Afrikaanse landen trachten in
Nigerië vrede te brengen
Biafra''sleider Ojoekwoe
uitgenodigd voor gesprek
„China in
de VN
Conflict tussen Gaullisten
en Giscards Republikeinen
Mogelijk ontspanning in Vietnam
„Triomf van
het gezonde
verstand"
commentaar op actuele zaken
van Uppsala
„In het buitenland
werkende Grieken
geen stemrecht"
Tass meldt strijd
in China
Thieu morgen naar
Honoloeloe
Staking in haven
van Le Havre
Perscon f er ent ie
telegrammen
WOENSDAG 17 JULI 1968
Vice-premier Patakos:
Maleisië breekt gesprek
over Sabah af
Rapport voor
Wereldraad
"99
Kosmos-232 gelanceerd
Volgens Vietnamees blad
J
-
T aittinger gekozen in
financiële commissie
Ontslag
Duifachtig
V ermindering
President Johnson noemt
niet-verspreidingspact
O
De Wereldraad van Kerken in Uppsala
heeft weliswaar de naam van een „praat
college" gekregen, maar intussen heeft de
uitgebreide discussie toch ook tot enkele
verheugende resultaten geleid. In de sec
tie „rechtvaardigheid en vrede in inter
nationale aangelegenheden" is in ieder ge
val met zoveel oorspronkelijkheid en ac
tualiteit gepraat, dat een rapport te voor
schijn is gekomen waarin verbazingwek
kend progressieve dingen worden gezegd.
Dit rapport is door de meerderheid van
de plenaire vergadering met instemming
begroet en tenslotte zonder wijzigingen
of schrappingen aanvaard.
In dit rapport worden drie zeer belang
wekkende initiatieven aangegeven. In de
eerste plaats wordt de nationale kerken
dringend aangeraden bij hun regeringen
stappen te ondernemen die moeten leiden
tot het ontstaan van een internationaal-
politieke organisatie tegen de kernoorlog.
Bovendien gaf het rapport een instem
mende analyse van de „opstand der jon
geren" en nodigde aldus de kerken uit
zich achter de „revolutie" te scharen, voor
zover deze revolutie verouderde denk
beelden en onwerkzame tradities wil af
schaffen. Blijkbaar hebben de rapporteurs
de moed gehad een poging te ondernemen
de eeuwenoude identificatie van de ker
ken met de bestaande orde te verbreken
en terug te keren tot de „messiaanse" re-
ATHENE. (AP) Het Griekse kabinet
heeft de procedure goedgekeurd die is
vastgesteld voor volksstemming over de
nieuwe grondwet die op 29 september
gehouden zal worden.
Vice-premier Patakos maakte bekend
dat Grieken die in het buitenland werken
niet aan het referendum zullen mogen
deelnemen. Alleen zeelieden die in het
buitenland verblijven mogen stemmen,
aldus Patakos.
De ongeveer vijf miljoen Grieken in
het vaderland "«ij n verplicht te stemmen.
MOSKOU. (Reuter) Volgens het
Russische persbureau Tass duren de ge
vechten tussen verschillendè revolutio
naire groeperingen in de Chinese provin
cie Kwangtoeng, die aan Hongkong
grenst, onverminderd voort.
Reizigers, die onlangs bezoeken hebben
gebracht aan de provinciehoofdstad Kan
ton, hebben gemeld dat de hele nacht
schoten konden worden gehoord en dat
groepen rode gardisten elkaar de macht
betwisten. „Het leger heeft nog niet in
gegrepen omdat het niet weet voor wie
het partij moet kiezen", aldus Tass.
BANGKOK. (Reuter) Maleisië en
de Philippijnen hebben na vier weken
hun besprekingen over de rechten op de
staat Sabah in Noord-Borneo afgebroken
De Maleisische afgevaardigden verlie
ten gisteren de conferentiezaal in Bang
kok met de mededeling dat er „niets
meer te bepraten viel". De Philippijnse
onderhandelaars bleven nog drie minuten
zitten om hun bereidheid tot voortzetting
van het gesprek te tonen.
Het betwiste gebied maakt deel uit van
de Maleisische Federatie, maar de Phi
lippijnen beweren dat zij het in 1878 uit
geleend hebben aan een Britse maat
schappij. Volgens Maleisië hebben^ de
Philippijnen Sabah indertijd afgestaan.
ADVERTENTIE
Wie verre reizen doet,
kan veel verhalen...
ECHTE KOFFIE
- kant en klaar gemalen -
maakt nw vakantie pas écht goed!
SUPRA
kant en klaar gemalen
altijd vacuumvers: óók on re's
VAN NELLE KWALITEIT
bellie van het christendom, dat van het
begin af aan een omwenteling heeft ge
predikt in een later verloren gegaan
christelijk radicalisme. Terugkeer tot de
ideologisch-maatschappelijke kernpunten
van het christelijk geloof door middel van
verzet tegen alles wat de realiteit van het
mens-zijn tracht te verwringen „op
stand" tegen machtsstructuren die van de
mens een machine proberen te maken,
hernieuwde heiliging van het individu in
zijn waarachtige waarde: in die zin moet
worden verstaan de steun, die in Uppsala
aan de jonge generatie is toegezegd.
Een bijzonder belangwekkende actuali
teit werd in dit rapport onverbloemd en
nadrukkelijk aangewezen: de noodzake
lijke toelating van China tot de Verenig
de Naties. De kerken hebben blijkbaar
begrepen, dat er op de praktische toepas
sing van christelijke beginselen wel iets
aan te merken valt, indien deze praktijk
leidt tot een zo wijdverbreide en inspi
rerende reactie als het communisme. De
isolatie van China als een soort „aardse
hel der verdoemden" is lange tijd een
politiek beginsel geweest, van waaruit
alle beschaafde landen van het Westen
hun bijdrage tot de internationale poli
tiek begonnen. De kerken willen nu blijk
baar terugkeren op een weg, die slechts
geleid heeft tot vergroting van het oor
logsgevaar in de wereld en proberen, die
tegengestelde ideologieën te verzoenen tot
normale rivaliteit. Vandaar, dat de toe
lating van China als concreet beginpunt
van een werkelijkheidspolitiek door hen
met nadruk wordt aanbevolen.
Tenslotte moet nog een winstpunt van
Uppsala worden genoemd, namelijk de
toenadering tussen Biafra en Nigeria.
Weliswaar bemoeide de Wereldraad zich
niet officieel met het gruwelijke oorlogs
probleem, maar men kan ervan opaan dat
achter de schermen vele afgevaardigden
zich over dit vraagstuk hebben opgewon
den en uitgesproken.
Het resultaat is, dat ook de Afrikaanse
landen zich nu eindelijk naar geweten
verplicht voelen te bemiddelen om daar
door iets van de schande uit te wissen, die
over Afrika is gebracht door de honger
dood van duizenden onschuldigen.
ADVERTENTIE
Bergen, bossen, zee...
fijnproevers en ware
vakantie-genieters
nemen ECHTE KOFFIE meel
SUPRA
kant en klaar gemalen
altijd vacuumvers: óók op reis
VAN NELLE KWALITEIT
NIAMEY (Reuter) De commissie
voor Nigerië van de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid (OAE) heeft de
Biafraanse leider, luitenant-kolonel
Ojoekwoe, uitgenodigd voor morgen
naar Niamey, de hoofdstad van Niger,
te komen voor een gesprek. Ojoekwoe
mag ook een afgezant sturen.
De uitnodiging was ondertekend door
keizer Haile Selassie van Ethiopië, de
voorzitter van de commissie. Verklaard
wordt dat het gesprek tot doel heeft „ge
zamenlijk en zo snel mogelijk een bevre
digende Afrikaanse oplossing te vinden
voor de ernstige Nigeriaanse crisis".
De leider van federaal Nigerië, generaal
Gowon, verklaarde gisteren tegenover de
commissie, waarin zes staatshoofden zit-
UPPSALA, (Reuter en jVP)- „China
moet tot de Verenigde Naties worden toe
gelaten", staat in een rapport dat giste
ren bij de Wereldraad van Kerken in
Uppsala is Ingediend. De doelmatigheid
van de V.N. hangt niet alleen af van de
uitvoering van de V.N.-besluiten maar
ook van het lid zijn van alle landen,
vooral van China, aldus het rapport.
Aan de aangesloten kerken wordt ver
zocht de bewapeningswedloop te veroor
delen, evenals het leveren van wapens
aan gebieden waar spanning heerst, en ge
wetensbezwaren te steunen.
Het rapport is door theologen en leken
opgesteld en is een van de zes die op
de vergadering van de Wereldraad van
Kerken zullen worden ingediend.
Onze speciale verslaggever in Uppsala
meldt: Geen wonder dat naast de gedegen
kost de luchtige kruimels die nu en dan
van deze wel voorziene tafel vallen af
trek vinden. Dat zijn de kleine mense
lijke accenten en humoristische kabbelin
gen die terzijde van het massieve gebeu
ren in Uppsala even de overvloedige ernst
doorbreken.
Men vindt ze onder anderen op het grote
bord getiteld „vrije mening" dat in de
hal van de zittingszaal is opgesteld en
waarop ieder zijn kritische opmerkingen
mag neerschrijven. Daarvan maken blijk
baar vooral jongeren gebruik.
Met speelse spot luidt een vraag op het
bord: „Zou Jezus hier afgevaardigde kun
nen zijn? Nee, want hij was pas 33. Ad-
adviseur dan? Ook niet, want die zijn
gemiddeld boven de 50. Hij zou hier al
leen maar steward kunnen zijn". De ste
wards zijn de alom tegenwoordige jonge
ren die als manusjes van alles de zaak
hier draaiende houden.
Een andere bijdrage: „Als God niet
dood is, is men in sectie V hard bezig
hem om het leven te brengen".
MOSKOU (ANP). De Sovjet-Unie
heeft opnieuw een kunstmaan gelanceerd
voor bestudering van de kosmische ruim
te. de Kosmos 232. Alle instrumenten wer
ken normaal, zo meldde het Russische
haar vader ter beschikking te stellen.
ting hebben, dat hij bereid is een buiten
landse waarnemersmacht te aanvaarden,
maar pas nadat de strijd is gestaakt. „Als
de afscheidenen (Biafra) weigeren naar
de conferentietafel te komen, blijft de
federale troepen geen andere keus dan
verder op te rukken", aldus Gowin. Een
buitenlandse waarnemersmacht zou uit
sluitend op uitnodiging van de federale
regering naar Nigerië kunnen komen en
de leden ervan zouden uit bevriende lan
den moeten komen.
Zij kunnen dan „het herstel van het
federale gezag in de door de rebellen be
zet gehouden gebieden gadeslaan" en zich
vergewissen van het feit dat de federale
troepen Biafra niet zijn binnengedrongen
om de Ibo's uit te moorden.
Gowin zei dat zijn regering gekant
blijft tegen een staakt-het-vuren zonder
dat Biafra zich ergens toe verplicht. „Dat
zou de afgescheidenen alleen maar tijd
geven om zich te hergroeperen, te herbe
wapenen en diplomatieke winst te beha
len. Zo'n maatregel zou tevens de weg
openen naar internationaal gekonkel",
aldus Gowon die verder verklaarde dat
hij elk initiatief van de OAE dat Nigerië
vrede en eenheid brengt, zal toejuichen.
Het internationale Rode Kruis schat dat
zeker 200 ton eiwitrijk voedsel nodig is
om te voorkomen dat de Biafranen van
honger sterven.
Volgens de Indische Rode Kruis arts
Martin worden in het gebied dat zich
uitstrekt tot 80 km ten noorden van
de stad Enoegoe dagelijks zevenduizend
mensen behandeld in de veertien Rode
Kruis-ziekenhuizen. Zeventig percent van
de patiënten zijn kinderen. De helft van
alle patiënten lijdt aan ondervoeding.
SAIGON. (AP) De Zuidvietnamese
president Nguyen van Thieu zal morgen
naar Honoloeloe vertrekken voor overleg
met president Johnson, zo heeft het Zuid
vietnamese blad „Saigon Post" gemeld.
Het blad liet doorschemeren dat het
gesprek tussen beide presidenten vrijdag
of zaterdag zal plaatsvinden.
LE HAVRE. (AFP) Het havenver-
keer in de Franse havenstad Le Havre
is gisteren ontwricht door een staking
die onder de s leepbootbemanningen is
uitgebroken.
De stakers zijn het niet eens met per
soneelsvermindering waartoe de directie
besloten heeft wegens de financiële ver
liezen door de gebeurtenissen in mei. Een
van de getroffen schepen is het Neder
landse passagiersschip „Rotterdam", dat
gisterochtend de haven was binnenge-
(Van onze correspondent)
PARIJS Tussen de gaullistische
meerderheid en de Franse Onafhankelijk
Republikeinen onder leiding van Giscard
d'Estaing is gisteren het eerste grote con
flict uitgebroken toen een voorzitter ge
kozen moest worden van de financiële
kamercommissie.
De voorzitter van deze commissie neemt
een heel belangrijke plaats in, want hij
heeft het recht inzage te verlangen van
alle financiële dossiers van alle departe
menten.
Tot dus ver was de voorzitter Giscard
d'Estaing, die voor het voorzitterschap
andermaal kandidaat was.
Maar de Gaullisten die in de nieuwe
Kamer over een zelfstandige minderheid
beschikken en dus stemmen van de con
servatieve democraten niet meer nodig
hebben, kwamen met een eigen kandi
daat in de persoon van Jean Taittinger,
die in de plaats van Giscard d'Estaing
tot president van de commissie werd ge
kozen.
De uitslag van de stemming heeft be
grijpelijkerwijs de woede opgewekt van
Giscard zelf en van zijn fractie. Uit pro
test hebben de Onafhankelijk Republikei-
enen bij het benoemen van de onder
voorzitter en secretarissen van alle andere
kamercommissies blanco gestemd.
De verwijdering van Giscard heeft ook
ontstemming gewekt bij de Gaullisten zelf
ondermeer bij Pompidou en Couve d e
Murville. Uit protest heeft een Gaullist
ontslag genomen uit zijn fractie en zich
bij de kleine groep van Onafhankelij ken
gevoegd.
Algemeen neemt men aan, dat Giscard
van zijn post is verwijderd op hoog bevel
van De Gaulle.
Het gebeurde met Giscard bewijst dat
er weinig terecht komt van de door het
Gaullisme beloofde samenwerking met de
oppositie. In de fractie van Giscard was
men zelfs zó boos dat men overwoog de
vier Onafhankelijke Republikeinse minis
ters hun ontslag te laten indienen.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Er zijn aanwijzingen dat het eerste bezoek aan
Zuid-Vietnam van de nieuwe Amerikaanse minister van Buitenlandse
Zaken, Clark Clifford, gericht is op een onderzoek van de mogelijkheden
om mettertijd een verdere ontspanning van de oorlog te bewerkstel
ligen. De minister bracht zijn bezoek zelf in verband met een nieuw
Vietcong-offensief dat zowel rondom Saigon als bij de gedemilitariseerde
zone op handen zou zijn. Daarna verklaarde evenwel een hooggeplaatste
mihtaire zegsman in Saigon dat Vietcong-regimenten uit de omgeving
van Saigon naar het westen waren vertrokken, waardoor de bedreiging
van de Zuidvietnamese hoofdstad veel minder zou zijn geworden.
In Washington, waar in officiële krin
gen de sfeer sinds enkele weken min
der pessimistisch is dan in maanden, zo
niet jaren het geval is geweest, wordt
sinds kort de aandacht gevestigd op
ontwikkelingen die door sommigen
worden bestempeld als „de belangrijk
ste wending" in de Vietnamese oorlog.
Allereerst kan worden vastgesteld
dat ondanks de recente intensieve ra
ketbeschietingen van Saigon door de
Vietcong president Johnson de beper
king van de bombardementen op
Noord-Vietnam heeft gehandhaafd De
president heeft deze beperking ook ge
handhaafd. nadat militaire rapporten
melding maakten van aanzienlijke infil
traties van Vietcong-troepen.
Over de maand mei werd een infil-
tratiecijfer van 29.000 genoemd, dat het
hoogst var> de oorlog zou zijn. In rege
ringskringen wordt dit cijfer nu echter
anders uitgelegd De redenatie is dat
26.000 van deze troepen vervangende
eenheden zijn, zodat alleen een werke
lijke troepenvermeerdering zou hebben
plaatsgevonden van 3000.
HET OPVALLENDE van deze inter
pretatie zijn niet de cijfers, maar het
feit dat een uitleg die nog maar enkele
maanden geleden op protesten van de
bavikken gestuit zou zijn, nu zonder
meer kan circuleren. Ook wordt op
nieuw de zogeheten „San Antonio"-
formule van president Johnson beke
ken.
In de rede waarin deze formule werd
gelanceerd zei de president dat Ame
rika de bombardementen op Noord-
Vietnam zou staken, wanneer Hanoi
blijk zou geven van een tegengebaar
De vraag is geweest wat er onder dat
tegengebaar werd verstaan. Regerings
functionarissen zeggen sinds kort dat,
bijvoorbeeld, wanneer Hanoi de troe-
peninfiitraties zou terugbrengen tot een
normaal" peil. er sprake zou kunnen
zijn van een tegengebaar.
Met de duifachtige interpretatie van
de infiltratiecijfers over de maand mei
lijkt de kans op het ogenblik in ieder
geval groter om van een „tegengebaar"
te kunnen spreken. President Johnson
zou alleen maar behoeven te besluiten
dat Hanoi voldoende goede wil heeft
getoond, om de militaire activiteiten ten
noorden van de gedemilitariseerde zone
te staken
Een verdere aanwijzing van een mil
der oorlogsklimaat is dat de verliescij
fers aan zowel Noord Vietnamese zijde
als die van de Amerikanen de afgelopen
twee weken belangrijk zijn teruggelo
pen. Tegelijkertijd wordt vanuit Ame
rikaanse zijde uit Parijs gemeld dat de
besprekingen met de Noordvietnamese
gedelegeerden zich van het dialectische
stadium waar beide partijen hun prin
cipiële standpunten presenteren, naar
een dialoog bewegen.
Minister van Defensie Clifford
Met deze ontwikkelingen op de ach
tergrond is het bezoek van minister van
Defensie Clark Clifford aan Zuid-Viet
nam eerder een stap in de richting van
een vermindering van de oorlog, dan
een pas in de richting van een toespit
sing ervan En dit is tegelijkertijd Clif
fords dilemma.
Terwijl hij bij de Zuidvietnamese re
gering van president Thieu de indruk
moet vermijden dat Washington een
de-esoalatie van de oorlog voorbereidt,
mag Hanoi niet concluderen dat de V.S.
te kwader trouw aan de besprekingen
in Parijs deelnemen. Minister Clifford
heeft in zijn persconferentie na aan
komst in Saigon dit belangenconflict
voorlopig opgevangen door te accentu
eren dat er de V.S. veel aan is gelegen
om het Zuidvietnamese leger sterker en
zelfstandiger te maken.
Clark Cliffords besprekingen met de
Zuidvietnamese regeringsleiders zullen
ook de ontmoeting met president John-
sen in Honoloeloe aan het eind van
deze maand ter spreke brengen. Het
wordt in Washington onwaarschijnlijk
geacht dat deze conferentie op presi
dentieel niveau over iets anders zou
gaan dam een verzekering van presi
dent Johnson dat Zuid-Vietnam niet in
de steek gelaten zal worden door Wash
ington.
Daarna zullen zowel de Zuid- als de
Noordvietnamese regeringsleiders moe
ten afwachten wat de Amerikaanse pre
sidentsverkiezingen aanstaande novem
ber zullen opleveren.
Luitenant-generaal Prchlïk, hoofd
van het departement voor het leger
en de veiligheid van het centrale
comité van de communistische,
partij (in wit overhemd) heeft in
Praag een persconferentie gegeven.
Hij sprak daar over een reorgani
satie van de Tsjechische strijdkrach
ten en over Tsjeehosltrümkije's aan
deel in het Warschau-Pact.
GENÉVE. (Reuter) President John
son heeft gisteren in een boodschap aan
de ontwapeningsconferentie in Genève
het niet-verspreidingsverdrag „een triomf
van het gezonde verstand in internatio
nale zaken" genoemd.
De maatregelen die de conferentie naar
zijn oordeel ook zou kunnen bespreken,
waren het vrijhouden van de zeebodem
van kernwapens, het delen van de vruch
ten van vreedzame kernexplosies en het
stopzetten van regionale niet-nucleaire
bewapeningswedlopen.
VN-secretaris-generaal Oe Thant drong
in een boodschap aan op „het openen
van een nieuw en vruchtbaar hoofdstuk
in de ontwapeningsonderhandelingen".
De Sovjet-Unie heeft zich bij de her
vatting van het ontwapeningsoverleg in
Genève uitgesproken voor een internatio
nale conferentie ter ondertekening van
een verdrag dat het gebruik van kern
wapens verbiedt. „Hiervoor is geen in
spectie nodig. Het vereist alleen de goede
wil en de beslissing van regeringen en
parlementen", aldus de Russische gedele
geerde Rosjtsjin.
De V.S. hebben steeds op inspècties ter
plaatse aangedrongen, terwijl de Sovjet-
Unie de nationale controlemiddelen vol
doende acht. Een Russische zegsman ver
klaarde gisteren dat Moskou nog steeds
in beginsel tegen inspecties gekant is.
1
Treinongeluk. Bij een treinongeluk op
het centraal station van de Japanse
hoofdstad Tokio zijn zeker 130 mensen
gewond.
Klacht. Het Russische blad „Pravda"
heeft erover geklaagd dat een Russi
sche kruiser, die deelnam aan de ma
noeuvres van het Warschaupact, op
korte afstand werd gevolgd door een
Deense' torpedoboot en dat een groep
Russische schepen gevolgd werd door
een vliegtuig van de Westduitse marine.
Wapen. Een driejarig Amerikaans jonge
tje heeft zich in de auto van zijn
ouders doodgeschoten, nadat hij de re
volver uit het tasje van zijn moeder
had gehaald. Zijn moeder was bezig
een wiel te verwisselen, omdat zij een
lekke band had.
Critiek. Generaal Nasution, voorzitter
van het Indonesische Volkscongres,
heeft critiek geoefend op de anti-demo
cratische instelling onder de strijd
krachten.
Hittegolf. In New York was het gisteren
snikheet. De temperatuur was opgelo
pen tot 35 graden Celsius.
