Na Berlijn, Warschau en
Studenten
het
van
Madrid nu Parijs
nemen fakkel
proletariaat
over
Kans op dialoog wordt door
botsingen steeds kleiner
Aristo I
'n veilig idee
Actie tegen
radicalen
in C.H.U.
Omzet in '67 hoger
Amstel Bier kon
kosten opvangen
m
i
INTERTEST
Zelfs bij halvering
salaris geen werk
v^oor dure werklozen
Behoefte aan pers
in derde wereld
om op wyers te bouwen
wyers
DONDERDAG 9 MEI 1968
19
Onderscheid
Raddraaiers
Fakkel overgenomen
T ragisch
Sn
GA B-directeur
Kort
nieuws
(Van onze correspondent)
PARIJS Een goede maand ge
leden publiceerde de hoofdredacteur
van het Parijse blad Le Monde, Pierre
Viansson-Ponte, een geruchtmakend
artikel. Hij verwonderde en beklaag
de zich bijna over de kalmte waar
van, in zijn ogen, het Frankrijk van
De Gaulle anno 1968 dagelijks ge
tuigenis aflegde.
Titel: La France s'ennuie (Frankrijk
verveelt zich). Men kan zeggen dat Le
Monde, enkele weken later, op zijn wen
ken is bediend. Want na Tokio, Berlijn,
Warschau, Leuven, Madrid en Londen is
ook de studentenbevolking van Parijs, die
zo'n 160.000 koppen telt en zich in zeven
jaar tijds verdrievoudigd heeft, nu heel
duidelijk in opstand gekomen.
Formele veldslagen, waarbij honderden
gewonden vielen waarvan de helft naar
ziekenhuizen gebracht moest worden, heb
ben zich niet alleen in het Quartier Latin,
de studentenwijk, waar de temperatuur
altijd wat hoger is dan in andere Parijse
buurten, maar in de hele Franse hoofd
stad afgespeeld.
Twee faculteiten, de nieuwe van Nan-
terre, even buiten Parijs, en de eeuwen
oude van de Sorbonne, zijn door de re
gering gesloten, enkele weken voor het
startsein van de jaarlijkse examens moet
worden gegeven. Wat is er in Parijs plot
seling allemaal aan de hand?
Er moet een scherp onderscheid tus
sen aanleiding en diepere oorzaken wor
den gemaakt. De aanleiding vormde in
derdaad die sluiting van de collegezalen,
waartoe de minister van Onderwijs, Alain
Peyrefitte, twee dagen eerder had beslo
ten, toen het in Nanterre vechten was
geblazen.
Vooral het feit dat de rector-magnificus
van de Sorbonne, professor Roche, zich
bij nog tamelijk onschuldige schermutse
lingen niet had ontzien de bijstand van
de sterke arm in te roepen om bin
nen de universitaire muren de orde te
komen herstellen, is hem zeer kwalijk ge
nomen, en heeft het vuur bij het studenti
koze kruitvat gebracht.
De Sorbonne, die uit de Middeleeuwen
dateert, heeft zich altijd beschouwd als
een instituut op zichzelf, bijna als een
staatje in de staat. Niet alleen de studen
ten, maar ook de professoren hebben het
als een brutale klap in het gezicht van
hun waardigheid gevoeld, dat die traditio
nele autonomie door de laarzen van de
„flics" zo maar kon worden vertrapt.
Dat was dus de aanleiding, die de re
gering vooral in de persoon van de
minister van Binnenlandse Zaken, Chris
tian Fouchet, die vroeger de portefeuille
van Onderwijs beheerde achteraf zeker
betreurt. Al blijft het dan natuurlijk ook
wel weer waar dat men altijd wel een
stok vindt als men een hond wil slaan.
De hond moest op een dag geslagen wor
den. En om van die beeldspraak terug
te schakelen naar de werkelijkheid: waar
ligt buiten die aanleiding de diepere
oorzaak? Of juister oorzaken, want ze
zijn velerlei.
Een tweede onderscheiding, die te ma
ken valt: zelfs wanneer men wat gere
serveerd staat tegenover het woord dat
bij revoltes en zelfs revoluties soms wat
al te vlot over de lippen komt, moet toch
worden erkend dat een handjevol „rad
draaiers" een overwegende rol in de ge
beurtenissen heeft gespeeld.
Vooral Nanterre was al maanden lang
een broeinest van extremistische agitatie.
Daarbij gingen fascistische elementen da
gelijks met marxistisch-leninistische te
genstanders ofwel China-communisten
op de vuist. De zoon van een Duitse
emigrant, Daniel Cohn-Bendit, die zijn
oorspronkelijke nationaliteit nooit heeft
afgezworen, trad aan de linkerzijde op als
motor, brein, maar vooral als de talent
volle woordvoerder van de „enragés" zo
dat men hem wel de Parijse Rudy Dutsch-
ke mag noemen. Rond hem had zich een
groepje beroepsrevolutionairen geschaard
die met de universiteit meestal geen an
dere binding hadden dan dat ze in
de universitaire restaurants dagelijks hun
maaltijd kwamen nuttigen.
Maar zelfs een Che Guevara of een
Régis Deb ray de beide apostels van
de internationale studentenopstand rich
ten weinig uit als de condities in veel
breder verband zich niet voor 'n rebellie le
nen. Die condities blijken ook in Parijs
ontegenzeglijk verenigd te zijn, want
anders had Daniel Cohn-Bendit geen tien
duizend studenten op de been gekregen.
Een sociologisch fenomeen, dat Parijs
met al die andere universiteitssteden ge
meen heeft, is dat de studenten in deze
tijd de fakkel van de opstand, of althans
van het protest tegen de „oudere gene
raties" van het vroegere „proletariaat"
hebben overgenomen.
De arbeidersklasse heeft haar strijd
vaardigheid ingeruild voor een huisvaders-
mentaliteit, die zelfs voor een week extra
vakantie of een loonsverhoging, het t.v.-
toestel, het Renaultje of het buitenhuisje
niet zo vlot meer op het spel wenst te
zetten. Zo is 't „revolutionaire potentieel"
dan van de vroegere „verworpenen der
aarde" goeddeels naar de studentenklas
se verhuisd.
Dat revolutionaire potentieel uit zich bij
de Parijse studenten in meerdere richtin
gen. Er is de zorg voor de dag van mor
gen: hun toekomstige plaats in de maat
schappij. De fenomenale aanwas van stu
denten wordt nog altijd onvoldoende „ge
kanaliseerd". De toekomstige medici en
technici kunnen wel zeker zijn van de
situatie die ze na hun studie zullen krij
gen of veroveren. Bij hen liggen de stuk
ken dan ook heel anders dan in de lite
raire en juridische faculteit, die veel te
zwaar bezet zijn en waar de studenten
in onzekerheid verkeren over hun toekomst.
Momenteel geven zij de krachtigste stoot
tot de revolte.
Voor een ruim deel zijn hun aspiraties
en eisen nogal „literair" of zo men wil
metafysisch georiënteerd en dientengevol
ge moeilijk zonder meer in te willigen.
Zij wensen een soort anarchistische heil
staat, met een „ideale los van het mate
riële levende mens".
Voor een ander deel zijn ze van oordeel
dat de hele structuur en organisatie van
het universitaire leven allang niet meer
beantwoorden aan de gangbare maatsta
ven van vandaag. Ze protesteren tegen
het verbod meisjes op hun internaatska
mers te mogen ontvangen, en verlangen
ook dat de strenge hiërarchie tussen pro
fessoren en studenten radicaal zal worden
doorbroken.
Ze wensen een „critische universiteit",
zonder paternalisme, waarbij alle vragen
van hun vak, maar ook van de maatschap
pelijke ordening vrijelijk op de colleges
tussen lesgevers- en -nemers zullen kunnen
worden behandeld en besproken. Ze willen
af van het bedrijven van de wetenschap
om der wille van de wetenschap. Zij wen
sen de wetenschapsbeoefening midden in
de maatschappij geplaatst te zien. Zo
staan er nog wel meer wensen op hun pro
gramma.
Nu is het aan de ene kant bemoedigend
maar aan de andere zijde eerder tra
gisch dat de huidige nog jonge mi
nister van Onderwijs, Alain Peyrefitte,
zelf niet afwijzend staat tegenover die
verschillende verlangens, subsidiair eisen.
Hij heeft zich meermalen tot een gesprek
bereid getoond, en verscheidene misstan
den die de erfenis vormden van een voor
bije tijd waren door zijn toedoen ontegen
zeglijk al verbeterd.
Die dialoog zou hij nu ook voort willen
zetten. De tegenpartij echter, heeft voor
die dialoog enige condities gesteld waar
onder de eis dat de universiteiten eerst
weer worden geopend.
Een prestigekwestie heeft zich daardoor
op de voorgrond geplaatst, waardoor een
overeenkomst tussen de partijen alleen
maar kan worden bemoeilijkt. En boven
dien heeft er dan nog bloed gevloeid in
de Parijse straten. Daarom valt te vre
zen dat de ministeriële invitatie voor een
dialoog voorlopig van de kant der studen
tenleiders nog wel even op het jawoord
zal moeten blijven wachten. Al staan de
examens dan ook voor de deur
Studenten in de Avenue des Champs
Elys
Parijs gedurende
demonstratie.
ADVERTENTIE
GORDIJNSTOFFEN I
TAPIJT
(Van onze correspondent)
DEN HAAG. Een aantal leden van
de Christelijk-Historische Unie heeft een
„centrumgespreksgroep" opgericht, welke
een zelfstandige C.H.U. bepleit, staande
in het centrum van het politieke leven,
en welke wil voorkomen dat de partij
wordt omgebogen naar links.
De groep is opgericht als tegenwicht
tegen het streven van de radicalen binnen
de C.H.U. Zij wil voorkomen dat de ra
dicalen in een overwegende positie wor
den geplaatst welke in geen enkele ver
houding staat tot hun aanhang in de unie.
De groep is tegen een geheel of gedeel
telijk opgaan van de C.H.U. in een an
dere groepering, indien dit zou leiden tot
verlies van de politieke zelfstandigheid
van de unie. Dit sluit overigens naar haar
mening samenwerking en waar mogelijk
samengaan met andere christelijke par
tijen niet uit. De centrumgespreksgroep
telt momenteel 50 leden.
AMSTERDAM. Mede dank zij de
kostenbesparende maatregelen en verbe
tering van de efficiency, heeft de Am-
stel Brouwerij n.v. in 1967 de aanzienlij
ke kostenstijgingen kunnen opvangen, die
zich wederom hebben voorgedaan. De di
rectie ziet dan ook met tevredenheid te
rug op het verstreken boekjaar, maar
zegt dat de jaarlijks hogere kosten haar
tot voortdurende waakzaamheid nopen.
De opwaartse lijn, die in 1966 kenbaar
was geworden in alle delen van het con
cern, heeft zich in 1967 voortgezet.
Zowel in bier als in levensmiddelen en
farmaceutische produkten lagen de om
zetten hoger en werden bevredigende fi
nanciële resultaten behaald, die in totaal
uitgaan boven de uitkomsten van 1966.
De inkomsten uit verkoop enz. namen toe
van 103,7 min tot 114,8 min, de winst
vóór aftrek belastingen komt uit op 7,3
(v.j. ƒ6.1) min en de netto-winst op
ƒ4.6 (v.j. ƒ4.1) min. Hieruit wordt gere
serveerd 1.8 min en wordt voorgesteld
14 percent dividend in contanten (waar
van reeds 6 percent als interim is uitge
keerd), plus een bonus van 10 percent in
aandelen uit de agioreserve (v.j. uitslui
tend 14 percent in contanten).
ADVERTENTIE
Maggi
dé bouillonspecialist
van Nederland
brengt nu bouillon
met nog méér
vleeskracht
Waarom? Nogal eenvoudig. U weet wat goede, pittige
en krachtige bouillon is. U weet wat vleeskracht doet voor uw gezin.
En hoe belangrijk die vleeskracht is voor de smaak
van alles wat u met vleesbouillon bereidt. Daarom gunt Maggi
als grootste bouillonfabrikant u zo graag de meest pure vleeskracht.
Hoe kon hij anders de grootste worden?
de bouillonspeclaliit
De binnenlandse bieromzet bereikte
wederom een hoger niveau. De toene
ming bedroeg circa 97.000 hectoliter, wat
een stijging betekent van liy2 percent.
De bierprijsverhoging per 1 januari 1968
was, volgens de directie, nodig geworden
omdat de brouwindustrie in 1967 gecon
fronteerd werd met een drastische ver
hoging van de omzetbelasting. „De belas-
tingpolitiek van de regering biedt voor
een aantal bedrijfstakken, waaronder de
brouwindustrie, reeds jaren een onzeker
aspect". De grossierderijen in dranken
hebben in 1967 bevredigend gewerkt en
de belangen van de Amstel Brouwerij bij
deze tak van groothandel werden op
nieuw uitgebreid.
UTRECHT De directeur van het Ge
westelijk Arbeidsbureau in Utrecht, de
heer H. Bellewinkel, heeft critiek geuit
op werkgevers die weigeren, leidingge
vende functionarissen die elders na re
organisaties of fusies zijn ontslagen, in
dienst te nemen omdat zij bang zijn voor
te hoge salariseisen.
De heer Bellewinkel vertelde gisteren
op de maandelijkse persconferentie van
het GAB, dat hij het heeft meegemaakt
dat een functionaris die in zijn oude werk
kring tachtigduizend gulden verdiende
en die bereid was, in een nieuwe baan
genoegen te nemen met 25.000 gulden,
niet kon worden geplaatst. De werkge
vers vrezen kennelijk, dat de betrokke
nen na enige tijd toch zullen gaan pro
beren, hun salaris weer tot op het oude
peil op te voeren.
Anderzijds had de heer Bellewinkel
kritiek op werknemers en vakbonden die
bemiddeling voor oudere ontslagenen
van de hand wijzen, omdat deze zoge
naamd „vervroegd pensioen" genieten.
In werkelijkheid komt het er dan op
neer, dat het bedrijf de werkloosheidsuit
kering aanvult tot het niveau van het
pensioen.
Men moet bij het arbeidsbureau inge
schreven staan om recht te kunnen doen
gelden op een uitkering.
In dat geval is het volgens de heer Bel
lewinkel inconsequent, als men geen an
der, passend werk wil aanvaarden. De
werklozen zijn daartoe trouwens ver
plicht, willen zij de uitkering niet ver
spelen, maar de heer Bellewinkel noemde
een geval, waarin de vakbond er bij de
nieuwe werkgever op aan had gedron
gen, de mensen die door het arbeidsbu
reau werden gestuurd, niet in dienst te
nemen.
DEN BOSCH Gebleken is, dat er in
de ontwikkelingslanden meer behoefte be
staat aan massa-media (pers, radio en tv)
dan aan scholen en hospitalen, aldus dr.
O Kaspar uit Essen, voorzitter van de
commissie voor ontwikkelingshulp van de
Union Internationale Catholique de la
Presse". in een inleiding die hij dinsdag
middag heeft gehouden op de jaarlijkse
algemene vergadering van „De Katholieke
Nederlandse Dagbladpers". Directeuren en
hoofdredacteuren van de katholieke Ne
derlandse dagbladen waren in Den Bosch
bijeengekomen met als gasten de bisschop
van Haarlem, mgr. Zwartkruis, en de
voorzitter van de KRO, mr. Van Doorn.
Meer nog dan aan geld voor drukpersen,
zetmachines en zenders is er behoefte aan
hooggekwalificeerde technici, journalisten
en radiomensen, die kunnen helpen door
hun eigen arbeid en door het opleiden van
bekwame krachten in die landen zelf Er
worden technici en deskundigen op aller
lei gebied uitgezonden maar het is nog
niet of nauwelijks voorgekomen dat een
graficus, een journalist of een omroeper
voor twee of drie jaar zijn krachten in een
ontwikkelingsland beschikbaar is gaan
stellen.
Azalea. Een Hagenaar die een voortuin
tje heeft, ontdekte dat één van de
pronkstukken uit zijn flora, een azalea
ter waarde van 20. verdwenen was.
Echter niet. zomaar. Op het tuinmuur
tje had de dief piëteitvol 2,85 gede
poneerd.