WALDORF
Knappe jeugdroman behandelt
problemen van echtscheiding
PANDA EN DE SUPERSCHAT
POLLE, PELLI EN PINGO
Economisch
wonder
om de
X
1
Kerkhof voor
fietstaxi's
^mÉïÉSi
SP^Ë
Premier Wilson:
„Derde wereld zal
bloedige rekening
presenteren"
Gevecht van twee
groepen betogers
in Londen
T"~ f* Jl
14
- %w
MAANDAG 8 JULI 1968
Feuilleton door
JAMES GOLDMAN
Miep Diekmann
ik eev auere/sch
eeer'm kwijt te
'mïJs.
-Vié2.
45)
„Amen". Ze stond op om nog wat
koffie tehalen. Hij hield van de
manier waarop ze zich bewoog. Hij
had niet naar haar gekeken toen ze
was gaan baden. De gedachte was
wel bij hem opgekomen, hij had het
zich in levendige kleuren voorge
steld, maar hij had zich er ver boven
verheven.
„Kom mee", zei ze toen het zand-
gebak op was, „laten we aan hef
werk gaan".
Ze verzamelde haar spullen en
gaf hem de strohoed. Zijn verf lag
nog in het hotel. Ze besloot met
hem mee te gaan. Ze liepen samen
over het strand toen ze de politie
agent zagen.
Hij stond op de weg naar San José
en keek uit naar de zee. Zijn uni
form was nieuw en zijn donkere bril
glinsterde in het zonlicht.
Waldorf zei, „ik dacht dat jij zei
dat er geen was".
„Dat was ook zo".
„Maar nu is er wel een".
Ze begonnen te rennen.
„Agent".
De politieagent glimlachte beleefd
en wachtte tot Waldorf weer op
adem was gekomen. De straat was
verlaten. Er scheen niemand in Puer
to Crisco te zijn.
„Agent, er is een moord gepleegd".
De beleefde glimlach vervaagde.
„Alweer, senor?"
„Een moord. Gisteravond. We heb
ben een moord zien plegen".
„Gaat u maar met me mee. Kolo
nel Ferrón zal het willen horen". Hij
keerde zich om en zij volgden hem
een eindje over de weg en daarna
linksaf naar het lege Grieks-Gothi-
sche gouvernementsgebouw.
Ferrón Hannah herinnerde zich die
naam ergens van. Toen wist ze het
weer. 1963. Ze was naar San José
gegaan om voorraden in te slaan.
Het was vlak voordat John F. Ken
nedy de stad bezocht. Kolonel Fer
rón was belast met veiligheidsmaat
regelen. Zijn foto had in alle kranten
gestaan. Dat gaf de doorslag. Er was
beslist iets belangrijks gaande.
De politieagent moest zijn schou
der tegen de grote Grieks-Gotische
voordeuren zetten. Er klonk een aan
zienlijk gekraak toen ze langzaam
opengingen. Het leek binnen donker
en koud. Ze bevonden zich in een
enorme marmeren vestibule. Naar
beneden gevallen stukken van het
plafond lagen verpulverd op de ste
nen vloer. De lucht rook muf. Het
geluid van ritselende bladeren werd
veroorzaakt door ratten.
Een lange donkere gang aan het
andere eind van de vestibule voerde
naar het hart van het gebouw. Ze
gingen de gang in. De schoenen van
de politieagent knarsten op het sme
rige marmer als een schop op cement.
Voor hen uit hield hij stil bij grote
dubbele deuren en klopte. Er klonk
'n gedempt antwoord. Ze gingen naar
binnen. Het was beslist kolonel Fer
rón die achter het bureau zat. Han
nah herkende hem onmiddellijk. Hij
stond op en glimlachte. Hij hield zijn
hoofd scheef, alsof hij maar een oor
had om mee te luisteren. Hannah
dacht dat ze gilde. Ze had het blijk
baar niet gedaan. De kamer was
groot, halfduister, koud en leeg. Twee
houten stoelen met rechte rugleunin
gen stonden bij het bureau. Verder
stond er niets. De kolonel maakte,
nog steeds glimlachend, een gebaar
naar de stoelen.
„We zijn nog maar net gearri
veerd", zei de kolonel. Hij sprak
Engels met een Manhattans accent.
„Over een paar dagen zal het min
der vuil zijn".
Terwijl Waldorf haar door de
kamer loodste had ze een zweverig
gevoel. Toen ging ze zitten. Waldorf
bleef in een stramme houding staan;
hij had het gevoel dat hij zou vallen
als hij ook maar even voorover boog.
Met een stem die hem verbaasde
door de uitgesproken autoritaire toon
zei hij, „we zouden graag naar de
Amerikaanse Ambassade gebracht
worden".
„Werkelijk?" De gedachte scheen
Ferrón in verrukking te brengen.
„Onmiddellijk".
„De Verenigde Staten hebben geen
ambassade in Puerto Crisco".
„Maar wel in San José".
„Heerlijke kantoren. Ik ben er
vaak geweest".
„Wij zijn Amerikaanse burgers".
„U heet Appleton. U woont in New
York, West Nineteenth Street nr.
vierzevenendertig. Uw moeder kan
uitstekend koekjes bakken en uw
vrouw bedriegt u al drie maanden
met een man die Miklós Feldman
heet. Wij hebben veel gemeen; Mijn
vrouw bedriegt mij ook. Gaat u toch
zitten". Waldorf ging zitten. „Wie
bent u?"
„Rodolfo Ferrón, zoals u heel goed
weet".
Hannah herkreeg gedeeltelijk haar
stem. „De veiligheidsdienst van Cos
ta Rica. Hij staat aan het hoofd
ervan".
„Ziet u wel? De dame weet het.
Wat kan ik voor u doen?'
„Vertelt u mij eens Waldorf
dwong zijn handen op te houden met
trillen en veegde ze af aan zijn broek.
„Als ik daar zin in heb".
„Waarom hebt u die man gister
avond vermoord?"
Ferrón ging nog rechter achter zijn
bureau zitten. Het zag er naar uit
dat hij echt onder de indruk was.
„Dat is mooi werk, Appleton. Heeft
Desi u nog iets verteld voordat ik
arriveerde?"
„Desi?"
„De arme ongelukkige die geliqui
deerd werd". Waldorf keek hem al
leen maar aan. „Ik weet dat dit
spraakgebruik ouderwets is. Ik ben
op de universiteit van New York ge
weest, maar dat was jaren geleden.
Toen ik er was betekende geliqui
deerd, leeft niet meer!"
Waldorf kon slechts knikken.
Wat was dat voor een wereld
waarin chefs van de Nationale Vei
ligheidsdiensten naar de universiteit
van New York gingen en eigenhan
dig mensen onthoofden? Niet een
wereld waarvan hij deel wilde uit
maken. Hij stond op.
„U gaat toch nog niet weg?" Wal
dorf schraapte zijn keel. „We heb
ben een moord zien plegen. We dach
ten hier de politie te vinden, maar
die was er niet. Als U ons wilt ex
cuseren". v
„Dat wil ik niet". Hij zei het met
zachte stem, maar er bestaat zoiets
als zachte dwang. Als gevolg daar
van ging Waldorf zitten. „Juan is niet
gestorven". Waldorf begreep er niets
van en dat stond op zijn gezicht te
lezen. „Ik zei dat Juan niet gestor
ven is".
(Wordt vervolgd)
Eén van de wezenlijke verschillen tus
sen roman en jeugdroman is, dat de ro
man de lezer gelegenheid biedt tot her
kennen, en de jeugdroman er vooral op
uit is zijn publiek kans te geven tot ken
nen. Vandaar dat ook de karakters in
romans doorgaans minder alledaags zijn
meer excentriek, en die in de jeugdro
man wat alledaagser, gemiddelder; dat
zelfs van grote helden gepoogd wordt het
algemeen menselijke op de voorgrond te
stellen en het uitzonderlijke aan hun per
soon wel naar voren te brengen, maar al
tijd in een gezond evenwicht met de norm
Dit hoeft niet per se op normenprediking
en verheerlijking van de middelmaat uit
te lopen, al moet een auteur wel veel in
zijn mars hebben om duidelijk aan bo
vengenoemde lijn vast te houden en toch
met een boek van niveau te komen.
DE DOORBRAAK in het werk van de
Haagse schrijfster Betty van der Plaats
is wel het duidelijkst in haar „Leonard
zoekt zijn weg" (uitg. Roelofs van Goor)
Hierin heeft zij het aangedurfd het pro
bleem van een kind van gescheiden ou
ders messcherp te ontleden. Het is het
meest positieve, ontroerende en tegelijk
nuchtere boek dat er ooit oevr geschre
ven is. Betty van der Plaats laat Leonard
steeds de zaak van twee kanten bekijken.
Zij maakt hem geen partij, zoals in de
praktijk doorgaans geschiedt door het
egoïstisch gedrijf van de ouders zelf. Zij
laat Leonard breken met de ingehamerde
opvatting: beter een dode vader dan een
gescheiden vader.
Knap werkt zij de zwijgzaamheid van
de jongen uit.
Als je zwijgt zeg je nooit teveel. Die
zwijgzaamheid krijgt een verlengstuk in
het dilemma, waarin de nieuwe situatie
hem plaatst. Enerzijds wordt er steeds
een beroep op hem gedaan dat hij geen
kind meer is. Anderzijds worden er grote
beslissingen over zijn hoofd heen geno
men. Dit vacuüm waarin hij verzeild raakt
INCASSO WEEKABONNEMENTEN
De inoaseo van het abonnementsgeld
Iedere week kost veel tijd en moeite,
aan u en aan onze bezorgers.
Er zijn twee mogelijkheden om het
ongemak In dit opzicht te vermijden
a. Overgang op een kwartaalabonne
ment
b. Betaling aan de bezorger voor een
periode van 45 weken. U krijgt
dan een door de bezorger onder
tekend ontvangstbewijs. Misver
stand over de betaling is daardoor
uitgesloten.
Het resultaat voor u Minder geloop
naar en gebel aan de deur; in uw wijk
daardoor een vlottere bezorging. Voor
de bezorger minder last. Probeert u
het eens.
DE ADMINISTRATIE
rr
12. „Dit is een zeer belangwekkend schip!" ver
klaarde Senor Buenosango. „Het heeft tal van histo
rische tochten op zijn naam zoals de ontdekking van
Urk en de tocht van Chatham. Ik zal u deze hut
eens laten zien". Zo sprekend stapte hij op een deur
af, en opende die uitnodigend. „Tjonge, wat geweldig!"
zei Panda, terwijl hij naar binnen stapte. „En nu gaan
wij ermee naar San Destelero". Verder kwam hij niet.
Achter hem klonk een dreun en toen hij zich ver
rast omdraaide, bleek de deur gesloten te zijn. „Meneer
Buenosango!!" riep hij geschrokken vergeefs aan de
knop rammelend. „Ik zit opgesloten!!!" Wat jammer
nu toch.antwoordde de ontdekkingsreiziger buiten.
„Ik ben bang dat ge daar een tijdje moet blijven,
want het kon wel eens even duren voor er een be
kwaam iemand is gevonden die u kan bevrijden. Heb
geduld, zou ik zeggen!" Met die woorden wandelde hij
opgewekt heen
ACH JA, DAT VOGEL-)/ ALS JE HET OOK NOG
HUISJE PAST ME 2WART VERFT, ZIET
OOK PRIMA! tV NIEMAND ER IETS
VERHUIZEN? WAAROM ZOU
LAARS BEVALT ME
MISSCHIEN WIL HET V06ELTJE WEL IN
DIT HUISJE WONEN, ZODAT JIJ JE LAARS
WEER TERUG KUNT KRIJ6EN
27IO-C
wordt nog sterker geaccentueerd door de
wijze, waarop de ouders in het begin
langs elkaar en ook hem heenleven. Daar
tegenover is de dreiging van de groep ou
dere jongens bijna positief te noemen: die
geeft hem het gevoel dat hij tenminste
ergens bij hoort. Uit zijn wijze van den
ken, verwerken en innerlijke reacties
„staat" de jongen Leonard springlevend
voor de lezers.
Boeiende dialoog en psychologisch scher
pe monologue intérieur zoals in dit boek
zijn uitzonderingen in de jeugdroman.
Jammer is alleen dat naar het eind
toe, waarin de jongen een eigen thuis
vindt en de tweede vrouw van zijn vader
heeft leren accepteren zonder zijn eigen
moeder in liefde tekort te doen, de rela
tie tot de vader niet afgerond is. Dit is daar
om een gemis, omdat Leonard ook in de
eigen groep van jongeren geen relatie tot
stand heeft weten te brengen.
Dat neemt niet weg dat dit boek een
grote aanwinst is voor jongeren van 13-15
jaar, vooral voor hen die geconfronteerd
met eenzelfde problematiek als Leonard
niet weten tot wie zij zich moeten wenden
om hun hart eens uit te storten. Dit
uiterst waardevolle boek over mensver
kenning van Betty van der Plaats mag
in geen enkele bibliotheek van middelba
re scholen ontbreken.
OP EEN ANDERE WIJZE uniek is „De
zwerftocht van Odysseus" door T. Moni-
celli (Van Goor). Een compliment voor
de vertaalster M. Hilten-Serton voor de
knappe, sterk ritmische vertaling en de
vaak treffende woordkeus. Door die laat
ste hebben de helden hun geijkte his
torische starheid verloren, en komt hun
mens-zijn naar voren.
Het belangrijkste van deze mini-geschie
denis uit de oudheid is het breken met
zwart-wit tegenstelling. De spanning van
't uiterlijk avontuur is verlegd naar binnen
zoals in de argumentatie over het wel of
niet binnenhalen van Het Paard, dat ten
slotte Trojes val zal betekenen. Dat een
held niet de cleane technicolorfiguur is,
zoals wij vaak voorgeschoteld krijgen,
komt op (voor velen) schokkende wijze
naar voren in o.a. de illustratie over het
uitbranden van Polyphemos' oog. Niet al
leen voor lyceïsten en gymnasiasten is
dit boek een mooi cadeau bij het over
gaan.
HET DANKBAARSTE genre om te to
nen hoe mensen van alle tijden en alle
volkeren veel gemeen hebben is dat van
de historische boeken, zoals K. Norel
er weer een schreef, (voor jongens van 12-
14 jaar), „Zarco de zeevaarder" (uitg.
Roelofs van Goor) Het verhaal over de
Portugese boerenjongen Zarco, die met
Dias en Vasco da Gama reizen om de
Kaap maakt en meewerkt aan de opbouw
van het koloniale rijk van de Portuge
zen, is te vlak en opsommend gebleven
met iets teveel gereis erin. Aardig is het
tijdsbeeld en Zarco's stellingnemen tegen
het z.g. gelukbrengende Christendom van
de Portugezen, en de erbarmelijke soci
ale omstandigheden van verminkte, afge
dankte zeelui.
DAN GEEFT Jan Louwman in „De
foetsiefoon" (uitg. Van Goor ƒ4,90) de
jeugd van 10-13 jaar veel meer kans aller
lei eigenaardigheden van de mens te le
ren ^kennen. Nog steeds heeft deze Rot
terdamse schrijver niet de grote waarde
ring gevonden, die hij verdient. Onder
zijn zogenaamde kolderieke verteltrant,
barstensvol originele humor en fantasie
schuilt scherpe satire. En juist dat sati
risch element maakt het de lezers mo
gelijk gezonde afstand te nemen Daarom
gaat het in het verhaal van oom Archibald
en Peter, die zich bezig houden met het
omzetten van massa in geluid, om meer
dan louter ontspanning al is die er
volop.
Sterke woordgrappen maken de lezer
taalbewust; black humor werkt als een
schok en pint een bepaald opgeroepen
beeld voorgoed in hun geheugen vast. En
het knappe is dat Louwman zich zo tref
zeker in woordkeus en zinsbouw houdt aan
de grenzen van het jeugdig bevattings
vermogen. Geen heerlijker boek om in de
vakantie mee te nemen dan dit.
99
De Britse premier Wilson heeft in het
Lagerhuis verklaard dat het economisch
wonder „om de hoek" is. De technolo
gische vooruitgang blijft Wilsons troef.
Wilson verklaarde dat de regering voor
uitgang heeft geboekt, welke door geen
enkel vorig kabinet is geëvenaard.
Zij is bezig de wankele economische
structuur, welke zij heeft geëerfd, om te
zetten in een economie die in staat is
zich zoals nooit tevoren op de export
markt te werpen.
De regering staat voor de taak niet
alleen de industrie te moderniseren maar
ook in de maatschappij allerlei ingrijpen
de veranderingen aan te brengen.
Wilson wordt in zijn nieuwe optimisme
gesteund door gunstige uitspraken over
Engelands economische toekomst van
het orgaan van het Britse instituut van
directeuren en door de voorzitter van de
raad van prijzen en inkomens, die ge
zegd heeft dat Engeland op het punt van
een produktiviteitsdoorbraak staat.
UPPSALA, (AP). De Amerikaanse
neger-schrijver James Baldwin heeft gis
teravond voor de Wereldraad van Ker
ken een krachtig persoonlijk getuigenis
gegeven van de gevoelens, die een kleur
ling heeft in de wereld van de blanken,
Baldwin besloot zijn studie van zwart
en blank met een hartstochtelijk pleidooi
aan de geldelegeerden niet alleen blijk te
geven van goede wil en papieren resolu
ties goed te keuren.
„Wij zijn er al te lang getuige van ge
weest hoe velen onzer vernietigd werden.
Als wij een toekomst hebben dan beef ik
voor alle kinderen zoals ik nu beef voor
alle blanke kinderen, die een tijd onder
ogen moeten zien, waarin de derde we
reld hun een lange en bloedige rekening
zal presenteren", aldus Baldwin.
Zijn toehoorders stonden na afloop als
een man op om hem een ovatie te bren
gen.
(Van onze correspondent)
LONDEN Gisteren kwam het in
Londen tot botsingen tussen voor rassen-
gelijkheid demonstrerende studenten en
een groep van havenarbeiders en vlees
sjouwers, die een betoging tegen immi
gratie van kleurlingen hielden.
Beide stoeten marcheerden uit verschil
lende richtingen gelijktijdig naar hetzelf
de doel, Downing Street 10, de ambtswo-
ning van premier Wilson. Het straatje
was echter hermetisch door een cordon
agenten afgesloten.
De politie slaagde erin de groepen te
scheiden. Een aantal personen werd ge
arresteerd. De dokwerkers en vleesdra
gers wilden met hun demonstratie adhe
sie betuigen met het conservatieve lager
huislid Enoch Powell, die stopzetting wil
van de immigratie van niet-blanken in
Groot-Brittannië. Een aantal mensen werd
gewond.
Dit fietstaxi-kerkhof werd gefoto
grafeerd op Formosa. Eind juni zijn
alle fietstaxi's uit de straten ver
dreven in een actie tot moderni
sering van het straatbeeld en ver
snelling van de verkeersstroom.
VOOR Uit DIEREN. PRO-
RAKEN, INILJE?
SPIJT ME, MAKKERTJE
..MIJN PARTNER IS
ANTI-KAT. MAAR IK HAP
JE 6RAA6 HIER GEHOU
DEN!
SCHREEUW NIET ZO,
DAVY...KATTEN ZUN
TO flJN6EUOEUb'
SMEER'M, KAT,
SCHEER JE WEb
SAM L f F
IIWlUIMII)
«>PIB
1182. Wat Bram vermoedde werd door
de kijker zekerheid. In het ijs onder de
sneeuw was zeer dun en haarscherp een
cirkel uitgesneden.
,Wat heeft dat te betekenen?" vroeg de
professor.
Bram antwoordde niet, wat de professor
wel onbeleefd vond. Maar daar hij erg
nieuwsgierig was naar de verdere hande
lingen van Bram liet hij van zijn ver
stoordheid niets merken. Met grote aan
dacht keek hij toe, hoe Pinguin Bramme-
tje een zakmes tevoorschijn haalde, waar
van hij de kurketrekker met een bijna
plechtig gebaar opentrok.
Niet in de kurk, maar in het ijs ver
dween de punt van de kurketrekker. Om
zichtig draaide Bram het apparaatje die
per in het ijs totdat hij het geheel met een
krachtige ruk naar zich toehaalde.
„Een luikhet is warempel een
luik", zei de professor.
„Net wat ik dacht. Hierdoor is het ei
verdwenen", zei Bram en hij staarde in
een lange-donkere gang onder het luik.
