Eerste televisiedebat
McCarthy - Kennedy
VN-landen
vragen om
actie tegen
Zuid-Afrika
AMRO-LENING
Zuid-Afrika trekt zich niets aan van de VN
Weinig strijdpunten
Helen Keiler
overleden
Beste kansen
voor Kennedy
Lübke treedt
waarschijnlijk
spoedig af
Bombardement
op Saigon
Tjechische communistische
partij op 9 september bijeen
Jordanië krijgt
wapens van VS
(als u in 18 maanden zou aflossen).
Studentenoproer
in Belgrado
Griekse politieke
gevangenen vrij
DINSDAG 4 JUNI 1968
In Californië
Als U met de vraag zit hoe U op korte
termijn aan contant geld moet komen, kan
de AMRO Bank U daar een duidelijk ant
woord op geven. Stel U wilt 2.500,
van ons lenen en in 18 maanden terug
betalen. Dan betaalt U per maandelijkse
termijn 152,62. Rekent U nu even mee:
18 X 152,62 ƒ2.747,16. In die an
derhalf jaar betaalt U dus ƒ247,16 aan
financieringskosten, waarin begrepen rente
alsmede vergoeding voor administratie
kosten en overlijdensrisico. Dat is gemid
deld nog geen 14,per maand.
Waarom komt U niet eens langs bij de
Amsterdam-Rotterdam Bank in Uw
buurt? (Bellen of schrijven kan natuurlijk
ook). Dan vertellen wij U alles over de
bedragen die U kunt lenen en het aantal
termijnen waarin U kunt terugbetalen.
Over de gemakkelijke manier van terug
betalen. Over het feit dat bij overlijden
het nog niet terugbetaalde gedeelte van de
AMRO-Lening wordt kwijtgescholden.
Voordat we het vergeten: de AMRO-
Lening-folder ligt voor U klaar.
EEN SERVICE VAN DE AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
T egenmaatregelen
IDAVEST
AFRIKA
I
vim
Mineralen
Spreektaal Duits
SAN FRANCISCO (AP) De
senatoren Robert F. Kennedy en
Eugene J. McCarthy hebben elkaar
zaterdagavond voor liet eerst ontmoet
voor de televisiecamera's. Het gebeur
de in San Francisco als voorbereiding
op de voorverkiezingen in de staat
Californië voor de democratische
kandidatuur voor het presidentschap.
Het was geen rechtstreeks debat. Ze
antwoordden beiden op vragen van
journalisten.
McCarthy zei in antwoord op de eerste
vraag dat de Verenigde Staten moeten er
kennen dat bij elke regeling van de Viet
namese kwestie een nieuwe regering zal
moeten optreden in Saigon. Deze zal ook
het nationale bevrijdingsfront moeten om
vatten. Kennedy zei dat hij er tegen was
om Saigon een coalitieregering op te
dringen.
McCarthy zei hierop dat hij dat ook niet
wilde. Als Zuid-Vietnam een coalitie van
de hand wijst en zelf de strijd wil voort
zetten, dan is dat een eigen besluit van
Saigon, zei hij. De Verenigde Staten moe
ten echter duidelijk stellen dat zij bereid
zijn een coalitie te aanvaarden.
Kennedy keerde zich tegen een verdere
escalatie van het conflict door een uit
breiden van het gebied in Noord-Vietnam
waar wordt gebombardeerd. De bom
bardementen van het noorden hebben
niet beantwoord aan het gestelde doel.
Wat in werkelijkheid nodig is, is een ver
sterking van de wil tot de strijd van de
Zuidvietnamezen zelf. „Dit is een Zuid-
vietnamese oorlog. Zij moeten de zwaar
ste la^ dragen van dit conflict", aldus
Kennedy.
McCarthy zei dat de kwestie van de bom
bardementen niet draait om het gebied
waarin ze plaatsvinden maar om de inten
siteit ervan. Hem werd ook een vraag
gesteld over verkiezingsadvertenties in
Californië, waarin wordt gezegd dat Ken
nedy een deel van de verantwoordelijk
heid draagt voor het Amerikaanse ingrij
pen in Vietnam. McCarthy zei dat Ken
nedy dit zelf heeft toegegeven. Hij zou bij
het overleg over Vietnam betrokken zijn
geweest tijdens zijn ministerschap onder
het presidentsschap van zijn broer John,
De kernvraag, aldus McCarthy, is hoe
groot het aandeel van Kennedy in de ver
antwoordelijkheid ervoor is.
Kennedy zei dat de aantijging dat hij
bij de besluitvorming over Vietnam be
trokken was, een verdraaiing van de fei
ten was. Hij gaf verder als zijn mening
dat de Amerikaanse besluiten op het ge
bied van de buitenlandse politiek ge
baseerd moeten zijn op het maken van
onderscheid tussen agressie van buitenaf
en interne onrust. Hij zei tegen interven
tie te zijn in landen, die hun binnenland
se problemen niet aanpakken maar „com
munist" roepen om te proberen Ameri
kaanse soldaten te krijgen".
Beide kandidaten keerden zich tegen
de reactie van president Johnson op de
negeronlusten. Kennedy kenschetste de
reactie van Johnson als „bidden en een
commissie benoemen". McCarthy zei dat
de negers momenteel een binnenlandse
koloniale natie zijn. Hij pleitte voor een
jaarlijks bouwprogramma voor goedkope
huizen met een begroting van vijf tot zes
miljard dollar. De getto's moeten volgens
hem opengebroken worden om huisves
tingsmogelijkheden in de voorsteden te
scheppen.
WESTPORT (Connecticut) (Reuter en
DPA). De Amerikaanse Helen Keiler,
die blind en doof werd toen zij negentien
maanden was en desondanks later stu
deerde, lezingen hield en boeken schreef,
is op 87-jarige leeftijd in Westport, Con
necticut, overleden.
Zij verwierf zich door de energie waar-
NEW YORK, (AP). Uit een opinie
onderzoek in de gelederen van Califor
nië's democratische kiezers is gebleken,
dat senator Robert F. Kennedy in die
staat 39 percent van de stemmen zal krij
gen tegen senator Eugene McCarthy der
tig percent aldus heeft de National Broad
casting Company maandag gemeld.
De senatoren Eugene McCarthy en
Robert Kennedy schudden elkaar de
hand na hun televisiedebat in een
studio in San Francisco. In het mid
den de leider van het programma,
Frank Reynolds.
mee zij zich over haar handicaps heen-
zette en door haar werk voor de blinden
internationale roem. Zij schreef talrijke
werken, waaronder haar levensgeschiede
nis, en boeken over blindenonderwijs. Zij
was onder meer inspectrice van de in
stituten voor blinden en doofstommen in
de V.S. Over haar leven zijn een toneel
stuk en een film gemaakt, „The miracle
worker".
Met de hulp van haar lerares, Anne Sul
livan, ieerde zij spreken. Zij „las" de
gesproken woorden door middel van haar
handen. Talloze blinden werden door haar
voorbeeld geïnspireerd.
NEW YORK (A.P.) Vijfenveertig
landen hebben voorgesteld de algemene
vergadering der Verenigde Naties te ver
zoeken met grote spoed maaregelen te
nemen om Zuid-Afrika uit Zuid-West
Afrika te zetten.
De 45 indieners van de desbetreffende
voorstellen waren afkomstig uit Afrika
en Azië. De 45e indiener was Joegoslavië.
Bovendien wordt alle landen voorgesteld
voor het bereiken van dat doel doeltref
fende economische en andere maatregelen
te nemen.
De resulotie is een vervolg op de be
sluiten, die de vergadering in 1966 heeft
genomen over de opzegging van het
Zuidafrikaanse mandaat over Zuid-West
Afrika. Verder is in 1967 voorgesteld een
buitengewone V.N.-commissie te vormen,
die het gebiedsdeel in afwachting van zijn
onafhankelijkheid zal besturen. Zuid-Afri
ka heeft zich tegen beide besluiten verzet.
De Zuidafrikaanse regering heeft plan
nen bekendgemaakt voor de overname
van sommige bestuurstaken van de autori
teiten van Zuidwest-Afrika, zoals het on
derwijs aan Afrikanen. Tegelijkertijd
werd een wetsontwerp dat gericht is op
de uiteindelijke verdeling van het om
streden gebied in zelfbesturende „zwarte"
staten, door het parlement in derde en
laatste lezing goedgekeurd.
(Van onze correspondent)
BONN. Volgens de laatste geruch
ten zal de Westduitse bondspresident
Lübke deze zomer al zijn aftreden be
kendmaken.
Officieel vinden de verkiezingen voor
de bondspresident pas eind volgend jaar
plaats. Lübke is echter in de ogen van
de meeste Duitsers van zijn voetstuk ge
vallen.
Dit komt niet alleen door de geruchten
over zijn rol bij de bouw van barakken
voor dwangarbeiders tijdens de tweede
wereldoorlog.
Zijn curieuze optreden in het openbaar,
waarbij zijn omgeving bij voorbaat sid
dert voor de enormiteiten, die de presi
dent zal verkopen, hebben Lübke weinig
goed gedaan.
Nog deze maand zal het presidium van
de christen-democratische partij (Lübke
is lid van de CDU) beraadslagen over de
opvolger van Lübke.
WASHINGTON (Reuter) Ambtena
ren van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken hebben zaterdag ge
zegd, dat de Verenigde Staten per vlieg
tuig en per schip wapens naar Jordanië
brengen. De operatie houdt volgens deze
ambtenaren geen verband met geruchten
over een Israëlische troepenconcentratie
bij de Jordaanse grens.
De Verenigde Staten hebben op 14 fe
bruari bekend gemaakt, dat zij het verbod
op de leverantie van wapens aan Jordanië
ophieven. Een dergelijk Amerikaans ver
bod voor Israel, Libanon, Saoedi-Arabië,
Marokko, Libië en Tunesië is eveneens
opgeheven.
ADVERTENTIE
Aangeboden
voorf.152,62
in de maand
SAIGON, (AFP). De Zuidvietna-
mese hoofdstad Sagion is vannacht door
veertig raketten en mortiergranaten ge
troffen het zwaarste bombardement
sinds 5 mei. Vijf raketten vielen op of in
de buurt van de elektriciteitscentrale van
Tsjokwan, waardoor in het grootste deel
van de stad de stroom uitviel. De stroom
toevoer was vanmorgen vroeg weer her
steld.
Ook het ziekenhuis van Tsjokwan, het
vliegveld Tan Son Nhoet en de haven
van Saigon werden bestookt.
In de haven van Saigon werden twee
Amerikaanse vrachtschepen, de „Steel
Apprentice" en de „Gretna Victory" licht
beschadigd door raketten. Zes Vietna
mese havenarbeiders werden gewond.
Nabij Phoe Bai hebben na een strijd
van enige uren tussen twee Noordviet-
namese bataljons en een Zuidvietnamese
compagnie 83 Noordvietnamezen zich
overgegeven, aldus een Amerikaanse me
dedeling. W
PRAAG, (DPA/Reuter). De Tsjecho-
slowaakse communistische partij zal op
9 september een buitengewoon congres
houden. Dit besluit is zaterdag genomen
door het centrale comité dat vier dagen in
Praag bijeen is geweest.
De belangrijkste agendapunten van het
congres zullen zijn: het kiezen van een
nieuw centraal comité, goedkeuring van
nieuwe partij statuten, waarbij rekening
wordt gehouden met het federatiebegin
sel, en goedkeuring van een nieuwe
staatsrechtelijke regeling.
In een proclamatie van het centrale
comité wordt gezegd dat alle burgers, on
geacht hun politieke overtuiging, natio
naliteit of religie, gelijke mogelijkheden
zullen krijgen om zich door eigen be
kwaamheden en werk te ontplooien. Voor
oppositiepartijen of politieke krachten
(Van onze correspondent)
JOHANNESBURG Op 19 de
cember vorig jaar zou het Zuid
afrikaanse gezag over Zuidwest-
Afrika beëindigd moeten worden.
Dit is niet gebeurd, want Zuid-
Afrika heeft de beslissing van de
Verenigde Naties naast zich neer
gelegd en beschouwt zijn buurland
nog steeds als mandaatgebied. Di
rect nadat de Algemene Vergade
ring vorig jaar november besloot
dat Zuidwest-Afrika niet langer
een mandaatgebied van Zuid-Afri
ka moest zijn, is de republiek aan
het zuidelijke puntje van het zwar
te werelddeel aan het werk gegaan,
om de wereld te bewijzen dat
„Zuidwest" helemaal geen eigen
land is.
Er werd in zeer snel tempo een
„Bantoestan", een thuisland voor een
Bantoe-volk, uit de grond gestampt en
met veel bravour officieel geopend.
Dat was Ovamboland, waar de stam
der Ovambo's hun eigen gebied kre
gen. In feite een praktische toepassing
van de apartheidspolitiek zoals die in
de republiek Z.-Afrika wordt toegepast
Bij een bezoek aan dir nieuwe „on
afhankelijke" gebied liet premier
Vorster van Zuid-Afrika geen twijfel
aan zijn bedoelingen bestaan. Hij zei
toen in Grootfontein: „Zuid-Afrika en
Zuidwest-Afrika zijn zo aan elkaar
verbonden dat zelfs de Verenigde Na
ties er nooit in zullen slagen deze lan
den uiteen te krijgen". Intussen wer-
de Zuidafrikaanse poiltietroepen het
land binnengebracht om aan de noor
delijke grenzen invallers terug te
slaan. Er werden in Johannesburg 37
Zuidwestafrikaanse nationalisten ge-
W AFRIKA
4 NGO
0 y a M S 0
Tsumeb
Otavi y£*Grootfontèin
tjiwarongo
ari bib
Swakopü
Gobabis
HOEK I BE ETS JOE ASA
Walvis Ba
laisiD
MA
Keetmanshoop
eeheirrP
Lüderitr
ATLANTISCHE§S
OCEAAN
Hoofdstad
Spoorlijn
Rivier is
Diamant-
gebied. 0
km 400
vangen genomen en de berechting heeft
overal in de wereld grote aandacht ge
trokken.
DE V.N.-COMMISSIE voor Zuidwest-
Afrika heeft de arrestatie en berech
ting van deze mannen illegaal en on
rechtmatig genoemd. Zij zijn immers
burgers van een ander land. Zij be
schreef de aanwezigheid van Zuid-Afri
ka in het buurland als „bezetting van
buitenlands gebied en wederrechtelijke
toeëigening, hetgeen de internationale
vrede en veiligheid in gevaar brengt".
In Zuid-Afrika werd alleen maar wat
meewarig gelachen, omdat men wel
wist dat de V.N. op praktisch gebied
heel weinig zouden kunnen doen. En
ook voor de negentiende december, de
vervaldag van het mandaatschap, ver
wachtte men niets bijzonders. Intussen
werden binnenskamers plannen voor
tegenmaatregelen beraamd.
Een paar hoofdmannen in „Zuid
west" hebben zich uitgesproken vóór
Z.-Afrika, wat betekent dat ze zich of
hebben laten omkopen, of dat ze in een
gedeeltelijke onafhankelijkheid van
hun stukje land voorlopig toch wel wat
zien. Hoofdman Oshani Shini zei kort
geleden in een toespraak: „De Ver
enigde Naties hebben niet het recht
zich met de zaken van Ovamboland te
bemoeien". En een andere hoofdman
sprak: „De inwoners van het Oka van-
go-gebied kennen de Zuidafrikaanse re
gering ,maar weten niet wat zij ver
wachten kunnen van mensen uit ande
re landen. Daarom willen zij de Zuid
afrikaanse regering niet voor die van
sen ander land ruilen". En nog een
hoofdmannelijke uitspraak: „Ons ant
woord aan diegenen, die zeggen dat
een ander land ons moet regeren is,
dat het hetzelfde zou zijn als wanneer
men een goede vrouw wil ruilen voor
één die men niet kent".
UIT de toespraken van deze hoofd
mannen in Zuidwest-Afrika blijkt dat
ze allemaal het idee hebben dat het
gezag van Zuid-Afrika wordt overge
nomen door een ander gezag, terwijl
het er de V.N. om gaat het hele land
zo snel mogelijk onafhankelijkheid te
verlenen, om geheel zelfstandig tot
ontwikkeling te komen.
Dat Zuid-Afrika daar niet voor voelt,
is duidelijk. Zuidwest-Afrika is een
land met vele onontgonnen minera
len; terwijl er bij onderzoek nog vele
andere belangrijke zaken naar voren
kunnen komen. Er zijn verschillende
Zuidafrikaanse industrieën, onder an
dere langs de kust visfabrieken, die
een meer dan bloeiend bestaan heb
ben.
Veel mensen wonen er overigens in
Zuidwest-Afrika niet: 574.000 op een
oppervlakte van 842.292 vierkante ki
lometer (ongeveer 25 maal zo groot
als Nederland). En de meesten van de
blanke inwoners zijn voormalige Duit
sers, die op dit ogenblik allemaal nog
Duits spreken. Het zijn afstammelin
gen uit de dagen dat Zuidwest nog
„Südwest" was, terwijl ook nieuwere
Duitse immigranten zich wel tot dit
gebied aangetrokken voelen. In de
Windhoek kan men net zo'n luidruch
tige zaterdagavond in een Bierkeller
beleven als in München. Het glas gaat
daar net zo gemakkelijk leeg.
De spreektaal is voor het grootste
gedeelte Duits en niet zoals Pretoria
dat zo graag wil Afrikaans, of des
noods Engels. Er verschijnt ook een
courant in het Duits, uiteraard in een
beperkte oplaag en vanuit Zuid-Afrika
probeert men de mensen gunstig te
stemmen door iedere avond via de
radio een in het Duits voorgelezen
nieuwsuitzending te verzorgen. Dat
doet de „Suid Afrikaanse Uitsaai Kor-
oorasie", die voor zijn buitenlandse
korte-golfuitzendingen ook een Duitse
afdeling beschikbaar heeft.
Zuid-Afrika heeft de plannen be
kendgemaakt voor de politiek van „ge
scheiden ontwikkeling" in Zuidwest-
Afrika. Na Ovamboland moeten er nog
negen andere Bantoenstans komen,
waar de niet-blanken zichzelf mogen
besturen onder toezicht van Pretoria.
Dit alles in navolging van de binnen
landse politiek, waarvan de Transkei
het paradepaardje is.
Alle buitenlandse activiteiten wor
den in Zuid-Afrika nauwkeurig in de
gaten gehouden: de uitspraken van de
V.N.-commissie voor Zuidwest-Afrika
worden ijverig bekritiseerd en al het
nieuws wordt met grote koppen ge
bracht. Zoals kort geleden de poging
van een groepje Amerikanen om per
vliegtuig in Windhoek te landen. „Als
die mannen in Zuidwest-Afrika geland
waren, dan hadden ze het Jand sneller
verlaten dan ze erin waren gekomen",
zei premier Vorster bij die gelegen
heid.
buiten het nationale front zal geen plaats
zijn.
De fouten van het verleden zullen wor
den uitgewist. Het democratiseringspro
ces zal evenwel van geen enkele zijde in
gevaar mogen worden gebracht. De vei
ligheid van de socialistische staat wordt
door de gemeenschap met de Sovjet-Unie
en de andere socialistische staten gega
randeerd. De ontwikkeling van Tsjecho-
slowakije is echter een eigen binnenlandse
aangelegenheid, waarin andere landen
zich niet dienen te mengen. Er zal haast
worden gemaakt met wetsontwerpen ter
bescherming van de vrijheid van pers en
vergadering. De buitenlandse politiek zal
met meer eigen initiatief worden gevoerd.
Allen die onrechtmatig behandeld zijn
zullen eerherstel krijgen aldus de procla
matie.
Het centrale comité aanvaardde verder
het ontslag van generaal Bohumir Lomsky
uit het centrale comité. Deze was in maart
al afgetreden als minister van Defensie.
De aanvaarding volgde op de bespreking
van een rapport over het uitwijken van
generaal-majoor Sejna naar de V.S in
februari. Deze was goed op de hoogte van
Tsjechoslowakije's militaire apparaat. Het
rapport over Sejna zal later worden ge
publiceerd.
BELGRADO. (AFP en DPA) In de
Joegoslavische hoofdstad Belgrado heb
ben zich beide pinksterdagen hevige ge
vechten voorgedaan tussen studenten en
de politie. Daarbij zijn veel gewonden ge-
vallen. Maandagavond was de toestand
er nog gespannen. Het gebouw van de
faculteit der letteren, waar tevens de rec
tor zetelt, is door studenten bezet. De
gevel is getooid met de rode vlag en
spandoeken waarop de eisen der studen
ten vermeld staan.
Het hooglerarenkorps van Belgrado
heeft in een buitengewone zitting steun
toegezegd aan de eisen der studenten en
geprotesteerd tegen het optreden van de
politie tegen de studenten.
De Servische minister van Binnenlandse
Zaken heeft „alle manifestaties, vergade
ringen, betogingen en marsen" in Belgra
do verboden. „Bepaalde onverantwoorde
lijke elementen" zijn betrokken geweest
bij de demonstraties van zondag en maan
dag, waarbij 38 mensen werden gewond
en meer dan 1,5 miljoen dinar 400.000)
schade werd aangericht, zegt de bekend
making. Het ministerie zegt dat de orde
zal worden gehandhaafd.
ATHENE (Reuter) De Griekse re
gering heeft zaterdag 53 politieke ge
vangenen, die sinds de staatgreep van
april 1967 op de eilanden Jaros en Leros
gevangen zaten vrijgelaten. Er bevinden
zich nu nog ongeveer 2.250 politieke ge
vangenen op deze eilanden.
