VAN DAG TOT DAG
Omstreden noodtoestandwetten
door Bondsdag aangenomen
Liberalen roeiden vergeefs
tegen de sterke stroom in
Imperialisten willen
socialisme
iw
HALVE ZACHTE?
m
JONGE LEVERT
J
Europese satelliet in
de ruimte gebracht
DURE JURK
2000 m2 SHOW
UÈaranka
ËÊeubelen
W
commentaar op actuele zaken
Hmslbioscoop
Resolutie tegen
Israel in de
Veiligheidsraad
KADAR EN GOMOELKA:
CVP in zee met
socialisten
nQk br ivatfo [tisXBMj it>.
Hevig Amerikaans
bombardement
bij Saigon
Humphrey heeft
grote kans
ii'a
Harriman: „Kleine
gemeenschappelijke
basis gevonden"
Onderzoek naar
kosmische
straling
Mars der armen"
in geldnood
NPD vangt bot
in West-Berlijn
Gretsjko bezoekt
T s j echoslo waki j e
ramm
LOOP VRUMEN UITBU
Gered na negen dagen opsluiting
?F;TRESLONG
jh "v
VRIJDAG 17 MEI 1968
3
NA VO-artikel
ré
mip«
ff
Senaat van VS blijft
voor verzenden per
post van vuurwapens
itl
Grote verliezers
Ja, natuurlijk
de énige
halfzachte
die toch
pittig is
'A ;;5
Overleg in Parijs
v/
Het Nederlandse televisiepubliek is gis
teravond op een wel zeer suggestieve
manier betrokken bij twee onderwerpen
van internationale politiek, namelijk door
de KRO bij de Griekse tragedie en door
de VPRO bij de onuitputtelijke lijdens
geschiedenis der Vietnamezen. Beide uit
zendingen vertoonden een schromelijk
gebrek aan objectieve informatie en een
overmaat aan gerichte propaganda, zodat
zij niet bijdroegen tot een beter begrip
voor de feitelijke situaties maar uitslui
tend de sentimenten prikkelden.
Het is natuurlijk belangrijk dat onder
werpen, die uit de aard der zaak zelf al
buiten alle proporties met sentimenten
zijn geladen, op de beeldbuis worden ge
bracht in een verschijningsvorm die niet
geheel en al ontdaan is van de gemoeds
bewegingen waaraan zij zijn ontsproten,
maar daarnaast is nuchtere informatie
tegelijkertijd minstens even belangrijk.
Het optreden van Melina Mercouri, die
de geest van het Griekse verzet tegen
het militaire dwangbewind op een hoog
artistiek niveau tot uitdrukking bracht,
werd gebrekkig en magertjes begeleid
door een brokkelig interview, dat geen
enkele inlichting bracht waaraan men
houvast zou kunnen hebben nadat het
strovuur van de strijdliederen zou zijn
opgebrand. De film van Felix Greene
over Noord-Vietnam was weliswaar een
gedocumenteerd relaas van feitelijkhe
den, maar bracht al evenmin enige op
heldering over de werkelijke toedracht
van de totale Vietnamese tragedie. De
subjectiviteit van de Noordvietnamese be
volking, die dag in dag uit wordt gebom
bardeerd met de meest afschuwelijke
projectielen, is wel verklaarbaar en ac
ceptabel, maar de maker van de film
documentaire had toch in zijn interviews
tenminste de rol van de Vietcong in Zuid-
Vietnam kunnen noemen, waar hij voort
durend het lijden van de burgerbevolking
van Vietnam centraal stelde.
De televisie vervult op deze wijze een
rol, die haar eigenlijk degradeert tot een
huisbioscoop. Hoe men met films en frag
mentarische, volgens een bepaalde opzet
samengevoegde filmstroken propaganda
kan vervaardigen, heeft bijvoorbeeld de
Duitse filmindustrie in de jaren voor en
tijdens de laatste wereldoorlog overdui
delijk bewezen. Met films kan men alles
ondergeschikt maken aan de suggestie die
men opzettelijk nastreeft. Maar als men
werkelijk voorlichting en inlichting wil
ontvangen, gaat men bij voorkeur niet
naar de bioscoop.
Hoe meeslepend en inspirerend de lie
deren en de voordracht van Melina Mer
couri ook zijn, men wordt er geen steek
wijzer van ten aanzien van de vraag wat
er nu precies in Griekenland aan de hand
is en wat men ervan verwachten kan.
Zelfs de mate van verzet of afkeer der
Griekse bevolking tegenover het huidige
bewind spreekt er niet uit. Een uiteen
zetting over de speciaal voor Nederland
zo brandende kwestie van het Griekse
NAVO-lidmaatschap en de Griekse deel
neming in de Europese samenwerking
zou het optreden van Mercouri de achter
grond hebben kunnen verschaffen, die wij
nodig hebben om te beseffen hoe gevaar
lijk en verziekt de Griekse situatie is.
Dat geldt voor Vietnam ook nog steeds,
al is daarover meer geschreven, gefilmd
en gezegd dan over welke internationale
complicatie in de wereldgeschiedenis ook.
Het volstrekt ontoelaatbare, ondoelmati
ge en misdadige strijdmiddel van bom
bardementen op de burgerbevolking
kreeg door de film van Greene welhaast
tot wanhoop stemmende contouren, maar
er viel geen woord over de even misdadige
tot even grote wanhoop stemmende el
lende van de bevolking in Zuid-Vietnam,
die zowel door de Vietcong als door de
Amerikaanse en Zuidvietnamese verde
digingsmaatregelen tussen dodelijke mo
lenstenen wordt verpletterd.
Wat de VPRO misschien bedoeld heeft
als een aanklacht tegen de Vietnamese
oorlog als geheel, werd slechts een aan
klacht tegen de helft van die oorlog en
dan nog verpakt in een soort loflied op
alles wat in het noorden door gewone
mensen wordt gepresteerd. Maar de ge
wone mensen in Zuid-Vietnam, die even
min om deze oorlog hebben gevraagd,
zouden toch minstens het noemen waard
zijn geweest waar het ging om „Vietnam"
tegenover het vernietigende geweld.
(Van onze correspondent)
BONN De Westduitse Bondsdag
stemde gistermiddag met grote meer
derheid voor het wetsontwerp, dat
regelingen inhoudt ingeval van een
noodtoestand. Het gaat hier om het
meest omvattende wettencomplex,
dat de Bondsdag ooit passeerde, en
tegelijkertijd het meest omstredene.
De liberale oppositie probeerde met
achttien eigen moties tegen de grote
stroom van de regeringscoalitie van
Sociaal-Democraten en Christen-
Democraten in te zwemmen, maar ze
ging, hoewel met ere, ten onder.
De tweede en laatste dag van het debat
ging het ondermeer om de vraag of het
Westduitse leger in geval van nood op
zou kunnen treden ter aanvulling van de
politiemacht. Zoals in de gezamenlijke
fractievergaderingen tussen de C.D.U. en
S.P.D. al was afgesproken, werd een ont
werp aangenomen, dat bepaalt dat de
Bundeswehr pas in de deelstaten tegen
gewapende opstanden kan worden inge
zet, als die niet door de politie van de
betreffende deelstaat zelf onder bedwang
kunnen worden gehouden.
Een ander strijdpunt was de bepaling,
dat ook door de NAVO zou kunnen wor
den bepaald, wanneer in de Bondsrepu
bliek de noodtoestand begint. Ook deze
bepaling werd echter dank zij de af
spraken tussen C.D.U. en S.P.D. door
de Bondsdag aangenomen.
Het gisteren in tweede lezing aangeno
men wettencomplex zal nu door de
Bondsregering aan de drie vroegere ge
allieerden worden voorgelegd. De Ameri
kanen, Britten en Fransen hebben in
theorie nog steeds de mogelijkheid hun
rechten van bezetters weer uit te oefenen,
wanneer in de Bondsrepubliek de positie
van hun troepen en eigendommen niet
langer verzekerd is.
Deze omstandigheid was een van de
voornaamste drijfveren, die de Duitsers
tot het maken van een eigen regeling
voor de noodtoestand gebracht heeft.
Wanneer deze regeling er zou zijn zo
ADVERTENTIE
AN £GANG 39, HAARLEM TEL. 16340
Vandaag kifkavond van 19.30 tot
22.00 uur
NEW YORK (AP). Zeven leden van
de Veiligheidsraad der Verenigde Naties
hebben overeenstemming bereikt over
de inhoud van een resolutie tegen Israels
annexatie van de bezette Jordaanse sector
van Jeruzalem.
Volgens diplomatieke zegslieden werd
het akkoord bereikt op een besloten bij
eenkomst van de Afrikaanse en Aziati
sche leden van de raad Algerije, Ethio
pië, Indië, Pakistan en Senegal alsme
de de Latijns-Amerikaanse leden Brazi
lië en Paraguay.
Welk van deze landen de resolutie zal
indienen, is nog niet afgesproken. Ver
wacht wordt echter, dat zij zaterdag aan
de raad zal worden voorgelegd.
Het lijkt zeker, dat de resolutie de
vereiste negen stemmen voor goedkeu
ring zal krijgen.
s j ■-
1
De mijnwerker Eugene Martin drukt
de hand van zijn vrouw. Hij ligt nu
in een ziekenhuisbed in Richmond,
na een verblijf van bijna tien dagen
onder de grond. Martin was één van
de tien mannen, die waren opge
geven na het volstromen van een
mijnschacht. Toen de mijn was
drooggepompt bleken echter zes
mannen nog in leven te zijn.
BOEDAPEST. (AP) De Hongaarse
en Poolse partijleiders hebben zich gis
teren voorzichtig onthouden van openlij
ke veroordelingen van het liberalisatie
proces in Tsjechoslowakije, doch hebben
imperialistische machten ervan beschul
digd pogingen te ondernemen de eenheid
van de communistische landen te ver
storen.
De Poolse partijleider Vladislav Go-
moelka heeft in Boedapest een twintig
jaar oud verdrag van vriendschap, sa
menwerking en wederzijdse hulp met
Hongarije opnieuw bekrachtigd en ver
klaard: „Er is een nieuwe tactiek in de
gtrijdmethode van de imperialisten waar
mee zij trachten het socialistische stelsel
van binnenuit te ondermijnen door ideo
logische geschillen op te wekken en door
psychologische oorlogsvoering".
Gomoelka zei dat „de imperialisten
vaak van hun verdeeldheid brengende
activiteiten hebben blijkgegeven onder
het mom van verbeteringen van het so
cialisme (communisme), door voor te
stellen dat de leidende rol van de com
munistische partij dient te worden opge
geven".
Kennelijk doelend op de ontwikkelin
gen in Tsjechoslowakije verklaarde de
Poolse partijleider: „Imperialisten hebben
hier gemikt op anti-communistische revi
sionisten en nationalistische machten".
Hij zei dat deze nieuwe vorm van koude
oorlog oproept tot grotere eenheid in het
communistiche kamp.
De Hongaarse partijleider Janos Kadar
drukte zich volgens waarnemers minder
scherp uit. „De machten van het impe
rialisme zijn momenteel sluw en pogen
de eenheid van de Oosteuropese socialis
tische landen te verstoren. Al dergelijke
pogingen zijn gedoemd te mislukken", zo
heeft hij gezegd.
BRUSSEL. De Katholieke C.V.P. heeft
gisteravond besloten met de socialistische
B.S.P. een regeringscoalitié te vormen,
Ze heeft dus de liberalen laten vallen
nadat deze verdeeld bleken over het ont
werp voor een regeringsprogramma van
formateur Van den Boeynants.
Prioriteit zal moeten worden gegeven
aan een grondwetswijziging en het oplos
sen van de institutionele problemen, zo
heeft de C.V.P.-voorzitter verklaard.
WASHINGTON (DPA). De Ameri
kaanse senaat heeft zich met 52 tegen 29
stemmen tegen een regeringsvoorstel uit
gesproken om het verzenden van vuurwa
pens per post te verbieden. De tegenstem
mers zijn vooral conservatieven uit het
zuiden en westen.
ADVERTENTIE
Datjelijko* diner-dansant
HILLEGOM til u 252l 53 f'
Specialité
Fondue de Boeuf
Bourguignonne
Cs maandags gesloten)
hadden de geallieerden beloofd zouden
ze van hun rechten afstand doen. Ze zul
len dan ook niet langer meer zoals nu
nog steeds het geval is de verantwoor
delijkheid dragen voor bijvoorbeeld de
afluisterdienst in de Bondsrepubliek.
De toestemming van de geallieerden zal
moeten komen vóór de 19de juni. Die dag
zal de Bondsdag in derde en laatste lezing
over de wetgeving op de noodtoestand
stemmen. Dit zal dan naar alle waar
schijnlijkheid een formaliteit worden. Te
genstanders van de wetten hebben intus
sen tegen die dag alweer nieuwe protest
acties aangekondigd.
Aan een aantal universiteiten werd op
de tweede dag van het Bondsdagdebat
weer gestaakt. In Frankfort probeerden
studenten de ingang van de universiteit
te versperren. De versperringen werden
echter door de rector-magnificus eigen
handig opgeruimd.
De grote verliezers in de debatten van
woensdag en donderdag zijn ontegenzeg
gelijk opnieuw de Sociaal-Democraten.
Het is weliswaar ook aan hen te danken
dat het wettencomplex aanzienlijk min
der drastisch uitgevallen is dan het er
aanvankelijk uitzag. De kiezers die altijd
tegen de wetten waren, blijven zich ech
ter door de S.P.D. verlaten voelen.
Het was de partijdiscipline die opnieuw
bij de Sociaal-Democraten zegevierde. De
sterke oppositie, waarvan bekend is dat
zij bij de vele S.P.D.-afgevaardigden tegen
het wetsontwerp bestaat, werd vakkun
dig door de fractieleider en oud-majoor
in de Wehrmacht, Helmuth Schmidt,
neergeblaft.
De kleine liberale oppositie, die met
haar 48 stemgerechtigde afgevaardigden
tegen 447 stemgerechtigde afgevaardigden
in de coalitie, een vertwijfelde strijd
SAIGON. (AP) B-52-bommenwer
pers van de Amerikaanse luchtmacht
hebben vanmorgen twee bombardemen
ten uitgevoerd op troepenconcentraties en
bunkers van de Vietcong in de omge
ving van de Zuidvietnamese hoofdstad
r,;r|
Slechts eenmaal eerder hebben de reus
achtige, achtmotorige bommenwerpers
vijandelijke posities zo dicht bij de
hoofdstad gebombardeerd. De ontploffin
gen deden gebouwen in Saigon schudden
en ruiten rinkelen. De bombardementen
golden troepenconcentraties op 25 en 27
kilometer van Saigon.
Amerikaanse mariniers hebben tijdens
hevige gevechten in Zuid-Vietnam 131
manschappen van het Noordvietnamese
leger gedood. De Amerikaanse verliezen
zouden 26 doden en 37 gewonden be
dragen.
voert, neemt door dit alles weer in aan
zien toe. De debatten, die twee dagen lang
vanuit de Bondsdag de gehele dag over
radio en televisie werden uitgezonden,
kunnen voor haar een uitstekende recla
me zijn.
PRINCETOWN. (AP) Vice-presi
dent Hubert H. Humphrey geniet de steun
van de gemiddelde democratische kiezer,
aldus heeft de Gallup Polls-directeur
George Gallup bekendgemaakt.
Humprey kan rekenen op vijftig per
cent, tegen 31 percent voor Robert Ken
nedy en negentien percent voor Mc
Carthy. Eerdere Gallup-pools begin mei
gaven Humphrey 31 percent, Kennedy
35 en McCarthy 23.
ADVERTENTIE
PARJS (Reuter) De Amerikaanse
delegatieleider bij de Vietnam-besprekin-
gen, Averell Harriman, heeft gisteren na
bestudering van de Noordvietnamese ver
klaringen gezegd „een kleine gemeen
schappelijke basis te hebben gevonden
waarop men misschien zou kunnen voort
bouwen".
Plaatsvervangend delegatieleider Vance
fcei dat de Amerikaanse delegatie enkele
„constructieve" voorstellen had gedaan
maar dat de tegenpartij niet constructief
had geantwoord. De Amerikanen beant
woordden vragen voor een televisie-uit
zending in de Verenigde Staten. Harriman
sprak over de afgelopen twee bijeenkom
sten als „het gebruikelijke ritueel bij dit
soort besprekingen dat men nu eenmaal
moet doorstaan".
De Noordvietnamese woordvoerder ver
wierp op een persconferentie de mening
van de Amerikanen dat er punten van
overeenkomst in de wederzijdse stand
punten zijn. „n feite verschillen onze
punten zijn. „In feite verschillen onze
LUCHTBASIS VANDENBERG. (AFP
en Reuter) Op de luchtmachtbasis
Vandenberg in Californië is vanmorgen
voor het eerst een Europese satelliet ge
lanceerd. De 74 kilo wegende Esro-2 van
de Europese organisatie voor ruimte-on
derzoek verliet de basis even over drie
uur (Nederlandse tijd) en kwam in een
baan om de aarde.
De kunstmaan is beschilderd met de
vlaggen van Nederland, België, Zweden,
Denemarken, Frankrijk, West-Duitsland,
Italië, Spanje, Engeland, Zwitserland en
de Verenigde Staten.
De Esro-2 maakt elke 98 minuten een
omwenteling op de aarde op een afstand
van tussen 350 en 1100 kilometer. De
satelliet zal gegevens over de kosmische
straling en 'over de zonnestraling in de
vorm van x-stralen en deeltjes naar de
aarde zenden. De Esro en het Ameri
kaanse ruimtebureau NASA zullen de re
sultaten verwerken, en ze beschikbaar
WASHINGTON (AFP). De bouw
van de „Stad van de wederopstanding"
aan de oever van de Potomac, waar de
deelnemers aan de „Mars der armen"
moeten worden ondergebracht, wordt ern
stig bedreigd. Ongeveer een derde deel
van het project is klaar, maar er is vrij
wel geen geld meer. De totale bouwkos'
ten worden geraamd op drie miljoen dol
lar. De organisatoren hebben een beroep
op het Amerikaanse volk gedaan om geld
te geven.
stellen voor de wetenschap in de hele
wereld.
De succesvolle lancering komt na een
serie mislukkingen, waarbij de Esro-1
werd vernield en de lancering van de
Esro-2 uitgesteld. Een poging om de eer
ste satelliet in de ruimte te brengen faal
de, toen in maart vorig jaar de „Scout"-
raket explodeerde vlak voordat de Esro-1
in een baan om de aarde zou komen. De
vertraging in de lancering van de Esro-2
was te wijten aan een fout in het aftel
mechanisme van de raket.
WEST-BERLIJN (Reuter-DPA). Het
stadsbestuur van West-Berlijn heeft de
autotocht door de stad verboden, die de
uiterst rechtse NPD zaterdag wil houden
om nieuwe leden te werven. Ook de bij
eenkomst, die de partij heeft belegd in
een gemeentegebouw, gaat naar alle
waarschijnlijkheid niet door.
De NPD wil zaterdag in heel West-
Duitslarjd een „dag van de nationaal-de-
mocraten" houden. West-Berlijn, waar de
NPD maar vijfhonderd leden telt op een
bevolking van ruim twee miljoen zielen,
zou daarbij het voornaamste doelwit van
de partijpropaganda zijn.
PRAAG (AP). De Russische minister
van Defensie, maarschalk A. A. Gretsjko,
komt vandaag in Praag „voor het uitwis
selen van ervaringen en het bespreken
van problemen die voor beide partijen
van belang zijn".
Tijdens zijn bezoek wil Gretsjko ook
kennis maken met de nieuwe leiders van
het „Tsjechoslowaakse leger" en zal hij
tevens worden voorgesteld aan de leiden
de autoriteiten van de Tsjechoslowaakse
socialistische republiek.
Gretsjko zal aan het hoofd staan van
een delegatie van acht man, bij wie het
hoofd van de politieke afdeling van het
Russische leger, A. A. Jepisjef.
Ter gelegenheid van de internatio
nale diamantententoonstelling in
Parijs droeg Frangoise Hardy voor
één dag deze minijurk, gemaakt met
behulp van negen kilo goud en drie
honderd karaat diamant. Het is een
exclusief ontwerp van Paco Ra-
baune.
Instorting. De instorting van een flatge
bouw in Londen heeft uiteindelijk vier
slachtoffers geëist. Een ontploffing in
een gashaard op de achttiende verdie
ping is de oorzaak geweest.
Wervelstormen. Het dodencijfer ten gevol
ge van de wervelwinden, die woensdag
't midden van de Verenigde Staten heb
ben getroffen, was gisteravond gestegen
tot 69.
Congrespartij. Bij tussentijdse verkiezin
gen heeft de Indische congrespartij een
grote overwinning behaald in de staat
Har j ana in het noorden van het land,
waarover president Zakir Hoesain in
november het bewind had overgenomen
om een einde te maken aan de reeds
tien maanden durende politieke onstabi
liteit.
Botsing. Twintig mensen zijn om het leven
gekomen toen donderdag een autobus in
botsing kwam met een expres-trein in
Bercha, op 460 kiolmeter van Bombay.