VAN DAG TOT DAG
Nog veel opschudding
over Powells speech
Belgische formateur wil
samenwerken met CVP
Bankrover
SPECIALE AANBIEDING
ORIGINELE
CHINESE
KA MFER KIS TEN
met ENORME KORTING!
Nederland en Amerika na Vietnam
commentaar op actuele zaken
Ontslagen conservatief krijgt veel
blijken van instemming
Terug* naar
Door
dr. H. Riemens
amm
DINSDAG 23 APRIL 1968
Instemming
Tussen twee vuren
Kandidaat McCarthy
bil de arbeiders
- -
Door de DDR
Doorreisverbod
voor het eerst
toegepast
Pracht kwaliteit - Geheel bewerkt
Echt handwerk
THE EUROP-ASIATIC WAREHOUSE Kampervest hk. Turfmarkt
In dit artikel wordt met „na Vietnam" bedoeld de toekomstige tijd,
die naar men mag hopen het einde van de Vietnamese oorlog zal bren
gen een ontwikkeling waarover men niet gelukkig genoeg kan zijn.
Niet alleen zal er dan een eind komen aan alle oorlogsellende ginds (al
zullen de sporen ervan lang blijven) maar bovendien kan men dan
zeggen dat de hele wereld aan nog veel erger is ontsnapt: steeds is er
bij dit conflict het gevaar dat het uitloopt op een wereldoorlog.
'astgelofyen
NA VO
Doorlichting
Bossen in Oost-België
verboden gebied voor
wandelaars
y '.y W. f .V
De uitkomsten van het beruchte Duitse
plan „Leber" dat strekt tot bescherming
van de Duitse spoorwegen, zijn voor de
Nederlandse wegvervoerders bijzonder
tragisch, maar bedreigen ook diverse
sectoren van onze export. Het rigoureus
beperkt aantal vergunningen voor grens
passage door vrachtauto's heeft nu al
geleid tot een werkloos thuisblijven van
een aanmerkelijk percentage chauffeurs
en laadruimte, waardoor een tekort aan
vervoerscapaciteit is ontstaan en een
grote financiële strop boven vrachtbedrij-
ven is komen te bengelen.
De Duitse spoorwegen hebben aan
deze situatie nog geen cent verdiend, de
Duitse autovervoerbedrijven hebben er
insgelijks groot nadeel van, de invoer en
doorvoer van grote hoeveelheden goede
ren naar Duitsland zijn ernstig vertraagd
en de papierwinkel der douanekantoren
is naar bureaucratische zeden nog wat
uitgebreid. Ziedaar wat er op dit ogen
blik 'aan de hand is in een belangrijke
sector van de „Europese Economische
Gemeenschap", die andermaal een jam
merlijk figuur slaat. De maatregel van de
Duitse regering, uitgedokterd door minis
ter Leber, kan worden gerangschikt on
der de categorie van protectionistische
anachronismen die herinnert aan het
duisterste verleden van Europa. De kunst
matige opvijzeling van nationale econo
mische objecten door gebruikmaking van
grenssluitingen en contingenteringen is
een bij uitstek verouderd systeem, waar
tegen de E.E.G. indertijd haar idealisti
sche veldtocht is begonnen. Het is een
economisch nationalisme eerste klasse,
dat volkomen in strijd is met het beginsel
van de Europese samenwerking. Niet om
dat het Nederlandse belangen schaadt,
want dat zou eveneens eng natio
nalistisch geredeneerd zijn maar
omdat het Europese belangen opoffert
De Nederlandse vrachtvervoersbedrijven
vormen een belangrijke schakel in het
inter-Europese vervoer. Hun dienstverle
ning is een praktische supra-nationale
institutie, in het kader van een efficiënte
Europese taakverdeling. Het gaat er in
de E.E.G. juist om, de Europese economi
sche machine zo vlot mogelijk te doen
lopen door de raderwerken haarfijn op
elkander af te stellen. Als Europa een
,goed georganiseerd en efficiënt geme
chaniseerd bedrijf" moet worden ter ver
vanging van de ouderwetse nationalis
tisch geïsoleerde economieën, dan. heeft
de Duitse minister Leber wel een reus
achtige stap terug gedaan.
Helaas bestaat de indruk dat staatsse
cretaris Keyzer zich al te gemakkelijk
heeft laten afschepen, toen het plan van
Leber nog in een stadium van discussie
was. Het feit dat de spoorwegen ook in
ons land overheidsbedrijf zijn en even
eens met grote verliezen werken, heeft
de Nederlandse wegvervoerders misschien
in een nadelige positie geplaatst toen het
erom ging, van regeringswege krachtig
stelling te nemen tegen de protectionis
tische voornemens van Duitse kant. De
Nederlandse Spoorwegen ondervinden
immers ook sterke concurrentie van het
wegvervoer. Zou de export noodgedwon
gen moeten overschakelen
spoorwegen, dan zouden de Nederlandse
Spoorwegen daar eveneens van profite-
n.
Het gebrek aan wegen speelt ook een
grote rol in deze ontwikkeling, maar ook
dat is een overheidszaak aan beide kan
ten van de gfens. Het is echter düidelijk
dat de toekomst van Europa als geïnte
greerde huishouding ernstig op het spel
zou komen te staan, indien de interne
Europese vervoersbehoefte door aparte
nationale belemmeringen in een bepaalde
richting zou worden geleid om redenen
van rentabiliteit der overheidsbedrijven.
Egn gezonde ontwikkeling kan slechts
worden bevorderd door een nauwkeurig
afwegen van de eisen der efficiëncy en
de onverdroten Europese integratie van
de daaruit voortvloeiende voorzieningen.
Het wegvervoer is niet weg te denken uit
het patroon van Europese economische
welvaart, omdat het een van de steun
pilaren van goederencommunicatie is en
dus van marktontwikkeling in Europese
zin. Alles wat die marktontwikkeling
kunstmatig binnen nationale belangen-
perkjes houdt, is in strijd met het Euro
pese economische beginsel. De Europese
samenwerking is geen kwestie van schone
theorie, maar van harde praktijk.
(Van onze correspondent)
LONDEN. De opschudding over Enoch
Powells speech over het immigranten-
probleem en over zijn daarop volgens
ontslag als lid van het schaduwkabinet
door oppositieleider Edward Heath duurt
in Engeland onverminderd voort.
Powell trachtte op zijn beurt maandag
Heath een stoot toe te brengen door hem
in een brief ervan te beschuldigen dat hij
uit vrees voor reacties van buitenaf
vaak zijn standpunten verzwakt of wij
zigt. Heath heeft zulks ten stelligste ont
kend.
Overigens zal Powell Heath blijven steu
nen. Op wel een beetje al te vleiende \yi.j-
ze voegt Powell er aan toe dat hij gelooft
dat Heath premier zal worden en voor
spelt hij dat Heath een buitengewoon be
kwaam ja zelfs een groot premier zal
zijn.
Powell ontkent dat hij een racist is.
v., Heath had zijn speech racistisch ge-
op Duil se noemcj Daarmee had hij bedoeld dat Po
well de goede betrekkingen tussen de
rassen in gevaar heeft gebracht. Heath
maakte later nog eens duidelijk dat het
opruiende karakter van de rede de uit
sluitende oorzaak is van Powells (ver
wijdering uit het schaduwkabinet. Heath
wordt hierbij door al zijn collega's ge
steund. Heath verklaarde gisteravond voor
stander te zijn van beperking op immigra
tie van kleurlingen. Maar hij is tegen het
voorstel van Powell de immigranten die al
het land zijn te betalen om hen naar
■hun land van herkomst te laten terug
gaan.
Het doel van de conservatieve politiek
is inzake de rassenkwestie matiging te be
trachten en verdraagzaamheid na te stre
ven. Powell is daar door zijn ongelukkige
uitvallen dwars tegen ingegaan. Maandag
kreeg Powell honderden brieven en tele
grammen, waarin instemming met zijn re
de werd betuigd. In de Midlands staakte
een groep bouwvakkers een halve dag uit
protest tegen Powells ontslag door
Heath. Zij behoren tot degenen die het
onaanvaardbaar achten dat een Lager-
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Koning Boudewijn van
België heeft zoals gemeld, gisteren de
voorzitter van de Belgische Socialistische
-u-tij, Leo Collard verzocht een regering
vormen. Collard heeft de opdracht aan
aard en later op de dag heeft hij er het
iat van het bestuur van de B.S.P. op
gekregen.
Collard verklaarde dat hij alleen heil
ziet in een katholiek-socialistische rege
ringscoalitie en dat hij eerst met de CVP
samen een regeringsprogramma wil op
stellen om pas daarna een regering te
vormen. Daarover heeft hij gistermiddag
een eerste gesprek gevoerd met de voor
zitter van de CVP.
In bepaalde katholieke politieke krin
gen laat men doorschemeren dat men
voorlopig nog niet gewonnen is voor een
coalitie met de socialisten. Toch is het
wel zo dat de meest vooraanstaande ka
tholieke politici, zoals bijvoorbeeld Theo
Lefèvre, nu meer zien in een katholiek-
socialistische regering dan in een voort
zetten van de katholiek-liberale samen
werking, zoals die in het kabinet-Vanden-
boeynants heeft plaatsgevonen.
Leo Collard is in 1902 geboren. Hij is
sedert 1932 socialistisch Kamerlid en hij
ook burgemeester van Bergen in de
provincie Henegouwen. Verscheidene ma
len is hij minister geweest. Collard is al
negen jaar voorzitter van de BSP.
huislid de vrijheid te zeggen dat hij denkt
ontnomen zou zijn.
Dit is natuurlijk niet zo. Evenals in een
echte regering dragen de leden van het
schaduwkabinet van de oppositie een ge
zamenlijke verantwoordelijkheid voor de
politiek van hun partij. Powell blijft vol
houden dat hij niet daarvan is afgeweken.
Zelfs al zou dit wel het geval geweest
zijn, dan zou Heath hem toch hebben
laten vallen wegens de onverantwoorde
lijke manier, waarop Powell zijn stand
punt heeft ménen te moeten formuleren.
Overigens zijn het slechts nuance-ver
schillen tussen Powell en de grote meer
derheid van de conservatieven, die van
oordeel zijn dat de immigratie zo. veel
mogelijk dient te worden beperkt wegens
het tekort aan woningen en scholen en ge
brek aan arbeid. Heath verklaarde dat
het onmenselijk zou zijn om zoals Powell
wil de overkomst van vrouwen en kinde
ren van immigranten geheel stop te zet
ten, waardoor er in de Britse steden troe
belen zouden ontstaan.
Heath bevindt zich thans tussen twee
vuren. De rechtse groep in zijn partij is
in vuur en vlam omdat hij Powell aan de
dijk heeft gezet en de progressieve vleugel
komt in opstand, omdat Heath de frac
tie tegen het nieuwe wetsontwerp op de
rassenbetrekkingen zal laten stemmen,
waardoor hij bovendien Powell en andere
scherpslijpers aan zijn zijde krijgt.
MARSEILLE (Reuter). „Dit is
een overval"riep de rover Dimitri
Hadjilouloudes, toen hij met getrokken
pistool in Marseille een bankgebouw
binnenstormde.
Het waren zijn laatste woorden. De
rover schoot zichzelf per ongeluk in
de dij en overleed enige uren later
aan een slagaderlijke bloeding.
ADVERTENTIE
De progressieve democratische kan
didaat Eugene McCarthy schudt
handen van Amerikaanse arbeiders
tijdens zijn bezoek aan een fabriek
in Michigan.
HELMSTEDT (AP) De D.D.R.
heeft gisteren voor het eerst het door
reisverbod voor Duitse kabinetsleden en
hoge regeringsfunctionarissen toegepast.
Functionarissen var de Westduitse doua
ne hebben bekend gemaakt dat de com
munisten een 66-jarige gepensioneerde
ambtenaar van het federale ministerie
voor Huisvesting hebben verboden naar
West-Berlijn te rijden over het Oostduit-
se deel van de Autobahn.
De ambtenaar die zes maanden gele
den met pensioen is gegaan werd bij de
Oostduitse grenspost Marienburg tegen
over de Westduitse grenspost Helmstedt
tegengehouden. Zijn vrouw mocht verder
reizen maar de man moest terug naar
Hannover en vandaar naar zijn plaats
van bestemming vliegen.
Decoratief
Praktisch
Exclusief
Normale
prijzen: Cont. afgeh.
Lengte
70 cm 225,—
100,—
Lengte
88 cm 340,—
150,-
Lengte
100 cm 450,
200,-
Afmetingen 70, 88 en 100 cm
Dit is geen misvormd vogelei maar
een beeldhouwwerkje van 22.000
jaar ovd, Het werd opgegraven in
Afghanistan door archeologen van
het Amerikaanse museum van na
tuurlijke historie in New York. De
voorstelling is een mannenkop ge
grift in leisteen.
Voor Nederland lijkt dit hét ogenblik
om de buitenlandse politiek die het
voert opnieuw door te lichten. Omdat
die politiek tot dusverre, en al van
1945 af, geheel steunt op de betrekkin
gen met de Verenigde Staten. Die
hoeksteen van ons buitenlands beleid
vindt men noch in de Organisatie dei-
Verenigde Naties, noch in de EEG.
Evenmin is de Benelux die hoeksteen,
en zelfs niet de NAVO (voor zover
men die kan scheiden van de relaties
met de USA).
Deze Nederlandse politiek paste be
ter bij de verhoudingen van 1945 en
kort daarna, bij de eerste jaren dus
van de koude oorlog, dan bij die van
nu. In 1945 lag bijna geheel Europa»
„plat" en tegenover de immense taak
van de opbouw stond een pijnlijk ge
mis aan hulpmiddelen, aan goud, aan
dollars. En alleen daarmee kon men
snel kopen wat nodig was.
Het is de eeuwigdurende verdienste
van de Amerikanen geweest, dat .zij
toen met een enorm hulpprogramma,
het Marshall Plan, zijn gekomen.
Dat metn in die dagen pro-Ameri
kaans was, ook in officiële kringen is
logisch. Maar dat men het net zo ge
bleven is, althans in officiële kringen,
is bedenkelijk en doet denken aan een
zekere aderverkalking of, zo dat de
verklaring niet is, aan een starheid die
alle souplesse mist en die geen oog
heeft voor de vele wijzigingen in de
toestand èn bij ons èn in de Verenig
de Staten.
Daarover behoeft men niet uitvoerig
te zijn. Nederland, klein als het is,
heeft zijn zaakjes weer goed in orde
financieel vooral, economisch en
sociaal wat minder (de werkloosheid
in sommige buitenprovincies), maar
alles bijeengenomen gaat het toch lang
niet slecht wanneer men in aanmer
king neemt hoe het dadelijk na de be
vrijding was gesteld. Dat geldt niet
alleen voor Nederland, maar ook voor
België. West-Duitsland en Frankrijk
de groep van landen, die tegenwoor
dig samen beschikken over het groot
ste deel van de bekende goudvoorra
den op aarde!
Wat in Amerika te zien is geweest
is aan de ene kant een verdere groei
van de van ouds befaamde prosperity,
aan de andere kant een politiek die én
in eigen land én in Vietnam vastgelo
pen is. Zonder het belang van alle
branden in de grote steden te willen
overschatten, kan men in zijn verhou
ding tot de USA toch ook echt niet doe
alsof er, letterlijk en figuurlijk, geen
vuiltje aan de lucht was. De Vietna
mese oorlog, hoewel nog niet voorbij
loopt kennelijk toch uit op een onder
handeling.
Wat betekent dit voor Amerika?
Géén nederlaag, maar duidelijk ook
geen overwinning. Met alle wapenge
weld is het het grootste land van de
wereld niet gelukt om die oorlog op
een grote afstand te winnen. Het heeft
er zoveel van zijn goudreserves bij
verloren dat de rest van de Westerse
wereld op haar beurt Amerika bij
moest springen en dat de gehele goud
dekking van de dollar in feite is op
gegeven.
Past men deze grote en harde les
sen van Vietnam toe op de NAVO, dan
zal men moeten besluiten dat wij in
het onverhoopte geval van een Rus-
sisch-eommunistische aanval op West-
Europa van de NAVO (lees van de
Amerikaanse hulp via deze verdrags
organisatie) zeker niet meer kunnen
verwachten dan wat de Amerikanen
nu in Vietnam vermochten tenzij
misschien wanneer zij zouden werken
met infernale waterstofbommen, die
tegelijk onze eigen ondergang zouden
bezegelen.
Terwijl in ieder geval de verwoes
ting nog veel groter zou worden dan in
Vietnam (ondanks alles een nogal
plaatselijk gelocaliseerde oorlog) wijst
niets erop dat de Amerikanen meer
succes zouden' hebben met hun vijan
den dan in Vietnam.
Dus uit de NAVO? Geenszins, mits
er een NAVO van te maken is die
ons een zekere preventieve beveiliging
schenkt terwijl Nederland zelf dat
is het vólk van Nederland en zijn ge
kozen vertegenwoordiging de con
trole herkrijgt over alles wat de NAVO
op ons grondgebied zou kunnen doen
indien de nood aan de man kwam. Her
krijgt Nederland die controle niet, dan
valt te vrezen dat de NAVO, in plaats
van ons te beveiligen, ons zal vermor
zelen.
Heilloos lijkt het ons ook om in dit
uiterst dicht bevolkte land te spelen
met wapentuig zó gevaarlijk dat het
gebruik ervan gelukkig door interna
tionale verdragen aan banden zal wor
den gelegd. Maar waarom er dan voor
raden van aan te laten houden dooi
de NAVO, en dat nog wel in ons ach
tertuintje?
De noodzaak van eigen beveiliging
voor het geval van aanvallen op klei
nere schaal, of overslaande onrust,
uit het Oosten afkomstig, spreekt als
een tweede les uit de ontwikkelingen
van de laatste jaren. Territoriale een
heden van ons leger moeten beschik
baar zijn voor deze eigen beveiliging
Wij kunnen en mogen niet alles op de
NAVO-kaart zetten. Er zijn allerlei si
tuaties denkbaar, waarop het verdrag
niet van toepassing is en interventie
niet eens wenselijk zou zijn, maar
waarin de eigen macht van ons land
moet kunnen optreden het liefst za
gen wij dit voorbereid in Benelux-ver-
band, ja, misschien wel op grond van
een informele samenwerking op mili
tair gebied binnen de gehele EEG,
dus óók met Frankrijk, Italië en West-
Duitsland.
Terwijl wij vóór handhaving van de
banden met de NAVO zijn, gevoelen
wij totaal niets voor de voortzetting
van een bijvoorbeeld in vergelij
king met België disproportioneel
grote Nederlandse bijdrage aan deze
verdragsorganisatie. Dit eist van onze
gemeenschap veel te grote offers,waar
van de aanslagbiljetten van de belas
tingen telkepjare het beste bewijs vor
men.
Maar in ieder geval, wat ook onze
.contributie" van de NAVO zal wor
den: doorlichting van de buitenlandse
politiek. Met handhaving van de goede
betrekkingen met de Verenigde Staten
moet het mogelijk zijn om tot een po
litiek te komen welke veel minder een
zijdig gericht is, die niet alles alleen
van Amerika verwacht en die ons in
feite want dat is de waarheid in
Europa isoleert. De reizen van minis-
er Luns naar de landen van het Oost
dok ten spijt.
Als het dan toch gaat over reizen
van officiële aard, dan zagen wij veel
liever een koninklijk bezoek aan Pa
rijs. Onze koningin en prins zijn daar
bijzonder gezien en zij zouden er zon
der twijfel uitstekend worden ontvan
gen. Dat onze betrekkingen met Frank
rijk, al is het maar op een formeel
vlak, heel wat kunnen worden verbe
terd, betoogden wij een vorige keer.
In het kader van de betrekkingen tot
Amerika, herzien in het licht van de
gewijzigde omstandigheden, past dan
misschien óók wel een staatsiebezoek.
Want het zou een tragische fout zijn
om van het ene uiterste in het andere
te vervallen en daarmee anti-Ameri
kaans te worden.
(Van onze correspondent)
KERKRADE Alle Belgische gemeen
ten langs de Duitse grens hebben beslo
ten de bossen te sluiten voor wandelaars.
Het hele bosgebied in Oost-België vanaf
Vaals tot aan de Hoog-Ardennen is van
af gisteren verboden gebied voor wande
laars en natuurliefhebbers. De maatregel
om het „Hoge Ven" af te sluiten is geno
men om bosbranden te voorkomen en
blijft van kracht zolang het warme weer
aanhoudt.
Midden-Oosten. Secretaris-generaal Oe
Thant van de Verenigde Naties heeft
bekendgemaakt dat hij een vertegen
woordiger naar het Midden-Oosten zal
zenden om een onderzoek in te stellen
naar de omstandigheden waaronder
de burgers verkeren in de Arabische ge
bieden, die door Israel in juni vorig
jaar zijn veroverd.
Tsjechoslowakije. De Tsjechoslowaakse
minister van Buitenlandse Zaken Jiri
Hajek heeft te kennen gegeven dat zijn
regering geen onmiddellijke mogelijk
heden ziet om de betrekkingen met
West-Duitsland te normaliseren. Elke
stap in die richting dient te worden ge
baseerd op besprekingen met de ge
allieerden van het Sovjet-blok. zo zei
hij.
Griekenland. De Griekse eerste minister,
George Papadopoelos, heeft in een te
levisie-vraaggesprek gezegd, dat het een
kwestie van jaren zal zijn voordat
Griekenland voor verkiezingen rijp is.
Ruimtevaart. Reeds 21 landen hebben het
verdrag getekend, dat maandag in Mos
kou, Londen en Washington ter onder
tekening is gedeponeerd. Dit verdrag be
helst internationale samenwerking bij 't
redden van ruimtevaarders en het te
ruggeven van voorwerpen uit de kosmi
sche ruimte aan het land van herkomst.
Thien Khiet, leider van Zuidvietnam'g
machtigste en meest militante groep
boeddhisten heeft voorgesteld ter gele
genheid van boeddha's verjaardag op 11
mei de wapens neer te leggen.
Sartre. Jean-Paul Sartre zal één van de
sprekers zijn op een vergadering die de
Amerikaanse Black Power organisatie
op 29 april in Parijs zal houden.
