VAN DAG TOT DAG
Rooms-rode coalitie
in België aanvaard
Gaston Eyskens premier
Als het u om de
goede, pure tabak gaat
H
UN
TER
25
Fred Anton Maier in een
smokkelzaak betrokken
Gaston Eyskens, knap theoreticus
achtergrond
commentaar op actuele zaken
Opnieuw aandacht
voor
Studenten wilden
door de muur
Rust weergekeerd
in gevangenis van
Atlanta
Negers gekozen
in Virginia
Biafraan komt
begrip voor
land kiveken
Algemene
vergadering van
VN achter
kernverdrag
Papandreou met
moord bedreigd
e
a) VERKOOPSTER
b) TWEEDE
VERKOPER
(Hoe minder gesaust, hoe liever...)
ramm
DONDERDAG 13 JUNI 1968
3
STOUTENBEEK
Woninginrichting
W Hl
-K
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Het behoort tot de wonderen van de politiek in België
dat een katholieke politicus, die in de winter van 1960-1961, toen hij
minister-president was van een katholiek-liberaal kabinet, in de volks
vertegenwoordiging door de socialisten dag-in dag-uit letterlijk werd
uitgejouwd, thans premier zal worden van een katholiek-socialistische
regering. Daarin zal hij zeker een aantal socialisten moeten opnemen
die in die dagen van de zogenoemde eenheidswetten tot zijn meest felle
tegenstanders hebben behoord. Het zal voor Gaston Eyskens geen be
letsel vormen zich met alle krachten te werpen op het vormen van een
regering die het grote akkoord van Vanden Boeynants met de socialisten
tot uitvoering zal moeten brengen.
Strever
Merkwaardige figuur
Tijd afwachten
EEN WINKEL VOL
VADERDAG - GESCHENKEN
Tijdens de openingszitting van het
internationale congres van ex-politieke
gevangenen in Groningen heeft de voor
zitter van de „Expogé", mr. G. Ch. Aal-
ders, een aantal idealen en angsten door
elkaar gehaald waardoor de indruk is ge
vestigd dat de ex-politieke gevangenen
van 1940-1945 met de tegenwoordige tijd
allerminst raad weten.
Een redevoering bij de opening van een
congres is een moeilijke zaak, vooral om
dat de buitenwereld verwacht dat de con-
gresserende organisatie zich uit over pro
blemen van huidige actualiteit. De ex-
politieke gevangenen beleefden hun glorie
echter in 1945, na in de daaraan vooraf
gaande jaren hun strijd tegen het onrecht
matige gezag van de bezetters te hebben
geleverd. In 1968 zijn de omstandigheden
wel danig gewijzigd. Toch is er nog een
element in de situatie van heden aan te
wijzen, waarvoor ex-politieke gevangenen
uit 1945 ook nu warm zouden kunnen
lopen. Dat element is wel door de heer
Aalders genoemd, maar men zou hebben
verwacht dat hij daarbij op een wat prin
cipiëler, meer genuanceerde manier uiting
zou hebben gegeven aan de afkeer der
Expogé van dat ene element namelijk: de
wederopstanding van het nationaal-socia-
lisme en fascisme in Europese landen. Als
er iets is waartegen de Expogé onvoor
waardelijk partij zou moeten kiezen, dan
is het wel de herleving van de politieke
stroming waarvan zij zelf slachtoffer is
geworden. De verderfelijke mentaliteit
van de politiek-militaire terroristen klie
ken, die eertijds Europa regeerden, heb
ben de ex-politieke gevangenen voldoende
leren kennen om van de bestrijding daar
van ook vandaag nog een ideaal te maken.
De heer Aalders echter combineerde zijn
onrust over de herleving van het natio-
naal-socialisme in Duitsland echter met
een afkeurende generalisatie van „jon-
gerendemonstraties" en hij wees ver
manend op de „rechten en plichten" van
de burgers, waarbij hij ook nog het be
kende dooddoenertje van stal haalde dat
hij naast demonstraties tegen het Griekse
en Portugese bewind betogingen had ge
mist die tegen communistische regimes
waren gericht.
Een felle aanval op prof. Delfgaauw en
een herinnering aan de Amerikaanse wel
daden jegens Europa completeerden deze
redevoering, die weinig bijdroeg tot een
verduidelijking van da grote kernpro
blemen van vandaag en hun wortels in
het verleden. De jongere generatie zal aan
dergelijke redevoeringen weinig hebben,
als zij begrip zou willen krijgen voor wat
gewone mensen indertijd aan de bevrij
ding van Europa hebben bijgedragen. Zij
zal er zelfs niet uit kunnen opmaken dat
in de veertiger jaren de democratie een
zo heilig en inspirerend ideaal was, dat
men er zijn leven voor veil had. En zeker
niet was erin te beluisteren dat de Expogé
de ervaringen uit de tijd toen Hitier naar
de macht streefde nuttig heeft gebruikt
om bepaalde tekenen in deze, huidige tijd
beter te verstaan en aan anderen te kun
nen verduidelijken.
Het is nog niet duidelijk wat de Oost-
duitse regering heeft bewogen, nieuwe
hinderpalen in de weg te leggen aan
Westduitsers die Oostduits gebied willen
bezoeken of via Oostduits gebied naar
West-Berlijn willen reizen.
Formeel hebben die hinderpalen altijd
bestaan, maar zij zijn in de loop van de
laatste jaren omzeild doordat de Oost
ADVERTENTIE
Voor de afdeling woningtextiel zoeken
wij een vlot en beschaafd meisje
niet onder de 20 jaar met enige
jaren verkoopervaring.
Haar wacht de interessante baan om
op onze gezellige woningtextielafde-
ling de klanten te adviseren.
Ervaring in „woningtextiel" is niet
vereist.
voor onze tapijtafdeling (leeftijd ca.
22 jaar).
Voor deze afdeling zoeken wij iemand
met verkoopervaring.
Hij zal de kans krijgen zich in een
interessante werkkring verder te ont
wikkelen.
Wij bieden
prima werkkring
uitstekend salaris
gunstige spaarregelingen.
Sollicitaties aan:
Breestraat 74-84, Beverwijk
tel. 02510-23641 of 25141.
duitse grensbewaking zeer soepel optrad
en geen gebruik maakte van de officieel
voorhanden zijnde controlemogelijkhe
den. De verbinding van West-Duitsland
met West-Berlijn door de lucht is uiter
aard onaangetast gebleven, zoals zij zelfs
ten tijde van de hevigste crisis in de
koude oorlog ook mogelijkheden bleef
bieden om het geïsoleerde West-Berlijn
te bevoorraden. Het personenvervoer door
de lucht is trouwens de belangrijkste
schakel tussen West-Berlijn en de Bonds
republiek, maar voor de uitvoering van
handelstransporten is de weg de voor
naamste route.
Uit de complicaties van de laatste dagen
blijkt weer, dat de kwestie Berlijn nog
lang niet tot een vorm van stabilisatie
in de Oost-West-betrekkingen is geko
men. Blijkbaar wil Oost-Duitsland in
deze tijd van steeds toenemende goede
relaties tussen 't Westen en Oosteuropese
landen de aandacht vestigen op het noj
onopgeloste probleem Berlijn, misschien
ook wel om nieuwe besprekingen te sti
muleren die zouden kunnen leiden tot
een ander uitgangspunt: de erkenning van
Oost-Duitsland in ruil voor een definitie
ve regeling van de verbindingen en van
de status der voormalige Duitse hoofd
stad, een uitgangspunt waar men in het
Westen langzamerhand wel iets voor lijkt
te voelen.
BRUSSEL Een bijzonder congres van de Belgische socialistische partij
(BSP) heeft zich in Brussel met grote meerderheid uitgesproken voor
deelneming aan een regeringscoalitie met de christelijke CVP. Ook de
besturen van zowel de Vlaamse als de Waalse vleugels van de CVP hebben
een positief advies uitgebracht over deelneming aan zo'n coalitie op basis
van een programma dat delegaties van beide partijen de afgelopen veertien
dagen hebben uitgewerkt onder leiding van formateur Vanden Boeynants.
Premier van de nieuwe regering wordt echter niet Vanden Boeynants
maar Gaston Eyskens.
Op het socialistische congres en in de
vergaderingen van de CVP-vleugels is zo
wel van Vlaamse, als van Waalse en Brus
selse zijde ernstig voorbehoud gemaakt
tegen bepaalde onderdelen van het rege
ringsprogram, dat onder meer voorziet in
economische decentralisatie en culturele
autonomie tei\ behoeve van Vlaanderen
en Wallonië.
Het socialistische congres keurde, na
vaak bewogen discussies de deelneming
aan de coalitie goed met 712 stemmen
tegen 303 (voornamelijk uit Waalse fe
deraties afkomstig) bij achttien onthou
dingen. In het bestuur van de Vlaamse
CVP-vleugel was de stemverhouding 63
voor, negen tegen en een onthouding, en
in de Waalse vleugel 34 voor, vijf tegen
en vijf onthoudingen.
Terwijl woensdagmiddag de vergade-
ADVERTENTIE
ringen van BSP en CVP nog gaande wa
ren, maakte het kabinet van de koning
bekend dat formateur Vandenboeynants
had verklaard niet de leiding van een
CVP-BSP-regering te kunnen aanvaar
den. Hij had de koning geadviseerd de
vroegere CVP-premier Eyskens tot eerste
minister te benoemen en het kabinet
deelde mee, dat Eyskens die benoeming
had aanvaard.
BERLIJN. (DPA) Ongeveer vijftig
Westberlijnse studenten hebben tever
geefs geprobeerd bij de doorgang in de
muur in de Heinrich Heinestraat naar
Oost-Berlijn te komen. Zij wilden het
centrale comité van de Oostduitse com
munistische partij SED een resolutie
overhandigen, waarin zij protesteerden
tegen de maatregelen van de Oostduit
sers ten aanzien van het verkeer tussen
West-Duitsland en West-Berlijn.
Enkele uren later trokken de studen
ten zich terug na met een megafoon over
de muur heen geprotesteerd te hebben
tegen het „saboteren van een discussie
met bureaucratische middelen".
ATLANTA, Georgia. (Reuter en AFP)
In de gevangenis van Atlanta, waar
vier gewapende gevangenen dinsdag 21
personeelsleden in gijzeling namen, is de
rust woensdag weergekeerd en zijn de
gijzelaars vrijgelaten. De directeur heeft
bijna alle eisen van de gevangenen inge
willigd, en beloofd dat geen vergeldings
maatregelen zullen volgen.
De gevangenen krijgen nu onder meer
betere voeding, meer familiebezoek en
mogen geregeld met de pers spreken.
RICHMOND (Virginia), (AP). In
twee steden van Virginia zijn voor de
eerste maal in de geschiedenis negers in
de gemeenteraden gekozen.
De neger-bankier Charles Harris stond
derde op een lijst van veertien kandida
ten voor vijf zetels in de gemeenteraad
van Danville, een textielcentrum bij de
grens met North Caroline. In 1963 was
Danville het toneel van wilde rassenon-
lusten.
De garage-eigenaar William Dyson Hob
son versloeg onder-burgemeester E. E
Stone in de strijd om een zetel in de ge
meenteraad van Martinsville, veertig ki
lometer ten westen van Danville.
Minister L. N. Mbanefa van Biafra,
gefotografeerd bij zijn aankomst op
Schiphol.
SCHIPHOL. De heer Louis Mbanefo,
Biafraans onderhandelaar en adviseur van
het staatshoofd Ojukwue, is in ons land
voor bespekingen met het ministerie van
Buitenlandse Zaken en enkele parle
mentsleden. „Doel van mijn komst",
aldus de heer Mbanefo, „is de verduide
lijking van het Biafraans standpunt bij
de vredesonderhandelingen met Nigerië
en het kweken van begrip voor de Bia-
fraanse zaak".
De onderhandelaar zei zeer verheugd
te zijn „dat de Nederlandse regering thans
besloten heeft de wapenleveranties aan
Nigerië te staken, waardoor zij haar bij
drage levert tot minimalisering van het
lijden van het Biafraanse volk".
De heer Mbanefo, die ook opperechter
in Biafra is, achtte het een bewezen feit,
dat de tot nu toe uit Nederland afkom
stige wapens tegen Biafra waren gebruikt.
Hoe lang de heer Mbanefo in ons land
zal blijven is nog niet bekend.
(Van onze correspondent)
OSLO. Noorwegen is geschokt. We
reld- en Olympisch kampioen schaatsen,
Fred Anton Maier (dertig jaar) wordt er
van verdacht verwikkeld te zijn in één
der grootste Noorse smokkelzaken, die
ooit zijn opgerold.
Welke rol hij speelde is nog niet hele
maal duidelijk. Van de zijde der politie
is vrijwel het enige commentaar: het on
derzoek is nog niet afgesloten. Wel wordt
toegegeven dat Maier in de smokkelaffai-
re is betrokken, waarbij een cijfer van
anderhalf miljoen gulden voor gesmok
kelde sigaretten en drank wordt genoemd.
Drie snelle boten en een vliegtuig speel
den daarbij een rol. De piloot van de
onderneming werd woensdagmorgen in
alle vroegte gearresteerd op het vliegveld
Fornebu nabij Oslo, na terugkomst van
een vlucht naar Amsterdam.
In perskringen in de Noorse hoofdstad
is men verwonderd over de wijze, waarop
Fred Anton Maier, in tegenstelling tot
andere verdachten, wordt behandeld. De
NEW YORK. (Reuter) De algeme
ne vergadering van de Verenigde Naties
heeft het ontwerp-nietverspreidingsver-
drag goedgekeurd en verzocht het zo
spoedig mogelijk ter ondertekening en
ratificatie voor te leggen
Het verdrag werd goedgekeurd met 95
stemmen voor, vier tegen en 21 onthou
dingen, waaronder Frankrijk. De Franse
vertegenwoordiger bij de V.N.. Armand
Berard, verklaarde dat Frankrijk het do
cument niet zal ondertekenen maar zich
wel zal houden aan de bepalingen van
het verdrag. Voor Frankrijk is het ver
dwijnen van de atoomwapens beslissend,
zei hij.
Over het verdrag is zes jaar onder
handeld op de ontwapeningsconferentie
in Genève.
V, c
De formateur van thans is 1 april
1905 te Lier, de stad van Felix Tim
mermans, geboren maar hij heeft niets
Pallieterachtigs over zich. Hij is eer
der een strever naar kennis en weten
schap en naar politieke macht. Men
dacht dat hij in 1961 voorgoed was uit
gespeeld maar reeds in 1965 kwam hij
terug als minister van Financiën in
het kabinet-Harmei, dat socialisten en
katholieken verenigde en dat precies
zes-en-een-halve maand heeft bestaan.
Daarna verdween hij weer van het po
litieke toneel.
Hij heeft heel wat in zijn mars. Hij
behaalde te Leuven de titels van dr.
in politieke en sociale wetenschappen,
van dr. in de handelswetenschappen
en hij bezit ook nog een licentiaat in
de economie. Op de Columbia-universi
ty van New York behaalde hij d e
graad van „Master of science" en hij
heeft met beurzen van de Belgische
regering ook in Londen, Genève en
Chicago college gelopen. Op 26-jarige
leeftijd werd hij docent aan de Leuven
se hogeschool, korte tijd daarna hoog
leraar in de economische wetenschap
pen.
Hij was nog geen dertig jaar toen
hij hoofd van 't kabinet van de minis
ter van Arbeid werd (in 1934). In Bel
gië is dat meestal het begin van een
ministeriële en politieke loopbaan.
Eyskens' carrière is geen uitzondering
op die regel. Na de oorlog de Duit
sers hadden hem geschorst als profes
sor is hij minister van Financiën
geweest. Eerst van februari tot augus
tus 1945, daarna van november 1948
tot juni 1949. Vervolgens was hij vice-
president van de ministerraad van no
vember 1948 tot juni 1949, premier van
een katholiek-liberale coalitie (augus
tus 1949-maart 1950) en een blauwe
maandag (8 juni tot 11 augustus 1950)
minister van Economische Zaken. Dat
laatste ministerie heeft hij echter in
de daarop volgende regeringen acht
jaar lang beheerd tot hij in 1958 mi
nister-president werd.
Partijgenoten en politieke tegenstan
ders noemen hem een merkwaardige
figuur. Men krijgt altijd de indruk dat
zij niet veel met hem op hebben omdat
hij van een grenzeloze pedanterie is en
in de omgang weinig joviaal. We heb
ben hem in de kamer of in de senaat
Gaston Eyskens
nooit anders dan docerend gehoord en
hij sprak daarbij met een zekere pre
tentieusheid.
Hij is klein van stuk, zo van de be
scheiden lengte van onze Nederland
se minister-president, maar in tegen
stelling tot hem heeft Eyskens er wel
een complex van overgehouden. Men
heeft altijd de indruk dat hij op zijn
tenen loopt om groter te lijken.
Tijdens de crisis van 1960/'61 is
hem ontelbare malen de benaming
„Napoleon" als een verwijt naar zijn
hoofd geslingerd. Vooral toen hij de
opstand van de Waalse socialisten te
gen de eenheidswetten trachtte te stui
ten met groot vertoon van rijkswacht
en politie, die er vrij onbarmhartig op
los sloegen. Zijn beleid heeft toen trou
wens gefaald ondanks ogenschijnlijk
succes waarop nij het veld moest rui
men voor het kabinet Lefèvre-Spaak.
Zelfs zijn politieke tegenstanders ge
ven echter toe dat Eyskens vaak in
moeilijke ogenblikken de kastanjes uit
het vuur heeft moeten halen. Zo toen
hij in de zomer van 1949 een kabinet
probeerde te formeren met de socialis
ten. Die stelden hun deelneming afhan
kelijk van een bepaald percentage van
de uitslagen van de volksraadpleging
over het terugkeren van koning Leo
pold. Eyskens ging naar Pregny bij
Genève, waar de koning woonde, om
besprekingen met hem te voeren. Maar
ondanks dat overleg heeft hij de socia
listen niet kunnen meekrijgen.
Later, in 1960, was hij het weer die
het hoofd moest bieden aan de socialis
tische „opstand" en men kan gerust
aannemen dat velen van zijn partij,
die reeds wisten dat de enige oplos
sing een katholiek-socialistische rege
ringscoalitie inplaats van het toen aan
het bewind zijnde katholiek-liberale
zou zijn, hem toen toch wel meer of
minder in de steek hebben gelaten.
Hij heeft echter niets van een Cas
sandra noch van een tragische held.
Hij weet zijn tijd af te wachten en het
is de vraag of hij, tot het ogenblik van
zijn terugkeer komt, wel duidelijk ziet
en overweegt wat de plannen van zijn
partijgenoten zijn. Het moet helemaal
niet uitgesloten worden geacht dat men
hem weer het moeilijke werk zal laten
doen om na de zomer toch tot een
driepartijenregering te kunnen ko
men. Hij is namelijk in Leuven goed
ingevoerd, zowel bij de Nederlandsta-
ligen als bij de Franstaligen en het
ligt voor de hand dat men hoopt dat
het hem dus mogelijk zal zijn de op
lossing, die het akkoord tussen socia
listen en katholieken voorziet voor het
probleem van de Waalse universiteit,
tot uitvoer te brengen. Het zou ook ver
klaren waarom VandenBoeynants geen
ministersportefeuille ambieert. Maar
zoals gezegd: speculaties komen in de
Belgische politiek weieens falikant uit.
Noorse bladen schrijven dan ook alleen
maar over een bekend wintersportman,
terwijl de politie nu eens wel en dan
weer niet Maiers medeplichtigheid beves
tigt.
De politiecommissaris in Maiers woon
plaats Toensberg, die het centrum vorm
de voor de smokkelzaak. zei hierover:
Over Maier kan ik niets zeggen. De zaak
breidt zich uit naarmate het onderzoek
vordert. We zijn nog maar aan het begin.
Ondanks het feit dat we al elf mensen
hebben gearresteerd. De smokkelwaar
was voornamelijk afkomstig uit de Oost
duitse haven Rostock. Verder commentaar
kan ik niet geven".
Fred Anton Maier ontving afgelopen
zondag de hoogste Noorse sportprijs. Hij
is er niet zeker van dat hij die nu mag
houden. Wordt hij schuldig bevonden dan
zal hem waarschijnlijk worden verzocht
de prijs terug te geven.
Maiers eigen commentaar is: „Ik ben
onschuldig". Meer wilde hij niet zeggen.
(Van onze correspondent)
STOCKHOLM „In de zaal zitten
gewapende Griekse extremisten om An
dreas Papandreou te vermoorden", ver
telde een vrouwelijke stem gistermorgen
aan de organisatoren van het sociaal de
mocratische partij-congres in Stockholm.
De Griekse politicus, die een rede zou
houden voor de verzamelde elite der so
ciaal-democraten, kwam voorlopig niét
aan het woord. Integendeel, de politie
doorzocht het hele gebouw waar de con
ferentie plaatsvond en verzocht iedereen
het gebouw te ontruimen.
Gedurende een half uur werd de zaal
van boven tot onder geïnspecteerd, de
vloer opengebroken en betimmering ver
wijderd. Een bom is niet gevonden, maar
de politie heeft de bewaking rond het
gebouw versterkt. Men vreest namelijk
voor het leven van Papandreou.
Alle deelnemers aan het voortgezette
congres moesten zich onderwerpen aan
een lijfsvisitatie en het aantal toehoorders
werd beperkt.
Papandreou, die werd begroet met een
ovationeel applaus, hield daarna in ieder
geval toch zijn toespraak, waarin hij een
scherpe beschuldiging richtte aan het
adres van de Amerikaanse regering.
ADVERTENTIE
WIJNHANDEL
KRUISWEG 30. TEL .11416
WAGENWEG 14 TEL 15967
HAARLEM
Zuid-Afrika. De algemene vergadering
der V.N. heeft zich woensdag tot alle
landen gericht met het verzoek „doel
treffende economische en andere maat
regelen" te nemen om Zuid-Afrika te
dwingen zijn beheer over Zuidwest-
Afrika op te geven.
Te hoog. De minister van Volkshuisves
ting en Ruimtelijke Ordening heeft be
zwaar gemaakt tegen het stichten van
vier woongebouwen met een hoogte van
ruim 45 meter in Hilversum, omdat de
vier gebouwen tot ver in het open Noord
hollandse en Utrechtse plassengebied
zichtbaar zouden zijn. Een dergelijke
hoge bebouwing is uit landschappelijk
oogpunt bij het plassengebied onaan
vaardbaar.
Zuidslavisch bezoek. Dinsdag is een Zuid-
slavische parlementaire zes man sterke
delegatie onder leiding van de onder
voorzitter van het Joegoslavische par
lement, de heer Milos Zanko, voor een
zesdaags bezoek aan ons land op Schip
hol aangekomen. Vandaag heeft zij de
beide Kamers der Staten Generaal be
zocht. Voorts zal onder meer een be
zoek worden gebracht aan de land
bouwhogeschool in Wageningen.
