VAN DAG TOT DAG
Voorverkiezingen in Wisconsin
Senator McCarthy's optreden
voor velen niet inspirerend
Bonaparte
Wilson: „Meer sancties
tegen regime-Smith
mi Mall Export
Geen
journalisten
naar Leros
en Yioura
Storm geluwd
over Brandts
uitlating
Minister Eban van
Israel vraagt
mankracht
Maxim Gorki-
herdenking
Koele aanpak is
n iet-A merikaans
Conservatieven willen onderhandelen
Griekse junta:
Vriend van Brown
uit Labourpartij
gestoten
3
commentaar op actuele zaken
Stapje verder
maar
~j^nka!onl
KAMERBREED
telegrammen
DONDERDAG 28 MAART 1968
Minimum van 70 km
op de Belgische
autowegen
Saai
Gebalde vuisten
UN
DEUX
TROIS
VOILA!
KEIJZER
TAPIJT
TAPIJT
99
rook met
ClÖX
Iedereen kan een lange sigaret maken.
Maar daar gaat het niet om. En de echte selectieve rokei
weet dat. Die aarzelt niet en vraagt meteen om
King Size Pall Mall Export. Want met of zonder filter.
King Size Pall Mall Export is het echte
waarmerk van veel meer kwaliteit!
20 Pall Mall Export f.1.50
De Oder-Neisse-kwestie
Sterke aandrang van de betrokken
Kamercommissie heeft de minister van
Binnenlandse Zaken Beernink ertoe ge
bracht, een aantal toezeggingen met be
trekking tot de werkwijze van de B.V.D.
te doen die een stapje voorwaarts bete
kenen op de weg naar betere rechtsbe
scherming van de burger tegen bepaalde
activiteiten van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst.
Het is op zichzelf al een bedenkelijk
verschijnsel dat een minister, onder wie
de B.V.D. ressorteert, maatregelen moet
nemen om de burger te beschermen. Dat
betekent immers dat tot dusver in de
instructies van deze B.V.D. zowel als in
de praktische toepassing daarvan geva
ren voor de rechtszekerheid van de bur
ger lagen opgesloten. Misschien zijn die
gevaren wel eens overdreven voorgesteld,
maar aan de andere kant zijn de klachten
die door de Kamercommissie zijn onder
zocht niet ongegrond gebleken, anders
zou de commissie niet met zulke drin
gende verzoeken tot wijziging bij de mi
nister zijn gekomen.
Nog steeds is de inhoud van het Ko
ninklijke Besluit, dat in 1946 tot oprichting
van de B.V.D. leidde, niet geopenbaard.
Wanneer bij geheim Koninklijk Besluit
het gevaar van rechtsonzekerheid van de
burger wordt opgeroepen, waarbij dan
ook nog rekening moet worden gehouden
met het feit dat die B.V.D. een uitvloeisel
van NAVO-verplichtingen was, dan blijkt
toch wel een zeer ernstig manco aan de
mocratische hoffelijkheid, om geen ander
woord te gebruiken. Dit manco wordt het
duidelijkst geïllustreerd door het feit dat
de Kamercommissie voor de B.V.D. niet
over het normaal voor Kamercommissies
geldende enquête-recht beschikt, zodat zij
niet in staat is zelfstandig betrokkenen te
horen. Minister Beernink heeft nu toe
gegeven dat hij de verlening van dat en
quête-recht niet langer kan tegenhouden,
maar hij wil de Kamer laten beslissen.
Het is te hopen dat de Kamer unaniem
deze deuk in het democratische rechten
stelsel wenst te doen wegnemen. Het en
quête-recht is een van de meest werk
zame middelen van een parlementaire
democratie om een objectieve en doelma
tige controle uit te oefenen.
Een andere „toegift" van de minister is
DEN HAAG (ANP) „De vorige week
door Israel op Jordaans grondgebied on
dernomen actie droeg een preventief ka
rakter".
Deze uitspraak deed de Israëlische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Abba
Eban, op een anderhalf uur durende pers
conferentie in Den Haag, waar Eban de
Israëlische zienswijze op de toestand in
het Midden-Oosten uiteenzette.
Later sprak minister Eban tot een groot
gehoor van de collectieve Aktie Israel in
Amsterdam. Eban zei hier: „De mensen
die ons overal ter wereld hebben gesteund
tijdens de zesdaagse oorlog vragen wij ons
ook nu te steunen om de vrede te bereiken.
De gevaren zijn nog lang niet voorbij. De
joodse gemeenschappen roepen wij op ons
datgene te leveren wat wij méér nodig
hebben dan geld of andere hulp: man
kracht".
(Van onze redactie buitenland)
HAARLEM Vandaag is het honderd
jaar geleden dat de Russische schrijver
Maxim Gorki werd geboren. Overal in
Oost-Europa hebben jubileumcomités ge
werkt aan een passende viering van dit
eeuwfeest. In Moskou is dat gebeurd on
der leiding van Konstanitdn Fedin. In Ma-
noelovka is een Gorki-museum geopend.
Gorki heeft drie jaar in deze plaats ge
woond, van 1897 tot 1900.
Op besluit van de Wereldvredesraad is
28 maart opgenomen in de lijst van cul
turele gedenkdagen, omdat Gorki grote
invloed heeft uitgeoefend op de ontwik
keling van de Russische literatuur na de
revolutie en op alle nationale literaturen
in de Sovjet-Unie.
In Oekraine hebben verschillende uit
geverijen geschenkuitgaven voorbereid van
beroemde werken van Gorki, in de studio
in Kiev wordt gewerkt aan de kleurenfilm
„De legende van een vlammend hart" naar
een verhaal van Gorki.
In Nederland is Maxim Gorki, een van
de wegbereiders van de revolutie, vooral
bekend geworden door zijn roman „De
moeder".
BRUSSEL. In België wordt op auto
wegen een minimum snelheid van zeven
tig kilometer per uur ingevoerd. Autobus
sen en vrachtwagens van meer dan vijf
ton worden aan een maximum snelheid
van negentig kilometer per uur gebon
den. Aldus nieuwe regelingen, die van
daag in de Belgische staatscourant zijn
gepubliceerd. De wijzigingen van het ver
keersreglement gaan op 15 juni in.
de mogelijkheid dat een door de B.V.D.
„gediskwalificeerde" inzage van het be
treffende B.V.D.-rapport krijgt en ertegen
in het geweer kan komen. Een eenvoudig
elementair recht van zelfverdediging, dat
tot dusver eveneens ontbrak.
Hoe huiveringwekkend hét bestaan van
een B.V.D. kan zijn wanneer voldoende
controle en openheid ontbreken, 'blijkt als
men de mededeling van de minister over
contacten van onze B.V.D. met buiten
landse inlichtingendiensten toetst aan de
huidige situatie in Griekenland. De mo
gelijkheid dat vrijheidsstrijders van
Griekse oorsprong via onze B.V.D. aan de
Griekse inlichtingendienst zouden kun
nen worden aangegeven, zou formeel niet
tot de onmogelijkheden behoren. De mi
nister heeft toegezegd dat zulks niet ge
beuren zal, maar het onderwerp onttrekt
zich aan de parlementaire waarneming en
het voorbeeld illustreert het grote gevaar
dat een B.V.D. vormt voor het gezonde
nationale en internationale democratische
denken en doen. De betrekkingen van on
ze regering met niet-democratische regi
mes zijn openbaar en waarneembaar op
het vlak van de diplomatieke contacten,
maar de inlichtingendiensten kunnen on
der dekking van dergelijke formele
vriendschap" grote afbreuk doen aan de
democratische belangen, die in autoritair
geregeerde landen slechts clandestien
kunnen worden behartigd.
Waarom tenslotte de B.V.D. de aange
wezen instantie zou zijn om bij universi
teiten inlichtingen in te winnen over de
studieresultaten en vooropleiding van
studenten, is en blijft een duistere vraag.
In het particuliere bedrijfsleven zal men
er ook niet aan denken, de professionele
geschiktheid van sollicitanten te laten
testen door politiemannen. Op dit punt
kan de Kamercommissie wellicht blijven
aandringen op een volledig stopzetten
van de B.V.D.-activiteit, opdat het „on
gezellige" gevoel ten opzichte van de
B.V.D. niet reeds op de universiteiten bij
de jonge intellectuelen wordt aange
kweekt. Zij hebben al redenen genoeg
om te twijfelen aan de strikte overeen
komst tussen democratische theorie en
praktijk.
EiRwwuümimiMifiiiiifumiifiÉumiminifmiimimifMifninmi#»
(Van onze correspondent)
GREEN BAY Het gaat spannend
toe hier in de staat van kaas en bier
met zijn zacht glooiende land, zijn
mooie meren en zijn eigenzinnige be
volking. Zal senator Eugene McCar
thy bij de voorverkiezingen van
2 april president Johnson verslaan in
de strijd om de democratische kandi
datuur voor het presidentschap?
Het is de vraag, die iedereen hier op
de lippen brandt sinds McCarthy in het
begin van deze maand de natie verbaasde
met zijn hoge stemmenpercentage bij de
voorverkiezingen in New Hampshire,
waar hij 42 percent kreeg tegen de pre
sident 48.
Ondanks een zeker optimisme is er wei
nig veranderd aan de stijl van McCarthy's
campagne. De senator is nog even lauw
en onaangedaan als in New Hampshire
en hoewel de belangstelling voor hem nu
enorm is, de studenten bij duizenden sa
menstromen om hem te zien en te horen,
gedraagt hij zich nog steeds als de wat
professorale sympathieke figuur die vol
gens alle insiders geen kans zal hebben,
grote aantallen kiezers te inspireren.
Over zijn hoofdthema's: Vietnam, de
binnenlandse vertrouwenscrisis, het land
bouwvraagstuk, de armoede spreekt hij
nog altijd met extreme kalmte en nuch
terheid. Zijn stem is monotoon, zijn for
muleringen zijn saai, voor applaus geeft
hij zijn gehoor nauwelijks gelegenheid.
Wie MacCarthy hier hoort kan slechts
tot één conclugie komen: de kandidaat Mc
Carthy is steeds volkomen zichzelf, maar
lijkt nog altijd geen sprietje op de na
drukkelijke, emoties wekkende en om
stemmen bedelende kandidaten, waaraan
het Amerikaanse volk gewend is.
Wie weet is dit juist McCarthy's kracht.
Hij is immers het absolute tegendeel van
het type politicus, dat door president
Johnson tot een van de schrikbeelden van
de Amerikaanse samenleving geworden is
het type van de gladde, onoprechte kon
kelaar achter de schermen, die nobel en
idealistisch doet voor het publiek maar in
feite opportunistisch is en van dubieuze
moraal.
De kiezer kan het verschil in zijn huis
kamer zien. Tegenover de president die
nu bijna dagelijks op het televisiescherm
verschijnt tijdens speeches waarbij hij de
vuisten balt, de armen ten hemel heft
en zijn gezicht vertrekt, ziet men in Wis
consin McCarthy een toonbeeld van op
rechtheid, ernst en overtuiging.
McCarthy drijft het zelfs zo ver dat
hij soms zegt heel goed te beseffen niet de
fascinerende persoonlijkheid te zijn, waar
mee het volk zonder meer wegloopt. „Ik
ben de personificatie van de onvrede met
de regeringspolitiek", zo luidt een van zijn
uitspraken en zijn beroep op steun in het
stemlokaal is al even weinig dramatisch:
„Denk na over de grote problemen, spe
ciaal over Vietnam en overweeg dan of
u mij niet uw stem zult geven", zo zegt
hij.
McCarthy wil kennelijk alleen maar
appelleren aan het verstand van de kie
zers en misschien heeft hij het bij het
rechte eind en is het Amerikaanse volk
toe aan een rationele benadering. Maar
hier in Wisconsin heb ik nog niet veel
mensen gesproken, die dit geloven.
Zelfs McCarthy's studenten-volgelingen
hebben hun twijfels. Gisteravond in de
stad Wausau (met 40.000 in meerderheid
republikeinse inwoners) hoorde ik na een
rede van McCarthy een student zeggen:
„Het Amerikaanse volk is niet rijp voor
McCarthy". Waarop zijn vriend antwoord
de: „Misschien is het McCarthy ook niet
waard. Tenslotte verwierpen in de vijfti
ger jaren de kiezers ook Stevenson".
Ondanks de opwindende kwestie-Vietnam
ADVERTENTIE
P. STR. MTR.
POSTBUS 39 - HILVERSUM
blijft McCarthy koel, blijft hij de lange
grijze ironische senator, die er weliswaar
meer als een president uitziet dan welke
andere kandidaat ook, maar die geen mil
limeter nader tot de kiezers komt.
v.
ADVERTENTIE
xroR»
-( K r* f
Premier Wilson en oppositieleider
Heath tegenover elkaar. Ditmaal
niet in het Lagerhuis, maar tijdens
een bijeenkomst in Central Hall ter
gelegenheid van het feit dat de
vrouwen in Engeland vijftig jaar
stemrecht hebben.
ATHENE (AP) Een woordvoerder
voor de Griekse regering heeft gezegd
dat als joumlisten inlichtingen wensen
over de omstandigheden waaronder de
Griekse politieke gevangenen leven zij
zich tot het Internationale Rode Kruis
kunnen wenden.
Maar in Genève hebben autoriteiten
van het Rode Kruis herhaald, dat het
Rode Kruis nooit berichten publiceert
over internationale toestanden.
De organisatie zei geen bezwaren te
hebben als het Griekse regime de rappor
ten van het Rode Kruis over de gevange
nen publiceert, mits dit volledig gebeurt
en niet alleen gunstige uittreksels wor
den gepubliceerd.
De regeringswoordvoerder, Joannis
Apostolides, weigerde het aantal gevan
genen dat op de eilanden Leros en
Yioura wordt vastgehouden, te noemen.
Men gelooft dat het er 2200 zijn.
De journalisten vroegen opnieuw ver
gunning de eilanden te bezoeken, maar
dit werd geweigerd, zoals steeds het ge
val is geweest, sedert het regiem de
macht greep.
(Van onze correspondent)
BONN. De door bondsminister van
Buitenlandse Zaken Willy Brandt vorige
week in Neurenberg gedane uitspraak
dat de Sociaal-Democratische Partij Po-
lens westgrens langs Oder en Neisse „er
kent respectievelijk respecteert tot aan
een vredesverdrag", is nu klaarblijkelijk
weer ten grave gedragen.
Na een kabinetszitting zijn de coalitie
partners overeengekomen dat zij net als
voorheen uitgaan van de regeringsver
klaring die zij gezamenlijk in december
1966 hebben opgesteld en dat „de gren
zen van een herenigd Duitsland alleen
op een vrij overeengekomen en bij een
vredesverdrag opgestelde regeling met
een gezamelijk-Duitse regering kunnen
worden vastgesteld".
Ten overvloede heeft kanselier Kiesin-
ger in de bondsdag laten weten, dat de
coalitiegenoten het erover eens zijn ge
worden dat Willy Brandt in Neurenberg
„in feite niets anders heeft bedoeld dan
in de regeringsverklaring staat".
(Van onze correspondent)
LONDEN. Tegen de achtergrond van
veel rumoer heeft premier Wilson gis
teravond in een felle, emotioneel geladen
Lagerhuisrede aangekondigd dat de Brit
se regering bereid is tot uitbreiding op
grote schaal van de verplichte sancties
tegen Rhodesië, indien de Verenigde Na
ties zulks wensen.
Wilson zei dat hij niet in de schaduw
van de galg met een Smith-regime ver
der wil onderhandelen en wierp in feite
de deur dicht toen hij verklaarde niets
meer te maken te willen hebben met lie
den die door hun daden elk vertrouwen
hebben verspeeld.
Wilson herhaalde dat de regering tegen
toepassing van geweld tegen Rhodesië is
omdat dit geheel zuidelijk Afrika in vuur
en vlam zou zetten, waarbij de zwarte
bevolking het kind van de rekening zou
worden. Bovendien bezit Rhodesië reeds
veertig jaar lang een niet te onderschat
ten strijdkracht.
Dit eerste Khodesië-debat sinds een
jaar heeft een einde gemaakt aan de poli
tieke eenheid die Labour en Tories hier
over tot dusver hadden bewaard. De con
servatieven willen namelijk dat er on
danks de verscherping van de onderdruk
king en de rassendiscriminatie, die Wil
son vergeleek met toestanden die onder
Hitier en Göbbels heersten, een nieuwe
poging tot onderhandelen zal worden on
dernomen, eenvoudig omdat er geen an
dere uitweg is.
Het regeringsstandpunt is vooral een
teleurstelling voor de conservatieve leider
Sir Alee Douglas Home, die met Smith
geheim gebleven voorstellen had uitge
werkt, welke misschien de impasse zou
den kunnen doorbreken. Sir Alec ver
klaarde in het Lagerhuis dat hij nog al
tijd een regeling mogelijk acht en dat
hij te allen tijde bereid is naar Salisbury
terug te keren indien dit nuttig zou kun
nen zijn.
(van onze correspondent)
LONDEN. Desmond Donnelly, die
achttien jaar lang het kiesdistrict Pem
brokeshire in het Lagerhuis heeft verte
genwoordigd, is door het partijbestuur uit
de Labourpartij gezet, nadat hij zelf be
gin van dit jaar uit de fractie was getre
den. Hij zal trachten zijn kiesdistrict al»
onafhankelijke te blijven vertegenwoor
digen.
Donnelly stond uiterst rechts in de par
tij en was het al jaren oneens met de
meeste besluiten.
J
Vliegtuigbotsing. Een DC-9-straalvlieg-
tuig van Ozark Airlines met 49 perso
nen aan boord is boven St. Louis in
botsing geraakt met een licht vliegtuig.
De beide inzittenden van het lichte
vliegtuig kwamen om het leven. Van
de 44 passagiers en vijf bemannings
leden van de DC-9 werd niemand ge
wond.
Schip gezonken. Het 5.557 ton metende
Griekse passagiersschip „Agamemnon"
is woensdag in de haven van Piraeus
gezonken. Er zijn geen slachtoffers.
Nieuwe stafchef. De 53-jarige generaal
Michel Fourquet, die woensdag tot chef
van de generale staf der Franse strijd
krachten is benoemd, zal als opvolger
van .generaal Ailleret de hoofdrol spe
len in de verdere opbouw van de
„Force de frappe", de strategische kern
strijdmacht.
Verdronken. Bij de kust van de Brazi
liaanse staat Espirito Santo zijn woens
dag vijftien mensen verdronken door
het vergaan van de vissersboot Cruz-
maltino.
Karameh. De Palestijnse nationale be
vrijdingsbeweging Al Fatah heeft in
Beiroet bekendgemaakt dat het door de
Israëliërs verwoeste kamp Karameh in
Jordanië zal worden hersteld. Het ligt
in de bedoeling van Karameh de „eer
ste van een serie verdedigingssteden"
te maken.
