Speurtocht naar goud voor
een trouwring in Lapland
1
Een exclusieve
zomerverrassing
van modehuis
UNIC....
69,
15,
29.50
N
profiteer
van deze
Noorse paartjes op avontuur
EXCLUSIEVE MANTELKOSTUUMS
ZOMERJAPONNEN
REGENMANTELS reeds vanaf
leerling of aankomend
verkoopster voor onze
damesmodezaak
^OrtlïU?- voor f6.95
14
af
HAARLEMS
DAGBLAD
IJMUIDER
COURANT
BEVERWIJKSE
COURANT
WOENSDAG 3 JULI 1968
(Van een medewerker)
KARASJOK (Noorwegen) Ergens in het Setesdal stap ik met oud-
oorlogsvlieger kapitein Grundt Spang een schilderachtige edelsmidse bin
nen. We zijn hier in een afwisselend woest en liefelijk heuvellandschap
een paar honderd kilometer ten noorden van Kristiansand, waar ook de
Otra-rivier in zee komt. Die heeft iets te maken met otters en alles met
het Setesdal, dat eigenlijk „Saters" (Saters) dal heet. De smid maakt kun
stig bewerkte sieraden, die je in je manchetten kunt dragen, aan je vingers
of om je pols en hals als je een vrouw bent. Hij gebruikt er half-edel-
stenen in allerlei kleuren voor, die in de Noorse bergen worden gevonden.
Verder zilver en goud. Komt dat ook uit die bergen?
Landing in Karasjok
Stroomversnellingen
modecentrum
modecentrum
binnen- en
feuilleton
elke
bus oeooorm"
„Soms", zegt de kapitein raadselachtig
terwijl hij kijkt of ik nieuwsgierig word.
En als dat zo is: „We hebben tegenwoor
dig een opleving. Mijn trouwring is bij
voorbeeld gemaakt van zelf-gezocht en ge
vonden goud".
„Kan dat hier?"
„O ja maar je moet er voor naar
Lapland. Veel jongelui, die willen trouwen
halen daar het materiaal voor hun ringen".
In de bus naar Kristiansand kom ik iets
meer te weten. Je moet ten noorden van
Narvik zijn, een reis van 15, 16 of 1700
kilometer dat steekt niet zo nauw.
Trouwens het vliegtuig brengt je er in
een uur of vijf uit Oslo. Daar zijn wel
mensen, die kunnen helpen met organi
seren.
Zelf goud zoeken en het ook vinden!
Het idee laat me niet meer los en als ik
een paar dagen later in de hoofdstad ben
stap ik binnen bij mijn vriend Fred Berg-
lund van SAS, die ik mijn wensen voor
leg. Hij verbaast zich niet, pakt de tele
foon, boekt passage en bespreekt een ka
mer en een gids voor me in Karasjok. „Je
vliegtuig gaat overmorgen om half acht",
zegt hij laconiek en als ik na een half
uurtje terug wil gaan naar het Continen
tal-hotel: „Breng een paar nuggets voor
me mee. Ik betaal de volle prijs". „Je
krijgt tien percent korting", zeg ik.
Het vliegtuig is bijna vol als we ver
trekken, maar bij de eerste stop stapt
de helft van de passagiers uit. Op een
volgend vliegveld verdwijnt de rest
bijna. Een blond meisje en een donkere
jongeman blijven zitten. Ingrid Drever en
Helge zijn ook op weg naar Karasjok.
Ze proberen goud voor een paar trouw
ringen bij elkaar te krijgen.
Als we in Lakselv geland zijn moeten
we per bus verder. Een rit van twee uur
naar Karasjok, de driehonderd kilometer
boven de poolcirkel gelegen Lappenhoofd-
stad, waar de nomaden handel drijven,
naar de kerk gaan, trouwen, zich laten
dopen en wat dies meer zij. Markt is er
nu niet en evenmin een hoogtijdag. Lap
pen lopen er genoeg rond. Ze dragen blau
we of groene jacks, afgezet met kleurig
borduurwerk in rood of geel en mutsen
met een soort vierpuntige ster er op
min of meer als horentjes.
We raken onderdak in het „Gastenhuis"
'n niet luxueus, maar goed hotel voor zo'n
honderd bezoekers, waar de gids en zijn
helper zich na verloop van tijd aandienen.
De Noor, zijn meisje en ik huren hen en
hun boot voor tachtig kronen de man (on
geveer veertig gulden). We gaan morgen
vroeg om half zeven weg en hopen 's
avonds terug te komen.
Het wordt een spannende tocht in een
langie slanke roeiboot met een tien PK
buitenboordmotor. De ene Lap zit voor, de
andere achter. In hun handen houden ze
vaarbomen, waarmee ze op ondiepe plaat
sen de boot handig verder manipuleren
steeds stroomop, soms via stroomversnel
lingen. We leggen de afstand van zestig ki
lometer in ruim twee uur af.
Onze gastheren nemen ons mee naar
een blokhut, waar je zonodig slapen kunt,
maar waar we ons nu tracteren op koffie
met een scheut cognac en koek. Dan gaat
de pret beginnen: we krijgen elk een
soort wasbekken en wandelen in optocht
een eind langs de rivier tot er halt wordt
gemaakt.
Aan de kant ligt puin en door het hel
dere water aan de oever zie je een soort
bagger. De gids stapt met zijn laarzen
in het water, schept zijn bekken voor
een derde vol slib en laat dit er voor
zichtig door de stroom in de riiner uit
spoelen.
Een paar granieten steentjes blijven
overopnieuw: scheppen.was
sen. niets en weer.Wacht wat
is dat? Op de bodem is een minuscuul
geel splintertje achtergebleven, dat je op
straat zou voorbijlopen.
De gids zet zijn bakj.e op de oever en
moedigt ons aan te beginnen. Eerst doe
ik het verkeerd: te veel slib, waardoor het
water niet goed in het bekken circuleert.
Dan te weinig slib en te veel water. De
derde keer gaat beter, maar het ver
wachte glimmertje zit er niet in. Ik zie
vlakbij een grote steen in het water en ga
er op zitten, dat is gemakkelijker. Zo
zwoeg ik verder, er op lettend dat ik niet
twee keer hetzelfde slib uitkam. Het le
vert nog steeds niets op, tot ineens Ingrid
Dreyer een kreet slaakt: op haar hand
palm toont ze een korreltje, misschien zo
groot als een kwikbolletje uit een kapotge-
vallen thermometer, één, twee gram.
Wat geeft het? Het is goud!
Na een kwartier zie ik iets op de bodem
van mijn pannetje glinsteren: een korrel
tje goud, half zo groot als een dubbeltje.
Ook Helge Nilsen heeft intussen twee kor
reltjes goud uitgeschift. Het volgend uur
vang ik nog een paar kleine korreltjes en
ik vraag me juist af, hoeveel alles wel
kan wegen als de andere Lap ons op de
kant roept.
Hij heeft vrijwel ongemerkt een paar
grote forellen gevangen, schoongemaakt
en gebakken. Hij serveert ze in de blokhut
met enorme plakken beboterd brood. Een
schaaltje „filmjolk" (dikke zure melk)
rondt de maaltijd af. We praten even na
en trekken weer naar onze goudwinnerij.
Het gaat langzaam, maar zo nu en dan
komt er iets bij. Theetijd dat betekent:
thee met een scheutje rum en zoete
broodjes.
De gids kondigt aan dat we over een
half uur weg moeten zijn om voor donker
Slib spoelen op zoek naar goud.
Karasjok te halen. Wij zouden graag door
gaan, maar hij zet resoluut een grammen-
wegertje op tafel. Het goud van Ingrid
weegt zeven gram, dat van Helge zeven
en een half. Meer dan genoeg voor twee
trouwringen, zoals tot mijn verbazing
blijkt. Ik heb ook zeven gram, desnoods
voldoende voor een ring, maar dan blijft
er weinig over om aan Berglund te ver
kopen. Enfin misschien kom ik van de
zomer eens terug met de middernachtzon.
Dan heb ik 24 uur de tijd. En met die
troostrijke gedachte scheep ik mij weer
in een speciale verrassingsverkoop
presenteren wij u
vervaardigd uit eerste klas
materialen o.a. wol en kamgaren, perfecte coupe: beeldige
modellen reeds
vanaf
EEN GROTE, HARTVEROVERENDE KOLLEKTIE
in trevira - terlenka - tricel, diolen-loft, katoen, bedrukt of
geweven in exclusieve dessins reeds vanaf
straks kan er weer een buitje vallen
denk daarom aan een regenmantel, niet zo maar een. Kies
een exclusief model, anders dan anders, en wat stof betreft
1e klas. Unie presenteert nu zulke
unie marktplein ijmuiden
tel. 12348
INCASSO WEEKABONNEMENTEN
D« Incasso van Hat abonnementsgeld
ladare week koet veel tijd en moeite,
aan u en aan onze bezorgers.
Sr zijn twee mogelijkheden om het
ongemak in dit opzicht te vermijden
a. Overgang op een kwartaalabonne
ment
b. Betaling aan de bezorger voor een
periode van A5 weken. U krijgt
dan een door de bezorger onder
tekend ontvangstbewijs. Misver
stand over de betaling is daardoor
uitgesloten.
Het resultaat voor u Minder geloop
naar en gebel aan de deur; in uw wijk
daardoor een vlottere bezorging. Voor
de bezorger minder last. Probeert u
het eens.
DE ADMINISTRATIE
Wil je een fijne baan? In een eerste klas damesmode zaak?
Waar je na gebleken bekwaamheid al snel een eigen verant
woordelijke taak krijgt? Solliciteer dan eens naar de vacature van
Bel ons op voor een af
spraak, of kom even
langs.
marktplein - ijmuiden - tel. 12348
Elke dag
nieuws uit
uw stad en
uw streek
buitenland
radio en T.V.
sport
kunst
maandag
de bijlage
„Sportief"
elke
zaterdag
de bijlage
„Erbij"
Voor een
proefabonnement
belt U 023 -15295
belt U 02550-15437
belt U 02510-26546
1 *i 11* j
SM**»1'*
Komen
de
Snel.
oksels
63-1