig pesos, dat is
een kleine gulden. Terwijl echter de
legale handel in deze vruchten niets
om het lijf heeft, bloeit de illegale.
Smokkelaars halen de citroenen met
zakken tegelijk uit de schepen en ver
kopen ze voor een derde van de markt
prijs.
Smokkel.
Voor sigaretten en radiomateriaal is
Uruguay een internationaal overslag-
gebied, waar officieren en leden van
de regeringspartij de grote mannen
zijn. De Noordamerikaanse sigaretten
worden in particuliere vliegtuigen, die
heimelijk op velden van de „Estanci
as" landen, naar Uruguay getranspor
teerd en kosten in de hoofdstraten van
Montevideo niet meer dan de binnen
landse merken. Volgens een mededeling
van de regering van Peru heeft dat
land de laatste drie jaar douanegelden
ter grootte van honderd miljoen gulden
door smokkel verloren.
Zelfs op de smokkelaars kan men
zich niet meer verlaten. De nieuwste
tak van hun industrie is die van onech
te whisky. Sluitingen en etiketten wor
den meesterlijk vervalst. Een tijd
lang vulde men de flessen met water.
Nu zijn er voortreffelijke chemici aan
het werk, die de bittere smaak van de
Zuidamerikaanse whisky door chemi
sche toevoegingen minder scherp ma
ken en de drank daarna voor Schotse
verkopen. De vervalsers laden de kis
ten met flessen in barkassen en leve
ren hun produkt aan in de haven
wachtende smokkelaars.
Auto's.
De „vertrouwenscrisis" tussen smok
kelaars en hun klanten heeft nu een
zodanige graad bereikt, dat „vertrou-
wenswaardige" smokkelaars nog
slechts driekwart-liter-flessen aanbie
den, terwijl tot dusver slechts liter
flessen werden vervalst. Alleen met
de autosmokkel klopt het helemaal
niet. In Brazilië en Argentinië kosten
vrachtauto's slechts het tweevoudige
van de Europese prijs; in Uruguay
echter het vijfvoudige.
Het zijn alledaagse kleinigheden, die
het leven in het echte „onderontwik
kelde land", kenmerken. Omdat in eco
nomie en bestuur geen enkel rad pre
cies in het andere grijpt, wordt het
illegale tot een normaal levenspatroon
Geref. Kerken Vrijgemaakt
Beroepen te Kantens J. Kruidhof, kand.
te Hattem; te Heemse A. Kooij te Emmen.
Chr.-Geref. Kerken
Beroepen te Kornhorn J. Plantinga te
Rozenburg.
Geref. Gemeenten
Bedankt voor Haarlem C. Harinck te
Utrecht.
Geref. Kerken
Beroepen te Lioessens I. van Til, laat
stelijk pred. bij de Geref. Kerken (vrij
gemaakt) te Haulerwijk.
Dat zegt de staatssecretaris van Soci
ale Zaken en Volksgezondheid, dr. R. J.
H. Kruisinga, die in 1960 zijn praktijk
in Leeuwarden als keel-, neus- en oorarts
verwisselde voor een ambtelijke loopbaan.
De belangrijkste aspecten van de ge
zondheidszorg vindt hij: bestrijding van
de lucht- en waterverontreiniging; coör
dinatie van de voorzieningen op het ge
bied van de gezondheidszorg, internatio
nale samenwerking, een betere regeling
van het gewondenvervoer en modernise
ring van de wetgeving betreffende de be
roepsuitoefening.
Hij hoopt dit jaar de ziekenhuisbouw-
wet in te dienen. Deze wet zou moeten
voorzien in provinciale plannen, gesteund
door adviezen van een landelijk zieken
huiscollege en het geheel onder verant
woordelijkheid van de minister of de
staatssecretaris. Het aantal ziekenhuis
bedden zou van gebied tot gebied al naar
gelang van de leeftijdsopbouw moeten va
riëren. Dat houdt niet in dat levensbe
schouwelijke ziekenhuizen in de toekomst
overheidsinstellingen moeten worden. Het
is wel de bedoeling, dat ze in een goed
georganiseerd patroon gaan passen. De
uitvoering kan gedecentraliseerd blijven.
Dr. Kruisinga geeft er de voorkeur aan,
dat een ziekenhuis wordt georganiseerd
als een vereniging, welke publiekelijk
verantwoording moet afleggen. „De Zie-
kenhuisbouwwet zal opbouwen, niet af
breken". Hij is trouwens van mening, dat
de Nederlandse ziekenhuizen in het alge
meen goed functioneren. Er wordt werk
van hoge kwaliteit geleverd. Maar elk
systeem gaat nu eenmaal gepaard met
een vorm van verspilling. Deze zou tot
een minimum moeten worden beperkt.
Daartoe kan de Ziekenhuisbouwwet bij
dragen. doordat ze coördinatie van diver
se medische diensten in de hand werkt.
Wat deze coördinatie betreft, dr. Krui
singa heeft zich in de Tweede Kamer
tegen het plan van de Dr. Wiardi Beck-
manstichting uitgesproken. Hij zegt daar
over:
„Ik heb in de Kamer gezegd dat ik
het rapport niet erg politiek vind. Het is
geen rapport van de P.v.d.A. als zodanig.
Ik heb er waardering voor, maar de
denkbeelden zouden een nadere uitwer
king behoeven. Er worden wel verschil
lende lijnen aangegeven, maar de coör
dinatie ervan komt niet uit de verf. Het
gaat mij om het totale beleid. Hun plan
nen tasten de opzet van ons ziekenhuis
wezen overigens niet aan. Ze willen geen
nationale gezondheidsdienst volgens En
gels systeem. Ik heb dit systeem gron
dig bestudeerd. Gedurende de eerste tien,
twaalf jaar dat het functioneerde, van
1948 tot 1960 ongeveer, is in heel Enge
land geen enkel nieuw ziekenhuis gebouwd.
De ingewikkelde hiërarchische opzet bleek
een groot struikelblok bij het verwerven
van de benodigde gelden".
Een ander onderwerp: de lucht- en wa
terverontreiniging. De staatssecretaris
heeft goede hoop dat nog in de eerste
helft van dit jaar het wetsontwerp tegen
de waterverontreiniging door de Tweede
Kamer zal worden behandeld.
Op de vraag of hij zijn vroegere prak
tijk mist, antwoordt dr. Kruisinga:
„In één opzicht niet. Je hebt nu ook
contact met mensen, al zijn het geen
patiënten. Maar ik zou wel eens, zoals
de volksgezondheidsfunctionarissen in
Oosteuropese landen, bij voorbeeld de
onderminister voor de volksgezondheid in
Rusland die ik persoonlijk goed ken, voor
de afwisseling een halve dag per week
nog operaties willen verrichten. Mijn spe
cialisme, ik ben keel-, neus- en oorarts,
heeft zo'n fijne operatieve techniek.
„Van operaties gesproken: Hoe denkt u
over harttransplantaties?
„Ik kan slechts zeggen, dat nog eens
te meer is gebleken, dat de technische
ontwikkeling sneller gaat dan het ethische
denken. Dat bewijzen de vragen waar
voor de medici zich bij harttransplanta
tie en re-animatie gesteld zien".
