SUSKE EN WISKE KLEIN MAAR MEERDERJARIG
Jeugdboekenschouw
HET BESTE, OOK VOOR DE KLEINTJES
GROEN Co
Muziekrecensies van
De By gebundeld
Boekenkeur
Het bloedspoor in de Nederlanden
Voor goede detectives is geld nodig
Smyrna
Cebufa
ƒ5 25
ƒ8.95
N.5. zoeken naar
nieuwe namen
Tafelkleden
82.50
16
VRIJDAG 12 APRIL 1968
17
Populair
Industrie
Bibliografie
Miep Diekmann
Centrale Verwarming
IDEAL-STANDARD Gasketels
wÊÊrn
MK
Antwerpenaar
*5
VOORJAARS
COLLECTIE
Dossier
Veelbelovend
Stijldistels
Bert Japin I Sas Bunge
De Boekenweek is achter de rug,
maar de golf van nieuwe uitgaven die
de krantenredacties zoals ieder jaar
heeft overspoeld, blijft ook onze recen
senten bezighouden. Ook deze pagina
is er het resultaat van. Wij zijn er
zeker van dat velen hierop wat van
hun gading zullen aantreffen.
SUSKE EN WISKE, de olijke Vlaam
se rakkers uit de gelijknamige strip, zijn
vorig jaar meerderjarig geworden. Ze
zijn nog te klein van stuk om met de vuist
op tafel te slaan, maar tenslotte hebben
zij als stripfiguren geen last van ouder-
domsverschijnselen. De Suske en Wiske-
strip van Willy Vandersteen is ruim
eeneentwintig .jaar geleden, in 1946, ont
staan en op dit moment voor driekwart
miljoen krantenlezers in ons land geen
verschijnsel meer, maar een instelling.
Al tientallen jaren lezen die abonnees
de avonturen van Sus en Wis, van Lam-
bik, Jerom en tante Sidonia, sinds jaar
en dag versterkt met de vertegenwoordi
ger van de moderne wetenschap, profes
sor Barabas. Sinds het ontstaan van de
strip zijn er al meer dan tachtig Suske en
Wiske-albums verschenen, eerst in één,
daarna in twee en nu in vier kleuren.
Eerst waren er aparte Vlaamse en Neder
landse edities, totdat de uitgever tot de
optochten en stoeten. Vanaf zijn dertien
de jaar volgde Willy tien jaar lang avond
cursussen aan de Antwerpse akademie,
leerde er de grondbeginselen van het te
kenen, werd beeldhouwer-ornamentist en
daarna decorateur-etaleur in een waren
huis. Op een dag tijdens de tweede we
reldoorlog was Willy bezig met een eta
lage voor damesmantels. Als hulpmiddel
had hij een modeboek en in dat boek
stond het artikel „comics in your life",
Willy las het, dacht erover na, paste de
gegevens aan de Vlaamse omstandighe
den aan en begon te tekenen. Later werd
hij statistiek-tekenaar in ministeriële
dienst, maar dat weerhield hem er niet
van vervolgverhalen te tekenen.
Direct na de oorlog deden Suske en Wis-
ke, alsmede een andere Vandersteen-
strip de familie Snoeck hun intrede
in Vlaamse bladen. In vele dag- en week
bladen, in geïllustreerde jeugdbladen, in
parochiebladen en almanakken kwam
men de figuren van Vandersteen tegen.
Maar niet alleen in Vlaanderen werden
Suske en Wiske populair, ook in Fransta
lig België, Frankrijk, Portugal, West-
Duitsland, Chili en niet te vergeten Ne
derland.
Willy Vandersteen schetst en tekent
zeer gemakkelijk. Dat neemt niet weg,
dat hij bij het ontwerpen van de strips
kosten noch moeite spaart. Hij bezoekt
musea, bestudeert historische prenten en
klederdrachten, huizenbouw en woningin
richting. Geregeld schetst hij in de Ant
werpse dierentuin wilde dieren en vogels.
Willy reist veel, vliegt veel, doet aan
diepzeevissen met het harpoengeweer, is
een goed fotograaf en cineast, een knap
schermer en een vaardig coureur. Zijn
Vlaams is gekruid met een Antwerps ac
cent en achter pot en pint kan hij soms
een beste mop vertellen. Een droogstop
pel is hij niet, maar ook geen romantische
dromer. Hij is de beste striptekenaar van
Vlaanderen, een Belgische Walt Disney.
De Suske en Wiske-avonturen ontsprui
ten nog steeds aan zijn eigen brein, maar
bij het op papier zetten van hun beleve
nissen heeft Willy hulp gekregen. Zijn
strips zijn een bescheiden industrie ge
worden: naast zijn villa in Kalmthout
staat een studio, waar zes mensen actief
zijn en in Antwerpen hebben nog vijf
tekenaars een dagtaak aan het uitwer
ken en tot in de puntjes verzorgen van de
dagelijkse portie spanning en humor in
het schetsmatige bestaan van Sus, Wis
en huisgenoten.
conclusie kwam, dat er maar één
en Wiske bestaat.
Suske
Van Annie Schmidt is de klassiek ge- I vinden we ook in dit kostelijke verhaal
worden uitspraak: „V geeft uw kinderen I voor 8-10 jarigen terug. In een adembe-
toch geen stenen te eten? Maar waarom I nemend tempo vertelt hij over de egel
dan wel boeken die onverteerbaar zijn?" I die samen met de bisamrat en de eek-
Het gevolg is geweest, dat er voor de I Over dat onverteerbaar vooral voor hoorn het verkommerende lieveheers-
doorgewinterde liefhebbers van de strip de 5-9 jarigen, valt te twisten. Maar ze- I beestje gaat redden in Egypte, waar de
bronnenonderzoeken nodig waren om de her is, dat boekjes over pa en moe en krokodillen met hun koning Alfa Dolfo el
juiste bibliografie van de albums te con- mien en sik niet meer van deze tijd zijn. Dasser de witte open (de vreemdelingen!)
strueren. Er zijn Suske en Wiske-„ken- Dat kleine kind, dat ook al een verwoede I pogen te vernietigen. De zeer aparte hu-
ners" in Nederland die daar een sport teevee-kijker is, heeft een ruimere horizon mor zit vooral in de groteske tegenstel-
van maken, de uitgever krijgt veel brie- clan wij vroeger. Dat vergeten de goed- lingen.
ven van mensen die het naadje van de bedoelende ouders vaak als ze een boekje
kous willen weten. kopen. Bovendien wordt in tegenstelling
Sedert de „geboorte" van Sus en Wis I tot vroeger tegenwoordig op de kleuter
zijn de albums in enkele miljoenen exem- scholen intensief gewerkt met het moder-
plaren in het Nederlands verspreid. Er ne prentenboek. ''Daardoor zijn de klein-
komen drie nieuwe albums per jaar bij tjes vaak meer vertrouwd met moderne
in oplagen van honderdduizenden en er Hjnvoering en kleurstellingen dan menige
worden regelmatig één- en tweekleurige nolwassene. Deze onschatbare winst die, I van de belangrijkste moderne schrijfsters
edities omgewerkt in vierkleurige. nan invloed zal zijn op hun hele verdere voor kinderen en oudere jeugd. Zij won
Het aardige van de strip is, dat hij bij- heven, dreigt verloren te gaan, wanneer I reeds vele staatsprijzen. Ook dit uitzonder-
draagt tot lering en vermaak van jong en wg thuis niet de lijn van deze culturele jjjke Indianenboek getuigt weer van haar
oud: de hoogleraar in de wiskunde slaat ontplooiing doortrekken. Daarom is het zo grote consciëntie en talent. Zowel de we
de dagelijkse aflevering in de krant even- belangrijk, wanneer wij in een boekhandel rejd van de jongen Witoe die een paardje
min over als de blaag van acht uit de zijn> ook even op de kinderafdeling te wil heben en via dit verlangen een brug
derde klas van de lagere school. Waar kijken, wat daar aan nieuws ligt. i
zit hem dat in? Omdat ruw gezegd De unieke Blokboekjes
de Suske en Wiske-strips even gemakke
lijk voldoen aan de eisen van de kinder-1 De unieke Blok-boekjes
lijke fantasie als met de bekende op ac
tualiteit gebaseerde „terzijdes", inhaken
op de smaak van volwassenen.
De Indianen jongen en zijn
paardje, door Kathe Re-
cheis, vertaling J. E. Smits,
uitg. Ploegsma.
DE Oostenrijkse Kthe Recheis is een
slaat naar de wereld van de eenzaam le
vende oude Indiaan Witte Wolk als de
wereld van zijn zusje Inja zijn glashelder
in het kenmerkende van die werelden ge
tekend. Zelfs in sommige dialogen blijven
de kinderen ieder op hun eigen spoor
dwars tegen elkaar in praten een schit
terend voorbeeld van ogenschijnlijk mis
lukkend contact. Het accentueren van de
sterke familieband is zonder sentimentali
teit de ontroerende ondertoon van dit ver
haal geworden, dat een witte raaf onder
de vele flodderige en tendentieuze In
dianenboeken genoemd mag worden.
ADVERTENTIE
WANNEER de bijdragen van een mu
ziekrecensent de vluchtigheid van kran
tenpapier weten te overleven, verdient
zijn werk de aandacht. In de vorm van I
Henk de By
DE uit Amerika afkomstige blokboek
jes (uitg. Ploegsma) helpen het kind een
brug te slaan tussen de fase van „graag
willen spelen" en „graag wiUen lezen".
Het zijn lees-kijk-en doe-boekjes, die in
Willy Vandersteen (55) werd geboren I enkele jaren tijd ons continent stormer-
in Antwerpen. Hij is een rasechte sinjoor, derhand hebben veroverd. Kinderen die
die zich het best thuisvoelt in de bedrij- njet aan het lezen te krijgen waren, zijn
vige Scheldestad. Met vrouw en drie kin- er verwoede lezertjes door geworden
deren heeft hij echter vrij langdurig in I Want alle verhalen zijn spannend, eenvou-
Brussel, in de buurt van het Heysels I dig van structuur en vooral geestig. Wie
stadion, gewoond. Nu resideert hij in een werkelijk alles uit de 15 tot dusver ver
droom van een witte villa in Kalmthout I schenen deeltjes wil halen, aofl hst knappe
bij Antwerpen. I en informatief geschreven boekje „Over
Vandersteen bracht zijn jeugdjaren door I blok-boekjes en kinderen" moeten aan-
in het hart van Antwerpen. Daar ravotte schaff en. Het werd samengesteld door A.
hij met buurtjongens en hielp hij allerlei oidersma, die samen met Heieen Kern
jongensspelen organiseren. Het tekenen kamp Biegel en Janny Daane over de ver
zat hem toen al in het bloed. Met krijt to- taling en de presentatie van de blokboek- I OP de laatst gehouden Vlaams-Neder
verde hij op de straatstenen mannetjes jes jn ons ian(j gaat. landse Conferentie der Nederlandse lette-
vol beweging, vechtend, schermend, lo- yan de zes nieuwe deeltjes, die per stuk ren kwamen de omroepsecties van beide
pend. Zijn vrienden stonden er vol bewon- 3 95 kosten is „Kleine Beer bij Oma en landen overeen, 'n klankbeeld voor te be-
dering naar te kijken: Willy tekende fi- Opa" door Else Minarik het vierde deel- reiden over ontwikkeling en betekenis van
guren uit, die zij vervolgens speelden: tje in de serie over een beertje, dat op het Nederlandse detectiveverhaal. De rea-
rovers, straatagenten, schippers, helden, verkenning in het leven uit is. In relatie lisering van dat plan heeft niet lang op
Óp het St. Eligius-instituut in zijn ge- i0t zyn 0pa en oma hoort hij over de zich laten wachten: dezer dagen zond
boorteplaats kreeg Willy zijn schooloplei- jeugd van zijn eigen ouders als klein kind, I de AVRO de radio-documentaire „Het
ding. Hij blonk er haast uitsluitend uit in jets wat ook kleine kinderen onnoemelijk bloedspoor in de Nederlanden" uit, ge-
tekenen. Een tijdlang was Willy ook een boeit. schreven door Ab Visser en technisch ge-
toegewijd padvinder. Daarbij leerde hij jn Olivier de olifant, door Syd Hoff realiseerd door AVRO's Hoofd Gesproken
speuren] zelf avontuur verzinnen, dage- Ltaat het vragen-om-iets centraal. Is het Woord, Jan van Herpen,
lijks een goede daad verrichten, knutse- gevraagde binnen bereik gekomen, dan
len, tenten opslaan, kampvuren maken. m0et iedereen het ook weten. Het is del Naast een uitvoerige documenlatie over
Het klimaat thuis was voor Willy's te- meest simpele manier om de wereld van al wat er m de laatste halve eeuw bij ons
kentalent uiterst gunstig: zijn vader was het kind uitbreiding te geven met nieuwe op dit gebied is verricht, waren er ook
een „moeleerder", een man die gipsaf- menS-, dier- en dingelementen. Van „Geen interviews te beluisteren met enkele Ne-
drukken maakte van beelden en allerlei I varkens over de vloer!" door Mary Stolz, derlandstalige detectiveschrijvers, on er
versieringen voor huizen en openbare ge- waarin het verlangen van kinderen naar wie de Vlaming Louis de Hentaecker, die
bouwen. Hij ontwierp ook wagens voor dieren die steeds meer uit de dagelijkse en passant de fabel logenstrafte, dat nij
omgeving verdwijnen, hoofdthema is, zijn koning Boudewijn zou adviseren bij diens
de sublieme tekeningen van Garth Willi- keuze van misdaadverhalen en voorts zei
ams zeer bijzonder. het te betreuren dat er te weinig contact
Een lekker opscheppers verhaal" waar- is tussen Noordnederlandse en Vlaamse
in kinderen hun hele fantasie kunnen uit- auteurs van detectiveverhalen. Over de
leven zonder dat er meteen iemand ver- Noordnederlandse detectiveroman zei De
m w li wijtend gaat roepen „Je liegt!" is „Ik Lentdecker, dat die in Vlaanderen minder
ll/lsvreH weet ik weet wat jij niet weet" door gekend wordt dan hij verdient doordat
lflULflBonsall. Een prachtige tegenhanger van hij te weinig wordt gepropageerd.
dit fantastische is Max de speurneus" Dat laatste, wil ik eraan toevoegen
door Kin Platt; daarin wordt door gericht helaas met alleen in Vlaanderen het ge
vragen stellen, feiten constateren en een val. Visser kwam dan ook in zijn klank-
iuiste rangschikking van antwoorden en I beeld (na te hebben vastgesteld dat de
conclusies de verdwijning van een olifant Belgische Literaire Reinaertsprijs voor
opgelost speurdersverhalen in ons taalgebied de
Zuiver instructief is „Ankie en de rup- enige aanmoedigingspremie is voor schrij-
sen" door E Selsam. Lieverdjes van on- vers in dit genre) terecht tot de conclusie
geveer 8 jaar die zich altijd met insekten „Onze detectiveschrijvers zouden met wat
moeten afgeven, krijgen een simpele hand- steun van de overheid of van grote mdu-
leiding hoe ze van een „griezelig" tijd- strieën, en vooral: met wat meer belang-
verdrijf een klein wetenschapje kunnen stelling van het Nederlandse publiek tot
maken. grotere ontplooiing van hun talenten kun-
Qua humor en spanning spant „En de nen komen".
kat zei: miauw!" door Bonsall de kroon.
In deze detective voor jongens van on
geveer 9 jaar brengt het zoeken naar een
verdwenen kat een ongelofelijke chaos te
weeg. Het vinden van nieuwe ideeën
en steeds iets over het hoofd zien!
ff ff
ADVERTENTIE
IN ONZE NIEUWE
brengen wij geheel uit prima
scheerwol bestaande tafel
kleden, waar u jarenlang ple
zier van zult hebben.
Mooi gedessineerd en van
kleur
118.50 - 94.60 -
WAT die steun van industrieën betreft:
juist dezer dagen is er op dat gebied een
eerste initiatief ontplooid. Een Rotterdam-
het construeren van een aïarmschel zijn I se fabrikant van plastics en aanverwante
climaxen, die bizonder aanspreken, even materialen op zoek naar een origineel
als het moord- en brandgeschreeuw van relatiegeschenk gaf de Nederlandse au-
het kleintje Penny, dat voor de anderen teur Ton Vervoort opdracht een politiero-
man in dossiervorm samen te stellen.
Het idee van een speurdersverhaal in
dossiervorm is niet nieuw: in de jaren
I alles dreigt te verzieken.
I En dan deden we,
'KRUISSTR.
HAARLEM. TEL.11491H
Jacques
bransky,
Haarlem.
door
Idserda, ill. Za-
uitg. Holland,
dienstbrieven mag men natuurlijk litterair
geen al te grote verwachtingen hebben,
maar dat neemt niet weg dat Vervoorts
beslist niet onaardige plot veel meer om
het lijf heeft dan verhaaltjes van Wheat-
ly terwijl hij er bovendien in is geslaagd,
ondanks de zuiver ambtelijke confrontatie
met zijn personen, deze toch zoveel leven
in te blazen dat zij voor de lezer gestalte
krijgen en hem werkelijk blijven boeien.
De zaak Stevens" is ook in de boekhandel
verkrijgbaar, maar tegen een zo exorbi
tante prijs, dat, naar ik vrees, de koper
inspe er wel door zal worden afgeschrikt.
EEN nieuwe naam onder de Nederland
se detective-auteurs lanceert de Witte Ra-,
vendetectiveserie (uitg. „West-Friesland",
Hoorn) met De doden in de lage duinen
van Kees Ketting. Het is een veelbelovend
romandebuut van een schrijver, die tot
dusver slechts korte verhalen, kinderver
halen en feuilletons heeft gepubliceerd.
De doden in de lage duinen speelt op
een fictief Waddeneiland, waar de rust
wordt verstoord door de moord op een
Duitse badgast. Deze Duitser, Heinz
Schlacht, heeft tijdens de bezetting als
jong luitenant op het eiland dienst ge
daan en keert er terug omdat hij een
financiële rekening te vereffenen heeft
met de zoon van een der plaatselijke nota
belen, een verwende jonge nietsnut.
Schlachts verschijnen op het eiland maakt
allerlei sluimerende herinneringen en con
troversen wakker. Allereerst zijn daar de
moeder van Schlachts schuldenaar en de
plaatselijke hotelhoudster, die elkaar in 't
verleden de amoureuze belangstelling van
de jonge luitenant hebben betwist. De ho
telhoudster heeft bovendien een kind van
Schlacht, en haar man, indertijd gedwon
gen te werk gesteld in Duitsland, is van
dat vaderschap op de hoogte, evenals de
onechte zoon, die van dat denkbeeld wei
nig is gecharmeerd De zaken spitsen zich
nog toe als Schlacht een verhouding be
gint met de dochter van een kruidenier
die door 'n fanatiek-godsdienstige pa der
tig jaar lang angstvallig is behoed tegen
belangers van haar maagdelijkheid.
Kortom: lieden te over die belang heb
ben bij Schlachts dood, die overigens niet
plaats vindt voor het boek een flink eind
voor de laatste wereldoorlog stelde de
Amerikaan D. Wheatly dergelijke dossier -
tjes samen - summiere verhalen in gere
produceerd schrijfmachineschrift met inge
plakte „echte bewijsstukken" als spoor
kaartjes, plukjes haar, pluisjes en derge
VEERTIG nieuwe kinderversjes maak
te Idserda bij deze schitterende Tsjechi- I jyke materiële aanwijzingen, alsmede een
sche uitgave. De beweeglijkheid m de 1 - I verzege]de oplossing, zodat de lezer, al-
lustraties is ook kenmerkend voor de vers- vorens ket zegel te verbreken, zijn eigen
jes, die zo ritmisch zijn, zo simpel van I vernuft kon meten met dat van de speur-
woordstelling, dat kleintjes vanaf 3 jaar der jjet dossier waarmee Vervoort uit de
ze al kunnen leren. En toch hebben de j3US jg gekomen, De zaak Stevens, kan
TTTPrrtrr n m <jnnnr versjes niets aan poezie ingeboet. 1 aast L.^ in alle opzichten met dit oude voor-
UTRECHT. - De Nederlandse Spoor- Paul Biegel en Harriet Laurey kunnen we beeld meten ftiterlijk oogt het beslist veel
wegen hebben aan alle personeelsleden Idserda een grote ontdekking noemen.
gevraagd, moderne benamingen te beden
ken voor ouderwetse termen als rijtuig,
stationnement, wachtkamer, coupé, loket-
tiste en machinist. Het is het jongste ini
tiatief van de groep „invoering huisstijl
die zich al bezig hield met de moderni
sering van letters, kleuren en vormen,
beter, dit mede dankzij de samenwerking
met de Rotterdamse politie, die allerlei
officiële formulieren en een dossieromslag
voor reproduktie beschikbaar stelde, zodat
de suggestie van „echtheid" bij Vervoort
veel groter is dan bij Wheatly. En wat het
verhaal betreft: van een dergelijk experi
IN de Noordelijke landen is de Finse menteel grapje, geheel geschreven in de
dichter Lybeck een doorbraakfiguur. Dat vorm van processen-verbaal, rapporten en
Egeltje Prik naar Egypte,
door Sebastian Lybeck,
vertaling Nini v. d. Beek,
uitg. Callenbach.
ADVERTENTIE
DE FILMSPECIALIST
Jansstraat 51 Haarlem
Telefoon 0 23 - 11796
een pocketuitgave, verschenen in de Ooie
vaar-reeks van Bert Bakker-Daamen, is
aan de artikelen die Henk de By in het
weekblad Vrij Nederland schreef een wat
duurzamer vorm gegeven. En terecht:
deze recensent, die na ruim twaalf jaar
critische arbeid zijn stoel in de diver
se concertgebouwen verruild heeft voor
een positie bij de televisie (waar hij sinds
lang aan velen bekend is door de VARA-
kunstrubriek Signalement) is een van de
weinigen in ons land die over muziek
kunnen schrijven. De goed gevonden titel
van deze selectie: In plaats van applaus
illustreert in de bondigste zin waar het
om gaat bij dit soort obligaat wikken,
wegen en overwegen achterna; om de
grootst mogelijke distantie op basis van
de grootst mogelijke betrokkenheid.
DEZE bloemlezing is onderverdeeld in
drie hoofdstukken, muziek, musici, me
ningen, en bevat tezamen, na een inlei
ding die tevens positie-bepaling is, vijf
enveertig beknopte essays. Hier is iemand
op streek is. Want al geeft deze verwik-
kelde intrige Ketting aanleiding tot het «?n woord <he zich rekenschap geeft,
schrijven van een gedegen deductieroman dle reflecterend met zijn eigen indrukken
van de oude stempel, waarin heel wat weet om te gaan, voor wie denken, schrij-
feiten en omstandigheden beredeneerd en vel\het. zo|ken van. een vorm voor. z9n
heel wat losse eindjes aan elkaar geknoopt emotl? 13Ee" mmimum aan superlatie-
moeten worden: de auteur heeft van deze v™. de ingeboren achterdocht tegen het
roman toch allereerst een boek gemaakt adjectief, tegen de gemakkelijke, honderd
met de nodige „humaan in terest", dat F1331, afgetrapte, tot de draad versleten
zich evenzeer laat lezen als een „gewoon" kre®t' in Plaats daarvan analogieën
verhaal, waarbij de belangstelling van de aanduidingen die contact maken omdat
lezer primair gericht is op de mensen z? gewonnen zijn uit een belangstelling
achter de intrige - de mensen, met hun Alf het stroomgebied van de muziek over-
problemen en controverses. schrijdt, en gevoed worden door een in-
Ketting is erin geslaagd binnen het raam tense aandacht voor wat er werkelijk op
van deze misdaadgeschiedenis een -"tal podmm geteurt zonder dnpe te zijn
hoogst boeiende karakters te tekenen, zo- n®a™'P g
dat er onder zijn pen een in alle opzich
ten meeslepend verhaal is ontstaan, dat
er het nodige toe bijdraagt te bewijzen
dat het misdaadverhaal in het algemeen
en ook het Nederlandse misdaadverhaal,
zich kan aandienen in een litterair vol
maakt acceptabele gedaante.
schreven evenement.
Natuurlijk heeft de weekblad-chroni
queur altijd iets voor op zijn collega van 't
dagblad: hij kan selectief te werk gaan
met betrekking op het (te) grote aan
bod aan concerten en hij heeft speelruim
te in zijn blad voor commentaar in de
Juïst d~aarniri vind ik" bet een heet ie I marSe. voor een thematische uitbouw
Juist daarom vind ik het een beetje zijn incidentele indrukken. Van die
eSrnïef ovS&oos 'ijülSbl ^gelijkheid heeft De By altijd goed ge-
ik voornamelijk op het nu en dan 'door- I bruik gemaakt en h" -deed dat' Zoals uit
eenhutselen van de diverse tijdsaspecten
van de werkwoordsvormen (waardoor bij
voorbeeld de tweede alinea op bladzij 17
qua tijdsbepaling volmaakt verwarrend
dit boekje nogmaals blijkt, met beschei
denheid inzake het hoe en waarom van
zijn functie. Ik geloof hem daarom niet
te kort te doen wanneer ik, als kritiek
op zijn kritiek, soms een lichte weer
werk!) en op het nu en dan bij1 hem voor- st"andJ voel tegén een al te directe toe
komende gebruik van „stadhuiswoorden passing van de historische categorie op
hl I I K-v-, ïnihr, 1,-y nm c+onAi rtViorlon Mor» l.-nn mot
ook in de dialoog, die hij overigens
wel levendig weet te schrijven.
Ik ben me bewust dat dergelijke aan-
muzikale omstandigheden. Men kan met
recht volhouden dat het concertwezen vol
vergroeiingen en aderverkalkingen zit en
dat ons oor te sterk geconditioneerd is
door hoor en wederhoor van een beperkt
aantal meesterwerken, hoofdzakelijk uit
ORWOFILM
15 Din zwart-wit dub.
incl. ontwikkelen
FUJIPAN SINGLE 8
18 Din zwart-wit;
incl. ontwikkelen
merkingen schoolmeesterachtig klinken, de vorige eeuw. Om dan van hieruit het
maar ik kan ze niet binnenhouden omdat journalistieke begrip actualiteit op nogal
juist dergelijke stijldistels—te vaak voor- gratuïte manier als een artistieke onder-
komend in het werk van onze amateur- scheiding binnen te smokkelen. Maar het
detectiveschrijvers ertoe meewerken 't js de vraag of het aUemaal wel waar is
Nederlandse misdaadverhaal in discrediet 0f de lievelingsplaats die een bepaalde
te brengen. Tot de amateurs die er zich muziek van honderdvijftig jaar geleden in
aan blijven bezondigen en niettemin in iemands binnenste inneemt ook maar iets
staat worden gesteld te blijven publiceren te maken heeft met een regressieve be
reken ik de Nederlandse marine-officier, hoefte aan een-of-andere goede oude
die onder het pseudeniem Bronger nu al tijd. En of we het ijzeren repertoire, de
zijn derde „Witte Raaf" (Wel Mona, geen klassieken, zonder meer gelijk mogen
Lisa) het licht heeft doen zien. stellen met het Rijksmuseum en de dus-
Ik heb me over Bronger al eerder ne- genaamd actuelen met een, in dit ge-
gatief uitgelaten en hem geadviseerd tot Val verwaarloosd Stedelijk. Het is wel
met name wat meer zelfkritiek, maar het moeilijk aan dit soort parellellismen te
blijkt weinig te hebben geholpen. Dit ontkomen bij een zo sociaal gebonden
nieuwe „Ted Hart"-avontuur is opnieuw kunst als de muziek.
een mislukte poging tot het schrijven van Terzake, zoals De By opmerkt het
'n hardboiled story, blijkt opnieuw Hol- doet er in feite niet toe of men het met
lands-knuskneuterig uitgevallen, opnieuw een criticus eens is, zolang hij maar een
te laboreren aan een overdaad van woor- gistende werking heeft op onze trage oor
den (het boek zou tot minstens de helft deelsvorming. Mijn enige concrete be-
besnoeid kunnen worden en dan misschien zwaar is dan ook niet tegen de schrijver
nog een redelijke intrige blijven opleve- maar tegen de uitgever gericht. Afgezien
ren), aan slecht stijlgevoel en een abso- van het typografisch voor mij duistere
luut gebrek aan gehoor voor levende overgaan van de ene regel op de andere
spreektaal (welke vrouw zegt er bijvoor- in een groter letterkorps (zonder dat dit
beeld tegen haar minnaar: „Daarom ben door de tekst gemotiveerd is) doet zich
ik zo innig gelukkig en diep tevreden dat hier weer eens de stoere haat voor die
je immer bij mij terugkomt". Of: „Ik I sommige landgenoten koesteren tegen de
heb echter steeds een heimelijk verlangen I letters c, q en x. Om te lezen over een
gehad, om weer eens in de stad te resital in het Konsertgebouw, of over het
dineren"!) \musiseren van Klemperer dat in het te-
Dergelijk proza werpt een smet op de ken van autentisiteit staat (een nivo be-
Nederlandse misdaadlitteratuur én op een reikt na jarenlang eksperimenteren) is
overigens voortreffelijke reeks als de geen pretje. De schrijver had een betere
„Witte Raven". zetbaas verdiend.
1