Premier Jozef Lenart
achter nieuwe koers
Bonaparte
Nu al verkiezingskoorts in de V.S.
Enthousiaste ontvangst voor
Robert Kennedy in Kansas
Zuiveringsacties in omgeving
Saigon hebben gering succes
Dood in de
Sahara
In de SPD is weinig veranderd
Doodvonnissen
in Zuid-Jemen
De toestand in Tsjechoslowakije
Johnson: Program
van soberheid
noodzakelijk
Amerikaanse
bladen zwegen
Israëlische generaal
wil pleiten voor
Egyptische collega
rt
DINSDAG 19 MAART 1968
3
an
DEUX
TROIS
VOILA!
KEIJZER
TAPIJT
eeim j^nleatonl tapijt
KAMERBREED
-- -
zemen zonder zorgen
TIJDELIJK
met gratis wafeldoekje
Pro- V .S.-betogingen
,Zoen me Bobby
VS verloren in Vietnam
2007 vliegtuigen
NPD
Weinig vleiend
F-lll
amm
De Westduitse socialistische partij ver
keert in een crisis, die waarlijk niet al
leen blijkt uit betogingen tegen Willy
Brandt en relletjes bij de ingang van het
gebouw in Neurenberg, waar de S.P.D.
haar jaarlijks partijcongres heeft belegd.
Deze betogingen kunnen misschien voor
een deel gezien worden als uitingen van
ongenoegen over de politiek van compro
missen, die de socialisten in hun coalitie
met de C.D U van Kiesinger hebben ge
voerd, maar zij zijn toch voornamelijk
het uitvloeisel van de groeiende neiging
der Duitse jongeren om hun onzekerhe
den op straat uit te vechten, waarbij zij
iedere gelegenheid aangrijpen die zich
voordoet.
De voorzitter van de S.P.D.de voor
malige burgemeester van Berlijn Willy
Brandt, heeft zich gedurende de enkele
jaren dat zijn partij samen met de chris
ten-democraten regeringsverantwoorde
lijkheid heeft gedragen, nagenoeg niet
meer laten horen in belangrijke wereld
politieke aangelegenheden. Er is weinig
van te merken geweest dat socialisten
deel hadden in de constructie van het
regeringsbeleid, dat een zwak gemoder
niseerde versie van de Adenauer-politiek
is gebleken. Op het gebied van de sociale
ontwikkelingen binnenslands is al even
zeer weinig oorspronkelijks of opmerke
lijks op de regeringstafel gekomen, of
schoon het verkiezingsprogram van de
S.P.D. indertijd juist op dat element van
activiteit de nadruk legde. Er is weinig
veranderd aan de principes waarop het
buitenlands beleid van de Bondsregering
na de oorlog gestoeld was, ofschoon de
socialisten zich de houding hadden aan
gemeten van de grote hervormers, die
een einde zouden maken aan de vruchte
loze koude-oorlogsmanie, de Wiederver-
einigungspsychose en de discriminerende
afwijzing van alles wat aan de andere
kant van de zonegrenzen was gelegen.
Intussen hebben anderen dan de West
duitse socialisten de impasse in het hart
van Europa uitgebuit met een wel gerich
te neo-nazistische propaganda, waaruit de
snelle groei van de ultra-rechtse N.P.D.
resulteerde. De lankmoedige en bijna
roerloze rol der socialisten in de regering
Kiesinger, de non-activiteit van de socia
listische partijleiders ten aanzien van gro
te wereldproblemen, het gebrek aan vi
sionaire denkbeelden in een tijdperk dat
toch duidelijk alternatief van karakter is
geworden, hebben vooral jongere socialis
ten ontgoocheld en doen twijfelen aan de
oprechtheid van de uitgangspunten, waar
mee na de oorlog de socialistische partij
zich in het proces van wederinschakeling
der Duitsers in het wereldbeeld heeft ge
presenteerd. Ten aanzien van de verhou
ding met Oost-Duitsland is geen enkele
vooruitgang geboekt. De Berlijnse kwestie
is in de ijskast gebleven. Over de nood
zakelijke hervorming van de NAVO heb
ben de Duitse socialisten geen enkel oor
spronkelijk voorstel gedaan. De toelating
van Engeland tot de E.E.G. is door West-
Duitsland noch bevorderd, noch uitdruk
kelijk als wens geopenbaard. Het zoge
naamde „Benelux-plan" van minister
Luns is met vriendelijke buigingen ont
vangen en verder doodgezwegen onder
druk van de Franse argumenten.
Dit verwaterde, weinig actieve beleid is
tot stand gekomen met medewerking van
de S.P.D. en het is geen wonder dat
radicale elementen in de partij langza
merhand genoeg hebben gekregen van
deze vlees-noch-vis-gerechten, die de so
cialistische partijleiding in dienst van de
C.D.U. heeft opgediend. Willy Brandt is
naar het congres in Neurenberg gekomen
zonder kernachtige plannen. Een aarze
lende, weifelende partijleiding met on
zekere denkbeelden en nerveuze vrees
voor verlies van aanhang staat nu voor
het feit dat zij zich snel en krachtig zal
moeten uitspreken voor een radicale par
tijvernieuwing en een duidelijk socialis
tisch actieprogramma, wil zij haar greep
op de onrustige gelederen behouden. Wil
ly Brandt heeft nu verklaard, dat de
Oder-Neissegrens moet worden gerespec
teerd en dat de Westduitsers zich moe
ten neerleggen bij de feitelijke toestand,
zolang er geen vredesverdrag met de ge
allieerden is gesloten. Het klonk als een
zwakke poging om iets origineels te zeg
gen. Hij zal duidelijker en origineler
moeten worden, wil hij Neurenberg als
een gerespecteerd partijleider verlaten.
PRAAG (AP). De Tsjechoslo waak: e
premier Jozef Lenart, die tegen vernieu
wing van de leiding van de communisti
sche partij heeft gestemd, heeft voor de
tv zijn onverdeelde steun toegezegd aan
de campagne tot democratisering van
Tsjechoslowakije. De 44 jaar oude pre
mier, die waarschijnlijk spoedig wordt
vervangen, prees de nieuwe partijvoorzit
ter Alexander Dubcek als een „eerlijke,
moedige en loyale man, die de commu
nistische zaak zal dienen".
Over de stalinistische zuiveringsproces
sen in het begin van de vijftiger jaren
zei hij dat „geen lid van het centrale
comité toen om bewijzen heeft gevraagd
voor de opgeblazen beschuldigingen, die
tientallen mensen aan de galg hebben ge
bracht en waardoor tienduizenden mensen
onrecht is aangedaan. Als een lid toen zijn
mond had opengedaan zouden onze repu
bliek veel verschrikkelijke en droevige er
varingen bespaard zijn gebleven".
De Tsjechoslowaakse minister van Voed
sel en Landbouw Karei Mestek, heeft
echter gezegd dat de Tsjechoslowaakse
nieuwsmedia trachten „de gang van za
ken is een bourgeoisdemocratie te her
stellen". Hij zei dat de bladen zelfs de
herleving van een boeren- of fascistische
partij zouden kunnen eisen".
Het in Praag verschijnende blad Prace
heeft de minister scherp aangevallen naar
aanleiding van deze uitspraken. Dit blad
staat veel meer achter de nieuwe lijn dan
het partijblad Roede Pravo, dat zich nog
ADVERTENTIE
P. STR. MTR.
POSTBUS 39 - HILVERSUM
steeds gereserveerd toont. De communis
tische schrijver Pavel Kohout heeft al
gezegd dat het partijblad zich onmiddel
lijk dient te richten naar de meerderheid
in de partij.
Intussen wordt de druk op Novotny om
als president af te treden steeds groter.
Nu heeft ook de communistische fractie
in het centrale comité van het nationale
front zich gevoegd bij de organisaties die
zijn afgetreden eisen. In het mijnbouwge-
bied in Noord-Moravië is op een partijver
gadering echter hevige critiek geuit op
de nieuwe machthebbers. Verscheidene
sprekers deden aanvallen op pers, radio
en televisie wegens hun felle critiek op
Novotny en diens aanhangers.
Een oude arbeider heeft voor de tele
visie verklaard: „Ik heb 42 jaar lang voor
de partij gewerkt en veel opgeofferd, maar
voor wat datgene betreft dat jullie (de
massamedia) soms schrijven, komt het
me voor alsof ik in mijn gezicht word
gespuwd".
MW,wwimmmliiAA«w.».nrinnflnJinnnnni1nnnnnnnfni
„Ik heb u bij mijn verkiezing als
president een „Great Society"
beloofd.
mfm v
waarin geen armoede zou zijn.
maar eerst vraag ik nog een totale
nationale inspanning.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON De Amerikaan
se presidentsverkiezingen zullen nog
acht maanden op zich laten wachten.
Maar gisteren werd er door de twee
leidende democratische kandidaten al
geijverd voor steun alsof de stembus
al klaar staat. President Johnson
maakte een onverwacht bliksembe
zoek aan Minneapolis en zijn rede
voor de nationale boerenbond was de
rede van een politicus, die op stem
men uit is.
Senator Robert Kennedy toerde door
Kansas en sprak voor studenten in een
atmosfeer die bijna verkiezingshysterie ge
noemd kan worden.
President Johnson hamerde op het the
ma (jat de laatste weken zijn favoriete
lijkt te zijn, namelijk dat de natie een
grote inspanning moet opbrengen om de
vijand te verslaan en dat niemand er
aan moet twijfelen of Amerika zal winnen
in Vietnam. Winnen aan de conferentieta
fel of op het slagveld, aldus de president.
Hij sloeg ditmaal een ander akkoord aan:
een programma van nationale soberheid is
nodig, zo stelde hij.
Johnson moest wel met deze nieuwe
slogan voor de dag komen want het af
gelopen weekeinde werd bekend dat hij
bezig is zijn luisterrijke programma's voor
het thuisfront (waaraan al lelijk geknab
beld was de laatste tijd) met acht tot ne
gen miljard te reduceren om zo steun te
krijgen voor zijn wetsvoorstel tot belas
tingverhoging dat voor het parlement ligt.
Minder nodig leek het waarnemers even
wel dat hij zo agressief was in zijn be
toog over Vietnam. Hij hamerde maar op
zijn besluit te zullen volharden in Vietnam
tot de agressie is afgeslagen en de Zuid-
vietnamezen zelf beschikken kunnen over
hun lot en hij ontzag zich niet het voor
te stellen alsof het gebrek aan eenheid
onder het Amerikaanse volk wat Viet
nam betreft veroorzaakt wordt door figu
ren als McCarthy en Kennedy.
Dat Robert Kennedy de schuld van -de
diepe splitsing in het Amerikaanse volk
is is natuurlijk verre van waar. Gisteren
in Kansas was al te zien dat de studen
tengeneratie als sinds jaar en dag John
sons Vietnambeleid verwerpt, want Ken
nedy werd meteen al als een held binnen
gehaald en zijn rede over Vietnam werd
luid toegejuicht. Voor de studenten van
Kansas State University bijvoorbeeld zei
de senator: „Wij moeten onderhandelen
met de Vietcong ,het bevrijdingsfront een
plaats geven in Vietnams politieke leven.
Wij moeten beginnen met deëscaleren en
de Zuidvietnamese regering dwingen de
nodige hervormingen door te voeren en
om de oorlog in Vietnam te winnen
ADVERTENTIE
vileda
WASHINGTON. Het Amerikaanse
departement van Buitenlandse Zaken
heeft gisteren geen commentaar willen
geven op de anti-Amerikaanse betoging
van zondag in Londen. Toen men hem
om commentaar vroeg, deelde een woord
voerder van het departement mee, dat er
zaterdag in Den Haag een pro-Ameri
kaanse demonstratie was geweest. De
Amerikaanse kranten hadden daar niets
van gemeld, hoewel een persbureau een
bericht daarover had verspreid.
haar basis te verbreden. Dit heeft Wash
ington tot nu toe allemaal nagelaten. Al
leen op deze manier evenwel kan een
eerste stap gezet worden op de weg naar
een moeilijk compromis met een niets ont
ziende tegenstander.
De studenten in Kansas, niet de meest
vooruitstrevende staat in de Unie, omhels
den niet alleen Kennedy's woorden, maar
ook zijn persoon. De Kennedy-mystiek
bleek nog krachtig. Duizenden dromden
om de snator heen en hij werd bijna
fijngedrukt. Zijn manchetknopen werden
uit zijn mouwen gescheurd en meer dan
eens leek hij in gevaar. De studenten wa
ren door het dolle heen en droegen bor
den met zulke welluidende teksten als
.Bobby is groovy" of „Kiss me Bobby"
(„Bobby is fijn" en „Zoen me Bobby").
Maar niet alleen onder de studenten was
er enthousiasme. Waar Kennedy gisteren
maar aankwam waren er enthousiaste
groepen, die zwaaiden, gilden, brulden en
soms ongebreideld op hem af stormden.
ADVERTENTIE
STAARTKLOKKEN
In wortelnoten of eiken kast.
Met 8-daags belslagwerk.
Maanaanwijzing. Handge
schilderde of geëtste wijzer
plaat. Prijzen vanaf f 352.50
HET HUIS VAN
VBmWUWENI
«THUIS MCT
HET CARILLON
GR. HOUTSTR. 49 TEL. 20049 - HAARLEM
SAIGON (Reuter en A.F.P.) Uit het
gebied van operatie „Quyet Thang", de
zuivering van de vijf provincies om
Zuid-Vietnams hoofdstad Saigon waaraan
zo'n 50.000 militairen deelnemen, waren
vanochtend geen meldingen van gevech
ten binnengekomen. Hoewel er in het ge
bied drie vijandelijke divisies worden ver
ondersteld, is het contact nog vrij gering.
Waarnemers geloven dat de operatie
meer bedoeld is als morele steun voor de
bevolking van Saigon dan dat men hoopt
op zware gevechten. Hoge Amerikaanse
officieren erkennen dat alles wat zij
hopen is dat zij de Vietcong naar hun
basis kunnen terugdrijven.
Een Zuidvietnamese afdeling is tussen
Saigon en Dalat in een hinderlaag ge
vallen langs een weg waar een brug was
opgeblazen. Negentien Zuidvietnamezen
sneuvelden.
Met ministerie van Defensie in
Washington heeft bekend gemaakt dat tot
nog toe in de Vietnam-oorlog 2007 vlieg
tuigen en 1480 helikopters verloren zijn
gegaan. Dat is meer dan driemaal zoveel
als tijdens de Koreaanse oorlog toen de
Verenigde Staten 1001 toestellen ver
loren.
De kranten in de Noord Vietnamese
hoofdstad Hanoi maakten evenwel mel
ding van het neerschieten boven Noord-
NIAMEY, NIGER (Reuter) Van een
gezelschap van twintig personen, dat eer
der deze maand van de Oase Agades
in de Sahara per vrachtauto naar Libië
vertrok, zijn zeker acht mensen van dorst
gestorven. Militairen van Niger hebben
hun lijken gevonden.
In de buurt bevonden zich de kadavers
van 72 schapen die men de keel had door
gesneden, kennelijk om het bloed te
drinken.
Negen leden van het gezelschap worden
nog vermist. Drie zijn erin geslaagd het
dorp Dirkou te bereiken na een voettocht
van twee dagen. De auto was defect ge
raakt.
(Van onze correspondent)
NEURENBERG Tijdens de maandagzitting van het sociaal-demo
cratische partijcongres in Neurenberg is duidelijk geworden dat het
„establishment" in de partij de overhand zal behouden. Zeker driekwart
van de gedelegeerden juichte partijvoorzitter Willy Brandt demonstra
tief toe, toen hij zich in zijn rede tegen bepaalde studentendemonstraties
keerde. Nog eens herinnerend aan de gebeurtenissen van zondagavond,
toen Brandt en Wehner door demonstranten waren lastiggevallen, sprak
de partijvoorzitter en minister van Buitenlandse Zaken in het coalitie
kabinet Kiesinger: „Gepeupel blijft gepeupel, ook als er jonge gezichten
onder zijn".
Brandt sprak daarop over een nieu
we „Internationale", namelijk de „In
ternationale van de studenten". Hij
maakte bekend dat de SPD een con
gres wil organiseren, waarop de par
tijleiding met die jeugd wil debatte
ren „die ertoe bereid is op de basis-
van de democratische ordening te strij
den en te handelen" Dit goedbedoel
de plan kan weinig resultaat opleve
ren, omdat juist de jeugd, die andere
maatstaven aanlegt, in de Bondsrepu
bliek op het ogenblik de steen des
aanstoots is, die de sociaal-democraten
kennelijk uit de weg willen ruimen.
De progressievere richting in de
SPD kwam in Neurenberg niet al te
indrukwekkend uit de verf. De oor
zaak hiervan is dat zij niet goed ge
organiseerd is en niet over een duide
lijk geprofileerde leider of leiding be
schikt. De onder de oppervlakte smeu
lende onrust zal de leiding er wellicht
toch uit angst voor de toekomst toe
brengen, bij haar oordeelsvorming het
oor aan deze verwarde tegenstand te
lenen.
Voorzitter Willy Brandt drong er
gisterochtend sterker dan vroeger op
aan maatregelen tegen de neo-nazisti
sche NPD te ondernemen. Hij keerde
zich ook heftig tegen de toon in de
Bayern-Kurier, het weekblad van de
CSU-voorzitter en minister van Fi
nanciën Franz-Josef Strauss. Brandt
verklaarde dat hem een artikel was
voorgelezen waarvan hij veronderstel
de dat het uit de rechts-radicale en
nazistisch-getinte „National und Sol-
datenzeitung" stamde. Het bleek ech
ter een produkt van de „Bayern-Ku-
rier" te zijn geweest.
Intussen heerst in het hoofdbe
stuur van de partij verre van een
stemmigheid. In het weekblad „Der
Spiegel" van gisteren komt een
aantal uitspraken van de partijleiders
over elkaar voor, die weinig vleiend
zijn.
Zo zegt Brandt over zijn vice-voor-
zitter Herbert Wehner: „Die heeft
vreemde omgangsvormen. Altijd als
hij met de CDU-partners onderhandelt
verklaart hij eerst dat alle andere so
ciaal-democraten stomme honden zijn".
Wehner op zijn beurt meent iemand
niet ernstiger te kunnen beledigen dan
door te verklaren dat de aangesproke
ne „een vriend van Helmut Schmidt
is". Dit is de fractievoorzitter van de
partij in de Bondsdag en een van de
sterke mannen in opkomst.
Schmidt verklaarde weer over
Brandt alles volgens de „Spiegel"
dat hij alles zal doen om de partij
voorzitter bij de presidentsverkiezin
gen in 1969 voor dit ambt te laten
kandideren om hem op zo'n manier
weg te promoveren. „Het mag alleen
niet al te vroeg bekend worden, an
ders lukt het niet", zou Schmidt gezegd
hebben.
Brandt zou zich ook weinig vrien
delijk over de CDU-voorzitter en
Bondskanseler Kiesinger hebben uit
gelaten. Zo zou hij hebben opgemerkt:
„Een zwetser van ongelofelijke afme
tingen. Gezwets in reuzenformaat".
Zo blijft op een basis van weder
zijdse minachting en achterdocht
waarschijnlijk alles bij het oude. Al
thans tot de Bondsdagverkiezingen van
volgend jaar. Tenzij op binnenlands
gebied zich een ingrijpende gebeurte
nis zou voordoen. Men denke bijvoor
beeld aan een besluit van de CSU-
voorzitter Franz-Josef Strauss met zijn
partijgenoten de coalitie te verlaten,
in verband met de koers die het kabi
net neemt ten aanzien van het non
proliferatieverdrag. In zo'n situatie is
het mogelijk dat de sociaal-democra
ten verplicht zijn het masker af te
leggen en althans onder elkaar de ba
lans op te maken. In -Neurenberg zal
van het opmaken van de balans nau
welijks sprake zijn.
Vietnam van het 2800ste Amerikaanse
vliegtuig. Volgens Amerikaanse opgaven
gingen boven Noord-Vietnam tot nog toe
811 toestellen verloren.
De eerste zes F-lll-jachtbommenwer-
pers met verstelbare vleugels, die ook
voor verkennningsdoeleinden kunnen
worden gebruikt, zijn uit de Verenigde
Staten in Thailand aangekomen. De ko
mende dagen zullen zij bij de oorlog in
Vietnam worden ingezet. De F-lll kan
ruim twee maal de snelheid van het ge
luid bereiken.
PARIJS (Reuter). De chef vgn de
Israëlische luchtmachtstaf, generaal Mor-
dechai Hod, meent dat hij zijn belangrijk
ste tegenstander uit de juni-oorlog, de
Egyptische generaal Mahmoud Sidki, zou
te kunnen redden als ik hem zou mogen
mogen getuigen.
In een vraaggesprek met „Paris Match"
zegt Hod: „Ik ben er zeker van Sidki
te kunnen rdden als ik hem zou mogen
verdedigen. Ik heb bewijzen en documen
ten. Ik ben bereid naar Kairo te gaan".
Hod noemt twee redenen waarom Sidki,
volgens hem ten onrechte tot vijftien jaar
gevangenisstraf is veroordeeld wegens de
nederlaag van de Egyptische luchtmacht.
„In de eerste plaats kon Sidki dag en tijd
van de Israëlische aanval niet voorspellen
en in de tweede plaats had de Russische
generaal die ten nauwste met hem samen
werkte dat ook niet kunnen doen en was
deze derhalve theoretisch even verant
woordelijk als Sidki".
Sidki heeft vijftien jaar gekregen maar
de Egyptische autoriteiten hebben tot een
nieuw proces besloten, nadat bij demon
straties een zwaardere straf was geëist.
ADEN (Reuter). Het hooggerechts
hof voor de veiligheid van de volksrepu
bliek Zuid-Jemen heeft zes ministers van
de voormalige regering der Zuidarabi-
sche federatie bij verstek terdoodveroor-
deeld. Tien andere ex-ministers werden
veroordeeld tot gevangenisstraffen van
tien tot vijftien jaar.
De gewezen bewindslieden zijn schuldig
bevonden aan hoogverraad en aan hulp
verlening aan de royalisten in de naburige
republiek Jemen.
Busongeluk. Zevenentwintig personen
zijn omgekomen en een groot aantal
gewond toen een bus in de buurt van
Rampoer. 320 kilometer ten noordoos
ten van New Delhi, van de weg raakte
en in de rivier de Jheloem stortte.
Bus op mijn. Een bus is maandag tijdens
een schoolreisje in het zuiden van de
Negeb-woestijn op een mijn gereden,
waarbij twee inzittenden gedood en 28
tieners gewond werden.
Bandrecordertje In Japan is een band
recorder ontwikkeld die slechts zeshon
derd gram weegt en de kleinste ter
wereld zou zijn, aldus het persbureau
Kyodo. Het apparaatje beschikt over
een ingebouwde microfoon en kan zo
wel door batterijen als door het licht-
net gevoed worden.
Cyprus. De Veiligheidsraad heeft een
stemmig besloten het mandaat van het
VN-leger op Cyprus, dat 26 maart af
loopt, opnieuw met drie maanden te
verlengen.
Gearresteerd. Twee mannen zijn voorge
leid voor een Londens gerechtshof, ver
dacht van de dubbele moord op eén
rijke effectenmakelaar en diens vrien
din. De verdachten zijn de dertigjarige
dansleraar David Bolton en de 23-ja-
rige Raymond Cohen.