IN DE WERELD DER
MODE IS DE ZOMER
ALWEER VOORBIJ
VE®U
Amerikaanse visie op het jaar 2000:
Liese-Lotte's kaarsenboetiek
BSiilSli.
■M
17
wMmmw/m
ZATERDAG 22 JUNI 1968
Erbij
(Van een medewerkster)
DE ZOMER IS nog nauwelijks
begonnen, maar de mode voor de
komende herfst en winter hangt al
weer klaar. De haute-couture wordt
in Rome getoond van 13 tot 18 juli.
Parijs volgt van 22 tot 31 juli.
uwwwmmwwiwaiwiiiiwwwiwuiwmmmiwmmiwiiwwwwwwmwwiiwwwiiiiiwiimwiwwmmmmmmwimwww^^
WÊ, I,, mi in lm i n
De confectie-industrie stoort zich
niet aan zo'n officieel modevertoon
en laat nu al zien wat voor kou
dere dagen geschikt is. De prêt-a-
porter collectie van verschillende
Franse fabrikanten bevat nochtans
weinig opzienbarende elementen.
Links: Een aardig jurkje, het bo
venstuk verticaal, het rokje hori
zontaal gestreept. De ceintuur is
met koperbeslag versierd.
Midden: Een gedistingeerd pak
je in turquoise met grijze ruiten,
waarvan het jasje kort en recht is
en het rokje schuine ruitverwerking
te zien geeft.
Rechts: Een stoer fiets- en wan
delpak is dit corduroy jack met
kniebroek. In de herfsttint kastanje
bruin. Dit model is van tergal, de
beide andere modellen zijn van ter-
cryl.
VROUW BOVEN DE 40
WORDT ZORGENKIND
HET IS MODE, over het „jaar 2000" te praten. Het
is een begrip dat betrokken wordt in allerlei voorspel
lingen, soms met de haren erbij wordt gesleept en daar
door een cliché dreigt te worden. „Tweeduizend" lijkt
nog ver weg: het is „pas" de volgende eeuw (en wie
dan leeft, wie dan zorgt). Toch is de mens van nu nog
maar iets meer dan dertig jaar van dit overstapje naar
de volgende eeuw verwijderd.
ALS DIE 21STE eeuw begint zijn de
kinderen van nu in de bloei van hun
leven, en groeien hun kinderen op in
een tijdperk vol mogelijkheden en uit
dagingen. Welke rol zal de vrouw van
het jaar 2001 in dat tijdperk spelen?
Het Amerikaanse maandblad McCall's
heeft deze vraag ter discussie voorge
legd aan een uitgelezen gezelschap:
deskundigen op het gebied van stads
planning en atoomenergie, psycholo
gen, geschiedkundigen, rechtsgeleerden,
modeontwerpers en schrijvers. Een
discussie die geen scherpomlijnd beeld
van de vrouw-van-2001 opleverde,
maar wel een aantal conclusies en
prognoses over vrouw en gezinsleven
die te denken geven.
DE VROUW BOVEN veertig jaar
wordt in sommige van die voorspellin
gen gezien als het „zorgenkind" van de
maatschappij in de 21ste eeuw. Bij de
moderne methoden voor gezinsplanning
zal niet meer beperking van het kinder
tal op de voorgrond staan, maar in de
eerste plaats de mogelijkheid om een
bepaald aantal kinderen met een
vastgesteld (zo klein mogelijk) leef
tijdsverschil ter wereld te laten komen.
De Amerikanen spreken over „t.o bunch
the children", een aardige uitdrukking
die men zou kunnen vertalen met een
begrip als groeps- of troepsgewijs: men
krijgt binnen een bepaald aantal jaren
een „trosje" kinderen.
DEZE GANG van zaken zal boven
dien steeds vaker gecombineerd wor
den met een huwelijk op jonge leeftijd.
Daardoor zal een groeiend aantal vrou
wen om en nabij het 40ste levensjaar
al bevrijd zijn van de bezigheden en
verantwoordelijkheden die het groot
brengen van kinderen met zich mee
brengt. Daar ligt vreest men, het grote
probleem voor de vrouw van de 21ste
eeuw: de vrouw van 40 jaar die nog
wel een en ander van het leven ver
wacht, zal gedoemd zijn tot werkloos
thuis zitten en daardoor niet zelden in
een toestand van diepe geestelijke ma
laise raken.
DOOR DE explosie van kennis in
onze tijd, door de specialisatie die in
allerlei beroepen wordt verëist, zullen
intelligente vrouwen gedwongen zijn,
hun talenten te spenderen aan ongesa-
liëerd liefdadigheidswerk en aan het
voeden en verzorgen van een echtge
noot die beroepshalve zijn bezigheden
en eigen interessen heeft. De gevaar
lijke leeftijd voor de vrouw is niet lan
ger de jeugd, maar begint boven de
veertig', aldus een somber getinte
uitspraak over de vrouw-van-2001, een
uitspraak overigens die ook op onze
tijd al van toepassing is.
Elke vrouw boven de veertig jaar die
weer werk zoekt buiten haar steeds
minder tijd vragende huishouding, ont
dekt hoe moeilijk het is een enigermate
boeiende werkkring te vinden wanneer
men geen pakket gespecialiseerde
kennis en de nodige ervaring heeft aan
te bieden.
„HET HUWELIJK IN 2001" zal vrij
wel altijd een op jonge of zeer jonge
leeftijd gesloten huwelijk zijn. De wel
vaart maakt het mogelijk dat men met
trouwen niet meer hoeft te wachten tot
de man een gezin kan onderhouden.
Daarnaast speelt de groeiende overtui
ging dat onderdrukking van seksuele
activiteiten als een positief gevaar moet
worden gezien, een rol. Gezinnen zul
len „kleine eenheden" zijn van vijf of
zes personen (de ouders inbegrepen).
Gezinnen die steeds meer mogelijk
heden zullen krijgen voor gezamenlijke
familie-uitstapjes tot ver buiten de
grenzen. Volwassenen en kinderen zul
len daardoor veel meer ervaringen sa
men kunnen beleven. Mede daardoor
zullen kinderen veel sneller rijp zijn,
veel eerder geneigd zijn om de beschut
ting van het gezin te verlaten, te rebel
leren tegen een te strakke gezinsband.
MEER SEKSUELE vrijheid in de
21ste eeuw? Men gelooft er niet una
niem in. Volgens een hoogleraar in de
psychologie heeft „de pil" de jongeren
heel wat geestelijke problemen erbij
bezorgd, en zijn de „seksueel geëman-
cipeerden" erg eenzaam. Men gelooft
in een terugkeer naar het monogame,
naar een soort revolutie tegen de seks
zelf. Men is verontrust over het per
centage onwettige geboorten dat snel
stijgt.
Andere stemmen daarentegen vinden
dat teveel wordt gekeken naar het eti
ket „onwettig", en dat ervoor gezorgd
moet worden dat elke alleenstaande
vrouw haar kinderen volledig kan ver
zorgen en opvoeden, onverschillig wat
de reden van het ontbreken van een
vaderfiguur is. Uitstekend geoutilleer
de dagverblijven voor de kinderen zijn
daarbij onmisbaar.
DAT ZOU IN de komende tientallen
jaren betekenen: veel meer hulp van
„bovenaf" voor de vrouw van alle in
komensgroepen bij de verzorging van
haar kinderen. Een ingrijpende veran
dering in het levenspatroon van de
vrouw doordat er geen grote hiaten
in haar beroepswerkzaamheden meer
zouden ontstaan tijdens de jaren waar
in de kinderen worden opgevoed, een
geweldige groei van het aandeel van
vrouwen (ook met kleine kinderen) in
het arbeidsproces, met de steeds groei
ende kans voor vrouwen om belangrij
ke posten in dat arbeidsproces te gaan
bezetten.
De voorstanders van een dergelijke
ontwikkeling verwachten „dramatische
veranderingen in het patroon van het
gezinsleven, in het arbeidsproces, in de
manier waarop vrouwen werken. Ver
anderingen die ons dichter bij het Rus
sische patroon zullen brengen".
„DE VROUW VAN 2001": het blijkt
niet mogelijk om een vastomlijnd beeld
te geven van de plaats die zij in maat
schappij en gezinsleven zal innemen.
Wel van allerlei zaken die haar interes
seren, zoals haar leeftijd: De vrouw
zal ouder worden dan nu. Haar gemid
delde leeftijd, die nu op zeventig jaar
wordt gesteld, zal in het jaar 2001 tot
negenenzeventig zijn gestegen. Haar
woning: een volledig geautomatiseerd
huis waar de computer zijn intrede
heeft gedaan en het „klimaat" onder
voortdurende controle staat. Een „ou
de dag" die bijna vrij zal zijn van hin
derlijke ouderdomskwaaltjes omdat de
medische wetenschap, naar men ver-
wacht, inmiddels op dat terrein een.
grote stap vooruit zal zijn gegaan.
MODE EN SCHOONHEID. Volgens
vooruitziende beauty-experts zal de
vrouw van de 21ste eeuw géén keihar
de en koude „ruimtevaart-schoonheid'
zijn, maar een lichte make-up en lip
stick gebruiken, met slechts een vleug
je kleur en een beetje glans, een glin
sterende warmgetinte oogmaquillage.
Misschien slikt zij pillen die haar ha
ren doen krullen of sluik maken, en
andere pillen die haar huid naar belie
ven een tint licht of donkerder maken.
Haar kleding: lange huisjaponnen die
door een geraffineerd belichtingssy
steem in de woning steeds van kleur
veranderen, nauwsluitende maillotpak-
ken in diverse kleurencombinaties met
zwierige capes, fraaie ensembles van
klassieke materialen, (maar dan wel
met ingebouwde temperatuurcontrole)
en tuniekjurken van aluminium schub
betjes met een bijpassend hoofddeksel,
voorzien van een koptelefoon.
Want de communicatie met de bui
tenwereld zal tegen die tijd tot onge
kende proporties zijn uitgegroeid. Met
mogelijkheden als winkelen en kopen
op afstand, via vernuftige combina
ties van telefoon en televisie.
BIJ EEN DROGISTERIJ in Til
burg is een voor Nederland nog
uniek winkeltje gevestigd: een
kaarsenboetiek. Liese-Lotte Moe
renburg, 24 jaar, klein, donker
blond, leidt dit zaakje. Het heeft
nu langzamerhand zoveel bekend
heid gekregen, dat brieven gericht
aan „Mejuffrouw Moerenburg,
kaar sen winkelt je, Tilburg", zonder
mankeren aankomen.
„Natuurlijk was het een gok om dit
zaakje te beginnen", vertelt Liese-Lot-
te. „Het idee kreeg ik een paar jaar
geleden. Vader had in zijn drogisterij
altijd een aparte afdeling voor kaar
sen en die verkochten goed. De vol
gende stap was een etalage met alleen
kaarsen, en nu heb ik dan dit winkel
tje".
Op de vraag waarom zij speciaal
in kaarsen belang stelt, antwoordt Lie
se-Lotte, dat zij van kind af aan bij
kennissen kwam, die kaarsen maakten.
Daar heeft zij de eerste beginselen van
het kaarsenmaken geleerd.
ALLEEN ALS HET iets biedt, wat
nergens anders te krijgen is, heeft
een winkeltje als van Liese-Lotte recht
van bestaan. „In warenhuizen zie je
tegenwoordig ook veel kaarsen, maar
meestal is daar de gehele voorraad
tentoongesteld. Ik heb van elke soort
maar één in de winkel.
Van eenvoudige Goudse tot prachti-
Liese-Lotte Moerenburg in haar Tilburgse kaarsenboetiek.
ge bewerkte kaarsen, van soorten in
prijs variërend van twee cent (taart
kaarsjes) tot enkele honderden guldens
ze zijn allemaal hier te vinden. Voor
praktisch elke feestelijke gelegenheid,
bestaat een speciale kaars. Kerst-,
paas-, verjaardags-, geboorte-, huwe
lijks- en communiekaarsen, om maar
een willekeurige opsomming te geven",
aldus de eigenares.
In de Scandinavische landen „doen"
kaarsen het al veel langer. De men
sen zijn daar nooit anders gewend ge
weest. „Ze zijn er daar mee groot
gebracht". Uit die streken komen de
gladde, strakke modellen, die het voor
al van hun kleuren moeten hebben.
Duitsland, Oostenrijk en Italië leveren
de rijk versierde reliëf-kaarsen. Om
te weten wat er allemaal te koop is
op haar terrein, reist Liese-Lotte bui
tenlandse beurzen af. „Twee maal per
jaar ga ik naar Denemarken en Zwe
den, verder zijn er beurzen in Duits
land, Oostenrijk en Parijs". Zij vertelt
dat zij alles alleen doet, alleen springt
haar vader haar zo nu en dan wel eens
met advies bij.
KAN ZIJ SCHATTEN, hoeveel kaar
sen zij per jaar verkoopt? Liese-Lotte
wijst op dozen Goudse kaarsen. „In
één doos zitten achttien pakken met
zes kaarsen, en ik heb tweehonderd
van die dozen in voorraad. Dat zijn
dan alleen de Goudse kaarsen". Die
zijn van stearine, verder zijn de grond
soorten parafine en was. „Parafine
kaarsen branden slecht, ze worden al
leen gekocht door oudere mensen, die
ze lang voor de sier laten staan en pas
opbranden als ze erg gaan vervelen",
zegt Liese-Lottes vader, die tussen het
bedienen van twee klanten in ook even
binnen komt.
Nu antiek zo „in" is, passen kaar
sen daar goed bij. Vooral buitenlanders
kopen kaarsen met reliëfs van bijbel
se voorstellingen en afbeeldingen van
schilderijen van oude meesters. Die
vliegen trouwens ook als relatiege
schenk de deur uit.
„NATUURLIJK neeft een mens al
tijd wensen", zegt Liese-Lotte. „Ik zou
bijvoorbeeld graag een eigen kaarsen-
makerijtje hebben. Het maken van
kaarsen is een gevaarlijke zaak, en
een brandvrije ruimte is hiervoor ver
eist."
Een andere wens is een eigen auto-
tje. „Dan kan ik veel makkelijker mijn
klanten bezoeken. Nu vragen ze wel of
ik eens kom kijken, zodat ik precies
kan oordelen, welke kleur het best bij
een interieur past. Als die niet voor
radig is. verf ik kaarsen in die kleur,
dus op bestelling."
Voor reclame neeft zij voorlopig
geen geld over. Maar dat hoeft ook
niet, want haar zaakje loopt goed Het
publiek moet volgens naar het kopen
van kaarsen een normale zaak gaan
vinden en daar begint het al aardig op
te lijken.