Negenenzestigj'arige gepromoveerd
bij Johannes Calvijn-academie
Zondagsschoolcongres vol hoogtepunten
Boodschap van de voorzitters
van de Wereldraad van Kerken
Studie over nadere reformatie
Studiedag homofielen
Modern ganzenbord
Naar Grand Rapids
Drive-in diensten
Percentage
gereformeerden
neemt toe
ZATERDAG 1 JUNI 1968
Erbij
14
Saambindend
„Leven voorleven99 beste methode
Beweging
Werk groeit
Beste methode
(Van onze correspondent)
EPE Drs. Joh. de Boer is gepromoveerd tot doctor in de theologie
aan de theologische academie (uitgaande van de Johannes Calvijnstich-
ting) te Kampen. Vrijdag bereikte deze gereformeerde emeritus-predi
kant, woonachtig in de verzorgingsflat Rozenhof in Epe, de 69-jarige
leeftijd. Het komt slechts heel zelden voor dat iemand op deze leeftijd
nog de doctorstitel haalt. Bij de promovendus in Epe is het de bekroning
van wat hem zijn hele leven al heeft bezig gehouden.
jj
De promotie gebeurde bij prof. dr.
A. D. R. Polman op een proefschrift
„De verzegeling met de Heilige Geest
volgens de opvatting van de nadere
reformatie".
„Van mijn studententijd af heb ik
belangstelling gehad voor dit onder
werp en al van huis uit had ik een
en Comrie aanwezig waren die de jon
ge De Boer boeiden om hun uiteenzet
tingen over de nadere reformatie. In
1961, tijdens zijn Bierumse periode,
haalde hij op 62-jarige leeftijd het doc
toraal examen theologie.
„Begin 1962 ben ik begonnen aan de
voorbereiding van mijn boek. Toen we
ons na mijn vervroegd emeritaat in
Dr. De Boer
bepaalde geestelijke achtergrond, die
mij mijn aandacht in het bijzonder
op deze materie deed richten. Ik heb
nooit de bedoeling gehad er een dis
sertatie over te schrijven en erop te
promoveren. Wel was ik de laatste
jaren bezig aan het schrijven van een
boek en toen ik dat een half jaar ge
leden eens voorlegde aan prof Polman,
zei deze: „Dit is verantwoord om op te
promoveren." Ik heb toen het besluit
maar genomen. Mijn kinderen stonden
sprakeloos toen ze het hoorden", ver
telt de bejaarde doctorandus.
Joh. de Boer is van 1926 tot 1964
predikant geweest in de gereformeerde
kerk van achtereenvolgens Brouwers
haven, Zuid-Beijerland, Amsterdam-
Noord (Buiksloot) en Bierum. Hij is
afkomstig uit Zwartsluis, waar zijn
vader onderwijzer was, en waar in het
ouderlijk huis de boeken van Brakel
Het Nationaal Protestants Centrum
voor de Geestelijke Volksgezondheid en
het Katholiek Nationaal Bureau voor
de Geestelijke Gezondheiszorg houden
op donderdag 13 juni in „Bnsohlust"
te Zeist een studiedag over de pasto
rale zorg aan homofielen. Voor deze
studiedag zijn ruim achtduizend rooms-
katholieken en protestantse pastores uit
genodigd om hen te helpen aan een be
ter inzicht in de problematiek van deze
mensen.
Het centrale thema is verdeeld in
vijf subthemata:
Bijbel en homosexualiteit. Discussie
leider: ds. A. J. R. Brussaard.
Het pastoraal gesprek met de homo
fiel (bijzondere aandacht zal hierbij
geschonken worden aan de verhouding
tussen pastor en psychiater). Discussie
leider: pater dr. J. B. F. Gottschalk.
Is homosexualiteit in ons cultuurpa
troon een psychische stoornis? Discus
sieleider: J. Grubben, zenuwarts.
Praktisch pastoraat aan homofielen
(ter sprake zullen komen o.m. de ver
schillende verwijzingsmogelijkheden
Discussieleider: ds. A. Klamer.
De homofiel in het gezin. Discussie
leider: W. J. Sengers. zenuwarts, lid
hoofdbestuur van de Stichting „Dia
loog".
De organisatie is in handen van het
Nationaal Protestants Centrum, Duin
weg 23, 's Gravenhage, telefoon 070-
512521.
monde van de „Broederen uyt Zee-
landt", waar zij was ontstaan. Ze legde
de nadruk op de verdieping van het
heilsleven, aldus dr. De Boer, „op een
vroom christenleven, zowel innerlijk
als naar buiten, anders dan Calvijn
daarvoor had benadrukt."
Dr. De Boer: „Het verschil met de
opvattingen van Calvijn is met dit
voorbeeld te verduidelijken: naar een
muur toelopen en niet omkijken is
Calvijns reformatie, wel omkijken en
in jezelf schouwen of je wel kunt gaan
is de nadere reformatie."
Nadere reformatie. De beweging is
na honderd jaar hoe langer hoe meer
verzand in mystiek, bevindelijkheid en
subjectivisme. Ze werd precistisch en
wettisch. De spiritualiteit van de na
dere reformatie was in de achttiende
eeuw al heel wat anders dan de vroom
heid van Calvijn. De beweging raakte
in verval.
De opvattingen van de nadere re
formatie zijn ook nu nog levend aan
wezig in protestants Nederland. Dr. De
Boer wijst op de gereformeerde bond
in de hervormde kerk en de gerefor
meerde gemeente. „Zeker, de bond ziet
zich als de voortzetting van de nadere
reformatie. En de staatkundig-gerefor
meerde partij is gewoon de politieke
exponent van de opvatting van.deze
beweging. De partij is daarmee goed
getypeerd: ze verdedigt iets van drie
eeuwen terug". Drs. De Boer zegt, dat
hij in zijn proefschrift duidelijk af
stand heeft genomen van de nadere
reformatie. „Maar ik ben geen anti
piëtist. Ik ben niet controversieel te
werk gegaan, maar saambindend, in de
hoop dat de gereformeerde kerken el
kaar zullen zoeken op dit punt".
Nieuwe kerkbouwde kerk van de
gemeente van de gereformeerde
kerk in Eemdijk. Het gebouw is ont
worpen door de Santpoortse archi
tect A. J. Graaff (HBO, BNA).
(Foto Baksteen).
1964 in Epe vestigden, stond er nog
geen letter op papier. Ik heb het hier
de laatste jaren geschreven", vertelt
hij.
Het proefschrift is een dogma-histo
rische studie over de heilsopvatting
van de nadere reformatie, die de
auteur omschrijft als een Nederlands-
kerkelijke beweging uit het begin van
de zeventiende eeuw, die zich ten doel
stelde om in aansluiting op de refor
matie van Calvijn een verdere nadere
reformatie door te zetten in de vader
landse kerk en heel het Nederlandse
volksleven.
De beweging kondigde zich aan op
de Dordtse synode van 1618-1619 bij
DORDRECHT „De kloof tus
sen de mens van nu en de bijbel is
groot. De bijbel wil erkend worden
als de oorkonde van 'de wérkelijke
wereldgeschiedenis, waarin de we
reld oorsprong en doel heeft. De
mens wordt opgevorderd om eigen
leven daarin in te bedden. Dan
wordt hij door de zin van de ge
schiedenis gedragen van schepping
naar verlossing, die hem anders
ontgaat".
Zo sprak de heer B. Folkertsma
medewerker aan „Het Leerhuis" te
Amsterdam op het door de Neder-
landsche Zondagsschool Vereeniging in
Dordrecht belegde landelijke „Congres
102" tijdens zijn referaat over ,Het
Oude Boek in de nieuwe tijd" waarin
hij gedachten van de Joodse geleerde
Martin Buber had verwerkt.
„In uw werk staat u vaak voor het
enorme crisisprobleem van het lezen
en doorvertellen van de Bijbel. Dit
Boek brengt het levende, actuele
Woord Gods over, waarop elke gene
ratie een eigen antwoord moet geven.
Het is van groot belang, dat u zelf
tot echt bijbellezen dit is „antwoor
dend lezen" komt! Onbevangenheid als
bij een nieuw boek is nodig met een
grote openheid voor wat er dan ge
beuren kan ook met u zelf."
Anders dan vorige jaren volgde er
op deze inleiding geen discussie, want
de NZV heeft thans zijn jaarlijks be
raad evenals in 1967 tot één dag be
perkt. Uit het gehele 'and waren enige
honderden bezoekers naar .Kunstmin"
in Dorcjrecht gekomen. Voor het geza
menlijke overleg en vooral voor de
instructie valt steeds grotere nadruk
op de regionale najaarsconferenties,
die steeds duizenden zondagsschoolwer
kers trekken.
Iemand is getrouwd en wordt priester mag verder spelen.
Iemand is priester en is getrouwd mag verder spelen
Iemand is priester en trouwt moet in de put
Iemand is getrouwd en wordt priester mag twee wijdingen overslaan.
Aldus het blad van het bisdom Den Bosch.
Toch kan het jaarlijks festijn van
een landelijke samenkomst niet ont
breken, omdat hier ook de huishoude
lijke zaken van de vereniging worden
behandeld, die nu in het tweede jaar
na zijn eeuwfeest is vandaar ook
de naam „Congres 102".
Uit het jaarverslag 1967 bleek, dat
het werk zich goed ontwikkelt. In een
meerjarig werkplan is het beleid uit
gestippeld, dat mede gericht is op de
groei van het vormingswerk. In dit
verband kon de voorzitter van de NZV
ds. J. ter Schegget, meedelen, dat cr
straks veertien opgeleide krachten be
schikbaar zullen zijn voor het geven
van plaatselijke cursussen, waar deze
maar gewenst worden. De nieuwe vorm
van het instructieve maandblad Kind
en Zondag" kreeg vele gunstige reac
ties.
Het resultaat van de actie „Éénmaal
Andermaal" 12.500,werd over
handigd aan vertegenwoordigers van
de Gereformeerde zendingsinstantie
voor Soemba en Brazilië. Het surplus
zal bestemd zijn voor de arbeid in In
donesië.
Ds. Ter Schegget hield aan het eind
van het congres zijn iaarrede en pro
beerde daarin richting aan het werk
aan te wijzen rondom de vraag: Wel
ke plaats en functie heeft het zondags
schoolwerk in de huidige samenle
ving?"
De samenleving is zo gecompliceerd,
dat hier een verbijsterend probleem
ligt. Het is onze taak aldus ds. Ter
PINKSTER 1698:
„Een nieuw hart zal Ik u geven, en een nieuwe
geest in uw binnenste: het hart van steen zal Ik uit
uw lichaam verwijderen en Ik zal u een hart van
vlees geven. Mijn geest zal Ik in uw binnenste geven"
Ezechiël 36 26 - 27.
Deze zomer zal van 4 tot 20 juli de Vierde Assem
blee van de Wereldraad van Kerken te Uppsala (Zwe
den) worden gehouden. Het thema zal zijn de triom
fantelijke belofte: „Zie, Ik maak alle dingen nieuw"
(Openbaring 21 5). Als voorzitters van de Wereld
raad van Kerken willen wij u op deze pinksterdag
vragen met ons te bidden om de Geest van God, de
enige die alle dingen nieuw kan maken.
De belofte van vernieuwing uit het Nieuwe Testa
ment vindt zijn oorsprong in het Oude Testament. De
profeet Ezechiël verkondigde het aan de bannelingen
in Babyion. Maar hij waarschuwde hen. dat hun te
rugkeer naar het land van hun vaderen niet automa
tisch de vernieuwing van hun nationale leven zou be
tekenen. Hebzucht en onrechtvaardigheid van het
verleden moesten eerst uitgewist worden. In plaats
van hun harde harten hadden zij een nieuw hart en
een nieuwe geest nodig, die alleen God hun kon ge
ven. God beloofde hun zijn EIGEN Geest, zodat de
dorre beenderen van hun gewone leven weer vlees
zouden worden en zij als zijn mensen in harmonie
en in vrede zouden leven.
Christenen geloven dat op pinksterdag deze profe
tie vervuld werd Op die dag werd de Geest van God
aan de volgelingen van Jezus gegeven. Een nieuwe
gemeenschap was ontstaan uit diegenen, die elkaar
altijd in hun leven hebben gezocht om de liefde van
God in praktijk te brengen Wij danken God, dat de
Geest aktief is in de kerk; maar we vragen ook zijn
vergeving voor het feit dat het werk van de Geest
zo vaak werd gehinderd door de fouten en verdeeld
heid van de Christenen. Als de dorre beenderen tot
leven komen, moeten onze stenen harten zich beke
ren.
Wjj danken er God ook voor dat wij de Geest van
God aan het werk gezien hebben in de wereld, toen
de Geest de samenleving van binnenuit vernieuwde
en de verhouding tussen de mensen en de naties ver
anderde. De Geest, die alle dingen nieuw maakt, is
in onze tijd aan het werk in het gemeenschappelijke
streven van de mens voor rechtvaardigheid en vrede,
voor opvoeding en ontwikkeling. Hij is evenzeer aan
het werk op het gebied van alle wetenschappelijke
en technische ontwikkelingen waardoor wij kunnen
beginnen in de. materiële noden van de mens te voor
zien en zo het fundament van een wereldgemeen
schap te leggen.
Wij roepen u daarom op, mensen van God, om te
bidden voor de vernieuwing en eenheid van- de Kerk,
en ook voor de vernieuwing en eenheid van de we
reld. Onze taak bestaat niet alleen uit bidden. In
Ezechiël? boodschap moest uit ie verandering van de
samenleving de bekering blijken. Als God ons een
nieuw hart en een nieuwe geest heeft gegeven ver
wacht Hij in de kerken ons gebed en in de wereld
onze daden.
Laat deze pinksterdag een dag van vernieuwing
van ons persoonlijk leven zijn; maar laat het ook
een dag zijn van verbondenheid, waarin iedere ge
meente van het volk van God zich verbindt om daad
werkelijk in liefde voor de vernieuwing van de maat
schappij te werken.
De voorzitters van de Wereldraad van Kerken:
Aartsbisschop Michael Cantuar Londen
Dr. Akanu Ibiam Enugu
Ds. Martin Niemöller Wiesbaden
Charles C. Parlin
Aartsbisschop lakovos New York
Dr David G. Moses New Delhi
Dr. J. H. Oldham St. Leonards-on-Sea.
Schegget de kinderen zo te onder
richten, dat ze kunnen leven naar Gods
bedoeling. Daarop moeten we het kind
voorbereiden. Niet zozeer „voor de he
mel klaarmaken", maar voor het le
ven, want daar moet het doorheen. De
beste methode is: het leven voorleven
en waarmaken, wat de Bijbel als doel
ziet: God te loven op aarde. Dit ge
beurt in het besef, dat we zonder
Christus niets kunnen doen.
De heer Rob van Dijk leerde het
congres enkele nieuwe liederen zingen
en leidde de zang van het Amsterdam
se jeugdkoor „The Rivals". Drs L.
de Liefde, bestuurslid van de NZV ver
zorgde de dagsluiting. De NZV hoopt
zijn volgend jaarcongres in Zwolle te
houden op 31 mei 1969.
UTRECHT Naar de synode van
de Christian Reformed Church in Grand
Rapids (Ver. St.) zijn door de gerefor
meerde kerken afgevaardigd prof. dr.
H. M. Kuitert uit Amsterdam en ds.
R. Bakker uit Rotterdam. In Ameri
ka zal prof Kuitert ook voor predikan
ten spreken over actuele theologische
vraagstukken. Hij gaat ook naar Ca
nada, waar hij lezingen zal houden
aan de universiteit van Toronto.
Ds. Bakker die voorzitter is van de
commissie voor de kerk en het joodse
volk van de Wereldraad van Kerken,
zal in Amerika tevens besprekingen
voeren over de contacten met Israel.
De Haagse Sjaloomgroep organiseert
iedere zondagochtend drive-in-diensten
in restaurant „Bijhorst" aan de Rijks
straatweg Den Haag—Wassenaar (via
duct Wassenaar).
In een „dienst" van ongeveer een half
uur wordi een actueel thema aan de
orde gesteld en ingeleid, waarna er» ge
legenheid is tot gesprek en discussie.
Deze diensten beginnen om half elf.
Van vijf voor elf tot vijf over elf is er
koffiepauze, waarna tot half twaalf de
discussie aan de orde komt.
Tijdens de pauze kan men gebruik
maken van de lectuur- en informatie
stand.
Er is kinderoppas aanwezig
Terwijl de Nederlandse bevolking vo
rig iaar met 1 05 percent toenam groei
den de gereformeerde kerken met 1.22
percent Over de laatste tien jaar ge
rekend breidde de bevolking zich uit
met 14.1 percent terwijl de gerefor
meerde kerken groeiden met 15.6 per
cent. Dit heeft tot gevolg, dat het per
centage gereformeerden in de Neder
landse samenleving langzaam toe
neemt. Het steeg van 6.58 percent in
1958 tot 6.67 percent in 1968.
Deze groei wordt vooral veroorzaakt
door het feit, dat de gereformeerden
een hoger geboorte-overschot hebben
dan de bevolking in het algemeen Het
verschil wordt de laatste jaren zelfs
groter. Gebleken is namelijk, dat het
geboortecijfer ook bij de gereformeer
den wel daalt, maar minder snel dan
bij de bevolking als geheel
Tot deze conclusie komt een zojuist
verschenen rapport over de groei van
de gereformeerde kerken samengesteld
door hei bureau ..Kerkopbouw" te
Utrecht. Hierin verwerkte men ook
reeds de statistische cijfers uit het kort
geleden verschenen Jaarboek-1968 van
de gereformeerde kerken.
