Afsluiting Haringvliet komt
na tien jaar werken in zicht
Deze zomer kabelbaan over
het „Rak van Scheelhoek
Dr. Philipsen in proefschrift
Niet ziekte, maar de zieke
beslist bij verzuim
Rustig Kanton maakt een welvarende indruk
Mao beheerst het stadsbeeld
Spektakelstuk van Deltawerk
Ongeregeldheden
in Oxford
Fietsendieven
in Bloemendaal
betrapt
Tunneldrukte in
pinksterweekend
Communistenjager
aangehouden
Automobilist had
shock na botsing
Havenberichten
DTNSDAG 4 JUNI 1968
6
Stromingpatroon
Geen experiment
Vissershavens
"f
Grijze" meldingen
Wonen
99
(Van onze correspondent)
HELLEVOETSLUIS In de ko
mende zomer gaat de Deltadienst van
Rijkswaterstaat polsdikke kabels
spannen boven het Rak van Scheel
hoek, het 1200 meter brede laatste
gat in de Deltadam door het Haring
vliet. De kabelbaan, waarmee de
Grevelingendam is aangelegd, wordt
nu na een grondige revisie voor het
Haringvliet gebruikt. In 1970 zullen
volgens de plannen de rode gondels
boven het sluitgat heen en weer glij
den om hun ladingen steenslag in het
water te storten. De torens voor de
kabelbaan staan al in het sluitgat.
„De afsluiting van het Haringvliet is
het meeste geld verslindend object van
de Deltawerken", zegt ir. P H. van der
Weele, belast met de uitvoering van het
enorme karwei. Voor 1968 staat het werk
in het Haringvliet op de begroting van
Verkeer en Waterstaat met bijna 40
miljoen.
In het laatste sluitgat van de Ha-
ringvlietdam, het Rak van Scheel
hoek, staan op betonnen poten de
torens al klaar voor de kabelbaan,
waarmee in 1970 de sluitingsoperatie
zal worden uitgevoerd.
99
Een belangrijk deel daarvan zal ook dit
jaar weer verdwijnen in de aanleg van
spuisluizencomplex. Stortbed is de naam
voor een bodembescherming, bestaande
uit een betonplaat, naar zee- en rivierzij
de verzwaard met zinkstukken, grint en
stortsteen. Het aanbrengen van de zink
stukken is een precies werkje. Inmiddels
is dit werk aan de zeekant zo goed als
klaar. Aan de rivierzijde moet nog heel
wat worden verzet.
In hét hoge centrale bedieningsge
bouw van de spuisluizen werken installa
teurs aan de ingewikkelde elektrische en
hydraulische apparatuur, waarmee over
een paar jaar de imponerende stalen
schuiven op en neer bewogen moeten
worden. Anderen houden zich bezig met
het stromingenpatroon. Rivierwater moet
in zee gespuid worden en aan opdringend
zeewater moet de weg versperd worden.
Met het graven van toeleidingsgeulen
naar de sluis zijn twee baggermolens be
zig. Aan de zeezijde opereert met het
zelfde doel een zandzuiger.
De kabelbaan wordt opgetuigd om in
1970 de laatste etappe van het Deltakar-
wei in het Haringvliet af te leggen. Hoog
op betonnen poten staan de torens in het
Rak van Scheelhoek, stalen raamwerken
met portalen voor de gondels op een zuil
van beton. In het laatste sluitgat van de
Grevelingendam stonden dezelfde stalen
pylonen aan weerskanten op de wal op-
T1™1
gesteld. Een derde stond midden in het
water op een kleine caisson.
In het 1200 meter brede en ruim 9 me
ter diepe Rak van Scheelhoek kon dat
allemaal niet. De torens moesten daar
alle in het water worden gezet. Daarvoor
is eerst op drie punten een platform ge
construeerd op de bodem van het water.
Het principe van de kabelbaan Greve
lingendam zal in het Haringvliet na de
verhuizing hetzelfde blijven. Aan details
is echter wel wat veranderd. De gondels
zijn grondig gereviseerd. De kabels zijn
naar de fabriek in Frankrijk verzonden
om ze van een nieuwe buitenmantel te
voorzien.
Was de aanleg van de Grevelingendam
voor de kabelbaan een proefneming, in
het Haringvliet wordt er niet meer mee
geëxperimenteerd. Als de dam in het
Haringvliet klaar is zal de kabelbaan in
het zuidelijke sluitgat van de Brouwers-
dam tussen Schouwen en Goeree gebruikt
worden.
Als de kabels over het Rak van Scheel
hoek zijn gespannen zal de scheepvaart
door het Haringvliet zijn geblokkeerd. Dat
betekent dat de vissers de nieuwe schut
sluis vlak voor de oever van Stellendam
moeten gaan gebruiken. „Wij moeten nog
een vrij gecompliceerde legpuzzel oplos
sen", zegt ir. Van der Weele. Want zo
wel aan de binnenkant als aan de buiten
kant van de dam moet een haven ko
men. Verder moet gezorgd worden voor
een vloeiende afbuiging naar de duinen-
rij van Goeree. De vissers van Stellen
dam, van Ouddorp en van het Goereese
Hoofd zullen straks in de nieuwe havens
een ligplaats voor hun schepen moeten
vinden, want het complex van kunstwer
ken bij Stellendam zal 't voormalige zui-
derdiep uitschakelen. Het geheel krijgt
bovendien een functie als verbindings
schakel in het wegenstelsel over de bui
tenste Deltaroute. Er zal een oprit moe
ten komen voor het snelverkeer naar de
1050 meter snelweg, die nu al hoog bo
ven het water op de spuisluizen klaar
ligt. Er zullen bruggen en viadukten
moeten worden gebouwd en verder nog
een stelsel van wegen voor het langzame
verkeer. Dan is er nog de afsluiting van
schutsluis voor de vissersschepen en het
spuisluizencomplex. Op het ogenblik ligt
daar een Baileybrug.
Het Haringvliet-Deltawerk loopt dus op
zijn eind. Men is er al meer dan tien
jaar mee in de weer. Het is dan ook een
spektakelstuk, technisch en financieel.
Het gigantische spuisluizencomplex
van het Deltawerk Haringvlietdam.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Werknemers, die een
grote binding hebben met het bedrijf, in
een bedrijf met stabiele werkverhoudin
gen werken of kansen hebben op zelfont
plooiing in het werk, melden zich min
der vaak ziek dan degenen die in ploegen
dienst werken, ongeschoold zijn, of bij
een bedrijf werken dat de uitvoering van
de ziektewet aan de bedrijfsvereniging
overlaat. Oudere werknemers zijn gemid
deld langer ziek dan jongere, maar in be
drijven waar de personeelsbegeleiding
professioneel is en waar de controle van
de zieken in eigen hand is, duurt het ge
middelde ziektegeval korter dan in an
dere bedrijven.
Deze gegevens zijn het resultaat van
OXFORD (Reuter/AFP) Circa drie
honderd studenten hebben maandag twee
uur lang het bureau van de disciplinaire
raad van de universiteit van Oxford, de
oudste van Engeland, belegerd. Na scher
mutselingen met de ordedienst van de
universiteit hadden de studenten de zwa
re toegangsdeuren van het administratie
gebouw geforceerd.
Ze protesteerden tegen een verbod op
de verspreiding van politieke pamfletten,
door de disciplinaire raad uitgevaardigd
nadat socialistische studenten vlugschrif
ten hadden uitgedeeld onder arbeiders van
de BMC-fabriek te Cowley, bij Oxford. De
in het nauw gedreven raad, die in het ge
bouw vergaderde, zwichtte ten slotte en
trok het verbod in, waarna de studenten
rustig vertrokken. Het was een van de
wildste betogingen in jaren aan deze uni
versiteit.
een studie, waarmee de heer H. Philipsen
werkzaam op het Nederlands Instituut
voor de praeventieve geneeskunde vorige
week aan de universiteit van Amsterdam
is gepromoveerd tot doctor in de sociale
wetenschappen. Zijn proefschrift „Afwe
zigheid wegens ziekte" bevat de resulta
ten van een onderzoek naar de oorzaken
van verschillen in ziekteverzuim bij 83
middelgrote bedrijven in Nederland.
Dr. Philip.' -n Onderscheidt in zijn proef
schrift vier betekenissen van ziek-zijn. In
de eerste plaats het ziek-zijn als de aan
wezigheid van een aandoening, beduide-
liik als een storing in de werking van één
of meer organen (in het Engels: disease).
Dan is er het ziek-zijn als onwel-bevinden,
variërend van algeheel onbehagen tot hef
tige pijnen in een bepaald orgaan (ill
ness). In de derde plaats is er het ziek-
zijn in de betekenis van degenen, die
medische bijstand hebben ingeroepen.
Tenslotte krijgt het ziek-zijn eenzelfde ac
cent als bij het ongeschikt zijn. Dus waar
de zieke liet beroep op de maatschappij
doet om tijdelijk ontheven te worden van
zijn maatschappelijke verplichtingen
(sickness).
In de drie laatste betekenissen, dus het
zich onwel bevinden, de hulp inroepen van
de medicus en het aanvaarden van de
patientenrol, is de betekenis van het ziek-
zijn een menselijk gedrag met een aan
zienlijke mate van beslissingsvrijheid. Hoe
die bes'issingen uitvallen wordt zeker niet
voordelig bepaald door de aard en ernst
van de aandoening Persoonlijke eigen
schappen van de zieke en de maatschap
pelijke situaties waarin hij zich bevindt,
spelen bij die beslissingen een belangrijke
rol.
Dr. Philipsen maakt een onderscheid in
wit, zwart en grijs. In de huidige maat
schappij ziet hij het merendeel van de
(Van onze correspondent)
KWANGCHOW (Kanton) Niets in Kanton, waar het groene land
ongemerkt in de stad overloopt, herinnert aan onrust en opstanden.
Maar wel wijst alles op de grote proletarische culturele revolutie, die
China sedert twee jaar in beweging houdt. Bijna ieder huis is behangen
met muurkranten en zelfs op de muren van het Tung-Fang-hotel, pleis
terplaats voor vreemdelingen, kan men de citaten van Mao lezen, zoals
„Weest vastbesloten, vreest geen offers, overwint alle moeilijkheden en
behaalt de overwinning", maar ook slagzinnen zoals „Bestudeert Mao's
leer" en „Strijdt tegen het egoïsme".
Een lange stoet fabrieksarbeiders
trekt met ontelbare rode vlaggen
en portretten van de grote leider
Mao door de straten, met voorop een
groep dansers. Zij trekken op naar
het hoofdkwartier van het revolutio
naire comité om hun aanhankelijkheid
aan het regime te betuigen. Op een
vrachtauto zit een groep jongelui met
rode armbanden en bontbeschilderde
gezichten. Zij vormen een culturele
groep van de „Rode garde", die ergens
een revolutionair stuk opvoert. Allen
zijn enthousiast en beschouwen de
escapade als een plezierig uitje.
Als de zon opkomt, klinken de eerste
spreekkoren: „Leve voorzitte- Mao,
lang leve voorzitter Mao, zeer lang
leve voorzitter Mao, lang lang, zeer
lang leve voorzitter Mao". Bovendien
valt er de hele dag zonder onderbre
king te genieten van de muziek van
populaire liederen zoals „De commu
nistische partij is gekomen", „Wij hou
den van voorzitter Mao" en „Het
oosten is rood, rood is het oosten".
En overal, op huizen, gebouwen,
vrachtwagens, bussen en schepen, ja
zelfs op locomotieven staart het por
tret van leider Mao ons aan, in alle
soorten en grootten. Men komt tot de
overtuiging dat het eenvoudig onmoge
lijk moet zijn, Mao Tse Toeng door
een ander te vervangen.
De mensen op de brede straten met
hun schaduwverspreidende bomen,
maken geen gespannen indruk en zien
er goed gevoed uit. Velen dragen een
portret van Mao op jas of hemd. Nie
mand schijnt hongerig te zijn. De wei
nige restaurants zijn de hele dag bezet.
De kleding is nog steeds eenvoudig,
maar minder monotoom dan enkele
jaren geleden.
Ik verbaas me er over de vele men
sen, die in de straten van deze drie
miljoen inwoners tellende stad flane
ren en voor de muurkranten stilstaan
om de nieuwste instructies van het
revolutionaire comité te lezen- De sol
daten in hun licht khaki-uniform dra
gen, op een enkele uitzondering na,
geen wapens. Voor het marktgebouw
staan twee soldaten met het geweer
naar beneden op wacht.
Het verkeer wordt beheerst door
fietsen, vrachtauto's en bussen. De dure
taxi's zijn er uitsluitend ten gerieve
van buitenlanders. In de winkels, voor
al in de levensmiddelenzaken, zijn vele
artikelen te koop. Maar de prijzen zijn
erg hoog en luxe artikelen zijn niet
voorhanden. Verschillende antiek- en
souvenierszaken zijn open, maar slechts
vreemdelingen kunnen iets kopen. Ook
Chinezen uit Macao en Hongkong mo
gen er niet binnen.
De woonhuizen maken een goede
indruk. De meeste mensen wonen hier
heter dan in het nabije Hongkong.
Onze correspondent in Hongkong,
Christian Roll, is zojuist terugge
keerd van een korte reis in China
In bijgaand artikel vertelt hij van
zijn indrukken uit de Chinese stad
Kanton.
Op vele speelplaatsen zijn jongens
aan het voetballen en basketballen.
Alleen de allerjongsten gaan voorlopig
weer naar school, waar ze voorname
lijk de tanden stuk bijten op de cita
ten van Mao Tse Toeng.
Op zondag verdringen de mensen
zich in het museum voor de boeren-
beweging een oude tempel. Mao
heeft die beweging in '25 en '26 ten
tijde van de samenwerking met de
Kwo Min tang geleid. In zijn eenvou
dige kamer schreef Mao hier zijn eer
ste belangrijke geschrift „Analyse van
de klassen in de Chinese maatschap-
pij"-
In het park voor de martelaars van
de Kwangchow-opstand wandelen jon
gelui en 's avonds zitten hier oude
mensen, genietend van hun door voor
zitter Mao veilig gestelde levensavond,
te praten. Eenzaam staat de Chinees-
Russische vriendschapshal te wachten,
van onder tot boven bedekt met anti-
imperialistische plakkaten, die moeten
aantonen dat de Sovjet-Unie de weg
is ingeslagen naar het revisionisme, een
weg die teruggaat naar het kapitalisme.
ziekmeldingen grijs. Niet dat er niets mee
aan de hand zou zijn, maar dat de zieke
de vrijheid heeft te beslissen of hij met
zijn aandoening al of niet thuis zal blijven.
Een kernprobleem hierbij is, dat ten
zij wij de patiënt verplichten te bewijzen
dat zijn verzuim ondubbelzinnig wit is
objectieve criteria voor arbeidsonge
schiktheid ontbreken.
Bij het aanvaarden van de beslissings
theorie en het bestaan van de ruime grij
ze zone kan men eruit afleiden, dat er
twee verschijnselen optreden: „de gezon
de patiënt" en „de zieke doorwerker".
Het is gebleken dat de gezonde patiënt
een vaak voorkomende figuur is, doch dat
de zieke doorwerker tweemaal zo dikwijls
voorkomt. Een zieke besluit dus vaker
zich niet ziek te melden dan wel.
De gezonde patiënt wordt vooral aan
getroffen in bedrijven, waar de werkne
mers werkbezwaren hebben of in ploegen
diensten werken. Het is opvallend dat er
minder ziekmeldingen zijn onder werkne
mers, die routine-arbeid verrichten en on
der degenen, die werk verrichten, dat
meer scholing vraagt. Gebleken is voorts
dat er meer ziekmeldingen zijn in bedrij
ven met een autoritaire directie dan in
bedrijven waar meer bevoegdheden wor
den gedelegeerd.
(Van een verslaggeefster)
VELSEN. De Bloemendaalse politie
heeft een drietal vijftienjarige scholieren
uit Velsen aangehouden dat in deze ge
meente sinds 24 mei fietsen en bromfiet
sen zou hebben gestolen. De knapen be
kenden op 22 mei uit de fietsenstalling
van het station Santpoort-Zuid een fiets te
hebben weggenomen en deze na gebruik
te hebben vernield. Twee van hen zouden
een maand of drie geleden ook een jon
gensfiets uit dezelfde stalling hebben ont
vreemd.
In de vroege morgen van pinksterzon
dag werd de Velsense politie attent ge
maakt op drie jongens, die fietsen gooi
den in de brandgang van de Middenstands-
bank aan de De Noostraat. De politie
bracht 'n 26-jarige en een 20-jarige IJmui-
denaar naar het hoofdbureau. Zij beken
den de fietsen te hebben weggenomen in
Wormerveer.
(Van een verslaggeefster)
VELSEN De uittocht voor het pink
sterweekend begon via de Velsertunnel
op vrijdagavond. Maandagmiddag- en
-avond keerde men terug en dat leverde
beide dagen de nodige verkeersopstoppin
gen op. Ondanks de stromende regen ge
beurden er maandag in de Velsertunnel
geen ongelukken. Wel ontstonden er ket
tingbotsingen in Heemskerk en bij het
viaduct Uitgeest.
Voor de Velser tunnel vormden zich
maandagmiddag files ter lengte van vier
a vijf kilometer. De verkeerspolitie ver
leende in vele gevallen technische hulp
aan gestrande automobilisten
Vrijdag passeerden 51.055 motorrijtui
gen de tunnel; zaterdag 34.145; zondag
42 800 en maandag 52.600.
Op de eerste pinksterdag passeerden
ongeveer drieduizend auto's meer dan
vorig jaar de tunnel. Op tweede pinkster
dag was de drukte ongeveer even groot
als vorig jaar.
(Van een onzer verslaggevers)
WIJK AAN ZEE. Politiemannen
hebben zondagnacht kwart over drie een
29-jarige Duitser aangehouden, die van
een woning aan de Relweg aan de voor
zowel als aan de achterzijde een grote
ruit had ingegooid. Hij werd meegenomen
naar het bureau van politie, waar hij bij
zijn verhoor beweerde een Duits politie
man te zijn, die op jacht was naar com
munisten in Wijk aan Zee. Al spoedig
kwam vast te staan, dat wat 's mans be
roep ook mocht zijn, het in geen geval
politieman was. Toen dit was ontzenuwd,
werd hem verder aan het verstand ge
bracht, dat op zijn verdere activiteiten
niet het minste prijs werd gesteld en dat
hij de door hem aangerichte schade dien
de te betalen, roen hij dit laatste had
gedaan, is de man op vrije voeten gela
ten.
(Van een onzer verslaggevers)
HEEMSKERK. In de nacht van za
terdag op zondag kort na twaalf uur is
op de Rijksstraatweg ter hoogte van de
Kerkweg een kettingbotsing tussen vier
auto's ontstaan. Een van de wagens, welke
bestuurd werd door een Beverwijker,
werd hierbij totaal vernield. Persoonlij
ke ongelukken deden zich bij deze ket
tingbotsing niet voor.
Dit was wel het geval bij een verkeers
ongeval zaterdagmiddag omstreeks kwart
over een op het kruispunt Marquette-
laanBachstraat. Hier liet een inwoner
van Koog aan de Zaan bij het linksaf
slaan de doortocht niet vrij voor een hem
tegemoetkomende auto. De Zaankanter
moest met een shock in het St. Jozef
ziekenhuis worden opgenomen. Zijn echt
genote, die enkele snijwonden in het ge
laat en aan de handen opliep, kon na
behandeld te zijn naar haar woning terug
keren.
Zaterdag aangekomen te IJmuiden: Emsworth,
van Dublin; Amstelstroom, Huil; Braganca,
Antwerpen; Tor Hollandia, Immingham; IJ-
stroom, Dagenham; Arran Firth, Swansea; La
Sierra, Narvik; Thorsdrake, Sydney; Holland,
Antwerpen; Rolf Behrmann, Londen: Yorkshire
Cost, Hartlepool; Delta, Par; Tor Anglia, Gothen
burg; Hydra, Londen; Brindaa, Porsgrunn; Roe
lof Buisman, Plymouth; Zaanstroom. Goole;
Arion, Londen, Velsen; Meppel, Londen; Port
Talbot, Londen; Elli Ahrens, Ramsgate: Rich
mond Queen; Hondsbosch, Londen, Zaandam;
Markab, Londen.
Zaterdag vertrokken van IJmuiden: Talassa,
naar Hamburg; Mare Liberum. South Shields;
Fenice, Gdynia; Goslar, Rotterdam; Peter Wil-
fried, Norrköping; Navigare, Wismar; Christian
Matthiesen, Arfield; Claus, Londen, IJmuiden;
Lucie Vollmers, Wismar; Lauwersborg, Ber
wick, IJmuiden; Ceres, Kingston; Adi, Odense;
Warfleth, Kotka; Tor Hollandia, Gothenburg;
Martha Friesecke, Porsgrunn, IJmuiden; Ch.
Bohl, Dagenham, IJmuiden; Granö, Turku;
Garnes, Middlesborough; Zephyr, Western Point;
Dagestan, Seven Islands; Ciudad de Tunja,
Antwerpen; Corbrae, Port Talbot, IJmuiden;
Tim S., Hangö; Poolster, Trollhattan, IJmuiden;
Zwarte Water, Milfordhaven.
Zondag aangekomen te IJmuiden: Vliestroom,
van Leith; Styrsö, Mantyluoto; Hannau. Bre
men; Overijsel, Bremen; Filrix, Swansea; Shrop
shire, Bremen; Hada 2, Par; Kostromales, Le
ningrad, Velsen; Voline, Dagenham; Eos. Bre
men; Berta Morgenroth, Vaye, Beverwijk;
Mosel, Skinnerdal; Langelsheim, Salinetas;
Dania, Kopenhagen; Sparta, Plymouth: Flens
burg, Whisby; Sloughi, Legue; Nerlandia, Go
thenburg; Susan, Skandulas; Novian Coast,
Runne; Kathe Bartels, Mantyluoto, Beverwijk;
Cetra Carina, Narvik; Spes, Swinoujscie, IJmui
den; Valiant, Londen; Reind, Kopenhagen; Rak
nes, Jössingfjord; Res Nova, Par; Mandourah,
Cyprus; Emsland, Solvesborg, IJmuiden.
Zondag vertrokken van IJmuiden: Tor Anglia,
naar Immingham; Helios 2, Köping; Atlantide,
Kolding, IJmuiden; Marschenland, Londen; Jans,
Londen; Westminsterbrook, Glasgow; Bell Con
cord, Cardiff; Tita, Belfast; Yewmount, Barry;
Neptunus, Bremen; Overseas Traveller, Bremer
haven; Jean E., Londen.
Maandag aangekomen te IJmuiden: Berkhout,
van Kemi, IJmuiden: Egret, Liverpool; Prins
Hamlet, Tanger; Skausund, Monrovia IJmui
den; Solingen, Antwerpen; Pool Fisher, Wersey;
Constance, Abö, Beverwijk; Anco Bergljot, Rot
terdam; Donar, Vaja, Beverwijk; Franko. Mas-
nedsund; Admiraal Courbet, Swansea; Franz
Holm, Merkvara, Beverwijk; Black Prince,
Kristiansand; Nassauborg. Halmstad. Bever
wijk; Wotan, Dagenham; Columbia, Philadel
phia; Jetty. Gefle, Zaandam; Dependent,
Skutskar, Zaandam; Ank T.. Hudiksvall. Zaan
dam; Bobrix Wick, Ask, Gefle: Toften, Skog-
hall; Lenie, Skoghall, Beverwijk; Ahoy, Abö;
Hebe, Gudfangen; Auriga, Hamina.
Maandag vertrokken van IJmuiden: Berkhout,
naar Pasajes, IJmuiden; Viscount, Londen; Hon-
testroom, Sheerness; Sloughi. Ganitro; Mandou
rah, Londen; Eglantine, Detroit, IJmuiden;
Essen, Antwerpen.
Dinsdag aangekomen te IJmuiden: Alca, van
Kemi, Velsen; Oranje Nassau, Southampton;
Algenib, Kotka; Zeeburgh, Norrköping.
Dinsdag vertrokken van IJmuiden: Solingen,
naar Bremen.
(Indien achter de haven van herkomst ol he-
stemming geen nadere aanduiding volgt, be
tekent dit, dat het betreffende schip van of
naar Amsterdam is gegaan).